Katalog

CUMHURİYET 7 OCAK 1978 Y E DI SANAT EDEBIYAT Sinemamızın 1977'deki durumunu şu başlık ten'ın «Kapıcılar Kıralı», özcan Arca'nın ancak 77'de gostenlebılen «Merfıaba»sı mı kurtaracaktı, 40 mılyonluk koca bır ulkenın sınema sanatının onurunu? Yıl ıçındekı tektuk cabalar, cGuneşll Batak lık»ton «Fıratın Cınlerı»ne, henuz gosterılmedıklerıne göre, onların sevabı 1978'ın hanesıne yazılacak. Kuşkusuz, bır «Otobus» fılmı ve «Otobüs» olayı var, bu karamsarlığa blraz umut ışığı gotlren... Yılın son ayında gos terılen, dı>«rda cekılmış bu Turk fılmı, 1977 yılı ıcınde yuuımuzu oğartan tek ürundu Ancak bu fılmın defterı, neden oıduğu v» daha surecek glbı gozuken tartışmalar yuzunden henuz kapanmamıj gozukuyor. Sanırım «Otobus»e yıne donuş fırsatları olacak... Bır dızi acı da getirdı gectiğımız yıl Tanınmış dublaı sanatcısı Hayrı Esen, emektar oyuncu Atıf Kaptan, yazar Semıh Tuğrul, yapımcı Murat Koseoğlu. yonetmen Nurı Akıncı, emektar sınema tıyatro oyuncusu Fadıl Garan yıl ıcınde ölduler Dışarda ıse sınema ıcın tam bır yaprak dokumuydu. Bırçok onemlı sanatçının olumune tanık oldu 1977: Sınematek fıkrının oncusu Henrl Langlois, yonetmen H C Clouzot, Joon Cravvford, Roberto Rossellını, Groucho Marx, Maria Callos. Bmg Crosby, Elvıs Presley, Howard Hawks ve nıhayet Charlle Chaplln, bunların en önemlılenydı Bır de yüruyuş var 1977'den kalon Sinema emekcilennın sembolık Ankara yuruyuşü. Grotesk boyutlar alan bır sansur uygulaması, sınema tle uğraşanlarm, sanatcısıyla, beden ve flkır ışcısıyie bıraraya gelerek. smemamızdo bugune dek gercekleştırllmış en gorkemlı toplu eylemı ortaya koymalorıyla sonuciandı Sınemanın kendine ozgu koşullan ve sınema dan ekmek yıyenlerm cok farklı statulerl duşunulduğunde cok kımsemn «olana<sız» saydrğı bu olay oercekleşti. başarıyla sonuclandı, kamuo/una'a gereklı aesteğe kavuştu Sınerronm Kendı ıcmde bılınclenmesı, bırieşmesı. orgutlenmeye gıtmesının habercısıydı bu, ve gecen ytl ıcmde Yeşılcam ın cevırdığı en guzel fılmdı Şımdı hep bırlıkte bu cabaların bır orgut (sendıkai kurulmosıyla sonuclanmasını bekhyoruz Yenı hukumetın sıneTia sonatının ve endustrısının sorunlarına sa hıp cıkması da beklenıyor Kısacası uzun suren karanlık bır donemden sonro şu sıralarda b'raz aydmlığa cıkma deneyım \aşıyan toplumumuz gıbı sınemamız da aydınlık olacağı umulan gunlerın eşığınde 1977'nın belki da en onemlı yanı sınemarrnzı onca karanlıktan sonro getırıp bu umut eşiğıne bırakmosı oldu 1977'de karikatürümüz «Bir yıl içinde yâyınlanan karikatürle ilgili kitaplar ve karikatür albümleri ülkemiz ve dünyadan topluca çizgili bilgiler getirirken karikatür me raklılarının kitaplıklarının da mizah bölümünu zenginleştiriyordu.» Tan ORAL Yetrruşyedı yılı boyunco temel gereksının malları otadan kalkar, kuyruklor uzayıp gıderken, bır başbakan, kım ne ısterse soylesın kamyoma gondereyım dıyebılıyordu Öte yandan dılımtzı trılyonlara olıştıralım derken bırazdan yetrrvş sente muhtacız dıyor yılın son gunu de ınsanlorın sabah soyledıklerı ıle akşam soyfedıklen bırbırını tutmaz ıncısını ortaya otı/ordu Gelışen top lumsal gucler ve artan halk muhalefeti mızanı yaygınlaşmaya zorluyordu Gercekten de yayınlanon dort mızah dergısinden boşko bırçok buyuk gaıete de mızah sayfaları vermeye başladılar Ka nkaturcüler Derneğı yurt lcı ve yurt dışı bır dızı sergıyı gercekleştinyor, bunların bırcoğunu do kı tap holmde yayınlıyordu SfRGilîR ' ı «Demokrası ve Ozgurluk» sergısl. Karıkatur Muzesınden başka, Bartın, Beşıktaş Halke/ı. Beylerbeyı ve Beykoz Kultur Derneklen TÖB DER salonu ve Şehır Tlyatroları gırışınde de ızleyıcılere suiuldu «Çızgılerle Kadınlar» sergısl 8 mart Dunya Kadınlar Gunu nedenıyle duzenlendı. Karlkoturculer Derneğı her yıl düzenledıklerı geleneksel sergılermde gunun en onemlı sorununu cızgıleyegelmışlerdır 1 e/lul gunu butun ulkelerde «Dun.a Bonş Gunu» olarak kı.tlcnmoktadır. Bu nedenle »Banş \rm Cızg||6r' aoıyla uluslarorosı bır karıkatur sergısı duzenlenmıştır Sergıye onb'r ulkeden ıkıyuze yakm sana'cı katılmıştır Vaton Gazetesınm actığı «Özgurıuk Korıkaturlerı» sergısı yıne Karıkatur Muzesınde sunuldu Izmır Tabıp Odası. Karlkatürcüler Derneğı ıle bırlıkte «Sağlık Sorunlarımız» adıyla yarışmalı bır karıkatur serg sı duzenledıler Çocuk Esırgeme Kurumu her yıl duzenledığı «Kısa Pontolon» karıkatur yarışmasını bu yıl butun uluslann cocuklarının katıldığı buyuk bır şenlrk hallne getirdı. IV. Uluslararası Akşehır Nasreddm Hoca Karıkotür Yarışması sergısı temmuz ayı başında Akşehır'de acıldıktan sonra Karıkatur Muzes nae de yılın son vo en buyuk sergısı olarak ızleyıcılere sunuldu Devlet Guzel Saratlar Akademısımn fiuzenledığl Istanbul Sanat Bayramı ıcınde yer alan b.r uluslararası karıkatur sergısı daha yıne Tepebaşında açıldı Gobrovo do yapılan bır uluslararası onket sonucu «duııyanın en ıyl yuz karıkaturcusu» nun bırı secılen sanatcı Yotcın Cetın ı 14 nısan gunu kaybettık Yalcm Çetın ın anısına onun kariKaturlerınden oluşan bır sergı yıne Karıkatur Muzesınde acıldı Muze crşıvınden secılmış cızgılerden oluşan bır sergı de «Turlu Ceşıtlı» odıyla yine muzede ızleyıcılere sunuldu Porıs te UNE3CO nun cağrısı üzerıne ccğdaş Turk karıkaturierı «Carıcaturque» adı altmda duzenlenen bır sergıde toplandı Sergıde dagıtılon «Carıcoturque» adlı tanıt mahkto Tjrk koriKoturu anlatılmaktaydı. YARIJMALAR, ODUIER: • • Izmır Tabıp Odası ve Karıkatürcüler Derneğı nın octıkları «Sağlık Şorunları» yarışmasındo Tuncay Urcan bırlncı, Canol Kocagoz Ikıncı Rıza Arsan (ODTU oğrencılerı adına) ucuncu, UT.ıt Kartoglu K Derneğı ozel odulu sahıbı oldular • Vatan gazetesınm «özgurluk» yanşmasındo Abdullah Orhan bırıncı. Ruştu Erota ıkıncı Gurbuz Ekşıoglu ucuncu olduiar Ahmet öz turklevent K Derneğı ozel odulunu aldı • DGŞA «2000 Yılına Dogru Şanatlar» Uluslorarası Karıkatur Yarışmasında gazetemızın cızerlerınden Alper Uygur bırıncılığı kazandı Ikıncılıgı Romanyalı clzer Cıosu Constantın, ucunculuğu de Bulgarıstan'dan Ştephon Despodov o|dılar • IV Uluslararası Nasreddm Hoca Karıkatur Ya'işmasında Boroıevıc Vladımır (Yugoslavya) Buyuk Ödulu oldı Başarı Ödullerl ıse, Januzs Kapusta (Polonya). Leonıd Tıschkov iSSCB), Valantın Rozantsev (ŞŞBC), Lubom>r Mıhaılov (Bulgarıstan) Cıosu Con3tanbtm (Romanya) kazandılar Yanşmada yırmı kadar ceşıtlı kuruluş ve yayın organının koyduğu ozel odullerı de ceşıtlı uluslardan sanatcılar paylaştılar. Gazetemızın ozel ödulunu Bulgor sanatcı Slavvı Mıtev kazandı. • Italya nın Tolentıno kentınde yapılan karıkatur yarışmasında ıse cızerlerimızden Ahmet Aykanat, Alı Ihsan Akulke. Zıya Romoğlu, Ahmet Şabuncu ve Hoslet Şoyoz |url özeı odulünu kazandılar KARIKATURCOtER DERNEĞİ YAYIHIARI: «III Uluslararası Nasreddın Hoca Karikatür Yarışması Kankaturler» Bu album Akşehır Nasreddm Hoca ve Turızm Derneğı ıle bırlıkte hazırlanmıştır «Sağlık Şorunları» karıkatur albumu de Izmır Tabıp Odası ıle blrlikte yayınlanmıştır «Banş lcm Cızgıler» adlı karıkatur kıtabı da Barış Derneğı ıle bırlıkte cıkanlmıştır «Cocuklar Yaşasın» karıkatur albumü ve IV Akşehır yarışmasında kazanan sanatcıların yapıtlarmın yer a'dığı «Ûduller 77» yayınlorı arasında yer alıyor Bunların dışında Yalcın Cetın'm yapıtlarından oluşan karıkatur albumu «Dosya» adıyla yayınlandı Şemıh Balcıoğlu, korıkaturlerını «1 MC» odı/la bır albumde topladı Bır yayınevı de Lasalvy. Sempe, Trez g bı yabancı cızerlerin yopıtlarını bır dızıde topladı Bır yıl ıcınde yayınlanan bu kıtaplar ülkemiz ve dunyadon topluca cızgılı bilgiler getırırken karıkatur meroklılarının kıtapliKlarında da mızah bolumunu zengınleştırıyordu Yetmışyedı yılı ıcınde dort czgı sanatcısmı da yıtırdık Karıkaturumüzun ozgun cızgılerı ıle onde gelen sanatcılarından Yalcın Cetın'ı 14 nısan gunu kaybettık Yalcm Cetln henuz 43 yaşındoydı Kendine ozgu orayışlar ıcınde ılginc karlkaturler yopan gene sanatcı Orhan Tophanelıoğlu'nu da 21 eylul gunu yıtırdık. Karıkaturumüzun en eskj ustalarından Ratıp Tahır Burak 28 ekım gunu 73 yaşındoyken aramızdan ayrıldı Ellı yıl boyunca bosında cızgılerı ıle yer alan Burak polıtık konkaturlerı yanısıra cızgı romanları ıle de tanınıyordu Unlü sahne sanatcımız Rauf Uiukut da 22 kasım gunu aramızdan aynW' Ulukut'un ozellı,e portre kar katur calısnala'i bıhnıyordu Karıkaturculennız yıi boyunca. segıler degı'er gazeteler vonşmalar ve kıtaplarla konu eOndıklerı eleştırdıklerı bır ktıdann dusaşunu de cızgıledıkten sonra bır yılı kapamış oldular. açıkça ortaya koymaktadır II Karanlığın İçinden,, Atillâ DORSAY 1977. Türk top'umu lcın karanlık bır yıl 1977 Turk sıneması Içın karanlık bır yıl Bu 2 denklem de yıl boyunca gecerlığıni korudu. Onun içın bu kısa toplu ba kışm ısmını, Arîhur Penn ın unlu fılmınden aldım «Karanlığın Içınden». 1977 yılında toplumun bunalımı, sınemaya da uzun yıllardır görulmemış bır ekonomık sıkıntı ve 1939 faşıst eğılımlı sansur tuzugunun bıle gerısıne duşen yenı bır san sur uygulaması bıcımınde yansıdı Sınemamız 'çın her ocıdon talıhsız v» kapkara bır yıidı bu... Bu olumsuzluk yıgını ıcınde bırkac yonmbaşarı/a, bırkac ıyl nıyet cabosına degınmek ne/e yarar' Bırkac papotyayla bahorı nıı get recegız? Yılmaz Guney hapıste bir yıl daha geçirdi. En verımli olabileceği. sınemamıza, halkına en guzel şeyleri verebileceğl donemde bfr yıl daha Lutfu Akad usta yıne calışma fırsatını bulamadı Metın Erksan'ın gorıp bır «Dışı Homlet»'e sınemaya donduğu. Atıf Yılmaz'ın odun ustune odun verdıgı. Osman Seden ıle Orhan Aksoy'un coltşkanlıklarını surdururken yerlerınden bır adım ılerıye gıtmedıkleri, Ertem EğılTiez'ın peşme tokılan Ergın Orbe/ ve Kartal Tıbet'lerle suya sabuno dokunmavan gulduru onlayışını surdurauğ'j. Şenf Goren'ın gellsen teknığlnı abuksabuk konu larda harcodığı bır yıldı bu Zekl Ök Tiyatromuz toplumsal değişime ayak uyduramadı S. Günay AKARSU Gerlde bıroktığımız 1977 yılının tıyatro etkınliğını genel bır degerlendırmeden geçırebılmemız ıcın aynı genellıkte bır olcut bulmak zorundayız Yoksa bu degerlendırme batun cabamıza karşın gene de oznel yargılarımızı yansıtmaktan oteye gecemez. B,r yılın ırdelenmesı bır oranda elbette oznellık taşıyacaktır, ama bu oznellığın kışısellık kertesıne ınmemesı, yararlanacağımız olcutun bılımsel olup olmamasma ya da hıc degılse bılımsellik oranına bağlıdır. Onun ıcm bız en sağlam olcutlerden bırı olon seyırcıye dayanarak yapmaya calışalım 19/7 tıyatrosunun ıncelenmesını. O zoman hemen toplumsal devıngenlığımız, hızlı degışımler ve genış kargaşalar yaşadığımızı anımsarız. Bugun de yaşıyoruz bu karmaşayı. Ne var kı gene bılımsel olmaya coiışırsak, bu karmaşamn. bu belırsız dalgalanmanın aslında bellı bır doğrultuda degışımın on bırıkımı olduğunu, toplumun aslında bu dogrultuda hıc de kucumsenmeyecek bır hızla ılerledığını anlarız. Tiyatromuz, bu toplumsal değışım ıcınde nerede yer almıştır acaba 1977 yılında9 Toplumsol değışımı gercekleştıren ve gene toplumsal değışımden etkılenen seyırcı ıle tıyatro dunyanmz nosıl bır ılışkı kurmuştur? Olaya bu acıdon bakarsak, vereceğımız. yanıt ne yazık ki tiyatromuz ıcın pek ovunc verıcı olmayacaktır. Tiyatromuz, bundan oncekı yıllarda olduğu gıbı, 1977 yılında aa toplumun, dolayısıyla seyırcının gelışım hızına ayak uyduramamıştır. Oysa, gene cok yınelenen bır yargıya gore sanatın (burada tıyatronun) toplumun onunde olması bıle gereklıaır. Sanatcmın ışlevı bu onculukte, bu ılerletıcı guc taşımasında saklıdır. Sanatcının. hem toplumuyla organık bağını koparmaması. hem de toplumun gerektığı kador onun de olması ıstenır Bızım tiyatromuz. bırakın onde gıtmeyı, toplumla bırlık olmayı bıle yetennce başaramamıştır 1977 yılında. Kucuk burıuva kesımınde yeşertılıp buyutulen tiyatromuz. genış emekcı kıtlelerie ıstenen butun leşmeyi saglayamamış, bu yuzden de kucuk burjuva eğılımlerden kurtulamamıştır. Burada, hemen ıcınde yaşadığımız toplumsal koşullar one surulebılır Devletın ya da beledıyelerın degışık yapıdakı ooeneklerınden yoksun olan ozel tıyatrolarımızın yaşama sovaşı verırken, boyle guc ve genıs kapsamlı bır caba/o gırışemıyeceklerı soylenebılır. Genellıkle doğrudur da. Yıllık gıden, buyık mıktarlara ulaşan bır ozel tıyatro, bu parayı, emekcı, ışcı kesımının butceS'nden toparlayamaz elbet Onun ıcın dunya goruşu bakımndan .lencı de olsa kucuk bunuvamn llerıcı kesımını seyırcı secmekten oteye gıdemez. Ozel tıyatrolorı bır oranda haklı bulabılıra. Kaldı kı onların ıcmden de değışık deneylere gırışenler cıkmaktodır Orneğın etkı adıyla DAST yenı adıyla Halk Tıyatrosu Istanbul'u bırokıp Anadoiu'nun emekc seyırcısıne tıyatro goturmeye cabalar. Başarı oranı ayrı bır tartışma konusu. Bunun gıbı başka bır tıyatro da cıkıp, dıyelım Istanbul un bır ışcı. eme<cı bolgesınde kucuk bütcelı pro'esyonel tı/atro yapmayı denememıştır şımdıye değın. Devletın odeneğıyle gışe sorunu, gıder sorunu hıc cekmeyen Devlet Tıyatrosu 1977 yılında emekcı kesıme varmak ıcın b'r caba gostermış mıdır9 No yazık kı hayır Gecen yıl yenl bır yonetımle, yerinden yönetımle, bır oşama yapmaya hazırlanan I B Şehır Tı/otroları beş sahnelerınden bırınde olsun seyırclnın n'teiığını değıştırmeye yonelmış mıd.r? Hayır Orneğın Bayra*nposa Beledıyesı'nın orneK ozeüıktekı semî saionundan yararlanamamışı.r bıle işcı ve emekct kıtlelere tıyatro gotürmeyl, buna karşılık amator topluluklar ustlenmıştır Ne var kl amatorlerın gerek sure. gerekse nıtelık bakımınrton cok kısttlı oianaklarla cabaladığı. daha doğrusu her şeyden once olanaksızlıkla boğustuğu bilinen bır gercektır Bu kısıtlamaları bır oranda yenıp. oldukca başarılı urunler elde edılmesını. lıselılerın tıyatroya yaratıcı bır soluk kazandırmasını sağlayan Istanbul Lıselerl Tıyatro YanşTiası tle 1977 yılında usta bır manevrayla il yonetıcılen tarafından engellenmiştır Butun bu saydıklarımızdan anlaşılocağı gıbl, 1077 yılında da tıyatro seyırcısının sınıfsal yopısında bır ceşıtlılık saglanamamış, dolayısıylo tiyatromuz bır yılı daha kendını yınel.yerek, daha doğrusu tuketerek kapatmıştır Şımdı bır de eskı n.tehğı ıcınde, eskı seyırcısıyle bırlıkte neler yapabıldığını kısaco gozden gecırelim Istersenız Genel br yaklaşımla 1977 yılında boşarılı bır cok gosterınırı sergılendığını söyleyebılırız. Bunlorın ıcınde tiyatromuz bakımından onemlı agetiren oyun metınlerl de vardır Örneğm Vosıf Ongoren'ın «Zengın Muttağı», bunların başında gelır. Öte yandan onemlı sahneye koyma calışmaları da yapılmıştır. Bunlar ıcm de I B Şehır Tıyatrolorında sohnelenen Bertoit Brecht ın «Cesaret Ana ve Cocukları»nı, Nazım Hıkmet'ın «Yolcu»sunu, Dostlar Tıyatrosu ndo sahnelenen «Ikılı Oyun»u sayabilırız Ve. as'l onemlısl, 1978 yılının bııe yenl seylrcısıyle bırlıkte oluşacağı kaşkusuz olan yenl bır tlyatro bıleşimı getırmeslnı dıliyoruz Bır genelleme lcinde. gorsel sanatlarımız da «bırleşik kaplar»dan payını aldı, demek yeterdı aslında. Yurt ıcmdekl cabalar 1977 yılınaa da yurt dışındakı gırışımlerden elbette fazlaydı Ne var kı, bu fazlalık Istanbul ve Ankara dışında ancak lzmır'ı kavramaktan ote de değıldı. Dığer kentleraekı bırkac gosterının sozu bıle edılmemelı aslında Gene bu uc kenttekı sergıler, komu galerılerınden cok ozel galenlerde goruldu Ga lerıler sayısında bırkac artışın, kapananiarıyle aynı sayıyı surdurmesı. yalnızco ekonomık dururrla mı ılgıli acabo? Bır bezgınlıgın, karamsarlığın resım muşambasındo, igerıklerde) yontuda, seramık, ozgun boskıda paydaşlık olcusu galerılerın gırıştm oğırlığmdan herhalde o olcude fazlaydı Sergılerın coğu tınsfll yonüyle zararla kapanıyordu. Yalnız yaşlı kuşak değıl, orta kuşak ve de gıderek gene sanatcıların da sezılır bır kuskunluğu vardı. Yaratmalarının sergılenmesinın bu uç kenttekı acılış ve kaponışları gereklı yansımasını gunlük, aylık yoyınlardakı, haftalık basımlardakı tanıtma ve e leştırılerde buldu Bır de koleksıyoncuların destegınde. Kamu kesımlnln hemen hemen gorsel sanatlardan tumüyle efını cektığıni 1977 yılı bır bakıma belgelemışt! Yıllık Devlet Resım ve He/kel Sergısının yerını gecen yıl, Istanbul Festıvâiı sırasındakı «Acıkhava» sergısı, ve de ozellıkle ılk gırışırnını herşeye karşın kapatan «2000 Yılıno Doğru» adlı sergıyle yurutülen cabolar alabılmıştır Sanatın, gorsel sanat yaratmalarının, gunlük yaşama gereğınce gırebılmesı ıcın bulunmuş cozurnlerden b'rısı olan «Odü!»lemenın de 1977 yılında hemen hemen gecen yıllardakı katkıdan uste cıkan bır yukseltısı olmadı, Sedat Sımavı Vakfı Odulü dışında Bu değerlendırmenın ceşıtlı alanları kavraması, bırlıktelık ve gelecektekı bazı yenı yenı odül gınşımlerıne de onculuk edebıleceğı düşunulebılır. (Gorsel dolda Cevot Dereh ve Zuhtü MÜrıtoğlu odullendırıldı). Ne var kı. gorsel sanatlanmızın 1977 yılındakı resım ve ozgun baskı alanındakı orneklerının cağdaş goruş ve anlatı duzeyınde. ulkemızın bır özgunluğu ıcerdığmı rahatca soyleyebılırız. Turk resmmın ulke ıcınden dışa taşmış, dışanda agır ağır guvenlı bır koza ormekte bulunduğunu belırtmek. kacınılmazlık toşıyor. Gaienler. ceşıtlı salonlor kışısel sergılerln yanısıro, karma ve gurup sergılerle, dernek ve benzen kuruluşların geleneklennı surdurürlerken geçmıs yıla karşın, secirı konusunda yetıiennı kullanmış sayılamozlardı Gercı bunu da beklemeK, ıstemek nereye kodar hoklı oıurdu' Yitırdığımız ustolarin Istanbul VP Aniara dakı sergılerı, bılınen orto kuşak sanot cıların sergılerı ızledl ve de bu arada gene kuşağın arosına bır kac yenı ısmı katabıldı 1977 Eren Eyüboğiu, Eiıf Naa, Sabrı Berkel, Cevat Derelı, Malık Aksei, Edıp Hakkı Koseoğlu sergılenyle, Avnı Arbaş, Abıdın Dıno, Adnan Varınca, Kuzgun Acar, Altan Gurman ın yapıtlarından duzenlenen sergılerı, Orhan Peker, Neşe Erdok, Burhan Uygur, Mehmet GJİeryuz, Mehmet Guler, Balkan Nacı Islımyelı, Muzaffer Akyol'un acılışları ızledı Gene bu isımler arasında Ister kışlsel, ıster karma sergılemelerıyle olsun, Aydın Ayan, Hasan Akın, S Erengonul Guclu. Ismaıl Turemen, Mehmet Özer, Mehmet Uyanık, Tülın Özturk, Alaoddin Aksoy, Ergin inan, Mustafo Pılevnell, Utku Varlık Gurkan Coşkun / Komet, Sevgı Şencer, Gul Der 1977 yılında gorsel sanatımız Gültekin ELİBALNurl Abac, Dılek Işıksel, Şadan Bezeyır, Mustofa Ayatac. Füreya Koral, Hakkı Karayığıtoğlu, H Tezonar'ı unutmamak gerekıyordu Resmın yanında 1977 serarnık ve yontuda bır suskunluk yılıydı Istanbul, Ankaro ve Izmır ıcn yurt dışından gelen sergıler ıcınde, Fransız taşbas"<ı resımlerı, Alman Grafıkterı, Kun Kramer ın ras'm grafıklerı, Ikuo Hıramaya nın Ipek Yoıu Resım Şergrsı G Mathıeu, Anton Lennoen ve tıpkı basımlı E Şchıcle G Klımt ser gılerı anımsanmolıdır Ya 1977 yılının olıp göturduVleriyse'' On yıl once. 1939 yılında Parıs'e gıden ve oroda ölen Fıkret Mualla Saygının orenlı ellerde saklanıp satışo cıkarılan rssimlennden ancak yırmı adedını, cok gecıkerei< elde edebıldl ülkemiz. Acaba yurt dısmdn yaşayan Abıdın Dıno, Avnı Arbas, Remz' Raşa, Erdal Alantar, Komet. Utku Varlık, Hak kı Aniı ve diğerlerınden bugune dek kac yapıt kazanabııdık muzelerımıze9 Ya muzelarımız. muzemız, ne durumda 1977 de' Bazı kesımlerınl ancak, bazı acılışlar se/gılerle anımsıyabıiıyoruz bu bınaları. 1978 yılı ugjr getırslnden boşka dıyecek sozumuz yok. Kucuk bır sanat cevresının muzelerı, galerılerı oğretmenlerı ya da ılgılılerıyle gezmeye başlayarak daha bır o denlı buyuyecegını gorsel sanotcılar soylemez oldular artık Yıtıkler ya da 1977 yılının bızden goturduklerı arasındo, unlu sanat kuramcısı Roymond Cognıat, ressam Karl Schmıdt Rottluf, ressom oğretmen Halıt Doral (1906), Ressam oğretmen Hıkmet Onat (1882), Ressam grafıkcı Fethı Karakaş (1918) ve oğretmen ressam (1903) Kemal Zeren anılan, yapıtları, goruşlerıyle anılacaklardır elbette Gorsel sanatlarımızın kaynaklanmosı va de ulaşması özlenen yaygınlığında «yayın» lorın da onemlı yerı yadsınamaz kuşkusuz. Ne var ki bır kac dergi ve bır kac günluk yayın dışında, kıtaplaşma yolunun henuz ıstenen duzeye ulaşmodığını 1977 yılı da belgeledı Ne var kı en azından Prof Dr. M Ş Ipşıroğlu Nazan Ipşıroğlu'nun «Oluşum Surecı Icmde Sanatın Tarıhı», Doc. Dr. Gunsel Renda'nın «Batılılaşmo Donemınde Turk Resım Şanatı. 1700 1850» ve Doc. Mustafa Cezar'ın buyuk uğraşın'n yayınlanan bır kesımı olan «Anadolu Öncesı Turklerde Şehır ve Mımarlık» kıtapları, yenl yayınları beklerken bızı umutlandırıyorlar Sanatcılarımızın yurt dışında tanınma \a da yaygınlığa ulaşma cabalarına kamu kesımının bı^ katkısı yalnız B Rahrru Eyubogıu ıcın oıdu Once Bern'de acıldı Bedrı Reıs'ın sergısı. Şonra Roma, Vıyana... 1978 ae Madrıt sergısı olacakmış. Sanotcılarım'Z sagken, daha sık, duzenlı ve bılınclı. surek60qooo luj pÇep ısoıo J9|I6JQS I| Kac yıldır, yurt dışındokı sanatcılarımızın bulundukları kentler ve bunların dışındoKi kentlerde de oluşturdukları sergılenyle, ulkemızden dışorıya gıdecek sergılerı kenetieyecek calışmaları erteleyıp duruyoruz! Şu sıralar bır Remzı Raşa. bır Erdal Alantar, bı f Mehmet Guler ve dığerlerının yurtdı^ı ssrgılerıne yanıt olabılecek dışarıyo gonderılmış acoba uc ya da daha cok soyıda sergımız bulunuyor mu ? Pekcok komşumuz ulkenın Orta Avrupa da artık sergı dolaştırmayıp doğrudan ulkelerınln desteğını alorok pazarlarını kurdj ğunu, 1977 yılını gerıde bırakırken unutmayalım fAvusturyo'do yedı Turk grafıkçisı. Cumhurlyet s 6 21 12 1977) Cağdaş Tu'k Gorsel Sanatmın bugün ılaştığı crzglyı be^ieyıp geiıştirecek onleTierın olmacaflı dönemm veni başlanaıcı 1973 olabllır mı' ŞARLOYA AĞIT Sen cocukluğumuzun gur kchkohası Bekledığimlz en kuytu koşemlzde Duşlerlmlzde acıdığımız sakcr Koca pabuçlarıyla yağmurda karda Utangac ssvdalı icedonuk uzgun Soyluya karşı duzmeceye karşı Yoksuldan yana gucsuzden yono Sevecen yurekli tek başına Her eylemde hep halkm yarvnda Itllip kakılan hor gonMen Gulerken ağlayan aglorken gulon Tefeclyle vurguncuyla savaşto ölmussün oyle yazdılar doğru mu Bır yenı dlrenişın olmasın bu Bir kuyrukluyıldır oktı gectl demek Iş gı yuzyıllarca surup gldecsk ' \ Nahit Ulvi AKCÜN