Katalog

Ekonomi Ekonomi ••• Ekonomi Ekonomi # # . Ekonomi Lkcnomi . . . Ekonomi tJkonomi Ekonomı Ekonoüi YENÎ TABAN FİYATLARI, YÜZDE 5 ÎLE YÜZDE 14 ARASINDA ARTIŞI İÇERİYOR DÜJÜK TABAN FİYATI UYGUIAMASl BİİYİİK SERMAYENIN EKONOm CIKARLARINA TANINAN 0NCEUGI YANSITIYOR; TOPRAK SERMAYESI SOZCİAERİNİN YENI FlYATIARA FAZLA TEPKİ GOSTERME MESINE, SİYASAl TERCIHIERI ILE ARACIUK KİRIARI YOIAÇTI. DESTEKLEME ALIM FİYATLARI (Zlncırleme Endeks) Yıllar 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 Buğday 100 100 100 103 8 106 0 1148 100 1188 178 3 1136 104 1 105 9 Çavdar 100 100 100 105 3 108 3 1154 100 120 0 175 6 108 9 104 7 105 6 Arpa 100 100 1114 1122 109 1 121 7 100 1P0 5 1739 102 6 1102 111 3 Yulaf 100 100 111 1 106 6 109 4 1190 100 1203 175 9 108 9 104 4 106 6 Fındık 100 105 0 100 108 6 128 1 109 6 100 1175 143 6 103 7 103 6 1138 Şeker Pancarı 100 100 100 100 142 0 100 100 150 0 133 i 125 0 1160 106 9 TAIAN FİYATIARINDAN TOPRAK SERMAYESİ I I ! BIRUKTE BELIRU OKEKTE YARARIANABILEN Ktl (UK URETICIIEK ENFIA5YONUN KUCAGINA ATILDI. ZAM KARARLARININ TÜMÜYLE AÇIKLANMASI İLE BIRLIKTE SIRANIN YENİ VERGİLERE GELECEĞİ BELİRTILIYOR 1977 yılı büyüme hızında geçmış yıllara göre düşme izleniyor; Para Fonu ve Dun ya Bankasının Turkiye ile kredıler konusunu gorüsmek içın 24 eylul tarihini beklediklerı öne süruluyor. B0 yıl ıclnde yıllara gore bırkac kat doH« fazla ortmış olan porasal genışlemenın buyume hızı uzerınde olıımlu bır katkı getırmedıgı saptapmıştır 1977 yılı buyume hızının daha oncekl yıl lara gore duşuk olarak hesaplanması. glttıkce hızlanan parasal genışlemenın butunuyle enflasyonu yaratıcı ve fınanse edlcı blr ışlev gordugunu ortaya koymuştur Devlet Istatıstık Enstıtusu yosal olarak temmuz ayında acıklanması gereken 1977 yılı ılk mıtlı gelır tahmınını henuz belırlememıştır Ancak Bokanlıklararabi Ekonomık Kurul da degerlenfMrılmesı geraktıgı gerekcesıyle Başbakanlığın ısteml uzerıne Oevlet Planlama Teşkılatı no bır tahmın gonderılnııştır Bu lahmınde 1977 yılı buyume hızı yuzde 5 5 olarak duzenlennııştır Bu oran yuzde 8 dolayında tutulan oncekl yıllara gore onemll blr yavaşlamayı yansıtmaktadır Uzmonlar ıse buyu me hızının artış oranındakı yovoşlamanın gerçekıe cok daha fazla olduğunu belırtmektedırler NEDENLERI 1977 yılı buyume lıızının gerilemesı maddî uret'ine dayalı tarım ve sanayıdekı yavaşlamadan kaynaklanmaktadır Toplam mıtlı gelır rokamını oluşturan sektorler arasında beşte bırlık payı olan sanayı kesımınde ongorulen gelır ortışı, oncekl yıllardan daha duşuktur Ayrıca sanayl gelıılerının hesaplanmabinda gıderek yoğunlaşan ener|i kısıtlamaları ıle dovız darboğazı nedeniyle yılın bundan sonrakı aylarında karşılaşılması olası hammadde darlıgımn etkılerl dıkkate alınmomışIır TARIMDA NE OLUYOR? Öte yandan tarımda yaratılan olumlu havnya karşın gecen yno gore mutlak değer olarak yuzde 3 oranında bır qerıleme bulgulanmıştır Tarım gelırlerınde bu gerıleme uretıtnde buğdny dışındakı hububot turlerınde beklenen azalmadan cok, 1976 yılı rakoınlarının aşır, olcude şışırılmış Olmosının sonucudtır «ISTİKRAR» ÖNLEMLERİ Ukıslararası fınansnıah cevrelerının uzun sureden berl «ıstıkrar» onlemlerl ıçınde ısrarla savundukları buyume hı/ının duşurulmesı gereğının fıılen yerine geldığı ızlenmektedır Kamu ıktıspdi kuruluşlarını verımlı kılmak icm uzerınde duruion 7om dızısıne ıse Tekel urunlerıyle başlanmış bulunulmaktadır TEKEL urunlerına yapılan zamlar ılk olmanın otesınde akarypkıt komur elektrık ve ılâcın on celık aldığı otekılerın boyutunu da belırlemektedir Yıude yuzluk oraıı'ar aşılarak hırııırı MC oıtaklı^ınca uzun sure bekletılen zam kararlarının putun yuku bırden atılmak wtenmektedır VERGİLER NE ZAMAN*> Malıye Bakanlıgı ılgılılerl zamlarm acıklan* masından sonra 1976 yılı bulce tasaı ısı ıle bırlıkte bazı yenı vergı onlemlerının gundeme geleceğınl belırtmektedırler Yeni vergl onlemlerlnın asgarı ucretın vorgı dışı tutulması yolundakı tasarıların enınde sonunda yasalaşacağı varsayılarak orta ya cıkacak vergı kaybını telafl edıcı bicımde formule edılereğı savunulmoktadır 24 EYLUL TARIH/ Ote yandan IHuslararası Para Fonu ıle Dunya Bankasının Turkiye nın kredı ısteklerıne ılışkın goruşmelere baslamok ıcin 24 eylulu beklediklerı one surulmektedır 24 eylui Birleşmış Mılletlerd* Kıbrıs sorunıınun ele alınacagı iarıntır Genel kanı KiDrıs konusunda Batı nın ıstedlği odunlerle bırlıkte TıJrkiyeden ekonomısıne ılışkln ıstıkrar onlemlerının de 24 eylule dek olınmasının ı«itendı^ı yonundedır Bu ıslek yerine getırlldıgl takdırde Uluslararası Para Fonu ve Dunya Bonkası Turkiye ıle kredl masasına oturocaktır Bu ıse Turkiye yı Uluslararası Para pıyasalarından kredı alabılırlıgıne yenıden kavusnıasının onayı olacaktır tok soyıda öîei yabö'1r"i baııkanın do şınıdll* bekledığı boyle bır «noyg'ır, Muç GÜRKAN önemll taban flyatlorı geeikmelı olarok bırıbırl ardından acıklanmaya başla'imıştır Cekırdekslz kuru uzum ve Incır taban fıyatlarının da belirlenmetlyle, acıklanan taban fıyat sayısı sekıze ulaşmı» olmaktadır Bugune değın bellrlenen taban fiyatları, yuzde 5 ıle yuzde 14 arasında bır artışı ıçermekte dır Gonel fiyatlar duzeyındekl yukselmenın oldukca altında kalan bu oranlar. Bırıncı MC ortaklığının ve bundan once AP'nın tek başına ık tidardo bulundugu donemlerdeki taban fıyat polıtıkalorıyla paralelllk gostermektedır Son dort yılda ust uste yuksek uretım sağlanan tarım kesımınde 1974 yılında CHP MSP Koalisyonu taralından verılen yuksek taban fıyat larından sonra oldukca duşuk oranlı arttırımlarla yetınılmıştır Turk tarımında ozel bır ağırlığı bulu nan hububat taban fıyatlarının ıncelenmesı bu konuya yeterınce acıklık geiırecek nıtelıkiedır. YUZDE 23 ORANINDA Buğday, arpa çavdar ve yulaftan hububat taban flyatlarında MC ortaklıklarınca 1975 1976 v« 1877 yıllarında toplam yüzde 23 oranındo bır ortış yapılmtştır Buna karşın. aynı yıllarda Toptan Eşyo Fiyatları Genel Endeksı yuzde 54 oranında yukselmıştır Toptan eşya fıyatlarının h u ' bubat cercevesındekl artışı Ise yuzde 41 olmuştur. Gorulduğu gıbl MC ortaklıklarınca hububat taban flyatlarında uc yıl boyunca gercekleştırılen Ortış, Q«nel fiyatlar duzeyındekl artışın bır hayll gerısınde kalmaktadır Taban fıyatlarındakı artış hububat fıyatlarındakı yukselmenın de hemen hemen yarısı duzeylnde bulunmaktadır. Toptan ve taban fiyatlar arasındakı bu fark, toptan fıyatlarda meydana gelen yukselmenın buyuk olcude aracılık yoluyla elde edılen kârlardan dağduğunu ortaya koymaktadır Nıtekım tarım kesıml toptan fıyatlarındakı gelışımın kesımsel dagMıfnı, tlcarel ve" uiaştırmaya doğru dlkfcaf c*RIcı bır kayışı ortaya koymaktadır Tarım urunlerının tıcaretı ve nakllyesı ise genelllkle toprak »ermayesının kendislnln gercekleştırdığı Işler olmaktadır. te zeytln yetıştırıcisl tarımsal uretıcl yerine zeytınyağı sanayıcısının gozetılmeş anlamına gelmektedır Bır ıkı ornekle daha coğaltılabılecek ozel konumlu bu urunlere ve yuksek taban flyatı polıtıkası sonunda kar mar|ları iyıce aıton az sayıdakı buyuk işletmelerın varlığına bakıp duşuk fıyat polıtıkasını savunmak olası deglldır. Çunku, pıyasaya sınırlı ölculerde de gırıyor olsalnr kucuk uretıcılerln qelırlerınde ortış sa(Jlamanın bugun ıcın taban fıyallarındun başka bır yolu bulunmamaktadır MC oıtaklıklarının <enflosy<Tiu daha fazla koruklememek» gerekcesıyle taban fı yatlarını duşuk tutmaları toprak sermayesı ıcın kabııl edılebılır olmaktadır anıa kucuk uretlcıler enflasyona korşı caresız kalmaktadırlar. uven oylamasından sonra Iklnci cephe hukumetlnm ıki önemll «Ekonomlk lcraatı» gorulrmıştur Daha dogrusu, llk Ikl uygulama Ikl onemll konuya ayrılmıştır Devaluasyon ve taban fiyatlarının acıklanması Taban fiyatlarının tek tek urunlere gare acıklanması surerken, Tekel zamlarıyla Iklnci cephe hukumetl Izleyeceği ekonomi polltika uzerıne halka yeterli olçude bilgi vermiş durumdadır Aşırı fiyat artışları onumuzdeki donemde iktidar sorumlulorım televlzyon ekranlarından şlmdlkl glbl kaçıracak, ya da onları gercek dısı demecler vermeye zorlayacak, bunalım da giderek artacaktır G desteklemektedlr lc ve dış egemen cevrelejln birlestlklerl noktada, ikıncl cephe hukumetl de birleşmış bulunmaktadır Çunku, fiyatlar gecen yıllarla karşılaştırıldığında artış oranı gercekten cok duşuktur ic ve dış egemen gucleri aynı noktaya getlren, salt flyat artışına gerekcp aramok değlldir «Fıyat artışı» bahanesl adı altında başka nedenler de yatmaktadır Tarımsal urunler şu ya da bu bicımde sanayiciler Icın glrdi niteliâlndedır Ynni tarım urunlerlnl dog rudan ya da dolaylı sanayiciler de kullanmaktadır Tarım urunlerl fiyatı ne kadar yuk sek olursa sanayicilerin mallyeti o olcude yuksek olmaktadır Kendi malıyetlprlnl dtısuk tutmak amacıyla orvlann duşuk taban fiyatı onermeleri doğaldır de bulunacaktır O halde, bu gerekce ortadan kaldırılmalıdır Nihayet son blr nokta, lc ticaret hadlerlne lllşklndır Başka bir deylşle, tarım ve sanayl urunlerinln yurt lclndekl pazarlanması sırasında birbırlerlne olan değlşlm oranlarıdır Degişlm ya da flyat oranı uzun yıllar tarımsal urunler lehınde kalmıştır Ancak son yıllarda giderek sanayl urunlerl l«hine gellşme gostermeye başlamıştır Yanl ornegin. bln kılo buğday Ile dlyelim ki bir buzdolabı satın alınabiliyorsa fiyatlar ara sında oyle bır degişim olsun kl, bır buzdolabı satın alabllmek lcin bln yerine Ikl bin kilo buğday vermek gereksın Nisbl fiyatlar boylo bır gellşme gostersin Boyle blr gellşme gostermesı saglansın Bunun saglanması Icın de, tarım urunlerl »lyatları duşuk tutulsun Buraya degın soylenenler tarım urunlerinln sanaylcller acısından onemlnl ve bu onemle siyasal İktidar arasındaki bağı ortaya koyma denemesıdir Bir de yapılan uygulamayla uretlcllerin nasıl blr duruma duştuklerlni belırlemek gerekmektedir Taban fiyatlarının bu açıdan ırdelenmesl, keslnllkle blr gerçegl vurgulamaktadır Taban fiyatları kucuk uretlciye yaramamıştır. yaramomok tadır Çunku orneğln, buğdaydo uretlcmin yuzde 66 sı «Kucuk uretlcbdir Kucuk uretlcl demek urununu piyasaya cıkarmoYon. satmuyan, kendl tuketen uretlcl dem»kttr. Verilen tiyatla'la dogrudan buyuk uretlcl qozetllmektedir Kredl ve gubre bulamayarak tefeclnin ellnde kalan kucuk ureticl lcin taban flyatının anlamı yoktur pek Kucuk ureticl tefecl etinde giderek yoksultaşmaktadır. Demek ki, siyasal iktidar taban fiyatı polltlkasında aslında kucuk ureticllere değll, buyuk toprak sahlplerlne karşı Irleyeceğl polltlkayı cizmiş olmakla onlara karşı aldığı tavrt ortaya koymaktadır. Kendi cellşklsl de zaten bu noktada acığa cıkmaktadır Sanayicilerin özetlenen gerekcelerle duşuk flyat onerlslne Ikincl cephe hukumetl tastamam uymuştur Kendl cellşklslnl de boylece yaratmıştır Çunku, 5 haziron secimlerlnde onları iktldara getlren toprak ağaları olmuştur Toprak ağaları denetlmindekı kırsal kesimln oylarıyla Iktldnra gelmlşlerdlr Şimdl onlara ters duşmuş durumdadır Demlrel ve ortakları Ama, Demlrel In de hesabı vardır duşuk flyat verlrksn. Seclmlere daha dort yıl vardır Cok olağanustu blr gelişme olmazsa, Ikincl cephe hukumetl dort yıl Iktldarda kalmaya aday gorunmektedir Salt taban fiyatı değll glrlşilen «Ekonomlk icraat» tumuyle boyle bir Izlenıml guclendlrmektedir Onun lcin sanaylcller şimdl alablldiğlne desteklensln kl seclm yılında «Seclm taban fiyatı» uygulanmosına klmse ses çıkarmasm Sanayicl ile toprak ağası seclm yılında yenlden uzloşabllsln. SANAYIE KAYNAK AKTARIMI Duşuk taban fıyat uygulaması AP nın ve en buyuk payla katıldığı MC ortaklıklarının buyuk sanayı sermayesının ekonomık cıkarlarına oncellk tanımasının doğal eonucudur 1960 ların ıkınci yarısında ekonomık yapısına illşkın onemlı bır oşamayı geride bırakan Turkıyede uretım deöerı bokımından sanayl tarımı aşmtştır Boylece sanayıın sorunları hem ekonomık, hem de demokratık yapıda on plana çıkmıştır. Tarım kesımınden sanayıe ucuz gırdı sağlanmssı bu 80runların onde gelenlerınden bırı olarak gundeme gırmiştır Gercekten de son onıkl yıllık cjonemde seçım yılları ve CHP MSP Koalısyonu'nun 1974'dekı uygulaması dışındo taban fıyatlannı duşuk tutarak tarımdan sanayıe kaynak ak* tarıtnı ıktıdarların büyuk blr tıtızlıkle sadık kaldıkları gorevlerınden olmuştur Bu olgu ılışıktekı zıncırleme taban fiyatları endeksınden acıkça ızle nebılmektedır Burada, dovız darboğozının yoğunlaşmasıyla pirlıkte sanayl kesımınden MC ortaklığına son yıllarda yonelen oldukca sert gorunumlu eleştırılere kısaca da olsa değınmek gerekmektedır Bu eleştırller aradakı bır kopmayı yansıtmamaktadır Akslne, 1977 yılı taban fıyotları. sanayl kesımınin eleştırılerını kamuoyuna acıklorken de ıstedığl odunlerl kolayca elde edebıldığını gostermektedır. Flyat artışlarının yanı sıra, Demırel ve İktidar ortaklarının izleyeceklerl ekonomi polltika uzerlne goruşler ortaya koyobilnıek lcin devaiuasyonur, dışında, ozelllkle taban fiyatlarından hareketle onemll Ipuçlan elde etmek olasıdır. Seçimler nedeniyle uzun sure ertelenen tarım urunlerine uygulanan taban fiyatları arka arkaya kamuoyuna açıklanmaya başlanmıştır Onumuzdeki gunleıde de kalan son urunlerln fiyatları bellrlenecektlr Acıklamanın alışılmış donemln dışına taşması uretlclyl cok guc durumda bırakmıştır Ancak, verilen taban il,atları ure ticlnln ıçinde bulundugu gucluğu yoğunlaştırıcı nltellkler taşımaktadır ** ' MMrşeyden once ortaya konuiması geroken blr olgu vardır Taban flyatlarını belirlemek slyasal blr eylemdir Ekonomi polltlkayla butunleşen blr eylemdir O halde taban fiyatlarından giderek Iktidarın ekonomi polltlkasını ve dayandığı guçlerl bellrlemek olasıdır Taban flyatının duşuk ya da yuksek tutulması başlı başına blr olcut nltellgındedlr Hele de eger, taban fiyatı konusunda gerek lcte gerek dışta cok şey soylonmlş ve alınan kararlar soylenenierin dogrultusunda gercekleşmlşse, sadece uretlclyl ilqilendirlr glbi gorunen uygulama, tum toplumu llgilendiren boyutlara uzanmış demektir 1950 lerden berl uygulama alanı bulan, ancak son yıllarda onemll ekonomik olay hallne donuşen taban flyatlarıyta hem Uluslararası Para Fonu (IMF) hem de yerll sanaylciler llgllenir olmuşlardır IMF In ve yerll sanaylcilerın ortaklaşa savundukları blr düşunce vardır Taban fiyatları duşuk tutulma iıdır onlara gore Çunku, taban fiyatları flyat artışlarının başlıca nedeni olarak gorıılmektedir Işcl ucretlerl Ile blrllkte IMF'ln «Ekonomlk Istlkrar tedbirleri» adı altında Ikincl cephe hukumetlne onerdlğl uygulama ilkelerl lclnde bu konu açıkco yer almaktn dır Taban fiyatlarıyla kırsal kesime duşuk blr gellr aktarması yapılırken, Işcl ucretlerlnin dondurulmasıyla da kentlerdekl sanayl emekcilerlnin gellrlerl törpulenmek Istenmektedlr Aynı savı sanayiciler de hararetle •YORUM Taban fiyatlarıyla sanayicilere yönelmek Yalçm DOĞAN" Sanayiciler acısından Ikincl blr nol;ta, ekonomlde kaynak transferl Ile llgllıdır Devletin ellndeki kaynak, en acık deyımlyle para, sınırlıdır Bunun blr bolunıunu taban fiyatları yoluyla kırsal kesime, uretlcilere aktarmak, sanayl kredllerinin o olcude azalması anlamına gelmektedir Ylne kucuk kucuk aktarmalarla yetinilmell ve dcvlet kaynakları kendllerlne ayrılmalıdır Bu da cok dogal ve tutarlıdır Ücuncu nokta, toplu sozleşmelerle bağlantılıdır Tarım urunlerine yuksek taban fiyatı vermek, gıda maddeleri fiyatları artışına yol acacak, işciler toplu sozleşme goruşme lerlnde başka gerekceler yanında, bir de buna dayanarak daha yuksek ucret Islemııı Türk lirasının ABD Doları ve Isviçre Frangı karşısındaki değer kaybı sürüyor ANKARA, (ANKA) Turk Lırası nın serbest pıyasa degenne Ilışkın en son bulgular, poranıizın ABD dolorı ve Isvıcre Frangı karşısındokl değer kaybının suıdurduğunu orıaya koymaktadır Paramızın ABD doları karşısında bu suıe oncekl ka^onımlarının yenıden kayba donuşmesı dovız parıtelerınde yapılan 3 ayustos gunlu oyorlamayı gecersız kılmıştır Gectığımız haftadan başlayarak ABD Doları nın uluslararası kambıyo pıyosalonnda da yukselmekie oluşu bu durumu pekıştımıektedır Isvıcre Dış Ticaret Bankası'nın verılerine gore, 22 temmuz tarmınde ABD Dolorı karşısındo değer kazonarak 18 30 lıro uzerınden Işlem goren paramız 5 ağustosta yenıden 18 90 llraya gprılemıştlr Avrupa da bır ABD Doları edınebllmek ıcın odenen Turk lırası mıktanndokı bu artı$ ıkı hqfto ıcmde 60 kuruşluk bır değer kaybını ortaya koymaktodır Aynı şekılde, Zurlh'te 25 temmuzda 100 Turk lırası karşılığında 12 70 Isvıcre Frangı odenırken, hu mıkinr do 12 35 Isvıcre frangı'na dusmujtur. TOPRAK SERMAYESİNİN SUSKUNLUĞU Değınılmesl gereken Iklnci bır konu da, ıkınci MC ortaklığının acıkladığı taban fıyatlarına, gecmışte olduğu gibı bu yıl da toprak sermayesının sozculerınden tepkl gelmemesıdır, Zıraat Odaları ve Çıftcı Bırlıklerı ılgılılerlnden cıddl bır eleştirı duyulmamaktadır Buyuk toprok sermayesının örgutlerı, genel fıyatlardakl artışın oldukca altındp bır taban fıyata razı olmuşa benzemektedır Razı oluş, bır yonıyla toprak sermayesının ticaret ve ulaştırmada odaklaşan aracılık yoluyla buyuk gelır olanaklarına sahip bulunmasından doflmaktadır Oaha onenılice bir yanıyla Ise, MC ortaklığının slyasal yandaşlığından kaynaklanmoktadır. MC ortaklıklan, sanayl sermayesinm olduğu kodor toprak sermayesınln de sıyasal koalısyonları olarok görev yapmaktadırlar. Yozlaşmış toprak reformu yasasının daha da yozlaşması lcın «Iden gelenın yapılması, buyuk toprak sermayesinm cıddi olarak vergilendlrllmesının duşunulmemesı bu yargımn kanıtlarıdır. KUCUK ÜRETİCİNİN DURUMU Duşük taban fıyatlarına gösterılen rızaya rağ m«n, yuksek fıyat uygulamasından asıl yararı buyuk toprok sermayesının sağloyacağı gerçektlr. Bu ozelllkle bugdayaa iyıce bellrgınleşmekte6'lr. Buğday, topraksız ya da buğday uretmeyen koylulerın de sotın almaktan vazgecmeyeceğı blr ürun nıtelığındedır Bu nedtenle. buğday taban fiyatlarının yuksek tutulması, hızla coğalan kentS«l nutus yanındo geniş kbylu yığınlarının da cıkarlarına ters duşmektedır. Ancak, destekleme olımıno konu olan 22 urun arasnda buğdayın oldukca özel bır konumu bulunmaktadır ZEYTİNYAĞINDA Benzer bir durum zeytınyağı lcin de soz konusudur. Tarımsal üretıcıyi desteklemek gerekcesiyle uygulanan taban fıyat sısteınınds, ?eytınyağının uyguioma kapsamına alınması, gercek KÜÇÜK BUĞDAY ÜRETİCİSÎNİN GELİRİ ÇOK DÜŞÜK Buğday taban fiyatları konusunda llgill kdmu kuruluşlarındo yapılan araştırmalar, kucuk buğday uretıcllerınin bu hasat donemındekı gelırlerının olağanustu duşuk duzeyde kaldığını ortaya koymaktadır 20 donumdeıı kücuk 600 bın cıvarındokı Işletmenin 1976/77 hasat dönemındekı buğday uretımlnden elde eltıklerl yıllık kar sadece 60 llra olmuştur Yapılan oraştırmalara gore, bu dönemde 600 bın kucuk ışletmenin ışletme başına buğdoy satışı ortalama 200 kılo cıvarındadır Bu yıl hukumetln verdlğl deslekleme fiyatlarının ortolaması ISB 290 kuruş civarındaaır Bu durumda kucuk Işlelmelerın bır yıllık cabaiarının sonucu ure^ tıklerl buğdaydan elde ettıkleri gelır 580 lıra olmoktadır. Füsun ÖZBİLGEN şuk tutulması Hs daha fazla g«lır olanağını tırmış olmoktadırlar yl Araştırmaloro gore, buyuk Işletme olarak halen uretlm yapon 20 bın kador bırirn bulunmaktadır Bu işleimelerın ortalamo yıllık soiışları ise 75 ton civarındadır. Bu durumdo 20 clonumden kucuk bır Işletme bg yıl 60 lira cıvarında kâr elde ederken buyuk işletmelerın bu yılkı kârları 22 bın 500 lıra olmaktadır. MC hukümetınin duşuk tabon fiyatı polllıkası buyuk cıftcl ve toprak ağalarını daha fazla kardan yoksun bırakırken kücuk clftcılerl tam bır yoksulluğa Itmıştir. MC nin fıyat polıtıkasının buyuk ctftcıler acısından sonuclorı, tarımdan *anayıe fon aktormak ve sanayl kesımlne prlm tanımak olarok değerlendınlmektedir Kocuk cıftcıler acısından sonucları Ise bu kesımi tamamen yoksulluğo terketmek ve uretlmleri ıcın gerekll tarımsal arac ve ekipmanı kullanmaktan yoksun bırakmak şeklınde belırlenmektedır Tarımsal olet VB makınaların hızla yukâ«len fıyatlorı karşısında kucuk cıftcı bu aracları satınalmo ve mevcudu yenlleme olanağından yoksun kalmaktadır Bu durum Ise teknık ür«tım yapılmasını onlemekte toprağın verımının duşuk koimasına yolocmaktadır Verlm düşukluöü de kucuk cıftcıyi ezen bır başka mBkanlzmoyı oluşturmaktadır Buyuk Işletmeler zıral alet ve ılacları yeterınce kullanıp verlmlerinl yuks«lt«bıldlklerı holde kücuk uretıcıler bu olanağı kulıonamomaktadır ve zorunlu glderlerıni korsılamak ıcın sonucto topraklarını satmak zorundo kolmaktadırlar Bu gelişme koyden kente göc olgusunu hızlandırmokta ve işslzlijl arttırmaktadır. iuiııî MuSLuK Bu gellrden buğday üretiml icın yaptık'arı masraflar cıkarıldığındo Ise yıllık kârları belırlenmektedır Turkiye Zıroat Odaları Bırlığl nın yaptığı he saplamalara gore bu haeat yılında bır kılo buğday uretmek lcin yapılan masraf 2 lıra 58 kuruş olmuştur Bu durumda hukumetın verdlğl ortalama flyat Ile malıyet arasında belırlenen kâr, kılo başına 30 kuruş rıvarında kalmaktadır. Blr hasat mev6lmınde ancak 200 kılo kadar buğday sotabılen kucuk cıftcHerın r>r yıllık kârlarının ise 60 lıra olduğu hesaplanmaktadır. • Öte yondon buğday taban flyatlorının duşuk tutulması buyuk çıftcıler ıcın ıse kardan zarar anlamına gelmektedir Yapılon oraştırmalara gore buyuk işletmelerın buğday satışlarından elde ettıkleri toplam gelır ışletme başına 217 bın llradır Bu durumda buyuk ciftciler ve toprok ağolorı koy koşullanna gore yeterınce gellr elde etmış olmaktadırlar. Ancok toban fıyatlarının du OTüMO&ÎL «HAFtF SANAYİ HAMLEMIZ