Katalog

CUMHUEİYET 3 TEMMUZ 1978 YE D I Yalçtn PEKŞEN Topkapı Sarayının ünlü hazi ne dairesinde 1097 parça tarihi eşya sergileniyor. Araiarında tkaşıkçı elması» ve Şah ismail' in olduğu ileri sürülen kıymetli taht da bulunan bu eşyalar as lında Topkapı Sarayında bulu nan hazine mallannın oncak beşte birini oluşturuyor. Sarayın depolarında yersizlik yüzün den sergilenemeyen 4939 parça eşya bekliyor. Öteki bölümlerde durum da ha da kötü. örneğin 10.700 adet Çin porseleninden sergilenenler yalnızca 1278 parça. 10. 500, silahın 385 tanesi ziyaret Cilere açık. Topkapı Sarayı ilaj lileri bu bakımdan Sarayı bir buzdağına benzetiyorlar. Tüm bölümlerde sergilenenlerın sayısı mevcutların onda birini oluşturuyor ançak. Bu oran bazı bölümlerde onda ikiye, bazı bölümlerde onda üçe çıkabiliyor. Sözün kısası 700 bin met rekarellk bir alana kurulu Top kapı Sarayı 400 yıllık Osmanlı geçmlşinin eserlerine yeterli deflll. cKAVUKTAN CARIĞA, KAŞIKTAN KAYIĞA» Bu haliyle bile Topkapı Sa BİR SÜPER DANIŞMAN: DR. ZBlG...Niyazi BERKES INCELEME ARAST RMA ROPOR" AJ j ropkapı Sarayı yenl bir düzenlemsyle hırsızlıklara karşı daha güvenli duruma gatiriliyor. Amerika Cumhurbaşkanmın Güvenlik ve Dış Po!itika Danışmanı Zbigniew Ka zîmierz Brzezinski, geçmiş ve gelecek dünya ile bugunkü yeo'üzünün biçimi ü/erine ilginç görüşleri olan bir profesör ve yazar. Poionya dilinden gelen adının nasıl okunacağını Anglosakson agzı beceremedigi için. pratik Amerikalı Çağlayangilde yaptığı gibi, bu uzun ve çetrefil adı kullanmanın ko layını bulmuş. Güncel işlerde ve gazete başlıklarında •Zbig' biçimine indirgenmiş. Kendisinin bu ad cellâtlığından hoşlandıgim san mıyorum. çünkü Polonyalılann aristokratlannın adları bile çok önemlidir. Ne var ki Polonya'da değil. İngilizce konuşulan bir ülkede ve önemli bir yerde. Yapılan münasebetsizliği hazmetmek gerek. Bu yazıda dizgi yanlışlan olabilecegini de düşünerek düzeltme yapanların işini kolaylaştırmak için ben de işin bu pratik yanım seçmeyi yerinde buldum. Devrim öncesi Polonya gelene ğinden olanlarda komünizm, daha doğrusu Rus düşmanı olmak Polonyalı olmanın ilk koşuludur. Dr. Zbig de işte bu tür Polonya geleneğinden olan bir kigidir. Başkan Jimmy Carter'la ken fotoğraflarında eli cebinde bir hoca ile onun öğrencisi gibi bir çift oluşturuyorlar. yan, Ingiliz ve Fransız Bas bakanlannın Almanya ilt yaptıkları banş antlaşmasında bu doktrine pek uygun olmayan biçimde çok genişletilmiş, şişirilmis bir Polonya yaratmalan olmuş tu. İkinci Dünya Savaşma dek iki devlet bu Polonya'nın destegi oimak borcundan kurtulamadılardı. Peki, neden böyle büyük bir Polonya yaratılmasına özenilmişti? Burada anlatılması uzun sürecek tarihsel nedenlerle bu ülkenin başında bulunan kişiler geleneksel olarak Rus ve Alman düşmanhğı güderler. Cene o nedenlerle bunlar cesur, atak. fakat düşlere düşkün. kimi kez palavra sınırlanna varan işler yapan, halktan kopuk bir ust sınıf yöneticileridirler. Batı müttefikleri bu şişirilmiş Polonya'yı Bolşevizme karşı kullanmayı düsün müşlerdi. Bir ara Ukrayna içlerine dek giren Polonya ordusu sonunda yenilerek atıldı. O zamndan sonra Polonya, Sovyetler Birliği'ne TOPKAPI SARAYINDA, YER DARLIĞI NEDENİYLE EŞYALARIN ONDA BİRİ SERGİLENEBİLÎYOR rayı yabancı basında «dünya nın yedlnci harikası» olarak ni teleniyor. Topkapı Sarayı ilgilileri bunun nedenini şöyle açıklıyorlar: «Topkapı Sarayı dünya müzeleri içinde toplama eserlerl Içermeyen tek müzedlr. Burada bulunan ve bir kıs mı sergilenen eserler padlşah va maiyetinin günlük yaşomla rında kullandıklan ob|elerdir. Yoksa saray, müze haline dö nüştükten sonra sağdan sol dan toplanarak bir araya getlrllmls eşyalar değildir. Kavuk tan carığa ve kaşıktan kayığa kadar herşey Osmanlı yönetlcl leri zamanında sarayda bulun muş v* kullanılmış esyalardır» 3 Nisan 1924'de kurulan Top kapı Saroyı müzesi bugünlerde müze olarak 54. yılını dol duruyor. Türkiye Cumhuriyetl nin en eski müzesi olmosı yanı sıra ilgililer sarayın önemini başka bir açıdan da şöyle de ğerlendiriyorlar: tTopkopı Sarayı Osmanlı devrinin canlı bfr kollaksiyonudur. Bina olarak 400 yıllık Osmanlı mlmarisinin bir kolleksi yonudur. Aynı süreler icinde kullanılan lc dekorasyonlar kol lekslyenudur v« yukarda da belirtlldlği glbi aynı zamanda Osmanlı yönetlcllerlnin yasamı nın anılarını taşıyan bir objeItr kollekslyonudur.» DAHA GÜVENLİ Topkapı Sarayı bu günlerde yeni bir duzenlemeyle hırsıziık lara karşı daha güvenli bir du ruma getiriliyor. Kapalı devre bir televizyonla bütün bölümler sürekli olarak kontrol altında tutulacak. İlgililer bugüne kadar modern olmayon yöntemler l« korunan Topkapı Sarayı'nın bundan böyle çağın olanaklarından faydalanması zamanının geldlğinl belirtlyorlar. Yeni kurulacak kapalı devre televizyon sistemi ile bütün bölümler aynı anda kontrol edilir ken, herhangi bir tehlike anında bölümlerin" fotoğrafları çekitecek ve alarm sistemi harekete geçecek. Böylece bugüne kadar «Alloha •manetı yöntemiyle uc bes görevlinin dikkatine terkedllmiş Topkapı Sarayı, tTopkapı» adlı filmde daha önce hayal edilen yönteme kavuş muş olacak. Topkapı Sarayı 400 yıllık Osmanlı tarlhlnin bir lc dekorasyon mimarisi kolleksiyonudur. Mustafa Paşa köşkünün lc dekorosyonu görülüyor. Fotoğrafla I Hazine bölümünde 1.097 parça eşya sergilenirken depoda bekleyenlerin sayısı 4.939; bazı bölümlerde bu oran "7*"^ daha da artıyor. Saray bu yüzden bir buzdağına benzetiliyor. çin, Dr. Zbig'i ayıran özellikler açısından kimügini biraz daha tanımak yararlı olacak. Amerika'nın dunya politikasına yön veren düşün biçimini bilmek önemli. BUYÜK POLONYA Okurlanm arasında îkinci Dunya Savaşı sonrası Polonyası nın dışında kalmış olan Polonyalıyı tanımış olanlar varsa aynlıkların önemli dedigim yanmı daha iyi anlayacaklardır. Dr. Zbig, Birinci Dünya Savaşı sonunun yaratığı olan Büyük Polonya ile onun İkinci Dünya Savaşı başında gelip çatan trajik alınyazısını ha zırlamakta büyük payı olan Diktatör Mareşal Pilsudski Polonya'sının çocuğu. Askeri bir darbe ile ikinci kez diktatörlük kuran bu mareşalin öldüğü 1935 yılında 7 yaşında bir çocuktu. Fakat babası o dönemin aristokrat s'.nıfından ve diplomatlanndan olduğu için 11 yaşınday ken babası Kanada Konsolosu olduğundan. Almanların Polonya'ya saldırmalan Takım lezgahlan Sanayıı Tıcaret ve A3 taksan İLAN Kültür Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğünden 1 Ankara Türkocagı binası 1978 yılı restorasyonu işi 2490 sayılı konun hükümlerl dahilinde kapalı zorf usulü ile 27.6.1978 torihinden Itibaren yirmi gün müddetle eksiltmeye konmuştur. 2 İsin birincl keşif tutarı (3,500.000) lira olup geç ;i temlnatı (118.750.) liradır. 3 İhale 25.7.1978 günü saat 1500'de Eski Eserler ve Müzeler Genel Mudüıiüğü binasında toplanacak Restorasyon İhale Komisyonu tarafından yapılacaktır. 4 Bu işe oit şortnameler sözleşme projesi ve ek!erl Kültür Bakanlığı Eskl Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğünde görülebilir. 5 İsteklilerin Resmî Gazetenin 24.3.1972 gün ve 14138 sayılı nüshasında intişar etmiş o!an eksiltmelere iştirak Yönetmeliğinin 3. maddesinde belirtilen: A İnşaat belgesinl (Aslı) 1 Belge bir kalemde (1.000.000.) liralık benzerl bir Restorasyon işin muvaffakiyetle başarıp kabulünü yaptırdıklarını veya idarece denetlediklerini ifade edecektir. 2 Asgar! (3.500.000.) TL. tutarı (D) gruba müteahhitlik karnesl (Aslı) 8 Yapı araçları bildirisinl (Örnek: 1) C Sermaye ve kredl olanaklarını acık!ayan mali durum bildlrisini (Örnek: 2 ve 2a) D Teknik personel bildirisinl (örnek: 3) E Dilekoenin veriliş tarihinde elinde bulunan Işleri bildirir toahhüt bildirisinl (Örnek: 4) dilekcesine ekleyek, lesmî tatil günleri He ihale tarihi ve son müracaat günü haric en gec altı gün evvel Kültür Bakanlığı Eskl Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğüne müracaat ederek YETERÜK BELGESİ almaları şarttır. Dllekçelere belgeler ve bevannameler eklsnmesl mecburiyeti sebebiyle telgrafia yeterlik belgesi ta!ebl kabul edilmez. 6 İsfeküler teklif mektuplarıno Yeterlik Beîgesi, Ticaret Odası Vesikası ve teminat mektuplarını ekleyerek eksiltme saatinden bir saat evve! Eski Eser Onarım İhale Komisyonuno makbuz mukobilinde vermelerl lâzımdır. Postado vuku bulacak gecikmeler kabul edilmez. 7 1710 Soyılı Kanunun 19 maddesl gereğince Idare Yeterlik Belgesi verip vermemekte serbesttir. (Basın: 18489/9340) = T a k a s Takıro Tezgahlan Sanayü »e Ticaret A.Ş Genel Müdürlüğundnı ŞİRKETÎMİZCE kAYSERI (INCESU) DA İNŞAA ETTİRİLECEK FABRtKA YOLLARİ VE AİT YAPI TEStSLERI İÇİN a ) Saha Tesviyed b I tç yollann yipınu c ) Yagmur «uyu uhliye astanl d ) Kanalizasyon yapunlan, Baymdniık Bakanhğı 1978 yılı BtRÎM fîatlanyfa. sabit birim fiatı esasj Ozermdaı thale edikcektir. kesıt bedelt 54.421 7 4 0 . 6 9 TL olao Ise «it İhale dosyası 1750 TL. karşüığmda inşaat mOdüriâğtlmazdea «aglanabUeceği gibi. anıian müduıiükte de incelenebilecekÜT. • Boskan Carter'ın akıl hocası ZBIGNIEVV KAZIMIERZ BRZEZİNSKİ Girgin, atılgan v« kendini çok beğenmiş bir kişi... hakları,, sloganını Carter'ın katasına w ılk yerleştiren Dr. Zbig, en basit şeyleri büyük davalarmış gibi şişirmekte büyük bir usta... karşı sürekli propoganda eylemlerinin merkezi oldu. Bunlann en önemlisi, Turkiye'de Turanalık akımının önderlerinden olan Zeki Velidi Togan'ın ajanlığını yap tığı gizJi 'Promete Örpütü»dür. POLONYA CELENEĞİ Devrim öncesi Polonya geleneğinden olanlarda komünizm. daha doğrusu Rus düşmanı olmak Polonyalı olmanın ilk koşuludur. Görüşlerini tanıyacağımız Dr. Zbig, işte bu tür Polonya ge leneğinden olan bir kişidir. Dr. Kissingerin yükselme yıllarında o da aynı yolu tut muştu. Onun, bir bakıma, Doğu Avrupa ve Sovyet araştırmaları uzmanı olarak kendini tanıtması gibi bir avantajı da varda. O da Dr. K. gibi cumhurbaşkanı yetiştiren çevreye girdi. Cumhuriyetçiler j»anına değil. Demokratlar yanına düştü ve bir gün onun da sırası geldi. Ford Carter seçim kampanyasında ikind adamın bütün dış politika söylevlerini yazma, bu konular da ona uzmanhk etme işini aldı. Mr. Carter Cumhurbaş kanı o!ur olmaz, yanına ala cagı kişiler arasında en baş ta onun adı jteciyordu. S1RADAN DANIŞMAN DEĞİL Denildiğine göre, Dr. Zbie, sıradan bir danışman değil. Cumhurbaşkanımn hocası gibi birşey. Bu açıdan Dr. K.'den daha başanlı. Cünkü (Arkası 9. Sayfada) 20 1 1978 gönd <aaı 17 OO'den «oıtraki muncaatlar djkkan almnıayacak. 24 i 1978 gunri «aaı 9.00dan ıtıbaren yeteriilik beljelen verilecektir. tHALE 26 1 19^8 günü saat 14.00 de yapılacaktır Şiıketlnuı 2490 ı>yüı kanuna bağb obnayıp üıaleyJ ytpıp ytpmamakta. knmen yapımltta veya düediğine yaptırtmakta aerbetttif. A0R£S MİTHAT?A$A C A D D E S İ NO 60 TEL 17 1$ «0 | 7 g« 80 TUBA: 488/9352 KÜLTÜR BAKANLIĞINDAN SINAVLA ELEMAN ALINACAKTIR 1 Bakanhğımız Merkez ve Taşra örgutlerinde, taşınmaz eskl eserlerln bakım, onarım, çevre düzenleme ve konjmoya yonelik envanter, pianlamo ve kontrolluk işlerinde colıştırılmak üzere (Teknik Hizmetler Sınıfında) sı navla eleman alınocaktır. Adaylardo Devlet Memurları Kanununun 48. maddeslnde belirtilen koşullar aranacoktır. Yabancı Dil Bilgisi ve askerliğinl yapmış olmak tercih neaenıdır. Alınacak personel: Restorasyon Uzmanı Y. Mlmar Y. Mlmar Mlmar Y. Şehlr Plancısı Şehlr Plancısı Inşaat Yuksek Mühendisl Inşaat Mühendisl İC Mimar Teknik Ressam ÖZEL NİTELİKLER Taşınmaz eskl eserlerin bakım, onarım, konusunda calıştırılacaktır. Taşınmaz eskl eserlerin bokım, onanmı hususunda calıştırılacaktır. (Daha önce bu konuda proje ve uygulama yapmış olmak teroih nedenidir.) Taşınmaz eski eserlerin envanterl ve korumaya yönelik plan calışmalarmda görevlendirilecektir MDzelerln sergileme düzenleme çalışmolarında görevlendirilecektir. Rölöve ve restorasyon proielert mak terclhi nedsı.idıf. konularında calışmıs ol DUYURU Arsası Alınmış Smıriı Sorumlu Kamu Personell Yapı Kooperatifln» yeni üye kaydedllecektir. Arsamız Yakacıkta satın alınmış olup alt yapı hlzmetlerlne gecilmek üzeredir. İstekliler Kasımpoşo Bostan Sokok No: 32 de Kooperatifimizin merkez binasma mesai sontferinde boşvurabilirler. (Kasımpaşa Polis Karakolunun tom korşısı) S. 8. KAMU PERSONELİ YAPI KOOPERATİF 8AŞKANI Güler ŞAHİN 2 Sınav 28.7.1978 gunö saat 1000'da Kultür Bakanlığmda yapılacaktır. Sınava kotıN mak teteyenler. Dilekçe, (2) adet fotoğraf. nüfus hüvlyet cüzdanı ve öğrenim belgelerinin noter tasdikll suretleri ile 21.7.1978 günü çalıştna, saatl sonuna kador Bakanlığırmz Eğitim ve Personel Dalresi Başkonlığına klşisel olarok başvurarak flstek Formu» dolduracaklardır. (Basın: 18488) 9341 Bildiğiniz gibi, Dr. Zbig, bugün hemen hemen Dr. Kissinger'in yerini almıştır. Denildiğine göre, Mr. Carter bir daha seçilirse o kez Dr. Zbig olacakmış Dışişleri Bakanı. Kendisi Dr. Kissinger'le sadece tanışıklığı olduğunu söylermiş, ama gazetecilerin dediğine bakılırsa onun tutumunu hiç beğenmez onu akrobatlık dlye nitelendirinniş. BENZERLİKLER Ancak. iki danışman arasında bir çizgiye dek hayli benzerlik var. İkisi de bugün Amerika'da «efnifeJer» denen Anglosakson dışı halk lar soyundan gelme. Hem de, Nixon'un Cumhurbaşkan Yardımcılıgına yükselen Spiro gibi hiç olmazsa Amerika topraklannda doğup büyümüş gibilerden değiller. İkisi de Avrupa doğumlu. Biri Almanyada. diğeri Polonya'da (Varşova1da) doğmuş. İkisi de Protestan geleneğinden değil. Birincisi Musevi asıllı. İkincisi Katolik. îkisi de İngilizceyi Amerika kıtasında öğrenmiş, bu kıtada eğitim görmüş, ikisi de gene Amerika'da doktor, sonra da profesör olmuş. îkisi de İngilizceyl Avrupah ağzı ile konuşuyor. Daha öteye giden benzerlikıeri var mı bilmiyorum. Benzerliklerin bittiği yerde aynlıklar başlar. Ve konurauz açısından daha önemli bu ayrıhklar. Tanıtacağım bir kitabındaki görüşleri i üzerine ülkelerine bir daha dönmediler. 1917'de Çarlık çökünce ve Bolşevik devrimi olunca var güçleri ile savaşmakta olan müttefikler ile karşısındakiler, yürümeyi şaşıran kırkayağa dönmüşlerdi. Çünkü, bu devrimin, bunlann yapmakta olduğu dünya savaşı nın amaçlannın anlamsızlaşmasına yol açma olanağını meydana getireceğini. savaş denen şeyden başka bir de devrim denen bir şey olduğunu sezmeye başlamış lardı. LENİN Arada, daha sonraki Türk Ulusal Bağımsızlık Savaşı koşuüanm yakmdan ilgilen diren bir iki önemli iş daha olmuştu. Bunlann biri, Leninin savaş halinde olan ül kelere Ne amaçla savaşıyoruz?». 'Barış amaçlanmız nedir?» gibi sorunlar olduğunu hatırlatan ünlü *Ulu$ların alınyazılannı saptama özgürlüğü» konusundaki görüşlerinin yayınlanmasi; diğeri Osmanlı İmparatorluğu'nun paylaşılmasmı gösteren gizli anlaşmaların açıklanmasıydı. îşte. devrimin savaşçılara bu meydan okuyuşu karşısında savas sonrası Avrupasım düzenleme sorunu farklı bir anlam kazanmaya başlamıştı. İlk tepki olarak Lenin'in tezine karşı Amerika Cumhurbaskanı Wilson. ünlü 14 Madde Doktrinini yaymlamıştı. Ta nıtmakta olduğum kişinin ülkesi açısından önemii olan (Cumhunyt: 9346».TffHfIilffHHHf4ifUHUIfIffN!HfHUHfKUfHfffIfIHtlH1 ffIMff1111 iIi;111f111fUUI> IU1 (1111 f 17111111MJ11Jf 1111• Irff»