Katalog

D ÖBI cıiMHueırn 10 ŞUB&T 1977 BMıfc DEMLfT KANAPl ÂLÎINA ti<>ÎİEfclN OLPUÛU YOKİHAN.... SAM YELİ Ykzan: Mehmet SELAHATTDJ 45 Filler Sııltanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karmca YASAR KEMAL yanndan tezi yok hemen sarayımın yapımma baslasınlar. Ben bundan böyle sırça sars'si7 edsr.:m. Ben bur.dan bdrle dünyanın en iri yarahklan fıllerin sultanı olduftum V«dar, dünyanui tn kalabalık ulusu kanncalann da sultanıyım » Hemen arka avaklan Us'ilne d.kıldi, on avaklannı, hortumu nu sa"i"irak konuşmasını boyle sürdürdü «Sovlu kannca.rın, büvilk ka nncalann. iri kanr^alann sultan lan hıç saravsız olur mu?» BUtıin yaratıklar onun sfine irkıldiler O da konustu konuşnı, bajfrrdı. sevındi etSovlu kanncalaaaar » Öteki fıller de bep bır agizdan ba?ırdılar «Sovlu, güzel kanncalaaasr » Fıllenn sevinç naralan dunyavı çınlatırken tuhaf kılıklı kannca htldhtld kusunun kanadınd» kınnralsr ülkesme geldi. geldi ki ne Rorsün, kannealar hemen i«e ko\"ulmuşlar ülkeyi onanp dururlar Ulukepez geldi demirc1W çar sısuıın onüne kondu. agır atır kusun kanadından ssajtı indi nj haf kılıklı karınca, arkasındnn da bteki kanncalar vere avak ba«tı l»r. Onlar topraga ayak basar basmaz sehirdeki kanncalar yorelerlni ahp: «Ne var, ne yok' Ne hab»r ev tuhaf kardeş?» umutla, mera<da sordular Tuhaf kannen«Ne olacak'» dıve karsılık rer dı «Bız öldük, kannca ulusu bıttl artık. Tanh bovunca tut*ak olmamış ulusumuz, fillenn tutsağı oldu Kble olduk, kble' Ak lım, yüreğim divor ki bana, keş ki fıller sultanımn koşullanrı kabul etmesevdık dtyor . Etme seydık de fıller hepımızi hldür sevdi. Artık kıvamete kadar tutsak. kole yasayacagız Kırmızı *a kallı kannca da yok artık. Kuşun kanadından atladı da başını aldı gıttı Belkı de olmUstür B?l ki de tutsaklıga dayanama%ıp kahnndan kendmi bldürmüştür » «Kırmm sakallı blmemtştır» dıye bagırdılar hep bır ağızdan kanncalar «O olmez » «Inşallah.» diyen tuhaf kannca daha da Uıhaflaştı «Kıvam=ıt«> kadar ftllerin tufsagı, kölesi ola rak yaşamak Bovlesi yasam ya^amajSa defter mı'» «Deger, yaşamak her seye de fter » dedıler kannealat »ö'ji'^ı umutsuzluktur, ov^alci *n k(*rü vasamda bıle her (rün umut srJ neş çıçejı eibi açar » «Dünya tatlı » dedi w» vas 1 kannea «Tuhaf kannca. tuhif kannca » dedi sonra da «Bak Uç avağın, sakalın bıvıiın. tnr gozün kulagın, burnun her seyin kopmıış dimdi7İık kal"n'««'n ortada, sen kendini nicln Bldiir muyorsun? Yaşamak tj»tlı d?*ıl rru, tuhaf oflu tuhaf kanr»"1 Umutsuz köpek O irmıts'JZİııS'J sana filler mı ögrettt'» «Ben d'vorum k1 » 1ıv»> srü'ledı tuhaf kannca, «rutsaîlık Klum den zordıır dıvorum SIZSP brr~ çatıyorsunuz Umutsuîluk brjnun neresınde'» «Umutsuzluk rtlmek*«» dcdt yaslı kannea «Öldılre^eS^miz'» (Devamı 9. SaTfada) Kanncalar da orada, ormanın ortasmdaki alanda yemeden, ıçmeden, uyumadan üç gun uç g«ce tartıştılar, konuyu didık didık e'Mer. Hıç bir umarlan olmadı fcmı anladılar ya sultanın dedık lenni yenne getırecekler, ya da toptan ölduruleceklerdı Fıller guçlüydü, büyuktü, bir tek fil belkı mılyarlarca karınca büyukllığundeydı. Onlara nasıl karşı çıkabilırler, nasıl isteklerini yerine Eetırmeyebilırlerdi' Yalnız tuhaf kılıklı bir karmca brkaç sözü dılme pelesenk eönış ri, sorup duruyordu" «Hiç bır umanmız, hıç bir hig b r umanmız yok mu? PİUere karşı savaşacak hıç bır gücümüa yok mu'ı Ulu alandaki kanncalar denlzt susuyor, kaynasmayı, dalgalanma yı durduruyor düsünüyor, düsünüyor, sonra da hep bır ağızdaa ba£ınyorlardı: «Hiç bir umanmız yok, hiç bir umarımus yok » Fıller sultanı sevinçle, kannca lann bu umutsuzluk çıglıguu da duyuyordu. Tuhaf kılıklı karınca sonunda kuşun kanadtndan aaagıya seslendı: «Kardeşler,. dedi, «bu lş bizim basımıza nasü olsa gelecektı Bız uzun yıllar çalışkanlıgımız, mutluluğumuz, mutlu ülkelenmizle öğünmekten baska bir şey yapmadık. Böyle mutlu y*^ sarken, basımıza gelecek böyla* bır belâ içın hiç bır önlem düşunmedık. Oysa ki çok vaktımiz oldu, yan gelıp yattıgımız günler oldu, başunıza gelecek belalara karşı onlemler düşünebilırdık, sellere, yağmurlara, dolulara, kar lara, depremlere karşı nasıl önlemler düşünmuşsek, fiUere kar ş: da bır umannı bulabüırdık, olmadı, ışte köle, işte tutsak olduk » «Tutsak olduk,» dıye lnledi kos koca alan. «Bundan böyle dünyanın sonuna kadar tutsağı olacağız fillenn » «Bundan bovle bız çalışacağız, fıllere vereceğız » «Bundan bbyle saraylar, tapır.akiar, gömüt anıtlar yapacağız fıllere.» «Bundan böyle incıler, elmasla, yakutlar, yeşunler, zümrütler faşıyacagız fıllere. « «Bundan boyle butun yeryüzünun, yeraltının hazınelsnıu, defıneıennı taşıyacagiz fıllere «Bundan boyle kuş sütü bıle ek<^k olmayacak sofrasından fıllenn » • Bız kazanacagız onlar yvyecek » «Bız çalışıp yoksul olacağız, onlar yan gelip yatacak, zengın olacaklar » Uzun umutsuz bır ağıt buradan. taaa dünyanın otekı ucuna kadar yayılıjordu dalga dalga «Ölmek bundan daha ıyı,» dıye bağırdı bır bolük karınca «Bımun bır uman olmalı,» dı ye ınatla dlretti tuhaf küıklı ka rınca «Hıç bir umanmız yok » dı\e bağırdı kanncalar denızı «Bak Kendıne. bak kılıftma kıvafetıre Bak dııman olmuş hal'ne Hıç mı kendmı sen. Nereden tanıyacan' Egüıp peneereden baktıjfın mı var. Neme lâzım, bütün mahallelı sızı sever sayar Fahn Bevın evi mahallemn namus tımsalıdır îyı ınsanlarsınız kızım, bunu herkes bılir Kendı ıyiliğinız teyze Yok vok Lâf olsun dıye sovlemijorum Gerçek bu Oglanın ıhtıyar anacığından gajrı Kırasesi yokmuş dünjada Onun da ağzı var dılı jok, namazında nıyazında «Sefere çıktıgımda yal nız kalmaz anacığım» dıyormuş, Sermet Efendı oglum «Ana kız gını geçınırler, benım de gozurn arkada kalmaz.» Galıp amcana anlatmış bunlan Nıyetı cıddı Yalnız sızın fıknnızı 6ğren mex ıstıyormuş onceden. Hani isteyıp de reddedilrnemek ıçm. Ne de olsa dehkanlı Reynan, tereddutle Bılmem kı ne sovleve>im, dlye cevap verdi. Beyle konuşnıalı kızm gonlunü bŞrenmelı Hay ağzını opeyım Bızım de istedlğımız bu ışte övle lappadak kız ıstenmez kı Her şey yoluyla yordamıyla olmalı. Kımsenın kalbı ıncınmeden Oıurdugu surece delıkanlıyı methettı kadın. Nıyetlerini anlam durdu Gıderken de Bırkaç gun sonra yıne gelecegıra, dedi. Allah, hayırlıysa nasıp etsın Amın Yalnız kalınca Reyhan, gozyaşlarını tutamadı Ayrüık vaktl gelıp çatmıştı aemek Kızı hemen elınden gıtmış gıbı, yalnızlık hı«ı aoldurmuştu ıçını Can yoldaşıydı onun Bundan sonra tek başma Kalacaktı e\de. Ya kızı mutlu olmazsa1 Yarabbı sen hayırlısını \er, aıye yalvardı Tannya Nılufer donunceye kadar ev işlenyle uğraştı Hep bunu dtlşündu Puyut besle, sonra elogluna ver N'edeceksln, Allahm takdın boyle. Kızın da bır evl, yuvası olmalıydı ölunceye dek taa evde tutamazlardı Soran gozlerle bakıyordu kız, anasına. «Bır şeyler bılıyor» dıye düsündtf Reyhan. Amı, kocasının fıkrını almadan tek kelime soylemeye nıyea yoktu. Nilüfer da cesarpt edıp soramıyordu. Gece vatakta. Bey, dedı Kızın kısmetl çıktw * > . Ne! Pahn yattığı yerden dogrulmuştu. Şaşıracak ne var' Kız büyüdü Evlenecek çağa da glrdi Guzel de . Benım evlenecek kınm yok' öyle deme bey o da bir yuva sahıbi olsun tster ölünceje kadar vanımızda tutamayız onu. . Acele etmeye de gerek yok . Doğru Bır kızı bın kışı ister bir kişıye varır. Hemen *eelım demedım kı Cıddı bır Isteyen var, araştırahm nasü bır tnsan olduğuna îyl mı kotü mü, bğrenelım Sonra, kızın fiknm de almak lazım. O ısterse blze ne düşer? . Istıyor mu o? Bılmıyoram Seninle konuşmadan ona açılmak lstemedım Lâkın, bır şejlerden haben var gıbı gelıyor bana. Bak sen Evde neler dontiyorda fajiinda bıle değılız. Evde h»ç bır şeyın donauğü yok Bu gune kadar ben de htç bır şey bılmıvordum. Hem kızımız, bızı utandıracak hıç bır «ey yapmaz. Gengtır onun da kalbmde bır şe\ler yatar. Son gunlerde kahveye genç bır kaptan gelıyordu. Kızı. bır yerde gorup beğenmıs herhalde «Sırema donuşü peşımıze takıldı » dememıştı kocasına Fahn, bunu dujarsa bundan bbyle «inema\a gıtmelerım ae yasaklayabılırdı. . Eır jeıde mı gbnnu=' Nereae? . Ne bıleyım. Kızı eve hapsedecek degildık ya. Bu arkaaaşına gıden.en gormustür. . Hımmm Kız hasta evlenemez . Bı'mıjoruz Doktoruna sormahyız bır kere. Her şeyi Incedcn nceje ogrene!ım. Kızı hemen vereljm, demıyonım kı. Oğle Öğrenehm. tzım müddet konuşmadılar. K:zmdan ayrılmak fıkrı Fahnyl harap etmfştı Nasıl olmujtu da şlmdıye kadar bunu hıç duşunmamıştı' Hıç degüs« fıkren hazırlıkh olurdu Kuçukken, ne tariı. ne yumuk yumuk, ne sıcak kızdî Nılüler. Babasmın kucağına oturur onun okşamasını, sevmesınl beklerdı Eabasının kocaman elını ufacık eilerının arasına alır oper, koklardı. «Babatım benım kel kafalı ıvı baoacım» Koılardı Fahn onu Doya dova yanaklanndan operdı Şımdı onu hıç tanımadıkları huyuna su>unu bılmediklerı bmne vereceklerdı. Ya kötü çıkarsa adam? Ezlyet ederse kıza? Kızlar erkeklerden daha zajıftı toplumda Hıç olmazsa hastalanmasa^dı Osuturdu o zaman kızı Daha guçlenirdı nayata karşı. SiiUr.tıs» ar^mış ujandı o sabah Zaten, yarıra saat ya u/umuş 5a urımamıştı Çiıiarker. kar.sına: . Kızm fıkrını os yokla dedi. . Olur. tyur sezer gıbı geçırdı gununu Far.ri Her ?ey ona canMz, bir ae.<or gıbı gelıyordu Epeydır, etrafını gormeden ya%ıyorda. Tıp« bır otomat gıbı Alabıldıgıne bır hı&lılık ıçınde, ganp bır duygu kayboiuşuvdu bu Insanları sevmıvor. korkuvordu onlardan. Birer cana\sr, bırer hayvan gıbı gelıjordu insan.ar onun gozune Huzur ıçınde, mutlu Kişüere ıçmden kızardı Be kı de si'Aanıyorau onları. Kendısi nıçın onlar gıbı değıldı' Korku ızdırap, acı doıujdu \a»amı. Agır. "aşıssma'.acağı *adar agır b^r sorumluluk altında kaldıgını tııssedlyordu. Akşamı ıple çektı «Eve donduğumde ırsallah Nılutenn üu evlenmevı reddeUığını duvarım» dnordu ıçnden Yatağa gınnceve kadar bır şe> konuşmadı karisiyıa, Başım yastıga kor^nca sordu: Nıluferle konuştun mu? . Evet. . Ne dedi? . Isüyor? . Yal Adamı tanıycrr muymuş? . Uzaktan Hiç isonuşmus mu' . Hayır Hıç konuşmamış . Ama yıne uzafctan uzağa anlasmisİRr demek. . Belkı . Ivı Haberım olmadan ne 151er çevnlıyor bu e»ae' . Nıye oyle dayorsun bev'' Adam her ıçun san^eye geılp, gözlerını bızım pencereve dısıyor Bu'un ıcahı. ed«kıler oğrendller bu meselevı. Ya Demek kız ümıt vermış. Adam kendını kahvedekilere çok serdinr.iş Cok tyl adam dı\'or ona herkes Nereden bıhyorsun bunu' Nereder. bıiecem Senıye Kanım smledi «erşer Kocssı anlatmış ona Bi« boşuna gelmedı kı Kocaa cılhassa yollam.ş . Demek kız evet dıyor . Olabılır Aterın benim kızıma. . Lvet , J v l Verırız oylevse Gr«ın ba<ahm bsba erlnden. . Allah havırlıvsa nasıp etsın. Kırmızı sakallı ölmemiştır.. 0 Desen: Orniir BALCIOĞLU den tımaga kan lçtndesia.» «Uç bacağımı, bıyıklanmı, sakalımı bırden kopardı filler,» dedi tuhaf kılıklı kannca. «İn asağı da senın yaranı sarayım.> dedi atlı kanncalann en yaşlısı. «Tuhaf kılıklı karınca, ba na byle gelıyor ki, sen bıze gerek olacaksın sonunda. tn de ym ranı ıyi edejim > Ulukepez onu hemen asagı Indırdı• Alın,> dedi, «şu akıllı karıncanızı da ne yaparsanız yap.n ama, sultana gıdıp de hemen haber vermezsek şu onnanı baştan ayaga yakar da, dünyada bir tek kannca koymu, elinizi ç»buk tutun.» Yaşlı atlı kannca tuhaf kılıklınm kopmus ayaklannın yennl merhemledıkten sonra kuiagına efıldı: «Ey tuhaf kannca, sen kımsin1*» diye sordu. •Ben,» dedi tuhaf kannca Urküntuyle sağına soluna bakındı, «ben kırmızı sakalın çıragıvıın, en akıllımız. en vîğıdımız odur» 1 •O nerede" » dıye coşkuyla sordu atlı kannca. «O kaçtı,» dedi tuhaf kannca. «Olmedı. Kuşun kanadmdaydı, oradan asagıya atladı da kaçtı saklandı, olmedi» «Iyı,» dedî atlı kannca . «Iyi. Kırmızı sakal vasasm da O bıze gerek olacak O benım arkadaşımdır O yeryüzune gelmış en buyuk en usta demırcıdır O ov'e bır demırcıdır kı demırden karınca vapar da. sonra da o vapngı karıncava can verır Sonra o hem de vervuzune ge^mıs en yUrekll, akülı, «evgi dolu, dost bir kişıdır. O olmazsa bis bu sarayı, anıtlan, gomut'.en, «nbarlan nasıl yapar, yıkılmıa Ulkemizı onun aklı, bilgisi olmadan nasıl onanrıı? l p kl ölmedı.» «ölmedl.» dedi tuhaf kılıklı kannca. «Ah,« dedi sonra ua, «Aaah. nasıl düşılnmedik basımıza gelecek bu fıl belâsını, kırmızı sakal nasıl 1 düşünmedı? Şımdi ne yapacagu' » «Ne yapacagız"1» dedi atlı kannca. Tuhaf kılıklı kannca yayına basılmıs gibi birden ayaga fırladı, kopmus ayağına aldırmadan sıçTadı hücuıüd kuşunun kanadına blndı, teleklere bır iyıca yapıştı: «Aman çabuk olalım hüdhud kardeş neredeyse karanlık kavuşacak, amanın ha, bır daha kızdınrsak filler sultanını veryuzunde hlç bır kannca bırakmaz, kbkumüzü keser, soyumuzu kunıtur. Çabuk yetısehm de onun isteklenrü yerne getirecpgımızi soyleyelim. SToyleyehm de şu fıllerini, su somut nkımlan ulkemızden hemen çeksln » Onun bu sözleri Ustüne hüdhüdler havalandılar. az sonra da fıller sultanınm vamna vardılar. Tuhaf kılıklı kannca söıü aldı «Sultanımız.» dedi, «sana muştuların en gıizelini getirdim. kanncalar sana dünvanın şımdive kadar gormedıgi bır saray vapacaklar Baska da ne ıstersen hepsi yenne jçetirılecek Senın tebalığını kabul ettık Senin teban olmait karmca ulusu lçin onurdur.» Filler sultanı göbeğıni tuta tuta sevıncinden bir güldu, bir güldü, gülmesinden dağlar, ormanlar, kanncalar Ulkesi uzun bir sur« sallandı. «Sen klmsın,» dıye sordu tuhaf kılıklıya. «Sen kımsın kı, ey akıl lı elçı, sen kimsın ki? Sen öyle akıUı bır elçlsın ki, eğer bu kadar küçlUc olmasaydın da sana elım ulasabllseydi senın omuılannı okşar, senl kutsardım. Sana armağanlar vermek, seni yuceltmek, senı onurlandırmak, seni bir fıl yapmak isterdim.» Tuhaf kılıklı kannca: «Bana tuhaf kannca derler.» dedi. «Iste oyle bır karıncayım, hıç bır ozellığım yok» «Tuhaf,» dedi filler sultanı. «Yaaa, tuhaf,» dıye gtilerek kar$ılık verdi tuhaf kannca «Herkes bana tuhaf karınca dıye sbyler dememıs mlydım as once, sultanımız?» Gene: «Tuhaf» dlye sbylendi fiîler sultanı «Hiç bır ozelligın yok mu senın0» «Yok,» dedi tuhaf kannca. «Tuhafhktan başka » «tşte buna çok sevtndım,» dedi filler sultanı. «Demek, yenl tebalanm olan kanncalann hiç ozellığı olmayam sensin Ya özelhğı olanlan kım?» «Sagolasın, varolasın » dedi tuhaf kannca «Benım bır tek ozellığım var, o da tuoaflıgım. sultanımız » Fıller su'tanı azıcık duşundükten sonra. «Bundan boyle karıncalarla aramda elçi sen olacaksın, dıye buyurdu ona. «Yapamam,» dedi tuhaf kannca, «yapamam sultanımız Ben sakat bu kanncayım, hem de çok yaşlı. Bundan sonra artık yenmden kalkamam» «Neyın rar, neren sakat, ne oldu sana?» dıye sordu fıller sultanı «Fıller ülkemizi yıkarlarken, benım de ayaklarımı ko*ırdılax kokunden, sultanımız. Atlı karınca yaralarımı az önce sardı da, kan yıtırmem durdu da şımdüık olümden kurtuldum» «Vah vah, vaaah. buna çok üzuldüm.» dedi filler sultanı «Oyleyse sen kendı yenne, senın gıbi dırayetli, akıllı bır kannca bulacaksm Neden ki dersen, ben bir vanlışlık yuzunden yeryuzundeki tekmil kBnncalan öldıirmek istemıvorum. Karıncalar bundan böyle bızım gozbebegımızdır Bız fıller kannca sevgısiyle dolu bır ulusuz. Kanncalar artık bunm gozumüzun bebegidır. Allah bıze yardım ettı de biz bu kannralan bulduk Bundan sonra bu dünvada bızlere yok yok tste bu yüzden sayın tuhaf kannca bana akülı bır karınc8 bulacaksın ki, elcP v odevıni bilerek yerıne getire» «Basüstüne sultanım » dedi tuhaf kannca daha üıhaflaşarak «Allahaısmarladık sultanımız » Sultan: «Güle gıile akıllı kannca kardeS'n^> cvi' ona «Çok da tuhafsın ama Güle gule gıt kanncalar aslanı Kanneal a da soyle kt. TiFFANY BULMACA SOLDAN SAGA: 1 Tasavvufa day&nan ve kimı eskı dmlenn kaluıtılannı yaşatan, tcımısı de senatın insanlara pek sert ve beııcıl gelen hü kumlerını yumuşatmak ıhtıyacı ıle meydana gelen tiırlu Islam öğretılenne verılen isim 2 Ter sı gulusmeye neden olsun dıye, karşısındakıni kırmaksızın şasırttnak veya aldatmak İçın soy lenen so; 3 Tersı vabaicı dılde «Bay»ın kısalttlmışı tki şıkkı bulunan 4 Orta Anadolu'da bir ılçe 5 Yavrusu olan dlşl Şahıt 8 Hey diye çıkarılan ytlksek ses 7 Tersi iki üç kişl ile yönetilebilen kuçtlk tekne Ne sıcak ne de soguk 8 Cambazlann gosteri vaptıklan yer Bır sıfat ekı 9 Bır bezelye tunl Bir isım TfKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Mayalanmış yogurtlu hamurun fcurutulup ufalanmışı olup çorba yapımında kullanılır. 2 Yılın bolümlerinrten başka, bayram, vildönümü gıbı belli gunieri »stronomı meteoroloil, ıs'atıstık oılgılenm gosteren kltap 3 Tersı bır yuzey olçtf bın mı Ounduz naranhx yerlerde gızlenıp gecelen uçan on ay«klan perdelı kanat bıçınmde gelışmiş sıçan ırılıgınde memelı bır havvan 4 Bılım Çabuk ttnmnan !en 5 Bınan n bolum 1 2 3 89 BUTUN •U İN5ANCAB 8 E NtMLF OTU&MAIC 0AKIA3AB. C A BT H4 ouy, uou/e DiSi BOND wua?t»!i<taA «uaçı çoe tyt lert Radon'un simgesi • Goz alışkanlıgı 1 Yagma, çapul 8 Tersı tlave Suyu sıcak olarak yerden çıkan bamam, kaplıca 9 Yılhk mr wrım bitkısi öç alma duygu su DUNKÜ BULMACANIN ÇOZÜMt: SOLDAN SAGA: 1 Merdana U Asa Po!l« 3 Seza Sr 4 Kr Sana yı 5 Panam» 8 RJ Vani 7 Ankara IC 8 Tertd Lar B Aka Kıtra YtKARlDAN ASAGIYA: 1 Maskarata 3 Eser Inek 1 Raz krA 4 Asalak » AP An Rık 8 Nod naya 7 Le Ama IX 8 Isjanlar 9 Isri Icrm.