Katalog

DÖRT CUMHURtYET 9 OCAK 1978 ABDULCANBAZ Dr. Erdal ATABEK <Ov TURHAfy SELÇUK TuftA^ PE4M£îi6i'N?£N VİNE D£ Vtfî 0U^ADlâlN0AlW,<nWMtn5u DMSMNMÜKEM lihll MADENı' Ç/R Cı\*N , Veremden korkmayan E vet ortık veremder knrknuvoruz B r zaman'orın dehşet salon «.nce hcstalıg.» tıDfc.n başarı,la yend 31 c,r hastalik oıdj «Tuberkuloz* tanısı kcnroanın caresı/lık olduğu gunlsr gerıae kaldı Ano hastohgın onemı azaimış değı'dtr Tube r kuloz, topiumsal hastalıklorın arrjsındakı onemh yennı koruyor Bu onem, hastalıgın lyıleşmesme bcKilcak ozt3lt''ırsa, sorun esk bıcımını oîabıllr 3A4WMAMIZIftı'CAE^P, İSUMBOI'A âELpldl'Mı'Z) DcLEDİ HAfo'ft İ A A T İ M t B A ^ ^ M K f T l i ta !WK JiMîi Ora< ayıtrn hasıraa «Verem Savosı Eğıtım Hoftasu başlar Toplumu aydmlatmak ıcm cesıtlı yollorla bılgı ve'ilır Anrak tLberku'oz savasımı \aln'zca kışının eğltılmesiyle yapılTiaz Toplum ıc ndekı onlemlerın alınması, kısı boyutunu oşmaktadır Verem olqu*u bır ücgene beuetılebılır Ucgenın bır kenarındo «tuoerkuıoz mıkroou» vcroır 8ır kenorda kışının «Hcstalığa karşı dırencı> oulurjr Ucuncu kenarı ıse, hostalığın «bulaşmo yol'an» oluşturur Tuberkulozun ınsonao gelışmesı ıc n, hastalık nıkrobunun alınması gerekır Mıkrobun alınması hastal k o'usrvası ıc.n yeterlı değ'ldr Kışının dırencınde ozalmo oiemlı rcl oynor işte bu d rencîe, kışının beslenmesı. ısınması. «jıvınnıesı, ıçına'a bulunduğu cevre koşulları ışe korı$ T Aynco buniordm Oa onemlı olarok oşılanma, dırenc SG^'firtodn cok etkendtr BCG aşısı. tuberkuloz savaşsmmda baso sop'cvan onerr'ı bır oşoma olmustur Yaygın BCG kampcriv'osı ulke "< îde tdberkuloza karşı alınan onlemlerın en eti"lı!e'nd»n bınsıdır Orıemlı bır oqe de hastalıgın bulaşmasına kası lovab'lrektır Bu da. dcJr konutlardo sıkışık yasama ev ıcmde l'o^tayla aym yerrie yatna yemek yeme oturma koı. !enızienme durumunu onamiı kılmuktodır savos mımn bascnlı olması. Verem Savaş Genel Mudurlsjğuyle Ve'em Savoş Cernek'erı orgutunun bırlıkte cclışma<!iylo scğlonnıstır Savasım. ger.ış kıt'e taramalanno dOyaT^iı^ dunyo o'cusunde basa'i olacak bıcımde kent'er. kisr'salar ko' ier ev BJ denece'< sıkiıkta îaranarak tuberkuioz has'ala'' Vortrol a'tır>a alın r rışt r r D'ğer yandan cocukluk cağmti BCG aşısının v ı yqın "« cok denet rnlı b çımde oran i ı onp'nlı olcude c o l t n ştır s KisKfti v« topluiısal bulaşmaaa e'kılı olan be* l^nne honnmo cevre koRullorı sıreklı olarak kotule;tıöı halris k *ie ioroma | ar.v'a hastolon r^enetiTi aUınn airpa BCG IfOTanyosıylo do k sısel boğısıklığı toplum o!ceö,ınd<! saglamo başorılı b'r verem sovasımını ortaya koyabiımıştır , GERİDE KALANLAR... ~ı J Bır sobon Almon hukümetı rad/odon şu ononsu yapsa «Dıkkat dlkkat . Ulkemlzde yıl lardır calışon, beslenen, giyinen, okuyan, oturan, parklarımızda dolasan, marketlerımizden alışveriş yapan, blramızı lcen yapancı lsçılere şu andan itlbaren Ihtıyacımız kalmamıştır» Bu anons duyulduğurdo Almanya'nın savaştan kalma yıkıldı yıkılacak mahallelerınde yaşayan, yainızca parKlorcia do laşıp. super markeîlercle alısve rış etmekle kalmayıp, o parklarĞa aldıklan temız havanın mar ket.erclen aldıkları ekmeğn bedelını AlTian^ada emeklen/le kat kat ode/sn ışcılerımız ne /opar' ^ < Doneı c, '©r yjrtlanna Bavır!ları sepet'srı ve yanlorında Turkceyı cal pot Konu^on Almanya dogumlu çocuKlarıyla. Donecekler... Donuşte ne konuşurlar? Ne İer yaparlar? Yazgılarını değıştır mek ıcın hangı yollara baş.u rurlar, bılınmez Ama mutlaka bırşeyler yapacaklar. Onlar, top rakları. evlerı. ışierı olsun, cocukları rahat yaşasın dıye gıttıler Almanya'yo Gıtnelerı bıreysel bır başkaldırıydı Donduk lerınd« belkı de artık gıdocek yenı bır yer olmadığından topluca yenı yollar aramayı duşunurler kımbılır . Alman hukjmetının bu cnonsu ne zaman yapacagı bılıimez. Şımdı orada Turk ışcılerı yaşamaktodır. Gozden ırak olcn gonulden de ırak olur, öerler. Bu atasozu doğruyu soy emıyor artık. Gozden ırak olan gonulden de ırak olmuyor C^nku Almanya'dakı ışcılerırjıızın, onların kadınlarının, onların co cuklarının sorunları yurdumuzdakı emekcılerının sorunlarından ayrı değıl Bırılerı Almanya' da, bırılerı Turkıye'de İŞTE ORTAK SORUNLAR Turkıye'nın yoKSul ınsanı sureklı gocer. Yazları Cukurova ya, kışları koylerden kentlere. Almanya'ya gıdenler belki gocenler Içınde en gozupek, en korkusuz olanlorıd.r. Goc eden ınsanın derdı ortoktır. Goçenler aynı dilden konuşur. T»yz« bu cocuk ne zaman dan beri susuyor? • Bir koset alıp Enrjın m srsını alın > Işıl ÖZGENTÜRK SİEMENS FABRIKASI İŞÇİSİ SAKINE, OĞLUNUN SESİNİ İSTEDİ... Turkiye'nin insanı surekll göc eder. Yazın Cukurova'ya, kısın koylerden kentlere Aimanya'ya gidenler bel kı biraz daha korkusuz, gözüpek olaniardır. Ama ister Turkıye'de, ister Alman ya'da olsun göç eden insanımızın sorunları ortaktır. Goçun nedenı sorunların kaynaqını oluşturur. I yana acocak, kimılerl ev, bağ. bahce aldığnı soyleyecek Boy ram gıbı soyleyenını bulnıak da olası Bayram şoyle dedı • Şu öunyado dıkıli agacım yok Adama sorarlar, a be Bayram kaç ytl oldu gurbet ellerın9 gıdell, bır dıklll ogacın neden yok' Yok kardeşim, yok Işte! Sen benım bjna uzulciugumu mu sanıyorsun Sanma kardeşim sanma. Benim uzulduğum fllcn yok Halımden hoşnutum cok şukur Doçru dikılı tek aga cım yok. Varsm olmasın Ama adam olmasını becerdım ben. Zor bir Iştır ha Kolay sanma. Adam olmak oyle parayla pulla olmaz Adamlık başka turlu blr sanattır. Almanya'ya gıtmeseydim adam olamazdım Olsa olsa Allah ne verdıyse şukur diyen bır garıban olurdum. Adam lık Allah ne verırse ona şukur dememekle başlıyor kardeşim Bunu ben Almanya da ogrendim » ADAM NASIL OLDUM? «Koy yerlnde koyundan sayılırdık. Blz de alışmışız buna. Kabullenmişlz. Ama koyden çıktın mı İş değişiyor. Hele Alman ya'da. Fabrikadasın orada. Adının yazıidığr blr "kartın var Her sabah akşam basıyorsun karta. Herr Bayram Iste sen bu fabrlkada Işçısın! Yanı emegini satıp karşılıgında paranı alıyorsun. Adamdan sayılıyorsun yanı. Calış'ıgın içın, sekız :>oat onundekl duğmeye bastıgın idn. Ben o duğmeye basarken Turk luğum, onemli degıl. Ben o duğ meye basarken adamım* İşte bunu oğrendım Almanyo'da.» SAKINE DURUCAMDAN YENGESINE MEKTUP Gcc edcnıerın yokınları klmı zaman çozemsdıklerı, anlayama dıkları nektuplar olırlar İşte onlardan bır tnnesı Sıemens fabrıkoi.ında tel buken Sakıne Durucam dan ysngesına mektup. «Kıymetll yengem Perihan, Mektubuma bcsla ken hotırmı zı sorarım. Nasılsınız, iyımislnız? Enıstem nasıl, cocuklar na sıl, Engın'ım nasıl. Engın burnumda tutuyor. Sorma yenge. Kınalı kuzumun ayagmı bır kâğı da cıkar, me^tupla yolla. Yaşın da ona ayakkabı salacağım. Yenge sıze bıilahssa onemli bir rıcam var Engın ın yaş gununde ona dogum gunu yapmanııı rıca edıyorum Bır tane pasta alın, ustune mum dıkın. Engin'ın arkadaslarını cagırın. Hep bırlıkte yesınler. Engın mumu sondururken arkadaşları şarkı soylesın Eng:n cyrıca şarkı soy lesın. Bir kaset alıp Engın'ın se S'nı alın. Buraya yollayın. Ayagını da unutmayın Engin'ın se sını teyple alacaksınız Enlştem bılır Bır tane bulsun Cocuklar pastcnın basmda sorkı soylesın Engın'ın parası bmbeşyuz lıronın karsılıgı olcn markı gonderdım Bes yuz lıra daha gonderdım, doqum gunu harcayocaksınız Mektubumu keserken verdıgim zahmet icın kusura bakmayın derim Engin'l benlm yerıme yanaklarından op » Yenge me'MuDU olınca kızdı. Deiımıydı bu kız 7 Hıc el kadar cocuğa bunca masraf edılır m.y d ı ' Anlaşılan bu kız parayı kolay kazomyordu, Yo, koloy kazanmıyor Sakine markları. Tellerl bukerken gozlerl kararıyor co^u zaman. parmakları uyuşuyor. Beynı zonkluyor. Oğluna doğum günü yapılmosını istediyse bu oğlunun bu yuduğune kendınl ınandırmak ıçındır Oğlunun sssınl ıstedıyse bu yo gun iş donuşlerinde Turk ce b,r ses du/mok içindir. Ağıo/abılnek icndır, BITTİ Hastalık ve Sosyal Sınıflar.. Turw>rVtjioz rtostolıHonn çosyal sınıilarlo lltşkısınl ortaya ko^an orostırmalara konu o'muştur Ingıltere'do yapılan bır CCIISTIO sosyo »konomık ac'din en lyıyı I en kotuyu V olarak benrten btr smıflaTiada, tuberkulozdan olumierı şöyie ocıklaıT,^kt^dır Sosyol Smıfior j Oğlunun sesini istediyse bu, yorgun iş dönüşlerinde Türkçe bir ses duymak içindir, ağlayabilmek içindir.. Tuberkuloz ölumlerl (1Q0 000'd«) I 303 II .7 329 III , 51 9 IV . . 48.8 V 725 Ro.ie bır arastırmo ulkenrzde yapılsa sonuc benzer b1cır>1e o'urdu Hattâ. sınıf'ar orasmdckı fark daha da bu/u'< \uk O'U'du Soç/al smıflGn be'ırleyen temel etken oian sosvoekoıomk nğeler hasfoıığı oıçardan bulasiıran etkenıeıde kı^ısel Ü'encte ho'ta'ığı e/ ıcınde buloştıran koşu'lorda rol oynoTtaktadır Anral' iıastolı^i'n korumıosında Dev let elı/le onlem alınmosı. hastaların Ds M»t elı/ıe denetım altına alınnası. terfovı olanaklarr.ın üevlet îarafından sağlanması ulkemızde, sos\al f r sını !ar gercea're kc «ın hastalıkla savaşım n başanlı otmosı sıincunu dogurmuştjr Bu ornek de Turkıve de sağlık lnzmet'eri'tn Devlet elıyle saglanmosının neden zorunlu olduğunu gctîerrektedır Korkmayahm. u/onık O'OIITI . Tuberkuloza karsı sa\aş.m kıtlelerm bılıncll olması>'la sadlciır Cocuklann asılcnması basıt grıp sonılan hastolıklorda hcsîanm hekım denet'mınden gecmesı uzayan oksuruk, ıştar'Siznk halsızlik, za/ıfiamn o.bı belırtılerde mutlak olarak snğiık kcıtrolunun yapılTiası kıt'elenn bılgı duzevıne bağlıdır. Ancak, ıs burunla b'tmez Bu bılg sı olan kışıienn başvurmar l c ı r d a Devletın he turlu tanı '.e lyılesme claraklarını sonuno kodor ucr«'<!iz saâ'oTiası gerekır Hastalığı yenecek olan, Devletın <;ı.reklı o o r c m e sahıp cıkması, halkm do bu olanakla'don ne zonan ve nasıl yararloracağını bılmesıdır. Turkjyeli Insan durmadan goc eder, Yeni bır umudun peşınde. Yenl nare boyunda Tepeslnden asağı bakınca basın doner. Bakma yacaksın. Sarı bir oğlan vardı Çakır gozlu. Vıncte calısır, vın ci takarken duştu. O sanıye oldu Kirrsssi yoktu Ölusu iki gun bekledi. Hayrına devlet kaldırdı. Kömurde calışmak Alman ya'da lyıdır. Çok para verırler. Maske verırler Ama gene perışan olur odam Cıkıştakı yogurdu bıle yıyecek halı kalmaz, ıcı goturTez, cunkü ıcı sılme komürdü r Karı, cocuklar koyde kal ve guzei gelecekle/ kurmok Için. Göç eder. mıştır Tovbe AİT\anya ya aıle gö 9 turulur m u Kazandığını yersln, her şey boşa gıder Zeyneı'ın amcasının oğlu Kâzım mertce soylemıştır herşeyi. Alman\a'da yollarda mark toplamomaktadır Amo Ze/nel'm gozü Almonya'dadır irezıllıkse ırezıllık. . Ha burda ha orda COK ŞEY ÖĞRENDIM Bır koydsn, adı sanı bılınrıeyen bır koyden Almanya'ya g>t tın Elıne geçen ne^ Bu soruyu sorduğunuzda kıml lerı boşını salla/ıp ellerınl ikı YANITLAR I Sevım CİCFK; ANKARA: «19 yaşında blr kızım. Tıp Fakült*sı II doneın oğrencislyim. Başanlı olobilmem Için tık sık uykumdan ozverıde bulurrmam gereklyor Oysa b«n ikl qun ustuste yedisekiz saat uyusam, 2. gunun sonunda anıden başım donmeye, ayagımı bastığım çevre donmeya bas'ıyor Yatıp dinlenınce geçlyor. Bıraz ac kolsam, bıraz vorulsam bu olay ynelenlyor Fakat, son bir hofta lnnda kornım tok uykumu do almış olduğum haide ayni olay vıne o!du Uç gun ıcifde 45 kez yinelendı Surekll <attım dniend.m, gecti Fakat normol olduğum gunlerd« de kçndlmı cok carsız ve gucsuz duyuycrum.» Bu rfurumu aniamak için gıttiği hastanede karşılastığı durumu da ayrıca yazan okurumuza bu konuyu sonra el« aiacağımızı belirtorek, sağlık dıırumuyla ilgıll duşuncemizi soyleyelım Soz konusu belirtlier, gercekten de sinır sıstpminin yornunlugu, ruhsal stress'lere karsı tepki, kansızlıkla, ya tia bupların birlikte olmasıyla açıklanabilir. Yorgımltığa, csfltlı guçlukler içmde kalmaya karşı her orgapc.Tzmonın tepkisı cynı olmaz. Bazı kişi'erde dayanma daha kolay oldıığu tıalde, digerlennde dayonma daha guc olur Konuyu, gene, bır saglık kontrolu cozecsktir Ic hastc'ıkları ve sınır hastalıkları uzmanları yardımcı olacak .. lardtr. Sabahtan boyl». beri susuyor Neden dersln. Korkuyor ya kızım. Buyuk l»r korkuyor ilk glderken, bu cocukcağız. Sen de ml gldeceksln? Yok be kızım, benı bu yaşımda kım ne yapsın. Cocuk yalnız gıdecek. Hosteslere vereceğim, obur yanda babası karfilayacak. Babası garıbanı ılk gorecek. On gunlukken bana bırakıp gittiler, tam dort yıl oldu. Cocukcağız korkuyor, garıp... Goc büyük kucuk herkesı kor kutur. SarıkaTiışlı Ze/nel ıcın ls tanbul'da, Almonya'da korkulacak, ınsanın boğulup gıdıverecegı kocoman bırer ummandır A ma karın doyurma derd: Ze/nel'ı İstanbuTa suruklemıştır, amcası nın oğlu Kâzım'ı Almanya'ya. Zeynei bır soyler, Kâzım ıkı inşaatın odatında yatıp kalkıyoruz. Benden bafka yedl evsız daho, Pencereleri naylonlcdık. Bir de soba. Bakma gene de soguk, Irezllfık. Haym'da kolıyoruz Bir ododa altı klsl. Yerr.ek ışını sorma Rastgele . Yarı oc yarı tok. İrezlllik .. Inşoat da kocaman ha, Ml GARHT <\ OTELCEOKLARTE MI7LEMMHMIS UıZMETCSı DiSi BOND Doğan AVCIOĞLU Türklerin Tarihi Birincı Kitap Çıktı. ' ^ GEHEL DACITIM: TEKIN YAYINİVI IST&NBUl