Katalog

ONDRA MEKTUBU MITTERRAND : "BAZI ÇEVKtLliK e Monde gazetesi muhabirt Fransız Sosyalist partisi lideri François Mitterand ile bir görüşme yapmıştır. Beledi>e seçimlertnden aluıan sonuçlara dayanarak Fransa'nin sivasal yaşamım çıkmaza sokmayı amaçlamadıklarını açıklayan Mitterand'Ia yapüan bu çörüşmenin bir ozetini aşağıda sunuyoruz. ütMUKKAMYi, dışarı k8Ç'~iPSinın onürıe t;cçm=k lç;n ne gibi or. • ; •u' = CEVAP Ortak program toplumumjzun yapısmın onemlı noktalannda reiorm yapümasım ongormektedır SEg partıler bu yapıda hıç bir değışıkhk \apmadı?ı ıçın ortak prograrr.ımız güncellığını korumaktadır Konjonkture uymak için gerekll olan değışıkliKİer de er. yararıi olan zamanaa gerçekleştırılecektır. De\let".eştırmeler ilk yasama dbneraınde karar altına alınacaktır Sermpyenm yabancı ulkelere k?.;masımn or.une nası. geçıîmesl garektığı sorusunu da Başbakan Barre'a yonetmenız daha doğru olur Halen 400 raılyar frarLk îsvıçre'ye kaçırümısfr Bu mıktara guçlu para sahibi ulkelere kaçan sermayeler dahil değıldır. 1978 yılında sermaye kaçışını onlemsk iç:n ne yapacagıtnm bana sorulması ıse bıraz ganp oiur Bız do^z alım satımını kontroî altına a ^ k t a n baska bankaiarı da devlef>>;tıre"eğ:r SORU Enîlasyon bjyuk blçlıde kapitilist dunyadakı gene! knz ve hammadae fıvat'.arımn devamh olarak artmasmdan îVrı gelmektedır Praasa'dakı ekonomık bıııjahma u'usal çörümler bulunabıleeeğme manı''or musunuz"1 CEVAP Ben Fransa'dakı bıınalımın kapıtal.st aunvadakı eKonomık krızm çerçevesı ıçmde yer aldığını her zaman sojledırn ve bu krıze Başkan d'Estaıng Chırac ve Barr?'m neder. oldugunu hıç bır zaman mdıa etmedım Ote vandan çok ııluslu şırketler de. teknık^rinı gelıştırmek ve pahalı araştırmalara gırmek ıçm fıyatlan srtırdığı ıçın enilasyonu korukledıler. Cok u'uslu şırketlerm bu stratejüerıne de, çıkarları ve ıd>°olojılen bu tur şırketlere baflı olan devlet ve partiler karşı çıkamamıştır Aym sısteml kuH^ndıklan ıçm bızım yonerıcrerimız ds objektıf clara': kıısurludu'' SORU Yakın bır gelecekte Ortakpazar içırde sol \e sağ hukumetler aynhjı o acaktır Bu durumda b.r Avrupa polıHkası uygulanabılecek mtdır 1 CR'AP Roma anlaşmasına gore Ortakpazar ulkelarmın lıberal ''konomı va.m«ı huKumetlerder. oluşması zorunlu tutulmu^'ir. Eğer dığer ortaklar bıze amaçlanmızla t«rs düsen bır polıtıka uygulamava rorlarlarsa bundan Fransız soluncan çok Ortakpazar zarar gorur. SORU Amerika'daki yenı yonetımın ilk faalihyetlennl ve ozelbkle ınsan haklan konusundakı turuTiunu nasıl karsıladmız'' CEVAP Olumlu buldum. Ama bıı arada biwm toplumumuzdakı haksızlıkları da ımutmamak gerekır. Omeğm Carter'm Latın Amerika'dakı muttefıkleri de goz onunde tutulmahdır. Ama bu onun taahhutlerıne sadık ve resur bır însan olarak nıtelenmesme engel olmamalıdır. SORU Avrupa komıınızmı hakkında ne düşunuyorsunuz? CEVAP Guncv Avnroa'daki ılç komünist partı kendi havatlarını yaşamak ıstıyor. Ancak aralarmda bır fıkir ajrılıgı oldugunu soylemeK ıçın henuz zaman çok erkendır. (Dış Haberler Srrvisii Muhafazakâr D arti Başkanı 3ayan fhatcher'in sciLiberal Dartiler anlaşmasına gösterdiği tepki BİeştiriIiyor Coşkun KARADEN'iZ BULUNMASI GEREKEN YÖNETİM BÎÇİMİ OLARAK ANLAMAKTA. L yaşam rcketlendı. Muhafazakâr Partinin güven [ ngiltere'â'e siyasalbaşlayan bitdcn blre haovu istemi ile ve ^o;*unlaşan iyasal pazarlıklar. Işçi Hükümetinin güven lyu alma<<ı ile sonuclandı. Ara seçimler ı e ılümler nedeni ile parlajnentoda çojunluğu IU Mtiren Kri P3rtisı, son anda Liberal •artının destefini sağlıvarak iktıclarını koudu. Libera'lerin, hukumeti dönem sonıına tadar destekleme kararı, erken seçim olaılıçını en azından giız aylanıu rrtelemıs ıluvor. Kendi içinde derin görüş a>nlıkları aşnan Isri l'artisinin, kısa sürede Lıberal 'arti Ue anlaşabilmesi, her iki partinin şu .ıradaki secim san^larııun azhğma da bağanabilir. lngiliz siyasal tarihinde \cni bir [oruıııim oluşturan anlaşmanın rn nnemli snşulu su: Iki partinin katlası ile oluşacak ırtak danışma komitesi. haftah't loplanlıarında hükumet politikasuu Rözden geçire :ek. Ancak bu komitenin bağlarıcı yetkisi ılnıa\acak. SORU Seçımlerde Sosyalist Partının aldıgı başarılı sonuclar gozonunde tutulursa, herkesı ıçıne almaya çahşan bu partının aalıa reformcu ve daha az sosyahst olma yoluna gırmeye malıkum olduftı soylenemez mı? CEVAP Sosyalist Partı herkesı ıçınp almaya çalışan bir parti cegıldır. Pu partı Fransızlara bir Anayasa, bir program ve bır de hareket yontemı onermektedır Bugun'kü tutumurauz da her zamankınden daha açıktır Partımızı buyuk bır kıtlenm desteklemesınm nedenlermden bırı de taahhutlerımızdekı açıkiıktır Seçmenlerımızın nereden geldığı bellıdır Bizı bellı ekonomık gıaıplarla sosyal tabakalar desreklemektedır. Seçmenlerımızı ışçi sınıfı ve kamu sektorunde duşuk ucretle çalışanlar yanı kısacası ucretlıler olıışt'irmaktadır Bağımsız olarak çalışanlarla. kırsal alanlardakıler uzermdekı eikımız de gıderek gelısmektedır. Çunku halkın bu kesımı kapitahst surecın kendileri ıçın ne kadar tehlıkeh olduğunun bılmcıne varınaya başlamıştır. Ote yandan Sosyalıst Parti, geleneksel hınstiyan sosyalıstlerle aralarmdakı avrılığı yenmesıni de başarmıstır Bu ba^arı, bır rastlamı olmayıp, part:nm çozumlemelerını dennleştırmesımn ve manevi ıstelclenn anlammı daha ıyı kavramıs olmasırun bır sonucudur Kılısenın evrımı de bu aynlığın tamamen ortadan kalkmasında bu>oık olçüde yardımcı olmustur. Butun sosvalıst potansıyelı sınemızde toplayabılırsek o zaman başarılı olacaSORU Mılletvekıli seçımlerınde solun başarılı olacagına inar.ıvor musunuz? CEVAP 1°76 yerel seçımlerle. 1 > 7 yıhn<7 dakı beledıve seçımlennde başladığmı gözledıgımız halk hareketırjn anıden durması ıçm bır neden yoktur. Bununla beraber seçım sonuçlarını tahmm etmek ıçın sağ cephenın gırışecegı manevraları da bılmek gerekır. Bu arada gırısr.en kışkırtmaları da aozden uzak tutmamak lâzımdır. Orneğın solun ıktıdan gelmesı habnde ıç sa\aşın başlajfcağı bıclmındekı sovlentıler çıkarılmaktadır M.ıhalefette ıken kanunlara savgıh olan sol ıktıdarda ıken neden aynı kanunlara saysılı olınasın" Bu akıl dısı bır ıddıadır Eazı çevreler demokrasıyı sağın elınde bulunması gereken b.r %or.etır.ı bıçımı olarak anlamaktadır. SORT." Ortak Drogram partılerınm ıktıdara gelmesı hahnde Gı^card d'Estamg':n Ehspe'de kalma^ı mumk\ın mudur? Mumkunse bunun koşulları ne olacaktır? Fransız Sosyalist Partisi Lideri Mitterand: «Güney Avrupa'daki üç komünist parti kendi hayatlarını vasamak istiyor.> «Fransız sol cephesi yönetime geçince, bazı şirketlerin devletleştirilme leri ilk yasama döneminde karar altına alınacaktır.» FR.\NÇOIS VltTTERAND Milletveldli seçimlerin de başarılı olınak için, sağ cephenin girişetcgi mane\ralan bilmek gereldr. EPKİLER "Muhafazakâr Partl Başkanı Ba\an That•her'in anlaşma^a gösterdiği «.ert tepkı, liderek Başbakan CallaRhan"a yonelen aeır iuçlamalara donuştü. Bayan Thatcher'in tunmu \e tepld hiçimi kendlsinl destekleyen •evrelerde de elestiriliyor. Mnhafazakâr yan ısı The Times çazetesi şoyle yszdı: «Ona ve•ilecek en yararlı öğrüt, bir süre şrride durnası. tüm denıeç ^azarlanm uzakJastırm • ıe bir daha çu\en o\u isteminde bulunmatıasıdır. Kotu seçilmiş konuşma baslıkları, liç bir almaşık içermeven. hiç bir ^rnilik tajima%an demecleri ve anlamsız şakalan ile Callaghan'ın vanında bir çırak çorunümunieydij. Bavan Thatcher Liberal Parti\e de kızriı: «Liberaller sosyaüst hükumetin de\a mını sağlamış oldular» dedi. Liberal Parti Baskanı D. Steel: «Aksin*. sosyalist hukiımeti denetli\oruz» derken, aynı partinin eko nomik sozcusunün de pöriişü şöyle: «Diinjada bazı felâketler vardır; Bavan Thatcher'in Başkanlığı altında yaşamak da hunlardan bıri.» Işçi Partisinden lse her kanattan başka ses çıkıyor. Işçi < >u anwI Iaşmadan hoşnut defil. Bu kanada bağlı bir milletvekili şoyle dedi: «Liberal Partinln 24 saatte Işçi Partisinden kopardıjı ödunleri. işçi solu 1 yılda sağlayamamıştır.» 4 CEVAP Bu çok zor olaca^ır Ams bumn cevabını vermek Cumhurbaşkanına duşer. Çunku Anavasa ona başkanı seçmekte tam bır ozgurluk tanımıştır. Sıvasal, demokraf.k ve psıkolojık bakımdan onun seçecegı başkanm ço gımluk pamsınden bın olması gerekır t'stelık bu partiler bellı bır prognrnı uvgulamak ıçın ıktıdara geldıklerıne gore bu programı da ııygulamak durumundadır Belkı de Başkan d'Estaıng parlamento ile Cumhurbaşkanınan bırbırıne zıt iki partiden gelmesinln mumktın kanrlayacaktır olamıyacagmı SORl Ortas program devamh olirak artı$ gosteren bır ekonomıye gore nazırlanmıştır. Bu programın. dış tıcaret açığmın buvuduğu ve eni'.asyonun vuksek olduğu bır donemde uygulanma ımksnı var mıdır' Programda ongonJlen devle'leştırmeler hangi sureler içinde gerçekleştınlerejctır? Yatınmlan sağlamak ve sermayenin "CARTER'IN ÜLKESiNDE "İNSAN HAKLARL, NASIL ÇİĞNENİYOR?, un geçmıyor ki ABD Başkanı Jımmv Carter «Insan haklan»ndan soz etmesın ve dünyanın her yennde ınsan haklarını savunduğunu ıddıa etmesın. Sık sık televızyon kameralarında gorunen Carter'm bu ıddıalarına paralel olarak ABD propaganda araçları da aynı nıtelıkte yayınlar yapmaktan gerı kalmamaktadırlar. Ne \ar kı Carter de, ABD'nın oteki yonetıcılerı de. kendi ulkelerınde çığnenen ınsan haklanndan fuç soz etmemektedırler. Bılmdığı gıbı bugun Amenka Bırleşık Devletlen'nde bırçok msan, sıvasal gorüşlen ve ıdeolojılerı yuzunden ağır baskı altında tutulmaktadırlar. Amerıka'nın emperyahst sıyasetıne karşı oıan AFD yurttaşlan sıkı bır bıçımde ızlenmekte ve denetim altında bulundurulmaktadırlar. Bu durum yenı de değıldır. AmeriKan jurttaslarına karşı uygulanan bu baskırun kokenı. McCarthy donemme kadar dayanmaktadır. Bu uygulamalara gosterılen gerekçe lse «Amerıkan yaşam bıçimi» diye adlandırılan va şam bıçımının «bozulmaması»dır. Bızzat Amenkan Anayasasına da aytan. duşen ve FBI ile CIA arafından uvgıılanan bu baskı vontemlen, her gun çoğalıp daba genış alanları kapsamına almaktadır. Hatta FBI ve CIA'dan baş ka bırçok askeri kuruluşlar ve polıs orgutlen ile dıger bazı resmi \e «yanresmı» orgutler de bu baskı yontemlerınm uygiilanmasmaa gorev almaKtadır'.ar. Boylece Amerıkan yurttaşlan uzenndek: baskılar gıttıkce Egırlaşmaktadır. An^erıkı ıiarın ozel vaşamlan ve sıyasal çoruşlen konusunda durmaaan bıigı toplayan bu kuruluşlar, mıhonlarca yurttasın telefonlannı dınlemekte m°ktuplannı açmakta. sesierını bantlara almaktadıriur Butun bu uygulamalar. Amenka'da artık «gunUılc normal ışler»den sajilmaktadır. G ÜCRET DENETıMİ Muhafazakarların fmenoyu istemi, ekono mJk açıdan, öteden beri kâr ve rekabet bunalıntı yaşavan ve isteklerini ücretlerin denetiml konusunda yoğunlaştıran tnçiliz Kapltalizmlrıin, bütçe \e gelir politikası görüşmelerinin hemen bncesinde, iktidan değiştirme denemesi olarak nitelenebilir. Liberal Partije etkinlik kazandıran sonuç, Muhafazakâr Parti açısından başanlı olmasa da. tem sil ettiği güçler için bir gelişme sa\ılabilir. Şimdi sorulan soru şu: Ekonomik bunalımUr ve siyasal perillmler üstüne kurulan yeni ortakJıktan hanjîi partiler kazanclı çıkacak? Kamuovu bu gelişmelerden nasıl etkilenmektedir? El CÜMHURİVl'E (IRAK GAZEİESi) Irak'ın başkenti Bağdat"ta yayınlanan El Cumhuriyye gazetesinde yeralan, ABD'de çiğnenen «insan hakları»na ilişkin, Ahmed Abdullah imzalı yazıyı sunuyoruz. AMERİKA VE JAPONYA SÜVEYŞ KANALI'NIN GENİŞLETİLMESİ KONUSUNDA YARDIMCI OLACAK KAHİRE Yan resmı «El Ehram» gazetesıne gore, Japonya ve ABD. Suveyş Kanah'nm genışletılmesı ve dermleştirılmesı projelerınin fmansmanma yardımcı olmayı vadetmıştır. Gazetenın ıktısadı ışbırlığı yetkıhsı Dr. Vecıh Şendı'ye dayanarak bıldırdığıne gore, ıkı ülken;n temsıicüeri dün Kahıre'de sona eren uluslararası bir malıye toplantısında bu vaadde bulunmuslardır. Finansman masraflan 500 mılyon dolann (8,7 mılyar TL.'sO üzennde o lan Suveyş proıesı içm şımdıye kadar Dünya Bankası 80 mılvon dolar, Arap Ekonomık ve Toplumsal Kalkmma BanKası 40 mılyon dolar. Suudı Kalkmma Bankası 50 mılvon doiâ' ve Islam Kalkınma Bankası 12 mılvon dolarlık kavnak sag'amayı vadetmıştır. (»J.) GEÜŞMEIER Onüntiizdeki ilk üeçlmi kazanacak partiyi sapta\ahilmek, Dünya kamuoşunda «.ık sık sorulan, Ingiltere'nin De yöne kaydiR' konusunda bir varçı oluşturma^a yeterli değil. Inçiltere'de son 15 yıl içinde S seçimin 4"ünü .Muhafazakarlar, 4'unü Isçiler kazaııdılar. Genellikle başabaş yarışaıı iki buvuk parti, kuçük tepkiler sonucu iktidara gelip. gidebiliyorlar. Bu olgunun bir nedeni de, Ineiliz seçmeninin Batı A\rupa'nm «iyasal bilinci en zayrf seçmeni sayılmasıdır. Orneğin. anababası muhafazakâr partiye oy veren 100 kişiden 80'i aynı partiye eğilim gösteriyorlar. Bu davranışın ekonomik içeri.çi \ar anıa. Miıe de diger ülkelerden \uksrk bir oran. Diğer yandan, geçen dönem iktidarria olan Muhafazakarlann, komür işçileri çrevi nedeni Ue dönenı tamamüyamaması. lıu dotıem ^çı Hiıkümetinin, [jberallere hai*!ı duruma düşmesi, seçim kazanmanın ülkeji sa^a >a da sola götünnekte tek ba^ına \eterli olamavacağını kanıtlarken, sagın \e solun önundeki sornnlarını da yansıtıvor. Mulıafa7akârlar sorunlannı «Işçi Sendikalarının etkinliğine karşı önlemler petirme» biçiminde ozetlerken, bugiınüıı ıngiltere'sinde, bu amacın gerçekleşebilecegine her halde kendileri de inanmıyorlar. Isci Parti<:i önütnüzdeki seçimlerin sloçanını seçmiş eibi: «Son 50 vılın en reaksijoner mulıafazakar hükümetine havnr.» Ote vandan Inçiliz solunun "sorunlan daha karmasık. Işçi Partisi daha cok bir koalisyon görünumünde. ^ajmerkez ve sol kanatlart neredevsc 3 a ^ ı nartı olusturabilir. (Komünist Partisimn parlamentoda terasilcisi \ t sivasal vasarrda etkin'içi vok.> Bu karmasık sorunlar: Partinin %apısal sorunJan. iyi orgutlernnis isci hsreketi ile ilişkileri. ulkedeki mııhafp.znkar kültiir hirikimi ve bu "lirikimin kurumlan ve parlamentoya yansıyan ozellikleri tılprak nzetlenebilir. PAR1AMÎHT0 REFORMO Toplumsal »apının de^işim sürecinde, senellikle \eııi «araba eski sişe» ara\an Incilizler. Encrji Bakanı A. Benn'e eore, büviık ılcmokratik rerormlaruı esiğındedir». Işçi Parti«i"nin eclecek seçim bildirisinin ba^lıca konusunu parlaroento reformları oluştuıacaktır Bu demokratik reformların başlıcaları sınlardır: 9 Lordlar Kamarası tümüjle kaldırılmalıdır A. Benn'e gbre, Lordlar Kamarası, miras \olıı i!e u\eliklerini sürdüren muhafa7akâr coîunluğun. seçilmiş meclisler üstünde sını!^'>l bir denetim aracıdır. • Bashakanın vetkileri kısıtlanmalıdır. Ba^iıakan. lüflden fazla kabine içi \e kabine dı*ı bakanı tek başıııa atamaktadır. 1449°dan "iıı \ana millilestirilen sanavilerin S5 hasknnı \iııe basbakanca atanmıştır. Bu yetkiler ülkenin \e partilerin demokratikles1 mç surecini kısıtlamaktadır. Bakanlar m' " ]et»eki!lpri taratından atanmalıdır. • Hükıimet çalışmaJarı açık vurütülmelidir. A u m Kamarası"nm Hükümet kararlarını denetlemesi demek, altını imzalamak deçil, karar sürecine etkin olabümek«r. Bilgi eüç, SÜç iktidar demektir Demokratikleşmenin has kosuln bilsi>i dağıtmak, srücii gizlilikte değil, halkın desteğinden almaktır. ELEKTROHI» IZIEME AYGITIARI Arr.enka da uvgulanan bu baskı yontemlerın de, şımdı moderr, teknolojının en son verılermden de yararlamlmaktadır. Amenkan «Daılv World» gazetesının bıldırdığıne gore. şımdı bu f ışe Pentagon da el a mıştır Pentagon'un. Amenkan yurttaşlarırun daha sıkı ve daha hızlı bıçınıde ızlenıp faalıyetlenmn saptanmasım sağ lamak amacıyla elektronık aygıtlaria donatılmış bazı yenı kuruluslann gorevlendınlmesmı plan ladığmı büdıren gazete, boylece Amerıkalılarm sıyasal faalıyetlenmn daha yakından saptanabıle cegını ve bu konuda gereklı «dosyalar'in öaha hızlı bıçımde hazırlanabıleceğmı behrtmektedır Amenka'da kışılerden baska bir çok kuruiuş da baskı altında tutulmaktadır. Kıtlelerin çıkarı ıç'n çalışan bırçok sı>asal partJer. orgutler ve <~ rif •''=.. .yık'ci" nîira.: nıtelendırılmekte ve peşin peşin mahkum edılmekfedirler Bu na gerekçe olarak da, soz konusu partı ve orgut lerın Amerikan toplunrınun geleceğını «tehlıkeye duşurnieyı amaçladık.arı ıddıaları göstenl mektedır. Bdskı vontemlerım uygjlamakla gorev lendırden kuruluşlar. «yıkıcı» dıye nıteledıklerı partı ve orgu'lerı ızlemekle kalmamakta, zaman zaman lıderlerıne karşı sıukastlar da duzenlemek tedırler Martin Luther Kıng'm bovle b'.r suıkast sonucunda o'.durulduğu harkesçe bılınen bır ger çektır Aynca unlü zenrı vazar George Jackson' ın. tutuklandıktan bır sure sonra, kaçmaya çalıs tıgı gerekçesıyle ışkence altma aluıdığı ve kendi sme yapılan vahşıce ışkencenm etKisıyle cezaevırıde oldugu de b.lınmektedır. «Sıyah Panterler> or gutunun bı^çok lıderının de çeşitlı suıkastlarda oldurülduklennı bır kısmmın da ortadan kay bolup kenaılerınden oır daha haber alınamadıgını da herkes bümpktedır Bvınlardan başka. sıyasal mançlarmdan vazgeçme>T ve FBt ile CİA he sabına çalışma\ı kabul etıneyer. bınlerce Amenka lı zencı ve bevpzın halen ulkenın çeşitlı hapıshanelerınde tutııkiu bulundukları da bır gerçektır. HrSAPlARLA DELIRTIIEH SIYASAl TUTUKLULAR Amerıka'da sıyasal goruslerı nedenı; Ie tutukla nıp cezaevlenne atılan yurttaşlara uygulanan ışlem de aynca insanlık dışıdır Sıyasal tutuklu muamelesı gorıııelerı gereken bu tutuklulara «adı suçlu» ınuanıelesı vapılmaktadır. Amenüalı yeticlıler ıse ın^ar edemedıklerı bu gerçek karşısmda susmavı teroıh etmektedırler Amerıka'da sıyasal nedenlerle tutuklu bulunan bınlerce kLŞinın içinde bulunduklan durum, son zamanlarda yayınlanan «Hapıshaae Mektupları» adlı kıtapla daha belirgm bıçımd» ortaya çıkmıştır. Kalıforn;ya'dakı «Banş Yayınevı» rarafından vayınlanan bu kıtaptan oğrendığımıze gore bu sıyaş^l tutuklularm vuzlercesı. vaînız kaürahst duzene karsı kavga veren kışfler defıl. aynı zamanda bu duzemn kurbanları arasma da girmişlerdır Çünku kıtapta. Amerıkan hapıshanelennde snasal tutuklulara uygulanan ıçkence. hücre cezası sıbı vahşı muamele sergılendıkten başka, banlarıra verilen bır takım haplann delnmelerme volaçtığı gerçegi de ortava konulmusrur Kıtapta. oel olarak ımal edılen bu haplarla bırçnk sıyasal tutuklım'jn delirtıldıgı ömekler.vle belirtılmiştir Konuyu ele alan <Daly World> gazetesı, kendi ulkelerınde ınsan haklarma karşu ışienen bu suçlara goz ^nımanların, başka ulkelerde «msan hasiarı» ndan sozetnaeye haklan bulunmadığmı >azmıştır. (DIS HABERLER SEB.\İSİ) Ankara. Ankara ... Ankara Ankara ... Ankara Anka Vietnam, ABD, ile ilişkilerin normalleşmesini istiyor HANOİ (ANKA) Vıetnam'ın, ABD ile olan ılışkılerımn normalleştırılmesını arruladığı ve ka yıp Amenkan askerlerı ıçın elınden gelen her turlu çabayı harcamaya hazır oidugu açıklanmıştır. Vıetnam Sosyalist Cumhunvetı'nın dışışlerıyle gorev lı Başbakan Yardımcısı Phanhıen. Vıetnam Haber Ajansımn, kayıp Amerıkalı askerlerı soraşturmak üzere geçenlerde Vıetnarr.'ı zıyaret eden bır heyetle ılgilı olarak kendısıyle vaptığı bır ınulâkatta «UİKesının ç:ozlerını artık geleceğe çevırmeye hazır oluuğunu» belırtmıştır Bvımmla bırlıkte Vıetnam Dışışlen Bakanı «Geleceğın geçmısten tamamen kopanlmayacağıru, çunkü Vıetnam'la ABD arasmda geçmıştekı sorunlar çozümlenemedıgı takdırde ılerıde ılışkılerın normalleştırilmesı yolunda engeller çıkaracak bazı sorunları mıras olarak bıraktığını» sozlprıne eklemıştır. Phanhıen. bu sorunlardan bırı olarak. ABD nın, Vietnam savaşının >nkmtılannı onarılabilmesı ve yolaçtığı yaraların sarılabılmesi ıçın yarriımda bulunmasınm, «Parıs barış an'laşmasının, devletler hukukunun ve msanlık anlayışmın bır geleğı ve ABD için kaçmılmaz bır gbrev» oldugunu belırtmiştır. Demecınde, Pans'te ABD ile Vıetnam arasmda yapılması kararlaştırılan goruşmelere de de*.nen Phanhıen, Vıemam"»n ıyı ruyetle hareket etmeve hazır oldugunu ve ulkesının ABO ıçın endışe konusu olan sorunları çozıimlemeyi arzuladığmı, sncak ABD'nın de Vıetnam için endıs<> konusu konularda aym tutumu benimsemesı gerektığını belırtnu.ar. BENZER DAVRANIŞLAR, BENZER SONUCLAR... F ransız Cumhurbaşanı Valery Giscard d'Kstaingne u f l a Hindistan Bashakanı tn dra Gandi. başkent soyleşilerinde böylesine \er alacaklaruıı düsünürler ntiydi acaba? Son seçimlerden ötürü, Fransa'va ya da Hindistan a pencereler açarak Türkiye'ye daha gerçekçi bir çözle bakmak istiyor başkentliler. Fransa'da belediye seçimlcrinin iktidar içi çekişmelerle renklenmesuıi ileinç bir olav diye jorumlu>orlar. Ama seçim sonuçlannı daha da ilırinç buhıyorlar. Müşerref HEKiMOĞLU Hatta komünizm tehlıkesine karşı kurdnğıı cepbeyi çöherttiğinin bile farkında değil. >v7uyle çelişkiye duşmor durmadan BAYAN GANDH; Mi KAYBEÜi, HİNDİSTAN MI KAZANDI! Ba>an Gandhi'nin venilîrisini başka bir » • çıdan değerlendiriyor başkentliler. Indra Gandhi'nin partisüıi Hindistan'da atılımcılığı, uygarbğı simgeleyen bir parti. dive tanımlı\orlar. Bu tanımlama\la seçim yenflsisinin boyutlan da değişiyor. Ozellikle orta kuşaklar, Turki\e'de 1950 seçimlerinde CHP'nin yenilgisine benzetiyorlar Hindistan seçimlerini. Hatta nedenlerini bile benzer buluvorlar. «Halkı düşünen liderlerin balka hizmet götürmesi »etmez. halkı »anına almayı da başannalı» divoriar. Tepeden hakışla, halkı küçümseycrek halkçı bir lidcr olunamajacaçını sövlüyorlar. îndra Gandhi de 1950'lcrdeki CHP liderlerine benzi\or. l>emokrasinin iki temel ilke•sinden birine önem verdi. «Halk için» çalıştığına inandi. Halkla birllkte» kavramuia boş verdi. Halk affetmiyor bu boşvenneyi. Seçimlerde hoşmıtsutluğumı beürtti» diyorlar. Sonra sonılar başlıyor: «Peki bayan Gandhi halkın hnsnutsıızlugıınu hissetmedi mi?» «Anayasavı rafa kaldırmayı. sUayönetünJ nasü gbze alabildi?» «Fransız halkmda <*ola kayışı saptrvor bu seçinıler. Giscard d'Estaigu'e iki kez yenik çıktı bu sa\aşta. İlk turda eski başkan Chi rac karşısına dikildi. onun başansını 6nle>emedi. Ikinci turda da Fransız halkım anti komünizm kampanyasına surüklevemeıiiginı sordu. Fransi7İar komünizme karşı olsalar da, iktidar koltıtğunda komünizın umacısını one sürerek otıırman hoş çörmüvorlar. Fran sa'da iktidar için. genel seçimler açısından da düşündürüeü hir olay bu .» dive yoruıtılar >apılı\or. Sonra da çağrışunlar başbyor. «Valnız Fransa'da mı?» diye sonıyorlar. Ilukumet olanapını. tüm konuşmalarını anti komünizme dayatan ve komünizm tehlikesı NÜzünden her türlü volsuzlnğa. adaletsizlife \asadışı eylemlere bovun eğileceğini sanan her ulkede benzer olavların yaşanacağını öne süriıvorlar. Paris'ten Ankara'va dönerek şörle diyorlar: «S va da 13 haziranda, va da ekimde AP Genel Başkanı da elindeld oyuncağı düşüreceğe benzer.» Oya AP Genel Baskanının elindeki oytınrak çoktan eskidl ama 2000 yıllarına bakmak tan onünu goremiyoT sayın Demirel . «Anayasayı rafa kaldırabildi de seçimlerl ertelemek \oluna gidemedi değil mi?» Bu tür sonılar \<inıtlaıurken Indra Gandhi'nin tutumunu «kacmılmaı» di\e niteli\or başkentliler. 1950'lerde Inonu nun tutumuna benzetiyorlar. «Pa«a 1950 vılmdaki \enilgni benımseme»eydi sıyasal çizgisını 197»lere kadar uzatabilir miydi?» di^e sormorlar. Yakın tarihimizden sayfalar çeviri\orlar. Bakabm ha\an Gandhi sı.tasal çizgismi nasü geliştirecek. iktıdannı vıtirdikten sonra «paşasal» bir desi^iklik olacak mı portresinde? Hindistan'a açıian pencerede başka sonılara da takılnor kimi çe\reler. Batan Gandbi'nin düşüsünü \alnız baskı rejimine bağlamıvorlar. «tndra Gandhi'nin venilçisi baskı rejimine da\anıyorsa bu demofcrasi snlunda veni bir atılımdır. Indra kavbeder. Hindistan kazanır» diyorlar. Sonra da baklau açızlarından çıkamorlar. «Ama seçim venilgisı başka hir ııedene davanıyorsa, orneğin 1171 Mİında AP'nin deırişmez Dışişleri Bakanı ÇaEİa^ançil'in Demirel için «iövlediği çibı bavan Gandhi'nin duşu>ü de dısardan hazırlanmıssa, Sovvetler Birlifivle ivi ilişkilerin sonucuvsa » di\e sorunu ba«ka bir tenıple oturtınnrlar. O zaman bayan Gandhi'nin düşüsıi ^a]. nız Hindıstan îçın dıeîl. çoh ıılke için diisundörücü değil mi? Baskent e\lerinden kahvelerinden Fransa'va »a da Hindistan'a acılan pencerede. Canka^a tenelerınrie çııeklenmlş ağaçlar gibi pembe gorunmujor gerçekler ..