Katalog

ON CUMHURİYET 16 EKÎM 1978 Haber Dairesinde huzursuzluk büyüyor, bazı kişilerin istiiaya zorlandıkları ileri sürülüyor • TRTNİN 9 DENETCİSİ KURUM K0RİDORLARINDA ŞU ANDA BOS DOLAŞIYOR.. KADROLARI IPTAL EDİLDİĞİ İCİN YENİ GÖREVLER ALAMAZLARSA. GELECEK AY MAAŞ DA ALAMAYACAKLAR.. TV'nin tüm haber büitenleri, mesoi saatleri dışindo (18.30. 20.30 ve 23.00) yayınlondığı ıcin, bu TV Haberleri Müdü rü Ünür'ün bültenler üzerinde herhangi bir yetkisinn '<a!mamosı demekti. Mesal sono erer ermez. nöbetc' Müdür, veya muhabif. bıiltenden istediğı haberi cıkarabilecek. istedtğini koyabitecek, değişikîfk yapabilecekti. Esen Ünür' göreve geldîğ: günden ben. son haberier okunmadon TV'den oyrılmdmoyı gelenek haline getirmişti.. ; İs M ilgili sorumiuluğu. sonuno kodar e OOtürâyordu Alınon kararın doğrudon Ünür> karşı oiduğu beiliydl Karahun, basın mensuplon Ue konuşmavı yasoklodığı icin. Esen Ünür, oiaylo ılgfll bilg' vermekten kacındı.. cSöyleyeceğim birşey yok» dedi Ancok TRT Haber Merke?! Kul'Slerinde, Karahun'un, istemedîö haldfl otomak zorunda kaldığı Da're Boşkan Yardımcısı Avccn GiritPoğlu. TV Haberleri MOdürü Esen Ünür ve Spor Hab«rieri Müdüni Cetin Ceki'yi ist^ai'a zorlavıp. kerıdi kcdrosunu kurmck istediği soylenıyor. Esen Ünür'ün ilk planda eie c'ın masına neden olarak da. Cumhuriyet Go zetesının sorulorınt cesaret'e vanıfiaması gosteriüyor. «Karahun. bu konuşmo yüzünden Ünür'e cok kızdı. Onu istifayo zorluyor. Ama Ünür de sonuno kadar direnmekte kesin kararlı. Gerekirse Donıştay'o kadar gid#eekm!s > Deniyor. F Bu hafta TV'de önemli bir film var "APTALLAR GEMISI,, > Bu hafta cuma gecesi TV'de. oldukca önemli bir film \ ar. «Almanya da faşizmin doğuşuna Hitler mi yoksa ona goz yuman iyi insanlar mı ncden oldu» sorusuna yanıt arıyor. Okuyucularımıztn mutlak izlemelerini cliledi^inıiz bu film hakkinda. romanın yazıldığı ve filmin gösterildiçi yıllarda kalemr abnmış eleştitilerden derlediğimiz bir yazıyı sunuyuruz. otherina Anne Porter'in romonı «Aptollor Gemisi» pıyosaya cıktığı zoman Time Der gısi şöyle yozmıştı: «Roman. t«mbel, zorarsız ve sorumsuz tnsonların faşizmin bos kaldtrmastna nasıl elanak verdiklerini, dolaylı yoldan anlatıyor.» Gazetelerin unlü kıtap eleştirmeni Mery Lass we;ı öe çö/le dıyordu: « Vera Gemisi dünyoyı temsil ediyor. Yol cuları da bu dunyanın insanlannı. Daho 50 *ay ta okuyunca, Ikincı Dunya Horbinin o vahşetine, kotliomır.a hazır oluyorsunuz. İnsanın insana in sansızlıgının bu ölculere varmasından dehşels diişüyorsunuz.» Kitaijinın on sozürde Boyan Porter şöyle rli ycrdu: « Gemi, dunyanın her yerde kabul «dilen yaygın bir s'mc*sidir. Gercskte dünya olan bu cemi, sonsuzluğa doğru yol olır durur. Ben bu geminin yolculartndan biriyim • K Önceki hafta Haber Dairesi mensuplannın gazeıecilere bilgi ve demec vermelerini yasakiayan ve böv'ecs bosına bir nevi sansür uyguiavan Daire Başkanı Teoman Karahun. gecen hoKa. TV Haberler Müdürü Esen Ünür'ün yetki lerini fiilen koldırdı. Karahun'un bövlees Ünür'ü istıfayo zoriaöıjı ılerı sürüiuyor.. Esen Ünür'ün buiunmadığı bir tcplantıda. Doire Başkanı Korohun meso; saatieri oışındo TV Haberiermın sorum luluğunun bundan boyîe nöbetci mudür ve muhobirler tarafından vürütü!eceğini. gercek müdürün hıcbir yetkısinın o'madığmı cctklodı. Y«ni Denetim Şubesi göreve başladı ama.. Öte yandan TRT'nin üc derıetim ka demesıni bire indiren böylece yorli vapımiarı hızlandırmosı bekleren. yeni De netim Şubesi gecen hafto göreve bcşîadı. Ancok daha önce denetcilik yapanların hepsi bu şubede görev alomodılor. TRT'nın 9 denetcisi kurum Koridorior.ndo şu onao boş doloşıyorlar. Kodroları :p tal edildiği icin. yeni görevler alamaz'arsa, gelecek oy maas do olomayacokior. Ancak bu dokuz kişinin durumu ile ilg'fi sorulara hic kımse yanıt vermiyof. Simon Signoret bu hotta «Aptallor Gemisi»nde ELELE VERDİLER Apiollot Gemsı. luşızm öncesındekı dünyonır eır sı.ngesı aslında. Yıl 1933. Ror.ıanı film vapmok icm senaris! Abb/ Mcnn ı!e Stanlev K'amer elele verdiler. Ikılı. da ho önce İkinci Dünya Sovaşının en önemli filiı lerindon bıri clan Nuranberg Duruşmaları'nda da hirlikte colışnnslarciı Birbirlerinin de, konunun dc yabncısı değıllerdî. Fümın gırışinde. sahneye bir cüce gelir ve şöyle korusur: « Bu bir Aptallor Gemisidir Ben bir apta lım Yclcıılük boyunca boşka aptallarla da karsı laşadaksmız... Her cinsten... Ve belki de, eğer cek dikkatl' bakarsanız, güvertede kendinizi de görebilirsiniz..» Filmirv sonunda oyni cüce. size ne izlediğinlzi sövleyecek: « Bunların aptal olduklorını söylemrşlim, degıl mi?. Görd'/nüz iste . Aptollor, kadın sotıcıları. fohişeler. korkaklar, caniler.. Böylelerl icin tımut var mı? Söyleyeyim size. İcimde bir h)s, insan ya.şamının böyle ziyon edilmemesini soylü vor. Yoşam biraz anlomlı olmolı. Cünkü insanda birazcık güzellik de varriır.» • PAZARTESÎ Avrııpa Atletizm Şâmpiyonası gece yarısıadan sonra banddan yayınlanacak... Gelecek haftato Jımnastik Dünya Şâmpiyonası gene gece yansından sonrâsı için planiandı. Avrupa Kupalanndan Ozstlerj geca yarısına koyda. Spordan önce Büyükada paytoncularını ve Pendik Tersanesi'nin yöreye etkilerini işleyen Gözletn programı da var • SALI Işçi • Memur aynmı ülkömizde en kanmaşık kavrânilardan biri hâline geldi. Jülide Gülizar. konuyu bugün Çahşma Bakanliğl Müstaşarı Çetin Zilan. ile görüşüyor. Meslekler'in konusu berberlik. TVde Tiyatro'da yerli yapını bir oyun var: Taşocağı. Oskay Alpturk. oyunu Trauğott Krischke'den uyariadı. Sava^ın anlamsızhjfcını anlatan yâpıtta başrolleri Canan Mete. Baykal Saran. Nurketin Odabaşt ve Ismet Betil paylâştılar. Izlemenlzi saffic verîriz. • ÇARŞAMBA Britksftldt râ^ılâeaiı Avrupa Şampiyon Kulüpler ikinci tur ilk ayağında. AnderUcht Barcelona karşılaşmasını izleyeceğız. • PERŞEX*BE Avrupa KupaJarından Özetler var. Haftadan Seçmeler • CUMA Dostumuz Hayvanlar, bu gece Zürafa. Şempanze ve Aslan gibı özelHkle çocuidann çok merak etüğj hayvanları anlatarak bitiyor. Beklenmeyen Olaylar'da. 1937 yıhnda Amerika'nın Ohio eyaletindeki korkunç su baskınj konu ediliyor. Fclâketin ga/etecilik tarihlerine geçmiş. bir iinlü yan öykusü var. Olay strasında yöreye dışardau gazeteci gönderme olanagı kalmamıs. ÜnJü New York Tımes'ın yazı işleri müdürünun odasına haber alraa şefi heyecanla girtniş. «Efendim» detni.1}. «Yöresel muhabirimi^ her nâsılsa çahşabilen bir telgraf bulmuş. tzleniml«rini yazdınyor..» Yazı işleri müdüru, tüm dünyayı atlatma beyecanı içtnkoşıhu; v« •Ovada seller çağlayan gibi güriildüyor. Mor dağlann ardmda batmakta olan güneşiıi kızıllıgı. bu coşkun dalgalarla yoğrulurken. nrtsya insana ilahi bir heyecan \eren renk karmaşası çıkarıyor.. Ve tann dağın doruklarına kurulmuş bu görkeml; tnan/arayı seytediyor..» Yazı işlerı müduru dayanamamış. a r a y ı girip •Selleri falan unut. Tann ile roporta) yap. Fotoğraf da gönder. Tamam..» Kapatmış gitmiş teleksi.. Işte bu felakeün öyküsünü Glenn Ford anlatacak şimdi. TV'de Sinemada mutlak görulmesi gerekçn bir film var: Sfrıp of Fooh lAptallar Çremisi.) 1933 yıhnda Almanya da henüz faşi?m dogmamış. Yahudi katliamı başlamamt^ken. Guney Amerik»Ğmn AİHiaras'sya bir gemi hareket eder. Y'olculan içinde. Almanlar ve Yahudiler vardır. Katherine Anne Porter'in Faşizmin doguşuna. olup bitene seyircf kalan iyi insanlar sebep olmuştur» diyen roraanını Stan l?y Kramer sınamaya uyguladı. Vivien r.eigb ve Oscar U'erner Garika. Lee Marvin. Simone Signoret. Jose Ferrer. George Segal \e Heınz Ruhmann çok iyi oynadılar. Bu önemli filmle ilgili ayrı bir yaz.yı sayfamızda bulacaksınız. • CUMARTESİ Yafaynn Dcniz'de Kap Tan Cousteau'nun kamerası bu hafta dsniz dibi magaralanna giriyor. Müzi!< Eslence Programı İzmir'den eeliyor. önemlı birşey degil. • PAZAR Havanadaki Adatmmız (Our Man İn Havana) Grakam Greene'in ünlu romanından hareket eden Carol Reed'ın yaptığı bir casusluk parodisi. Havanadaki kendi halindeki bir eiektrik süpürgesı satıcısının Ingiliz Gizli Servibi ajan olarak kullanmak ister. Ama bu eğitimsiz ve tecrübesiz casus işleri karışurır. Satıcı • Casusta Alec Guinnes. Kübalı Polis şefin de Emie Kovacs çok sevimliydiler. Buri ivcs Ktaureen O'Hara ve Soel Co^arJ rkıbi tamamladılar Türk Hafif Müziğinin solisti Ayla Dıkmen Klasik Konserde ise. Ferit Tüzun'ün Türk Kapriçyosunu. Gürer Aykal yönetıminde Cumhurbaşkanhğı Füarmoni Orkes'rası seslendiriyor. İYİ İLE KÖTÜ Yaznr romamnı sövle özetlemiştı: tDü/ıya gemisi o!üm kamplorı borbarlığıno nasıl sürüklenci? Söyle: iyi ile kotü catıştılar. Dünya üzerir.deki kötülukler, iyi insanlar ızin verdiği ıC'n ertayo cıkarlor. lyı insonlordo, kötuye aeıyan b'r von daima vardır. İyi insoniar kötülere forkındo olmdan yardım ederler. SEN KÖRSÜN Monn ve Kromer filme cekerken, bu özü b!raz daho vurguladılor. Faşizmin geldiğini görmeytnleri aptol olarak ortoyo cıkardılor. Ydktşıklı, romantık. kenaişini tam bir Aiman soyan .Yahudi Losventhal'l tüm iyimserliği ile sundulor. Lowent hol «Sen körsün. Gözlerini oc. nereye gittiğinl gör» diven arkadaşınc şöyle yanıt verdi : < Ne demek istlyorsun?. Sen Yahudilerl bllmezsin. Biz Almon Yahudileri ötekilerden farklıyız. Biz önce Almon. sonra Yahudiyiz. Almony.0 icin cok şey yaptık. Almanya da bizim İcin cok »ey yaptı. Ne yoni, blrkac kücük onlaşmazlık yti zündtn tası tarağı toplayıp gidelim mi buralarefon?. Bano bak... Biz Alman Yahudileri 6 mUyon kişiyiz. Ne yapacaklar bize... Öldür*c«kl*r mi hepımizi?..» (Sonra bir kahkaha attı). ikinci Dünya Sovoşmda ölüm kamplarında milycnlarca Yahudınin öldürülmesinin ardmda, iste bu iyi kalpli, iyimser Lowenthal'in koyıtsızlığı vordı. TV VE HABER DAİRELERİ NAKLEN YAYIN ARABALARINI PAYLAŞAMIYOR YÖNETİM KURULU KARARI İLE HABER DAİRESİNİN EMRİNE VERİLEN, HABER TİPİ İKİ KÜCÜK YENİ ARABA. HALA SAHİPLERİNE TESÜM EDİLMEDL ANLAŞMAZUK ÖZELLİKLE SPOR YAYINLARlNI AKSATIYOR.. uzatfer izgü'nün Halo Dayı adlı romanından Ruftu Asyalı'nın Televizyona uyguladığı İki Öküz adlı dizinin cekimi tamamlandı. 6 bolümden oluşan dizinin büyük bölümü Ankara Cubuk kazasının Büyüduz köyunde yapıldı. Bir kısmı ise İstanbul'do cekildi. Solih Bozbeyoğlu'nun yapıp. yönettiği dizi ocak ayından sonro Tele Pazar icinde yayınlanacak. Dizide rol alan sanctcılor şunlar: Kamuran Usluer, Rüftvî Asyalı, Gül Asyolı, Köksel Kortay, Güler Ûktwn, Blrsen Aksoy, Atillo Olga, Senar Seven ve Yuk*«l Gözen. Dizinin kısaca konusu şöyle: Köyde tarla sürmek icin ödünc iki öküz bulamoyan Hale Dayı ile oğlu idris pora kazanmak icin İstanbul'o colışmaya giderler. Tüm güclüklere roğmen iki ököz parası birlktirerek köye dönerler. M GÜÇLÜ KADRO Düzenin bir kuklası haline gelmiş Bayan Tra advveli de Yivien Leıgh harika bir oyun cıkardı. Kontes'te Simon Signoret her zamanki gibı güc lüydü. Ona aşık doKtoru canlandıran Oskar Wer ner ise, kalabalık kadrolu tilmin en iyilerinden bi riydi. İyi bir ınson oluşu yüzünden mahva sünjk lenen Dr. Schumonn'ı yaşodığını söyleyen eleştir rnenler o!du. Genc oşıklar da George Segal (Dâvid) ve Elizobeth Ashley (Jenny), aşk ve nefretin nasıl birbirine kcrıştığını simgelediler. Stanley Kramer, filmin ticari başarısını arttı robilmek icin romanda değişiklikier yapmakla. özellikle romantizmi ve seksi tazla vurgulomokio suçlondırıldı, ama. Aptgllar Gemisi, hemen her yerde. izlenmeğe değer hatta «izlenmesi şart» fılmlerden biri olcrak nitelendirildi. 'nin oltı noklen yaym arâbosıntn Hat»r ve TV Daireleri orasındo payloşılamayışı ve rasyonel kullanılamayısı. kurumda her hafta yeni tatsızlKlara neden olurken. özetlıkle spor yayınlarda aksamalara yol acıyor. TRT'nin oltı arabasından iki tanesi eski. 8unlar sıyoh beyoz naklen yaym yapan büyük arabalar, birisi Istanbul'da, diğerl Izmir'de duruyor. Ancak İzmir'dekinin ortık kamyon olarak darıi işe yaramadığı ileri sürülüyor. Dört yeni arabo renkli naklen yayın yapryor. İklsi büyük. Büyüklerin ikisi de Ankara'da. KüCüklerin birl Ankara'da biri Istanbul'da. Ankara'da üc naklen yaytn orabası olduğu halde, bir tek ekip var. Bu yüzden iki araba daima boşta bekliyor. özellikle "haber izlemek İçin yapılmış kuouk arabalar. Yönetim Kurulu kararı iie, Haber Dairesi Başkanlığtno vertldiler. Ancak bu iki arabanın teslimi hâlâ yapılmadı. Gerekce olarok <koti kabul yapılmadı» deniyor. TRT'nin haber hızmetleri İcin modern aradara en cok gerek duyduğu dönemde, tonesi 30 milyon lirolık iki araba bürok rotik sebeplerle boş bekliyor. Bu kucük orabaların en büyuk özelliğı yaym icin şehir cereyanına gerek göstermeyişi. Arabanm motoru calıştığı zaman ürettiği elektrikie, hem kameralar, hem ışıldaklar, hem de arabanın uzerindeki verici orten caiışomıyor. Bu anien hareketlı. istenen yone dönüyor. Aroba üstünde 4 metre yükselebilen hidrolik ayağa kamera oturtâbiliyor. Bu arabolarla, bir gösteri yürüyüşü. va da bir moraton koşusunu bile> izlemek mumkün. Ancok şu sırado, ikisinin de fazla bir işe yoradığı yok. m İKİ ÖKÜZ, •tt ADLI YERLİ DİZİNİN CEKİMİ TAMAMLANDI m Televlzyonunda CHP'nin Köy» Utasım ve KöyKent girisimlehne değgin oldukca başarılı progromlar izledik. Ylna CHP'nin gtncliğl toplumsal kalkınmaya katkıda bulunmaya çoğıran girişimi ile ilgili kısa söylefilere de televizyonda rattladık. CHP düşüncelerini yo da girişimlerini destekleyen daha basko TV programları da var. Ama Türkiye'nln bir numaralı sorunu olan terör konusuna TRT Haber Merkezi büyük bir beceriksizlikle yaklaşıyor. Öte yanda, TRT Televizyonunun yayımlarında ise teröre karfi bir tek program yayımlanmadı bugüne değin. Nedir bu TRT'nin durumu? Köye Ulaşım Proiesi ya da KöyKent gibl girişimleri TV programlarında anlatarak TRT'nin yansızlığını yitlrdiji nerfye sürülemez mi? Böyle bir yargıya varobilmek icin CHP cizgisindeki bu glrişimlerin TV programlarında nasıl ele alındığma Wr göz atmak gerekir. Eğer amac salt tanıima ise ortada bir sorun olmayabilir. Haltd bu gibi girisimler toplum tarafından benimsenirse. o zaman TRT'nin aynı konularda cok daha aynntılı radyo ve TV programları hazırtamasını bekleyebilirlz. Tüm bunlara karşın CHP yetkiiiitri ya da bugünkü hükümet üyeleri kalkar da TRT'ye, cNicin Türfciye'deki terör konusunda daha tutarlı bir haber politikası Izlemiyersunuz? Niçin Türklye'deki en etkili kltle ilstişlm arası olan televizyonda terör* kor$ı progromlar yayımlamıyarsunuz?» diye hetap torarlarsa, bence cok yerinde davranmış olurlar. Gerci radyolarımızın ceşitli sorunları var, televizyonumuzun da. Ama her ikisinin de üretim gücü sıfırda değil. Özellikle TRT Televizyonu «5 Dakika» adlı programında nicin terörün kötülüklerine hic değinmez? Gazino programlarının sayisını azaltarak, TRT Televizyonu, bu havodan sudan konulorın yerine, nicin teröre karşı düsüneeleri kapsayan, terörün nedenlerini yabancı ülkelerdeki olayları göz önünde bulundurarak Inceleyen ve bu gibi olaylarm dekl kasım ayında Lelpzlg'de yapılocok. Türkiye'deki terör eylemleri karşısında TRT Haber Merkezi'nin durumu daha da yurekler acısı. Basından izleyebildiğ'tme göre İcisleri Bakanı'nın terörle Hgill bir acıklamasına radyo ve TV haberlerinde yer verilmemiş. Sen kalk «KöyKentıln propagandasını güncel oloylar programında bir güzel yap. Ama öte yanda Türkiye'nin bir; numoralı sorunu ile ilgili bir hükümet yetkilisinin acıklamasına sıra gelince, haberlerinde yayımlama. Bu gibi yansızlığı korumo göste Dört genel müdür değiştiren "Taşocağı,, bu hafta ekrana geliyor TRT tarihinin dört genel müdür değiştiren oyunu «Taşocağı» nihoyet bu hafto «krana gelıyor. Traugot Krichke'in oyununu Oskay Alptürk İsmail Cem döneminde önermisti Öneri denetimden gecti. ama bu sıroda Cem görevden a'mdı. Yalçınta? oyunun cekimini erteiedi. Korataş'ın odamları ise, cCocukları w« genclerl kötü yönde etkil*r> diy« cekimi yasakladıar. Cenglz Tafer döneminde. «Taşocağı» ucüncü kez denetime girdl ve bu kez oecti. Hazijon oymda cektme başlonan oyun, gecen oy tarnomlandı. Bu hoflo salı günü programo kondu. TRT GÖREVİNİ YAPMIYOR Mahmut T. ÖNGÖREN" sonuclarını acıkloyon belgesel programlor hazırlamaz? Niçin insanlar arasında barısı, sevgiyi ve dayanışmayı konu alan yerli ve yabancı TV oyunlarına ve fllmlerlne cokca soyıdo yer verilmez? «Yerli ve yabancı film seciminl ve bu filmlerl yayımlor içlnde yeterince değerienmeslnl bilmlyorsunuz.» dlye elesiirilince sorumlular ateş püskürüyorlar. Oysa dunyanın olumlu film pazarları ve senlikleri teröre ve anarşiye karşı konulan kapsayan filmlerle flolu. Bu gibi senliklerden birl de önümüzrisine Kim Inanır? Ayrıca şu soruları do sormok gerekiyor: Nicin siyosol amaclı clnayet haberleri TRT'de habercillk kurallarına uygun bicimlerde yoyımlanıyor? «Klm? Nicin? Neden? Nerede? Ne zaman? Oevamı ne? Bu gibi soruiorın yamtlorını TRT'nin haberlerinde boşuna bekliyorsunuz. Belkl bazı olaylorın ilk haberinde bu gibi bilgiler hemen verilmeyeb'lir. Fakat sonro söz konusu olaylo ilgili durumu izlemek ve diğtr günlerdeki haber bültenlerinde komuoyunu aydınlatmak gerekir. Olaylarm hongilerlnin »anıklan yakalanmıştır? Hangileri yokalanmamıştır? Yakalananların mahkemedekl durumları nedlr? Bu gibi sorulorm yanıtları olumiu etkiler yorotmoyocok olso bile, TRT tarafından duyurulmalıdır. Kaldı ki. son haftalarda eski günlere kıyasla yakalanan sanıktarın sayısı da oldukca yüksektir. Boyle haberleri de haber s'rolamasındo bosfora bile almak varken, bazı günlerde yakalanma haberlerinin televizyonun en son bultenıne konduğunu görüyoruz. Oyso haberdeki bilgiden, söz konusu yakalanma olayının o günkü 20.30 haberlerinde yer alabilecek bir zamanda oluştuğu anlaşılıyor. Neden bu geclkme? Böyle bir haber ne denli erken verllirse, moral bakımından holk üzerinde o denll olumlu etkiler yarotır. Hobercilikte «moral ögesi» üzerinde durmaya nicin gerek görülmüyor? Öte yanda acı bir haberi de hic zaman gecirmeden vermenin geregi vardır TİP'li 6 gencin bir sobaha karsı acımaiızca öldürüldüğü gün oloyın haberi TRT'de ancak okşomüstü yer alablldi. Basından öğrendiğime göre de aynı gün olusan bir basko siyosol amaclı cinayete TRT haberterinde hic yer verilmemiş. Bu yazıyı yazdıktan sonra. gecen perşemb* akşamı, TRT Haber Merkezi'nin anar si konusunda düzenlediği acık oturumu izledlm. Televizyondaki konusmacılar yukarda üzerinde durduğum bazı noktalaro değindiler, bazılarını yanıtiadılar, hatta bir tanesl TRT Televizyonunun ilk donemi ile ilgili llginc bir suclomo da yaptı. Bu noktalara Ilerde yer verecegim.