Katalog

ON CUMHURİYET 18 EKİM 1978 Federal Almanya'da işçilerin yönetime katılmasına ilişkin yasa ne işvereni ne de sendikaları memnun ediyor ederal Aimanva'da 1976 yılınrio Bonn nukjmetıncs kabul ed'len vonetme Katılma yasası bu yılın temmuz a/ın dan ıtıbaren yururlüğe g rmıştır Ülkedekı sendıkalarca uzun yıllar Is tenen ve ışcı ışveren ılışkılerının ly leşt ilmesı amocını guden bu voso şımd lık ıkı tarafı do hoşnut etmış gozukmektedır AKSine Batılı ekonomıle'dek' buna lımın A'man/aya yansıması sonucu ba zı ışkol'arında ışsızhğ n koruklenm ş ve bazı ıs olanlarındokı grev uygulamalarına gıd Im şt r netıme katılma haKKi tanımıştır Yaso nın vjrurluğe gırmesıyle 2 bınden fazle ışcı calıstıran ışletmeierde ışcılenn yo netıme katılmayo başladıkları bıldırılmek tedır Soz konusu ışletmelerde dene tım kuaıHarı eşıt so/ıda ıscı ve ışve'en tems lcıler nden meydana getmeye bas lamıştır Işcı temsılcılerı arasında ışlet mede calışan ucretlıler sendıko orgjtün den üyeler ve yıne ısletme ıcınden sendı<a!ı bır yonet'cı bulunmaktadır Ancck kurul başkanlorının tumu şverendır ve herDirı kararlarda 2 oy kuüanma hakkı na sohıpt.r Haîbukı 1951 yosasının ıcer d ğı daha ıler bır düzeydeydı Yasanın ongo r düğu bıcımde yıne sermaye ten s Icılerının sayısı aralannda sendıka uve'ermın de bulunduğu ısc tems'icı'e rı sayısına denktı Yonetıme bır kışının daha katılması durumunda ıse yenı üye «tarafsız» bır kışi oluyordu Kuruldcn herhangı bır temsılcı başkon olabılıyor. cicak ıscılere korşı cephe alamıyordu Işverenlere gore calışanların yonetıme katılmalan bır yondan muikıyet hakkını zedelerken dığer yandon lyı bır ış ıdaresı ıcın «bır rısk» oldşturmaktadır Yıne bu göruşe gore lenetım kurulu tarafından 5 yılda bır venılenen ışletme yonetıcılerının. ku ruldakı ışcl temsılcılennin gorüşler.nı dıkkate olmak zorunda kalacoklardır Is verenler dığer b r tehlıke olarak hak dava larındo ve alınacak başka kararlorda öz gurljklerını yıtırebıleceklerını gostermektedırler . Isveren kesımı ayrıca sendıkaların, ozellıkle kömur ve celık ış kollarında bu uygulamayı gelıştırdıkle rını ve devletın bu ışletmelerın mal yuklerını az cok üstune aldığını unut tuklarını one surmektedırler Işverenler kendılerı acısından söz ko nusu yasayı eleştırırken, sendıkalar da yonetıme katılmanın yen1 yasadakı bır cımıyle oe ceı< b r eşıtlık getırmedığınl be lırtmektedırler Orneğ n Bosch elektro nık f rmasında calışan'am orgutlendığı sendiKa baskanm her za*nan patron ol d j ğ j n u ve bu kış'nm yıne her zomon 2 o/ hakkına sohıp oldugunu kavdetmek tedır Bunun da otesınde «eni ka vo let cılerı /onet m ve denet m kurullanr da ver a "n ^cı tems irıler nı sverenfe rı kendı taraflarına cekeceklerıne manmok'adırlar Yenı yasadan ışcınm sağla yacağı kazancın sadece ış Idaresı ko nusunda ayrıntılı bıigı edınmek olduğuru soyleven sendıka denetım kurulunun ış cılere ış gu/enlıgı ^oğiamosı gerektıa! n belırtmektedır (Dış Hoberler Servısı) F OPEC'in petrol ambargosundan 5 yıl sonra Batı Avrupa ne durumda? Otomobiller hafta sonunu garajda beklerken Avrupalılar işlerine bisikletlerle gidiyor. Işsiz sayısı 2,5 müyondan 5.8 milyona yükselmis bulunujor. Avrupah tüketiciler satm aldıkları her mala daha fazla para öderlerkcn, Londra. Paris ve Roma. dünyanın en pahalı baskentieri arasma katıldılar. Petrol fiyatlarındaki artıs bazı Batı A\rupa ülkelerinde hükümetlerin düşmcsine dek uzandı. P 1976 'iimda kcbuf edı'en yonetıme kotılma yasosının bu kosullar altında sosyal ılımiaşmavı sag'a/acagı ,erde yen' bır gsr lım yaro'tığı so/'enebtlır Le Monde gazetesın n bu konudo yo yınladığı yazıyo gore yenı yasa daha cok ışcıyi ilgılendırmesıne korşın 1951 yılmdo cıkarılan benzer yasadan bır adım daha gerıdedır 1976 vasası ucretl' lere de karar alma yetkısı verm s yo etrolcu Arap ulkelennın 19/3 Orta Doğu Savcşının ertesınde petrolu Batılı devletlere karşı bır sılah olarak kullanTioyo başladıkları gunlerden bu yana tam beş yıl gectı Arodon ge cen beş yıl ıcmde petrol fıyotlan % 400 artarken Batılı ekonomıler onemlı sarsıntı gecırdı B J gelışmenın petrol uretıcısı olmayon az gelışmio uİKelerdekı etkısı daha da agır oidu Mılyonlarca a lenın yaşam standardı petrol fıyatlarmdokı lıızlı artışın ekonomuere ycnsıması nedemyle onemlı degışkenlıkler gosterdı Amerıkan Assocıated Press Aıansının Atlantık'ten Urallara 13 ulkecie yaptıgı br araştırmo. petrol bunalımının gunluK yasatna ve ekonomıle re yansıması actsından ılgınc sonuclor ıcerıyor «Avrupalılar beş yıl oncesıne oranlo dahe soğuk evlerde oturuvorlar daha soğuk burotGr da ve fabrıkalarda colışıyorlar Orneğın Fransu ve Italyan hukumetlerı. evlenn ve burolann 2C dereceden fazla ısıtılmo c ını yasaklayan bır ka JAPONLAR BİLGİSAYAR ALANINDA 10 YIL SONRA AVRUPA'NIN TOPLAM ÜRETİMİNİ GEÇECEKLERİNİ ÖNE SÜRÜYOR ılgısayar uretımınde Amenka Bırleşık Dey letlerı nden sonra dunyado ıkıncı durumn yukselen Japon fırmalarının bu başar sında huk'jmetın cok onemlı kctkısı oldugu bıidırıl mekted' Le Monde gozeıesmde yeralan habere gore Japon hukumetı bılg sayar uretıcılenne %17 ora mnda fmonsmcn yardımı yaptığı gıbı 1965 yı.ın dcn ben cok sık' koruyucu onlemler de uygulamaktadır Ancak bu onlemler 1971 yılından son ra Amerıkan Bır.eşiK Devletlerının baskısıyle bırcz gevşetılmıştır Japonlar bılgısayar uretımmın 10 yıl sonro tum Botı Avrupa'nın toplam bılgısayar uretımını gececeğı gorüşüru savunmoktadır. Hotta Japon basını şımdıden. bılgısayar alanında JaponAmerıkan savaştnırt başladığından soz etmektedır Japonya daha şımdıden kendı ıc pıyasasınaa Amenka Bırleşık Devletlerl dışında dığer butün Batılı ulkelercen daha lyl bır yere ulaşmış bu luruyor. Japonya ayrıco, ulusol bılgısoyar sanayıınl kurmaya özen gosteren Mk ulkelerden bın dır Bu sayede Joponya kendı ic pıyasasına ege men olmayı başarmıştır. Japonya'nın bılgısayar tüketımınde ıc ptyosado dünyada ıkmci sıradc yer almasına karşılık, Avrupo'yo oranla ıhracatı daha dusük bır düzeyde kalmaktadır. Amerıka ıc pıyosasındo ise Japonya'dan Ikı kat daha fazla bılgsayor tuketılmeHedır Japonlar bılgısoyar alanıno petrol bunalımın dcn cok doha önceler) önem vermeye başlamışlar, 1960 yıllarında kalkmmanın ıtıcı gücü sayılon oğır sanavl ve kımyo sanayı bu nedenle ıkın ci plana ıtıtmıstır Bu tercıhın onemlı nedenlermın bosında b'lgısayor sarayının buvük olcüde t am madde gerektırm<>mes! ve çevre kırlılığıne yol ac mamast gelmektedır. B rarname cıkarmışlar Hollonda hukumetı ıse yurttaşlarını. kalorıferın ısısını yukseltmek yenne, kozak gıymeye cagırıyor Bu donemde otomobıl satışlarının da duştuğu goruıuyor Bazı ulkelerde otomobıllerını garaıo kıtleyen kent sak nlerı bısıKletle ışe gıdıyorlar ve ancak lafta sonunda otomobılıerını kullanıyorlar Bu arada benzıne yapılan zanılor da ulkeden ulkeye bjyuK farkhlıklar gosterı/or Federal Alman/a'da benzın fıyatları bon 5 yıl ıcmde ancok % 23 oranında arttırılırken Ingıltere de bu oran % 104 e yukselıyor Tabıı bu ıkı durumda da benzınds devlet subvansıyonu soz konusu Petrol fiyatlarındaki hızlı artış tum dun/a da e*onomık durgunluga neden olurken sanayıleşmış Avrupa ulkelen bu artıştan en fazla etkılenen bolge durumunda Bırcok geıışmış Avrupa ulkesmın kılıt sanayılerınde uretım petrol darlıgı ve hammadde harcamalarmın artmas1 nedemyle duşmuş bulunuyor Kucuk fırnalor ış hayatından tumuyle sılındı Pcra degenn* yıtırd', uluslararası tıcarei czaldı Mılyonlarca Avrupalı ışcı ışlernden atıldı Ortak Pozar ulkelen ıcmde ışsız sayısı 1973 yılmda 2 5 mılyonten. bu sayı 5 8 Tiılyona yukseldı Avrupalılar bu arada enflosyonlo da mucodele etmek zorundo kaldılar Ornegın Ingıltere ve Ispanya da enflasyon oranı 1973 petrol bunalımının ardından % 25 e kadar yukseldı Coğolan ıssızler Avrupo ulkelerının sos/al refoh duzeyını duşurdu Devletlerm savunma egıtım vg oltyapı tesıslerı ıcın ayırdıgı fonlardan bır bolumu ıss zlık sıgortası ıcın harcandı Sovyetler Bırlıgı dışındokı tum ulkeler petrol ıthalatım kısmak zorunda kaldılar Sovyetler Bırlığı ıse Doğu Avrupo ulkelerme yakıt ıhrac ettiğınden dolayı petrol fatj'asım bır olcude dsngelemeyı başardı Yalnızca Kuzey Denızı nd9 petrol ve dogal gaz bulan Ingıltere ve Norvec petrol ıthalatlarını % 50 ıle 42 arasında nzaltabıldıler Bu arada er<onoTiılen hammadde ıh r acna dayanan azgelışm ş ulkeler de OPEC ten esınlenerek ana ıhrac mallannın fıyatlarını buyuk olcude arttırdılar Petrol dısındakı ıthal mallarının fıyatlarının da buyuk olcude artması Avrupalı tuketıcılere aldiKİarı her malın fıyotının yukselmesı bıcımınde vansıdı Ve boylelıkip Londra Parıs. Bruksel, Roma, Stocknolm. Kopenhag ve AmsterdaTi dun/anın en pahalı başkentlerı durumuna geldıler Petrol bunal'mı sonucu belıren e'<onomık guclukler, sıyasal bunalımları do beraberırde getırdı ve AvruDOlıların yasan bıcımmı bu /onden de etkıledı Orneg'n Italya'da ekonom.k bunalım Hırıstıyan Demokratları komunıstlerle ışbırlığıno zoriadı Danımarko ve Isvec'îe eneni polıtıkosı cevresındekı tartışmalar, h,ıkumetlerın duşiielerıne dek uzandı » (Dış Haberler Servısı) I Rodezyalı kadın askerler: "Hem eğleniyoruz, hem de para kazanıyoruz,, ı ı R odezya'nın bağımsızlığı ıcın muoadele veren Yurtsever Cephe gerıllalarına karşı carpışan lan Smıth'ın 20 bın kışılık ordusunda oz sayıdo kadın da gorevll bulunuyor Sygma Aıansı muhabırının Rodezyalı kadın askerlerle yaptığı röpörtaıa gore kadınların orduya katılmalarının ıkı ana nedenı varmış Başarısız evlılıkler ve at sevgısı. Iş hayatlarına Ise sıkı bır dısıplın egemen Sabahlorı saat 4 30'da göreve başlıyorlar ve bütun günu ot sırtında gecırıyorlar Bu arada sıyah genllalorın baskınına uğramamak ıcın de her gun yuzlennı sıyaha boyamak zorundalar. Sygma Aıansı muhobırı, Rodezya ordusundoki bır avuc kadının hemen hemen tumünun. erkek askerlere ata bınmesıni oğretmekte gorevlı bulunduklorını kaydedıyor. Hatta kodın oskerlerden bın, bu görevıyle kendı kendıne erkeklerden üstün oldugunu kanıtladığını ve bu durumdan cok memnun oldugunu soyluyor ve eklı yor «Hem eğleniyorum, hem de para kazonıyorum » Rodezyalı kadın askerlere. ulkedekı sıyasal bunalımın nasıl cozuleceğı sorulduğunda ıse, kendi geıeceklerınden umutlu olmodıklarını ul keyı terketmelerı gerekırse Ingıltere' ye gıderek Kara Kuvvetlerı ve Denız Kuvvetlerı'ne katılmak ıstedıklerını soyluyorlar. (Dış Haberler Servlsi) Pakistan'da muhalefet gazetelerinr ön sansür uygulamyor 1SLAMABAD Pakıstan da resmı ır.akamlar tarafından 'Ulkemn sukunetı \e ba rışı ıçın buyük tehdıt oluşturduhlan» one surulen sekız gazete ıçın on sansur uygula masına geçılrruştır Bu uyguiamanın sonucu esVı BaşbaVan Zulfıkar Alı Butto nun Pakıstan Halk Partısı nm '\fussawat \e *Tamır gıbı propagan da organlanndan %oksun ka'ması şeklınde belınnektedır. Soz konusu gazetelerın hemen hemen tumu son zamanlarda olum cezasma hukum gıymış Butto yanlısı kampanyaya lardır. (a a ) Rodezyalı kadın askerler gorev saatlerının dışında evlerınde cocuklanna baktıklannı ve tam bır ev hanımı gıbl davrandıklarını söylüyorlar Seller Vietnam ekonomisini önemli ölçüde sarstı ANOI Guneydogu Asyada son aylarda meydana gelen sellerın ozelhkle Vıetnam'ın ekonomısıru onemlı olçüde sarstıgı bıldırılmektedjr Le Monde gazetesının %erdjgı haberde. Vıetnam'da 9 bolgeje ve ulkenın en buyuk pınnç tüketım bolgesı Mekong deltası su baskınlan nedemyle onemlı zararlara uğramıştır Belirtıldığme göre 500 bın hektarhk alan Hükümet Sanayici İşbirliği Bu sanayl dalında bosarıya ulaşılması sanayıcılerle hükumetın ışbırtığı yapması sayesınde olmuştur Japonya, bılgısayar sanayıine hemen hemen Batı Avrupa ulkelerı ıle aynı zamanda (1958 yılmda) glrmıştır Teknık bakımdan cok gerıde oiduklarını bılen Japonlar Amerıkan fırmalanyla lısans anlaşmaları yapmıştır. 1966 yılından sonro hükumet buyük fırmaların calışmalarına mudahale etmış ve onlann aroştırmalarına yon vermıştır Japon ekonomısıne özgü bır durum olan hukümet sanayici ışbırlığı bılgısayar alanında cok daha etkıll olmuştur. Fınansman yardımları ve koru/ucu onlemler yonındo. hukumet bılgısayar uretıc'lennın vergılerınl de hafıfletmıştlr Ote yandan hukümet alıcı sıfatıyle de Iç pıyasayı gelıştıncı katkılarda bulunmuştur. Joponların bılgısayar olanında dünya pıyasasının sadece yuzde dordune sahıp olmalarına karşılık her yonden ılerleme kaydettıkleri lçln Amerıkalı üretıciler kaygı duymaktadır. Fuııtsu'nun Avustralya, Brezılya, ispanyo ve Güney Kore'de şubelerı bulunmaktodır Fuııtsu Ameriko'dakl Amdahi grubunun % 25 hıssssmı sotın olmok suretıyle Amerıkan plyasosına da adımını otmıştır. (Dış Haberler Servisl) HI sular altında kalmıştır Bunun yanında 350 bın hektarlık bır başka alanda da bır pınnç hastahgı salgmının gorulmesı Vietnam ı uluslararası orgutlerden yard'm ıstemek zorunda bırakmıştır Resmı venlere göre seller ulkede 100 kışının olumune neden olmuştur 2 mılyon msanın da etkılendığı bu dogal afet sonucu 250 bın hayvan ölmuş, 200 bm ev sular altında kaybolmuştur. Ulkenın tanm ürunlen uretımdekı ılk sıravı alan pırınç bu j ıl sonuna degın. samlandan 24 mılyon daha az uretılecektır Zarar. toplam pınnç üretımınan uçtebırını oluşturmaktadır Geçen yıl da kuraklık ve vagmurlar 2 mılyon ton tutarında pınnç açıgına yol açmış ve başta buğday \e un olmak uzere Sovyetler Bırhgı"nden ve uluslararası örgutleraen dış yardım saglanmıştı Vietnam da altı aydır. kışı başma aylık pınnç payı 1 kıiova duşmuştur (Bu savı yoksul halkın 2 gunlak pınnç tuketım mıktanna eşdegerdedır) Serbebt pıya^ada kalıtesıne gore 1 kılo pınnç 510 dong fyaklaşık 11 TL) etmektedır Ulkede a\hk ortalama ucretm 40 dong oldugu gozonune alınırsa son felaketlerın ulke ekonomısı uzennde vaptıgı olumsuz etkı daha ı..• anlasılmaktadır Enflasyon 1975 yılının mayıs ayından berı ^500'e ulaşmıştır Kamboç\a ıle olan savaş ve Çın Halk Cumhunvetı ıle aıasında bulunan gergınhk ekonomının duzensızlıgıne 5ol açmış oncehkle ordunun gereksınmelenne onem venlmeye başlanm'stır Halkın «\enı ozverılere* katlanması gerektıg'nı belırten Vıetnam yonet,cılerı sorunu çozumlemek amacıyla uluslaarası vardım seıektığine dikkat çekmışlerdır Ne var kı Vietnam ın diŞ yardımlardan buyuk pav alması oldukça guç gorunmektedır Çunkü bolgede dış yardıma gereksınmesı olan başka ulkeler de bulunmaktadır Ozellıkle Hındıstan ve Mekong sellerı ıle çeltık tarlalan sular altında kalan Tayland Laos ve Kamboçva Seller. dun\anm bır numarah pınnç ıhracatçısı olan Tavland'da daha az dramatık bır durum yaratmıştır Kamboçıa'da ^e yonetıcıler 30 ejluldekı su baskınını 'Son 60 vıldır gorulen en buyuk sel olarak nıtf>le mektedırler (Dış Haberler Seıvısıi Kıbrıs Rum kesiminde Komünist Parti de Kipriyanu'ya karşı cephe aldı LEFKOŞE, (İzzet Rıza YALIN) Kıbrıs Komünist Akel Partısı de eskı goruşmecı Glafkos Klerıdes'ın partlsınden sonra, Kıb•ıs Rum Yönetimı Boşkanı Kiprıyanu'ya karşı cephe alonların saflarına katılmıştır Akel Portısi Genel Sekreterı Ezekıas Papaıonnou Lımasol'de partı temsılcılerımn toplantısmda yaptığı konuşmada Denktaş'la Makarıos arasında saptanan ılke onloşmosına. Rum tarafınm kesınlıkle uyması gerektığlnı soylemış, Kıbrıs Turklerıne karşı cephe alanların gercekte ıkılı ENOSIS'I teşvık ve tohnk ett'klerıni belırtmıştır Akel Geneî Sekreterl. Yunanıstan ve Kıbrıs Rumları orasında acık ve gızlı bıclm de ıkıll ENOSIS Isteyenlere en ryl yanıtın Denktaş'la Makarıos arasında saptanon ılke onlaşmasına bağlılıkla verılebıleceğını ıfade etmlş, gecmışte blrcok hatalar yoptıklo'inı belırterek bu hata ve oksılıklenn ılke anlaşması konusundo da sürdürülemeyeceğıni kaydetmıştır «Bu nedenle Rum torafında tek partili hukumete son verilerek. en kıso surede temsili bır slyasal hukümetln kurulması gerekmektedln dıyen Papalonnou tek partılı hükumetın bugunkü koşutlardo gecerlı olmodığını one sürmüş tüm partılenn temsıl edıleceğı bır hükumetın kurulmasının kacınılmoz oldugunu sovunmuştur.