Katalog

CUMHURim 9 MAYIJ 1977 YEDt Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim., Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim.. Seçim.. Engin KARADENİZ Ahmet Reyhanhoğlu'n.un evınde yapılan ve altı saat süren gizlı toplantı N'ecmetnn Erbakan ıle Ahmet Tevfik Paksu arasındaki buzlan erıtmeğe yetti. MSP şımdilerde «2 mılletvekJli bizimdır Kahramanmaraş'ta» derken. AP kestmindekı daıgaianma giderek yoğunlaştı ve senatör Adnan KaraJiüçük ön seçim ıçin ctükendiğıni» bıldiğinden merkez yoklaması ile milletvekilı adayı olarakc baçkenti düşlemeye başladı. Gazıantep'ten Kahramanmaraş'a geldiğimiB gün Cumhuriyet Kahramanmaraş muhabiri Yurdaer Karpuzoğlu'nun bürosu CHP'lı aday adayları ve seçmenlen ıle dolmuş, Alevı vatandaşlanrnızın ön seçim için aday adaylann:n durumu üstune soyleşi koyulaşmıştı. Eski TIP militanlarından Mehme: Taşkesen durumu değerlendiriyor ve söyıe diyordu: «Liste başına gerek Alevı gerekse Sunni aday adaylarıru orannlı biçımde yerleştırmek gerek. Gücenen kesim oy vermez ve seçıme katılma oranı düşerse CHP'yi dördüncü miUetvekılmden bile edebılir. İki kesimi küstürmeden sıraiama tek çözürn yolu kanımızca...» Elbıstan ve Pazarçık ilçeler; Kahramanmaraş secımlerinde önemli rolü olacak ikı Alevi odağı.. Alevı vatandaşlarımız, örneğin Elbistan'da 1973 n seçımlerinde yaklaşık !7.r o oy getirmışler CHP'ye... Tesanütlü listeye «bu seçirrüerde 25.000 oy saglanz» diyorlar.» I 1973 seçimlerinde «tercihle» seçilen Mehmet Özdal bu kez adaylığını koymadı. Yerine yeğeni Memiş Özdal seçime katıldı ama 6. olabildi. «Tercihli» seçimin tartışmaları dört yıl sürmüş K. Maraş'ta. 19 6 1 P A R T t l E R 1 9 68 ı y b ı P A R T t L E R 1 H tS > 1 9SS MV 1 9 7 3 O» oranı Te sajısı Sen. sayısı Oy nranı ve sayısı 45.9 Sen. sarısT Oy oranı \e sayısı 52 1 65.069 39.(1 48.694 ^ MV. sayısı 4 Oy oranı ve sayısı 48 2 55.540 sayısı 3 Ov oranı ve sayısı 32 0 38.419 4.0 >1V. sayısı 3 2 Oy oranı ve sayısı 17.9 27.774 2.0 MV. »ayısı 1 3 AP AP CHP C K M P (MHP) 55.3 68.431 35.S 44 210 5.7 CG P (GP) 1 CHP 2 59 048 24 .<t 32 015 1 tl P MP 2 ^ 23.9 27.609 9» 2 4.734 17.6 21.125 5.0 3.133 32.9 51.043 10.8 16.775 5.6 1 2 7 70.94 7.213 CG P (GP) MP 11.329 1 5.946 1.2 63.13 6 R.n 10.260 4.7 MHP MSP (CKMT) (MNP) 5 9 7.514 1.469 fi.2 7.478 1.9 TtP f TP BA6IMSTZLAR Geçerli oy ve senatör savısı Katilma oranı 34 8 669 26.7 41.454 l.R 6.041 4.294 0.0 T B P (BP) TIP 2.0 2.R25 2.2 , 2 77.1 ifi.S 21.291 2 234 1 9 2.456 3.5 124 fiüö 77 l 6 2.230 02 YTP 18 2 B4OIMSIZLAR tîeçerli oy ve tnillrtvekili sayısı Katılma nranı 123 451 4.099 12.6 14.570 115 531 66 7 7 289 31 9 38 319 119.992 3.432 155 :(*5 Kahramanmaraş'ta aleviler seçimde büyük rol oynayacaklar CHP'ye aday adayı olarak başvuran Aleviler srasmda CHP Kahramanmaraş milletvekili eczacı Ofuz Söğütlü dışında, yargıç Hüseyin Dogan, çift çi Memiş özdal, ziraat mühendisi Asaf Koçdag. ekonomist Hasan Doğan ve manifaturacı Musa Funda vardı... Nitekim Oğuz Söğütlü 2., Hüseyin Doğan 3., Memiş Özdal ise 6 sırayı aldılar. 1 mayısta yapılan ön seçımler ıçın aday ada yı sayısı CHP'de 23'e ulaşmıştı. 7 milletvekıli çı karacak olan Kahramanmaraş'ta iki senatörlük içın de â CHP'U. aday adayı olarak başvurmuştu. 5 aday adayı arasında üç hekim bulunuyor ve biri A!evi: Erdoğan Ademoğlu.» Ademoğlu sıralamada ikınci sırayı aldı. 1973 seçimlerinde ctercıhle» seçilen Mehmet özdal bu kez adaylığını koymadı, yerine yegenı Merr.ış Ozdal seçime katıldı. «Tercihh> seç:min tartışmalan dört yıl sürmüş Kahramanmaraş'ta... Aşıret kesımı (Alevı) aaay adaylarınm alt sıralarda yer alması 1973 seçimlerinde daha ön seçımlerde listeye gırememelenne vol açmıstı. Ovsa CHP oy potansiyelıni % 50 oranmda Alevı seçmenler oluşturuvor. Bu açıdan 1977 ön seçımlerınds Sünnl ve Alevi adaylar ilk sıraları paylaşırlarsa CHP'nın başkente en az 4 mılletvekilı gondereceği kaıusı yajgındı. Vatandaş, .Yoksa 2'ye dıisebıhr CHP» dıyebiliyordu. Öte yandan 1973te yaidaşık 3.000 oy aian TBP'nln ancak küskün aday adayları üe oy toplayabileceğı öne sürülüyor. 1973 seçimlerinde yaklaşık 17.000 (16.776) oy toplayan DP'nın merkezde bu oyların '» 80'inl koruyabilecegi öne sürülürken «^ 20'si AP'ye kayar» deniliyor. Pazarcık'ta oy yıtirmeyecek olan DP'nm seçmen kitlesinin «tutucu> olmasma beflani5For bu kanı... Elbistan'm daha bır ayrı navası var. Çevresi olan bır DP adayı Hacı Ahmet Özsov 1973 seç:mlerinde ön seçimde bırınci sıradayken ıstıfa ediyor ve ikincı sıradaki Andınn adayı binncı sıraya almarak DP bır nıilletvekih çıkartıyor <Ali Zülfikaroğlul. Araştırmanm yapıldığı günlerde Hacı Ahmet özsoy sag paniler arasında mekik dokuyordu bu kez... C^ttçı olan Hacı Ahmet Ozsoy once MHP aday adayı olarak görünurken son gunlerde Elbistan örgütiı ile arasında başlayan çekişme giderek yoğunlasmıştı. Merkezde ıse genç AP'lı b:r grup Elbistan orgiıtünün Hacı Ahmet Ozsoy'un eline geçmemesi ıçm savaşım veriyordu. Hacı Ahmet Ozsoy'un amacı F.lbistan örgtitünü ele geçirmek... Elbıstan'ın 1973 seçmen sayısı 41.286'di. AP. kongresıni yapmadığı içın Elbistan cielegesının on seçime girememesi üzerlnde duruîaeak önemli b:r başka nokta: Merkez yoklamas: ıle aday saptayan MHP'nın ıkinci adayı olarak göstenlen Hacı Ahmet özsoy son anda ben:msenmedi ve ortada kaldı... Oysa Elbistan'da MHP'ye 56 bin oy sağlayabilirmiş Hacı Ozsoy! Türkoğlu ılçesinde AP, CHP ve MSP'nın oy yıtirmeyeceğı ve eskı oylarını koruyacağı yaygın kanı. Anaırın ılçesinde ıse DP'nın yaklaşık 4.uon oyunun düsmesi ve CHP'ye kayması söz konusu. Nedenı şu: Andınn tutucu bu ılçe. Bugüne değm hep kendı adayını desteklemiş. Hangi partiden oIursa olsun bu hep boyle olmuş. Köklü bır aileden gelen Andınn eskj Beledıye BaşKanı Yalçm Yaycıoğlu CHP hstesınüe 7. sırayı aldı. Yaycıoğulları soyu Andınn'da etkill. Yalçın YaycıORİu'nun babası Abdullah Yaycıoğlu 1957 uönemınde CHP milletvekıli ıdı. Babaoğul şimdılerde Kahramanmaraş'ta kararpâh kurmuş çalışıyorlar! Andınn, kendı adayı ve DP ovları ile CHP'nın lazla oy çıkaracağı bır ılçe... «Küçuk Malatya» dıye anılıyor Andınn.. AP kesımı bunalım ıçınde Kahramanmaraş'ta.. .Halit Evliya (milletvekıli) ve Adnan KarakUçük (senatör' grubu olarak ıkıye bolünmüş durumda.. Halit Evliya grubunun etkınlığımn daha behrgın oldufeu gozden kaçnııyoı. Bu döneaı sena'orlügıi sona eren Adnan Karaküçük «senatorlügti MSP alır. dusüncesı ıle Kahramanmaraş'ta merkez yoklaması yaptırarak aday adayhgmcia on sıraya oturmak ıçin yoğun oır çalışma gosterdj ve ıstediğine de kavuş'u. Oysa orgut bu duruma karşı çıkıyordu. AP Genel Yönetlm Kurulu üyesı olması Karaküçük için bir kozdu.... Anrak «merke? sıralaması olursa AP yok olur!= diyenler ^öriişlerinin dognı çıkacagını savunuyor. Merkezde :2.00U oy alan MSP'nın sırası ıie Elbistan, Afşm. Goksun, Türkoğlu, And'.nn ve Pazarcık'ta da yacibinamayacak sücu var. MSP yöne f.cileri, partilerine aday olarak basvuranlara «Senatoda ikincı. mılletvek:lliğmde vedmc: sıraya aday olacağım dıve düşünün En doğrisunu hoca bılir» divorlar: AP'de Adnan Karaküçük örnefci bır bunalımı MSP de yaşadı ama aştı Çalışma eskı Bakanı Ahmet Tevfik Paksıt'ya karşı başlatılan hareket 1 5 adamı Ahmet Reyhanlıoğlu'nıın evinde yapılan giz!i toplantı sonucu tatlıya baglanmış göriınüyor. II merkezme örgütten gelen telgraf ya da telefon larda çokluk «Mııhterem Paksu kardeşimizin mia dı doîdu. yerine genç kardeşler.miz seçüsin denjyordu.Bıına karşın 2 milletvekili ve 1 senatör çıkanr.aları doğal sayılmak gerek Kahramar.maraş'ta... MSP'nın senatör aday adaylanndan bırı Zıraat Yuks?k Muhendısı. ıkıncıs; Yar^ıç (Mııs*afa Kanadiiirık).. Mılletvekılı aday adayı olarak saptayabıldığ;mız MSP'lılerın tümü yüksek oğren.m görmüş kışıler. Önıegm ekonomıst Paksıı dısmda. ılahıyatçı Hasan Dıkıcı, elektrık muhend:*! Hasan Seyithanoğlu ve ekonomist Durmus Alı Eker bunlardan bazılan... Ferruh Bozbeylı'nın «memleketı. olan Kahramanmarasta DP'ye hıç şans 'anınmazken, CGP'nin yoklugu duşümilerek MHP'mn ne yapabılece*i üzerınde dunılııvor. DP • AP MHP arasmda mekık dckuyan Hacı Ahmet Ozsoy'un ne yapacagı bilinmezken MHP'nin durumu kısaca şoyle özetlenebılır: II çapında 15.000 oyıı var. Elbistan ve merke7de geüştig! ve ov alacağı bir gerçek. Bu. 1 milletvekili çıkarmağa yeter rr.ı, kuşkulu... 1975 seçimlerindekı 8 7(Hi ov\m\ı "1 40 arttırsa bile kuşkulu... Yalnız MHP'nın Kahramanmaraş'ta Qönemli selısme katettiği vadsınamaz Örneğin I 73 seçimlerinde en az oy aldıgı Göksunda bile bır gel:şrne var MPTP'de . TBP 1cir> srivlpnpcek çok sey yok. Varlıgı ile yokluğu bir. CGP gibi TBP de silik .. Ancak CHP'nın .tesanütlu liste^sının sonucur.u beklıyor. sırndılık.. Kahramanmaraş 'm oy potansıyeli önseçım sıralaması :1e dognı orantılı. Alevi Sunnı CHP seçmeninin ıstedıcı dojrııitudakı lıstpyle 1973'tekı 51 ııOfi oyıı aşar ve 7'i.(ııiTin üstıine çıkar. «Tesar.utlu hste. koşulu ıle CHP'nın 4, AP'ııın 1, MSP'n:r. 2 mılletvekıhni başkente göndermesı sürpr;7 sayılmaz. 2 senatörlük CHP MSP arasında pavlsşıkr .. GİDİSAT SEÇİM VE HUKUK 0 Oy verme • • •• gunu işlemleri (I) Faruk KARACABE17 Yargıta> Tetkık Hikımı 7 verme günü, oy vermeyle ilgili bütün işleri gerçekleştirmek görevı Sandık Kurulu'na verılmiştır. Bu nedenle seçmenle doğrudan doğruj'a yUzjuze gelen ve ilışkıleri yürüten Sandık Kurulu'nun seçim sistemimız içinde önemli bır yerı vardır. «Oy verme günil işlemleri» adı altmda, Sandık Kurulu'nun neler yapacağı, görevıni nasü j'ürüteceği açıklanacaktır. Ilçe Seçim Kurulu'ndan gerekll araç, gereç ve basılı kagıtları alan Sandık Kuruiu Başkanı. oy verme günunden 48 saat önce sandık bölgesme gıdecektır. Sandık Kurulu Başkanı, kıırul üyelerim de yanına alarak öncelikle seçmenın kolaylıkla, rahat serbestçe ve gızli olarak oyımu tcullanabilecegi sandık verini sapravacaktır. S.andîklar okul avlusu veya salonlan, mabetlerin biliiil ibadet edilen kısımları dışında Kalan elverulı yerlerı gıoı geııış ve umumı yerlere konur. Hükümet konaklanna. kışla, karargah gibı asker: bina ve tesisleri de karakollara, mabetlerin bilfiil ibadet edilen kısımlarına ve partı oinalanna, muhtarlık odalarına, köy konuk evlerine sandık konulmaz. Bir sandık alanına dört sandıktan, ikı seçim birlikte yapüdığında sekız sandıktan ve üç seçim birlıkte yapıldıgında oniki sandıktan lazla sandık konulamaz. Oyların gızhliğmı ve seçmenlerm serbestçe oylarını kullanmasını sağlayacak, dışardan gözetlenemiyecek. oy verme sırasında gıren ve çıkanı sandık kurulunun izlemeslne ımkân verecek kapalı oy verme yerı seçilir veya düzenlenir. Sandığın konulduğu yer duyurulur ve işaretlerle belirtilir. Oy verme günü sabahı. saat 7'de sandık kurulu toplanarak önce and içer Başkan. ılçe seçim kurulundan alcaSı sandık mühürünü «evet» mühürünü çıkarır. Aldığı zarflar ıle birleşık oy pusulalanm ayn ayn sayar ve Ilçe Seçim Kurulu'nun mühürünün yanmı, sandık kurulu mühüril ile muhurler. Böylece hem zarflar, hem de birleşik oy pusulalan ç:ft mühürlü olur Bagmısız adaylara a:t oy pusulaları kapalı oy verme yenr.e. gerekli diğer araç ve gereçlerle bıriikte yerleşf.rilir. Btitün bu ıslemler tutanak defterine geçırılir ve imzalanır. Oy verme saa: 8'de baMar ve ^aa: 17'ye kadar arahksız sürdürülür. Saat 17'ye geldiği halde oy vermek için sırada bekliyenler varsa. Sandık Kurulu Başkanı sırada bekliyenler: sayar, bunu tutanağa geçırır ve b;ır.lar oylarını kullanıncaya kadar oy verme işlemlenne devam olunur. Saa: 17'den sonra gelenler oylarını knllanamazlar. Oy vermede önce Cumhunyet Senatosu Uyeliği ve sonra m:lletvekilliğı ıçin ov verme sırası uygulanır. Seçmen oyunu vermek ıçin Sandık Kurulu'nun önüne gelınce seçmen listesinde adı bulunur, kartı alınır ve denetlenır. Seçmen küniğiinde ve sandık seçmen listesinde adı olmıyanlar oy kullanamazlar; adı oldugu halde resmi bır Hbelge ıle seçmen 5eterhlifini kaybetfiği 'örnefin er ola rak sılâh altına alındıgıi veya seçmen yeterliliğine sahip bulunmadıgı belirlenen kişiye oy kullandınlmaz. Kimliği husu sunda tereddüt olursa, bunu ^anıtlayin başka bir belge veya kımhgı bılinen iki kişinin tanıklığı ile oy kullandınlır ve taruklann da imzalan alınır. Seçmene çıft mübürlu, rengi önceden YS KuruJu'nca sap fanmış ve yaptınlmış ilgili seçim ıçin kullanılacak zar£ ve yine arkası çift mühürlü birleşik oy pusulası ile cEVET» mühürü verilir. Zarfın ve birleşik oy pusulasmın çift raühurlü oldugu, herhanşrı bir ışaret taşımadığı kurul üyelenne, eözlemrılerp ve =ecmenlere ertsteriür Seçmen kapalı oy verme yerine girer. Eğer seçmen varsa. oy vermek istiyorsa kapalı oy verme yerinde bulunan bağımsız odaya girer, oy rusulasmı verilen zarfa koyar, eğer seçmen Dir siyasi par(Devamı 11. Sayfada) CİNAYETLER DÖNEMİ TaV.sim meydanında 1 Mayıs günü rasladıgım zaman kalabalığa karışmış. sevmcınden duramıvordu. Gaze'edeki yazılanma değınerek, «Eniştea dedi Meral Özkol «Hep eskılerı yazıyorsun. bır de şu insanlara bak, bugionlerı yazmıyacak mısm?» i(Günü gehnce, bugunleri de yazarım» dedım. «Şimcblık eskileri yazarak yenileri uyarmak istıyorum» Nerden bıl'.rdım. Meral Ozkol'u oırkaç saat sonra vuracaklannı, sonra da çiğneyerek öldürecek lerlnı! Oysa yaşam dolu, msanlut doıu aır nızdı. Karımın amca oğlu üe evlıydı. Henüz öğrenıyordu hanyayı. konyayı .. Ecevıt solculuga kadar bir şeylere aklı erıyor, bu solculuğun ülkeye yararlı olacağma ınar.ıyord'.ı. Antalyaiıydı, hemşerisi Deniz Baykal'n Ecevit'e muhalefetini bile kıruyordu. Fa^izm karşısınrla dögüşmenın, çekışmemn yersiz olduğunu sbylüyordu Taksim'deydlm Pırıı pırıl b:r gür.dü. Çocuk arabalarında bebelennı gezdiren anneler bile oradaydı. 1 Mayıs'1 ışçı bajramı olarak ^utlamak isteyenler meydana doluşmuştu. Sermaye çevrelerı 1 Mayıs'ı «bahar bayramı» olarak kabullenmışler, herkesin de boyle kabul etmesinı ıstiyorlardı. Uzun yıllar onlarm dedıgi gıbı oldu. Ama şımdı işçi kesimi 1 Mayıs'ı «ışçi bayramı» olarak kutlamak istiyor, bunun da böyle kabullenılmesıni dilıyordu. Sermayecıler de «Ule o'.maz» dıyurlardı. Olurdu, olmazdı, bır demokraıık gösterıyle ortaya koııulacaktı. Kondu ama. silâhlar da patladı. Sular idaresi yonünde patlayan silâhlan göz Isrimle gördüm. Gözlenmın gördüğünun dışır.dakılere benı kimse inandıramaz. Zaten ben de sılâhların patladığında buna ınanamamış, ilkın şaka yapıyorlar sanmıştım. öyle ya. meydanlarda demokratık haklannı kullanan silâhsız yurttaşlara hang: vicdan silâh sıkabilirdi? Hangi insan, ınsancıl duygulannı vitırır böyle silâh KUilana'oüird:? Demek oluyormuş! l&46'dan günumüze kadar yapılrruş bütün seç:m!en ızleyen o:r gazetecıyim. 1946'dan bugüna iıadar sskız seçim yapıldı, bu dokuzuncudur. Böyle kanlısı hıç görülmedi. Bu kanlı olayı bazılan ıstedıkler: kadar gızıesınler. bırgün devlet arşivleri ve gızlı raporlar ele ?eçecekt:r. Bu kanlı olav ları kimlerin tezgâhladıkları bütün çıplaklığı ile ortaya çıkacaktır. Başka ülkelerde başka yöntem ler uygulanmış olabilir. Bunlar da gizli kalmamış birgün giin ışığına çıkanlmıştır Halkımız bj kanlı olaylarm ardında yatan serçegı göremez de bundan yılar mı? Sanıyorum herkesin kuşknsu bu soruda düğümlenıektadır. Önünrjzde bır aya yakın bir sure vardır. İçin ger çeğı anlatılabılecek m'dir? Gerçeğin anlaşılabilmes: ıçin CHP elinden gp:eni yapacaktır. Her ın sandan b;r düşünc? uğruna tatlı canını ölüme at ması beklenemez. Her ınsan da bunu kolay kolay göze alamaz. Ama görülmüştlir ki. CHP îzmir miting.nds kalabalıklar rulmr, baskıya, korr5\ıtmacaya boşvermis ve mevdanları dolrlurmuftur Halkirm7 rjlrne, cinayete teslim olmamıştır. ölenlerin öldUrülenlerın ahı yerde kalmayacaktır. Elbet bırgün hesap sorulur. çalırııyordu. Eugün adam öldürülüyor. Taksıın'de oldürülen Meral Ozkol'un otopsi raporunu ılgılüer aıles:ne vermeduer. Gömme ıznı ver:ldı de rapor nala ellenndedır. Fakat yıkamrken ölüsünü eören vakınları kurşun yerlennin kapanması ıçin %ücudunun bazı yerlerirun bıçakla oyulnıuş olduğunu gördüler. Biıkaç kurşunla yaralandığı ve sonra da bır araç taraîmdan çığnendiği anlaşılıvor. Kitlelerin üstaae ;res açılmas: ve ölenler MC'nın başı Demırel'e seçimlerde şans getirebılir m:? Yabancı basm şans getirebilecegini söylüyor. Halkın sağduyusu ve bi'.ıncı de var. Olaya yüzbinlerce îstanbuliu tanıktır. Bu kadar tamîa karşı yaiana, yanlışa, istemîen kılıf geçirüebüir mi? Halkımız meydanlarda toplar.arak bir de bu yaiana karşı dırenecekt:r. Olayların yerlı ve yabancı televizyoncılar fılmlerını çekmişlerdır. Göıenler ateş açılan yerlerın de at?ş açaniarın da bellı olduğunu söyluyorlar. Soruştıırmayı surdürenler gerçeg: bulmak :st:yorlarsa tet;ğ; çeken ellen de, bu ellenn ardında komut verenîerin yüzler:ni de bulabihrler. Cınayet vüzbmlenn önunde ve açı'<ta işienmistir. Gi7İermek istense de hı^ bır zaman gıziı kalmavacaktır. SEÇİMDEN SEÇİME Mehmed KEMAL tktidar d?stefinde cmayptier ışleme.i örneğî kınadığımız 1946 seçımlerını bile aratmıştır O zaman hıç olmazsa sadece sandık kaçırılıyor, oylar