Katalog

İKİ CUMHURİYET 19 ARALIK 197 ster flctımo! temınot», ıster cSosyal guvenlık». ıstersenız tToplumsa! guvence* de y ınız. dunyanın hıc bır ulkesınde bu ad altında kı yardımlor toplumu tembellığe yoneltıcı odunler durumuna dönuşturulemez, donuşturulmemelıdır de 23 kasım 1978 tarıhlı Cumhurıyet'de, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın H kmet Çetm, BağKur Yososının bazı maddelerının değıştınlmesını ve Bag Kur uye ve eırekıılerıne yenı haklar ve oianaklar tanımayı onç,>ren tasarının TBMM Sağlık ve Sosyal Isler !(omısyonundan gectığını acıklamış ve degısıklıklerı ozetlemıştır BağKur Yasasına getırılmekte olon bu ıyıleştırmelerden Kapsama dahıl olmak ıçın bır meslek kuruluşuna koyıtlı olmak zorunluğu gıbı kapsam daraiticı hukmun kaldırılması, Sıgorta prımı matrahına ve Molulluk Yoşlılık, Olum sıgortası aylıkları hesobına esns olan gelır basamoklarının günun koşuilonna uy durulmasının ve para değerındekı değışıkl.klere gore otomatık bır şekılde ayarlanabılmesının sağlanması, lcmde bulunduğumuz hoyot pahalılığına oranla. ınsonlık cnuruno hıc bır sekıide yarosmayan duzevdekı emekü, dul ve yetım aylıkları mıktarlorının yukseltılmesı llk uygulamada sectıkleri gelir basamağını beğenrreyenlere. yenıden bır basamak sec me olanağının sağlonması. Tarım kesımınde bağımsız calışanlarla. ev kadıntarınm kapsamo aiınması gıbı Kalkınma Plânları Refah Programı'na ve sos/al guvenlık u'kusune yatkın olanlanna sevmmekten basko ekleyscek bır şey yoktur Ancak, emeklıltk yaş sınırının ındırılmesı, sosyal sıgorta felsefesıne göre bağımsız çalışma karakterıne uyusumu tııtarlı olmayan sıqo r ta kollannın (ış kazası gıbı) Bağ Kur sıstematığınde zorlanması, molı dengenın korunması ge rekcesıyle prım oranının yukseltılmesı gıbı onemlı uc konuda soyleyecek çok şey olması doğaldır I OLAYLÂE VE GÖRtgLER SOSYAL GÜVENCE ÖDÜNÜ Selâhattin TURLA S S.K. Genel Mudurluğu Muşaviri kaldırılmış olması ve 33 ılâ 45 yaşları arasınoa kı gencecık ınsanlanmızın emeklilik statusu ıle cclış'Tio yaşamı dışına bırakılması, yaşlılık a\lıgının gıderek yardımcı bır gelır aracına donuşturulmuş oimosı, ceşıtlı yonlerıyle ulke yararına lyı bır sonuç sağlayıp sağlamadığı uzerınde daha etraflıca dusunulmesı gerekırdı «H.zmet bağıtının pmekcıler uzerındekı yıllar suren ruhsa! bas'<.sı dıkkate alınırsa. Sosyal S gortaya tabı o.arak hızmet bağıtı ıle 05 yıldan fazla calışmış olanların yoş koşulu ara.ı maksızın emeklı olma ısteklerıne bır noktaya kadar hak verılebılır Ancak, artızan deyımı anlamında. sanatkârın veya bağımsız calısanın calışma torzındo. ruhsal yonden de doyuma ulaştığı, boylece calışma yaşamının. bır patrona bağımlı o!an emekcılere oranla daha ılerî yaşlara kadar surdJ rulebıldıgı yıne bıhmsel DT gercektır Bır maden ıscsının 50 yasından sonrakı dınlenme ozlemı bır magoza sahıb.nın ellerıyle kurduğu ışı aynı yaşlarda terkedıp pasıf yaşamo, kose mındenne yoneleceğı varsayımını ge tırmemehdır Hem Sosyal Sıgortalar Kurumu. 33 yaşırv dakı calışanı emeklıye sevketmekle, sosyat guvenlık acısından cok mu başarıya ulaşmıstır da, obur sosyal auvenlık mevzuatında emeklılık yaşmda Sosyal Sıgortalarda eşıtlık sağlotno cabasmo gırışılmıştır Kalkınma sancıları ıcınde kıvranan bır ulke yı erreklıler ordusu ıle doldurmanm ekonomık, sosyal taturosını hangı kuşaklar odeyecektır' Sayın Dr Alı Neıat Olcen'ın 22'11 1978 tarıhlı Cumhurıyet'te yayınlonan «Plâniılık ve Ger cekler» başlıklı yazısının su satırlarını bırlıkte okuyalım«Siyosal partıler ve ıktıdarlar tarafından Sol'a acılma olayı cok yanlış anlomda ele alınmıstır Bundan oturu kalkınma plânlarında, ekonomık plânlama ıle sosyal plânlama orosındakı genış denge tum ortadan kalkmıştır Sol'o acılma, kurumlara, katlara, sınıflora sosyal QLvenceler tanımak bıcımınde aniaşılmıştır. Soruna bu açıdan bakmak, gunun bırınde ekonomyı, sosyal guvencelerm yukunu taşıyamaz d j ruma getırır ve ıc tasarrufların yetersızlıgırs neden oiur Sosyal guvencelerm bolluğu urstken olmayan bır toplum yapısı ortaya cıkanr ve ekonomık kalkmmGdan onemlı olcude vazgecmeyle sonucianır Oysakı, uzun vadelı kalkınma plcnlarının ozu gelecek kuşakların mııtluluğu ıcm bu gunku kuşaklar.n odevlerını ortaya koyar •> ilk yıllarda erken emeklılığe donuk odunlerın sevımlı gorunme şansı mevcut >se de bır sure sonra gerı tepen sılâh gıbı, tetıgı kui'onanları corptığı da bır gercektır problemlerl halledllmek istenllmlş Ise de bu stgorta uygulamosında 6 yıldan berı surtusme M sız bır ışlerlık getırıldığı hususu savunulamaz R hale gelmıştır. Cunku. ış verenı olmoyan, ış guvenlığı tedbırlennın sorumlusu, yukumlusu bulunmayan kamu denetımınden ve oze'likie kaza sırasında sağlık yordımları ve organızasyonundan yoksun olan, kazanın b Idır.'mesı sorusturulmosı, ıncelenmesı gıbı mesleğe ozgu mevzuatı bulunmayan bır Iş Kazası ve Meslek Hastalığı Sıgoriası nın, ne kazozedeyı, ne gerıdekı hak sahıplerını, ne de sosyal guvenlık hızmetı uretecek *:uruluşu, sosyal guvenlık ılkelerıne uygun huz'irlu bır ortamda bırleştıreceğıne ınanmak cok guctur Enfarktiis, Menfarktüs... B Prime Zam Haberde. «BoğKur'un mali dengesının korunması ıcm prım oranları Sosyal Sıgortolar Kurumunda uzun vadelı sıgorta kolları ıcm tah Sil edılei prıme esıt duzeye yukseltılmelıdır"> denılmektedır Işte yıne bır anlamsız yarışma, sozum ona eşıtleme . Sosyal Sıgortalarda uzun vadelı sıgorta prımının %7'sın' ışcı, %8'ını ışveren oduyor BağKur da, %13 prımın (%15e cıkarılmak ıstenıyor) tumunu bağımsız calışan odemekte dır Bu oran azımsanacak bır oran değıldır Sosyol Sıgorta'arda. uzun vadelı yardımlaıın dışında Hastalık Analık, Iş Kazaları. Meslek Hastalıkları rısklerının de karşılandığı duvjnulurse, BagKur'dakı prım artışı nedenı, h.c olmazsa noksan olan bu sıgorta kollannın kurulması colısmalarına bağ'anabılırdı Ote yandan, 1'10 1972 tarıhınde kurulan cıceğı burnunda bu sosyal gjvenlık kuruluşu, ne denli yardımlar yapmıs, aylıklor bağlamıs, krodıler vermıs ki, moiı dengesi 6 yılcık bır sure içinde hemen bozuluvermıs de, korunması ıcın prım zammına gerek duyulmuştur 7 Uzerınde durulacak onemlı bır konudur BağKur konusunda konuşmalar acıldığında, uyelerınden tucccr, sanayicı borsacı ba ğımsız hekım, muhendıs. mımar, eczacı, veterıner. ceşıtlı şırket ortaklarından hıc soz etmıyoruz da, her fırsatta yoksul edebıyatı ıcerığındekı. soyısal yonden BağKur uye tablosunda onemlı yerı ışgal eden esnaf ve kucuk sanatkârların (pıdecı. koftecı, tenekecı, kahvecı, vs) acıklı ekonomık durumlarını dıle getırıyoruz Ondan sonra da bu kesıme ve tuketıcıye ko'ay ca yansıyacok prım zammını reva goruyoruz1 Özetle belırtmeye calıştığımız bu celışkılerın, Yasamo Meclıslerındeki goruşmeler sırasında daha toplumcu ve akılcı bır bıcımde ele alınacağından kuskumuz yoktur u koseyı izleyenler benım yor..'arımda ozel yaşomıma degınmedıoımi bılirler. Sınıdj enfarktusten bir vurgun yıymce de yentemımden ayrılmadım. Ama hastaland:ktan sonra ve yazılara yeniden boslayınca oylesıne bır ılgı gordum. oylesme mektup, cicek kart, telgraf aldım kı ya tumunu teker teker yanıtlamak ki bu olonaksız ya da toptan bır teşekkümame yayımlamak gerekiyor Bır de ne olduğunu, basımdan neler geçtiğini soran merak eden okurların ısteklerınj de yerıne getirmek ısterım Ns var ki Turkiye'nin şu durumunda kendımden soz acmalcayıpmış gibi bir duygu da yaratıyor ıçimde Hastclıgım'n 10'uncu qunu Kızı'toprak'ton okıırum Soıd Ucerden aldığım bır rnektup beni cok etkılenıışti Dılersenız bugun moktubu bırlıkte okuyalım. Sayın Saıd Uçer diyor ki «Sayın llhan Selcuk, Emeklilik Yaşı 1479 soyılı BağKur Yasasında emeklilik ya şı kadınlar ıcin 55 erkekler ıcm 6O'tır Bu yaş baroıı sağlanmadıkca BoğKur'dan Yoşlılık aylığı bağlonması mumkun değıldır Soz konusu haberde «BoğKur emeklilik ya şı kadınlar icın 55'ten 50'ye, erkekler ıçın 60 don 55'e düşurulerek, emeklilik yaşı ocısından SSK ıle eşıtlık sağlanacaktır» denılmektedır Bu eşıtleme duşunulmeden once Sosyal Sıgo.talar mevzuatında emeklilik ıcın yaş boralının 1186 sayılı Yasa ıle bazı hollerde tamamen 1479 sayılı Yasanın 41 maddesınde «Iş kazaları sonucu vukubulan o'umlerde prım odeme muddetı dıkkatj alınmaz» denılmek suretıyıe, BağKur sıstematığı ıcınde ış kazalarıyle Meslek Hastalığını tum olarak goremedığımız hoıde sadece, bağıms.z calısanların ış kazosı ^onucu yaşamlarını yıtırmesı durumundo, hak sohıplerıne olurrt sıgortasından aylık boglonmaktadır Bu sosyal guvenhk yasasında ış kazas.nı tanıminyan ışleyış şekıl ve koşullarını tesbıt eden, prım oran ve tahsıl tarzını gosteren bır ıs kazası sıgorta kolu tum özel|jklerıyle yer almamıştır BağKur Yasasının 82 maddesınde «Iş kazası terımının kapsamının tayınınde 506 soyılı Kanun hukumlennın kıyas yolu ıle uygulanorağı» belırtıimıstır Oysa. 506 saylı Yasada bohse konu ış kazası anlayısı hızmet bağıtı ıle Oır ışveren emrınde calışon emekcıler hedef alınarak hazırlanmış olup, BağKur Yasosına yapıştırma bır atıf (kıyas) fıkrası ıle koskoca bır sıgorta kolu Bağımsız Çalışmada İş Kazası Gecn.ış olsjn der son&uz ınulıabbetlerımle gozlerlnızden operını (Ûkiirum bundan sonra benı hak etmetilğım bıcımde ovmuş. o satırlan atlıyarak devam ediyorum.) Bu hastalığıniî iakm sız.n moralınızı t^ozmosın ben enfarktüs, koronor yetmez'ıgı, aort aamarlarının fazla genıslemış olması, cıgerlerıme .oz doımus olmosı nedenıyle de ppomoKonyoz r'enen hastclık nedenıyle malul olarak emeklı O'T U s b r k'mseyım ve 15 yıldan berı b j hastolıklarım mevcut 41 yıl maden ocakları yeraltı ışlennde tekr'syen olarak cclı=tım 1S32 d 8 rraden mektebıı.den mezun oımuştum Zonguldak, Fransız ve ıtalyan şırketlerırde ıse t^î.lnı^ıstım Çalıçma şartlcn o gun bu gunkunden cok doha berbattı Ataturk, onlorı kovaladıktan sonra bız elden geid^ğınce daha fedakarlıkla calışma/a başlamıştık. Anıo k.ymet bılınd, m ı ' Hayır, hatta belkı de o gavurl^r, daha lıcş muomeie ıle randıman almosını bılırlerdı. 41 yıllık hctıralcrımc'a cok ccı şeyler gectı ya. neyse s.z n onda b r /az>ra kabılıyetınız olabılseyd! romanlar otustururdum. Arcak moksadım bf değ'l, sızın bu hastalıktan urküp de n oralınızı bc zmumanızı soyıemek ıcın rahatsız ettım Orcelıkle ilk rahatsızlığı sezıp tedavıye alınmonız, sonra da heıren tet'bır alınmıs olması buyuk şansınızdır. ıste bundan sonrası cok kolay Benım de oyle olau BunJon sonra doktorluim her d e dığmı ycpmak da ınsanın kendısnp olcn cuvenını sarsar Doktoriarın esaslı tedavılenne ıtına ettıkten sonra her soy'enenı yopmak doğru ''eğıl 1) Sıgara cmeırıpk cok lyı b>rsey. Lakın ben ilk zan'ar.ar gunde 2 3 ıccrdım sonra 10 12 ye cıkardım. Ama f 'ltrelıye gucum yetmeaıgı ıcm 20 cm.'lık ağızlıkla v9 mumkun oldugu kadar ıcıme cekmemeye dıkkat ederım 2) Bovum 1 SC'aır kılomu 80'de muhafazaya oolışırım 3) Rakı, ılkn 15 20 gun hıc ıcmedım, ama ondan sonra da her a!<şcm 1 5 ? cluble ıc'..m Sımdılerde yosım lerledı c.tan mı bıle'T'em, zevk almıyorum, bazen bır duole oğlurra istirak ıcın al'yorum 4) Sabah erkendprı kalkcr balkonda cımnastık yaparım. Ev ıcınde dohl b'r bardak suyu bıle kım^tden ıstemeni daımı hareket halırdeyım. 5) Gunae muhakkck 3 4 kılometre yol yururum Ve 6) Hıcbırşeye üzL.ımıyecek5m. Kızmck yasak. (Yalnız Ecevıt ıcm uzuluyorurrı Cınku tezcanlı ve lyı nıyeîlı oiduâu ıcm galıba ancrşı hemen haftaya bıtecekmış gibı konıışuyo" Ama ben yıne de um/tlıyım.) Sıhnat ve ofıy6t ıiılekler mle gozlerınızden operım » HESAPLASMA Dengeli Beslenme ve Et Sorunu Burhan ARPAD luslann en büyuk güc kay nağı hıc kuşkusuz ınsan gucudur Bu gucun gereği gıbı oluşmosı ve ıstenılenı vermesi kalıtsal venler dışında beslenme ve eğılıme dayanmaktadır. Beslenmesı dengeli, egıtımı cağdaş olmayan bıreylenn oluşturdtiğu toplumlar sağhksız olacaktır Ulusların temelı, yaratıcı ınsan gucu nun gelecek kuşaklara sağlıklı bır bıcımde aktarılması ıle atılmaktadır Temell ve koken len curuk uluslar, oağımlı ya samaya ve^a sılınmeye mahkumdurlar Beslenme acısmdan gunluk besınler.n en onemlısı ve en us tunu olarak kobul edılen «et»"ın gıttıkce önemı artmaktadır. Cağımız uluslorının beslenmelerınde kışı basma tuketılen et mıktarı b>r bokıma toplumlarm gelışmışlık durumunu belırlemektedır «Et gırmeyen eve dert gırer» ata sozu gunumuzde artarak değerını surdurmek ted r Tum canlılar yaşam'arı suresınce beslenmek zorundodır, beSın maddelerının bol ve ucuz olması yoşamı doğrudan et«ı ledığı ve kolo/laştırdtğı gıbı fertlerın gelışım, eğıtım, davranış ve dırenme guclerınl de art tırmaktadır Ulusların cağdaş nufus polıtıkaları doğum kontrolu. aıle planlamalan v. b. onlemlerle sayısal artmadan cok uretıcı ve soğlıklı nufusun coğalmasına yonelmış bjlunmak tadır. Uygun ve yeterlı beslenme, eğıtılme ve becerı kazanmayı kolaylaştırdığı. Insan gucunun yapıcı ve yaratıcı ozellığını arttırdığı cok eskıden berı bılınmektedır. Et ve etsel ürünlerın gunumuz koşullarında ekonom'k gucu yuksek olan aıle dılımlerınde oburlerıne gore daha bol ve daha kalıtelı bıcımde tuketıldığı bır gercek olarak gorulmektedır Ekonomık acıdon ulusal sorunlann bırbırınden soyutlanmaları bugün ıcın mümkun değ'ldır. Bırbınne yakın ve komŞ J sorun grupları şeklinde ele alınıp cözumlenmeleri duşunul mektedır. Bu acıdan et sorunu nu da oburlerınden soyutlamak zor ve hatta olanaksızdır. Et sorunu. Kasaplık hayvanlardan elde edılen «kırmızı et>, kanatlı hayvanlardan elde edılen «beyaz et» ve su ürunlennden elde edilen «balık etı» ve otekı hayvansal urunler kendilenne özgu ozellıktekı değerlı besın kaynaklarını oluşturmak todır Bu bakımdan uretim, pa zarlama ve tuketım zıncırinde bu tıp urunler bırbırının yerıne tuketılmekte ve bırı öburunu dengelemektedır Et uretımı hayvansal ürunlenn temelı ve anasıdır. Ana urünun nıtelık ve nıcelık yonun den artması bır bakıma obur hayvansal urunlerın de artması sonucunu doğuracaktır. Örneğın; sığır, koyun, tavuk v b. hayvanların sayısal coğalması yonısıro Karkas ağırhğın artması bır bokımo et, sut, yumur ta, yapağı, derl v b. ürünlerın de artışı olmaktadır. Başka bır deyışle hayvan ırklarının duzel tılmesı, verlme donuk melez'eme ve duzenlemelere soyısal artışların da katılmasıyla tüm hayvansal urun artışları sağlanacaktır 4 Arahk 1945 tuz uc yıl geçti Ne var ki, 4 aralık 1945'te başlayan gerıye yonelmış patiama, bunca yılın ilerı gorunumlu kımı oehrtilerını yalanlarcasına, daha buyuk boyutlarlu surup gıdıyor. 10 kasım 1938 (Ataturk'un olumu), ve 31 agustos 1939 (Ikınci uunya sOvaşının patlak vermesi), Turkiye'nın toplum yapısında aksak yanların su yuzune çıkmasının baslongıcıdır. Patazlanan taşra para babalar. Milli serına^e dıye odlondırılarak, ilk sert cıkışı Saracoğlu'nun Variık vergısı ııygulamasında başorır Yedek erierın egitım ıcm yeniden askere alınrnasında aynı bagnaz tutı.m goze carpar. Istanbul'da kimi basım ve yaym evlerını tek partı milıton orgutlerınin yıkmasıyla daha aa belırgınlesır Yıl 1945 ve gunlerden 4 aralıktır. Ikincı Ounya suvaşı yenı bıtmıştır Tek partilı yonetımının degışmez «Millı Sef»i, Turkiye'nin «Demokrat ulke» clduğu gorunumu oluşturmak ıster. Ister amma, sozgelışı bir Tan Gazetesı'ne katlanamaz. Beyoğlu'da Berrak Kitabevi'nde Sovyetler Bırliğj dergi ve kltaplorın:n sat'lmasını ıstemez Saır Salâh Birsel ve hikâyeci aktor Ihsan Devrım le kurdugumuz ABC, Kıtabevi'nin kalıplaşnııs BabAlı kıtapcılığı dışında tutumunu hoş gormez Hele Serteller'in «Gorusler» adlı ilericl ve solumsu bır riergı cıkarmağa başla.nasından dehşete kapılır. Scnunda olanlar olur. CriP'de coreklenmış sağcı guçler (Anadolucular Grubu) oğır basar, Istanbul Partı mufettışlıgınce kıskırtılan ve yonetllen kimı gencler, soylentıye qore venı bırer paltoyla da odu'endirılerek, Ankara coddesını basar. Tan Basımevi ve bızım ABC, kısa surede yerle bır edılır O guçlu rotatlfler balyozlarla parçalanır ve altun degerlrvte kâğıt boblnlerl Sırkeci sokakInrında suruklenır. Beyogiu yakasında Camı Baykurt un Fransızco La Turqule gazetesı, Sovyetler'in Bernk Kıtabevı de tahrıp edilır Butun bunları 33 yıl sonra yenıder yaşar glbı oldum, sevgilı Cahıt Saffet Irgat'ın «Bu Şehrın Çocuklan» şiır kitcbır.ı karıstırırken. «Inan kardeşım ınan Gok movıdır, dal yeşıl Omuzun omuzumda Netes n nefesımde... Gokyuzunu yıldız yıldız Dılım dılım boluşuruz yeryuzunu, Payına duşen dertler Payıma duşer Sen benım gunumdesın Ben senın gecende Bır ucu sende denızın Bır ucu bende Inan kardeşıTi ınan Aynı suda yüzer bındlğımız gemıter» Irgat'ın bu şıiri, DOST odını tasır ve Tarancı'nın «Gok mavi değıl, dal yeşil degll» kotümser dlzelerlne karşı yazılmıştır. «Bu şehrın cocukları», daha baska olayları ve kısılerı de hatırlamama yol açtı. Kitabın kapak kompozısyonunu cızmış Farıs Erkman'ın bu gun de aşılamamış grafık sanatçısı gucunu, Kaethe Kolvvıtzz'e yaraşır desenlerıni, Alman faşizmınin Turk iç ve dıs politıkasında agır bastıgı 4544'lerde «En buyuk tehlike» adıyla yayınladığı yureklı broşuru de hatırladım O gunlerın koşullarını bilemeyenler Faris Erkman'ın bu yureklı dav ranısını değerlendıremezler Sozgeıışı «Ozgurluk dolu mavıhkler» gibi bır dizeden oturu nice şairin sonu gelmez sorgularda ve ıskencelerde sağlığını yitirdiğıni, Kıtabevlerının her an polıs baskını korkusuyla yolu gozledlklerini nerden bllsinler! Yine o yıllarda, (aralık 1946), demokrası gostermeliğı gereği, Mılli Şef'in Bayar ve arkodaslarıno kurdurttuğu Demokrat Parti dışında kalmış ıkı parti'nin (Turkıye Emekçi ve Koylu Partisi, Tur! kıye Sosyal st Part'sı) Sıkı Yonetim Komutanlığınca kapatılıp coğu uyelerın ağır hapis cezalarına çarptırıldığı da unutulmuş olabılir Sonra, Tepebası Şehir Tiyatrosu'nda dusman pıyesı basıiır Kadın ve aile kuçultuluyor Sonra Kore'ye dıye dıye bınlerce Mehmetçik yasa dışı yontemle gonderüdı dıye protesto beyannamesi yayınlayan barısseverler zındana atılır. Sonra Selanik'te İngiliz gız lı orgutunun duzenledığı uydurma bır bomba olayı nedenıyle 5 eylul 1955'de İstanbul yer yer ateşe verilir. Ve «5 aralık 1945» boylece surup gider. Daha korkunc boyutlarla surmektedlr Bu karanlık cizgiler kotumserMğe yol acmasın! Zira, Cahit Saffet Irgat: «Değer mi demel» diye sesıni yukseltiyor: «Değer mı deme 7 Bu cektığımız Boyle yasamanın da kahrı cekılır Guzel gunler uğruna Boyle yasamanın da » U Ali Yavuz ARSLAN ist Belediyesl Karaağaç Kurumlorı Mudurü dır Kanatlı etlerı yıltık tuketlmı ulkemızde kışl başına 24 kg, su urunlerı yıliık tuketımı ıse kısı basma 46 kg cıvarında olduğu tahmın edılmektedır Oysa kanatlı etı ve su urunlerının Iran dışında yukarıda sayılan ulkelerde yıliık yaklaşık 1020 kg. arosında tuketıldıği bıldırılmekted'r Ûlkemızde 70 rnUyon cıvorında kasaplık hoyvon populasyonuna karsın, kacok ve dış satım dışında. arzulanan 4050 kg/yıllık et tuketımı duzeyıne cıkobılnek ıcm tum et uretımını yaklaşık uc kat arttırmak gerekecektır. Burada vurgulanması gereklı bır nokto da. dış somurgen guclerın kendı cıkarları acısın dan denge'ı beslenmenın oluşmasını engelleme, beyınsel yapıda dışa bağlılığın devamının sağlanması ıcm ulkedekı ortak ları ıle bırlıkte uyguladıkları pa zarlama zıncirınde gorulmekte dır. Örneğın; margarinlerın bu yuk reklamlarla desteklenerek tuketımının arttırılması: yapay yokluk soylentılerı ve spekulatıf oyunlarla ham yağ dış alımına zorlama şeklıyle surdurulmektedır. Ayrıca ulusal dovız darboğazı yaratılıp bu arada zorunlu olarak canlı hayvon dış satımına ıtılme şeklındekı durum dengenın cok onceden bozulduğunu kanıtlamaktadır. Aslında 1950'lerden gunümuze dek sürdürülen tarımsal uretim yanılgılan orman, mer'a ve erozyon kayıpları yanısıra toprak ustu varlığın gereği gibı ye terlı ve dengelt kuPanılmadığı nı gostermektedır. Dar boğaz. son durumda ulkemızde yeterlı et tuketımı bulunamamasına karşm, et satmayo zorlanma şeklıyle ortaya cıkmaktadır. Dış satımlar ve dış ıstem: ^omşu ulkeler başta olmak üzere L.bya, Kuveyt, Ürdun v.b. Arap ulkelennın canlı hayvan Plan gereğt yıliık et uret'mı yaklaşık % 5 cıvarında ortış gostermıştır. ÖzeHıkle kanatlı eîlerının % 78 artacoâı duşunulmuştur 1977 Devlet Plânlama Örgutıi kaynaklarına gore et tuketımınde kırmızı et 730,1 bın ton, kanatlı etı 180,1 bın ton topiom 910,2 b!n ton tahmın edıfmtşttr Buno ek o'arok su urunlennde % 8,4 oranında artış o'abıleceğı duşunul muş ve toplam su urunu yakıaşık 300 bın ton olarak alınmıştır Yoksul ve gerı kalmış yöreler de ulkemiz koşullarında alt ge lır grupları besın maddelerının kalitesınden zıyade karın doyurma acısından ucuz ve beslenme olışkonlıklanno uygun olanlorını secmektedtr GenelliKİe bu kesımde daha cok ha murlu, bıtkısel besın tuketımı hayvansal olanlora gore cok yuksek bulurimaktadır. örneğ n; un, bulgur, nışasta v b be sınler bu kesımde ete nazaran cokca tuketılmektedır. Kuşkusuz dengeli beslenme durumuna uymayan bu tıp beslenme gunumuz gerceklerıne uygun değıldır Ulusal beslenme kalıplarında beslenme alışkanlıkları, eğı tım noksonlığı, ekonomık gücsuzlük nedenlerı sonucu 1972'lerde ülkemizde kışı başına yıl lık 17,8 kg et tuketımı saptanmıştır. Bu tüketım duzeyı ulke mızı dunya ulusları arasında cok alt sıralara ıtmış bulunmaktadır Örneğın: 1969 1970 yıllarında et tuketımı Kg/yıl olarak Yunanıston'da 40,5, Ispanya'da 43,8, Yugoslavya'da 34,0. B. Almanya'da 73,0, lng1 tere'de 75.0, Iran'da 13.5 kg olarak bıldınlmıştır. Hemen soylenmelıdır kı İran'ın aışında obur tMkelerdekı toplam et tuketımının yarısı veya daha faz lası domuz etıne dayanmakta O İÇ TÜKETİM isteTiı yuksektır Ayrıca A E T. topluluğu ulkelermde yıllık 1 m,Von ton cıvarındakı et acığı bır pazar olorak duşunulmeKtedır Onemlı bır nokta da dış satımlarda canlı hayvan yerıne ışienmış veya yarı ışlenm ş et ve etsel urunlerle, derı, bağırsak v b hayvansal urunlerın pa zarlanmasının ulusal cıkariara daha uygun olacağı savunulmaktadır Kanımızca alınması gerekli onlemler şunlardır •^JEt ve' ets"el urunlen'n ufetı mınde gerekli ozendırme ve destekleme gunun şartlanna gore bılımsei bır bıcımde ele alınmalıdır Canlı hayvan taban fıyatı yerıne hayvansal ürunlere et, sut. derı, yapağı, bağırsak v b ayrı oyrı taban fıyatı uygulanmalıdır. 9 Yem uretımı ve otlak sorunları teknık ve yasal acıdan yenı bastan ele olınarak ucuz, bol ve nıtelıklı yem ıcın gerekli gırışımlere vakıt gecınlmeden başlanılmahdır. • Cevre kırlenmesl önlemlerı yanında, salgınlor ve parazıter hayvan hastalıkları ıle savaşa gunumuz koşullarına gore ışlerlık kazandırılmalıdır. Uretıcı ve yetıştırlclye gerekli bıIgılerle arac ve gerecın akta rılması bllımsel blr blcımde kok lu otorılerce mutlako yopılmalıdır • Et acığmı ve fiyat artışlarını ulkemiz şartlanna gore dengelemek ıcm kanatlı etlerınm ve su urunlerının orttırılma sı yoluna gıdılmelldır. Müslüman ulkelenn dışındakl ülkelerde et acığının domuz et. ıle İsraıl'de ıse kanatlı etlerı ıle kapatıldığı unutulmamalıdır • Ulke duzeyındekı cok ara cılı et ve hayvansal urunler «kapalı tıp pazarı» Karma Ekonomı nın gerektırdığı uretim pazarlama. tuketım ilışkılen ocıklığa kavuşturulmahdır. Su guzel Turklye'mizde ne insanlar yaşıyor. K!mr»l evdeki su« kopeğlnii cicı • mamasını Avrupo'don getlrtirken bır omur, yeraltında calısmıs malulen emekll teknisy«n yurttasımızın oylığı fıltrelı sıgora ıçmeye yetmlyor. Boyle bır duzende sen llhan Selcuk, gei de enfarktutunu onemseyip kosende konu edın . ,Vt,. Olur mu? Bır kez en başta Server Tanilli'den utanırım. Hem bir şey soyllyeyim mı ben bu ulkede imtiyoılı kisilerdenım. Her girdığim hastanede olağanustü ilgi gördum. Izmir Tıp Fakultesinde Oocent Inan Soydam gibi gercekten yetkin ve değerli bir hekımın ozenli gozetimi oltında tedavi edlldlm. Tum hekımlerime, hemşirelerıme, emekcilerime ayrıca tesekkur edeceğim. Şimdilik Izmirde bir yerde oturmuş bu yazıları yazıyorum. Dostum Said Ücer hic merak etmesın ben bu ışın altından evelallah kalkarım. Hem birsey daha soyliyeyim. Krizin 10' uncu gunu dolmcdan ben Cumhuriyet'te Imzasız yazılar yazmaya başlamıstım. Ne var ki bıiime ve bilim odomına da saygı gerek. önumüzdeki bır ay boyunca bazı günler yazrmyocağım. Bu hastalıkta dinlenmenin cabuk lylleşmede büyuk etkisi var. Haftada 4 5 gun yazmak flmdillk yeterli. Cunku onümuzde uzun ve cetin bir savaşım sureci var. Hem de savaşımın koşulları gittikce ağırlaşacak. Hozırlıklı ve dirençli olmak gerekmez mi? Dostlannıza verebileceğiniz en guzel yılbaşr armağanı övünçle şynar Tüm güzelliği, pisliği, ğörkemi. çelişkiMyle İstanbul] Toplum ılım MAKALELER Ufuk ESIN Yalcm KOC Gunduz VASSAF llhan TEKELİ Gencay SAYLAN BELGELER Yavuz CEZAR Halıl SAHILLIOĞLU ILETIŞI Celıl GURKAN Atatürk'e nosıl bakmok Blr yanıt ÜÇ AYLIK DERGİ YAZ GÜZ 1978 Tarı'noncesı coğlarda Anadolu'da ilk uretim asaması Obiektıf realıte epıstemık determınızm ve olcme Unıversıte gırış sınavları ve zekâ testler, Turkıve'de ha'kcılık ıdeolojıslnln evrımı Zahire hazınesı ve 1795 (1210) torıhlı nlzomnâmes) 16 yuzyıl sonu Osmanlı TacırIerı Veraı Adaletı Ulus olarak yeterlı ve dengeli beslenmenın sağlanması gelecek kuşaklar Icm zorunlu olmaktadır Özlemı duyulan en dustrıyel aşama ıcın gerekli ın san gucunun sağlıklı b r bıcırr de oluşması. oncelıkle denge'ı bır beslenme ıle mumkundur Bırlesmış Mılletler'ın yapmış oldugu bır araştırma sonucuna gore: Endustrıyel aşamanın gereksındırdığı beyın gucu nun dışardan getırilmesı; o ul kenm kendı oz kaynaklarına oranla 50 katı daha pahalıya mal olacağı ve ayrıca beyinsel bağımlılığm bu tıp ulusları cok /onlu etkıledığı ve kendı oz kaynaklorının yapıcı ve yaratıcı gucune erışılemedıgı sap tanmış bulunmaktadır. SONUÇ SEMİH BALCIOĞLUnun usta fırçasından: GÜLEGÜLE İSTANBUL (Ozel Baskı) YAŞAR KEMALin önsözyyle 120 gr. birinci homur koğıda."28x40İm..boyutkırında. lüks ciltlı ve beş renkli. k u î j şömizli'"'' oz sayıda,bosıfrrt(ştır ŞOp.ÎL 9% *» \ GENCAL ıle Ertune SAYILGAN evlendıler Senıha Istonbul 18/12/1978 Dorothea Mortan adma bıhmsel odül konmuştur. Ödul, Noroloıi ve Noropsıkıyatrının teorık ve pratık alanında calışan herkese acıktır. A I C« Dr Burhanettın Turker, Prof Dr Turan Ornek ve Doc. Dr. Ustun Korugan'dan kurulu |urı tarafından değerlendırılecek olan calışmalar ıcm son katılma tarıhl 31 Ocak 1979'dur. Bırınci odule 5000 Tl, ıkı başan odulune 2500'er Tl verılecektır. Çaiışmaların 31 Ocak 1979'a kadar «Kenan Mortan Cumhurıyet gazetesı Istanbul» adresıne yollanması gerekmektedır. W> Cumhurlvet 16080 ÜRETİM Uıksm'zds Ücüncu Beç Yıliık