Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
on CUMHURİYET 27 HAZİRAK EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... EKONOMI... TÜRKİYE'NİN BATI DÜNYASI İLE EKONOMİK İLİŞKİLERİNDE SÜREKLİ OLARAK SİYASAL SORUNLAR ÖN PLANDA YER ALIYOR Uluç GÜRKAN covıt Hukümetı nln So//etler Bırlıği ve otekı Sosyalıst ulkeler ıle gelıştırd ğı ılışkıler. gelecegp duşunurken goz onur de tutulması gereklı en buyük etkenlerden bırıs'dır. Bu ılışkılerın, Bırieşık Amerıko korşısındo Turkıye nın pazorlık gücunu ortır maya yöneldığı ve sermoyenın fınonsman sorunlarına yenı acılımlar sağlodığı ölcu de gelıştıg, tartışma goturmez Ancak bu olgu. kurulan ılışkılerın değerını azaltmai malıdır. Yabancı şirketler ATAŞ'ı Türkıye'ye satmak istiyor Füsun ÖZBIl.GEN TAŞ Rafınerısını calıştırmakto olan yabancı petrol şırketlerının rafınerıyı Turkıye ye satmak ıstedıklerı ve bu konuda teklıf hazırladıkları oğrenıltnıştır Alınan bılgıye gore Mobıl. Shell ve BP temsılc lerı ıle Enenı ve Tabıı Koynaklar Bokanlığı yetkılılerı arasında yapılan on goruşmelerde sırketler rafınerıyı calıştırmak ıcın once eskı teklıflerını yenılemışler ancok bu teklıflerının kabul edılmemesı uzenne raflnerıyı Türkıye'ye devretme yolundo yenı bır onerı get'rnışlerdır Enerıı ve Tabıı Kaynaklar Bakonlıgı /etkılılen ve Petrol Işlerı Genel Mudurluğu yönetıcılerı ATAŞ'ın şımdıkı statusunde calışmasınm Dlanaksız olduğunu belırterek, ATAŞ'ın Türkıye'ye devredılmesı ıcın «satış ve devir» teklıflerıni ge'ırmelerını yabancı petrol şırketlerine bildırm şerdır Bunun üzerıne Mobıl, Shelt ve BP temsıl:ılerı satış şartlarını belırtmek üzere Bakanlık /etkılılerınden kısa bır mehıl ıstemlşlerdır. Â Enerji ve Tabiı Kaynaklar Bakanlığı, Mobıl, Shell ve BP'nın satış teklıflerını getırmesmı beklıyor Hukumet ıle rafınerı cıkış fıyatı ve petrol borcları konusundT an'3S0.Tia>cn ATAŞ rafıner sını calıştıran pırketler haıeıı sacece Turkı\ede jreıtıklerı hnm petroıu ışlenıektedır Bu nedenle rcf • nerı yuzde 40 kapasıte ıle calıştırılnraktadır ATA^> r^fınerısının en buyuk hıssedarı MOBIL şırketıdır MOBILır, ATAŞ tokı h!ss°sı yuzde 5 \ SHELLn VJ7de 27 BP'nın ıse yuzde 17 dır Rofınerıde oyı ca yuzde 5 hısse de Marmaro Petrol şırketıne ..ıt bulunmcktodır Mormara Petrol Sırketı Turk Petrol ve Madenı Yagiar AS nın ortoğı ve yerlı sermayelı bır ozel ş.rkettır ATAŞ rafınensı ılk kuruldugundo yılda 2 2 mılyon ton ham petrol ışiıyordu Daho sonra kopasıtesını genışletmış ve yılda 1 4 mılyon ton ham petrol isleyebılecek kapasıteye ulasmıştır 1954 yılında çıkarılan Petrol şırketının Turkıye'de cok tartışma yaratması uzenne 1973 yılınrio cıkcrılon 1702 sayılı yasa ıle petrol yosas nda degışıklık yapılmjş ve yabancı petrol şırkellerının bozı faalıyetlerı kısıtlonmıştır Bu arcdo ATAŞ rof'nerısının kaposıtesını daho fozla artırmosı da ycsaklanmıştır Rofınerının Turkıye ye devredıl mesınden sonra ATAS ın koposıtesı ortırılabılecek ve boylece Turk'ye'nın rafınerı yetersızlığı b i ' olcude gıderılebılecektır 1978 yılında rofınerı kopasıtesının yetersızlığı nedenıyle ton boşıno 25 dolar dana fazla odenerek hazır u r j n ıthol edılmektedır Bu yıl ıcm gereklı hazır urun mıktannın 4 mılyon ton oHuğunu hatırlatan ılgıhler. ATAŞ ın kesık kopasıte ıle calısnos 1 nedenıyle ıthal edılecek akar yokıtın 4 mılyon tonun do uzenne cıkacagını bıldırmışlerdır MALIYET BEDELI llgılıler bu noktada ortayo ATAŞ'ın bedelının hangı degere gore hesaplanacağı sorununun cıktığını be'ırtmektedırier 1954 yılında cıkarılan Petrol Kanunundan sonra Türkıye'ye gelen yabcncı petrol şırketlerı o tanhten bu yana «kur gorontisı» ıle kârlarını kendı ulkelerındekı ona şırketlerine aktarmışlardır ATAŞ rafınensı Ise o günlerın koşullorında cok duşuk bır malıyetle gerlekleştınlmış ve bugune dek omortısmanını ta•namlamıştır Bu durumda rafınerının Türkıye'ye »maliyet bedel» uzerınden devredılmesı gereknektedır ATAS rafınensının devrıne ılışkın ve devredecek şırketlerın ıstemme yakın olduğu bıldırı E Ecevıt Hukumetı nın yenl gırısımlerı an tı komünıst propagondaların gecersızdgı konusundo genış kutielere çok şey kazandırmıştır. Ayrıca, Sovyetler Bırlıgı ıle ımzo lanan «sıyasal belge» Turkıye'nın de ote sınde dunyo barışıno olumlu bır katkıdır Bu arado, demırcelık sektoru yonında. Tur kıye'nm f>etrol aramacılıgı ve petrolle ılgıiı oteki sanayılerde Sovyet teknoloıısıne acıl ması önemlıdır Ecevıt Hukumetı, Türkıyenın yerınır Batı dunyası olduğunu açıklıkla ortoya ko* mustur Sosyalıst ulkeler ıle gelıştırılen II ş kılerı de Botı kapıtalızmının «yumuşamo» polıtıkası .cmde bır yere oturtmuştur An cak »yumuşama»nın genış bır bıçımde yo rumlandığı gozlenmektedır Başbakan Bu lent Ecevı! ın Sovyetler Bırhğı nde oldugu gunlerde Batı kopıtalızmının yoğunlaşar baskıları bundandır. len bır başka goruş ıse «royıc bedel» uzerınden hesaplamadır Buna gore rof ner.nın bedeH bu gun sahıp olduğu değere gore hesaplanTiaktodır ATAŞ rofınerreım satmak ısteyen şırketlenn henuz hangı tekl fı getırecekierı bei'ı bır'ıkte «raylc bedel» uzer.nden get rılecek bır tekjfın kabul edılebılır b.r teklıf oloma/ocoğı do 'fade edılmekted r KONFEKSIYON İHRACATIMIZ Kenan MORTAN «Ihracatcınız hâlâ metre Ite duşunuyor, bız Ise ton ıle Bu nedenle bir tuccardan cok bır seyyar esnafa benziyor Bize duzenlı olarak yuzde 1 kar il« ıhracatı duşuneceğı yerde, btr defada yuzde 40 kâr etmek istıyor,» u sozler 2 Moda Festıvalı nedenıyle Turkıye'ye gelmış buluncn bır Hollandalı tekstıl olıcısı tarafından soylenıyordu Istanbu' do kurulan ve 100 bını aşkın ınsanın gezdığı fuar bu konudakı sorunların bır kez daha ortaya dokulmesme olanak verdl. Sorunların ıcındekı bır Turkıye de konfeksıyon urunlerının sorun olarak payı ne olurdu 9 Oyso, 1965 yıllardan sonra yeşerttığımız «kalkınmanın» tum ogelerını taşıyor bu ış kolu Nıhaı urun olarak konfeksıyon tesvık edılmemış, yerıne ıpnk tesvık gormustur Ortak Pazar goruşmelerıne ko1feksıyonculan temsılen ıplıkcıler gıtmış. onlorsa kendılerını kurtarmok ıcın büyuk oranla kısıtlamalar getınlmesıne goz yummuşlardı Son olarak 12 hozıran 1978'de yürürluğe gıren «AET tipl kısıtlama» ıle bu urunun Ortak Pazar'a ıhracı smırlanmıştır Bu pazarda mal sotomamak satmaktan da"IO kolaydır bundn boyle1 AET, ancak malı kalmodığı vakıt. Türkıye'ye başvuracak ve dokuma urunu steyecektır AET tıpı kısıtlama dıyoruz bura.. IIgınctır. Başbokan Ecevıt'ın Bruksel de AET yonetıcılerı ı!e goruşme yaptığı gunler getırılmıştır bJ kısıtlamo .. GÜÇLEŞİYOR Tshırt bugün 2 59 marka malolmakta Artış, yüzde 20'yı bulmaktadır ve bu fıyatlarda satış olanaksızdır. Yıne en yoğun rekabetın varolduğu kadın °lbısesı (kıttel)de oralık 1977 da 7 62 mark olan maliyet yıne buyuk olcude ıthal mallarındokı fıyat ortışları nedenıyle 9 marka fırlamıştır. Türkıye'de belkı ılk kez devaluasyonun ihracatto yarattığı fıyat avantaıları bu denhsıne tez sılınıp supurulmuştur Oylesıne kı konfekslyonculor ancak bır «blr tek sezon» çalışmo olanağı buldular Ucuncu dunyo ulkelerının evrensel gercegı bır kez daha belırdı Ithal mallarındakı fıyat artışları. ıhracatı hep aşmaktadır. Zengınler Kulubu ulke'ennın mallan hep daha yuksek fıyotlardan degerlen dırilmetVedir Ama. Zengınler Kulubu burtu da yeterh gormemekte bır de ozel blr «Gozetleme Slstemi» ıle ıhracatı kısıtloma yoluna gitrrektedır Ihracat bırınci engelde takılmazsa, ıkıncı engelde tokezleyecektır. Artış % ' t l % 36 %36 % 37 36 8 Devaliiasyon öncesi ve sonrası malivct artışı Bır odet kodın Tışortu Aralık 1977 A) B) KUMAŞ MALIYETI (1 kg ) URUN MALIYETI o) Kumoş (150 gram) b) Konfeksıyon molıyetı OM malıyeti 125 10 18 76 7 40 26 16 TL 217 Nisan 1978 170 52 25 58 10 20 35 78 TL 2 59 Zamanlama incelikleri Bırleşık Amenko kongresınde hazıron Qyı softunda goruşuleceğı ızlenımı verılen «ambargo», temmuzun ıkıncı yarısıno kol mıştır. Bu erteleme Kongre'nın çalışmo takvımıne ılışkın bozı teknık gerekçeiere bağlanmakla bırlıkte zomanlomosı bakı nundon anlamlıdır. Öte yandon, yaboncı bankalar konsorsıyumu yetkılılerı, daho once 12 fıazlran pozartesı gönu Turkıye'de olacaklarını bıldırmeierıne korşm. 22 24 hazıranda gelmeyi yeğiemışlerdır. Boylesı paralellıkler üzerınde durulması, amach bır zorlama gıbı gorülebılır An cak Turkıye nın batı dünyası ıle ekonomık llışkılerınde sürekll olarak sıyasoı sorunlor ön planda yer almıştır Merkez Bankosı Başkanı Cafer Tayyar Sadıklor, hıssedorlat olağan genel kurul toplantısındo bu konuda şu bılgıyl vermıştır: «Goreve başladığımdan itibaren 40dan fazla dış tıcarı banka ve Merkez Bankalarının en yuksek seviyedekl yöneticlleri Ile te maslar yaptım. Bu temaslar sırasında bona ifade edilen hususların blr kısmını şu şekıfde ozetlemek mumkundur. • Kıbrıs konusu n« zaman halledllecektır' • Para Fonu ile n« zaman dıyalog ku rulacaktır? • Ağır Sanayl yatırımlarınız lcin finansmonı nereden bulacaksınız?» Yılın ılk aylarında hemen gerçekleşe ceğı havası yaratılan yenı kredıler acılma sında ve borclarımızın ertelenmesındekı gecıkmelerın, sıyasal nıtelıklerı ağır basan bu soruların etkılı olduğu kuşkusuzdur. ccevıt hükumetı'nın yaMaşımının acıklık ka zanmasıylo bırlıkte, Türkıye'ye 4 mılyar do ları dış borç ertelemesı, 1,5 mılyar doları ıle nakıt kredı sağlanması bıcımınde Du o lanak tanınmıştır. Kullanımi gelecek yılla ra sarkacak 1,5 mılyar dolarlık yenl bır olanak do gündemdedır. Görüşmelerın uzatılması, Turkıye'nın planlanan geleceğını kabullenmesine yonelıktır. PLANLANAN GELECEK Batı kapıtalızmi, Turkıye'nın gelışme doğrultusunu belırlemıştır. Turkıye «yeni Japonlar» denılen ulkeler crasına ıtılmeye çalışılmaktadır. Bırlesmış Mılletler Tıcaret ve Kalkmma Konferansı UNCTAD tarafından yapılan bır calışma gectığımız gun'erde Batı basımna yansımıştır Bu calısmada aralarında Turkıye'nın de bulundugu 11 ulke ele alınmaKtadır Ötekı ulkeler, Avrupa'dan, Yunanıstan, Portekız Japonya ve Yugoslavya, As ya'dan Güney Kore, Sıngapur Tayvan ve Hongkong, Guney Amerıka'dan ıse Brezılya •e Meksıka'dır UNCTAD ın çalışmasında 11'lerın hızla gelıstıklerı ve sayıları 84'u bulan az gelışmış ıdkelenn sanayı uretımlerının yansını, sanayı mallan ıhracatının ıse dortte uçunu gercekleştırdıklerıne değınılmektedır 11 le rın gunumuzdekı ıhraGat potonsıyellerının Batı dunyası ıcın korunması gereken bır noktaya ulaştıgı üzerınde durulmaktadır. UNCTAD a gore 11'lerın ekonomık gelış melerı başlıca uc nedene dayalıdır: • Ithalâtta tam bır serbestı, ıhracotta ise ozendırme onlemlerı • Ulusol paro bırıminın gercek değerlnln altında saptanmosı. • Uluslararası Para Fonu'nun Istıkrar programının ardından, buyuk yatınmlara gi nşılırken, ıc tuketımı kısorak ıhracata yonelme. Bu gelışim cızgısınde Turkıye yenıdır. Para Fonu ile do'ıa once de ıstıkrar anlaşmalan yapılmış olmakla bırlıkte 111er icln gecerll sayılan bıcimıne uygun bağlontı nısan 1978'de gercekleşmıştır Ayrıca Türklye'de. bugun ıcm lıra'nm dış değerının dusuk olduau rov'enemez B C) Kaynak: Turk Hozır Gıyım Sanayl v« lhrgsajınmSuruoları, K S B D , Nısan 1978 Butun bu gelışmeler karşısında fuorı duzenle yen Konfeksıyon Sanayıcılerı Bırlığı Derneğı «Gunc*\ ve temel sorunlarımızo akılcı bır yaklaşımla, hızlo cozum getırmek icln cesur kararlar alarak bunye degijiklığinı gecıktirmeden gerçekleştırmek şarttır » dıycr 1 n '•s'etıaını yorattım Kalkıp bundan sonra neden ıhracata yoneleyim » Anlaşılan bu «Turk anatomısi» yuzde 400'e yaklaşan kâr oranlorıdır, bır gomleğı 1200 lırayo satabılen anlayıştır. DAHASI VAR... Turkıye'de bugun büyuk kumoş fabrıkalarının tüm kumaş fabrıkalarının depoları oğzma kadar dolmuştur Ama kumaş fabrıkaları Ic pıyasaya daha doğrusu konfeksıyon uretımıne mal vermemektedır Yakın gunlerde ılan edılmesı beklenen vergı ladelerının bekleyışı ıcınde beklemektedır. Cunku ıhracat yaptığında kredı olanakları artırılmoktadır Öte yandan kon'eksıyon mallarının uretımı ıçın Turkıye gıdıp dışarıdan kumaş ıthal etmektedır Bunun adı da teşvık polıtıkası olmaktadır Her ulkede ıplık ıle konfeksıyon uretımı aynı catı altında buiuşturulurken bız de ıkı dusmon kamp yarotılmıştır. 1970 yılları sonrası ozel teşvık programlorı ıle «iplik ağaiarı» yetıştırılmıştır ıc pıyasada. Pamuk memleketınde AP'lı olduğu bılındiğı Icın bır Roıf Dıncok'un sentetık ıplık (okrılık) ıthalıne gozyumulmuştur Işte bu koşullorda Türkıye'de konfeksıyon Ihracotı yapılıyor Oysa. Turkıye'nın AET'de pıyasa payı yuzde 2 bıle değılken, Yunanıstan'ın poyı coktan yuzde 27'yı bulmuş Moda Konseyi Başkonı Kerım Kerımol 1978 kış modasını takdım ederken Savoş yılları oncesı modaya donduk derken bır anlamda tekstılın yaşadıklarmı mı kastedıyor? İHRACAT NİYE YOK... Konfeksıyon sonayı neden ıhrocat yopmaz veya yapamaz'' Bundakı neden ıc pıyosonın yuksek kâr oraılorıdır Nıtekım, 2 Moda Fuarında da goruldu^u gıbı unlu şırketlerden pek azı bu luardo yer almıştı Unlu bır modacının deyışıyle, «Ben, Turk anoto Ama ıkıncı bır grup daha vordır konfeksıyoncularımız arasında Bunlar ıhracat yapmak ısterler En azından ıhracot nıyetıyle yola cıkorlar Şımdı yuzde 30'luk bır devaluasyon sonrası mallartmız bu oranda ucuzlodığına gore ıhracotın artması gerek Ama ış oyle olmadı Ithal fıyotlonndakl yuksek artışlar ıhracattakı avantaıları sılıp supurdu Orneğın bır pamuklu renklı kadın Tshlrt'ınde ıp'ık fıyatıarı yuzde 30 boya fıyatları yüzde 44 yukseldı Bunun sonucu gecen yıl 2 17 marka malolan bu Kapasitesini bir kat arttıran Erdemir, TEK'ten enerji alamadığı için yeni tesislerini hizmete sokamıyor reğlı Demır Çelık Işletmelennın üretım kapasıtesını yılda 577 bın tondan 1 mılyon 108 bın tona cıkaran genışleme yatınmı tamamlanmış ancak Turkıye Elektrık Kurumu, bu tesısı ışletmek ıcın gereklı enerııyi sağlayamayacoğmı bıldırdığınden tesısın 1980 yılı ortalarına kadar üretıme gecememesi tehlıkesı belırmıştır. Alınan bılgıye göre Erdemır'ın yatınmı ağustos ayında uretıme gececek şekılde tamamlanmıştır. Ancak TEK, enerıl yetersizlıği olduğunu bıldırerek, yenı yatırım ıcm gereklı enerııyi 1980 yılı ortalarına kadar sağlayamayacağını bıldırmıstır. Bu durumda 200 mılyon dolar harcanarak gercekleştırılen genışleme yatırımının 2 yıl ışletılmeden bekletılmesı durumuyla karşılaşılmıştır. Erdemır'ın bırınci kademe genışleme yatırımı ıcın ayrıca 30 mılyon dolarlık yedek parca gereksın.mı olduğu ancak bu gereksinıml karşılamak uzere gereklı ıthalât transferlerının de bekletıldığı bıldırılmektedır. Öte yandan demır acığmı kapatmak Icm Erdemır'ın yapması gereken yarı mamul ve hom cevher ıthalı de dovız darboğazı nedenıyle gerektığjnce yapılamamaktadır Erdemır'ın bu yıl 350 bın ton demır ıthal etmesı gerektığl, ancok ıthalat icrn gereklı olan 100 mılyon dolaro yakın transfer bedelının henüz karşılanamadığı öğrenılm ştır Erdemır, transfer gereklerının karşılonması Icm Malıye Bakanlığı ve DPT'ye başvurmuştur. E DIS TİCARET DENGESİ OCAK MAYIS DONEM1 (MILYON DOLAR) thracat Ithalat Dış tıcaret açıgı 1975 533 1 888 1355 1976 1977 1978 1050 758 802 1958 2 381 1 845 908 1.623 1043 USAK'TA 11 KÖY KOOPERATİFİ, ARACIYI ORTADAN KALDIRMAK İCİN BİRLEŞTİ UŞAK (Cumhuriyet Ege Burosu) 11 Kry Kooperatıfı aralarında dayanışmayı soğ'omck omacıyla bırleşerek Koy Kalkmma Kooperatıfler Bırlığını kurmuslardır Kooperatıf erın daho verımli calışmalormt sağlamak ve uretıcının emeğının karşılığını gerçek anlamda değerlendırmek ve oracıları ortadan koldırmok amocıvlo boyle bır bırlık kurduklarını helırten yetkılıler, «Amacımız tefeciyl aradan cıkormaktodır. Ayrıco uretıcinın emeğinln korşılığım tam anlamıylo verebılmektır Koy Koop Birllğlne bağlı olarak çalışacak olan kooperatıflerimız bundan boyle ekonomık ve tarımsal alandakl coliîlısmalarımızı butunieştirecektır Birllk, uretıcının mallorıno pazorlama olonagı sağlorken, traktor r makina ve torım oletlerıni de almoda yardımcı olocaktır. 11 kooperatifın bır araya gelerek bu biçımde butunleçmesi kaçınılmazdır» şekhnde konoşmuşlardır. beş ayda geçen yıla oranla 44 milyon dolar arttı jkii ayıs ayı sonunda Türkıve'nın dış ' " ' tıcaret açıgı 1 mılyar 43 nulyon dolarlık bır buyuklüge ulasmıştır. Buna göre 1978 yıhnın ılk beş ayhk donemınde geçen yıla gore dış tıcaret açıgında 580 mılyon dolarlık bır azalma gercekleşmıştır, Dış tıcaret açığmdakı azalma ihracatta kaydedılen 44 mılyon dolarlık bır artışa karşın ithalatta 536 mılyon dolarlık bır azalma saglanmasının sonucu olmuştur. Böylece 1977 yılı ocak rnayıs donemının 2 mılyar 381 mılyon dolarlık ithalatı. bu yıl 1 mılyar 845 nulyon dolara inerken. geçen yılın 758 mılyon dolarlık ıhracatı 802 müyon dolara yükselmiştır. 1978 yılında Turkıye'nin ıthalatı thracat nın geçen yıla göre yuzde 14 dola>ın da azaltılması programlanmıştır. An cak yılın ılk beş ayma ılışkın veriler ıthalattakı azalmanın yüzde 23 oranına ulaştıgını ortaya koymaktadır Programlann üzerınde olan ve sanayıde hammadde darlıgına yol açân bu genleme. ozellıkle ocak mart donemı gehşımınden etkılenmıştır. LHuslararası Para Fonu ıle anlaşma saglanmasmdan sonra ıse Turkıye nın kredı alabılirlığmde göreli bır ıyileşme gözlenmış ve ithalatı yenıden ayda 440 mılyon dolarlık buyukluklere varmıştır. Ihracatta Ise, 1978 yılı lçm yüzde 43 dolayında bır artış programlanmıştır Ocak mayıs donemı gerçekieşmesı ıse yuzde 6 lık bır artış kaydedıldığını gostermektedır Program hedefının önemlı olçude gerısmde kalan ıhracat artışı. pamuk, fındık çekırdeksız kuru uzum v*e bugday satışları etkılı olmuştur Buna karşın. başta pamuk ıplığı \e tekstıl urünlen olmak uzere. sanayı urunlerı satışlannda azalma meydana gelmışür Bu azalma, Avrupa Ekonomık Toplulugu ulkelennın Türkıve ye uyguladıklan kısıtlamadan kaynaklanmaktadır. Tıcaret Bakanlığı sanavı urunlen ıhracatını canlandırmak ıçm nısan ayı başında devaluasyon sonrasında düşuruJen ıhracattaki vergi ıadesı oranlarının yeniden arttınlması yoluna gıdıleceğını behrtmektedırler. ÇEKİRDEKSİZ KURU ÜZÜM IHRACINDA BJRINCI OLAN TÜRKİYE TÜKETİMDE SONUNCU SIRADA İZMIR (Cumhuriyet Ege Burosu) Cekırdeksız kuru üzumde Turkı/e n'n en buyuk ıhracotcı ülke olrrasma kcrşın nufusuna oranla en az tuketımde bulunan ulke olduğu bıldırılmıştır. Turkıye'nın cekırdeksız kuru uzum ıhracatnda bırınci sırayı oldığını bıldıren Izmır Ihracatcılar Bırlıklerı yetkılılerı yaptıkları acıklamada ulkede her yıl 80120 bın ton kadar rekolte olmasıno karşın bunun ıcte ancok 10 bın tonunun tuketılebıldığını soylemışlerdır Yetkılıler Turkıye'nın ortalama ihracatnın 87 bın ton dolayında olduğuna değınerek açiKlamalarını özetle şoyle surmuşlerdırıÇekırdeksiz kuru uzum ihracatında Turkiye dunyada birınci sırayı almaktadır. İhracatto ortalama 67 bın tonla Yunanistan ıkinci. 42,5 bin tonla Avusturalya ucuncu, 41 bin tonla Iran dorduncu, 39 bin tonla ABD beşinci durumda» dır. Dunya cekırdeksiz kuru uzum pıyasalarındo Turkiye'nin en buyuk rokıbi Yunanistan'dır. Bu ulke nufusuna gore fazla uzum uretmekte ancak uc bin ton uzum icte tuketilmekt» geri kalan rrıiktor ıhraç edilmektedır. Uretıcf ulkeler arasında en fazlo cekirdtkslz kuru uzum tuketen ülke Afgoniston dır. Bu ulkode her yıl 6065 bin ton rekolte elde edilmekte ve bunun 18 bın tonu ıcte tuketılmektedir Plyasalarımızdaki son durumu Ise şoyledir: Stokların tumu tukenmıştır Diğer ulkelere yapılan dış satışlar 92 bın 430 tonu bulmuştur. Bununda buyuk bolumu Ihraç edılmiştir. İc plyasada cekirdeksiz kuru uzum satış cok nadlr ola