Katalog

A ıma Ata sovyetler Bırlıgı nın KozaKıstan Cumhunyetı nde oırsac gun orıce sona ereıı Dunya Sagıı* Orgutu ıie Bırleşmış Mıı etler Cocuklara Yaraım Fonu UNICEF'ın ortaK toplantısınaa aunyado temel sagliK 'iızmetlerı soruniarı goruşulmuştur Le Monde gazetesı bu Konuyo iıişkm yazısın da, TurKıyede son 10 yılda sıtma o.ayıarının 100 mıslı arttıgını belırtmıstır Dunya uzerınde yaşayan ınsanların dortte uçjnun saghK koijsunda yeterlı bıigılere sahıp olmodıgı belırtılen konferaribtc Duiya Saglık Orgutü ve UNICEF uçuncu dJnya uikeıerını saglıK patıtıkalannı degıştırme yoiunda teşvık efne kara rına varmışlardır Konferaista aynca ulusal ça balar ve uıuslararası /ordımlarla sozKonusu ulkeienn temel saghk hjzmetlenne katKiaa bulunulma sı geregı vurguianrnıstır Bazı uçuncu dunya u kelerı ornegın Cm Halk Cumhurıyetı ve Kuba bu temel saglık hızmet en konusunda ılerleme kaydetm ş ve odemı merkezıyetçı bır saglık polıtikası surdurmuşlerdır Merke zı Cene^re de buiunan Dunya Sagnk Orgutu ve UNICEF de Cm ve Kuba tarafından başarılı bır bıçımoe uygulanan bu modelı benımsemışler va orne< oıorak almışlardır Ama bazı uçuncu dunya ulkelerınde bu ademı merkezıyetçılık modelı ıstenmemel'te ve saghk hızmeîiennden azmltKiar yararlanmaktadır Ancak goziemcıler bu ulkelerde tıp biıimının nıtelıgını yıt rmeKte oldugunu on°ı surmektedtrler Sozkonusu ulkelenn buyuk br cogunlugunda ıse sagnk polıtıkalonnda hangı mo delın. hangı goruşun benımsenmesı konusunda kararsızlıklar surmektedır TURKIYE «Le Monde» gazetesının Dunya SagUk Orgutü verılerıne dayanarak verdığı habere gore jçuncu dunya ükeıennde 30 yıldır tropıkal tıp egıtımınde buyuk ılerlerreıer saÇlanmosına kaı>ın, aynı sure ıçınde bu ulkelenn soglik koşullan aynı bıçımde gelışıp lyıleşmemıştır Az gsıişme,e bağlı başlıca hastalıkiarda son yıllarda hıcbır öerıleme lyıleşme belırtısı oimamış aksıne yayılmoya devam etmışıerdır Ancak çıcek hastangını bunların dışında tutmak gerekmekted r Tum bun lardan başka bazı agır hastolıkiar da urkutucu bır bıçımde ılerlemekte ve az gelışmış ulkelenn halklarını tehdıt etmektedır Bu nastalıkların ıçın cie kuşkusuz Turkıye yı de iıgılendıren sıtma has taugı vardır Suma bugun azgehşmtş ulkelerao en etkılı gorulen hastalıklardan bırıd r S vrısıne* tarafından bulasan bu hastalıktan etkılenenlerın Sayısı tum dunyada 100 mılyonu aşmaktadır Hm diatan'da son 10 yı da sıtma cloyı 60 mıslı artar ken aynı donem suresınce Turkıye de 100 mtslı artmıştır Bunun yanında şu onda dunyoda 343 mnyon kışı korunma olanaklannın bulunmad gı bolgelerde yaşamoktadır Afrıka da da bır yıi ıcınde 14 yaşmdan kucuk 1 mıiyon cocuk sıtna hastalıgındon olmektedır UNICEF ve Dunya bog lık Orgutu tarafından, 3 dunyado etkılennı sur durmekte oıcn dıger başlıca hastalıklar şoyle be lırlenmıştır BILHARZIO Kırlı sularda oluşan bır parazıt tarafmdan derı yoluyla ınsan bedenıne gırer ve bagırsak ve ıdrar yollan hastalıklarına yol açar Tum dunyoda 200 mılyon kışının bu hastaıigı taşıdığı tahmın edılmektedır FILARIO2 Bu da, suya gereksınımı olon parozıt bır kurt tarofmdan ınsan organızmasıno sokulan hastalıktır Dunyada 300 mılyon ınsan fıla rıozdan etkılenmektedır UYKU HASTALIĞI Ce Ce sınegı denılen bır hayvanın ısırmasıyla bulaşan bır hastalıktır ve 35 mılyon Afrıka,ı'yı 10 mılyon Uatın Amenkolıyı etkiıemektedır Hastalığa tutulan ınsan once sımr krızlerı geçırmeye başlar sonra komaya gırer ve olur CUZ2AM 11 mılyon kışıyı etkılemekte olan bu hastahK 70 ülkede buyuk bır saglık sorunu oıarak kalmaya devam etmektedır BESLENME BOZUKLUĞU: Azgelışmış ulke lerdekı 5 yaşından ufak cocuklorın yarısındo bu hastolık gorulmektedır Dunya Saglık Orgutu bun ların sayısınm Afrıka ve Uzak Dogu da 11 mılyon dolayında oldugunu tahmın etmektedır Işte her yi| dunyadon 5 mılyon cocuğu anp goturen bu hastalıkların gıderılmesı ıçın UNICEF ve Dunya Saglık Orgutu çocuk başına 2 dolar harcanması gereklılıgı uzerınde durmakta ve ozel lıkle az gelışmışıerden soğlık polıtıkolannı de gıştırmelerını ısterlerken Cın ve Kuba saglık ma deılerını o n e k gostermektedırler Türkiyede sıtma olayları son 10 yılda 100 mıslı arttı • DUNYA SAGLIK ORGUTU VE UNICEF E GORE UÇUNCU DUNYA ULKELERI IÇINDE EN IYI SAGLIK POLITIKASI UYGULAYANLAR KUBA VE CIN HALK CUMHURIYETI CALLAGHAN'IN ERKEN KİMİ ÇEVRELERTEHLİKELİ KUMAR DİYE NİTELİYOR ONDRA Geçen hafta beklenmedık bır bı cımde erken seçırne gıtmeyecegını açıkla/an Ingıltere BasDakanı James Callaghan ın bu kararı çesıtlı \orumlara yol oçmıştır Geçen tem muzda Lıberal Partı nın 13 oyluk desteğını yıtıre rek azınhk dururruna dusen Işçı Partısı nın, o lumlu ekonom k durumdan yararlanması ve er ken seçıme gıtmesı beklenrıekteydı Odeme sr dengesının fazlaiık gosterdıgı ve enflasyor. oranının yılda "a 8 le sın rlondırıldıgı bu donemden yara r lanması beklenırken Ccllaghan ın erken ss çıme gıtmeme kararı bazı çevrelerde tehlıkelı bır kumar olarak nıtelenmektedır «Lib Lob» Paktı denen Iscı Partısı ıle Lıb= ral Partı ardsındakı ışbırlıgının parlamentorun tatıle çırdıgı sıroda sona ermesıyle Callaghan n damsmanları kendısıne erken seçıme basvurmo smı onermıslerdı Ancak porlamentodakı yelpa zenın mcelemesını vaptı*tan sonra goruşuidegıştıren Avam Kamarası lıderı Mıchael Foot Ca.laghan ı seçıme gıtmenın gereks z olduguna ınandırmısıir Iscı Partısı nın sol korcdı ıle Cal laghan ın arosındakı d yalogu surduren Vıcha^l Foot ozerkhk konusunda ışçı Pcrtısı hukumetm dsn medet uman Avam Kcmarası ndakı 11 Iskoc ve 3 Gal iı rrılletvekılının Callaghan ın azınlık h j l umetıne karsı guvensızlık o/u kullanmayacak tan mancında oldugunu belırtmıstır Ote yandan olası secımlerde cz b i ' farkla olsa da Işcı Par'ı sı nı yenık gosteren kamu yoklamalanna da/a narak Malıve Bakanı Denıs Healey Dışıslerı 8a kanı Davıd Owen Içışlerı Bakanı Mervyn Rees erken seçıme gıdılmesıne karşı çıkmışlordır BASKA NEDENLER Gozlemrıler Ca'laghan ın erken seçıme g t meme karannın oltında bır başko neden de bu I Bazı siyasal gozlemcıiere gore Ingıltere Başbakanı, ışçı sendıkaları uzermdeki denetımmı yıtırmekten çekmdığı ıçm erken seçıme gıtmedı lundugunu ılerı surmektedırler Bunlara goıe, Callaahan seçme gıttıgı takdırde Işçı Portısı'nın osı unsurları ve sendıkolar uzerındckı etkınlıg nı 3AŞBAKAN JAMES CALLAGHAN LAOS'UN SOSYALİZME GECİSİ "YUMUSAK DEVRİM,, OLARAK NİTELENDİRİLİYOR I I I yıtırmekten çekınmıştır Callaghan send kalarla ucret ortışlannın %5'le sınıriı kalması korusun da anlasmıştır Sendıkalar henuz seçıme gıtmeden daha fazla ucret tatep etmekten çekınmek tedırler Ançak seçım yapılır ve Işçı Partısı yına kazanırsa sendıkalar yenı zam talebınde bulunn caklar bu ıse Callaghan ın ekoncmiı< polıtıkasını altust edecektır Aynı bıçımde Ccıllaghan ın gelecel' secımfcrın tehlıkesını ılerı su^e'ek Avrjpa para bırımıng ılışkın tasarlanan reformıar konusunda partısını ı bırlıg nı ve onayını kazanmayı amaçlaclıgı one surulmektedır Bununla bırlıkte azınlıkta kalmıs Işcı Paıt~ı hı,kumet par'amento antmetıgı bakımındon onun^uzdekı aylarda son derece dıkkatlı davranmak zorunda kalacaktır Callaghan ın erken secıme gıtmeyecegını açıklamasından sonra Muha'azakar Pcrtı nın Iıden Bayan Thotcher kasm aymda guven oylamasıno gıtmek nıyeimde oldugunu açıklamıştır Erken secımı ertetemış olmasına karsn Başbakan Callaghan boyleçe bır turlu seçım kampanyası havasından kurtulamamış durumda kalacoktır (Dtş Hoberler Servisi) ıetnam ıle Kamboçya 1975 yılında U'u sal Kurtuluş savaş'arını kazanmıslar ancak sosyahzme geçışte çetın sorun İar a karşılaşTiışlardır Kamboçya da bu so runlar kan'ı boyutlara ulaşmıs kent haH ının kırsol olanlaro zorunlu goderı <=ırasında cok sayıda ınsan olmustur Bctı basını olu soyısını \uzbınlenn ııze nnde ve r mıştır Eskı Guney Vıetnam da ıse sosyalıst ekonomıye geçıste kuçuk bur j v a sınıfı ıle ozellıkle Cm kokenlı Vıetnomlılar ın karşı koynaları bugun Cm sınırında catış malora yol ocmıştı Laos u zıyaret eden \a bancı gozlemcıler ıse bu ulkede sos\alızme geçışın çok daha sessız ve sak n gerçekleş tırıldıgını belırterek Laos ta «yumuşak devrınmden soz etn ektedırler «Newsweek» dergısıne gore başkent Vı entıane ı Amerıka yanlısı polıtıkacıların egemen oldugu gunlerden tanıyan ve geçen haf V LAOS BAŞKENTi VIENTI ANE I GEZEN BATILI GA ZETEC.LERE GORE ULKE DE HALK TOPLU CALIŞMA LARA NESE ICINDE TUR KULE* SOIEYEREK GI DIYOR SOKAKLARDA GE ZEN ASKERLER ISE TUFEK TASIMA GEREGINI DUY MUYORLAR ta bır ABD Porlamenter heyetı ıle boşkentı yenıden gezme olanagım bulan gazetecıler ılk bakışta kentın pek değışmedıgını belırt '1. CIN mektedırler Kuşkusuz tum Guneydoğu As ya da afyoi ve furuş yuvası olarak tanınan «Madam Lulu»nun barı ve çeşıtlı strıptız gosterılerıyle Amer kalı askerlerm gozdesı «beyaz gul» gece kjlubu kapatıimıştır Ama Vıeniıane de yasak oıı ıasına karşın dovız karaborsasınm Pathet Lao askerlerının gcz lerı onunde surdugu soylenmektedır Vıentanedakı yabancı dıpiomaılar ulxe de ılk edınılsn ızlenımlerın vanıltıcı oldugu nu gercekte sosyalıst yonetımın «yumuşak devrım»de kurı konularda rodıkal çızgısrdeı ayrıln ıdıgmı belırtmektedırler Ornegın dıp lomatlar 3 mılyon nufuslu Loos da 40 bın sı \ası tutuklu bulundug^nu ulkeden kacmasmı bcceremıyen eskı yonetıcılenn sayısınm tu tuklulann yarısını oluşturdugunu bıld'rnuş lcrcıır Sıya^ol tutuklulann Cın sınırı yakınla nndakı komplarda bulundukları ve bunlardan hıç bırının salıverılmedığı ae bılınmektedır Fahışe hırsız gıbı adı suclular da başkent \akınlarmda bın erk"îkler oburu kadınlara ayrılmış ıkı çalışma kampında «eğıtım» gormektedırler NEŞE ICINDE BIRMANYA Laos ta her yurttaş haftanın bır gununu toplu calışmayo ayırınakla zorunludur Vıentıane da ellennde kazına kurek toplu çalışmaya gıden 50 60 kışılık grupıarın şarkı soyUyerek neşe ıçınde ışe gıttiKİerını dıplomat İar gormtşlerdır Topiu çalışma/a nalk n tep kı gostermedığı ve olumlu karşıladıgı so/len mektedır Savaş sonrosı yılda 6 mılyar dolarlık Ame rıkan yardımının kesılmesı ıle Laos ta ucretler duşmuştur bugun bır devlet memu runun elıne ayda 500 Turk Lırası karşılıgı geçmekted r Pazarda Honq Kong yapısı bır blujin 1750 Turk Lırası bır kutu sut tozu ıse 50 TL karşılıgı satıldıgından halk kemerlerı sıkmak zorunda kalmıştır kımısı kurtuluşu Tayland a kaçmakta bulmuştur Bazı multecılenn yonetımın Hanoı'a yakınlıgından hoşlanmayan eskı Pathet Lao oskerierınden oluştugu soylenmektedır Gozlemcıler b r dereceye değm bugun Laos ta Vıetnam ve Sovyetler ın etkm olduklannı bel'rtmektedırler Bır yabancı dıplomat ufkenın her zamankı gıbı yoksul oldugunu ancak gelır dagılımında eskısı gıbı ucurum İar olmadıgını belırterek şoyle demıştır »Artik sokaklarda kottuk gezen askerler tufek tasımok gereksınımını duymamaktalar Kenlte bır duzen kuruldu ornegın okuz araba İan bıle kırmızı trafık ısıgında duruyorlar guclu komsulan Laos un ıçıslerıne karısma dıgı takdırde ulke sosyalızm hedefınde kendı yolunu kendısı bulacaktır » (Dış Haberler Servısi) Ingiltere'de cicek hastalığından sonra bu kez de altı tifo vakasi görüldü / I İan Smith, Rodezya'da zencî liderler arasında genis çapta tutuklama kampanyasına giristî (Dış Haberler Servısi) TAYLAN D Bangkok {' " "" LONDRA îngıltere de son beş yılda ılk kez bır kışının çıçek hastahgına tutularak olmesınden sonra 6 kışının de Ufo hastahgına \akalandıgı \e karantınaja alındıgı dun Saghk Bakanlıgmdan bıldınlmıştır Tıfo hastalarmın uçunun bır Sovyet şılebınde seyahat eden kışıler oldugunu belırıen bakanhk yetkılılerı şılebm dıger 500 yolcusumm da arandıgını bıldırmışlerdır lıfo hastalıgına yakalanan obur uç kışının Sovyet şılebı yolcuları olmadıgını açıklavan Saglık Bakanhgı yetküüerı hastahgın nereden kaynaklandıgmın behrlenemedıgın' de bıldırmışlerdır Sov>et şılebı, «Lıtva» yetkıhlerı mmm gezı suresmde Kuze^ Afrıka rına ugradıgını behrtmışler \e gemı \unda >apılan anahzde herhangı belırtısı olmadıgını açıklamışlardır ıse, gelımanlaıçme subır tıfo KAMBOÇYA Bınh SALISBURY Başbakan İan Smıth Rodez ya oa ırkçı beyaz retımıne karşı sılahlı mucadeıe yuruten Yurtsever Cephe'nın gerıllaıannın gıttık ce yogunlaşan eylemlerıne korşı sınırlı sıkıyonetım ilan ederken ulkede genış capta tutuklama iar başlomıstır «Roaezva Havayollarina» baglı bır yolcu uço gının geçen nafta gerıllalann yerden açtıklorı ro ket ateşıyle düşurülmesı ve uçakto buiunan 4a yolcunun olmesınden dolayı sert tepkı gost6'ip ıntıkam ısteyen teyaz azmlığı teskın etmek oma cıyla, Bcşbakan İan Smıth oncekı gun Zambıa da uslenmış Nkomo'nun Zapu örgütunun Rodezyo' da bu'unoT üyelerınl tasfıye etmek nryetınde o'dugunu açıklamıştır. (Dış Haberler Servısi) Geçen hafta ıse Ingıltere nın Bırmıngham kentınde çıçek hastahgı ustune araştırmada buiunan bır laboratu\aıda mıkrobun \ayılması ıle ulkede ılk kez çıçek salgını tehlıkesı başgostermış hastalıgın ortaya çıkması uzenne laboratmar muduru bogazmı keserek mtıhar etm'ştı Çıçek salgını tehhkesmden. sonıa 6 tıfo vakasının oıtava çıkması uzenne kuşkulanan halkın kendılerını aşılatmaj a başladıkları ogrenılmıştır (Assoçıated Press) Ankara.. Anka... Seçim alanlarından parti duvarlanna yerleşen güvercinler Müşerref HEKÎMOGLU CHP'nın seçım toplantısını hatırlar mısın O bınlerce ınsan Ecevıt'ı dınlemege gelırdı CHP Genel Başkanı mavı gomlegıvle kursude gorununce yer yef'nden oynar, kursunun çevresmde ak guvercmler uçardı Barış guvercınlerı O guvercmler, CHP'nın yenı genel merkezının duvarlarında şımdı, tanınmış seramık sanatçımız Hamıye Colakoglu, kuçuk ponolarla bır guvercın surusu kondurmuş CHP'nın duvarlanna. Guvercmler mavı ama Ecevıt mavlsı değıl, Kutahya çınılerının canlı mavısi de degıl, bıraz soluk bır mavı, beyaz guvercmler bulutlaro karışarok gokyuzunun mavılıgıne varmıslar gıbi Ellıbeşıncı yıldonumunun konukları guvercın panoîarını seyrederken siyasal yorumlar da yaptılar Guvercınlerin taşlaşması guzej degıl, dedller Bu mavi neden boylesme soluk, dedıler... Guvercinın barış sımgesi olarak barıs özlemiyle yoşayan bır çok ulkede yopıttara yansıdtğı konuşuldu uzun uzun Sovyetler Bırliğınde savaşa karşı çevrılen «Guvercmler Uçarken» fılmlnden sozedildl Unlu ressam Chogol'ın toblolarıno yansıyan güvercnler canlandı gozlerde Fureyo'nm we Orhon Peker'in guvercınlerl anımsandı . Sonra da ak guvercinlerın uçacağı gunlere duyu'an özlemden soz edildl, Biraz otede tçişlerl Ba kanı irfan Özaydınlı duruyordu ama bu konusmaları ışıttı mi bilmem? Homıye Colakoglu hızını alamamıs, guvercın panolarını alt holdekı çeşmelere de kondurmuş, bır çeşmebasının serınlıgınde dınlenıyor uçuk mavı guvercmler Bır başK3 çesmede de testıler duruyor, kocoman bır testının uzerınde de bır yazı goze çarorvor. «Butun testıler dolacakı Havada bembeyaz kanatlarını çırparaK uçan bır guvercinın yumuşaklıgını seramıkle vermek kolay degıl dogrusu Kımı kışiter CHP nın duvarlarıno yerleşen guvercınlerı dısi ve erkek dıye ayırmago koyuldular Klmı daha oteye gıttı, bırını Mevhıbe Inonu'ys bırinı Rahşan Ecevıt e bnzettı Bın de şoyle dedı Asıl olan dışı ya da erkek guvercmler, ya da benzerhklerı degıl barış guvercınlerının genel merkezımızın girış duvarına yerleşmesı Ataturk'un «Yurtta Barış, Dunyada Borıs» ılkestnin uzontısı bu guvercmler Başbakan Ecevıt de banşı gerçeklestırmek Içm coba gosteren bir dev'et adamı Turkiye nın tarıhı bu guvercinlerın kanatlarıyla yazılacak bundan sonra..» Bu dıleğe kim katılmaz ama guvercin ponoları karsısında tum partilıler oynı lylmserlıgi tasımıvordu o gun Parti icinde de barış Içlnda yaşayalım, kurultay hesaplarını bır yana bırakalım partı sel ve devletsel duşunelım, diye sızlananlar da var Konuklar arasında bagıms|Z bakanlar da vardı Sanayı Bakanı Orhan Alp Cok alkışlandı CHP'lıler Orhan Alp ı Ecevıt hukumetınin kurulusunda etken polıtıkocı olarak selamlıyorlar hala Alkış polıtıkacıları beslıyen bır olay Orhan Alp ın de gozlerı parladı bırden Bın sordu: Sızı çok alkıslıyorlar, yoksa mı gıriyorsunuz? Soruyu anlamazlıktan geldı. CHPye Molıye Bakanının sert çizgılerıne alışanlar guler yuzune lyımser yorumlar yaptılar IMF • cılerın bıle kulakları çınlamıs olacak Genel Başkan Ecevıt'ın ellıbeşıncl yıldonumunde partılılere seslenısınde de guvercmler konat çırpıyordu bıraz Bansçı bır seslenişti bu CHP Gensl Başkanı son gunlerdg her konusmada yıneledıgl sozlerı 9 eylulde de vurguladı vargucuyle Bolgedekı komşularımızlo blrleşeceğiz, guçlenecegız dunyaya daha guçlu açılacağız, dıyor Ecevıt Bu sozler ozellıkle dıplomatık çevrelerde sorulara yol açıyor Hangı komşular, dıye soruyorlar Kan ve borut kokusu gelen Iran mı, yakın geçmışte kanlı olaylar yaşayan Afganıstan mı, ya da aynı savunma antlasması ıçınde ters dustuğumuz Yunanıstan m ı ' Yoksa Sovyetler Bırlıg) m ı ' Bu meroklı dıplomatların kımler oldugunu tahmın edersmız Donelım yıne CHP nın ellıbeşıncı yıldonumune Ellı beş yıl bır partı ıçin uzun bir yaşam, denıyor Ama kişilerın de kuruluşların da yasları takvımlerle saptonmaz her zaman Ellı bes yılda neler oldu. kimler geldı kımler gectı CHP'den Kımi yonetıcıleın adını bıle ungrttuk Asıl olan unutulmaz bır ılke bırakmok bugundpp /arına 9 bir kopru kurmok degıl m i Yarsız cevrelere sorarsanız CHP nın şını ıktıdon belırtecek. ya Bugun ned'f, CHP'nin kuruluş yıldo7 nütnu degıl m ı Erbakan boyram kutlaınaga gelır de Orhan Alp yıldonumu kutlamoga gelmez m ı ' Oysa gelmeyenler de var, omeğin Enerjı ve Tablı Kaynaklar Bakanı Denız Bo/knlm ve Turan Guneş'in yok'ugu cok kısının dıkkatcnı cektı Guneş, Avrupa Konseyıne gıtn.ek ıçın erken ayrılmış Ankara dan Demz Baykat'ın boyrom tatılı de sona ermermş henuz, Denız Baykal ın nerde oldugunu bılen ae yok Bır dostunun teknesıne bınıp mavi yo'culuk yoptıgı soyleniyor Bıraz dınlenmek tum pohtıkacılara lyı gelır degıi m ı 7 Zlya Muezz'noglu da kısa Antalya tatılınden çok neşetl dondu