Katalog

TOLAÇAN NEDENLERDEN BIRI, ABDÇIN YAKINLAŞMASI Moskova ve VVashıngton arasında dıplomatık ılışkıler gecmışte yumuşomo veyo soguk savaş gıbı deyımlerle yorumlanmıştır Bugun suren gergınlıgı Sovyet resmı koynakları ıse «serın savaş» olarak degerlendırmektedırler Sovyetler ve Kuba nın Afrıka da faalıyetlerını arttırmalan, Angola ve Etyopya da fıılen Kuba nın savaşması Amenka ıle Sovyetler Bırlığı nın ılışkılemın gergınlesmesıne yol acmıstır Ayrıca Amenka Cn ılışkılerınm sıklaşması Sovyetlerın Beyaz Saroyı ıhtar etmesıne yo| acmış ve «serın savaş» donemıne gırıld gını bıldırmesı ı>e sonuclanmıştır Başkan Carter ın Annapolıs'de yaptıgı son konuşmasında Sovyetler Bırlığını «yo ışbırhğı ya da açıkça karşı karşıya gelmeye» cogırması Moskova nın beklenmedık sertlıkte yanıtma yolacmıştır llk once Sovyet Komunıst Partısı nın resmı orga nı Pravda gazetesınde sonradan da Başkan Breınev ın demecınde Carter ın çağrısı «Yumuşoma ilkelerini Amenka gommek istıyorsa bız de cenaze torenıne katılmaya hazırız» şeklınde karşılık bulmuştur Ancak gıderek artan gergmlığın tehlıkelı boyutlara ulaşabıleceğınden cekmen Başkan Carter uc gun once yaptıgı bır konuşmada «Breınev, ın barışcı bır ınsan olduguna fnanıyorum» dıyerek havoyı yumuşatmaya calışmıştır Son zamanlorda Başkan Carter Ulusol Guveni'k Danışmanı Brzezınskı nın etkısı altındo Sovyetler Bırlığı ne karşı sert bır tutuma gırmıştır Brzezınskı Sovyetlerın Afrıka polıtıkasını dunyada hegemonya kur ma ıstekierının kanıtı olarak benımsemış ve Moskova nın bu ernellerının yalnızca guclu bır NATO ve savunma gıderlerının arttırılması ıle durdurulabıleceğını ılerı surmuştur Angola olayları sırasında Başkan Carter ılım lı bılınen Dışışlerı Bakanı Vance ve Bırleşmış Mıl letler Temsılcısı Andrevv Young ın etkısı altında olaylara seyırcı kalmıştır Andrevv Young demec lerınde Angola dakı Kuba askerlerını ıstıkrar sag lıyan bır unsur olarak nıtelemıştı Ancak Etyopya ya Kuba askerlerının mudohalesı ve artan Sovyet faalıyetı karşısında Başkan Carter gıderek Brzezınskı'ye kulok vermıs Zaıre dekı saldında Kubalı askerlenn parmağı olduğu ınancmo var • Beyaz Saray çevrelerı karşılıkh tırmanmayı durdurmak ıstej en Başkan Carter'ın daha ılımlı bır tutuma gırme eğılıraınde olduğunu behrtıyorlar. SovyetABD gerginliği Kremlinde "Serin savaş,, diye niteleniyor LEONID BREJNEV Carter ı uyardı dığında ıse tumu ıle Brzezınskı'ye goruşlerıni benımsetmıştır Ancak artan soz duellosu ve «serın savaş» deyımlerı karşısında Başkan Carter ın ıkı ulke arosındakı kısır donguyu sona erdırmek ıcın tek rar Dışışlerı Bokanı Vance ın ılımlı polıtıkasına kulak vermeye başladıgı bazı Washıngton kay naklarınca one surulmektedır Beyaz Saray do j s t sevıyedekı bır gorevl, bugun ıkı devlet arasında arton gergınlıgın suremeyecegını ılışkılerın lyı veya t'Otu bır yonde gelıseceğını belırtmıştır Washıngton dakı kavnaklar Başkan Carter ın yenıden Dışışlerı Bakanı Vance a danışmasını Beyaz Saray'ın tyı nıyetı olorak degerlendırmektedırler Kaynaklar gozlenn şımdı Moskova ya dondugunu Sovyetlerın nasıl bır tutum alacaklarını merak et mektedırler SALT ETKILENIR Sı\asal gozlemcılere gore ABD Sovyet gergınlığının surmesı ya da artması herşeyden once Federal Almanya, Bonn'da Temmuz ayında yapılacak zirvede KuzeyGüney diyalogunu canlandırmak istiyor Feridun YÜCEDlNÇ FRANKFURT Temmuz oyının ortolarınca Federal Almanyo nın başkentı Bonn da sanoyıleşmış yedı batılı ulkemn kaiılocağı zırve toplantısının hazırlık lan yogunlaşmıştır Federal Almonya'nm gelışmekte olan ulkelerle ılışkılerden sorumlu Bakanı Offergeld zırve nın gunde mınde yer alan Guney Kuzey diyalogunu gozonunde tutarak bır onerı programı hazırlamıştır Bu programda Gelışmış u.ke lerın gelışmekte olan ulkelere yaptıklcn sermaye yardımlarının arttırılması Istenmekte bu sermaye akımının 1970 yılınacj 15 Mılyar Dolar'dan 1977 yılında 64 Mıl\ar Dolar'a yukselmış olması yetersız olduğu belırtılmektedır Bakan Offergeld hazırladıgı onerl progromında gelışmekte olan ulkelerde yopılacak yatınmlorın oncelıkle Enerı Besın maddeierı endustrısı Ham madd© uretımı ve Ulastırma Eğıtım Saglık sektorlerıne yoneltılmesının Kuzey Guney ılışkılerının geleceğı acısından yararlı olacağını belırtmıştır Bu sektorler arasında ağır sonayının kurulması ve gelıştırılmes' nın yer almayışı Federol Almanyo dakı az gelışmış ulkelerın dıplomatlan tarafından olumsuz karşılanmıştır Offergeld ıse seksenlı yılların ortalannda petrol uretımınde beklenen azalmanın petrola sohıp olmayan Ucuncu Dunya ulkelerın guc duruma duş mesıne neden olacağını ılerı surerek enerlı sektorunde yapılacak olan yatırımların onemını vurgulamıştır Bakan Offergeld gelışmış ulkelerın az gelışmış ulkelere yoptıkları yatırımların arttırılmosı halınde sanayıleşmış ulkeler de enflasyonun yukeslmesının soz konusu olobılecegıne degınerek konunun araştırılmasını ıstemlş Ucuncu Dunya ulk«lerı h«lklarmın ^ a t m olmo Qucunijn yukselmesını Kuzey Guney ılışk lerının en on«mlı noktası olorak gostermıştır. BAŞKAN CARTER Tutumu ne olacaK SALTII yı (Stratepk s lahların sınırlondınlması goruşmelerı) tehlıkeye sokaca;tır SALT <onusunda yapıloca* o an antlosTia ıse detantm te me1 dıregı olarak kabul ed Imektedır Ayrıca Orta Avrupo da dengelı ve karşılıklı kuvvet ındırım konusundak gorjşmeler de yıllardır surünceme den kurtulamomıştır Ikı super guc arasındakı ılışkılerın alacagı yon kuşkusuz bu goruşmelerı de etkıle/ecektır (Dış Haberler Servısı) FRANSA GÜNEŞ ENERJİSİ ÜRETİMİ VE KULLANIMI ALANLARINDA DÜNYADA BİRİNCİ ÜLKE OLMA YOLUNDA HIZLA ILERLİYOR VEYNES (Fronsa) Fransa nın guneş enerpsı uretımı ve kuüanımında dunyada bırıncı ulke olmak yolunda o'dugj bıldırnmektedır Fransa, guneş enerıısı araştırmaları ıcın ayrılan odenek bakımmdan ABD den sonra dünyoda ıkıncı sıradadır ABD bu yıl sozkonusu araştırmalor ıcın 250 mılyon dolar F'ansa tse 32 mılyon dolar harcomayı tasar'amoktadır lnternatıonat Herald Tnbune gozetesınde yeralan haberde bu yaz Veynes de yapılacak bır festıvalde guneş enerpsıyle ısıtılan bır e« n ve ceşıtli aygıtların sergılenecegı behrtılmıştır Ote yandon ulkede guneş ener.ısıyle ısıtılan yapıların gun gect kce /a/ıldıgı bıldır Imektedır Par's ın merkezındekı buyuk bır tıyatrodan Tiontpe'l er dek Gıw de Chaulıoc hastanesıne Nıce ha/a lımanındarcı yolcu termıno! nden Bagnols sur Cezedekı po ! s karargahma aegın bırcok yer guneş ener|isı/ı8 ısıtılmaktadır Fransız hukumetın n ısıtmo proıesı ıc n gereklı olan 1 m [yon lıranın yarısını oded'ğl Porıs tekı • /atro aynı zamonda dunyada guneş enerıısıyle ısıtılan ılk yapı olmuştur Tıyatronun damındakı bu/uk b r a,no guneş ışınlarını emerek elde ettıgı isiyı b r su deposuna yansıtmakto sonra da sırKulasy'on yoluyla b na ısıtı'maktadır Bu arada Fransa da 3 dunya ulkelerıne guneş enerıısı teknoloıısının ıhracı konusunda calışmalar yapılmaktadır Bırcok Fransız fırması araştırmalarını Meksıka ve Kuzey Afrıka nın bazı bolgeler nde yaparken, a/nı zamanda guneş enerı sı teknoloıısı konusunda b rcok Arap ulkelenne de /ardım etmektedırler Ancak guneş enerı s iın petroljn yerını almasına yonelık bılımsel calışmaların cok vavaş ılerled gı belırtılmektedır Fransız yetkılıler bu yuzyılın sonuna dek guneş enerpsının gereksmım duyulan enerpye ancak % 2 veya % 3 luk bır kotkıda bulunabılecegmı soylerlerken ABD lı yetkılıler aynı sure ıcmde bu ener|imn ABD de elde edılecek tum enerjının % 20 30 unu oluşturacagını ılerı surmektedırler (Dış Haberler Servlsl) Çin, Güney Çin denizinde, zengin petrol ve doğal gaz yatakları buldu • GEÇEN YIL DUNYADA PETROL URETEN ÜLKELER ARA SINDA 10. SIRAYI ALAN ÇİN, 92 MILYON TON PETROL URETIP. BU TUTARIN 10 MILYON TO NUNU IHRAÇ ETTI. HONG KONG Cm Cumhurıyetmın Guney i,ın denız nde zengin petrol ve doğal gaz yatokları buldugu bıldırılmıştır Bır rad/o yayınından edınılen bılgıye gore Cm. bu yatokları yenı ve buyuk oır petrol alanına donuşturmeyı tasarlamaKtadır Haberı veren Kvvangtung radyosu Guney Cın denızınde yap lan buluş ve kesın yerı hokkında ayrıntılı bılg' vermemıştır Ancak yetkılı kaynaklar ve gozlemcıler Çın'm sondaı calışmalarını Tonkın korfezı. Haınan adası cevresı ve Kanton un aşağısındakı Incı nehrı ağzındoki bolgede yaptığım belırtmışlerdır Bu crada Çin ın Haınan adasındakı bırkac doğda da petrol yataklarına rasladığı bıldınlmış ancak haberı dog rulamamıştır Bır yetkıli gecen ay Komunıst Partısının Kwangtung dakl bolgesel bır toplantısında 1985 yılındar once Güney Cm denızmde petrol u'et,m olanı kurulmasının öngörulduğunu bıld.rmıştır 1977 yılında ClAnın yaptığı bır araştırmaya gore. Cın'ın Guney Çın Denızındekı rezerv lerı karadakılere yaklaşık olorok psıt ve 40 mılyar varıllıktır YAVAŞ GELIŞTİRIYOR Bıldırıldığıne gore Cm büyuk petrol rezervlerıne sahıp olmasıno karşın buniarı yavaş olarak gelştırme<tedır Bunun nedenı de uzun sure Pekın ın ılerlem ş batı teknoioııs nden sınırlı olarak vararlandıgına bağ'anmaktadır Gozlemcıler Pekın'ın Cm'ın buvük caota modermze edılmesı ıcın gerek duvulan yabancı dovzın kazanabılmesı ICH denızdekı petro' yataklannı hemen ışletmeve baslaması ve bovlece bu/uk bır uret me gecmesı gerektıgını öne surmekted rler Petrolun her zaman Çın ın dış tıcaretınde önemlı bır rol oynamasına karsın petrolun tankerlere yukleneneceğl lımanlara o'dukco uzak olduğu belırtılmektedır Gozlencıler bu neaenle denızdekı petrol rezervler nın bu sorunu ortadan kaldıracagı ınancmdadırlar Endonezya ı!e b r'ıkte dunyadakl petrol üreten ulkeler arasında gecen yıl 10 sıroyı alan C n 92 m Ivon ton petrol uretmış ve coğu Japonva ya oimok uzere bu petrolun 10 mılyonunu ıhrac etmışt r Petrol gelıri Cm'in dı<5 gelırlnın % 16 sını olusturmaktadır Sozkonusu denız vataklannın ku'lanı'masıylo 1985 yılma dek Cın'ın mracata ovırdığı petro! mıktannı 40 mılyon ton fazlalastırara 1 ' dovız qetınerlnı 1/3 oranında artırabüeceği belırt mektedır Öte yandan Cın'ın ABD'den teknolo|l Ithalatını arttırdığı bıldın'm>s'ır Yenı teknoloıılerle petrol öret mını daha do arttıracağt öne sürülen Cın'ın elde edeceğı ven! dövlz geiırlerıy'e doha başka alanlara gereksmım duvulan teknoloil Ithal edeceğı de bel rtı'mekted<r Pekm hükümetının bır ABD fırmasıyla petrol üretın ne yarayacak teknoloıî edinılmesî petrol boru hattarının kurulması ve petrolun tankerlere kolaylıklo yüklenmesınl soğlayacok s'stemlerln kurulabflmesi amacıyla gorüşmeler yoptıâı hMdintmektedlr. m U h l ^ l H Macaristan'da geçen yılkı ekonomik buyume, kalkınma plamnda saptanan hedeflerı aştı BUDAPEŞTE Macanstan ekonomısınde geçen vü gerçekleşen buyumenın kalkınma plamnda saptanan hedefleu aştıgı açıklanmıştır Geçen y ılkl gerçek uretım ıstatısüklenm avnı yılın ıktısadı kalkınma planıyla karşılaştuan ekonomıstler bırçok sektörun \er!rrüıh gının saptanan hedeflenn uzerınde ol dugunu belırtmışlerdır Kalkınma planında mıllı gelırın 1976 > a oranla \uzde 6 artması ongoru c lurken bu artış ^7 5 olarak gerçekleş mıştır Emekçı sa>ısının 1976 yılı duze\ınde tutuldugunu ıfade eden Macar >et kılılerı uretımdekı artış hızı 'Hukumetın aldıgı verımhhk onlemlerı sonucudurdemışlerdır Kalkınma planında ongorulenın us tunde uretımde bulunan sektorler ve ar tan uretım oranlan şo\ledır Elektnk uretımı yuzde 8 kımvasal uretım s uz de 7 makıne ve \edek parça uret'mı juzde 7 5 Konut \apımında ıse planda ongorulen \ uzde 6 İLk artış etkenhk on lemlerımn u\gulanmasıyla gerçeklestırı lebılmiştır Macanstan da suren konut sıkıntısını gıderme'/ ıçın gelecek yıllarda da >uzde 6 gıbı a'ılımcı bır konut vap m programına deiam edılecegı ılgıhlerce açıklanmıştır (Dış Haberler Servısü Yunanistan, Yabancı bankaiardan 300 mılyon dolar kredı sağladı ATINA (ANKA) Yunanistan Merkez Bankası Bankers Trust Internatıonal onculugundekı bır yabancı bankalar konsor sıyumundan 300 mılyon Doıar kredı almıştır 300 mılyon Dolarlık kredının bır bolumu 1976 yılında yopılan 7 yıl surelı vo yuzde 1 5 ek faızlı borcun erken odenmesıne harcanacaktır Gerı kalan bolum ıse kamu yatırım butçesının fınansmanmaa kullanılocaktır Bu yıl başında Uluslararası Pora Fonj Yunanıston a dış tıcaret acıgının azaldıgını vurgulayarak odemeler dengesı gereK sınımlerı dışında butce acığını karşılamak amocıyla yapılacak dış borclanmaların dovız rezervlerını arttıracagını ve pıyasaya ek para cıkma'ına yol acarok olumsuz sonuclar yaratocagını bıldırmıştır Yunanıstan yetkılılerı ıse sağlanan kredının geregınden fazla sayılomoyacogını ve ulkelennın bu vıl odemesı gereken dış borc tutarınm 350 mılyon dolar olduğu nu belırtmektedırler Yunanistan ıle yabancı bankalar konsorsıyomu arosında ımzalonan kredı an laşmasına ıhşkın «Placıng Memorandum» da, Yunanistan ın o'ta ve uzun vadelı d ş borclarının 4 38 mılyar dolor olduğu be lırtılmıştır Bu borc toplamının, 1 34 mı) yar Doları ozel 2 4 mılyar Doları Kamu 626 6 mıl/on Doları ıse ratıcı kredısı borç larına aıttır Yunanistan ın aynca bır yıldan kıso surelı 771 8 mılyon Dolar tutarında sa'ıoı kredısı borcu bulunmaktadır «Placıng Memorandum»dakı ra<omlar askerı molzeme alımı ıcın kullanılan kredılerı kapsamaktadır Yunanistan 1977 yılında bu cercevede bır bolumu pesın bır bolumu ıS9 kredılı olmok uzere 520 mılyon dolarlık asken alım yapmıştır. B UDAPEŞTE'DE BIR TORNA FABRIKASI ABD, 1977 malî yılında Lâtin Amerika • •'^eleriyle 156 milyon dolarlık silah satıs sözleşmesi imzaladı VVASHINGTON ABD Dışlşlerı Bakanlığı sorumlularından j o h n Bushnell, Temsılcıler Meclısı Alt Komısyonıarından bırınde yaptıgı konuşmaaa Dışışlerl Bakanlıgının Latın Amenka da KIOSIK snan satışlarının gonullu olarak sınırlanmasını ongoren bolgerel bır anloşmaya varılması yolundaKi her gırışımı teşv k edeceğmı soylemıştır ABD 1977 mal yılında Latın Amenka ulkelenne tumuyle 156 mılyon Dolarlık sılah satış sözleşmesi ımzalanmıştır Aynı donemde eskı sozleşmeler uya rınca Lâtm Amenka ulkelenne 217 mılyon Dolarlık sılâh teslım edılmıstlr Dışışleri Bakanlığına gore Latın Amenka ulkelerıne komunıst ulkeler 400 ABD dışındakı komunıst olmayan ulkeler de yaklaşık 850 mılyon Dolarlık askerı malzeme sevkefnışlerdr (oa) işsizliğin hızla arttığı Avrupa çelik sanayiinin, yeni bir krizin esiğine geldiği bildiriliyor LONORA (ANKA) Batı A"r U pa endastrısı, uretımınde sorulen genleme ve K ^nun coucu ışsız1 lıgın a'tnios neüerı.yle /eıu oır knzm eşığıPde sayırıaktadır Celık uretırr.ınn duşjsu Bc t ı Av upa ulkeluı nde 65 bın cenk ışcının ışsız koimasına yol acmtştır 1930 yılma kadar bu sayınm 30 bın kışı daha artması beklenmektedır Çelık sanoyıın krızı en cok Ingıltere'yı etkılemektedır Geoıcı bır onlem olarok Avrupa Ekonom k Topluluğu, ışsız kalan Ingıltere celık ıscılenrte 1 5 mılyon Sterlın tutarında yardım yapılmasmı kabul etmiştır. Yapılacak olan bu yardımdan 3 374 ışcının yararlanacağı ocıklanmıştır Ingıltere hukumetı yapılacak olan yardımın 2 mılyon Sterlın e cıkarılmasını ve böylece ışsız başına 400 Sterlın odenmesını kararlaştırmıştır.