Katalog

ANKARA NOTLARI Büyücü Çırağı... Mustafa EKMEKÇt 12 Mart 6nceslydı Bır sobah erken saatte telefon çaldı Arayan tcnıdıgım bır gsnçîı yurduna kodar gellr misiniz? Burada blr komando genc solcu oldu1 Eeeee, ne olmuş? Belkı blr roportaj yaparsınız kendıslyle Blr sağcı, solcu oldu ilgınç değıl ml? Sabahın koıunde solcu olan komandoyu merak etmemış değlldım Kalkıp glyindım hazırlandım Cağrıldığım yurda gıttım Yurdun dısında onlemler Işaretler ıslıklar Benı cağıranla daha ıkl arkodaşı yurdun uçuncü katına cıktık Kapıda blrl elindekı onohtorlardon birıyle kapıyı açtı lcerde Iki kışı vardı Bir nobetci olmalıydı Solculuga heveslcnıp segdan donen genc de kirlı bır yatokta yotmakto Boş yataklardon bırinin ustunde cıplak bır tobanca gozukuyordu Canım sıkıldı böylesı cocukluga Nıye cogırmışlardı buralaro'* Işte bur dedıler, komcndo kımıldandı Ekledıler «konuş» Gence sordum Sen, devrlmcl olmuşsun öyle rm?.. Evet' Nosıl oldu bu anlotabllir mlsln' Korsılık vermlyordu Keslk kesık 'Bu yolun daha doğru olduâ nu onladım ben de devrımcı oldum1 » karşılıgmı verdi Kltop fllon okudun mu' ne okudun' Okumadtm (yanındakilerı gosterdl) bu arkadaşlar bsnı ıkna ettller Kalktın cıktıgımızda benl coğıran genc sordu Bir «sey yazncck mısınız' Hayır OTIO yozor«om sııın aleyhlnlze yazocağım' bırakın bu cecuğu bır daha da bo/le cocukluklor yopmayın Oynadıklorı «komondoculuk» fdevrimcll k» oyunuydu Kımse ne yurt odalorındo solcu devrlmcl oldu ne ds «ogcı Akas>ndon 12 Mart faşlzmı cörek'endl ulkeye Kurularm arasında yaslcr do yanıyor oyuna gelenler, boskoiarını yokıyerlarc<! 12 Mort foşızminl yerlnde degerlendlrenler bundon gerekli derslerı de cıkardılar Cıkaramcyanlarsa, yer yer oz da o!so yonlışlormı surduruyorlor *•• Currhurlyet'i satt"momo yolunda glrlşllen baskılar, komuoyunda okurlardo sert tepkllere yol actı Blr okur tclefon edryordu Bugun gazetenin arasında blr blldlri cıktı, «Cumhur vet ı okumoyın» demeye getırlyor Nasıl oluyor b u ' H~ haklon var gazetenın arasına koymaya? Bır baska okur suyle dıyordu Bayı bugun Cumhuriyet bırakmadı Klm yapıyor bu cocuklugu' ABDÜLCANBAZ BEV,ESM flfe AMA KÖVLMPÜ ^ , ÖZ.AMANIM F t n NEDcNİYLf P<XA/< ERKANI Mty,, Litt LÂKA8' î t t NıYt İ 0NA ( NıM AiKFfîLıfcl£(iıUı Nf VAPÎIKLARtM! Bı ANLAM Cevat Şakir'in mezarı "Yatır^haline geldi Yazı ve Fotoğraf: Aykut POTUROĞLU Bodrum'u Bodrum yapan Ha15 Ekim 1973 Gunlerden Pazartesı O zamonlar çalıştığım gazetede gece nobetmden cıkmış msan n ıcıne • ıcıne ış leyen sınsı • sınsı caddelere duşen yağmurlu bır guz sa bohinın oiocakoroniıgmı ku caklomı$tık orkodoşloria So atm hızia ıierlemesını nasıl öa tedırgmlıkle ^abırsızhklo beklemıştım Oıle koloy 2 gun once yurdumuzun gelmıs geçmış en ulu kultur rnımarların dan Haiıkomas Bolıkcısı gozlerınt yaşama kapamtstı Tabutunu o gun herşeyıyie yarotı cısı Olduğu kodar «vrene tanıtıcısı do olduğu Bodrum o goturup toproğa verecektlk Yol cok kotuydu ve uzundu Gecıkmemelıydık Cevat Şakır ın son gunlerınl gec rdıgı «MERHABA APARTMANI» Hatoy semtının gidışte sağına duşen dar bır sokağın başlanndodır Hıç unutomom, saot 7 30 sularmda apartmana vardığımdo kapınm onunda Azro Erhat Çadon Gokovalı o^lu vakınları adlarını şımdl sağlıklı bır bıcımde teker teker anımsovomadıijırn bazı sonatcılnrlo bırkac Oo«e<ecı^a/|Wdasımız vardı Bır rte <Ac«p n« oluyor» dıye cevrede bıriken kucuk bır kalobalık ve evlerın comla' ndon uzanan boşlar Saatın 9 00 u bulmasıvla kon vovun yola cıkabılmesl ıcın her şeyın hazır olduğu belırttlmış tl Ancak en onemlı bırşey eksıktı Boiıkcı n n son yolculuğundo rahat edebılmesı lc n, Beledıvenm qondereceğl ambu lons soatlerce beklenmesıne korsm ho!â gelmemıştı Yapılan plan şuydu Ambulansa yo kınlarındon bazıları do binecek bızier de onlan diğer orociar|o vckından izleyecektık Neden sonra yerel yonetımden qelen haberde bu konudo vord mct oiunamayacoğı ve ornc ve'ilemeyeceğl bildırilıyordu 1973 ün Eklmi'nde ünlu AP II Beiedlye Başkonı Osman Kıbor nedense bu kutsal oluyu «Sakıncolt» görmus qorevını yerıne getırmekten kocınmıştı En azındon yurttoş olorak kendısıne bunun otesınde de ulusumuz odıno utanç verıci davromş icme glrmışti. hkarnas Bahkçısı Cevat kır'ı sımdı Bodrumlular once tanımıyor 5 yıl Şabıle BodCevat rum'da toprağa verılen Şakır'm mezarı hâlâ yapılmadı Mezarı konusunda şu bılgiyi verıyorlar. «Işın asluıı bılme>enler Bahkçı'mn yattığı bu yerı kutsal (yatır)lardan bin olarak bıhyorlar ve vılın belırlı gunlerınde bır çomağa bezler bağlayarak evlıya dılıyorlar.» MEZARININ BAŞUCUNDA USTUNDE SILİKÇE «HA LIKARNAS BALIKCI3I» YAZIU YÜKSEKCE BİR TAÇ> AYAKUCUNDA ÇAPUTLARIN SALLANDIĞI UZUNCA BİR COMAK İŞTE CEVAT ŞAKIR'lh MEZARI Bodrum'u Bodrum eden sen8in Akdenız'l Turkiyeyi evrene tanıtcn yine sgndm Nankörluk lerımlze ne dersın' Yıllorca yaşadrjın eı sen yo şoma gözlerini yumdukton sonra «muze» yopılacaktı Yetkllılerın verdıklen bu soz gercekleşmedl «Balıkcmın Pansıyonu» dıye 3 uncu smıf bır konakloma yerı olarak kullanılıyor Burado senı anımsatan cercevesını sınek pıslıklerının kırlettıâl korıdora osılmış fotografından başkaco bır şey yok 23 ek m 1973 du 1978 ın Ekım'ine geidık acyandık Blze «rnerhobaaoa» deylp cekıp gıttıgınde ustune movı blr ortu sermışlerdl Upuzun yattığın pencerenın önundeki kar yola/a «acın, ar^ına kador oçtn camlan» oeüıgın yerden yaqmur damlaları dusuyordu Sımdı ıse taş yıgımna dönen Bcdrum dakı niezarmda gecele rı ba\kuşlar tunuyor Hem de. Bodrumsuz edemeyen, her totılı burado deuerlenaırmeyl »ırsat bllen gazetecılere ozortloro ressamlara romanlara ve de tum sanatcı gecmenlere kar şın . nıyetıne dılek l r w Buroya blr gazete dağıtıcısı gellyor şoyle dlyordu Bu sabah on kcdar genc geldıler Cumhuriyet paketım alıp goturduler <Bu gazetevı saıtnayacaksır» dedı er Dun geldıklarlnoe dırenmıstlm Bugun alıp goturduler OKurlar soruyor bana yenı bir poket daha verır mısınız'' Alınıp goiurulen gazete paketınde 130 gazete vadı Bazı okurtar karsılaştıkları bu davronış karsısmda cılgına donuyorlardı Ne dlyebllirdlk Yonlış yapıyorlor, yoptıklonylo sevimsizleşlyorlar1 Halka gazete okuma dzgurlugunu tanımayan onun okur. asını istemeyen kendlni ha ktan soyutlamış demektır ikl ogretmen geldi Doğu Karadenız illerlndendiler. Bırı şoyle dedı TÖB DER de, öğratmenlere «Cumhurıyet'l okumuyın1» bıcımınae gızıi genelge gonderdı Gazetemızı ckumadan edemezdik Satıcıya «Gazetslerımızı ayır Bız, sonrj alıp okuyacagız1» dedık. Ogretmenlerın ıkısı de uzgunduler TOB DER'ın, boyle bır genelgeslnden bllglmiz yoktu Kamuoyuna da açıklamamıştı Genelge elaltından mı gonaenlnuşti'* Bazı TOBDER yonetıcilerinln, Cumhuriyet aleyhlndekı demeçierını okumuştuk Gazote, oleyhinde kampanya yurutenlerın bıle basın topiantıiarını bultenlerinl en gemş bıçımd* verıyordu, eskısı gıbı TRT nın. icmde hober nltelıği olmayan konuşmoları yaymlamak ıstemedigınde, bu tutumu nosıl da beğenıldı' TRT yl kullanamıyan bır baska kesım, gazetelerı kullanmak ısterse, başoramoz Ikı satıriık blldiriyle, sloganla da kamuoyu ne oluşmaz DemoKratik kıtle orgutlerı de, bazı gencllk orgutlerı de toplumda kamuoyunda etkınliklerinı yıtirlyoriarsa, bundan dolayı yıtınyorlardır bılesınız Gazete her seyden once. bır «Haber» alma aracıdır Yandaslarını, bılgıden yoksun bırakan orgut, nasıl olur goruyoruz Uyduruk adlarlo da. bıldırller yayınlanıyordu Devrımcı Mımor Muhend sler ımzasıyla yoyınlonon bıldırının TMMOB ıle ılgısi olup olmadıgım orkadoşlarımız Teomon Ozturk ten sordular boyle bır şey yoktu Usları basındo bıldlgımız yazorların sanatcların odlan kullanılarak bultenierde ocıklamalor yayıniondı Yanlıslarını elbet yoşlı da olsalar onlar da bır gun anlarlar Uskuda''da Cumhuriyet okuyonlarm komandolarca dovuldugunun ustunden doho koç ay gectı k ı ' O zaman da «Demokr0t» tutumlu blldlâlmız basın llgtlenmedl Şımdı de ılgilenmıyor Cumhurıyet'e baskı yapılır sottırılmorsa kend1 aazetesmın satılaeogını, cebıne o ucbes kunısun gıreceglnı sononlar yonılırlar Okur gaze'es ne o/le oır sahip çıkar ki Bu oloyda gorduk oyle bır sahıp cıktı ki • ** Bosın etkislnl gıderek de yltırıyor glbl Bugün baslı\an «APrte Mderl k yanşı» dizısmı hazırlarken, gozume corptı Oemlrel'in AP Genel Bnskanlığıno gelışınde bosın en onemlı rolu oynamıs Etktnlıgmı gostermlş Arodan ondort yıl gectikten sonra aynl basın haydl gotursun bakolım Suleyman Bey M I ıh Etkınlıçji katmamıs Clnlerl toplayıp dağıtamoyan bu;ucu cırağıno donmuş Hani büyucu cırağı, ustosı yokken ono oz»nıp clnlerl topîomoöo kalkar, ancak doottmoyı & Imedigı lcln dağıtomoz yo o hesap Mec'ıslprın etklnligl kaidı m ı ' Kım'n ne hakkı var, kurul'islon kurumlorı bu durumo get>rmeye? Bu «Ankoro Notiori'ido oslındo «APde tlderllk yarısı» rflzısi"in nasıl hazırlonrtı^ını tnlmedlgim nelerl yeni yeiı ngrendıg'Til onlntociktım Gjnun öylesme yoğun olayları vcr kl gunu gellr deglnlrlm elbet. OLUMUNDEN ÖNCE BİZE «DOGA EN CAN ALICI NOKTADA ELİMİ KILITLEDİ SON SOYLEMEK ISTEDIKLERIMI YAZAMADIM SANIRIM Ki YOLCUYUM DUNYAYA BIR MERHABA OEYİP GIDECEĞIM» DIYORDU. yaşlorın bogrıno Inmesıni kuru ellerıyle engellemiştl <iyi dınle benı» demıştı «Ahl Ne ocı Doğa, «n can olıcı noktoda elimı kılitledı Son soylemek Istedıkterimı ya zamadım Sonırım kı yolcu yum.. Dünyaya blr merhoba <i*yip gid«c«glm... Bumuma dctk kokuları gallyor... Acın, açın perctreltri. Son d«fo görm*k lıtiyorum guncsi. Son d*fa gor m«k Istlyorum özgurlüğu M»r haba çocuklar, merhoba dünya Marhobaaoa * Bu sozlerının ardından boşını yastığa koymu? ve gözlerini yummuştu Çevremdekılere «Çok yoruldu Uyudu sanırım Dlnlensin biroz » demis ve ızın ıstıyerek gazeteye gıtmek ıcın yola cıkmıştım Cazetemn kapısından henuz gırmıştım kı telefonla arandıöımı soylemışlerdi Ahı/e/t kulağıma dayor oayamaz karşıdak'nın klm oldu gunu tanımıştım Cevat Şakır ın oglurun sesıydı «MeğerM uyumamış bobam Olmuş Hepımizın bast tagolsun » Eve gerısın gerıye döndugum de eercefiın kotı yuzü karşımda upuzun yatıyordu Ustune so luk movı bır ortü sermış'erdı Bı raz önce actığımız pencereden östune yoğıtıur rlcmlacıklorı dü şuyordıi Son olorak hoykırdıaı cmerhabaooo» sının yonk ları kulaklanmda cınlıyordu Gumbet «ırtlarındakl mezarlıkta toprağa verılışının ardından lam 5 yıl geçtı Cenazeden sonra, kendılıne ne ovguler duzulmemıştı kı Sanat dergılerının hemen tumu, onun anısıno duzenledıkl«rl özel sayılorında kımlere Balıkcı'yı anlattırmamışlardı kl .. Bunlorı soyleyenldrın, ya zanların adlonnı vermeye ne gerek var' Ancak baziıarının boşlıklarını vermeye zorunluyum Cunku, toplumumuzun gercek hamurunu yoguran bu yuklerın kısa bır sure sonra kolayca nasıl unutulduklarınm en somut orneflinı yansıtocaktır da ondan Işte «Yaşayan canlı bir heykeldi o », «llk coglo gunumuz, Holıkarnat'la ozdeşlesmistır», «Gun gectlkc» öneml daha lyı anlaşılacak», «Hey koca Balık cı hey », «Tum ınsanlıgo oCik kışlydl» vs vs. Fakat acık apacık görünüyor Halıkarnas Balıkçısının kendl el erıyle dıktığı ağaclar, kaktusler ve dığer bıtkıler bır bır sökulmuş Bunlann yerlerlne Ise, ırılı ufaklı tunst bannoklorı ınşo edılmış Dogo almıs boşını gıtmış sında kırık dokuk testllerle cömlekier Aroda I3e, Cevat Şakir'in cercevelı kucuk boyda bır fotoğrafı TANIMIYORLAR EVLIYA BILIYORLAR «Pekl, bu comokla çaputlar neyın n«sl? Surucumuz, Içten mf lcten, beldenın yerlısı Yönelttlğım soruyu geclktırmeksi2in yan tlıyor «Bayefendl Isln aslını bilmeyenler, aydınlatılmodıkları lcin Balıkcmın yattıgı bu yerı kutsal lyatır) lordan blrl olarak blilyor lar ve yılın bellrli gunlerlnde bu çomago bezier bagiayarak evlı ya nıyetine dilek dilıyorlar > Ölmeden öncekı son konusmamızdo, «Ahh! .. N« acı . Doga, «n can alıcı noktada •lımı killtledl Son soylemek ıste dıkierımı yazamadım * sozlerıyle kesık kesık caresız'ıgını ozetlerken. uzuncunun en buyu* nedenlnm son yoyınlanan yapıtı tHEY KOCA YÜRTıun eksikliklerle dolu olduflunu, yenl ek lemelere ıse olanağı bulunmaüığını bıldırmıştı Ey koca Balıkcı eyt . 1925 yılında kaleme aldığın yazılarından bınnde asker kacaklarımn yargıianmadan ıdom ed Imelerını e'eştırdrgın ıcın Bodrum a sürulmuş, burada \er leşmış 1945 d9 de bır «ickı» sotrosmdo «vallye kufrettl» gerekcesıyle son kez hapıshanelerın karanlık deniızlenr>6 sokul mustun Ancak. bağnaz ccğdışı düsönceys hlcbır şekflde boyun eğmemış sonunda felsefenın ne denıı haklı olduğunu top!umumuzo benımsettlrmlştln Elırrizde < i " 'mıyorsam 5 oy ku 4 romon VP hırcok anı kıtaplarm vor lnn n e dallar ndckl örunlennle /» nlonan soyısız yozı'anp bjrt'cın dısında dır Gei gor kl ardında bıraktının nn r>7f1 t\ı KOMŞULARDAN ÇAMAŞIR İPİ BULUNUYOR Caresız kalınınca blr mlnlbus kıra'onmosmda karar kılınmıştı Arac kapıyo yanaştırılmıştı Tabjt omuzlanmızda bınbır zorlukla uft bagala yotırılmıştı Bozuk yollordo sallontıdan duşmemesı lcm de tabut komşulordan bulunan upuzun bır camaşır ıp yle mınıbusun govdesıne sanlmıstı Üstüne konması duşunü'sn bırkac cıcek demetı ıse yer bu lunamadığı lcm öylece vol ortasındo kalmıştı Ozellıkle Azra Erhat, hlcbır sozcukie onlot'ia mayocok kador perfşondı 8u zulmuş ıslak dudaklanndan su tumceler akıyordu «Olomoz, dmomolı O Turklye'yl olurceslne kendınl tuketlrcesıns saverdl. Hokkı deglldl kendısfn» yapılon bu okıl almaz soygısızlık N'olur birşeyler yopolım elblrliğıyl* H« ptmızın onuruno ındirilmls blr şamardır bu » Amo oıon olmuş bıten bıtmlstı Gıdep ıse zaten coktan gi decegı ye"8 gıtmıştı ÇOK degıl daha 2 gün öncey dı Takvim voprakları 13 Ekım 1973 u gostermekteydı Saat 15. 00 e doğru lleriemekteydi. Gun lerden Cumorteslydı tMerhobo Aportmomnm koidıgı kotındo ıhştıgim skemievı boşucuno cek mıs mırıl mınl konuşuyorduk 87 yasındokl Cevof Soklr'l» Bir sıgora tstemıstı Hemen yokıp verrn ştım Buvuk bır mutluluk lo hıdoklorıno gotürup dumon lonm uzui uzun ıcıne cekmış t!' Nedan bılmlyorum duygu'on mıs aozlerı nemlenmıstl Akart BALIKÇIYI KİMSE ANBVISÂMIYOR Kış a',larındo bır avucluk yerel halkıyla kabuğuno cekıIsn, havalar ısınınca nufusu zoman zaman 100 blne erısen Bodrum susuzluguna pıslığıne pohalılığına karşın neden ülkemızın en cok akın edılen d nlenme verlennn başın da gehr, buna akılcı yotdan hiç blr yakloşım getlremıyorum kendlmce 5 Eylul 1978 Solı Şeker Bayramının 2'ıncl gunü ilcenın icmdekı taksl duroklarından bınnde bekleyen şoforl^rrien onumuze cıkona so5 yılın ardından llk kez ine ruyoruz«Hallkornos Balıkcısı'nı ztcegız Bodrum a . yaret ttmek Istıyoruz Go3 eylul pazar 1978 yılının turur mOsÜnuz?» Şe<er Bayramının arıfesı. •Abi anlomadım Benlm bıl Sabahın erken saatlerınde Panslyonu) yola koyuluyoruz tıngır • mın dıglm (Balıkcmın denen yer karsıda Arnboya gır Gıdışımız, 6 saat surebınmsnlz aerekmez kl » cek «Hayırhayır Honl yazar 6 saatın ardından cok uzun r»vot ^nfclr vnrtft (drti BodruTi blr sure gecmlyor Sislerln qiz luların tonıdığı 5 yıl önce olled'ğı Bodrum belırıyor Gıderek yoklaşıyoruz Bıze mı yıl mustu v» buroyo gömulmus5 YIL SONRA tü Dlleğimlz Onun mezarına lar oncesmden değışık gelıgld«r<l!mpk Herkes bıl'rmış » Cevat Saklr'ln mlnlbösün yor, yoksa gerçekten mı eskı«Kusuro bokmayın Ben bllgövdesne camaşır ıpiyle saden yeşıllık'er ıcınde yuzen bel mlyorum » rılı tabutunun Bocirum'o godenln yopı özellıklerine hancer lstemımı?ı onlatacok SÜrucutu r üldukten sonra cozüîup cekılmış yü coV zor auiuvoruz Bındiöımiz c p to7İu bovırdan tırmanıyor ve sert bır fren le mıruvor «Oelelik • rtlvor. 8 10 1978 torlhınde 4 soyfamırda nesredilsn ietanbü S S İlk Evim Sosyol Slgortalar Konut Yopı Koopera0«*'ıntıfı Başkanlıgından ılanındo 4 Mocjdede 26101978 otan d» « lıkce fHallkornos Balıkcır to h senven 20 10 1978 olarak neşredilmlştır. sı» vozıl v u t c o k r " bır "*s Doğru tarlh 26 10 1978'dfr Düzeltlrız Avakucundo caputlar'n sollan Resmi kurutuşların gıda maddesi ihtiyaçlarmı Toprak Mahsulleri Ofisi karsıiayacak ANKARA (ANKA) Ordu, okullar ve dıger resmı daıreter» le kuruluş'arın gıda maddelerı ihtıyaciarını karşılamak uzere Toprak Mahsuilerı Ofısı görevlendınlmıştır Bakanlar Kurulunun dünkü Resmı Gazetede yayımlanarak yururluğe gıren karanndo «Or« du, okullar ve otekı resmı dolre ve kuruluslorın ekmeklik, yemekhk ve yemlık Ihtıyaçlarının Toprak Mahsuilerı Ofltl tarafındam karşılanacagı, bunun ıçm TMO nın gostereceflı isyerlerınde «peşın bedellt* hububat ve stok'arı bulunan baklıyat ve benzerl toprak mahsullerının satışının vapılacagı beilrtllmıştır ^ Yabancı sermaye kodu hazırlanıyor ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Yururlukte bulunan Yoboncı Sermaye Yasasınm IşleYİşmı kolaylaştıncı onlem'erı iceren bır yabancı sermaye kodu hazırlığmo başlanmıştır Özellıkle yasanın uygulanmasında bü rokratlk engellsrl ayıkloyan ve yabancı sermaye gırışımlerindekı kuşkuları bertaraf edecek önlemlerı de beraberinde getlrecek olan yenl kod hazıriondıktan sonra başta OECD olmak uzere d ger dıs kuruluşInrn da oonderılfirfiktır DÜZELTME riıflı tırıınrn hlr rftmnlc Ortn