Katalog

Mç satranç oynadınız rm, daha rtogynar mısınız? Ben kuraliannı buııv.n oynayamam. Ortaokul ögrencisı olan ımım çok meraklıdır bu oyuna. Yaîleıdeki satranç problemlerini çöslır. Beni de satranç tahtası başında enik duruma düşürür ve büyük keyii dan. satrançta bir hamle yaptıktan sonra, n, karşısmdakinin bir figurü yerinden u, ya da bir piyonu almasını dıler öyle olursa arkssmdan «Mat» diyekü. Ama dileği gerçeSüeşmes de hasbir figür oynanrsa. düş kmklıgına açıktan: «Sen bu oyunu uzatmak mı yoksa?» diyerek onu gereksiz yera kalkar. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER KARGAŞA Hıfzı Veldet VELiDEDEOĞLU dsn kattldığımiB btr diieği dah» « r . ŞÖyl« diyor saym Başbakan : «Bu seçimin sükünet lçindf yaptlması cerekiyor. Siyasi fiJclr taTkblıhları, vatandaşlanmınB birbirlerini incltmelerine, kaba tnı\"vete ve ıora mür»c*at etmelerine kattyen vardınlmaasalıdır. Siyasi partilertn bir hizmet vansuıı millrtin önöne koymalan ve raucadeleltrinS medeni ölçiiier içinde yapmaları en büyük dileğimdir.» Açıkça söyliyeyim ki, ben Demirei'in öbür bütün konuşmalanndaki insafsızca, hatta düşmanca kışkırtmalanna bakarak onun bu dileginin içterüiğine asla inanmıyorum ve yukarıki sözlerinin birinci cümlesüii: «Bu seçimin sükünet içinde yapılmaması gerekivor» bıçiminde anlıyorum. Demirel, partisini ve dolayıayle kendisini 1965 ve 1969'da olduğu gibi tek başına iktidara getirecek bir seçimin özleminı taşıyor. Başınır. üzerinde hele Meclis Soruşturma Hazırlık Komisyonu'nun Başbakan Demirel ile Maliye Bakanı Yılmaz; Ergenekon ve Ticaret Bakanı Halil Başol'u, Yahya Demirei'in mobîija ihracı konusunda sorumlu bulan son kararmdan sonra Demoklesin kılıcı gibı sallanan sorjmluluklardan ancak bu özlemin gerçe!cleşmes:y!« kurîul&cagını uraujor. Bütün konuîmalarındi «Milliyetçilerin birlik ve ber&berlik içinde lıareket etmeleri lüzumu>ndan söz ermesi hep Demokratik Partiyi oldugu gibi MSPyı de parçalayıp eriterek özlemini gerçekleştirmek içindır. Eger bu amaç gerçekleşıniyecekse, seçimlerin kargaşa ortamında yapüması daha dogrusu, böyle bir ortamda yapüacak seçimle bu amara varılması Demirel'in büyük diîegidir. Bu yoldaki en sadık ortağı da şimdilık MHP'dir. Bu partinin yan örgütlerini son iki yüdan beri destekleyen, palazlandıran ve bütün dostça uyanlara ragmen tuttugu bu tehlikeii yoldan döıımeyen Demirel'dir. Bir vakitler koynunda beslettği MNP'nın, şimdiki adıyla MSP'nin, »onradan kendisinin ve memleketin ba^ına ne işler açtığmı, arüaşüan düşünmüyor ve bu örnegi MHP için geçerli görmüyor. Ne denir?!.. Ülkede kargaş» yaraîan odaklar yalmı AP v# MHP'de yuvalanmış değildir. Hep «sulh ve »el»met>ten söz eden MSP'nın saym liden: «Seçim. vaktinden önce yapılırsa memlekettr kan RÖTdeyi çötürür.. diyordu. Elbette bir büdigi vardır; çünkü Hazret, Başbakan Yardımcıhgi gibi sorumlu bir koltukta oturmakta, ülkede «eriatçi akımm lideri ve kutsal akıncı ordusunuıı da baskomutanı bulunmaktadır. Buyruğu altu:dakı bütün öTgüte seçimler için «Hanr ol, emrl verdijtini ve bütön iıüüeri kaldırdığını TV'de kendi aS7îndan duyduk. Seçim gibı. uysar ve demokratik bır savaşım için k.ullanUacak sözler öegıldir bunlar. Hele «Sulh ve s.elamet» ısteyenler için hiç degiL Necmettin Hoca sanki «Cihadı ekber» ılan etmiştir. Eğer böyle kışkırtmaıar surerse, «Ya gari, ya şelüt. haylcnşlanyle meydanlan dolduracals akıncılar kargasa yaratmaz da ne yapar? Şunu tçtenlikle söylemeliyim: Başta Erbakan olmak üzere, MSP liderlerinin iükede kargaşa istemedikleri kesindir. Çünkü kargaşa kenüner:n« çıkar saglamaz. Ne var ki hükümetıe ortak oldugu öbür partüere uyup o da kışkırtma iıavasına, dalarsa, ıstemediği, hatta korktuğu kargaşa ilkönce MSP'nin başım yer. Bugünkü koşullar altmda, erken seçimi engellemeye çalışmak defil erken seçim işinde öncülük eımek bu parti içm en akıllıca da.vranış olurdu. Ne çare ki onların yol göstericisi akıl ve bıiim oeğa, ilhamdır CHP, kargaşa ve anarşi odafı olmas şoyle dursun, bunun en küçük ızinin bile kendi iç yapısına sızmasma meydan vermemek için 'bütun dikkat ve özeni göstermektedir. Kendısmin s.oiundaki partılerle seçim ışbirlığtae yanaşmamas:, o partilerde yuvalanma olasılıgı bylunan bazı :nilitanların CKP'ye bu işbirligi yolundan sızmasını önlemek düşüncesine dayanıyordur herhsıde. Ben CHP'nin bu noktada gereğinden fazla tvtizbk gösterdiği ve bunun da seçinılerde kendisine yarardan çok zarar getlreceğ; kamsmdayım. Birkaç militan sızacak diye on bmlerce oydan yofcsun kalmayı gifee almak ne dereco politik bir davranış olur, bilralyorum?. ^ Kargaşa odakları yalnız sağ uçta degil, «Devrimi gerçekleîtirmek için kargaşa ve anarşi yaratıp laşizmin gelmesi pahasma aa olsa önce eski düzenın bütün kurumlannı, bütün değer yargılanm yıkmak gerekir kuram.ni kendileri için yol gösterici olarak kabul eden katı, fanatik sol uçta da yuvalanmıştır. Bulanık suda balık avlamaktır bunun adı. Ayrılıkçılar ve bölücüler de şimdilik bu sol uç Janati'nleriyle elbirliği yapmış görünüyor. ieçim ten seçim konusunda başmdan beri tutumu da buna benziyor. Önce CHP' Tiı ki seçim istiyorsunuz, önergeyi sia li. Olmadı. Sonunda kendileri verdiler. mmca Demirel, içinden: «An şu CHP zı olmasa ve bu iş yatsa da ben rahat ani CKP seçim istiyordu, işte seçimğı çıktı meydana diye onu kamuoyu nat etsem» dilegmde bulunmustur. ır ki durum böyle gelişmedi ve dilek nedi. CHP de bir seçim önergesi sunragmen Demirel: «CHP seçim ısteğınıı değildir. nakaratını sürüürdü ve era istemeyen MSP*nin Danışma Kurulu ısini, seçim yasasını degiştirerek ortaırma j'olunu önerdi. Aslında bu, vakit, cı, belki de seçimi geciktirici bir >oldaha kestirmeden gidip, MSP engelini çtüzügünün 93. maddesirü değiştirerek yolunu seçti ve degişiklik önergesi ı madde şöyledir : mlerin yenilenmesine dalr önergeler, Kurulu'nun göriişü alındıktsn sonra Komisyonu'nd» sörüşülür ve Anayasa nunun raporu Genel Kurulda göriişülonra açık oya suaulur.* şma Kurulu, Mecüs'te grubu bulunan ırtilerin temsilcüerinden oluştuğuna gbemsilcüerden birinin katılmaması duruCurul görev yapamıyordu. Yukanki Tnad«Danışma Kururunun görüşü ahndiktan teoşulu kaidınlırsa, MSP engeli aşünv.ş Bu nedenle CHP'nin önerisi, daha çauca ulasma bakımından, AP'rün .seçim defiştirme önerisinden d»ha pratik bir ;aşıyordu» kendi oyununa kendisi düşmemek için, :emez CHP önerisine katılmai zor'.ında îöylece Ana>asa Komisyonu «Danışrna nun görüşünün alınması» koşulunu Içtü13. maddesinden çıkararak, degişiklik taMeclis Genel Kuruluna yolladı ama Jenel Kurulda MSP ve DPce engellendi. arada Demirel, «Erken seçim konusunda mimiyetsizdir savmı ısrarîa yineledi durlayan hedeflere manevra fişeği atar s:bi... kargaşa yaratmak ve halkı kandırmak. emi kör, herkesi seriem mi sanırsm» dikj hıkmeti hep unutsrak. bagımsızhk politikası güden uyanık sosyam.t V P sosyal demokrası milliyetçüiginden hoşlarmaı Milliyetçilik giysisi altmda yabancılaria işbirliği yaparak kendi balJamn sömtirülmesinl kolaylaştıran ırkçı ve mukaddesatçı milliyetçilik ideolojisini sever. Durum bu olunca. Türkiye'de yapılacak seçlmlerde CL\ ajanlarının nasıl bir rol oynayacagı kendiliğinden beürir. Benı çok kuskulu. evhamlı ve karamsar bir kisi sanmayınız. İngilız întelligence Service'min, Birinci Dünya Savaşı sırasında bir Arap şeyhi kıiıgında Arabi&tan'a sokulup Arapian Türklere karşı kışkırtmayı başaran aiarıı Lavrence \e Ulusal Bağımstzhk Savaşımız sırasında Mustafa Kemal'e suikast hazırlamak için dost Hintli Müsiüman kılıgmda Ankara'ya kadar sokulan ajanı Mustafa Sagir örneklerini biien ve yaşnyan, îkinci Dünya Savaşından sonra da bırçok ülkede benzeri olayUnn geçtiğıni okuyan bır kişi olarak, bu konudald titizliğime nerbalde hak verirsiniz. Ulusça uyanık, çox uyanık oircaUyız, özellikle bu seçim günlerinde. Papandreu'nun Anıian ndreac Papandreu, PaaHeDenik Sosyallst Partisl Hderidir. lfllSda doğdu. 1939da fasizme karsı direndiği için tutuklandı. Salıverilince Amerika'ya sığındı. 1943'te ikti*at doktoru oldu. ABD yurttaşlısına seçti. Yirmi yıl Amerikan üniversitelerinde öğretim üyeliği yaptı. 1959"da Yunani»tan'a üöndn. 1964 yılında Yunan Parlamentosuna çirdi. Babası o dönemde Başbakandı. Andreas Bakan oldu. 1967 yıunın 21 nisanında Paparinjjulos'un askeri darbesiyle Yunanistan'a fa.şinn ejemen olunca yine tutuklandı. Sekiz ay hücrede kaldı. Bağıslanuica ulkeslnden aynldı. Atina'da askeri cunt* yıkıldıktan sonra vurdnna döndü. Şimdi Yunan politika* sınin etkin kişilerîndendir. Andreas Papandreu'nun siyaetal anılarını içcren «Namlunun Ucundaki Demokrasi» adh ki. tabı Üçüncü Dnnv» Tayınlanndan çıkmışttr. Tflrkiye »çıstndan bu kitabm önemi büyüktür A Seçim Güvenliği Bu konuytı Nadir Nadi. henüz erken seçimin söz konusu olmadığı günlerde çıkan birkaç yazısında ele aldı. Daha ionrakı yazüarında da, ister erken, ister zamamnda olsun, önümüzde'.ü seçimlerde en önernli sorunun «seçim güverıliği> oldugunu, 1M6 ve 1957 seçımîerini örnek göstererek belirtti. Akh başında ve taraîsız kimi yazarlar da aynı konuyu işlediler. Hepsi haklı. Çürkü hiç bir seçim bu defaki kadar önerrüi değil. İki yıl ıçüıde iki yüze yakın gencin öldürüldüğti, fanatik uçlar militanlarımn açıklarda ve kuytularda kol gezdiğı. bir kısım ybner.cilerın ve emnışet mensuplannın partizanlaştınldığı, bir kısmının da sindırilerek nemelâzımcıııga saptırıldıgı bir ortamda saglıkh ve sukünetli bir seçim yapmak Başbakarun yukanya aktardığını dilejiine rağmen pek kolay olmıyacaktır. Daha dr.ğrus.u, bugünkü düşman kardeşlet ikt:dan» altında kolay olmıyacaktır. Kendi içınde kargaşa bulunan bir iktidar. ülkedeki kargsşanın üstesinden nasıl gelebiür? îate bu nedenle Demirel kendisin* «LUtfen hükurnetten çekilüı. denilmesinden endışe etmekte ve CHP'yi sürekli biçimde «seçim isteğınde samimi olmamak.la suçlamaktadır. Bu, bir çanklı erkâmharp taktigidir. Eger CHP: .Seçim güvenliği için bu hükümet çekilmelidir» derse, Demirel hemen : «Ben söylememiş rniydim; CHP samimi değildir, bir takım bahaneler ileri sürerek seçimden kaçmak istiyor» diyecektir. Oysa Mobilya Soruşturma Komisyonunun karanndan sonra, Demirel ister lsteraefc çekilmek zorundadır artık. Komisyonda azınhkta kalan üyelerin bir bildiri yapnlamalan ve bu bildirinin her türlü hukuk kuralına aykın biçimde Karataş televizyonunda yayınlanması onu kurtaramıyacaktır. Şurası muhakkak ki, btrçok KötUluk ve kargaşa ancak taraîsız bir hükümet yönetimir!de yürütülecek bir seçimle önlenebiHr. Eger sayın Erbakan 'bir erken seçim halinde kanın gövdeyl götüreceğı» düşüncesinde samimi ise. bö;.le tarafsız bır hü'iümetin kurulmasma önay3k olmalıdır. Aksi halde seçim karannı bnlemek ıç'.n Anayasa'dan, haktan. hukuktan söz ederek giristigı hukuksal engelleme çabaları 'haU;n s'Uis,timali.nden başka bir nitelik tasımaz. Bu kavramın açıklamastm gelecek haltaya bırakıyonım. Yunanistajıla, Türkije hlrblrtne henı benxer. hetn henzemez. Meyhanesinde. rakisında, müziğinde, kasap orunun. da, Yunanlı ile Türk birbirine yakındır. Ama iş bu yatonlıkla kalmıyor. İki ülke de ABD güdümündedir. lkl ülkenin gizli istihbarat örtiitleri (MİT ve KYP) CIA ile işbirllginde. dir. İki ülkenin ordusu da NATO'ya göre kofullanmıştır. İki ülkenin subaylan Amerika'da eğitilir. İki ülkenin topraklannda Amerikan ve NATO üsleri vardır. tki ülke AET* nin aday nyesidir. İki ülke sağcı hükümetlerle yönetilir. Bu örgütlenme ortaklığı ve benzerlifi Yunanistan'ı iyice tanımamızı grrektiriyor. Çünkü Yunanistan'da pişen bize de düşmektedir «Namlunun Vcundaki Demokrasi» bu hakımdan çok yararlıdir. Andreas Papandreu, Yunanistan'ı anlattrken TürkJye* nin gerçeklerini de dile getlriyor. Bn konuda tikir vermek için kitaptan gelişiçÜTel bazı parcalan birUkte izliyelinı. Papandreu 1960larda Yunanistan'ı anlatıyor: «NATO eğitimleri. subaylara hızla yükselme ve önemll sorumluluklar yüklenm»» olanağı veriyordu. Bu etitimler» ABD askeri misyonu personeline, Elçiliğe ve CIA'jra yakın olanlar gönderiliyordu. Amerikalılar aynı yaklaşımı Bakanhklardaki önemli memurlara da uyguluyorlardı; Amerikan çıkarları tehlikede olduğu zaman başvurabilecekleri yakın arkadaş zümreleri yaratmışlardı. Hızmetlerıne karşıhk olarak yuksek mafcamlara bu memurlar için torpil yapıyor, hızla önemli görevlere yükselmelerini garantiliyorlardı. Bu ağ. iş çevreievine ve öankalara da uzanmıştı. Tabit ki siyaset dünyası da bu agın uzağmda değildi. Sol kesim dısındaki politikacılar çeşitlı yollarla dahil ediliyorlardı bu yapıya. Amerikalüar tüm partilerin kilit adamlanyla yakından ilişkiler kurmayı başarmışlardı. Eu cephede Özellikle CIA, son derece aktif bir faaliyet sürdürüyordu. Yunanistan CIA ajanlarıyla doîuydu. (...) V« tabii ki Amerikalılar, CIA'nın Yunanistan'daki kopyası olan KYP'ı de denetimleri altında mtmaktaydılar. KYP'in örgütlenmesinde CIA'nın rolü epey fazla olmuştu. Amerikalılar birçok işi KYP ile işbirliği yaparak yürüttüler; KYP'i normal hükümet kanallannı kullanmaksızın doğrudan doğruya fmanse ettiler. tlgir.ç olan bir diğer nokra da, sendikal hareketm CIA'nın en çok ilgüendifcı s.";an'.ardan birt olmasıdır,» Andreas Papandreu'nun kitabında Türklye ile Yunanistar, ın Kıbn« iliskileri de açıklanıyor. Bu ilişkilerde Wa«hrnetonun ve CIA'nın etkin rolü. insanı şaşırtmaktadır. Yunanistan'da îl Mayıs 1967 Albaylar darbesinin perde arkaaı ilci çekicidir. Bu konuda CIA'nın ve Amerika'mn rolü artık herkesçe biliniyor. Darbenin ilk saatlerinde Yunan Kralı, yeni hükünıeti tanımamak eğilimindedir. CIA, Kralın tutacağı çizgiyi saptıvor. Papandreu bu konuda «unlan yauyon «Bu çizgi, Bırlesik Devletlerdeki bu konuyla ilgill CIA ekibinin anlayışın» uygundu. AmerikaLn mall çevTelerinin ban temsilcilerini de içeren bu pubun başdarmjmanı Cyruı Vance'ti.» Kıbrn 1 1 için ülkentizi daha Sncedrn zivaret eden, a»» nca gecenlerde Cumhurbaşkanı Carter'in temsilcisi olarak Ankara'ya gelen Cym» Vance'faı kisiliği de böylece orteTB çıkıyor. Sonuçte ABD'nin Ortadofu politikası ve TfirMye, CIA'nın kapsamı içinde kalmaktadır. Evet, içinde yasadıgımız örırats«l yabancilasman anla> mak için Aıidreas Papandreu'nun slvasal amlartm okumak çok yararlı. Bu kitap yaşadığunız döneme »ydtnlık fetirtyor. Dıştan Gelen Tehlike Başta Yunanlılar ve bir kısım yabancı Ermeniler olmak üzere bütün Türic diişmanlan, i«er sag, ister sol fanatiklerin ülkemizde yaratacagı kargaşa yangınına, ellerinden gelse, körakle kosınak isterler. Geri kalmış ber ülkede oldugu gibi Türkıye'de de CÎA'nm en hoşlandıga yöneîım b;ç:mı faşizmdir. Bu rejimle yönetilen ülkeler APCTe daha bagımli. daha sadık ve Amerika'ya kar$ı poliîikalannda daha uysal olujorlar. îkinct Dünya Savaşından sonra buna kanıtlayan pek çn:< örnek gördük. Amerikan Emperyalizmimn. b:r ışa Odakları •nirerin birkaç gündür radyo rc «rarla yineledipl ve özüne bizitn de can ek Bir umruk Gibi KTAY AKBAL Evct Havır BİLİM DÜNYASI Canlı Makinelerin Sırları P aul Valery, düçünür*» «Yenıden düşünen, ve düşünülmüşlerin hiç bir zaman yere terince düşünülmemiş olduğu kamsında bulunan adamdır» < u ye tanımlar. Evet, insanoglu hiç bir Jikri. hiç bir bulusu yet« rince düşünülmu? bulmadıgı için aynı şeyler Üzerinde tekrar tekrar düşünmüş ve bu yolla uygarlıkta dev adımlar atmıştır. İlk otomobile bugünkünü karşılaştırmak, Valery'nln özdeyişinin dogruhıgunu sereğmce kamtlar. Yapımcüar otomobili hiç bir zaman «son biçimi ni almış» gözüyle görmemişler, her yıl yaptıklan iyileştirroeleTle onu bugünkü dummuna ge tirmişlerdir. İlk uçakla, ilk gramofonla, ilk sinema veya îotoğral makinesi ile bugunküler için de aynı şey söj'lenebilir. Teknik araçlann lyileştirilme si o kadar önem tajımaktadır ki, bugün bu iş sistemlı ve sürekli bir biçime sokulmustur ve bunun için de Bionics fbayoniksı denen bir bilîm oluşturulmuştur. Bilımın amacı. ince birer canlı makine durumunda olan hEyvanlarm duyu organlarır.ın işleyiş ilkelerini bulup tek ruk araçlara uygulamaktadır. Fikri ömeklerle açıklıfa Scavuş turaüm: KURBAGAMN GÖZt) • Kurbağarun göıü. sadeee kendisine yararlı ve zsrarlı olanı görecek biçimde oluşmuştur. e>ec»nlıydılar, »nlattılar, «Blı şebeke gösterip gîriyonre. Bir de bakıyonız bıyıklı blrtakım adamlar, kim bunlar dije görevliiere »oruyoruz, ({brevH «baktun üstlerinde âh yok> diyor. PekJ nssıl prdUer içeri, kim bıralrtı. Biz ndi fakültemizdekl sagcılan ttnırız, ama bunlar dışardan lenler.» Teknik Üniversite öfreBcileriyılller. O sabah yine olay• çıkmıs. Ne yspsınlar, bırakmıjılar dersi, sınıfı. Taksim'e ğru vürümeje başlanuslar. Bir de Renault durmu«ı, lri ın bir kişi her halde bir görevli inmis elinde makineli banca. havaya ateş eue ede üstltrine doğru koşmaya başmış. «Biz bir adım atıyoruz, o üç» dlyorlar. Belli ki iyl tişmiş, yetiştirilmiş bir kişi. Böyle birinin eline geçmefli, hele kurşunlarına hedef olmamalı! Her ne kadar haıya ateş ediyorsa da bilinmez, ya asaği indirirse namluyu?. açışmışlar gençlrr, Altnan Konsolosluğundan asağılara )jru. Sonra da gazeteye gelmişler. Dertlerini anlatmaya. v olacak bunun sonu» derneye, «bir yılımıı daha mı ziın olacak?» dlye yakımnaya... Ne diyeceRimi bilemiyorum. Pırıl pınl, en iyi biçimde »tişmiş. gençlerimiz sokak ortalannda zorbalar tarafuıdan nruiuyor. onlara yardım etmesi (fereken kişiler ise tam :rs bir yol tutuyorlar. O zaman ne yapsın gençler? Kime »«svursunlar? Kimden yardım umsunlar? Susup kalıyorum pğu kez böyle olayları dinlerkrn. Yazmak... Bir o var eliıızde. Yaztnak, yazmak, yazmak... Okuyonunuz sizler de, ir öfke sanyor Içinizi. Bunca cinayet, bunca acı bir biriim yaratmıyor nıu? Devletin yitksek görevlileri bu denli aksıztık karştsmda nasıl sessiz kalıyoriar? Ötesi yok, jurun orasında burasmda durmaksınn linç olaylanyla karılasıyoruz. Tam deyimiylt linç olaylandır bunlar. A?ın ığcı örçütler kendilert çtbi düşünmejen, kendilerinden yaıa çıkmayan cençleri, delikaıüıları, kızlan tek tek ortadan aldırmak çabasına Eİrişmişlerdir. Yaz yaz dur. Hepimiz azıyor anlatıyoruz. Ne oluyor"? Belki büyük bîr patlama>ın. bir oy patlamasının birikimtni yaratıyor bütün bu sesenmeleT. acılar, çığlıklar ^imdi seçimlere sidiyoruı. N> var ki seçimlenn blr an ince yapılmasını Isteyenler MC'nin en anlı kanadmda yer ılan partiler. Yani AF. MHP'... Niye erken bir seçim isti?orlar? Bunu düşünmek gerek. Ulus biraien bir an önce kurtulsun dive mi? Hayır. Yeni setimlerde çoğunluğu yapahm. tam egemenHk kuralım, diyorlar. Bay Uemirel'i TVIerde iuyuyorsunuz, anarşidcn kurtulmak. Meclis'in önünü ac;mak," CHPyi rtkisiz hale koymak. sözlerini tutturmuş'. Demek erken bir seçimden beklediği bir seyler var. CHP de srken se«;im istiyor, daha doğnısu istemek zorunda. Türk halkı en kısa zamanda hu MC çıkmanndan kurtulmak isteğinde... Seçimlerden baska çıkiş volu ise yok. Buçünkü görünüş CHP'nin seçimlerde aşır hasacajıdır. Ama hesaplar ne denli dogru. ne denli eerçekçidir? MC'nin aşın kanadı da seçimleri ddrt eözle beklediğine göre. her halde onun da bir hpsabı, bir umudu var. Bir kuşku büvüyor içtmizde.. MC'don. *u kanlı çıkmazlardan, her gün artan bu safcı anarşiden kurtulalnn derken daha betcr kanlı oyunlara. tuzaklara düşmevelim? t'ste'.ik sol oylar hölünrcejçe benziyor. öte yandan *ağ oylar bir yerde toplanacak fibi... DP ne denli eski etkinlisindedir? MSP ile DP yine birer milyondan çok oy alabilecekler mi? CHP'den beklenen kendi soHındaki partileti de, sprock halkoylaması sayılan bu genel seçimde kendi çerresintlc toplamasıydı. Bu partilerin önerecekleri kişileri bağımsız aday olarak seçtirerek CHP'nin solundaki seçmenleVin ki aşafı yukarı bir mîlyona vanr sayılan oylannı alahilmekti. Şinidilik bu hesap sııya düsürülmüşrur. Hem de CHP tarafından:.. TIP. SDP. TBP. TStP ayn ayrı »eçimIfre girecek. Bu bolOnme. bu rtajrılma. hatta bu birbirine ginnc ki şimdiden başladı AP'nin yaranna olacak... Son iki yıldır içine «iüştüğümöz MC çıkmazmdan kurtulamayacak mıyiı? Bu fcanlı olaylar. bu baskinlar, bn cinayrtlrr. bu acıİar sürüp Rinecek mi? Hele hele genel seçimilc koınando. iilkücü. bilmem ne adlanrla sokaklan, merrlanlan. okulları ele geçirmiş zorbalık güçleri kimhilir nasıl roller oynayacaklar? tşin şakası yok. Bu halkoylamasına tüm halk katıimalı. oylarıyla. biUnçleriyle, tüm varlıklanyIa .. Ama seçim güvenliği olacak mı? Seçmen sandıfra kadar rahatlikla gidebilecek mi? ÖzjrürHik içinde oy kullanabilecek mi? Bütün unıut. CHP çevresinde bütünleşen bir cephe kurımkn. CHP'yi. en azmdan iki yüz elli nıilletvekili ile Mecliste egemen kıimaktı. CHPii olalım. olmayalım, demokrasiden, özgürlükten. Anavasadan yana. cinayetlere, kanh oyunlara, yasasızlığa. zorbalığa karşı birleşerek faşiım heveslilerine yolu tıkarnaktı. BnsünkiJ eüriinüş böyle bfitünleşmiş bir «tek» cephenin kurulamadığıdır. Gençlerle konuşurken bütün bunlar aklımdan geçtl Blr şey diyeraedim. AcıUr, umutsuzluklar, yıkü«J»r dağümaktan. parçalanmaktan gelir. Bu genel seçimde tett bir ynmruk gihi bütünleşmelidir. Uusun aydınUktan vana «rüçleri. Faşizme dur demek böyle olahilir ancak... Daha vakit geç,ı: rnp Türir sprmenini «tek bir cephe»de toplamamn Vehbi BELGiL Bu görün ineclenip sırnnın çörüldügü an, rsdarlann geliştırllme«inde büyük aühm yapılacaktır. Zira, günümüz radarla n, ufuktan gelen ucakların dost uçftfı mı, düşman uçağı mı oldugunu bildirememektedir. Hatti, radarcı, gönderdiği elektromanyetik dalganvn bir buluta çarpıp dönmüş olabilecetini de anlayamamakt» ve kendi filolarını gereksiz «uyan» durumu na geçirmektedir. Kurbaga gblünün sırn çöBüldügünde radarlar. gelenin dost. dü?man !iloları veya bulut yıgını oldufunu gösterebilecektir. ÇINGIRAKLI YILAMN VÇÜNCÜ GÖZÜ • 1952'de yapılan bir denemede, gözleri iyice örtülmüs, koku alma duygusu kbrletilmış bir çiogıraklı yılan ile bir lare ayru odaya konmuştur. Yılar., bu durumunda bile farenin varlıgını ve odanın neresinde oulundugunu, görüyormuşçasına. anlamış ve hayvanı yutmuştu. İşın sırnnı çössmeye çalışan buginler, yılanın gözlennin altında birer deük bulundugunu ve bu delüclerin. bir santigrat derecenin binde biri kadar ışınlan uaaktan farkettiklerini anladı lar. Yılan. farenin \iicudundan çık»n «alaltı» (eafraruj) ışınlann bu deliklere çarpmasıyle avını bulmuştu. Nitekim, bu delikler de kapatllmca, yılan, çok yakınmdaki fareleri bile tarkedemez olmuştu. Delikler alaltı ışınlara son derecede hassas sinirlerin bulundugu görüldü. İnsan derisinde de böyle ısıya duyarlı sinirler va.aır. Bunlar insan derisinde milimetrekarede 3 tane olduğu halde çıngıraklı yılanda 150 bin tanedir. Bu kadar duyarlılığın sır rının çöziimlenmesi, alaltı 14ınlariyle resim çeken makinelerin mükernmelleştirilmesini saglaya caktır. RAUKLARIN SIRLARI # Balık, deniz suyunda erimiş halde bulunan oksijeni solungaçlariyle süzerek yaşar. Bu yüzden de su yüzüne hiç çıkmadan yaşamını sürdüTÜr. F^kat, yunus gibi, balina gibi balıklann solungaçları cleğil, insan gibi akciğerleri olduğu *çin bu hayvarüar ikide bir su vüsîüne çıtap havanm oksijenini ciğerlerine doldurmak zorundadırlar. Su yüzüne çıkamayan bir balina, bir yunus, deniıe düşen bir insan gibi bogularak ölmeye mahkumdur. Solungaçların incelenmesi, oize denizdeki oksijeni süzmenia sırlarını vereceğine göre, denizaltılann bu sırlara göre yapUması, onların da deniz suyundaki oksijeni süzerek çok uzun süre deniz altında kalmalaruu sağlayacaivtır. Denizaltılann bu gün için en aksayan yanı, ambarlarına oksijen yığınağı ma 2orunöa olmalandır. Bu sijenledir ki mürettebat, alabilmektedir. DEPREM BtlDİREN HAYVANLAR • Bazı hayvanlann, >1epTernlerden önce paniğe kapıldulan öteden beri söylenmektedir. Örneğin, Ingiliz amirali Hooert Fitzroy, meteoroloji uzmanı o larak çalıştıgı Şüide, i835'te, bir raporunda şunları yazmı^tı: «şili'nın Pasifik Okyanusu myısmdaki Concepcion kentınm üserinde, sabah saat ona doJrnı, deniz kuşları acı acı bağırarak göge yükseldiler. Bir buçuk saat sonra, yani 11.30'da, köp?k ler evlerden kaçtüar. Bundan 10 dakika sonra da, deprem, şehri altüst etti.» Ülkemizde de, deprem ^ören yerlerde, insanlar, depremd«ıı önce atlarm titremeye başladığı nı, köpeklerin deli gibı hatfadıfını, ta\iı"Klarm panik içinde sağa, sola kaçıştvklarını. kediîerin kendilerini dışan attı^lanru söylemişlerdir. 1960 Agadir (Fas> ve 1963 Üsküp depTeminden önce üe bunlara oenzet olayların gözlendiği ısrarla Milatılrruştır. Bu yüzden, bilginler, konu üzerine önemle ğilmışlerdir. İncelemeler, bu £ibi olay lartn gerçek olup olmadı|ını, gerçekseler, hayvanlann bu olaylan hangi uzuvlariyie .ıasıl duyduklannı ortaya koyacakrır. O zaman, toplanan DU tür bügilerin ışığında. depremi önceden haber veren araçlann yapımı olanaklan belirecelîtır. YCNVSLARIN HIZI • Yunus bahfclartmrı suda I ' «ülm«et, gemllerin, deninlnl»' nn, suda seyreden LorpiUenn "* dah» hı*U gitmelerüü sağlayacaktı. Çahşmalar, yunuslann ao rüerinin iki tabakadan olustuğunu ortaya koymuşrur. Dış deri son derecede elâstUidir, iç deri kalındır ve sünger giiA biı madde ile dolu borucuklHTİ» OTtülüdür. Yunusun yüzerken çıkardığı dalgaların 'oasmçlan elâstiki deriden içeri geça»;kfe ve iç derideki 'boruların sünger yaylılığında etkinliklerini kaybetmektedir. Halbuki gen.ılerde, Ön tarafm çıkardıgı dalgalar arka taraflara aynen çeçtiğı için bu dalgalar gittikçe ku\vetlerini arttırarak gemilerin hızını kesmektedir. Yunusun derisi ise, otomobıl amortisörleri gibi, basınçlan dagır^ roaktadır. Bu da hayvanın nızU yüzmesine olanak vermsktedir. Bu ozellik bugün torpillere uygulanmış ve büyük hıs sa£lanmıştır. Yann gemıler için de aynı şeyin yapUacafma kuşku yoktur. ATEŞ BÖCEGtMN TAKMATAN ATEŞ1 • Çocukken hepimiz at«ş tvv ceklerinin yanan kısnuna pariDevamı 9. Saylada'» BAŞSAĞLIĞI Bankamız Güneydotu Anadoîu Bölgesi Şubesl mernurlanmızdan Fehmi Ocaktar'ın sevgili babası Faik Ocaktar'ın Slümünü üzüntü ile öfrendik. Merhuma Tann'dan rahmet diler. arkadaşımiüin ve aılesinm derin acısını paylaşınz. TÜRKİTE SINAt KALKIVMA BANKASI A.Ş. Ajanstur: 8117/3072 TÜRKEĞİTİMDERNEĞt 50. YIL AMBLEM YAR1ŞMASI 31 Ocak 1978 «»rihjnde 50 knruluş yılı katlanacak olan TihH. Efitmı Demeği. 50. Yıl Amblem Yanşma^t' durcnlemiştir. Yanşmaya katüma sıresı 30 Hazinn 1977 günu saat 17.30 a k.ıdjrdır SEÇİCİLER KURULl' Mustafa Aslıcr Mengü Ertcl Crlal Ş,ırdan Fnıs Kortan Fahır Tatbiki Gurel Sanatlar Yuksek Okulu Müd Grafiker T E D Gencl Başkanı Yuksek Mimar Ressam önüLLFR 1 Ödü! 2. Ödul 10.000. TL 7 500. TL 3 Ödul 1 Mansiyon 5.000.TL. 2.000. TL 2. Mansryon 3. Mansjyon Yanşmaya katüma koşullan 2.000. TL. 2.000, TL. Ünlü bir teknoloji gelecek. Keyifle "günaydm" diyeceksiniz. TÜRK ECİTİM DERNEĞI GENEL MERKEZt ZıyaGokalp Caddea 48 AN KAR A Tcl 17 S2 64 adresindenîağUnabilir,