Katalog

CUMHURİYET 7 EKİM 1978 SANATEDEBİYAT 11 Üsler,, kısır d ö n g ü s ü füwn ÖZB/tG£/v ÖLÜYE SAYGI «TeJ qu'en lulmeme enfin l'eter nite le change» demış Stepho ne Mallarme. Fransa nın cağdaş şllr akımına buyuk kotkıda bulunon ozanlarından bın. Şıır dızesı cevrıldı mı, oz an!amını yıtırır. Ne demek ısterış Mallarme' Ozan yaşamı süre •irce öz benlığınl acığa vuromaz tamı tamına öldukten son ra sonsuzluk. yo da tarıh ona osıl degerını bıcer şaır olarok oz benlığını bağışlar olusune Onun icındir kı. sanatçı olmek ten korkmaz ınanır ki yapıtlorı ıle olumsüzlüğe kavuşacoktır. ortayo bir değer koyabMdıyse. o değer yaşamın supruntülennden arınmış olarak yaşayacoktır Tum cabalorı. ozverılerı ve de gururu ordan gelır, bu ınanc ta kaynaklanır. Latın şaırlerın den Horatlus da: «Exegl monumemtum aera pe rennıus» dlye yazmış, tunctan daha sağlam ve surekll bır anıt dıktım demis şıırlerı lcın Soz yapıtı, düşun sanatı mod deye oyulmuş yontudan daha dayanıkiıdır dıye manmış Hak tı cıkmıştır bu yazaıior. ama ne den fıoklı çıkmışlor ınancların da cunku hak bılır, değer tanır uygar bır tnsanlığo korusun dıye bırakmışlar yapıtlarını Ne var kı, dünyada gelmış gecmış tüm sanatc'ların ürünlerl her coğ her donem her ülkede ko runabılmış mı? Nıcelerı yıtmış gıtmış, unutulmuştur gıblme ge lır Bır sanatcı kendı kendıne var değıldır. bır kültür toplulu gunun ıcmde sureklı bır varlıK kazanabılır kendısı öldukten sonra gelecek kuşaklar onur sesıne <ulak vermezse cok kı Sc bır sure ıcın vardır kuşak tan kuşoğa korunarak sonsuz luqo dek enştırılmezse, nerde kalır anıtınm sağlamlığı s>urek lılığı7 O zamon Horatıus'un gu furlu bıldırısı boş bır boburıen meder, oteye gecemez Sanotc aslında cocuk gıbı duyarlı, ya Azra şamın cıkarcı güçlerl korşısındo coğun Kucuk duşen, horlonan. surulen hapıslere atılan kaba gucier« yenıien cılekes bır ınsan, oynı zomanda Insan iığın yarorına ınancla, dırençle calışan bır ulu kişıdlr Yuzyıl lardır suregelen, hep de yınele nen bu dromını gene de, her zorluğa korşın yaşamaya gırış mesı yaımz ve yalnız yoDıtının anıtınm kp.ndı acılı yaşantısını aşıp bır sonsuzo erışebıleceğı ne guvencındendır Coğının ve cağdaşlarının her turlu arılcyış sızlığına ancak oylece *arşı ko yobılır ve oylece mutlu calışır. mutlu yazar, mutlu yasaı Bu na Incnrnasa kendı topiumundan oldığı esın gucuyle verdığı ürünu o toplumun ve başka toplumların ılerde gereğınce de ğeriendırebilecekierıne guvenmese. ne blr satır şıır yazabı!ır. ne de maddenın karşısına gec.p onu vontmayo. bıcimlen d.rmeye kalkışır. Gelın görun ki, sanatçı bugun Turkıye denllen ulkemizde kuşku ıcinde kıvranmoktadır kanımca Gozlerinı acıp baksa, yüzyıllardon bu yana doğanın 'ikıcı guclerıyle oencelesmıs sanat anıtlorının msan elıyie kırletildığını param porça edıldığını, camura. toza toprağa bulandırılıp savruidu^u'.u bır suru polıtıko oyunlarıno araç olduklarını gorur Eh kendısı doğadan vo dc ınscndan Oelme sayrılarına guc beıo ve sırf eser vereceğım dıye korşı koyablldı mı. dırısıne verılmpdıgı gıbı olusune de rahat ve ri'roez Kendı yapıilorının su rekhlığını soğlamak ne yazık ki hep cıkorcı amaclcr guden kım selenn elindedır kıtopcıiar yayınevlerı, gazeteier sozum ona ıktıdarlar En vakınlan, co cukları, dostları, arkadaşları bıle onun ununden, urununden kendilerine bır pav bıcmeye yeltenırler Kıtapları eskicilere kâğıt pazarlarına savrulur, ya zılarını, tamamlanmış ya rio tamamlanmamış elyazmalarını koruyocak, değeriendlrecek bır yetkilı cıkmaz eleştırmen gecınenler toplu yazılanm nes nel bır gozle ınceleyerek onu bıle$ımcı anlayış ıcmde yerine ve cağına oturtmayo. bır gelenek sureci Icmde niteleyıp betlmlemeye uğraşmazlor Bır süru anılar yazarlar Neden' ölmuş büyuk yazarın tum ozellıklerını bılmek gereknış Zavallı cocuksu sanatcınıın olümsıırluk özlemını gercekleştırmeye ne faydası ne /nrdımı dokunacak? ölu yu yaşatmok değıl olüyu bır daho ve sonsuzca. sureklice ol durmeye varır bu cabalar, cün ku Mallermee'nın dedığı g hı onu yaşamın kırınden pasından arındırmaz da, tersıne bu kırlen pasları anısına avuc avuc camur gıbı yapıştırır Ama olu nun bıroktığı ürunun aydınlığı gur sesınln cağdan cağa yan kıianması karşısında nedır ki buniar, gecıcı dedıkodulc clye ceksıniz Buniar kalmoz eser kolır Doğrudur. cmo ölu ya pıtım dedlkodu kefenine sarmak mı gereklr, bu mudur var lıflın geleceğe, sonsuzluğa dek aktarılmasını sağlamak icin korumok. değerl«»ndirmek? Değlldlr ve olamaz. Kaldı ki, son zamanlarda gazetelerde sık sık yayınlanmakta olan onı türünden yazılar, dizller, söz konusu edılen ozanların yazor ların saratına bir yorum Qetıre cek yerde, anısal varlıklarına golge düçurecek nitehktedır Bü yuk blr sanatcının yaşamında bizce bllınrneyen dönemler ocık lamrken, o sanatcının Insanca drommı tum derinllğıyle Incelemek ve cok yönlu acılardan bakarak titlzce blr anlatı lclnae dile getırmek gereklr Yoksa yuzeysel gozlemlerle yansıtılan bolük porcük oloylar ya da sozler bu yaşantının gercegını ccıgc vurmaz. Tersıne sanatcı kendı dramı karşısında suçluluk ve pişmanlık içınde gosterılmlş olur Buyük blr şaırın mutluluğu ya do mutsuzluğu şu yo da bu anda dost biidiğl kımseiere acıkladığı tek tük soz lerle olculemez, ıc dunyasının gercek ve geçerlı durumlan va zıya doktüğu kanatlı sozlerde okunur Bunun ötesınde gırışılen her cobo kuşku ıle karşılan malıdır Burada ustam Hallkar nos Batıkcısmın bır sözünu anımsıyorum bızım ınsanlorımız gozlerıne bır paro yapıştırmış lar o zamonlan dehklı yuz pa rolar vardı onun ıcınden bakı yorlar dunyaya Para hırsı göz lerinl burümuş demeye getırıyordu Ve hakhydı da Cağdaş toplumumuz her şeye para acı Sından bakmaktadır Ama dahası var, oimuş blr yazorın ellyle yazdığı oykuleri, romanları mektupları alır da, hepsınden bır corba yaparsan, kendıne göre blr salca ile kendınce daha güzeı bır duzene so karsan ve neyı nerden aldığını bıldırmeden, altıno do kendl lmzanı cıtarsan. iste buna ortık pes demell Bır olüyu onun kur duğu yazı duzeninın dışında, o nun sözlerıyle kendl ağzından konuşturmak hıcbır copyright' ın cercevesl içıne gırmediği gibl. ölüye de buyük eaygısızhktır Insan yazar olarak Turkıye' de yaşamaktan da, ölmekten de korkmaktadır bugün, cunku Mallarmee'nın ve Horatıus'un guvenlnl duyamamaktadır. Uygarlıktan p«k az nosıp almış toplumumuz olmuş değerlerl yoşatmak şöyle dursun, lyıce oldürmek icın elınden geıenl yapmaktodır. Ne var ki, Maller mee Ile Horatıus elbette kı so nundo haklı cıkacaklardır, ger cek kültür değerlerl ölüp yıtme yecek bu değerlerl korumak, canlı tutmak hevesine kapılıp da bunu boşaramıyanlara olacaktır ne olacaksa. İNCELEME ARAST RMA ROPORTAJ Çağlayangil: Devraldığımız ikilı anlaşmalann bir kısmı metin halinde dahı Dışişleri Bakanlığında yoktu,, lcşmolar dlye antlırdı 8u oniasmaların hıcb.rını AP k: dirı yapmamıstır 54 anlaşma ıdı Inanınız kı bu 54 anlaşmanın blr kısmı tekst hallnüe. metin hal.nde rlahi Dışışleri Bakanl'gındo yoktu Bunları tednrık etiık ıkmal ettık Evvelo ne olduğu na boktık Değışik zamanlarda değlşık şartlar altındo vucuda getrılrr.ış karşt tarafca, kendi anayasasma ve usullerl ne uygun torzda tasdik ve me riyete konmuş, amo bızım torafta her zaman bu lozımıye riayet edl'memiş bir anloşmolor manzumesıydı Evvela bunları derli toplu blr nizam altıno ala lım dedlk Muşkulat cektlk Ih mal ctt.gınız v^rdiğlniz blr hakkın ıstirdadı zordur 2 5 sene ugrastık bir temel anlaşma ya pabildik » Bır Dışışleri Bakanı hem de ABD ıle ılk ıkill anlaşmaiarı ım zalayan Demokrat Partımn cleı/amı olduğunu soyleyen AP nın Dışışleri Bokanının oğzından a cı ıtıraflar ABD ıle oyle anlaşmalar ımzalormış Turkıye'nın topraklorı ve egemenlık haklorı oylesıne oağıtıimış kı yazılı metin ıce ren bır anlaşma metnı bulrnak bıle uzun zaman almış «Muş kulat cekilmiş.» ABD Turkiye ye uslen ıle tesıslen ıle 1954'lerden başlayıp TAM DIONİSYAK MEŞREPTE VA7.IY0RUM. ONUN ICIN ZAPTIRAPT ARAMA KAFAYI ADAMAKILLI ÇEKMEKTEYIM Merhcbo Merhobc1 Northex dergısı hakkındo şimdl yoz mcık nasıp oidu Unutmuşsundur belkı, sara mektubun bırkac cümlesmı ha t rlatayım tPara kazanmıyacağız bu aergıyie t'jrkü söylıyeceğız sadece. yohu» doıaşocoğız Ben dıyorum kı. dergı de famezıye. sezlş'ere de yer verelım Akademı kızsın ısterse Goethe nın bır sozü cok hoşumo gıttı gecen gün «Bır şey kı bana ders vermekle kalır ışgtı cümu hayatımı ne aritırır ne coşturur tıksmırim onaon » Bence de bu sozden hareket ederek, tarlh ıcm tarıh vapan lon aman objektıf hokikotı bulalım dıyenlerl hodım ağolanno benzetiyor On larla torlhın bır am^a gelmesinden hic bır fey cıkmaz manasına» Şımdilik dergi diye bır cChâteou en Espagne» yapacağız, yanl bır hayol kuracagız. Böyle hayalı derglye o sonln mektubunu alalıdan berl, hayalen yazıp duruyorum Bugün şöyle boşıboş olorok. köğıt uzerınde doyo doya gezeylm dedlm Seni benımle beraber gezlyor forz edıyorum Zaten kâğıt üzerinde gez neyip de hava üzerinde hayalen gezdl ğım zamanlardo da 6enlnle doioşır deri leşlrım TÜRKİYE'NİN DİONİSYAK TARİHİ Akcoemık diyorsun bunun karşılıflt tence dlonlsyoktır Bana kalırso Tür krye'nın dıonlsyok tarıhlnı yazmaiı Meselâ Bektaşılerde icklnin yerlnl toyln etmell Zeybekierde (lo bakkhl) dionlsyak akımı (cereyan demlyorum. oklıma rrecro gellyor) takıb etmell Honl vo radyoda oorazltll blr müzlk dlnlerVen inson santrıfuı kuvvetle parozltleri atar v« onlara soğır kalarak musıklnin cızgısıne yapışıp onunla beraber glder. Tanht6 c'ionlsyok olmayan ne varsa heo sinl riefedıp can kurtaron kalomosı glbl dıomsizme yapışakalmalı Türk torihı dıye okutulan zırvalar hep harpler, zaferler, şanlar methıyelerden Ibaret. hanl va zafer aıayı gunlerl kırmızı beyaz koöıtlordan ışporto malı taklar yo parız a, toıih dlye laftan ve hovocıvoden zafer takları! Bızde csıl abıdeier camı şeklmae tezahur etfer hclbuki bu abıdelerde. ya nı Osmonlı kulturunun bu büyuk ornek lerınde Sultanların muitanların hıc payı Ölümünün 5. yılda Balıkçı'nın bir mektubu H alikarnas Balıkçısı bano yazdığı 15 mayıs 1957 tarıhlı mektubunda (bkz. «Mektuplorıyla Halikarnas Bolıkcısı», Çağdaş Yayınlorı, Istanbul 1976, *. 37 40) Narthex adında blr dergi eıkarmatnızı onermektedır. Bu dergıde yayınlanacak yazıiarın llklnl de eski yazıyla yazılmış blr mektup olarak hemen gondermlşll Bu mektubu okutup daktiloyo aldım, 26 sayfa tutmaktadır Halikarnas Balıkcısı'nm kendl elınden yazılmıs ve bir yayıncıya yakışır tıtlzlikle kopya edllmlş olduğunu sandığım su yazının baslongıcını açıklamak la, Balıkcı'ya özgu dü$unuş ve yazışın adına yayınlanmakta olan uydurma ve yakıştırma onılardan ne denll ayrı olduğu ortaya cıkacaktır kanısındayım. AZRA ERHAT yoktut (ben kendlml bazen onlara şıd detle yabancı. bczen de şıddetle onloro aıt hıssedıyorum) Bu örnekler müşte rek Csrnanlı say ve kulturunun eserlen dır Meselu Mlmar Slnan'ı Bulgarlar Bulgaraı dıyortar varsın Bulgor olsun. bı* Me.ezız, Mımar Sınan'ın yaptığı Bul gar kulturu ceğıl. Osmanlı kültüru ıdı bugunf bugun bır Bulgar kOltürü yoktur Hem kulturun mıilıyetle ne M:çkısı vcr? O yani Mımor Sınan Osmanlı mı nrcarıs nde dıcnısyak hamle va atılışti' besbeilı 8unu lyıce oniamak ıcm Konyc Koraman, Sıvos Erzurum Burso ve son cıarak Istanbul mımansıni ele oimalı Bano kolırsa osıl prototıp Efes'tekl Isa bey conııl BOtun mımari kıtapları (yanı Batınınkıler) onu, mımcrının en devrım cı eserı dıye ete alıyorlar Dunyonın bl nnc cs'metrık eserı o ıdl Malum, tcn tıır sımetn tam bır akademızm derrtektır Muayyen şekıllerln vanı muayyen nıs petlerın tekerrürü Tezhıpcerın tezyınotı g<bı Ycrotılışto tekerrur yoktur Ber c.kadeiTiizml apol'onlzm vanı dıonlsyak lıa>n zıddı diye anlıycrum Bu Ikl tabır r"iı»r ıcodım değil ha' Isobey camıın d yjO1 b'nanın ortosinda değlldlr Bıno nın fc D 'e ıkıye ayrılan kısımlarının v'iık'.pknğ1 hır değıldır Mınare kapının or'asınso değıldır Binonın bir tarafın oakı oort percerenm hıcbıri ötekıne ben 7erne7 Iki kooınır her biri başkadır ıkl kubbe ae birbırir.e berzemez Yirmı kusu' kısmın herhcngl ıkısı bırbırlnln oynı oegıldir A. scna akodamızme ve apollon yep sonato tekme colon dıonlsvak bır rnarsızmi 7aten esasen sanat anarşıktır O Timarıde tekerrur yoktur Bır Po rıs vor d^e ıkıncı bır Pans yapan cına yet ıtler, bu soz garp medenıyetlnl tak ı d edısımıze de aıt Yenı bır şey yop malı Bu Isabev camıı Le Corbusıer nın Marsnvo'de vaptığı bınanm sutbesüt de desıcMr Oımcpdo yolunu kaybedenler ormando habıre daıre cızerler Her daı r e başKo blr daırenm ovnıdır tekrar tek rcr ıste o zcman nerede doire çevir meye başlanmışsa oraya donulür Yanı prımıtiflere donüş Ve oradan bır tiuz cızgl üzerlnde yürünerek dışonyo ckılır Iste bu cıkmazdan kurtulustur Yanı colap beygiri ddnmekten usanarak ıpı koparır tekerlek de aynı mıhverır. uzerinde doner Fakat başka baska verlerde döner Ve dönup dururken r*v2 cızgl uzenndekl yerlere varır Hu Isabey camli dlonısyak olduğu lcin mıs gıbı şarcp kokar Bektasivorl bif cbıdedır o Tokızafer değil' Bektaşılen blr vcrto bırakalım. aelelım Veviâno'ya j j j | ; «Amenka, Kendı guvenliğl ve Ortadogu dakl çıkaricn ıle ılgı lı bır tesıs veya ussu Turkiye de kurmaya ve kurulam genış letmeye karar vermışse bu ka rarını TC Hukumetıne bıldre cektır Bu teklıfe Genelkurmay Başkanlıgı karşı cıkso dahı hu'umet uzun süre korşı dura maz. Cünku acıklamış olduğu muz iktısadı ve askerı anlaşma lardakl ağır şartlar ve Turkiye nın içinde bulunduğu ekono mık cıkmazlar Amerika'dan te dorlki zarurı askerı sılah ve malzeme, kısaca her bakımdan Amerlka'ya muhtac ve onun Sı yasl, iktisadı. tıcari ve askerı politikasına bağlanmış olmo mız Amerikalıların teklıfinl ge n cevirmemıze engeldır Ortalı ğı yatıştırmak maksadıyla sa dece vakıt kazanmak ıcın bir sure geciktırilebılır Bu şımdi ye kadar boyle olmustur ve bundan sonra da boyle oiacağı na kimsenln şuphesl olmasın » Bu satırlar Amerıkalı Albay Dıckson'a verilen bır «glzll rapor'u Senato'da acıklamakla unlü Tabıı Senator Haydar Tunckonat'a aıt. ABD ıle Tur kıye nın 1947'lerden bu yana u zanan ılışkılerını ınceledıkten sonra vardığı bır sonuc 1970 yıllarının başındo yazılon bu sözler halen gecerlı 27 Mayıs darbesını gercekleş tırenlerdep bırı olan Tabıı Sena tör Haydor Tunckanat ı bu n. k mü vermeğe Iten nedenler ne lerdır? Turkıye'nın ABD ıle olan bu ılışkılen ne zaman başlod ve nasıı gelıştı? Turkiye'de ABD uslerl nasıl kuruldu? Hangı aşamalardan gecti, şu anda tartışılan «geçlcl statü» ve «kalıcı statu» hangl gecmlşten kaynaklanı KRONOLOJIK GEUŞIM 12 Temmuz 1947: Turkıye henuz NATO andlaşmasına katıl modarı, ABD ile Turkıye Cumhurlyeti arasında onemli blr askerl yordım anlaşması Imzn lanır. Turkıye Cumhuriyeti odına Hasar. Sako ve ABD adıno Edvvın Wılson tarafından ımzolanan bu anlaşmaya gore, «Tur klye hukumetl, Türkiye'nln hur rlyetinı ve bağtmsızlığım korumak lcin Ihtlyacı olan guvenllk kuvvBtlerlnln takvıyeslni temln v* aynı zamanda ekonomısınır istikrarını muhafazayo devam moksodıyla Blrleşlk Oevletler Hukümetinın yardımım istediğlnden ve ABD Kongresl Baş kanına boyle bır yaıdımda bu lunmak yetkislni verdıginden» bu anlaşma ımzalanmıştır Bu yordım Trumon doktrını gereğınce. «Komunlst tehlıke al tındaki Yunanıstan'la benzer tehlıke altındakı Turkıye ye» yapılcn ılk askerı ve iktısadı yar dımı oluşturmaktadır NATO'YA GIRIŞ Bu anlaşmanın uzerınder. 'l 5 yıl gecttkten sonra T'jrkıye NATO ıttıfakına katıiır 13 şubat 1952. Turkı/e'nın NATO ya gır mesınden sonra Turkı»o'de Uu rulan ABD ye aıt us ve tssısler NATO anlaşmasının 3 uncu maddesıne dayandırılmış vo ge nellıkle ıkı ulke arasındo yapılan ıkilı anlaşmalar bıc nun de gelışmıştır. Burac*a karıştı rılmaması gereken bır no!<ta var NATO nun Turk'yedek te sısleri ile ABD'nın tesıslerı a/rı nıtelık taşımaktodır NATO üs ve tesıslen ıle NATO anloş masının 3 maddesıne dcvanorak kurulduğu one surulen ve sadece Amerıkalılar tarafındun ışletılen us ve tesısler brt.ırn « den tomamen ayrıdır İLK ASKERI ANLAŞMA 23 Haıiran 1954: NATO ittıfakına gırışımlzden sonra «Tur kiye Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletlerı arasında, NA TO andlaçmasına taraf devletler arasında kuvvetlerm stalusune dair sozleşmenin tatbıkc tına mütealllk anlaşma» ımzalanır. Nedense NATO andioşmasmın tatbıkotı sodece ABD ıie SJZ konusu olmustur Zanaııın Baş bakanı Aanan Menrierps'ın M'i let MeclıSine onaylanmak uze re sunduğu bu anlaşma 23 hazıran 1954 tarıhınde Turkive pdına Fuot Kopruiu ıle ABD adıno Avra VVarren tarafınnon Imzalanmıştır 7 gun ıc n<1e Vıl >et Meciısınde onayianarok jO hazıran 1954 tarıhınde yururluğe gıren anlosmaya gore NA TO karargâhianndo ka'ocok ABD'lı personelır tonımı ç,en s letllmış A8D lı p9rsoneı>n oskerı magazalar kantınler ve A menkan Subay Kulupıerıncg bu lunacak eşyanın vergısız ııha II ve her türlu denetımden muof tutuimcsı kararlaştırılmıştır Bu anlaşmo Mıllet Meclısınüe o naylanırken aynı anloşmayo ek olarak getırılen protokoller den baznarı meclısm haberı ol madan vururluge konulmuştur Turkıyenın başına «ABD Uslerıu belasını saracak olar bu pro tokoUer se «ABD muşekksl blr lıklerının (boluk tabur, alay filo) Turkiye ye gelışlerınde Turk Hukumetınden iz!n alınma yaccğını sadece keyfiyetın Turk mokamlcnna onceden teb lıg ed leceğlni» ongormektedır Aynı torıhı ıceren bır başka orotokoı ı^e «Askerı Kolaylık lar anlaşması» adını taşımakto lır 23 hazıran 1954 tarıhlı bu anlaşma Amerikolıların Turkı ye de muşterek savunma tesıs ler adı altmda us kurmaları ve kolaylıklar soğlamaları ıcm de ğışık aniaşmalar yapmalannc zernın rıazırlar. 3 MADDE Bu ar.ıasmaiar NATO andlaş masıın 3 maddesıne dayanarak yapılmıştır NATO andlaşmasının 3 mad desı şu hukmu ıcermektedır «Işbu anlaşmanın gayelerının daha muesslr bır şekılde tahok kukunu tsmın Icın taraflar, ken dı hususı vasıtalarını gelıştırnıek ve bırblrlenne karşılıklı yardımlarda bulunmak suretiy GÜZELLİK SÜRGÜNDE Atılta OZKIR1MU D ıl Bayramı'ndo ödül torenindeki konuşmosının blr yermde şunları soyledi Cetın Altcn tTürklye'nln en onemli sorunu sanat sorunudur. Bu sözlerimin buyuk blr abartma oldu Öu dusunulecek Eger en onemli sorun Ihrocat sorunu. petrol sorunu de•eydım, hic klmse abartıyorsun demezdl. doğal bulurdu Sanat sorunudur dedlğlm Içln abartıyorsun denilecek.. Işte bunun lcin Turklye'nin en buyuk sorunu sanat sorunudur..» TıpatiD bu sozcüklerle değıl, ama tam tamıno bu anıamda konustu Cetın Aitan Bır tavrm. bir mantığın altını cızmedjtı cmacı Sorunu katolardaki koşullanmanın yarattıâını bılıyordu Ger cekten de sanot bos blr uğraş olarok kabullenllmemış mıdır ulkemizde7. Sanatcı hep kücumsenmemış mldlr? Yazıyla. cızıyle geçlnen kac sanatcı sayabıiırsınız? Sıyasol baskı bır yana hep norlanmıştır sonotcı Işın acı yanı. başko ulkelerde sosyahst bıllnclenmeyie bırlıkte sanato. sanatcıya ve rılen onem doğru orantıh olorak artar ken Turkıye'de bu surecin terslne ya şonıyor olmcsıdır Guzellık surgunde dır Cevresı dıkenlı teilerie kuşatılarak solmoya bırakılmıştır Egemenlerın cıkar duzenlerinl ıpllk Iplık attığı icın somurgenlerın vapamadıQını bız biîe ı/oDfT>oktavi7 curîkü Fasızmın öldü remedığını elıenmızle boğazlıyoruz. Sucu sanatcının vayınevlerının üs tüne yıkmak do sorunu cözmüyor. Asıl sorun, sorunu kendınden soyutlayıp boskalarında aramak da ondan Yayın evlerl Ikl bin bastıklan bir şıır kitabım dort bes bın bostıklan bır romanı satamıyoriarsa kitaplar depolarda küflenmeye bırakılmışso venıelni basmaktan kocınınco nıcın suçlu olsunlar? Söz gellml, Hllmı Yavuz'un «Doflu Şiirlerl» salt doğu ınsonının cıleBim. yazgi8inı dil6 getırdiğl lcin bır kurumco dupeduz sıyasal blr lavırla 6düflendlriimemİ9, kımı cevrelerde Ise bicimcl buiunarak kıyasıya eieştirılmış «e suc kımln? Sevgisizlıkse tek olcu. yureklerlmızdB kin nasırlaşmış. bızım dılimızle konuşmuyor dıye yumruk olup sanatın tepesıne Inmışse, artık gız II de defill apacık birbirimızln kuyusunu kazar oimuşsok bizl okumayan holk neden suclu olsun? Aydının sa natcmın. 6flretmenln blrbırinl yediğlnl goren holk nıcln güvensın. nlcın Inansın onloro?... Nâzım'ın deylsiyle cYüklü yemis dallarıdır kollarımız/sılkeler durur duşmart, sılkeler durur blzl/ve yemlşimızi daho rohat, daha kolay toplamak ıcın/ vurur prangayı ayağımızo değıl. vurur prangayı kafamızın lclne » Tanıyoruz yuzyıllardır savastığımız bu duşmonı bız Kolay onu yenmek Ama guzellık 8urgunde, pranga yandaşımın elierlnde Gül yaralonyla do'u cünku bedenlmız. Kursun yarasından beter. Ağlarsa Analar Ağlar Bu gec« haberier iclnd* Al yuregim dinle şimdı Duşer de ağıdı vurulup gldenlsrln Buyuı gun ustünda koralar Narde bu halkın anaları Dlpsız kuyulordan ağı cekenler Yuregim blr yaralı ceylân Benilder kangüdıtsüyl* gecelerde Tutulmuş okullar alaniar insonın Insana ettlğidlr Kan dokulmus yerde kalmıf Ağlarso analar ağlar. H. Vatti UÇKAN KÜLTÜR BAKANLIĞI ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZI HALKA YENİDEN AÇILIŞ ŞÖLENİ SINEMA GÖSTERILERİ 7 Ekım Cumartesl Saat 18 00. URARTU'NUN IKİ MEVSIMİ Yon Suha Arın (Kısa Fılm) MADEN Yon: Yavuz Ozkan 10 Eklm Salı Saat 18 00LADİK 76 (Kısa Fılm) Yon Güner Sorıofllu SELVI BOYLUM AL YAZMALIM Yon: Atıf Yılmaz 12 Ekim Perşembe Saat 18 00: UC BÖLUMLU KISA FİLM Yön: özcan Arco FIRATIN CINLERI Yön Korhan Yurtsevsr 14 EVim Cumartesl Saat 15 00: TANER'LE OYUN 'Cocuk Oyunu) Taner Barlas COCUK SINEMASI Gösterıler Kültur Bokanlığı Slnemo Dalre9İ «Yapım vo Gostenm Merkezı» tarafından duzenlenmektedlr. 24933) 12832 İSTANBUL TELEFON BAŞMÜDÜRLUGUNDEN Teknik Hizmetlerde Çalıştırıtmak Üzere Ortaokul Mezunu Erkek Elemanlar Almacaktır Başmudurluğumuz Telefon servıslerındekl 50 adet boş ve boşalacak Tesisatcı Yardımcısı kadrolarının doldurulmasını temlnen 19/10/1978 günü saat 14 00'de yapılacak sınavda kazananlar arasından yeterı kadar elerran almacaktır. Aşağıdokı şartları taşıyanların en gec 18/10/1978 tarihine kadar Başmudurlüğümüz Personel Mudürluğüne şahsen muracaotları llân olunur Fozlo bılgı 66 93 12 no lu telefondon alınabılır. ŞARTLAR• 1 Ortaokul mezunu olmak, 2 30 yaşından buyuk olmomak, 3 Askerllğıni tam yapmış olmak, 4 Başvurmado Istenen belgeler Dlploma ve Nufus Cuzdanı asılları II» blr odet Fotograf. le, munferıden ve muctemıan devamlı ve fiılı olarak hareket edıp bir sılahlı lecavuze karşı munferit ve muşterek muka vemet kudretlerını ıdame ve tez yit eyleyeceklerdır » İKİLI ANLAŞMALAR «Askerl Kolaylıklar Anlaşması> adını taşı/on 1954 tarıhlı anlaşmadan sonro (kı bu anlaş ma ne Turk Bakanlar Kurulu ne de Mıllet Meclısınden gecırılmış tır) bu anlaşmaya dayanarak ABD ıle Turkiye arosındo pek cok ıkılı anlaşmo ımzalanmıştır Bu anlaşmalann ne olOuğu, hangı yazılı ve sozlu ılışkı lere dayandıgı coğu kez sapta namamıştır Yapılan anlaşma lar ıle ılglıı olorak yetkilı ağız lar şunları anlatıyor TULGA Emeklı Orgeneraı Refık Tulga «Genelkurmay bır anlaşmaya dayanmadan kullanılan Sınop ve Yolova havaalanları İCİn Amerikalılara ıçıkın buradan) dıyordu Amerıkalıiarın karşılıgı (bıze rrusaadeyı huku mct verdı) oluyordu (Pekı gcs terın anlaşmoyı) denınce, Ame rıkahlar (anlaşma yokl demek ten başka cevap bulamıyoriordı» 21 ekım 1969 Dovnm gaze tesı ÇAĞLAYANGİL 1976 yılındo Mıllet Meclısm • e Dışışleri butcesı goruşüıür 1 ken zarranın Oışışlerı Bakan Ihson Sabrı Cagiayangıl ABC nın Turkiye dekı uslen ve bu ko nudakı onloşmo ar hakkırdc sı. 0 Igıyı vermektedır «Ortak savunma tesıslerı AP ıktidarının 1965 yılında dev al dığı kötü bir mırastı. Ikili an boyle yerleşmış Daho SOTO ABD nın uslerde /aşayon personelıne oıağan ustü ımt.vazlar tonınmış öyle kı ABD personelı Turkiye de suc ışlerse, Turk yargılamo sıstemıne dahı tâbı oimuyor Turkıye'nın egemenlik hakları ve Turkı o dekı ABD üslerının n teiığı uzun sure Turk kamuoyunda tartışmo konusu oldu Bu konulann Turk kamuoyun da tartışılmayo başlonmosı ıse ABD Baskonı Johnson un K'bns a cıkarmo vap'lmasın onlemek ıcm Başbokon ismet Ino nu ye 1964 /ılındo yazdığı unlu mektuptan sonro oldu Stmdı Kıbrıs ın buhronh gunıernde yuksek dereceh b'i memurun Bakanıaı Kuriıiu ıle ortak vcpı lan bır topicntıou inonu ye daha bagımsız ve şahsıyetlı b ı r dış polıtıkc ızlenmesını oner e S' uzerıne ınonu nun yoptıgı KOnuşmayı ızleyehm (Met n Toker Ismet Posa ıle 10 yıl 4 cılt) INCNUNUN SOZLERI «Daha bagınısız ve sahsıyet lı bir dış po'ıtika ızlenmesını < s tı/crsunuj Herkes aynı şey den bohsadıyor Nasıl yapacağım ben bunu7 Karor ^erecoğım ve işı toknîsyenlerıme hava'e edeceğım Onlor etraîlı <a hşma yapccaklar teklıfler hczırlayacaklar Yopabilırler mi bunu? Hepsının etrafında uzmcn denılen yobancılar dolu. İğ fal etmege calışıyorlar Muvaffak oiamazlarso işı surüncemede bırakmaya calışıyorlar. O da olmazsa karşı tedbir alıyorlar. Bir gorev veriyorum. Netlcesl (Arkası 9. Sayfada)