Katalog

B E § I Eskişehir'in madencilık açısından Türkiye'de önemli bir yeri vardır. Ancak gelişmis ulkelerın GSMH'smda yüzde 4O'lık bir yer tutan madencilik, Türkiye'de yüzde 15'iik bir pay oluşturur. Dünya madenciliği içinde ise yerimiz yüzde 0,5'tir. Bazı çevreler Türkiye'nin zayıf madenlerden yana zengin olduğunu yayar dururlar... Yabancı gırdıyle kurulan yer Iı sanayı demıştık Bunun guzel bir ornegı Etı Bıskuvı Fabrıkası Pıyasada Etımek olarok satılan kızarmış eKmek, 50 mılyonluk yotırımda el degmeden uretılıvor Saatte 600 kılo ekmek uretılıyor Yıllık cırosu 200 mıtyon lıra Amc el degmeden ekrnek yapan fabrıkanın onemlı bir baqımlılıgı var Dılımlennvş ekmegın Daketlenmesı ıcın yılda yakloşık 15 mılyon iıralı* selofan kağıdı gereklı Ş'mdı «bağımlılık yarotıyor» savı ıle şırket tevsıı yatırımları ıcın teşvık alomadı Bu yüzden şımdı kâğıt paketleme uzerınde cclışma yapılıyor Etı Türkiye'de onemlı bir rekabetın surup gıttıgı bu alanda ılk zıplama olanağını yuloflı bıskuvıde buldu Nedenı bos<t Şırket ıçındekı aroştırmo faalıyetlerı ıle fabrıka lcı makıne uretımi ıle gırdı malıyetı duştu 1960 yılında 20 ton kaposıte Ile kurulan Etı'nın 1977 yılı cırosu 535 mılyon lıra Kullonılan dokuz fırındon sekızı yerlı Hatta Etı Teknık Genel Muduru Ismet Eldener'ın ıfadesıne gore bugun şekerleme makınelerını ıhraç edecek duzeye gelmmış Etı Makme Fabnkasının bir bolümü bu amacla teknoloıi üretımlne ayrıldı Bu teknoloıı odosının bir de teknoloıi arşıvi var. BISKUVİ KÖYE GİRDİ «Nıcin gıda uretme yerın«, makıneye yonelmedıniz?» so ruma Teknık Genel Mudurun verdıgı yonıt şu oldu «Gıda yenen bir madde Arkası var, pazarı var Kendı dağıtım agımız ve kuruluş yerımızın elverişliiiğl sonucu bıskuvi koye bıle gırdı Oncelıkıe tarımsal urunler değerlendınimeildır Bu alanda bugun Avrupa'yo ıhroc şansımız bıle var Haflf iş tezgahı yapılmadan oğırını yapmak mumkun degildir Gellşme sureci mutlak yaşanmalı 1967 yılında bu alanda P I buyuk İstanbul şir TÜRKİYE'NİN 300 BÜYÜK ŞİRKETİ ARASINDA ESKİŞEHİR'İN YERİ SIRA TCDD Eskışehır Lokomotıv v» Motor San Muessesesı ETI Gıda Sonayı ve Tıc A Ş Sumerbank Eskısehır Bosrna San Mues ESTON Eskısehır Beton San ve Tıc AS Eskısehır Çımento Fabrıkas, T A Ş SSS Soğut Seramık Sanayıı A 5 Muhendısler Un San ve Tıc A Ş KAYNAK . İstanbul Sanoyı Odası. CIRO 000 TL 1 047 535 260 339 169 127 109 987 189 960 064 335 244 275 33 80 166 175 226 279 290 SANAYİDE GELÎŞME VE ESKtŞEHÎR ÖRNEGî Kenan AfORTAN K.brıs harekâtı sırasında Lokomotiv Fabrikası gereksinim duyulan roketatarları başarıyla üretti «kamu sektoru blzım velınımetımızı rolunde 80 YILLIK GECMIŞ Seksen yıllık bir gecmışı terı sıl eden lokomotıv fabrikası bugun yılda 60 lokomotıv ımol edıyor Bağımlılık oranını gıderek duşurerek Dıesel lokomotıf uretımıyle donel elektrık makınesı uretımının temellerı atıldı Doğru ok'm cer motorlannın ve alternatörlerın bir bolümu yıne aynı fabrıkoda uretılıyor. 1974 yılında Kıbrıs Harekâtında acıl roketatar gereksın mı doğunco akla bir tek burası geldı Burası da üstune verılen gröevi hakkınca yerıne getlrıp ılk roketator orneklerını hazırladı Şeker fabnkasına uzonıyoruz Tumleşık bir sanayı ycpısmm en guzel orneğı ıle karşılaşıyoruz Şeker uretim tesısierının yanında. ornek bir tohumlama ıstasyonu şeker makıne fabrikası. hayvancılık yapılan cıftlık bir butunu oluşturuyor Bir uzmanın deyışıyle. «Şeker teslslerf bir zoruretln cocugudur. Kurtuluş Sovaşınm, şeker yok yıllorı, şeker tesıslerlnın turrı gerekler duşunulerek kurulmasını saglamış » Tohumlama ıstasyonunda 12 /ıllık bir caba sonunda topragımıza uyan bir pancar tohumu yetıştırlldı adına, tTurk tlpt seker» denıld' Şeker makına fabrıkasında bugun tum şeKer mokınalan kador cımento fabrıkası ıcm dışlı tahnk aletlen, doner fırınları, TPAO ıcın petrol uretim pompaları ımal edılıyor. Şeker fabnkasının yıllık cıro su 900 mılyon lırayı aştı Ama yurttaş ylne de ıstedığı tıpte şekerı bulmakta gucluk cekmekte. Kamu harcamalarında uyflulanan kısıntı yuzunden pan car uretıclsıne avanslar gunun de odenemıyor. Eskıden bırbırıne borcla hammadde veren ka mu kuruluşları son gelışmelerden sonra peşın paraya donduler Bu yuzden ıstenen uretim hedeflerıne varılmıyor Şeker makına fabrıkosının bazı yeteneklı yonetıcılerlnın gorevınaen alınması gelişmelere tuz bıber ektı. Kısaca kamu kestmı sancılı. Bu sancı yöresel bir vırusten değı!. tum vücudu saran hastalıkton doğdu UC KUŞAĞIN BELGESİ Eskışehlr deylnce aklg oldum olası madencilik gelır. Bugun yopısı ne alomdedır' Eskısehır ıı bant ışleyıcısı ve endüstnyel madde ureten bir tesısın yonetıclsı Metın Erozlu ıle goruşu/oruz Kendısını beklerken oda ya goz gezdırıyoruz Ouvardakı resTie gozumuz takıldı. Osman Iı donemınden kaima bir resım. Luletaşı ışleyen koyluler ve ba şmda yabancı olduklan bellı bir karı koca Odaya ehnde b r |enator ıle kır pas ıc nde gıren Eroziu *O resmln aratındokı lulctaşı Işleyen dedemdır Ayakta duranlar ise madenı ışleten Ermenl çifttır» Re sım seksen yıllık yazı ıno.nış ekonomık tarıhımızm guzel bir beıgesı Luıetaşı ışcıng'nden on oe maden ışletmecılığıne sonra da maden makınaiarı u r e: mlne glden uc kuşağın belgesıdır bu resım Calışmo odasından fabrıkanın ıcı o o r uluyor Goze oatan b'r makına goremıyoruz Bunu torkeden Eröz'u. «Slz başkaiarının bağımlılık modellerıne cldonmayın. Bu ogutme tesısleri nı yurt dışınoon ithal etseydım en azından 56 bın m2 yer ge rekll olurdu Tesls 40 mılyon lıranın altında malolmazdı. Ama ben bu t«sısı bir el kitabından bakarak gellştlrdım Aynı ışl goruyor 50 m2 yer tuttu ve 2,5 milyon lıraya maloldu » Turkıye de barıt oğutme tesısleri yapılırken barıt hâla ham olorak ıhrac edılmekteydı 1974 yılının kısa surelı CHP MSP hukumetmde bcklenen karar c.ktı Ham barıt ıhrocı yasaKİandı Ham borıtın tonu 18 dolar ıken oğutulmuşu 65 dolar ıdı Yıne de fazla sevmemıyoruz 1974 den bu yona dort yıl gecmış ama Etibank hâlo ban; ışleme tes'Slerlnı kurama'iı Haıâ tonu 750 llradan (yaklaşık 30 dolar) ham barıt> bir ıhracatcıya satıyor, ıhracotcı bunu keidı tesıslerınde oğuterek 90 dolardan Rusya yo ıhroc edıyor ÇELIŞKILER DIYARl Her carp.k ekonomık yapı bıraz da celışkıler dıyarıdır B J nu Dolsan dolgu maddelen fcb nkasını gezerken bir kez dano gorduk. Fabrıkada boş bir unıte dıkkatımlzl cektı Tovanında bulbuller ucuşuyor Kıniısı yuva kurmuş lcıne gırdık Calışmayan buyukce kazana ıkı koyun bağlanmış Kurbanlık nıyetıne . Tesıs ml kurbanlık, yoksa koyunlar mı dogrusu pek kestlremedık Çunku kaucugun onemlı bir gırdısı olan cınkooksıt burada uretılırken cınko yokluğunda once tesıs durmuş Sonra bu yetmezrnış gıbı cmkooksıt Ortakpazar a karşı gum ruksuz (lıbere) edılm'Ş mallar l'Stesıne alınmış ve cmkooksıt uretimı Eskısehır ıcın bir ha/ol olmuş .. Maden ve mad«n ışleme fobrıkası olarak 27 kuruluşun bulunduğu bu kentte en ouyuK yırmı şırket arasına ancak bir tanesı gırıyor Krom uretim n de ana payı Turk Maodın ısımlı bir Isvec tekelı alırken man yezıt urotımı başka bir Avus turyo tekelı tarafından ışıetu yor. Turkıye ıstatıstıklerınde ma den ıhracı olarak gozuken as lında bu ıkı teke'ın yaptığı wv racat Hanı Prof Yuksei Ulken ın Plan toplantısında dedıgı gı bı. «Turkıyede ıhıacot yokıur Yurdumuzdan yopı.an ıthalot vardır» Dunyada gelısmış ulkeler.n GSMH'sının yuzde 40 ım oluşturan madencilik Türkiye'de ancak yuzde 15'lık bir pay oluşturuyor. Dunyo maclencıl'gı ıcın de Turkıye'nın yerı ise ancak % 0 5 Ve Turkıye'de daha cıddı bir maden envanterı yapılmamışkan bazı çevreler ısrarla Turkıye'nın oncak zayıf madenlerden yana zengin olduğunu "nyıyor Ben, «Türkiye'de ma8en var mı?» sorusunu Erozıu ye yonelttığımde «Kardeşım, dedı Slvos'o glttım Bir dağ da ha komple krom Bade ancak satha vuran madenler bılinir Gerisl kaynaktır hâla » Zaten kendisının Dolsan dan sonra blr makına fabrikası kurarak her turlu maden maıcrası uretm« yoluno gıtmes modencılıgın parlak geieceg.nı gostermı>or kotının 1/4 u kodar uretim yopıyorduk 1978 yılında bu şırket bızım ancak 2/3'umuz kadar uretim yapıyor Herhalde tesısini kendl ureten btr kuru lus olmafnasının buyuk etk'sı var» Kamu kesırrıne gecyoruz Kurtuluş Savoşı sonrası kamj kesımının ana cekırdek kuru lnşları bu havzoda kuruldu Cer lokomotıv ve motor sanavı ucak fabrikası Sumer Donk basma fabrıkosı şeker fabrikası. seker makıne fnbrıkası hepsı kamunun uretımi ıcınde yer almakta Sağladığı bılgı bırıkımı teknik buluculuk ve yefştırdığı kadrolor ıle kamu bir sanayıcın n deyışıyle. DGB TÜRK İŞÇİLERİNE İŞLERİNDEN ÇIKARILMALAR KONUSUNDA UYARILARDA BULUNDU Kopenhag ve Kokedal'de Cumhuriyet Bayramı coşkuyla kutlandı KOPENHAG DaniTiarka nın başkentı Kopenhag ıle Ko kedal'da Cumhuriyet Bayramı buyuk bir coşku ıle kutlanmıştır Kopenhag'ta yapılan Cumhuriyet Bayramı şenlıklerıne Buyukelcı Behıc Haşar ıle aılesı. Musteşar Ertıan Öğut ve otekl yetkılıler de katılmışlardır. Büyükelcı Behıc Hasar'ın gu nun anlam ve önemını belırten konuşmasından sonra bir savaş sahnesı canlcndırılmış ve Turk cocukları şıırler okumuşlar, «Ozanlar Saz Grubuı seyırcılere ha!k türkuleri sunmuş. folklor gösterilerı yapı!mıştır. MUNİH Almonya'da ışsızlığın yıne guncel olduğu şu sıralorda ışveren lerın gereksız yere ve sudan sebeplerle ıscılnn ışlerme son vermele'i uzerın».. Alman Sendıkalar Bırlığı DGB Turk ışcılennı uyararak bu konuda dıkkatlı davranmalarını solık vermektedır Işcı kuruluşlarına, basına gonderılen bıldır'de, ış akdı ışlernınde dıkkote olın ması gereken konular şoyle sıralanmaktadır • İşvereniniz sizden herhangl bir şeyı Imza etmenızl ısterse, once dıkkatII bir şekilde okuyunuz. Belkj haklarını zı kaybetmenlz soz konusu olacaktır. Eger tereddut edıyorsanız, ımzalamadan evvel DGB Ile temasa gecın. • Işverenınıze ış akdının fesfılnı kabui etmedığınızı. dava acacağınızı ve calışmaya devam etmek ıstedığinlzı soyleyın 3u koruşma ıcm yanm'za bırısını şahıt olarak alın • Işveren calısmaya devam etmenızı kabul etmedi ise, İş ve İşcl Bulma Kurumuna işslz olduğunuzu bıldırın. DGB'ye ne kadar işslzllk parası aldığınızı blldirin, Iş ve İşcl Bulma Kurumu ışsızlık parasının odenmesıni kabul ettığınl bildlrinceye kadar hastalık kasasına sıgortalı degltsıniz Bu zaman ıçın, serbest hastalık slgortası yaptırmanızı tovsly» edenz. • Iş ve Işcı Bulma Kurumu, ışsızlık parasının belırlı bir donem odenmesıni kararloştırmışsa, DGB'ye haber verınız. Volm«nspad«'dt oturon v* evinden cıkması Istensnlerdtn Turk Işci Darnegi Saskanı Mehmet özcan bir Kiracılar Derneğı» kurduktorını soyluyor DANİMARKA'DA DA KONUT SORUNU GİDEREK BÜYÜYOR KOPENGHAG Volmenspa de'de oturan Turklerın aylarca suren yerleşme sorunlarına Danımarka hukumetı hâla bir çozum bulamamıştır Tam bir Turk mahallesı olan Kopenhag'takı Volmenspode'de oturanların ozel anlaşmaları bıttı gı bugunlerde evlennı terk et melerı ıstenmektedır Turk Işcılerının zamanında dıl bılmedıklen ıcm anlamadan ımzaladıkları özel anlaşmala rın ekım ayında bıtmesı nede nıyle Beledıye Yardım Yasası' ndan yorarlanomoyacokları soylenmektedır. Hastanelerden, bu evlerde oturulamayacağı, oturanların da ceşıtlı hastalıklara yakalanacaklarına daır alınan rapor lara karsın yıne de Sosyal Demokrasıyı benımsemış o'an bu ulkede Turk ışcılerıne yardımcı olacak bir kuruluş bulunmamaktadır Turk mahallesınde oturanlar unutulmuş ınsanlar aldatılrmş ınsanlar olarak gostenlmektedtr Kopenhag TurK Işcııerı Dernegı Başkanı Mehmet Ozcan bu blnalarda oturanlardan çık ması da ıstenenlerden bırı olarak şoyle konuşmuştur «Bana belki şu anda ev olanagı saglanabilır Ama ben vatandaşlarımı mucadetelerınde yanlız bırakmam. Etkıli ola bılmek içln Kiracıtar Dernegi' nl kurduk Bız Kopenhag Bele dıyesinl bu konuda uyardık g« reklrse buyuk bir dıranışe geça ceğiz » Walter Scheel, Alman halkmdan yabancılara karşı ıyı davranmalarını ıstedı BAŞKAN. <HALKDHZA DUŞMANLIKLAR VE IRK AYIRIMININ YARAR DEĞIL ZARAR GETIRDIĞIN1 DENEYLERIMIZLE BILIYORUZ» DEDI NURNBERG Federal Almanya Cumhurbaşkanı Walter SehMİ. Munıh't» yayınlanan bir akşam gazetesıne verdığl demecte. Alman halkından, «Yabancılara karşı ıyı davranmalarını ve ırk ayırımı gozetmemelerinı» ıstemıştır. yvEleeda ık4a4hhkk4rRsuş44n9ıyetScheel demecnde, duşmanlıklann toplumlara yarar yenne zarar verdığı gerceğıne değınerek sozlennı ozetle şoyle sürdurmuştur: «Cocuklara ırk, mlllet, din ayırımı oşılandığında, birbirine sevglyt* dolu bakan gozlar, yerinl birblrini kucuk go<en, birbirini duşman goren gozlere bırakır. Gonul arzu eder kı bu guzel ulkemlzde In sanların renglne, dilln», dlnine, ırkıno bakmadan, Inanç ve kultürlerınl gozonu ns almadan kardeşce, yanyana yaşayalım. Bız Alman toplumu geçmiş deneylerımlze dayonarak duşmanlıklann zarar getlrdiğıni biliriz. Umarım kt halkımız bundan sonra korkunç bir tarlhl tekrar yaşama yanlışma duşmez Yabancı hemşehrilerimlzin cocuklanyla bizim cocuklarımızın gelecekleri içln ayırımlar kesin olarak kaldırılmalıdır.» ALMAN DEMİRYOLLARI YOLCU VE TAŞIMA FİYATLARINI ARTTIRIYOR FRANKFURT Federal Almanya Demıryollorı onumuzde kı yılın başından ıtıbaren fıyat ları yuzde 3 oranında arttıraca ğını acıklamıştır Eşya taşımacılığındakı artışın ise yuzde 2 oranında olacağı belırtılmıştır 1975/77 yılları arasında zararı 10 mılyar mark'ı gecen Federal demır yollorı bu şekilde za rarın buyümesını onlemek ıste mektedır Federal Demır yollorı nın şu andakı toplam butce aCığı 30 mılyar DM'ı gecmekte dır 1978 yılında alınan ocıl on lemler sayesınde zarar bu yıl icın sadece 1 1 mılyar DM'a du şurulmuştur Federal Demir yol lannın yolcu ulaştırmacılığın dan 1978 yılında 4 6 mılyor DM kazanmosı beklenmektedır Alı nan onlemierle bu gelırın 1979 vılında 4 8 mılyar DM'a arttırılması planlanmoktadır Eşya toşımacılıgınaan ıcmds bulun duğumuz yıl ıcınde 7 8 mılyar DM gelır beklenmektedır Aynı bıcımdo bu gelırlerın 1979 yı lında 8,3 mılyoro cıkanlmosı ra calışılmaktodır Federal Demıryollan ote yan don yatırımlarında kısıntıya gı derek 1979 yılında sadece 4 7 mılyarlık yatırım yapacaktır Boylece 1978 yılıno oranla 1979 yılında yatırımlarda bir azalma olacaktır. ÇACDAŞ YAYINLAKI Gazi M. Kemal Atatürk SOTLEI • • ' • • > • • * • • • ••• • " k •UCUME DCCİN SU «U\rÜK T*«TI OKUMAMIS OlAWl.*fllN KOUL>TC* OKUYU» *Ml*Y*CAB •IOUDE RÛLUMURC AYIRAN YER YER OZETVIYIP YAVİNA H&Z1RLAYAN Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Ederi: 50 Lira Isteme adresi: ÇAĞDAŞ YAYINLARI Cağa!o|lu, Türkocağı cad. No: 3941 İstanbul GÖZ HASTALIKLARJ M0TEHASSIS4 Dr. Savaş Dervent Oohtolmolog • OosrolOf (CONTAC1 LENS) Osmonbffy No 95 • (Novirin Tlt: «0 Salr NlgAr Sk. 97 tokoğıl 92 98 YARIN: OUNYAYA SATILAN YEM TEKNOLOJISI