Katalog

D ö RT "tuMHüshrn 19 ARAUK 1977 ABDİILCANBAZ Dr. Erdal ATABEK il't ANLAfMAfA frAYÜcr TURHAIJ SELÇUK ; Kf, pfNlEVcNı tK'E SÜ&UM*. ONt>fttsJ ÖM AHA^Şı'Jr Bronşit derken. ışa qırdlk H«ı mevsımın kendlne ozgu hostalık ortomını clo getırdıgı bılınir llk ve sonbahar aylan soğuk algmlıkla ıinı va7 o/ları sınciınm sıstemı hastolıHarını arttııır Ha volar degışınce bedon dırencınde uyumsuzluklar olur Bazı hastal.klara karş, dırenc.mız aralır bu hastalıklar da artar Kış aylorında cla solunum sisteml hastalıManna daha sık ya kolanırı? H.zlı ,Sı duşmelerl. soğuk algınlıklannı beden kırgın lıgı haflf ateş, oksuruk belirtllerını de getlrır Aslında bızı aunluk Işımızı yapmaktan aiıkoymazsa solunum sıstemı hastolıklarına pek de onern ve.mey.z «Brcnşıt olmuşıım» dıyorek gecı&tırdığımız belırtıler, bazen, aralıklarla ymeler Gelıı r,e CPr. gehr. geçer derken hastalık yerleşıt AD&M/, HAHut Ğiöi EZı'f) CM ALİLAA, AMMft k ÖNERiLERiMiZ Errlncan'dan Bulent Şlmsek odmdaki okururnur $6yle riiyor .10 yıl vaı k < kronık bronşlte yokalanmış bulunuyoum «Caflcıas hasta.nın korkusu ıçındeyım Acoba bu haıtalıktan kurtulobılır mıyım' Carelerı nelordlr? Eğer tamamen kurtula mayacaksam yıyecekte, gıyımde. davıanışlarımda. yaşayara qım ıkhmcle vc yerde nasıl davranmalıyım? Yaz kış kuçuk bıll'jr tonelerı halınde balgam cıkarıyorurn Sabalılar. oksuru yorum » Okurumuz hastalıqın. oldukca lyl tanımlamıs. Ne var kı boyle bır durumu deqerlendirebılmek ıçın hastanın yaşı fı 7ik yapısı hasralıijın başlongıcından bugune kadarkl gelışırnl bılınmplıdır Yap.laeak mııayoneden sonra goğus radyograflst balgamın analm gıderek «solunum ışlevinin dlculme«ii gerekı yorea ek incelemelerlo kesın tanı ortaya cıkacaktır Verclığl bı'gılerle de okurumuza onerüerlmız olacaktır. Once gonel bılgllere donelim • AKUT BRONŞİTLER : Genellıkle ates ve öksürukle kenrlinı qosterır Oksurukle bırlıkte balgam da cıkar Etkenl sık lıkla vırus enfeksıyonııdur Başka bır hastalığı bulunmayan yetış'vinlerde rıddı bır rlurum genelllkle yaralmaz Hastalık uygun tedovı ve kısa surolı bır dınlenmeyle geçer. Ancak bebeklorde ve kucuk cocuklarda solunum yollarını tmayarak cok clddı, yasamı tehdlt edıci bır durum yaratabıln Ulkemızde bebek olumlerının sık gorulen nedenlerı ara•sındadır Beslenme bozukluğuna bağlı beden dırencl azlığınacn akut bronşıtle başlayan hastalık kısa surede bronkopnömonı dedığımız nkclgnr has>talığına donuşebllır Bebekler ve kucuk cocuklnrda dıkkatlı olunmalıdır. Suregen solunum yetersızlığl (kronlk akciğer yetmezllğl) bulunan yetıikınlerde okut bronşit gen« clddı sayılmaMır Ö zellıkle amfızpmlı liastalarda akut bronsıt krıtık blr solunum yetmpzlığıne yol acabılır • KPONİK BRONŞİTLER Bu durum süreğen blr hastalıktır I M solunum yollarının akut hastalığı ortaya cıkmadon OKsuruk ve balgamln surer Ynşlı hastalarda amfizem dedığlrnız lıastalıkla blıllkte olabllır Kronık bronşit bellrtılerl altında ba"la akcıcjnr hastalıkları bulunnıası olasılığının araştırılma«1 rnrekir Kronık bronşit akcığerın temel* Islafi •tan, hpvadak. oksııonı kana verme gorevınl onemll öiçude etkller. Hastalor qıdcrek fızık haraketlerinde nefes darlrğıi"^wy*woy«r bof1or*~ lor Hastnlıfjın tıp clenetımi altına alınması gereklr. SureHı etkın olacak durumlardan kacınmak gereklr kl bıiPİaıın ba^ındn sıgara lcmek gelır Bu hastalar sıgara ıçmeyı tamamen bırakmalıdır Dumonlar, sıs glbı olaylar hastoları cok ctkı'pr OzHlıkle, Ankara başta olınak uzere kentlerımızd" aorulen hava kırlılıg"ı. kronlk bronşıtll hastalar Içln cok rahotsi7 edırıdır Kuru vfl ılık hava koşulları hastalık için yararlırlır Hastalıgın 07e! bır perhızı yoktur. Dıkkat edllecek noktalcr hom uşutmeye hem de terlemeye engel olacak blcımde gıyınmek dumanlı, slslı hava koşullarından U7ak kalmak bicıminde ozetlenebılır Okurumuz sayın Bulent Şımsek e de bun ları oneroceğız Ancak, durumıın bır solunum sıstemı hastalıklcrı klınığınde ınce'enmesı gereklr. ORTADOGU'DA SAVAŞ VE BARIŞ M. Emin BOZARSLAN İsrairin 1967 saldırısı, Ortadoğu'da dengeyi Batı'nın lehine bozdu 1960 ların ıkınti ynrısını Orto doğu dakı deııgenın Botılılnrın VR onlara bağlı olan bolgesel quçlerın lehine bozulmaya baş ladığı donem olaıak değerlendır mek yanlıs olmayacaktır Hatta bugunku durumun plönlarının o /anıon hazırlanıp uygulanmaya başlandığı bugunku gelışmelenn temelının o donemde atıldığı da soylenebılır Israıl devletının emperyaltzmlnın Ortadoğu'dakı ckarakolıu ol duğu yolundakı goruşun doğrulu a.u 1967 yılında Israıl ın Arap ulkelerıne karşı glrıştığı saldınyla bır kez daha ve en kesın blCinide ortaya cıktı 1956 yılında Ingıltero ve Fransa'nın Mısır a karşı saldırıya gecmelerlnl fırsat bılerek Sına ya saldırmıs olan Israıl, 1967 dekl saldınsına da FI lıstm gerlllalarının eylemlerınl gerekce olarak göstermekl* lş« başladı Fıllstlnll gerlllaların Surlye top raklarından glrlştıklerl akınları bahane eden Israll; Surlye sınırlarına askerî yıflınak yaporak ml sılleme yapacağını, Şam'ı Işgal edjp hukumetl dusureceğlnl açıkca söyluyordu Durumun gergi«leşnıesl uzerlne Mısır da Slna da askerî yığınok yapmoya başladı Blrlesmlş Mllletler Genel Sekreterl UThant'ın ve Fran sa Cumhurbaşkanı Generol De' Gaulle un gırıştlklerl arabuluculuk cabalarıyla savaş tehllkesının uzaklaştırıldığımn sanıldığı blr sırada, 5 hazlran 1967'de Israil saldırıya gecti. Altı gun suren ve «Altı Gun Savası» adıyla bılınen bu saldırı sonucunda Israll ordusıı Slna yarımadasını, Şerıa ırmağının Batı Yakası nı ve Golan tepelerıni Işgal ettı SALDIRININ AMAÇ.IARI VE SOHUCUfil Israıl ın glrıştiğl bu saldırının amaçlarından blrl, hlc kuşkusuz, slyonlzmın ılkelerl doğrultusunda kurulup yonetilen bu devletln besledlğt yayılma emellerlnl gerçeklestlrmektı. Ancak tek amac bu değlldi Amerıka'nın, Ortadoöu'da surup gıden ve guc ler dengesınm gittlkce kendısı ıle bolgedekı muttefıklerlnln aley hıno bozulmasına neden olan kavgayı kendı lohıne çevlrmek, hlc degılse dengenln daha fa/ln bozulmamasını sağlamak amacı da, bu saldırının gercekleşmesınde onemlı bır rol oynamıştı Ağustos sonlarında Sudan ın başkentl Hartum'da, Suriye dı şındakı tum Arap Başkan ve Krallarının katıldıkları bır zirve konferansı toplandı Amaç, Israıl ın saldııısına uğrayan Mısır Suriye. Urdun ve FKÖye, petıol ureten Arap ulkelerlnce ekono mık yardım yapılmasını sa{)lo maktı Petrol ureten Arap ulkelerı arasında Suudı Arablstan da vardı Ve bu ulke Aıap yo rımadasındokı kavgunın bır tara tını oluşturan Mısır a ekonomık yordımda bulunacaktı Nâsır ulkesmın u^radığı buyuk madrlı kayıpların hıc deıjılse bır bolu munu telofı etınok ıçın bu ya'dımı almak ve tabiı ki bunun kar?ıli(5ında Kral Faysal'o do ba 7\ oduıiler veımek zorıında kalnııştı Bu odunlerın başmcla \*n Yemen de Cumhurıyetcllenn sa fında carpışan ve Guney Yemen'dekı, Dofar'dakl gerıllalcıa destek &aglayan Mısır blrlıklerının çel'ilmesı qeliyordu Mısır hem bu nedenle, hprn de uğradığı askerl kayıplannı do blr olçude tetâfı etmek Icm, Yemen dekı bırlıklerını gcrl cek mek zorunluğuyla karşı karşıya kalmıştı. Tum askerl gucunun yaklaşık yuzdo 80'ını kaybetını^ olan bır ulkenın artık başko vor de 40 bln kı^ılık bır askerî guc bulundurması ve kendı yarolan nı sarmak zorunda/ken oradakı carpışmolaro daha farla katılnıası olanak'îı'dı Ve Mıcır Hortum Ko.iferansından kısa bır sure sonra Yemen'dekl blrllklerlnl gerı cektı Boylece bölge oe yenıden Suudı Arabıstnn ın donetirnıno gırdı Gercl Kral Foysal da artık duşuk Imanı El Bedr e ulke yonetımını ele gecırmesı ıcm doha fazla yardnn etmpdı ama Yemf»n ı kendi cızgısıne getır• 1967 ORTADOĞU SONRA ARAP ÜLKELERI ARASIN DA YÖNETİM1ERINİN NİTEtİK LERINE BAKILMAK5IZIN BİR DA YANIŞMA KURULDU ORIAK A MAÇ, IJGAl AIÎIMOAKİ TOPRAKLARIN KURTARIIMASIYDI Nâsır'ın ölümü bölgede yeni bir dönemecin başlangıcı oldu, Sedat kendisine verilen ^rol )5 ü başarıyla oynamaya başladı mekte de geclkmedl Zaten ken dlsl icin önemll olan, El Bedr In tahtta oturması değıl, Yemen ın tutumuydu Nıtokım Mı sır bırllklerınln cekllmesınden kısa bır sure sonra duzenlenen bır askerî darbeyle Sellâl Iktıdar dan uzaklostırıldı ve yerıne Suudl Arabıstan yanlmı Kadı Abdurrahman Ellryanî getınldı Yemen hukumetl, daha sonra, ulkedekl Sovyet teknisyenlerınl sınır dışı edecek ve tumuyle Sııudî Arabi6tan ın yanında yer alacaktır Israıl saldırısı böylece, Nâsır ın Arap yanmndasının kıyı şerıdıyle ılgılı planının suya duşmesıne yol oçmış oldu G«r cı bu planın Guney Yemen le ılgılı boluınu başanya ulaştı ve 1968 yılında bagınisi7lıd,ına kavuşan bu ulkede ılerıcı bır re |im kuruldu. ama, yarımadanın dığer bölgelerl Ile ılgılı bolum lerı uyqulanamadı ve 1970 lerın başında bağımsız olan tum bu bolgelerde, Arop prenslerının ve petrol seyhlerınln başında bulundukları tutucu re|tmler kuruldu PETROICUIER SOZ SAHIBI OLUYOR Ote yancJan Israıl saldırısı nırı yaıattıgı yenı durum, Arop ıılkPİPrı nrn«;ındo nıtelıkleune ba kılmaksızm bır riayanı^manm kurulmasınt zorunlu kılıyordu. Bu da. Batı'ya ve ozelllkle Ame rıka'ya bağlı olan petrolcu Arap Olkelerinın bölgede eoz sahıbl olmolarına yolacıyordu Boylece Arap ulkelerınde emperyallzms karsı verilen mucadelenin yonu deâıstlrllmls ve Israit Işgallne gi ren Arap toproklarının kurtarılması sorunu, Arap dunyasının bcs sorunu durtımuna getirllmlş oldu MISIR'DA SOVYET UZMANLARI Oto yandon yapılan tum baskılara rağmen Israll le goruşme masasına oturmayı reddeden Nâsır, o donemde cuc yoklar» ociıyla bılınen ve «Israll'la go ruşme yapmak yok, Isroll'le barı« yapmak yok, Israll'l tanımak yok» ılkelerını Hartum Zırvesı nın onoyınclan geçırcJıkten sonra, czor kullanılarak Isgal edilen top roklar, ancak zor kullanılarak gerl alınır» dıyor ve bunun lcln askerı hazırlıklorn gırışıyordu Sovyetler Bırlığı ,1e yapılon qoruşmeler sonucunda Mısır ordu sunun yenıden orgutlonme'sı ça lıçınakırıno ba^landı Ayrıca Mı sır a verılecek Sovyet fu^elerının ve modern savaş ucaklarının Mısır ordusunra kullonılmasını sacııomak anıacıyla, Sovyet asken urman'arının ulkede gorev alnıaları korcrloştırıldı Bu durum, Mısır'ın o donemde, petrolcu Arap ulkelerınden alınan ekonomlk yardıma rağmen, ylne de askeri alanda Sov yetler Blrllglnln yardımına guvendlğlnl kanıtlıyordu. Nlteklm, Suveyş Kanalı bolgesinde 19671970 yılları arasında aralıklı ola rak yapılan ve 1970'e doğru cok yoğun blr blclm alan tYıpratma Savafi» eırasında, israil'ln saldınları, bolgeye yerleştırilen Sov yet cSAM» fuzelerl sayesınde durdurulacaktır. SUDAN VE ÜBYA DARBEIERİ öte yandan, Israll saldırısının gerek doğrudan ve gerekse dolaylı olarak yarattığı olumsuz sonuclara rağmen, 1967'den son ra Arap dunyasında yıne de bazı önemll gelişmeler ve guçler dengeslnl antıemperyallst guclerln lehine değlştlrebllecek nıtelikte bazı olaylar meydana qellyordu Bunların en onemlllerl, 1969 yılında Mısır'ın ıkl komşu 6u Sudan ve Lıbya da yapılan Ilerıci nıtellktekı askerı darbeler dl 1969 yılının Mayıs ayında Ga neral Cafer Nıırreyrı nın lıderli ğınde yapılan Sudan darbesı sonucunda kurulan «Devrlm Komula Konseyl» ulke yonetinrne el koydu Nâsır yanlısı ve antıemperyalıst bır cızgı ırleyen ye nl Sudan yönetlml. Ortadoğu'nun esas catışma merkezl olan bolgelerlnden gercl uzak bulu nuyordu; ancak Sudan'dakl bu değışlkllk, Arap dunyasındakl guçler dengesınl llerlci re|lmlerın, ozelllkle Mısır'ın lehine ola rak degiştırmeye yıne de katkı da bulunan blr gellşmeydl. Sudan darbeslnden 4 ay sonra 1 eylul 1969'da Lıbya'da Albay Muammer Kaddafı nin başkanlığında gerçekleştırılen dnrbenln etkller! ise daha genış oldu Petrolden yana oldukca zen gın olan bu ulkede yonetıms el koyan subayların hepsı, Israıl e ve emperyalızme karşı ulkenin tum olanaklarını Mi3ir ın emrıne vermeye ve hatta ulke yonetımlnl bıle Nasır'a bırakmaya ha zır olduklannı acıklıyorlardı Boy lece Mısır, Suudî Arabıstan va dıger tutucu Arap ulkelerlnden aldığı ekonomık yardımın gerektlğlnde yerını doldurobılecek bır kaynağa kavuşmuş sayılabl lırdl ve bunun verdığı rahatlıkla davranabıllrdı Bu arada yenl Llbya yonetlrl lerı ulkelerındekı pelrol tesıslerınl milllleştlrdıklerl gıbl krallık donemlnde Lıbya'nın ceşıtll bolgelerlnde kurulmuş olan Infjı lız ve Amerikan askerı uslerınl dn bır bır tasfıye etmeyl başar NUMEYRİ VE KADDAFİ İKISİ DF AYNI YIL İLERİCİ NITELIKTEKI DARBELERLE IŞ BAŞINA GELDILER ANCAK SÛDAN LİDERİ NUMEYRİ, DAHA SONRAKI YILLARDA BÖLGEDEKİ TUTUCU ARAP ULKELERINİN GUDUMÜNE GİRERKEN, LIBYA LİDERİ IÇTE VE DIŞTA EMPER YALIZME KARŞI MUCADELEYI SURDURDU YANITLAR: • Nev/at YUSUFOĞLU Karşıvaka Izmlr «52 yastndo sagiıklı bu kişıyim. Ikl yıl once yaptırdığım genel kontrol sırasında hekimlm «şeker yukl«me>yl gorekll gorduler. Kanda ç«k»rlm 120 bulundu. Şeker* yatkın oldugumu blldlrdlUr. P«rhlz onerdller Ikl yıldır p*rhlzl uyguluyorum. Son testto kan ş«k«rlm 90 Idl Slzden rlca attlğlm husus ?udur Şeker parhlzlna keslnllkle uymam gtrekll mldlr?» Şeker yuklem* sonucunda <şek«r« yatkın* bulmuş olmaları, meslekdaşlarımızı dlkkatll olmaya yoneltmlf. Bu son d«rece doğru blr yakloşım, slzln lcln. Durumunuz, slza de «oylendlğl glbl tam blr şeker hastalıgı değll. Ama, aldığınız ••kerl tam olarak harcayabllme gucunde eksilme vardır. Bu bakımdan, şekerll beslnleri alma konusundakl dlkkatlnlzln turekll olması gereklr Bu, bir anlamda p»rhlzlnlzln surmvsl demektir Ancak, burda soz kanutu olan perhlz, tam blr çtker perhizl değll şekerll maddelerl azaltan blr perhlzdlr. Esaa«n, yaptığınız dlyetin olumlu sonuclarını da goruyoruz. Böyle blr dıkkat, seker hastası olmaktan kuçkusuz cok daha lyidlr. • Orhan YERİŞ. «18 yasındayım. Bundan uç yıl once, tarılık denen blr hastalığa yakalandım. Bu hastalık uzerlmden gitrnedl Çapa Tıp Fakultetlnde kontrol oluyorum. Karaclğerımde B tlpl kronlk hepatlt tesplt ettller Halen devam eden şlkâyetlm erken yorulma, sağ tarafımda kunt bır ağrıyla blr de klmseye soyleyamedlflim clnsel Iktldarsızlık. Bunu şımdlye kadar muayene olduğum doktorlara •oyleyemedlm Koroclgerlmdckl rahatsızlığa bağlı olduğunu duşundum. Gorusunuz n«dlr?» Kronlk hepatlt, «üreğen durum olmı? blr hastalık oluyor. Clnsel durumunuzu bu hastalık etklleyeblllr. Ama, cok kışlnin, yanlıs «artlanmalar nedenlyle yaptığı blr hatayla, heklmlerlnlze bunu acmomı?sınız Atıl yanlıs burada, Durumunuzun duzeleceğl kanısındayım Hastalığınız denetlm oltına olınabılir, clnsel durum da duzalir. Ama, bu durumunuza bu sutunda llac adı aramak yerine, kontrolu altında bulunduğunuz hekimlere olayı acıklamak. gerekll lyllesmeyl sağlamok doğrudur. Clnsel sorunlarımızın dlğer hastalıklardan hlc blr farkı yoktur. Yonlıs blr «erkokllk» kovramıno •aplanmayalım Bu durumu da dlger rahatsızhklarımız glbl heklmımize acalım Bu doğru yolda, sorunlarınızın cözümlendlfllnl görecekslnlz. 9 GARHT Sakıncalı Piyade 13. BASKI Bütün Kitapçılarda UGUR MUMCU âZİZ MESİK. KITABIN ÖNSÖZÜNOE JUNIARI YAZOI: .KENDI TAZDIKIARIMA GÛlEMfM; AMA SENİN YAZHARINt GOlERM OKUDUM. ACI ACI 6ÜLMEK DEYiMI VAR YA. I$TE OYlî. : ; ACI ACI GÜIDÜM.... OAGlTIM. TEKIN TAYINEVI, IS1 27 60 69 DiŞi BOND ILI5KİN 0115 T4KIM Vc ONUARIN . HAMİLTO dılor Bu Ikl Batılı ulke. böylece Kuzey Afrlka dakl onemlı bır kalelerını kaybetmlş oluyorlardı Ne var kı, Sudan llderi N J meyrı, Nâsır'ın olumunden ve Enver Sedat'ın Mısır da ıktıdara gelmesınden sonra Sedat'ın ve Suudı Arablstan'ın gudumune gı recek, tutucu bır polltıka izleyö cektır Buna karşılık Llbya lıde rl Koddafı, Içte ve dışta emper yalızme karşı verdıgı mucodele yı surdurecoktır 1960 ların sonuna dogru Arop dunyasının Afrıka ke^ımınde bu gelişmeler olurkon, Asya kesı rııınde 1970 lerin başlarında Fı lıstlnlılere karşı bır kallıam tez gâhlanıp uygulanmaya başlandı Daha once de belırtıldlğl glbı 1964 te Fılisiın halkı, kendı hak lannı kendı mucadelesıyle gorı almak lcın sllalıa sarılmaya kaıar verınce, Ortadoğu'dakı kavqaya yenı bır guç daha ko tılmış oluyordu 1967'dekı Israll saldırısına rağmen FIMstln gerıllaları Suriye, Lubnan ve Ur dun dekı uslerınden Israll'e kar şı akınlarını surduruyorlardı. Ga rek bu eylemler ve gereksa fılıstınlılerın yaptıklan slyasal colışmalar, Urdun halkını da etkı leyebılocek boyutlora ulaşmıçtı Bu durumun, gunun bırlnda tahtını tehllkeye duşurmesınden kaygılanan Kral Huseyın. 1970 yılının Eylul ayı başlarında, tum ulkede sıkıyonetım ılân ettl ve ordusunu Flllstınlllere karşı horekete gecırdı Gunlerce süran katllamda bınlerce Fıllstinll ge rılla slvıl kadın ve cocuk katledıldı Suriye zırhlı blrlıklerl, FI llstınlılerl kurtarmak ıcın Urdun topraklanna gınp Ramta kentl ne kadar ılerledılerse de, Sovyetler Bırllğl'ne başvuran Amerıka, Surıye'nın bu davranıçına goz yumamayacağını bıldlrdl Sovyetler de durumu Mısır'a ıIfittıler Nâsır Arap lıderlerlnl rlr ve toplantısına cnğırdı Ne vor kı zırvenın toplandığı 22 Eylul tnrıhlne kadar Kral Huseyln amacına ulaşmış, Fıllstin'ln Ürdun dekl askerı varlığını orta dan kaldırıp, sağ kalan tum ge rıllaları Lubnan sınırının ötesıno atmıştı bıle Bu olaydan kısa bır sure sonra Mısır'da ve genel olarak Ortadoğu'da yenl bır donemocln başlangıcını oluşturacak bır başka olay oldu Bu da Nâsır ın olumuydu 28 eylul 1970'te gecııdlgı bır kalp krızı sonucu ölen Nâsır'ın yerıne gecen Enver Ser!at ulke ıcınde Sol'un tasflye sınden başlayarak unlu Israll ge zısıne kadar uzanan clzgide yu ruyecek ve kendisine verilen «ro lu», doğrusunu sdylemek gerekırse başarıyla oynayacaktır YARIN: KISSINGER'İH PLAHLARI