Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
t Kt CUMHURIYEZ l NİSAN 1978 lazığ dolaylarmda oır b>lge h s ' n r oğzındon çıKıp outun o,ı , ore laıkma TIO! olan, bo.ira u r k otasozıer, a'asma gıren cieney iı.erden geçe geçe jogruluk, ^erceKlık KOianmış b'r ozdeyış var. Utanmayonın safası toklur. E OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Utanmaz^ arsız, yuzsuz adamın safasına sı"ir yoktur Utanmoz adamla (adam değıldır ya) başa çıkmak ıcin. en azından onun kadar utanmcz, yuzsuz olmak gerekır Tukruk rru atıyor r yjzune, tuKruk atacaksır, su atı.ia, surat'nın ta orta yerıne, durup duşunmeden, .nsanca du/guıara kapılıp uzulmeden. Ne ciemıştı inonu, her •nemlekette, ler ulkede soz sahıbı olan, olabılen soyısız namus7 suzları dıze getırme yolunda Şo/ie demıştl osagı yukarı inonu Bu memiekette namuslu ırsianlar, e.i azından namussuz msania kadar cesur olmadıkca hıc bır sorun cozurriıenemez Ataturk'un olumunden sonro, Ataturk e dış bıleyen, gecmışe koru korune bağiı, gecmış.n nımetlerınden yararlanan parasını pulunu. *eyfmı safası.iı, zevkını luKsunu u/utulmus '<<Qndırıimış ınsanların sırtından sağlayan, pusuda tetıkte bekleyen suru sepet hınoğlu hmler çıkh ortaya, dın adına. ahlâk O) adına, alttan ustten, kapalı açık. /er aitında yer ustunde so/ıev usiune soylev, vaız üstune voız vere vere. Allah odmı soylevlerınm başında ve sonunda anonlar saygınl.k kazanır oldu llkokul ogrenımınden oteye okur yazarlığı olmoyan Celâl Bayar gıbı komıtacıların onderlığınde oluşaı Demokrat Parti yonetırpı Aiiah'la Oturup Allah'la kalktı, Allah adını sınsımn sınsısı oır cıkar parolası yaparak O gunlerde, CHP yı holkın gozunde sa/gın' ğa ulaştırmak ısteyenlerm baskıları karşısmda İnonu, secım soylevlerı.ide Allah adını anmamakla suclandı. Inonu, Allah adını neden anmıyorsunuz clıyenlere şu karşılıgı verdı 1 «Alıan beıâlorını versın » İnonu, Allah adını, Allah sozunu ıik kez ağzına aiıyordu O, bulunla. bellı bır cıkar doğrultusunda Alloh arjını kullanan kımselere duyduğu nefretı, 'ıks'itı/ı dıle getırıyordu Bu nefret. bu tıksıntl. bılıml, aklı mantığı kendıne onder secmış bır tutumun. bır duşunuşun karşısına cıkanlorın tümune yonelıktı asInda Ne var kı. İnonu bır statuko adamıydı Kurulu duzen adıno odün ustune odun vererek. ortanın solu ndan cark edıp polıtık yaşamına bır acıkh fatiha okudu Ne olursa olsun, «Allah oelâlarmı versın» sozu gecerlığını koru/or, koruyacak da utan Kalİ? bMlnclenmedik'cs bulunamaz da. Nâzım Hıkmet'ın. Rusya'dan vurda doruşünde karşılaştığı şu ıbretlık seruvenı anımsamak elverır, komunızm tıcaretı yoluyla rahotlarını, lukslerını sağlama bağlomaya çalışan hınr o ğ i j hınıenn namussuzlukıarını onlamak cın Nozım Hıkmet. 1922 23'ierde yurda donerken turlu tehlıkeler ıcındedır Mustafa Suphı'nın başına gelenlerden azak kalmak ıcın doğ yo 1 lunu secer Nazım Hıkmet yol arkadaş bır Karo^f'i.zlı Kaptooia van ,'oldo .andarmalarca tutuklan.r savcılığa gotu^ulurler Savcı, onlan bolgenın tutukevıne yollarken tjtukevl kapıstn da bıcaklanorak olduralmesını one'ir andarrralara Nazım Hıkmet, ardında landarma erlenyle bırhkte tutukevıne vollanır Savcının buyruğu uze nne tutukevme gırerken tjtuklularca Dicaklamp oldurulecektır Nazım lâz koptanlc bırlıkte cezoevıne g.der Cezaevının kapıS' aralanır lcerde ışıklar msıktır Ranzalarda dazlak kafalı odamlar, pusuda beklemektedırler onlan Kenr cı'enne bır tjzak hazırlandığ'nı 3r\',a Nâzım Acılan kapıdan ıcerı adımını attı atacaK Bırden bır şımsek cokar koıasında Sesını yukseltıp «SelâmunaleykumK rlıye atar adımını. Bırden ışıklar acılır «Vav canına sen muslumannıssın» seslen yukselr dort bır yandon «Bız senı gâvur sanmıştık Meğer muslumanmışsın sen't dıye, ranzalardan yere atlavıp bağrma basarlar Nâzırr'. Nâzım, o oydın, o ışıklı o öuıunmoz zeKâSıylo kurtarır canını b.r muslumanca «Selâmun aleykumj soiuyle Komunızm tıcaretıyie rahatiarın' 'ukslerın' saglayonların. kondırılmış Turk ınsanına aşıladıkları ınanc budur ^ t e Komunıst >rz duşmanıdır, dm duşmanıdır. Utanmayanların sofasi dun olduğu aıbi bugun de yurdunu, yurt ınsonlarını ınsanca, durustce kardeşce. hakca eşılce. eşıtlıkce yanyana, Dir arada somurusuz somurulmeden yaşamaya yoneltenlen tortak duşman» dıye belloiınekte odaklonıyor Komunıst duşman dıye ortaya otılon oma asiııda Turk ınsanıno saygısı guvem, sevgıs^ olmayan, ke.idı oşağılık cıkarlarından oaşko sey duşunmeyen bırtakım ınsancıkların yurekier acısı seruvenl budur ışte Faşıst bır dıkto kurma 1 /olunda, /urdun butun ly'i nıyetlı, ılerıc aydınlorını yoketme sevdast Öugun artık takke dusmuş kel gorunmuştür. Utanmayanın safas. bozuldu bozulacak ÖLJİİJİ Enkaz... dam movl gözlu, sarısın, uzun boyiuydu Bir Hollvut aktoru. CIA ajanı, Amerıkan diplomotı veya NATO kumandan/ olabilırdi. Konustu Hur Dunya dedi. Hangı dunya? Hur Dunya lıder; Amerıko Sılı'de ozgurlukcu demokrasıyl yıkıp iskence duzen, kurmadı mı? Vietnam'da is9 tila savasını surduren kımdı İsrail'in Ortadoğu'daki fe7 :ih politikası VVoshington'a dayanmıyor muydu İran'dan Suudi Arabistan'a dek kanlı ve gerici reıımlenn desteğl, 7 Hur Dunya nın lıderi degıl mıydı Guney Amerıka doki kırk asken dıktanın arkasında kım vardı? Adam NATO, dedl Hangi NATO' 1 1967'nin 21 nısanındc Atına dak olbayiar NATO'nun Promete planım işletıp kendl ulkelerini isgal etme! diler mi? Tam yed' yıl karanlık iskence reiimin ABD İle NATO'ya dayanarak yurutmedıler m i ' Adam NATO olmasaydı dedl, Sovyetler Turkiye've saldırır ve ısgal ederlerdi Hayd' canım ssn de Turkiye. Sovyetler'in Boğazlar'dakı us dilekleriyle karsı karşıya kaldığı zaman yalnızdı 1948e değin bagımsızlığını NATO'suz korudu NATO'nun kuruluşu 1949; Turkiye'nin örgute girısi 1952'dir O gunden bu yana, dunya savosının ilk rampası olduk tehlıkeyl yuklendık, nukleer uslerın rizıkosunu tasıdık Oysa Sovyetlerle sınırı olan İran, Afganıstan NATO uyesı değildırler Neden ısgal edılmediler ve soldırıyo uğramadılar' Biz Sovyetlere Boğazlarda us vermedık ama butun Anadolu yı. Amerıkan usleriyle donotmak avmaztıgına dustuk Adam Sovunma sistemı, dedi. Hangi savunma sistemı? Turkiye'yi klasık bir savasın 'lerl karokolu ve nukieer btr savaşm ılk istasyonu yapan bu savunma sisteml 7 değıl m ı Bu savunma sistemi degil mt. sırtımıza kal1 dıramayacagımız yukler vurup ulusal ekonomiyl cokerten ve bizi borçlandırıp tuketerek dışanya bagımlı kı7 lan Bu savunma sisteml değıl ml savunma rizıkosunu Turkiye'ye yukleyıp buna karşılık gerekli silahlarla do9 natmayan Bu savunma sistemı değil mı verdiği silahların ulusal amaclarlo kullanılmasını yasaklayan'' Adam Dostluk, dedi Hangi dostluk?... Ulkemize silah ambargosu koymok mı dostluk 7 Ekonomik cemberı doraitıp Turkiye'yi koşeye sıkıştırmak mı'' Yunaniston'ı uc yıldan beri silohlandmp Turk Silahlı Kuvvetlerı'nin gucunu kırarak bızleri dıze getirmevn ca1 lışmok m ı * Neresinden bakarsanız bakın ortada bır «enkaz» vordır Yeni deyimle bir yıkıntıyla karşı korşıyoyız Turkiye İle Ameriko ıliskilerinin mantığı yıkılmtstır morall yerın dıbıne gecmıstır Sımdi bu pnkazı kaldırmak ve yerine bır yenı duzen koymak mı qerekiyor'7 Nasıl kurulacak yenı duzen 9 Bız ABD'ne Turkiye'de usler kiralayacağız; acıkcosı Anadolu topraklarını kiraya vereceğiz; o bize dolar verecek, boylece herşey tamam olup cıkacok Oyle m i 9 Sonmıyoruz. Yıkılon yıkılmıştır. Yıkılan, bir sıyasal vs askerl anlasmo değil: kâğıt uzerindeki diplomatik yazılar ve Imzalar değil Bir dunya yıkıldı, bir moral yıkıldı, bir duzen yıkıldı. bir yalan yıkıldı... Utanmavanm Safası.. Vedat GÜNYOL mayanlor safalann' sürdurdjkce, surdureoıld'kce KıT, bb safoları,,> surdürenıer? r /urdu r etmış sentlık dovıze kurşun ato duruma getıren oır gecmıs * c gecmış» ıktıdann, muıalefet olur oinaz kendı aa? goruşunden, cıkar sevdasından, kafasızlığından doğan a'<saklıkları duzensızlıklen başkalarına maı etmeve calışanlar, hem de utanmadan. sıkılmadaı. Başka'' Başka? Cağdışı bır Tiıllıyetçılık saplantısmda faşızmın bayrağı altında, Anadoiu nun karanlıklar tcınde boğulup <almış, parasız pulsuz gencecık ınsanlarını toplayıp, ucuz kahramanlık atılımlorıyla coşlurup ortalıgn OIUTI socanlar  jstter < şkırtmala'inı sürdürmekie bi'lıkte. gor beklerın srştre duranlar, i c s ' dc sozde bar ş 9 neleg olup cıkıverdıier Sınsılıkfr Kolleşlıktır mesleğ' onıar'n Art < bıimeyen. oğrenmeyen kaldı mı bu adam'a'ir, fadarncıklarını Turk cocukların' bırbırıne Kirdırıp. kano oulayarak fosıst DI' jıktatoriuk /oiundakı cabaıanni Nerden ahyor bu odamcıklar safalarını' Utanmazlıklanndan Pekı neye cfavanıyor utoimazlıklari'' Komunızm tıcaretıne Turkıye'yı ılerıye, aydınlığa. sosyo, adale's goturen her atılırn korrunıstlıktir onlarca 7 Komunıstlık nedır DU adamcıklar c m Evlerındekı rohot koltukların ellerınden aimmas:. televızyonlu, rodyolu. buzdolaplı. uşak! hızmet cılı rahatlıklarının sona ermesı. erme olanojı kuşkusu korkusu, değı! mı'' Gaston Bouthoul bir yapıtında şoyıe Jer. «Bır topluluğun duşunuşu. bütün uyelennm kafasına cocuk yaştan başlayarak sokulan «ortok duşınan» kovramını ıcerır Bu ortak duşmsn kavramı, belkı de devlet >cm bırlığı sağlamanın vazgecılmez bır etmenıdır Psıkonalız acısından bu Kovrom. »opluluğun kend' «kotuluklerının saldırgan bır bırleşmeyle bır cortak duşman» topluluğun uzerıne atmoy sağlar Bu topluluk, butun boşarısızlıkların butun yoksullukların sırtına yuklenen bır vurobalı holıne gelır Yurt(aşların butun hoşnutsuzluklarına karş: bulunmaz bır oraçtır bu Ge »k yo da sahte duşman tehlıkesı. boybn eğmeyı. dısıplmı sağiar, ulusun savaşkanlığını canlı tutar» Işte Turk toplumu ıcın ortak duşman kavramı bulunmuştur bo adomcıklarca Komunızm. Turk demokrastsın! cokuntuye uğratms, o , aınlıj) karartma, guneş balcıkla sıvama yolunda bundan daho etkıiı bır care bulunamazdı, Ne ocımasız, ie hınzır msanlardır bunlar Oturdukları yerden sorumsuzca buyruklar verır, oldurttuklerı genclerın cenazeler. jzerınde hora teperler. Dostoyevskı, 1862'lerae, sosyalıst Herzen 'Cin. ınançlı sosyolıstlerı, gözlerının yaşına oakmodan olüme, oldurmeye gonderen Herzen •cın şu.tlan /azıyordu«Ayaklonmalar duzenlıyor flondra'dan'" omo başKalannı one suruyordu Bu arada da, kendı evınde rahat. dırlık duzenlık ıcınde yoşarr.ını surduruyordu » Bugun toplumumuzda da Herzen'ler var, soğda ve solda. Nerede şimdı o 12 Mart doneminın. .nanciı dırenclı oteşlı oma tecrubesız, oşırı omo temızm temızı gençlermı eylemlere ıten ıteleyen, hayatlannı hıce soydıracak kadar onlara coşku aşrlayanlar'' Ulkucu adı /erılen zovallı, kandırılmış. <omunıst avcılarıno, evlerını.ı rahat koltuklarındon oldurme buyrukları veren, kat' yureklı. canovar ruhiu önaer taslakları, nas'l da alttan 1 İş, Elestiriden Yararlanmaktd.. OKTAY AKBAL Ulusalcılığın Utkusu : 2. Inönü Evet Hayır JTK urt «mokus *alıhı»nı yendığı İnonu utkularından izaferlerındenı ıkıncısınm 77 yıldonumunu (31 Mort 1 Nısa.ı 1921) bugun gururla, mutlulukla kutloyıp anımsarken yoklukadımtorlo lar yoksulluklar ıcmde bu ut doğrL koşar alonına gırd Boyle durumlarda ''unun nasıl kazanıldığını vurgulayon yaşanmış bır oykuyu an her Turk subayının >'aptıgı 5>oı mulazım Cevdet tabancasını tatacagım cekmış en ondeydı. Bu oraaa Mulâzımı sanı <teğmen> Cevgerıde /uvolanmış topcumuza det (Adlım) 192Vde Anadoluda duşmanı baş kaldırtmayanu.ı Batı Cephesı'nde 70. Pıya•çok, goz octırmıyacak bıcımde de Alayının 3 Taburunun 10 'dovmesı duyurulmuştu Oyle de Boluğune komuta etmekteydı. »•Oldu O »Bır hukmı gazanfercAskerlık kunyesıne eklı dogum nesıyle» cŞarapnelındenv «şın yen, /ılı ve sıcıi numarası şu. şekier cakar»cas'na Yunan! «Gumuşsuyu 1333399» lara ateş uzer'ne atn$ /agaırAslındo rutbesıne gore bır tamaktayrfı kımın başında bulunması gerekırdı Ne var kı Ankora'dakı 3ır anda Tiu'dzım Cevdet'n ulusal tukumetın yenı kurulan boluğuyle duşmanın bır tabuıu ordusunu.ı subay kadrolan heburun buruna geldı. Yunanlılcr nuz dolmomıştı Bundan oturu sayıca cok ustundu. Oron oıre ozdeş rutbedekı pek cok subay uctu Zaman yıtırmeye hıc gelmezdı Duroksama gostermek gıbı ona da bır boluğun komuyenılgı demektı Bunun ıcın /apı tonlığını vermışlerdı. Bu ordulacok iş kesın sonuc verecek nun erlerı /aş bakımından tursungu savoşıydı Genc subc/ deşlık gostermemekteydı. Kımı erlerıne hemen «sungu \ow'is bırlıklerde babayla oğulun yan komutunu verdı vermesıyle de yona bulunduğu bır gerçektı. korkunc bır boğuşma başladı. Ustelık askerlerın gıysılen. posCunku Yunan ordusunda ıyı 3atalları ıyı olmadığı gıbı, sıloh, vaşon bırlıkler de vardı Bunu cephane, yıyecek durumları da pek yeterlı değıldı. Ama ko olumune yakır yıllarda /aptırjt bır TV konuşmosında • İnonu mutanlarda, subaylarda «Ulusal de belırtmtştır. Eskı savaşlarda A,ıt» (Mısâkı Mıllî) sınırları ıcer«Muslumanlığın», bu savaşta sındekı topraklarda anamalcı Turk ulusol varlığının sımgesı emperyalızmm olum sacan guc«hılâble, tarıhsel donemlerde lerıne karşı savaşımda «utkuyu «hırıstıyanlığın» Du savoşta kazanmak». erlerde de «gâvurun anamalcı emperyalızmm payandomuzuna» «lslâm»ın Turk yumdası «salıp» artık kıyasıya oorruğunu ındırmek ınancının vorlıpışmaktaydı. Her ıkı guc 'cın gı kesındi Amacları bır, yorumbırıcık amac «Kucuk Asya>,nın ları değışık bu ıkı ınanc ruhlarbatı kesımınde bırının egemeniıda oylesıne kokleşmıştı kı, orağının bulunduğu yerde otekının lardan taşarak gorunur gorunyok edılmesıydı Cunku Yuncrı mez her nesnede kendısını belsaldırganlığı 1821 ayaklonmalı etmekteydı. Orneğın o zomansından bu yana Ortodoks Hırıskı marşlaşmış bır turkude do tıyan kıiisesının gızlı kışkırtrralaylı olarak da dense, kınoyıcı larından soyutlanamadığı gıbı bır anlatımla do soylense cok Ankara'dakı ulusol hukumet da guzeı dıle getırılmekteydı nAnbuna karşılık holkının dınsel kara'mn taşına bok ' Gozlenınanclanndon, torenlennden zomın yaşına bok / Bız Yunan'n runlu oiarok bot bol yorarlanesır olduk Şu feleğı.i 'şıns maktaydı Bu durumdo bcska bak » bır savaşırtt Dicımi zoten soz konusu olomazdı. T Doc. Or. Sırrı AKINCI suruklıyceK <IPT kez sırdno olarak olağanustu cobalar gostererek Turk alayının yerleşım yerıne sağlam aegılse bile snğ getırdı 'eştırı» Korkutucu bır sozcuk gıbı gelir onc».. «Kimmış o ki, benj eleştirsın? Ben eleştırinin ustundeyim Her eleştırıcı başansız bır kişıdlr» Atıp tutarız eleştiriclye durmadan1 Yczın dunyasında 'eleştıricı' saldırıya uğrayan bırıdır Gercı o da kızgınlıkla unutur gercek eleştiriciliği, saldırıcılık holin» getirir Işınıl O zaman ış çığınndan cıkar, saldırıcının yazdıgı, soyledlği eleştiri' olmaz, başka bır şey olur. Ben edebiyattakı eleştiricıllkten soz etmek ıstemlyorum Politikadoki eleştirıcllikle edebiyat eleştiriciliği arasında bir ayrım var mı? Pek yok. Eleştiri, eleştıridır Bır yazarın, ya da bir devlet adamının işinı, yopıtını, eyleminı yansız, toplum yararına, politika, ya da edebiyat adına eleştiren kişı yararlı bir iş yapmaktadır. Denecek k i , 'eleştırıci nerden kendlni her şeyin ustunde goruyor, nerden blleceğiz onun dedıkierini doğru olduğunu? Burda Jean Paulhan'ın bir sozunu anımsıyorum. «Butun eleştirıler doğrudur, iş onlan anlamakta» . Burda 'iş', eleştirilen kışıye duşuyor Onun elestiriden bır şeyler çıkarmosı, yonı yararlanması gerekır Ama kac kişl, koç politıkacı elestiriden yararlı bır sonuc cıkarır? Kendını duzeltmekte, yanlışlıklarını anlamakta, daha >yi,daha doğru bir yol tutmakta . Rene Oaumal «Eleştiri gereksiz bir yapıtı acımasızca ortadan koldırmolı. Gereksiz her sey kotudur • dlye yazıyor. Burdaki 'yapıt' sozunu 'kışı', polıtikacı' sozcuklerıyle değiştirebllirlz Bır politikacı turlu davrantşlan, işleri ile başarısızlıgını belgelemişse, her attığı adımla uçuruma doğru yurumuşse, toplumu da bırlıkte suruklemişse, eleştirici bunu gormuş surekli yazmıssa, buna rağmen o politikacı sonuna dek yanlışhklarda, cıkmazlarda, toplum zararına islerde direnmişse 'elestırı'ye bır nokta koymok kacınılmaz olur. Yanı, eleştırilerek, polltıkacıyı doflru yola getırmek olanağı kalmamıştır Bu kez eleştiriciye duşen, o kışıyı 'politikacı' olarak yok etmek, ortadan kaldırmaktır Nasıl yazın eleştiricısı kotu bir yapıtı toplum onunden silmek, yok etmekle yararlı bır ıs yapıyorsa, politika eleştiricisi de aynı yararlı isi yerıne getirecektir. Yanlış eleştıriler de yok mudur? Vardır Onemlı olan eleştirılenm bu yanlıs eleştirilerden de yararlanmasını b'lmesidir. Paulhon'ın dediği gibı. ! Elestirlnin kötuye kullanıidığı da olur kimi zaman Ne var ki etkislnı yitirlr o eleştiri. Eleştirilen, yanlış, kotu eleştırilerle daha da guclenir. Haksız, yan tutucu, kotu amoclı eleştirileri gerçek anlamda eleştiri saymak da doğru değildir. lonescu «leştlrici icın şoyle diyor «Eleştirici okul oğretmenl olacoğı yerde o yapıtın oğrencisi olmalı» Kişiyse de. yapıtsa da, bir olayso da, bir tutumsa do eleştırdiğlmiz, o olaya, o kisiyc o yapıta bir oğretmen. bır bilgın, bır ustun Insan tutumuyla yakloşmamalıyız Anlamak, ogrenmek, cozmek isteyen bır ınsanın açık yurekliliği ıctenliğı baş ilkelerlmiz olmalı. . Yazarlar, gazeteciler sık sık bir takım politikacıları eleştirirler. İktidar basında, muhalefette on yerleri tutmuş klşiler eleştiriye acık olmalıdırlar. Bir kişi, yazdığı yapıtla. ortoya koyduğu davranışla, toplumu yonetmek sayıyla elestiriye hak kazanmıştır zaten Eleştlrm«k, eleştırılebılmek bir ayn erdemdır. bir ustunluktur. Durup dururken niye elestirillr hic bir sey yapmayan bir insan? Toplumu yonetmek, yonlendırmek savıylo ortaya atılon klsiler ise eleştırinin turlu yontemlerıyle dıdik didik «dileceklerdlr. Doğru yanlış, haklı haksız her turlu gorus ilerı stırulecektlr kişilikleri, davranıslorı uzerine . Bunlara kızmamok, bunlara gulup gecmemek, bunları onlem», durdurma, cezalandırma yoluna gitmemek gerekir. Hangi politikacı eleştirılere karşı sinirli bir tutum gosterirse, han gi yozar kitabı icin yazılmıs bir elestiriye şiddetli bir yanıt vermeye kalkışırsa gulunc ve haksız bir duruma du»«r. Şimdi, durup dururken ne demek istiyorsun' diye soronlarınız olacak!.. Açık değil mi ne demek ıstediğim. En sevdiğimiz, en savunduğumuz politikacıların yanlışlıklora, sinirllliklere kapılıp, kendısine bağlanan umutlon yıtlrmemesini istediğimiz, ozledigimız ıcın butun bunları . En bilinen gerçekler bile klmi zaman unutuluyor, gozden kaçıyor, en guvenilen, en sağlam, en aydın politikacılar bile gundelik cekişmelerin, tartışmaların gurultusunde eleştlrl'yl bir duşman, bir karşı guc, kendishe yoneltilmiş bir dovranıs saymaya bcşlıyorlar. Elestirinın yarorına inan d * mı ondan korkmamıza gerek kalmaz. Paulhan'ın da dtdiğl gibl 'i« o eleştlriyl anlamakta' .. E m ş'. Bt durumdo Yunanlılar gıbı Turk oskerlerl de ceherınemı ateş yağmurundan paylar mı alnıaktaydılar Işte bu surecte mulözım Cevdet bırden havaya fırladı Sonra yuzukoyun yere dustu. Topcumuzun bır şarapnelı onu saq kolcosmdan ağırca yaralamiştı Boluğundekı erlerden de yoralanonlar gıaerek şehıt olanlar v a /r dı Komutayı hemen boşgedıklı aldı O sıradu acele gelen bır buyrukla bu kucuk Turk bırlığıne gerı cekılmesı Ouyuruldu Mulâzım Cevdet, sılâh arkadaşlorındon yaran olanlar savaş alanının ortasında yapa/alnız kalmışlardı Daha kotusu Yjnanlılar cıkardıkları bır iakımla bunlardon bırkacını surukleysrek cobucak goturmuşıer. onlan Turk aiayınm bulunaugj /erden cok guzei gorunen bır ^orede tutuşturduklan ateşte dın dırı yakmak canavarlığına gırışmışlerdı Sıra kuşkusuz yarolı genc subaya aa gelecektı. O, Kulelı'nın son smıfından Galıcyo cephesıne gondenlmış. daha sonra Surıye'dekı savaşlora katılmış. olumle coğu kez karşılaşmıştı. Ama nıc b'rınde bu denlı umutsuz olmamıştı Ortacağın «autadafe» 'dırı dırı ınsan yakmak) barbarlığını anımsatan bu asağılıkca ışleme bakaıak korkunc sonunu bır şeyler /apamamanm kanred cı sessızlıgı ıcersın^ie beklemekteydı Yıllar Sonra Güdüllü Hüseyin Bu sırada 70 Piyade Alayının komutam karşısmda «esas vazıyetmnde durmuş bır er ağloyorak yalvarmoktaydı. «Kumandan bey oha goruluyor' Gavur orkodoslanmızı cayır cayır yakmaktadıri N'olur bana bı yol bana ızın ver1 Ortada kaıan lardan hıc olmozsa bırını kurta rayım1». Bu, Gudullu Huseyındı. Komuton bu yığıt Turk askerının korşısında gozlerı dolu dolu olarak sadece <pekâlâ» dıyebıldı. Hüseyin ıkı tarafın da gozetledığı sovaş alanına manılmaz bır gucle atıldı Yunanlıların mermı sağnağı oltmoa /ota Kalka, gızlene saklana ılerıedı. ılerledı Ancak Mulozım Cevdet'in yanıno erışebıidı. Onu ıncıtmeden kımı kez İkinci İnönü Savaşı Bu, Anadolu'nun Mustafa Kemol Paşa nın tanımlanmasn/ia «Mazlum» holkının sesıydı. Batt emperyalızmının o zamankı bır bırınden hırslı ve somurgen poli tıkacılarından tutunuz. Ista.ibul'dakı bırokışım (mutareke) donemı hayınlanna dek herkes bu sesın sahıbıne amansız dusmandı ışte 10 ocak 1921'de İnonu'nde (Bınncı Inonu» bu halkın bır avue askerınden yama.i bır tokot yıyen soldırgan gucler, bu kez topyogun bır kınle o askerlere kcrsı gene inonu'nde 23 mart 1921'de soldırıya gecmıslerdı. Olayın strateIiktaktı'f ayrıntnorı bemm yetk.mın dısındaaıı (Emeklı Orgeneral, elınden kıtap duşurmeyen değerlı yazar Sayın Refık Tulga 'iın bu konuya bır yazıy'a egılmesı.iı cok ısterdim.) Carpışmalar'n bır boiumu «Baraanyo!» tepesmde oldu Vunoniıfar burado bir piyaae olayımızı ağır deneçvK boıguno L.'g.atmışlardı. Cok zot curumc dusen olay komuionı yakı.*ınnat i 70 piyade oiay mıza «vptıs yetmışıncı oloy'» liye barbar bağırmoktaydı Bu cîOgrının <aS'l'ksız kalması Ttrk ordusunun geleneklerıne c^kırıvriı. Bur,dan dolayı bu a'ayın, komutam 3 toburunu hemen ıferı 6urrtu ve 10 boluğu savaşo ılkın gırme buvrucünu alriı Stilıık 1931 Ankora'sına gelelım Başkentın cok mutevazı bır evınde bır yuzbaşı oturmaktadır Bu on yıi oncekı «Mulâzım Cevdet»tır Gorevı o zaman Cebecı'de bulunan ,«Kara Assubayı Hozırlama Okulu»nun komu'an yardımcılığıdır 8lr haf ta tatılı gunu evının ttot>ısına yonında on uc • on dort yaşlanndo bır cocuk bulunon ustu başı dokülur gorunurnde bır kışı geldı Kapıyı yuzbaşının • eşı acmış onlan dılencl sanmıştı. Ucbeş kuruş getırmek uzere ıcerıye donus yopacağı Amelıyatımı başanyla gercekleştınp benı yenıden hasırada zıyâretcı «Hanım abla yata kavuşturan eşsız ınsan, değerlı ılım adamı, Istanbul burada Cevdet Efendı adında Goğus Cerrahısı MerKezı Şefı Sayın. bır zâuıt oturuyor mu9» dedı. • Profesor Doktor Gene kadın «evet» demekle bırlıkte şaşırmıştı Hemen ıcerıye gırıp durumu kocosına anlattı. Bunun uzerıne yuzbaşı kapıya geldı Gelmesıyle de oaşta olmak uzere sayın Op Dr İLHAN GÖKYAY, Op Dr ıkı adamın sarmaş dolaş olup HÜSEYİN CETİN, Kardıyoloğ Dr. Tezer Ulusoy. Anestezist hungur hungur ağlomayo basDr. Şevket Kaya, Ast Dr Huseyın Toklu, Ast. Dr. Besım ladıkları goruldu. Bırl «arslan Yığıter, servıs hemşırelerı ve tum hastane personeline teHuseymım'D dıyor otekl «ah şekkuru borc bitırım. mulâzım efendı senı bır daha gormek varmıy mış 9 » dıyordu. Adnan URGAN Yuzbaşı neden sonra eşme • < • • » • • •• • • • •> • • • •• • »• «Bordanyol» tepesının askerle • • > • • • • • » • • • • « • • • • » • • » » Cumhunyet 6018 rımız ıcın kanlı, kendısı ıcın »»••<>• »»••»»»•••••<)»<>••«>»»••••»••»•»»••»»•• hem kanlı hem umutsuzlukla dolu seruvenını ayrıntılarıyla anlattı Gelenler konuk olarak eve buyur edılıp ağırlandılar. Gudüllü Hüseym'in omacı bırı • • Gecırdığım hastalık sırasında yakın ılgı ve ihtımamıyla • cık oğlunu «Assubay Okulunna J blr a n once lyıleşmemı s a ğ l a y a n DDY D o k t o r l a r m d a n <> yazdırmakmış. Ankara'ya bunun : icm gelmış. llkin okulo uğra ^ Doktor • mış. Orada duvarlardan bırme osılmış bır levha görmuş. Uzermde okulda görevlı suboylarm fotoğrafları bulunmaktaymış On • • ların arasında eskı komutanının • l'e tum Devlet Demıryollan Yakacık Hastanesi personeline X resmı gozunden kacmamış. Sor i şukranlarımı sunarım. T muş, soruşturmuş, oturduğu ye • LÜTFIYE ERYATAĞAN • n oğrenıp eve boylece gelmış. • • » » • • • • « • » • • • • • » • » • • » • ••• » • • •> •• • • • • »• »• » •• Gudullu Huseym'ın oğlunun oCumhunyet 6015 kul sorunun cozumlendığını soylemeye sonınm ki gerek yoktur. TEŞEKKUR SİYAMİ ERSEK 1 TEŞEKKUR ? ! YÜKSEL KAVALCI X Konlı savaş /arıır saat surdu Yunanlılar oğır kayıplor vererek puskürtülduler Ne v a r kı Turk topcusu (kı batarya komutanı yzb. Besım'dı, 1950'ae DP'Iİ Kutahya mılletvekılt Em Gnl Besım Besmı bu arada aiışlarını durdurmomıst> Na sı1 olmussa pıyode • 'opcu savaşscı ışbırlığı ortadan '<alk İnönü Şehitierine Saygı, Selâm 1921'ın raranlık kosullarında Turk ulusunu Mustafa Kemal Paşa Mulâzım Cevdet, Gudul'u Huseyın'den oluşan bır topluluğa ındırgıyebılıriz. Bunlordan oenzersız olan ılkı «kurtarıcı dusunce»yı eşdeyımle somurulen, ezılen toplumlar icnn peygamberâne görüşleri ılerı suren «Ecce Homosnun (ışte ınsan> ta kendısını sımgeler. Isa'nın «pharısıen» (forızi). günümuz Turkıye'sının «sagcı yobozlar» dedığı. kafaları bomboş, vıcdanları kapkaro kuru kalabalıkia bunu anlıyomazlar. ikıncı kışı ou «duşunce^ye gonul vermış, baş ko/muş «hâkı ceketlı» Turk aydınlarını, ucuncusu «Sımavnalı Bedrettın»ın, «Koroğlu»nun, «Pır Sulton»ın torunları olan tertemız Turk hclk.nı temsıl eder. Bırbırme Kenetlenmış bu ınsonlar yalnız «dusman»ı değıl «mıl'etın ma'Kus talıhını» de yenerek yai.mın bosındo belırttlğım ozgıdekı ters yuz gosteren «feleKtın •'Sı nı br cırpıdc bıtın vermıslerdır • 973 Turkıye'sınde oh ne olurd'j oniar gıbı olabılseydıki • Inonj şehıtlerıne sa/<; , ga YARDIMA ÇAĞRI İSTANBUL EMNİYET MUDÜRLUĞU BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MUDURLÜĞÜNDEN 19 31978 tarıhınde gorevlı ıfa sırasında sehıt edllen Toplum Zabıtası memurlarmdan Ahmet Şakır GULGUNER'e yardımda bulunmak isteyen vatandaslanmızdan herzaman olduğu gıbı budefa da bırcok muracaatıar cl>n•ntstır. HEDEF, DEV BİR DENİZ GÜCÜ! TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞIN1Z YARDIMLARLA BU HEOEFE ULASABİLIRİZ ILANEN TEBLİGAT KARTAL 1. İCRA MEMURLUĞUNDAN (Dosya No 1977/2009) Maltepe Suzmetaş Durağı Bağdat Caddesı Kılıcoğlu Apartımanı No 60'da ıken adresı mechul kalar ö?l Tıcaret Sahıbı HALIL IBRAHIM GUNGOR e. Alocaklı EREZ TlCAR?T FlRMASı sahıbı Ergur Ereze vekâleten Kâzım Unsalan Vekılı Avukat Guzın Kocacan'3 50 000 00 Lıra ve 400 Lıra ıhtıyat: hncız ^ekaiet ucretı ile lcra harc masraflan ve ^eKt! ucreiı gecen g j i ' e r m faızı borcunuzdon doloyı Kortol 1. Aslıye Hukuk Mahk^mesmıi 20'9'1977 torıh ve 1977/291 Esas 197/'ı93 Kcor sovı'ı ıhtıvat' hacız koranna ıstınaden Msııvjrîug"rfL:zcc 21/S/1977 tarıhınde yukorıda yazılı adrcoinızde gr,obınızdo 3034100 L'ralık tahrrın kı/metl r>p>'»ul rnl ? ıht'vCter, haczed'iıp muhafazı nltına cl'rnrştı' i$bu ılö'iın gfi7Pts ılş r.sşri tarılımcoi iTibaren Kanjn' sureya 1 b cn>n • sü";tıyıe 1 < î n ' • i"^"? l r ı a vp iflas Kanıınunun 102 mcıc|decıne 'evfikan »aoılün 'Tc.z sırcsmdc öuiunTiadıgınızdan, 103 naddesı gereğmce hacız tutana'j ıv ıelkıi ve b'r u.yccegınız varso bııaırmer.ız ıcin İ c c Da.resıns coşvurmanı? lc İf K 'nu.ı IC3 nrdclesı geregmce onvet kâğıdr yerıne kcm cln^ak zere ılânen ıhtar ve teblıg olunur 27 3 1978 (Bns n ^35S/6C11 İsmınin açıklanmasını istemeyen iyılık sever bır şirket tarafından 35 000 lıralık bır yardım yapılmış ve Emlâk Kredı Bankosı Bahcekapı şubesınde 65 471 nolu carı hesoba yatırılmıştır. Bu kampanyaya muhterem halkımızın katılarak yardımcı olmasını dılerız. BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MD. (Cumhunyet 6020) DENİZCİLİK BANKASI T.A.O.'DAN Bankamız îhtiyacı olarak 15.000 metre 70 cm eninde SİYAH ASTAR alınacaktır Son teklıf verme tarıhı 19 4 1978 olup teklıfler Korokov Yenı YOICL. Salonu kot 1'de Satın Alma Kurulu Bafkanlığıno verılecekti'. Sartnamesı 21 Mayıs Han Kat 3 Bahcekapı Istanbul cdresmdekı IKMAL MERKEZI MUDURLÜĞÜNDEN temın edılebınr. Dosya No 1978/1044