Katalog

ABDULCANEAZ TURHAM SELÇUK ŞARKISIZ DÜNYALARIN ORKİNOSLARI Ayhan HÜNALP BİR YENİ DEV tns »n lıgın tıa'.en te oiau^u sezınlodîgımız bu büyıik def'.'î'.mın başlarıgıcını da, sanayı de\ r:mı n'.arax ışaretlemek, gahba en do^ı^J vaKİa^ım. Çurirvü. bJ '.cn: dev.n uk tonumj sanavı devrimıyle at'lmış. rj:;ıvor^7 Dpgöimı oluşturan sovut ılışkılern somutu dedjğ.mız kon*le<=me oaşlamış. Ve bj oısrınun ılk kez bıi T I np '. aıan k:?: de, kuşkusuz Karl Mar^s lş*e bu nedenle, henuz eşı; nde t ılundugurniız UJ \enı çagı ıv: ka\ ayabı!n:emız içın marKs.rrnı \e der.evımîennı m ıncelprr.c'nız gerektıği kanısında;. ız Ekım de^nmın Mosko^a d»ne\n; Çun';u n'pspk de ıste.ne sek de çag m'zı tanımlaran vektorlenn bi'.eşkesı oradsn gec". ' or. Bu v en' caĞm kı^'iıS'nı b» me'< ola<=ı. Mo^kova laboratu^a rnda Ne k:. DU »anorat'.'arda.:1 b!ıtıın deneyİPTi doprj neîor er.d T ?bı!firo': denpv son'içlarmı ssg hrclı bır bıçımde ırdeieveb 'ep».< bıl<rıv? sanıp mıyız bugın° DojS rusu, Ku=k";'uyıım Yanı nsar lık henur bu dcrev>" dogrıı riegeriend'reb leot»k o g've «ah'a da sntlp. 1 beTP. Do'aMSivla nuc'a Ç'.kan ba^ı «orm!aı goeb.'.ıig.Ti.z (rografık me tanrt TiTiı'lar' «:) ba7i snnmalaı 7i sak'ioalı sonlan bılP oiarak kavra?m:"oU7 rie5<>'!ı»T dır • • ırıı? Sankt <ı'r"i k'?r» v> re vİK'erpfp ki''<'«^'ır>"i7. va da bır fa'r.ım vonet.msel ak*apipiar Ojara 5 E0TneTi7 b'r cc • ı fare;!7İıirımi7 vuzunder'miî Demirtas CEYHUN tarls>da b:r çardak, surenh doren blr « dni?.b> 7. M ı$rtıı bır gaz lambuı Uzaklarda bırerbırer sonen gaz İambs lan Adam üe kadın hasırın uzerına oturmuşlar. Kadm yemek Rmısinı kaldırır. Az ılerde Ağabeyle Inıçuk çocuk topraga uzannuştır. Go*u seyrederler Kadın lambayı sondurup kocasının vsnma uzanır. Ateş boceıclerı. Su dolabımn seı Kurbağalar. Polabın devrının azalması adarcın dıkkatım çeker Yattığı yerflen doftrular. Dolabıt devrı hafıfler ve auı ır Adan yermden fırlar Kadın ayaklarının uzerınde kalkar Adam arka gider, fuja bakar. Akmtı kesılmıştır, sızıntılar nalrn'ştır Adam «Suyu gene çevırdi» dıjerek yeruıe doner Ceketını gıyer Bır kıırek ahr. Ağabey u>anır Yermden tırlar Çocuk da uvanır. Ver nde doğrularak kalkar. Agabey kan kocaja yak.aMr Baba su ark:na ve ehndekı kureğe bakarak nırsla yurur Kadın bırden onune geçer «Gıtme, bırak da ÇOCUK gıtsm'n cieı Ağaoev onlara yetışır Babasınm eiındekı kurege uzanır Baba ojrul bakışırlar. Baba \ermez Kadın araya gırer. Adam jcas'anrı çatarak kadıra bakar Ehvle o^'inu ıteifk uırur Koşaıak s'i.ım a\rüma nokts^ına yaklaşır Efıaıına baıınır. Bırşev goreme7 Hemfn kur»kıe ker.aı tar'ıasına aüişın1 temın ıçın çalı'mıyd başiar Onu Pr retleven bır başkası saklanaıgı verdeiı çıkar Sessızce ona dogru gei'r Baba ça.ışmaja de\am etmektedır Yaklaşan ada*n bırtlei bıre ça.ışanm uzerîne c 'illanır DOM;>RIO^" bJMarîar. SakMnan adam baoajı yere d'işuruı. Başı taşa çarpan baoa o anda clur Adam şanıır. Korkarak kaçar Kağrıı arabası ılerierKen araoau riurdanır li:\ie hı~az uza£1 sostenr Hadı«e yen gorulur Topıağa :omu!muş bır kava parçası Arabacı okuzleıı durtukler, yoia de.am ederier Kız uzulnıuştur. Başıyla arK.^dn kalan vaka yerme bakmaktadır. Duşuncelıdır Kuçuk bır bahçe jçırde harap bir okul bj.ası Kız bahce kap^'run onunde duraklar Harap duvarlaı Camlaıın çogu kın<, sıvalar çatli'mr Chnı cebme so^ıp ana'uarı çıkartır Guçlukle açıJan k«pı gıcıraar Içen Eir^n Kız cersnanejle ÖJretrarr odas'nı doiasır Kınk sıra'.ar. Yırtıimış hantalar Hf>r taraf bakım^ızdır fconbahar ıKapı gıcırrsıı Kız "oğretmen» kapısını açarak, öjretmen ROguslug\.yle diiarı çiKar Her taraî çıçek gıbıdır. Du.arlar bojannr.ş s.ralar tamır caılmıştır Sınıfa gıren O;iı reTnem butıın çocuklar a .aga kalkarak s"dlervurle karşılarlar. Ofretmen kursıi'.e çıkar. Krps r,e gulumser. (N'eşeiı bır muziK cfrrncı!f>:ın br.fınşr.n'îarına kanşır) OCRUTMrN* «Oturun çoriikiar» . Kı* bî'stınr Hf taraî kar!a kaplıdır Hademe \anında «epp'lı b'r kadınla Oğr°*mPr.!n oda^ır.a gırer. zıyaretçıjı oturtup Ç'..v?r Der«ten g'kar. Ogretmcn odasır.a gflır Kojlu kadın ayafa ka.kar Kadın otunır Az sor.ra Ryağa krlkar. Sepettekı 1x1 tav:< çırp:r.ır OĞRETMEN' «Hoş ge.dır.17. bıruıun, oturunuz » K\DIN «Benım çoca« ıçm konu>=acaktım da hocahani'n » OĞREl^irN «Bı.\urınuz efer.dım s.zı dınlı;.orum » KADIN «Bi7im çortıjta dafdan odun toplatacagz da hocahanım Babasına yardım eri°cpk de, onun ıçin m°kfebe yollamavcaz » Kadm el'.nl «eı>ete anp a*7inı as;arak ık! tavugıı çiKartıp ma«5iım uzenne koyar \e Ogretmene bakarak «ntır Ögre'mrn hiiacı "^aşırır. Hırsla konu^mak ı«'fr Kendıne hakım olaras pcnceren'n onune gıapr. Genye aondp kadının van:na gelır. Gjlum^everek sutır.ı s;vazlar OCıRETMEN' «îımdı bdKin kaıacşım Boylp çoruk>anrı?ın hakKinı alarak ıogrerr,ier. tavnıkıarı gosfcnr Kadm hayTet'.e ocretrnen:n \uzıine oak^r) bana gelmçnız d"gru mu' . Sonra bu teklıfınızın çocujdannıza karşı buyuk bır haksızîiıc u duîunu bılmenı* gerek'ır » Kadın artan hajretie dınler Oğretmen ta\uk'arı sepete k o Jiın kadm::ı ehne \pnrken OCJRETMEN <Ha:dı bakal n; sen şı:nd: Dunları al evif np s: Korana da SO\1P kahcae daha a/ o:uı>;un < > Kadın şaşKin \p taıvâıikar bır ba.uşla çıkarken hafıfçe pjrlr lee<< Ogretmenı se amlar Oğretmen rneyus % memnun baKar. e Su arK.ndd oidunı en pdaiTiın evı Oğretmen goruşrnek ıçm geimıştır KaJne^Tı! ıçer A n agabev, kuçuk kardeş Ö'.duralcn Pdamn dul karı>:ı ı,erdekı bır legende çamaşır çıtılemekredır Osretmeile amcanın konuşmaıannı bu;.ux bır merakla takıp Pder El hareketlerırden bu ania5ilmak*adır Ihtıyar tesbiAinı hırslı hırsh >akırdntır AMCA 'iHa\ır hocahanun ha;.ır Bu haksızhk, bu cınayet fn^ak krnla temızipnebıîır Bak hâiımıze . (elıvle aul kadıru vp çocukları gosterır ) Eüerımız boğurlerımızde kaldı Ben ıhn tıv?r ad'r.iırn Kadı "rgiz Kencecık dul 1aldı Ikı 5etım » OĞRETMEN «luzrun» O.muş br kere bu kaza bîr ocak n jinrnuş Şımdı bır 'prısını sondurmekte ne rr.ana \ar Ilem bu n ışte çocuklann gunahı ne Onları okuldan nssıl a!:kojabılırslnız'' (OârPtmen yemden kaîkpr KvçjSun • anır.a g:dıp başını ok<!arken anıcaja bakarl B J jTinlış kararınızı bırakın .. Herp rir ber.ım en ıvı 'aleuem • Oereîmen ÇOCU*Ü baK".ı Manrovmu a!'p a'kısını boynuna d^iarken çamaşır nka\an Kadın ba^ını kaldırarak : KADÎN «Bu ak^am b'.zd» kaWan yarn donerd'n'» 06RETMEN «Bas'ta zaman Kalınm, bıraz da parara çıka.vım. Defter fıl?n alacağım . . Yann murlaka okıla beklenm •» AMCA «Ha< ır, hayır olamaz bu Ben sagken asla o'aOîrerı^r T icapıva dojnı fpripr VP çıkar. Amca, Kadın, AJabe'v Çocuk e'jik'pdır Ogretnf>n Amcava umıtle bakar. Arnca o'maz manasına? bajını sallar OJretmen amcaya hırsla ve kuçarsevorek batcıp gıder \mca tnuzaiferane gıilümser, ço ugu e.ınden tu'up ıçen gomrur. ITIKZ » Sovyetler Birliği'nde kentlerin hepsi sınıflı toplum kenti, Çarlık döneminden kalma INSANLA GENE KENOI ESERİ CLAN BU KENT AC4SIKOAKI 0 KORKUNÇ BıRLIkltLIÛI MOSKOVA U BORAFUVARINOAKı DENEVLERı BiRAZ DEJ'NCE OE GORÜVORSUNÜZ INSANIN HALEN YA^AMAKÎA SOMUILANCıD'JGU BUNALIM1N AUBıLDıĞKf MIJI BH KENT DEOIGIMlZ YERLER ortalt malıdır, diyordu kapitall» me de aykırı duşrr.pyecek bır mantiKİa, «Ojıevse, o teknıgın sonuç.arı da ortax malımızdır » «Bızde de ajnı şanıu venyor vonetıcılerımız» d«Kİım «Tekruğın ıfallamlmasırıın da dıırya gorujlerıne gore farklı olması gereıtmez mı 1 Ayrıca teknıgm yarataı.aâı us.upların teilıjı de ne d»rece doğrudur, ku<kaluytua.» UZMANLAJMA Doyurucu bır janı: aiamadım snzun kısası Ya. nroHemlerı bır an once çozebılme e\ecenhgın« Kapılmışla. ve aazı işlerı unutmuslar. Ya da, konujtufum kısi.er, f&avm Posokp " > '"••anla?ma denılen b:r başka kapıtalıst hrs*alığın Kurbari Salt, ' aDfk'an 'cKi.ı.v ış parçalarım nı h'hvor \e başKa sevİTİe ugnşmıRAKAM; RAKAM... Ş j »adar şı.ııdan ^apt'k bu kanar bundan \aptık dne. .akamları >!iralav:p durnvordu. ^Insro'.a'da. 197175 aıas' ıçın Tİmem kaçncı 5 vı'.hk nlanla .ı,da l1' bm konut p in'nnîi=ls. \e E9r '?: Yar.. sj^dp ?3C k n mu uret mışler Oncelen konutUn 25 katlı b!o;ıar haiınde m^a edıyor larmış. ama ^^nralaı bı 7(V7", meP vuk«":'!5ms.vı ••nji'îı aç'.^ından sakınrah b'il'nuslır \e 110 ka'h b'.ok^arı v Pî'rr olrrnt«1ar VTk^va Plar.lama Teşk'lâ'mda H bın kısi enrpvlıvmn hunın 7 bm V>0l rr"mar. 1 bıni rie muhprdi^mi' Son bp; '•f.dn bu oraut1» dp tam 41 milvon mc're ka^e ko'vıt ürptm'sler. HPP rakam rak?m rakam HERKESf BiR KENT Ve hemen hemen heoslnin ar rlnıiaıî' a*r da a>Tiı: daba çi'< vp daha ucuz «Acaba» dedim Sa\m Posokhın'e, «bu \oldan elrfp "• ''smız ta^armf'a. b ; n".? :rn vabancılaşmasjıuı ınsan'ir tızeı:?.d^ vara'acaSı olası ko>nphkas vonlann <;o<val malıveti aras'jıdakı farklılıSı hesapla.an bır fizbih'e Ptııdtznuz \ar mı'i D159 rtokunur b'r bıl^ı ea:nemedi'n Sanırım, duşunnemı^İFrdı b:'« bunları. Dedım va h°dpf nlara v nBır aı once berkesp her aiip ie bır konut» slosanını secn:«ler ve btırrm e\ecenl 5'ndeİPT NP kı belırlı olçülerdp de kal«a, j<endlpr. ae kabıl edıyorlar. Orel.ıkle cenç kuşaklarda, w n l.st top.um vami'ra ters dus":ı davranışların varlıgını VP ravrn l'fmı Eıı o'uşumun temelınc1" araba bu vanhş me'ar fkcn* parçası vpva konuti •ıretTie îa*rırın h:ç TII etkı=;i vok' Olıram?5i o'anak^ı? bencp özet!ersek: •.n^an'.a. sene kpnriı eserl olan bu kert arasırria1 : kj o ko !!^" 'ri'r''*<>;ıgi Mosknva 'nhf>?t""!"r1 : h ~az de' "'"P de rr.şı bu kert dsdıŞımiz y?r'!ıjr hıç k.u«kun ^n : Galba. ker>*. ter T"i ke^f dP^'^rnir o'™";'aT r ka m?«a«r..1?n ro's r'Viiiç jn«111 rtq »aT'ab 1ocs5'7 snrn'< YARIN: INSAN DENEN BIUNHEYEN kısası Moskova laboratT. arınriakı deney ";onu;larnı bi< af' temVtınlı br vaklasırn!a rip"«r:9ndırmeSp çalısmak sreres cal'ba. KAPITAUST MEKANSOÎYAU5I • INSAN ÇELIŞKıSi Bj <u^ıij^u, e\*.elsı y;!<d Sov ^e:ler Bırlgı gezısı sırasmda duy mjşfım I.K Ke? Ve «araba. acaba» dıve sormuç durmuştum kendı kendıme Goruo konu<mgum vonetıcılerle sorumlu W;ı lprle heD bu iruîknu tartîjmak ıs'TTi'itırn. Birlıjh, bılıyoruz, elh vılı ask:n bir suredır sosyalıst toplnmu kurmapa çahşıyor. Gordugumuz kadanvla da. oncelıkle saaavıleşmeyı hede* seçınısler, başarmjşlar. Gene, sosyalı<!t top.ı.nı bıre^nın yeryuzü mutjulugunu, relahını konut dıye dıye somutlamışlaı. sagıık gnvenctsı dıye somutıamı^lar ış gil vencesı, ıvı beslenme. ıjı gıyınıp ku«anm2. hlan diye somutlamışıar hemen hemen r.epsını de çoz nıuşler. Ama, gene de ek<;ık oîan bır şe\lenn varlıgı su goturme?. Orneğm bugun. aılelenn gelır fazlası baj'agı buyuk bır problem olmu? B?nkalarda yuzde 2 fa1/ venyorlar Xe var KI, DJ onlem de protlemı çozmujor. Ysnı yenı tusetıme alıştırmağa çalı^ıvorlarmış toplurau. Ajrıca, o'eıliıde kadınların batı markalı 'nakyaj mal/emelenne olan duşkıinMilerını bır turlu orüeyemı>orlarmış Salt bu yıızden, do%:2 ijarabors?,^! alabüdığıne hızlıvdt Go>ienm!e gordum Orada da belkı nenu? gorulmez, ama se/ılır b:r bunahmın varıığı keimdı. ALIŞKAHIIKLİR K'm büır. msanın c le bır lki kuş.aülık donemde eskı ahşkanlıklanndan sıynlamaması :,uzündea ını bu? Ya da, sosvalıst toilumu bır an once kurabıime evecenhğınm (iyı nıyetli evecen SOvrtUER BIRLlGlNDfc, OZELLlKLE GENÇ KUJAKLARDA; SOSYALISI TOPLUM YAPIS1NA TERS 0 1 JEN DAVRANIHARIN VARUGINI VE YAYGINLIGI Nl KENDIIERI DE KABUL EDİYORUR BU OIUJUMUN TEMEUNOE; A t t B A Bü YANtlŞ MEKÂH (KENf PARÇASI VEYA KONUT) ÜRETME IAVRININ HıÇ Mı ETK1S1 YOKÎ li*ın) fcbrlügüy!* olgur.un görür.en janına, olaylara bogulup jan lış modei seçrae yurunden mı .'oksa' Kuşkusu/. her ıkısırun de etkmlıgı vardır. SINIFLI TOPLUM KENTLERı Ömeğın Soıjeîler Bırlığındeki kentlenn de nepsı sınıflı toplum keni. Çarhk donomınden kalraa Şımdılerda, kuçuk defıştırmeler le, eKİerle. duzeltmelerle gu>a lenı bır kımlıge kavuşfurmağa çalısıj oriar Moskova PUnlama Teşkıla'ı Eaşkanı, «Halx Mınıan» Saiin Posoklîin'le de buıiu tartışmaK ısterruşnm. «Gorduğum kadanyla demıştını. Moskova'da Le nmgrad'da, BaKu'de de hep aynı tur ve uslupıa bınalar ınşa edı jorsunuz. AJTII tur ken'se! onlemler alıjorsıınuz Oysa Azeroaycan topiurnu ı!e Rus toplumunun yapısı aynı olnıasa ge rek. Kı, üzennde asıl durmak ıstedığımiz bu da degıl. Bızı şaşırtan nokta şu olda Inşa ett.ğınız jenı kent bolum'ermı % \apılae rmı, b:z.er tan>cnız Dana once buran gormerrnş olman.ıza kar şm. gene de ani' oruz Ya;i., bu kent parca'annm. h»Ie hele b:nalann Ne^york'takmden, Gu ney Amerilcs ülfcelerlndelclnden, Pans tekınden Londra'dakonden Kahıre'dekınden ve lstanbıü'da Kinaen bır farkı yo< Tasarımla rı aynı. Yapıhş bıçımlen »\TH Hafa cephe ojunlarına varınca ya dek avnı Yani, kapıtalıst batının mımari tasarımlama dısıp hnlenyle buyuk bîr benzeıhk ıçınde Içerık açısından da bır b:rlıktehf£ı var Bu benzerlıgı, beUi s»ne ba'ılı *opl ı farklı yapılan olan Mıstr lçin, lran ıçın, hatta bızım ıçın, Turkıye ıçın dofal karşıhyoruz BL tıh topiumlarla aramızda buira buviık farKİılıklar bulunmasına karşın, batı kapıtalızmınm As\a' dakı uzantısı olmamız nedenı\.e bunu doğal karşılıyoruz Ojsa, sızlenn de aynı tavrı takmman'i bızı şasırttı Çunku, bıldığımız kadarıyla Sovye'ler Bırlıgı ha'.k lar.nm bRtı tophırr'a'ndpn ıki İ GÜN OLA HARMAN OLA MUSTAFA EKMEKÇi'NiN 12 MAR1 DÖNEMİNDE V I 5ONRA51NÜA •ANKARA NÛIURt.NElAN OERLENMİJ rAZilARL BL'TUN KİTAPÇILARDA (fKl CllT 50 ÜRA) büylk ayr:lı?ı var Birnc'.sl b'.z ce, sızler de «asıatıc» toplumsuruz Yani, ornegın Avrupaiı topiumlarla bır sapı farkhlığınızın olduğu tnuilak. Ikıncı ve en onemlısi de onlar kapıtaust top1 ım, sız sosyalıst top.amu kurınaga çaüşıyorsunuz Bu ıkı faktor, kendmıze ozgu b:r mekan usanmlama dısıpllnı varatmanızı zorunlu kılrnaz mı'' Bır başka toplumurı verılerınden doğan p'anlama teknıklenyle m^a etlılen bınalar ve kent parçaldrı, acaba ıçınde yaşayanlarla, bır msanmekân farKjilaşması, bır \enı tur yabancıiasma jaratmajacak mı? Oktay Cumhur AKKENT Çlşl) Hslaskaearl C»<J Ve bu yaoancuaşma, acaba T71 77K sosjahst msana varma savaşımın felrfnn: I I 7» 03 da yenı venı sortınıann dogmaına yol açma\acak m ' Punlar ıçın ne gıbı dnlemler alıyorsunjz"1 Bu Konuda'u araştırrnalan ••••••••••»••••••••» nız ne durumdadır • » • * TEKNIK t 74 Mıırat î • Doğrusu, sayın Poso'thın'm • vanıtı beni daha ço<t şaşırttı. • barıibmden ful assesaar, • «Mimarl iı^lubu artık tekruk va « f=^(if>(l km de Tel. 64 Oî 32 • ratıvor» gibısınden i:r seyler •••••••»••••••••••••• soyledı, yanı TekrıiK, ır.sanhgın tC'imlıurıyet 637P) DiŞi BOND GARTH GuRTU, ÇCN 8S.OCK. NEO l'LE y O < L Ü