Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
EKONOMİ... EKONOML. EKONOMU EKONOMI... EKONOMİ.;. EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMI... EKONOMI. // Maliye Bakanı Müezzinoğlu Kur farkları mutlaka alınacak, ancak ödeme kolaylığı düsünülebilir,, NKARA, (Cumhuriyet Burosu) Molıye Bakonı Zıya Muezzınoglu ıtholatc BANKALARIN DENETÎMİNÎ ARTTIRICI ONLEMLER GETİRİLİYOR Füsun ÖZBİLGEN tak sa\ısının alt sınırı yukseltılecektır Bcylece bonkaıcnn halko ccık ortaklık halıne gelmelerı o zenaırılecektır Ayrıca banka ortaklarının sohıp olobıleceklerı en cok sermaye paytarı da saptG nacaktır Bu değışıklıkle halkton toplanan mevdualla sağlanan fonlorın az sayıda kıştnın yone tınvne gırmesı ontenecektır 0 Bcnkaların ısme yazılı hısse senedı oranları arttırılacaktır Yururluktekı sısteme gore ban kaların hısse senetlerı ısme yazıtı olmavıp sene dı elınde bulundurano (homılıne) aıt olabılmekte dır Bu durumda bonkonın sohıplerı devlet tara fından bılınmemekte, hısselerın kımde toplandı ğını saptamak olanaksızlaşmaktadır Boylece ceşıtiı banko hısselerını ellerınde toplayan holdıngler, bu bankoların kredılermı kendı şırketle rıne yonlendırmektedırler Bu da tekelleşmeyı hız londırmoktodır Isme yazılı hısse senedı oran' arttırılorak hem bankaların gızlıce el değıştır melerı onlenecek, hem de ortakların en fazia sahıp olabıleceklerı hısse oranını aşmamaları sağlanacoktır 0 Bankalorın genel kurullarını demokrotık hale getırmek ıcın en az 20 hısseye bır oy pren sıbı koldırılorak, her hısseye bır ov hakkı saglanacaktır Ayrıca genel kurullarda vekâleten o/ kullanma ışlen de yenıden düzenlenecektır. 0 Dolaylı kredı tanımı yenlden yapılacoktır Yururluktekı yasaya gore bır banka, odenmıs sermoye ve ıhtıyatlan toplamımn vuzde 10undan fazla kredıyı oır tek ozel veya tuzel kışıye doğrudan veya dolcylı olarak kullandıramamcktadır Dolaylı kredı acomamasındon amoc. kredı alan kışının sermavesıne katıidığı bır başka şırketle bırlıkte de bu kredı tovanmı aşacak şekilde kre dı alomomasKİır Ancok uvgulamada dolaylı kre dı tanımının <arışıklık veya yolsuzluklora ned^n olduğu ve bu tanım ryı yapılmadığı ıcm kanunı vuzde 10 oran nı asan dolaylı kredı kullandırıldığı gorulmustLr Bu nedenle bcnkaların dolaylı kredı kullandırma tanımı venıden yapılacaktır. • Bonkalar Yasası'nda kararname ıle vapı locak bır başko değışıklık ıse bankalorın, serma /esınde yuzde 25'ın uzerınde kotıloıklor şırket lere sınırsız Wedı acmalarının onlenmesıdır Ban kalor, kendı ortaklıklanna halktan toplodiflorı mevduatı sın rscz bır bıcımde kredı olorok kullandırabılmektedtrler Yenı duzenleme ıle bankaların ıştıraklerıne acacokları kredıler de yasol sınırlar ıcme alınocaktır • Banka arın, yasada sayılcn sektorlere, ödenmış Eermayelennın yüzde 25'ıne kadar kredı acmoları hukmu de değıştırılecek. bankaların kredı ococokian sektorlerm yıllık programlarda belırlenen teşvık tablolarındakı sektorlere gore yonlendırılmesı soğlanocoktır Bu değısiklıkle iyı kredılerın teşvık edılmek ıstenen yatırımloro kaydırılması ongorülmektedır. • Bankaların denetımi ıle ilgılı maddeler ds kararname ıle venıden düzenlenecektır. Buna gore Bankolar Yemınlı Murokıplarının DESIYAB gıbı denetım dışmda koian bazı kurumları denetlemelerı soğlanacok ve molı bünye analızlenne etkınlık kazandırılocaktır Yemınlı Murakıplar ayrıca bonkaların kredı actıkları ozel ve tuzel kışılerın bu kredılerı amocıno uygun olarak kullcnıp kullanmadıkıannı da ınceleyebıleceklordır Şımdıye kodor kredı acılan kışıler uzerınde ne bankaların ne de Murakıpların bır denetım yetkısı bulunmamaktaydı Bu aroda bankaların kurumlar verg sı, banka sıgorta ve muamelelerı vergısı ve damga resmı acısındon hıcbır denetıme tabı tutulmodıkları bıldırılmektedır Bankalann vergı yönunden de ıncelenmesı vetkısının murakıplora tanınmosı gerektığı ıfade edılmektedır. ukumet, bankalar uzerınde denetımı orttıncı ve halktan toplanan mevduatın kontrolsu* kullanımını azaltıcı onlemler getırmeyı tosoı lamaktadır Ara tatılınden sonra Mıilet Meclısı'ıı de ele alınması beklenen yetkı tasarısında yer alan ve Bankalar Yasası'nın bazı maddelerını değıştırme yetkısını hukumete tanıyan moddele re gore, bankaların kaynaklarının daha rasyonel kullanımı sağlanacak ve bonka kredılerının ge rekl' gorulen sektorlere yoneltılmesıne calışılo caktır H A ların devaluasyonda n doğan kur farklcrını odemelerıne ılışkın teblığın tama^en yasaiara uygun olduğunu ve değıştın'ıre Ginın soz konusu olmodığını soylemıst r Muezzınoglu, şımdıye dek yapılan devalı.as yonlorda ve kur ayarlamalarında do a/nı uygutamonm gecerlı olduğunu hatırlatarak «bu teblıgden hiçbır şekilde donuş yopıimayacaktır. Teblığın yumusottlmosı gıbı bırşey de soz konusu degıldır. Ancak ftdemâde zorlukla karşılaşanlara bazı koloylıklar duşunulebilır» demıştır. Bıiındığı gıbı devaluasyondan sonra ycyınlanan bır teblığ ıle ıthalatcılonn Merkez Bankasına transfer ıçı n yatırdıkl^n Turk lıralarını yenı kurlara göre uc ay ıcmde tamamlamalan ıstenmiştı Bekle/er Uansfer'er ıçm ıthalatcılortn odemesı Q* reken kur farkı ıse toplam 13 mılyar lıra olarak hesapianmaktadır Tasarınm yasalasması ıle Bankalar Kanunu nun 4, 14, 38, 39 48 61 ve 68'ıncı maddeie rınde değışıklık yapma yetkısı hukumete tanınc cak ve bu maddeler hukumetin cıkoracağı yasa kuvvetınde karamamelerle yenıden duzenlenecektır Alınan bılgıye gore yetkı yasasının cıkma sından sonra hemen uygulamaya konulması du şunulen kararnomelerle Bankalar Yosası'nda yapıîması ouşunulen değışıklıkler şunlardır• Bankalann şımdıye kadar enaz20 olan or Kamu demir tesisleri holding haline gelecek Uluç GÜRKAN emır • celık demır cevhen ve demır celık sonayıı ıle cok yakından ilgılı urunlenn uretımıne yonelık, Ereğlı Demır Celık Işletmelerı dahıl kamu kesımının kurulu ya da yenı kurula cak tesisleri bır holding bunyesınde orgutlendınleceklerdır. Demır Celık Holding adı verılecek bu kuruluşun tum hıssesı kamuya aıt olacaktır Demır Celık Holding ı, ulkenın vasıflı celıkler dışındakı tum kamu demır celık sektoru hammaddelerı ıle sektorün aro urun ve urunlerı ıthalatını gercekleştırecektır Ayrıca, ıthal edılen urunlenn stoklanmasını. ara urunlenn fason olarak ozeı haddehanelerde ışlenmesını ve tumunun pazarlanmosını gercekleştırecek orgutleşme de Demır Celık Holdıng'ı bunyesınde oluşturuiacaktır Bu orgutlesmenın oluşumuna dek bu gorev, Bokanlar Kurulu'nun gectığımız hafta ıcmde acıklanan kararı uyarınca. Turkıye Demır ve Celık Işletmelerı tarafından Ereglı Demır ve Celık Işletmelerı A Ş ıle eşgudumlu bır bıcımde yurutulecektır. Bu arada, demır celık urünlennın dağıtımını yopmok amacıyla 200 mılyon lıra sermayelı yenı bır şırket kurulması ıcm hazırlıklar da tamamlanmıştır. Bakanlar Kurulu karanyla Turkıye Demır ve Celık Işletmelerı Genel Mudurlugu'ne bağlı olarak faalıyet gosterecek yenı şırket. Karabuk ve Iskenderun Demır Celık Işletmelen'nın urete ceğı tum demır celık ara urunlerı ıle ıthol edılecek ya da ozel haddehanelerde fason olarak ımal ettırılecek demır celık urunıerının ulKe duzeyınde yurt ıcı ve dış sotışına yetkılı olacoktır * Demır Celık Alım ve Satım Muessesesı odı • venLecek yem şırket. demır • celık ururüerını doğrudan kullanocak ıhtıyac sahıplerıne sotacoktır Dağıtımın duzenlenmesı amacıyla, halen Turkıye Demır Celık Işletmelen'nın elınde bulunan tum depo, satış tevzıl merkezlerı ve benzerı olanaklar yenı şırkete devredılecektır Ereğlı Demır Celık Işletmelen'nın satış orgutü de yenı şırkete aktorılocaktır Demır celık fıyatlarının ortalama yuzde 34 0 oranındo arttırılmasıyla yurtıcı fabrıka fıyatları ıle ıthal fıyatları bırbırıne yaklaştırılmıştır Zamla 7 850 lıra olarak belırlenen kutuk Türkı DEMİRÇELİK SANAYİİ 1978 YILI ARZTALEP DENGESİ (bin ton) 1977 Yılı Sonu Stokları Toplam Kamu 302.5 1591 302J5 159.1 310.4 90 2 249,3 612£ TDCİ 420 5 420, Ş V73 6 394 7 Özel Kendi Celiğlnden 608 5 608.5 530 0 11385 İhracat 43 0 03 43,3 43 3 İthalot Programı Erdemir 148 0 148,0 «38 7 536 7 Toplom 696.5 696.5 1 037 3 1733 8 D Damştaya başvuruldu Bu karar üzerıne ıthalatcılor kur farkı odemesının yasalara aykırı olduğunu one surerek Darıştay'a davo acmıslar, ayıcc bu teolıgın değıştırılmesını ıstemışlsi'lır Daha once kredılı olarak yaptıkları ıthclotın bedelınl yenı kur'a gore odemelerırın kerıdnerını cok guc duruma duşürduğunu one suren ıthalatcılar ve sanayıcıler eskı kura gore malıyet hesabı yaptıklarmı ve zarar ettıklerını savunmuşlardır Kur farkla tını odemek ıstemeyen ıthalotcıların transfer taleplerınden vazgecebıleceklerı de teblığ de belırtılmıştı Ancak bu teblığe ve kur farklarının 3 ov ıçınde yatırılmasının ıstenmesıne rağmen Merkez Bankasındakı transfer taleplerınden vazgecme olmadığı bıldırıl mektedır Ozel sektor kuruluşları ıthal taleplerınden vazgecemeyeceklerını ancak bu teblığe karşı cıkacaklarını belırterek ve teblığın gerı alınmasını ıstemektedırler. Maliye Bakanı Muezınoğlu ıse teblığın tumüyle yasal bır uygulama olduğunu ve gerı alınmasının soz konusu olmadığını soylemıştır Ba kan'ın odemede gulcuk cekenlere bazı kolaylık duşunebıleceğını ıfade etmesı kur farklannın 3 ay ıcınde odeme zorunluluğu ıstemıne bır esneklık getırebıleceğı şeklınde yorumlanmıştır. 9 • 0 Celık Ürunlerı Demır Urunlerı TOPLAM Ara Urunler URUNARA URUN URETİM PROGRAMI 0 Celık Urunlerı 0 Demır Urunlerı TOPLAM 0 Ara Urunler URUNARAURUN Komu Karabuk 471 0 42 0 513.00 77 0 590 0 isdemir 482 5 185 500,5 1120 612.5 Erdemir 812 0 80 0 820,0 307 0 11270 Arz 4597 0 393 0 4990,0 2373 7 7363 7 Toplam 1824 5 120 0 1944 5 496 0 24405 Fason 580 0 580,0 580 0 Toplam 177 0 273 0 2046.5 530 0 2576 5 ic Tolep Toplomı 4289.0 293.0 4682,0 2173 0 6855.3 Genel Top 3598 0 393 0 3991.0 1026.0 5017 0 78 sonu Stokları 265 0 265.0 200 4 465 4 0 0 0 Celık Urunlerı Demır Urunlerı TOPLAM Ara Urunler URUNARA URUN Bakanlık reddediyor Bakanlık yetkılılen özel sektorün şımdıvs kadar mal mukabıll ıthalat veya kredılı ıthalat adı altında yaptıkları ıthototın beaelının karoborso dovız ıle coktan odendığlnı savunarak transfer taleplerının »arşıianması halınde bununla yenıden ıtha.ct yapılaccğını belırtmekte ve ıhtıyocı kaışı lanmış bulunan sanayıcılerın bu tolepıerdfan vazgeçmelerı gerektığınl soylemekted'rler Sanayıcıler Ise kredılı olarak yaptıkları ıthalatın eskı kura gore yapıldığını transfer sırasında yenıden kur farkı ıSte"mesımn gerıye dönuk ve haksız bır uvgulcma olduğunu öne sürmekte ve bu Ithalatın bedellerının karaborsa dovlzle ödendıgı ladıasını reddetmektedırler. Konu ozel sektör ıle Maliye Bokarlığı arasmaa buyjk bır anlaşmazlık yora'mis bulunmcktodır Ancak Maliye Bakanınm a^ıklaması Bakanlığm goruşunden oonmeyeceğını ancak kur forklarının odeneblmesı ıcın süre acısından kolaylık sağlano b'leceğını belırtmektedır Muezzınoglu *:L uygulamanm şımdıye kadar yapılanlardan farklı olmcdığını bu acıdan da değışfırı,mesı ıcm bır gınşımın soz konusu olamayacağını soylemıştır, ye'ye 7 150 lıraya ıthol edılebılmektedır Kredılı olarak kutuk ıthalı ıse 7 870 lıraya cıkmaKtadır. 9 500 hra olarak belırlenen yuvarlok demır ıse yurt dtşıridon 9350 lıraya getırriebHmetaedır 12 bın lcayo sotılrnosı kararlaşttrıtarr şoğuk şacın ıthal malıyetı de 12 500 lıro dolayındadır Demır celık zammının ıthal malıyetle>ı cercevesınde tutulması nedeniyle, fıyat artışlarına etkısının sınırlı olacağı hesaplanmaktodır Tıcaret Bakanlığı tarafından duzenlenmekte olan Topton Eşya Fıyatları Endeksı'nde yuzde 4 2 oranında payı bulunan demır celık urunlerındekı zammın genel fıyatlar düzeyınde yuzde 1 3 oranında bır ortışa yol ocması beklenmektedır Zam, en yuksek etkıyı yuzde 4,0 ıle bına ınşaatları malıyetınde gosterecektır Buna korşın, bına dışı ınşaatlardakı malıyet artışı yüzde 3 0 kadar olocaktır Demır celık gırdısı bulunan ma aencılık faclıyetlerınde yuzde 0.6 oranında fıyat artışı Beklemrfcen, hizmetler alanında yürde 6 5 cam fıygtlorındo yuzde 0,1. cdâer metgl fıygtlOFin da ıse yuzde 0,2 artış söz konusudur. Demır 'ryatları yenıden belırlenırken, Bakanlar Kurulu doğıtım ve ıthalat konusunda da bır dızi korar olmıştır. Buno göre, demır celık dağıtımı ıllerde kurulacak komitelerın sorumluluğuna verılmış'ir C' m ento, kereste ve tomruk dağıtımını da ustleneceğı bıldırılen bu komıteter Ye reı Yonetırı Bakanlığı'na bağlı olarok faalıyet gostereceklerdır Ote yandan. demır celık ıthalatının devlet elıyle yurutulmesı ılkesı kabul edılmıştir Devlet YEMEKÜK ZEYTİNYAĞI FİYATLARININ ARTTIRILMASI İSTENİYOR İZMİR, (Cumhuriyet Ege Burosu) Yemeklık zeytınyağı fıyatlarının yukseltılmesı ıstenmış, fıyatların gunun koşullarına gore ayarlanmaması durumunda pıyasada darlık basgostereceğı one surulmuştur Teneke fıyatlarına yapılan son zamla kıloluk tenekelerde 5 lıralık artıs olduğunu devaluasyonun etkısı ıle de ışletme masroflarının yukseldığını belırten zeytınyağı fabrıkoları sahıplerı olusturdukları bır heyetın Sanayı ve Teknoloıı Bakanı ıle fıyatlar konusunda goruşmek uzere Ankara'ya gıttığını belırtmışlerdır Fabrıka sahıplerı yaptıkları açıklamada ozetle şoyle demıslerdır «Bundan onceki hukümetlerin zeytınyağında uyguladığı yanlıs pohtika nedeniyle zeytıncıllğımiz ve zeytınyağı sanayıi bır çıkmaza girmişti Son olarak zeytlnyağı taban fiyatlarının ayarlanmosı ve Riviyera tipi zeytınyağı fıyatlarının saptanması uzerme pıyasada geçıci bir bolluk olmuştur Ancak uc buçuk yıl iktıdarda kalan bir hukumetin uyguladığı yanlıs ekonomi polıtıkası nedeniyle fıyatlarda surekli artışiar gorulmuştur Örneğın ışcı ucretleri ıle işleme masrafları t ormalın uzerlnde artmıştır. Son olorak tenekeye yapılan zam ve devaluasyon sonucu Işletme gıderleri de artmıştır 5 asitli zeytınyaglara uygulanan 28 lıralık toban fiyatton bile zeytinyagı bulmak olanaksız durumo gelmıştır Gereken onlemler alınmaz, fı yatlar yukselmezse piyasada onumuzdekı gunlerde yıne darlık başgosterecektir » Öte ,andan zeytın ve zeytmyoğı ureten üretıcıler ıse yaptıkları acıklamado dorlık başgostermesı durumunda bundan uretıcının değıl fabrıka sahıplerının ve stokcuların sorumlu tutulması gerektığmı savunmuşlardır. YAZİSIZ elıyle yurt dışından getırılecek demır • cslık örunlen ozel haddehanelere fason ımalot iciK verılec^ktır " TürkıVe t3«mır ve C*lîf İşlitrriBtori tarofıhdan hoddehoneierde ışietılece* ögmırın t»ner kılosu ıcın 170 kuruş ucret odenecektır. Bu arada, haddehanelere teslım edılen kutuk demlr mıktarın da ışlenmış demır gerı alınocaktır. Demır ve çtlık dağıtımını duzenleyen son karardan önce, had dehaneler aldıkları kutuk mıktorının vorısını Korobük Demır Çehk Işletmelen'ne uzun mamül halınde getınp verıyorlar. kalan bolumü ısft pıyasaya satıyorlardı Doğıtımın yonısıro. yurt dışından yapılacak Ithalat da devlet denetımını sağlayıcı bıcımde venıden duzenlenmıştır Ektekı toblodan de ızlenebıleceğı gıbı, Bakanlor Kurulu 1978 yılındo Turkıye Demır ve Celık Işletmelen'nın 994 ton, Ereğlı Demır Celık Işletmelen'nın ıse 587 bın ton demır ıthol etmesmı uygun gormüştür Dağıtım ve ıtholata ılışkın bu yenı duzenlemeler sonunda. Turkıye Demır ve Celık Işletmelen'nın 6 5 mılyar lıralık. Ereğlı Demır Celık Işletmelerı'nın ıse 3 3 mılyar lıralık ek gelır sağlaması beklenmektedır Buna karsm. 15 mılyar lıra olarok tohmın edılen ozel kesim demır kazoncı durdurulmuş olocoktır Demır ıthalinın butünuyle kamu denetımınde yapılmosı yolundakı Bakanlar Kurulu kararı yururluğe gırmış olmakla bırlıkte, özel nıtelığı olan bazı demır turlerının ozel kesım tarafından ıthalıne ızın verıleceğı bıldırılmektedır Buno gore 6zel kesım. ferro alya|lar, hurda demır sünger demır ve levha blogunu eskıden oldugu gıbı Ithal edebılecektır. Öte yandan. Maliye Bakanlığı'nın kabu! kredılı ıthalatı duzenleyen teblığınde de değışıklık Vapılmosı beklenmektedır Bu değışıkllğe göre ıse. şubat ayı ortasmda ılan edılen düzenlemeyle demırde tum turlerı ıcın yalnız devlet tarafmdon yapılan ıthalota kabul kredısı olanağt tonınırken bu kez ferro alyaılor ve hurda demır ıcın ozel kesıme ae kabul kredısı yolu acilacaktır T urktye uzerınde arostırmalan ile tanınmış Amerıkalı oğretım uyesı Bernard Lewis'in gecenlerde bır dergıde yıne Turkıye ıle ilgılı bır yazısı yayınlandı Bır yandar> IMF ıle anlaşmoya varılması, bır yandan Ecevıt'ın Karamanlıs le buluşması, bır yandan NATO Baskomutanının, «Turkıye ye uygulanan sılah amborgosundan endışe duy masını» dıle getırmesı bır hofta ıçıne sığan çok yogun ıliskıler dızısını oluşturdu. Bu yogunluk ıcınde «Batı kaynaklarının» degerlendırmelerınden hareket etrrsek onemlı ıpuçları verecek nitelıkler taşıyor. Amerikalı Lemıs şoyle diyor yazısının bır bolumunde. «Tum ulkelenn belırlı blokiar tcmde orgutlendıgı bır dunyada Turkier kendılerını yal MZ hıssetmektedırler Ne Islöm blokunda yer alıyorlor ne ucuncu dunyada, ne de komunıst blokta Ve bundan ote, tum cabolarıyla dahıl olmak ıstedıklerı Batı blcku tarafından da kendılerını aldatılrmş sanıyorlar (.. ) ABD eğer Turkıye'ye uyguladığı sılâh ambargosunu sürdururse, Turkıye'nın Batı dunyosındakı varlıgını surdurmesı oıanaksızlaşır Ama başka .lereye gıdebılır'.et (...) Turk lıderiennm coğu hısierme yenılmeyen makul kışılerdır Eğer Amerıka Turkıye'yı terkederse ya da Turkıye'nın kendıterını terk etmesı ıcın gereksız bır caboya glrerse, Turkıye Sovyet blokuno yanaşmok zorunda kalacaktır ( ) Turkıye'nın Sovyet blokuna yanaşmosı demek Iron'ın kavbedılTies1 demektır. gıderek Ortadoğu'.iun kaybedilmesı dernektır » fThe New Republıc, 18 şubot 1978. s 19 21) Ecevlt'in iktıdaro gelmesiyle blrllkt» son yıllcrda görulmemış bır dış pohtika dış ekonomık ıliskıler duzenı başlamıştır. Gelen gıden heyetler, yurt ıçınde ve dışındo surdurulen goruşmeler, goruşmelerin tekn K yo da yuksek duzeyde olması her gun yenı sorulara yol açmaktadır. Ancak teneıdekı so run şudur «Turkıye nereye gıdıyor7» Aslında Turktys'mn neteye gitmekt» olduğu en genel hatlarıyla bılinmsyen degıldır Ayrıntılarıyla da bılinmeyen degıldır Ancak, soruyu yeniden gundeme getiren sosyai d« ıstediğı yonde ml olacaktır, yoksa «Batı»nın Istediğı yönde mı? Yokso ıkisı orosmda bır fark yok mudur? Ozellıkle ekonomık konu'arda sıyası ıktıdar cok hassas davranmaktadır Oysa, bu sadece ve sadece bır goruntudur Verılmek istenen ızlenlmdır Örnegın, IMF ıle onlaşma daha gelmeden kotarılmıştır. '«oshıngton'da aynntılara girılmıştlr. Bu aslında Ecevlt'in Iktldara gelmesıyle başlayan dış olayların tumu içın gecerlıdır Batı dunyası Turklye'yi kendinden koparmok •YORUM Herkes "Makul, Yalçm DOGAN. mokrot bir partlnin Iktldaro gelmesidlr. Muhaletette Iken verilen demeçler doğrultusunda, sosyai demokrat bir Iktidar Turkıyenin yonünu yenıden bellrleyecek midır. yoksa gercekler demeclerle celışecek mldlr? Şımdiye değin yopılon girişlmler yenı ıktidarm karşılaştığı gerçeklerle, onc«den verilen demeclerin cellştiğinl ortaya koymuştur. Gercl, başlı başıno dış dunya I1« Hişkileri yoğunloştırnak bir acıdan zorunludur Cunku, sorunlor yıllardır askıda kalmıstır Burlorı bir an önce cozume kavusturmak gerekir. Ama bu cözum Ecevlt hukümstlnln istememektedir Bir baska dunyadc Turkıyt'ye yer tonımak istememektedir. Bu oyunun da belli kurollan vardır Batı kapıtalızminm koymuş olduğu tcurallar Turkiye gibl ulkeler işte sadece bu kurallara uyarlar Ya oyun kuralına gore oynanacaktır, ya da iktidardan uzaklaşılacaktır. Oyun kuralı bozulursa, «Turk liderteri hislerıne kapılıp makul» dovranma sınırlarını aşarlarsa, o zoman «mokul» llderlere gerek duyulmaktadıı Ecevtt bugun Turklye'de ne olcude «makul ls«. Yunaniston'da Karamanlis aynı ölcude «makul» dur. Tıpkı Bernard Lewis'ln soyledlğ! gibl. İşte, bu sınırlar ıcınde duşunmek gerekmektedır IMF ıle yapılan anlaşmoyı IMF ile anlaşmaya varılmıstır Bu Turkıye nın zaterı degıldır Demirel donemınde DU onlaşma sag'.anamamıştır Cunku onlar aaho mosa başına bıle oturmaktan acudırıar Ecevıt mosaya oturmuştur Karşı'annaa konuşabıleceklerl bır hukumet varoıt artı< «Turkıye nın doviz verılebılır bır ulke» oıaugunu belırtmıştır Bu durumda Turkıye nın artık başka bloklara yanaşmasına ya da o yonde gırs nıd« bulunmaiına gerek yoktur IMF ıle anlosmaya varma başarısı bır sure sonra Kıbrıs'ı cözmebe gorulecek. bır sure sonra silâh ambargosunu kaldırmada gorülecektır. Bundan sonra artık Ecevıt ın «başarı» dııısme tanık olacaktır Turk ve dunya kamuoyu. Cunku, Batı kopıtalızmı «makui> lıderlerın onderlıgınde Ortodogu yu ytırmek Istememektedır IMF «makulodur furk.ye ye yeşıl ışık yakarak Cunku. korşısındo en azından oturup karşılıklı konuşabılecegı bir Iktıdar vardır Ecevıt «mokul»dur Cunku. varılan anlaşma Turkıye'yı cok buyuk bır dorbogazdon kurtarocak'ır Karamanlıs «makul»dur. Çunku, o do er.dı va dunya komuoyundo yıllardır suren Kıbrıs ve Ege gibl sorunların cozumunde damgasını vurmuş olacaktır. Kapitalizmin sözcusu ogretlm üyeleri «makuUdiır Cunku bir sure daha «bosko nereye gldebilirler» dıye yorurr yoparak, Turkh/e ve benret ulkelerln bi? süre daha kapltalist blok iclnde koiacoğmo ilişkin «kehanette» bulunabillrler. Ama, halk «makul» mü acabo"7..