Katalog

u bdsstınde namazında» nıtelemes'nı cocukluğumda cok auymuşumdur Bır kınse hakkında bılgı ısteyen kışıye verılen yanıttır bu «Doğru adamdır, namuslu, colışkan adamdır, dedıkodu yapmaz, > mseye ıftıra etv mez, hak yemez» denıimez de, «abdestınde namozında» oenııırdi. Sankı abdestınde ramazındo olmak, saydığım butun bu 1yı mtetıklerı kopsıyormuş gıbı! Bır Anadolu kentinde ber bu sozj nk kez duyduğum tanhte, Turk halkının buyuk coğunluğu, sevgılı dostum Fıkret Otyam'ın, bır sureden berı b j gazetenın dorduncu sayfasında yayırnlanmakta olon fAdı Yemendır» başlıklı yazı dız sınde arasıra yer alan resımlerde gorulauğu gıbı, beliennde bır hancerle donanmış genış kuşaklar sarılı ve turlu kumaştan yapılmış sanklarla başlan orîuİL, bacakları şalvarlı Yerren halkı gıbı gı/mrdı Turklerı bu gercekten «başıbozuk» kılıkton ve gen zıhnıyetten k t r îaran kışı buyuk Ataturk'tur Ne yazık kı şımaı bırtokım miKroplar, Tjrkıve ufuklarında Ataturk'un parlatt.gı guneşı yenıden karanlığa boğmak yolundadırlar. CUMHUttYn oluşan blr teoeden hlc durmadan oteş yağdınyoriardı (...) Bır genc polıs nemuru >oralancı (...) Bırden G M in eaı ve sıperın ıçıne doğrj kıvr.ldı kaldı lyl davanmışlardı sekız saattır M A eğıidı bcktı, ne mutlu ona şehıt olmuştu Şımdı sıra kendındevdı (...) M A. bırden tufeğın1 rtavrodı. başında be/az sarıgı dışarı dogru uzandı BG/CZ sarıgı gorenler teslım rrl oluyor, oteş kes dı\e so^lenırlerken N\ A. b r aaha ateş ett Karş dan bır cayırtı koptu se M A sıpe'in ıcıne devrıldı (...] Cebınden bır kagıt cıktı Icınde şoyle yazıyordu «Bu yaptıgımızı Allah ve sultanımız adına yapıyoruz Cıhadımız hak yolunodr. Ne yaptıgımızı bır bız, bır de AHah bılıyor » Gcrulu,o' kı gazete rıasum kışı ere ateş ecten meczup ve/a katıl kışHerı tşeh't: olarak r ıtelıyor ve bu arada yazının bır<ac /erınde b nsı s.nsı sa'tanat o opagandası dc yap.yor. Şmdı bıraz da bana mekttp yazan hanımefendıwı dınle^elın «Masum ınsanlara, kısıse! hıc blr kusurları olmadıgı halde ates açıp oldurenlere ovgu duzulmesı, bunu yopan'rrın yarının gençligine hang) açıdan baktıgını korkunç bır sekılde kanıtlcmaktadır Dınımızde kım'ere sehıt deneceğlnl cok lyi bılırsinız A n a bu zıhniyette olanlara gore, masum bır kızı hayatının ilk balıarında kahpace kursjnlayarak olaurursenız ve sızı de tamamen vasal sekilde oidururlerse onların gozur>de şehadet merieDesıne ulaşmış ululardan sayıiıyorsunuz Hıc boyle hasta bır zıhnıyet gortiunuz mu bı mıyorum!» Bu satırlara bir şey eklemeyı gerekiı gormüyorum.. A Gecen gun tan'dıklardon bıri Aropca harfterle ve kotu bır yczı ıle yazılmış bir kagıt getırdi. MtıSKa imıs. Ynkınlanndan bırine, duygusal bir ışının olması lcln bır hoco efendı pcra karşılıgı vermış bu muskayı. Arna ış hepten tersine olmus icındeklleri okumamı ıstedi. Şunlar yazılıydı «Selâmun kavlen mın rabb'r rahımselâmun aleykum tıbbe tum fedahle huha hâlıdısınSelomun oia Muso ve HarunSelâmun ala lıyasın Selmun ala Nnhun fıl alemınSelâmun ala IbrahımSelâmun liıye hatta matlaıl fecr» Ikımız de acı acı gu'duk!... Cumhuriyetln 10 yılında azız Atatürk şöyle demıstl: «Aîla şuphem •yoktur kı Turkluğun unutul•nuş buyuk medeni vasfı ve buyuk medeni kabılıyetı bundan sonrakı ınkışafı ı'e, âtının yuksek medenıyet ufkunda \enı b r gjneş gıbı doJacaktır » Bu gu'iesın dogduğu kesln Fakat »abdestlnde, namazında kışılerın yonetlmınde toplumun cumhurıyetın 54 yılında ne duruma geldıgını ve dın tıcaretının hangı kertelere ulastıgını ortık okurlar taktir etsin Cok şukur kl bana msktup yazdıklarını blldirdıgim sayın vatandas'ar gibı ılencı kışıler ve namuslu aydınlar henuz yaşıyor bu topraklar uzerınde Bu karan.ık gunler e'bette son bulaccktır ve kaponrıak ıstenen guneş butun gucuyle yenıden ışıyacaktır guzel yurdumuzun uzerınde . 9 QdM 1901 A OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Abdestinde, Namazında... Hıfzı Veldet VELİDEDEOÛLU ri blr kenora Iten yobazlık. hep bu Tedrese ve şerıat eğıtırrvnden doğmuştu. Şımdı de doçmaktadır Değerlı bılıtı aoamı. dostum Prof lihan Arsel ın bu tur eğıtımle ve şerıat yobaziığıyia yureklı bır savaşıma gırışmış olrrasını bundon oturu buyuk ovgu ve takdırle anarın Onun, Remzı Kıtabevınce yayımlanmıs olan «Arop Mıllıyetçıl gı ve Turkler» adli kıtcbını her Tur* a,dını okumalıdır. Gercı bır kısnı aızgı yanlışı nıtelığınde olan bırtakım onemsız hatolar one surulerek bu kıtap hakkında eleşiırıler yapılmış ıse de her yopıtta rastlanabılen boyle KUCUC puruzler cArap Mnl yetçılığı ve TurKİer» k tabının deger nden hıçb r şey eks'ltmez Bu eleş tırılen yapanlcr, asıl yurdumuzu kuflendıren yobozlığa korşı bayak acsalar aa ne r a\dın Tur* mı!'ı»etcısıne duşen gorevı /erıne getırmış olur lardı. Türkıye'den cok uzak bır ulkede bu'unan ıkl Turk, 1915 yıtında bu ulkenın Tur^ı/e ıle savoşa gırdığını oğren nce kendılerı de • < llarınca bu ulkeve savaş ılân etmışler. Etnışler de ne yapmışlar, bır csKerî kı' aya mı saldımışicr, bır kıslayı mı bosmış ar^ Ha>ır, hıc fcırı degıl Ellerı^e gecırdıHerı sı'âhlana bır te ı s'asyonunun keTar.nda, ustune ay yıldızlı bayrak orttuklerı bır dondurnia arabasının arkasmda pusu kurnuslar Saban'e/ n hıc bır şeyden habersız. p'knık ,aprnak uzere trene bınen buyuk u kucj<'u nsanla^dan oıuşmuş bır «olobalıga a'eş etTişle r Ger s nı I anımın gonderci3 gazete kesıgınden O'.u/olırr îBcıık ısffı benzerı sepeiler ve cantola'ıc sığışan ^alabcl k n havet PIKT k yer ne '"•areket ettı Neşe ıcınde Dagırıp cagran, şarkılar soye^en kolabalık arasında yenı nısan.ı o.an orsekız vasındakı kız, nışcnlısı erkegın KOUJ'LI durttu <Bak>, dedı «Şurada demıryolunui KBla'inda bır doıiojrma arabası var Ustunde de D r bayrak asıl » Erkek nışanlısınm gcsterdi'Jı /ere baktığındo ne bayrağı olduguru anla.omadı Ama kendı bayraklan o l m c ı g mul"akraktı Kırnıızı bır zemın ve uzar r d " dg/az b r ay ıle beyaz bır yıldız. Kalcbalıktcn oın Tur/ bayrağı bu dıye bağırdı ve hemen arosındcı aa bır catırdı duyuldu Dondurma arabasının arkasına saHanan bırı ve,c bırıleı ateş edıyorlardı Genc er^ek terhkeyı anlamıstı Yere vottı. Nışanlısıno oağırdı kı, ontn cansız yerde yattığını gordu Kız vurulmuştu Tren durmuş panık başlamıştı Ateş edenler ıkı kışı/aıler Bcşla'ında beyaz sarıklor vardı Olanlardan habersız başka bır genc tesısatcı trende yer bulamodığından bısıkletı/le trenı takıp etmektevdı O da tufek seslerını du>rıuş, o tarafa doğru pedal basmakta ıken, djran ve parık halındekl halkın yanından gecıp trenle dondurma orobası orasındakı boş alanda kaldı Dondurma araoasının arkasındakl ateş eoen ariomlordan ıhtıyarı, tufeğı gence doğrultup tetığe bastı Bısıklet bır an ıcın toşa caromış gıb1 o l d j ve genc cansız vere düştu (...) Teldşıa trenden ınen oklabolık gerısın gerıye dormuşler ve en yakın polıs korakoluno koşuo ola n l an noktasrz vırgulsuz onlatmışlardı I .) Bu arada M A le G M adındokı Turkler donHurma arabalannı terk etmışler ve şehrın dışındakı tepeler« doğru cekılmışlerdi bıle. Bu sırada olon bıtenden habersız ıhtıyar blr modencıyı de yarolodılar (...) Turkler beyaz kuvartz kayalardan Ocii Edebivatı efşey beklendıgı v^ıbı Oıou AP Grubunda uç veren nıunaıeıete karşı ıjeınırel .snıarlama nutkunu attı. k Bız gıdersek aoı gcıi>, KOII unızıiı gelır...ı Ya.anıaz ık eden cccj t >ıaii ur.'acı masanorıyla korkutur.a,, sızııucr.an AP lııcrı Suleyman Bey oca oykulerıyıe sınjirır. &er v MS TurMyd.ıın guncel koşullarında ık.ıaara ,<omunı:rn!iı gclınesı clası degııaır Bunu CIA bılır, Dcmırcl bılır, Vkasnmgton üiıır, rvloskova o.iır, aklı baş.r.cıa her yuriıaş D'lır. Aı,.a kcmunızm korkusuyla kıtlelerı uyutmak, serrr.aya sınırarının scflarmı sıklaştırmak kapıtalızmın enicmas/onaı yonıemıdır. t>emireı AP Grubunda bu silahı kullanıyor. < Bz gıoetotr suı ger KOTurızn gelır » Oyleyse na yapmalı? Cepheıesmeyı yogunıaştırmalı, Y2mece ye devam etmelı, bıraderlerıe yejanıen desıeklemelı, komondo faşızmını suraurmelı, Doaiırel ın BasbaKan, gına eyvaliah demelı . U.nacı edcbıyatının CZJ bLdı.1 U/7 Turkıye sınde dogal ıktıdar alttrnatıfının, ıcınde ChP nın bulundugu blr koalısyon olduç,unu AP Grüüunaakı kcs dıniemışler bılrr.ezler mı'5 Ki'skusuz bılrler. CHP nın komunıst oimadıgını ve olamayacagını da bnır.ar. Atıa gobsklerınden baglıdırlar Yemece'ye . SLruKiemr ç,ıderter. . Bu, oyiesıne bır duzendır kı, Demirei AP munaierttıtın karaya vurmuş balıklarından Katay Senatoru Mustafa Doluelı'yo karşı saldırıya gecebılır. » Hctav a 30 mı'yarlık ya: rım vapt k Sayn Delıvelı Hatay bolgesınden kayrrclar oldugunu soyluyor Halay'a yatırım /apı k fabnka'ar kurduk, pekı şımdı p.abahatlı kırr 7 Bunlar r KObahatı Delıvelı dedır » Gercekten suc Delıvelı ce mıdır?. H • •* Ankara'nın tanınmış b.r comısınde bır ımaTi efendı, gecen may.s ayınm bır gunu cAvrupa ahiâkı Islam ahlakı» konusundo vaaz verırken, sozu aondurup dolaştırıp, ukemızde bazı kışılerın A»/rupa ahlâkındcn yana oldukları noktosna getırmış ve halkm duşmanlığını çekece< kertede yooazca ve çırkın sozlerle cMeselâ Hıfzı Veldet Vehdedeoglu, Isian ahıâkından değıl, AvrLpa ah akından yanadır» üemış Camaat arasında bulunon namuslu ıkı ınsan, bırbırınden habersız olarak bu cırkın olayı daha o zcman bırer mektupla bana bıldırdıler H'C aldırmadm Meslekdaşm ve dostum Profesor llhan Arsel hokkında da bırcok corrıide boyle kışkırtıcı voazlar ver.ldığhı bılıyorum. Fransız Katolık kılıselerınde papozlar, a/dın duşünurlere karşı verırlerdı boyle duşmanca vaozları Ama tam 'kı yuz yıl önce oluyordu b j Bu Imam efendı tAvrupa ahlâku demekle her holde Hırıstı/anlığı kasdetmış ve benım tou dını Muslumanlığa yeğ tuttuğumu soylemek ıstemış Işte loyık duşünce düşmanı bu ıftıracı yobaz fobdesdnde namazındo» ama, konuştuğu yerde bulunmayon ve kendısını savunma olanoğından yoksun olan bır kışı hakkında kotu konusmak ve ıftırada bulunmak ahlöksızlığını yapıyor Bu zat tıyı adam» mıdır'' Onun «abdestınde namazında» olması ve yalnız beş vakıt nomaz kılmakla kalmayıp bır camıde cemaatın önune gecerek başkalarına da beş vakıt namaz kıldırması. nomuslu ve lyıınsan oirıası ıcın yeterlı oluyor mu? ••• Komşu Arap ulkelerınde ve Suudl Aabıstan da kolera sclgmı \or A"ciı eren butun vatandaslar butun tıp ve bılım adamlan, doçru duşunen butui polıtıkacılar bu yıl oralara ve ozellıkle hacca gıdılmerresını onerrken ıcbdestınde namazında» b'r Bakcın bu onerıye ^3 ^ • şı cıkıyor ve kendısının yedı kez hocca gıttığını ve daha yedı kez g deceğım soyluyo Gazetelerde çıkai bu haber yalailanmıyor. Bu dını butun Muslumona sormak gerekmez nv, «yedı kez hacco gıttın. yedı kez de gıdeLekcır, ama bu holk ıçın acoba kcc oHıl kaç c e f i e yaptırdm, ya ao kac voksul ogrencı okuttun bu gune dek"?» dıye. ••• Bır vatandaştan geçende ge'en bır r e k tupta, akrabasından bır gencın evlenmek uzere bır k'zla anlastığı, fakct erkeğın «Alevi m»znebındenı olan babas rın bu evlenmeye kesınnkle karşı koyduğu, Sunnî bır kızı aıleye sokr.ayacagını bıldırdığı vazılıyordu lcım bjrkuldu, ıkısı de Turk olan bu vatandaşlar, katı ınanclar yuzunden, mutlu bır yuva kurarrcyacaklar dıye . Yazık değıl mı? Ben bunun tersıne b'r kac kez tanık oldum Sunıı ve Alevi mezheplennden olan kışıler evlendıler cocukları oldu ve cok mutlu yaşıvorlar şımdı Nasıl donduk yenıden eskı cırkın xezhep oyınmı batağına!... ••*•• Aydınlık kafalı bır hanımdar nektbpla bır gazete kesığl aldım Dını butun bır Musluman olduğu anloşılon ve mektubuna «Öfkesınl yenenden Allah do azobını def eder. Koru^anın ayıbını Alloh örter» hadısı ile başlayon bu hanımefendı, bır porcasını kesıp Dana gonderdıöi gazete hab«rıne ısyan etmış Bu habere goıe, ••• Srası geldıkce soyier ve yazar m Bıhmsel yolda duşunme yetenegınaen yoksun oianlar, DJ yetenegı taşıyanlar karşısında bır aşağılıl' koTpleksıne kapılırlar ve duşunenlere duşmon olurlar Bızde pek coktur boylelerı. Medrese ve şerıot eğıtımı. ülkemızde yuzyıllordan berı hep kafa tembellerı yetıştırdı. Gerı kalmışlığımızın baş nedenlerınden bırl de buydu. Cunku ak ı kostekleyen ve boylece deneye dayalı, kanıtlanmıs (muspet) bıiımlerı \,e basta ekonomı olrıaK uzere butun parasal ve sosyal bılımle Ulkemızdeki sermaye ıktıdarının ceşıtll çıkmaıiarı ıcınde bır temel acmazı var. Bılim bu konuyu coktan vurgulamışiır. AP veya MC, kendı mezcrını yatırımlarıyla kazmaktadır. Turkıye'de kapıtalıst yoldan gercek bır katkınma olarnaz ve cagdas bır topium yaratılsmaz Bu bır gercektır. Ama acılan her faoriKonın solcuiar.n ekmegıne yag surecegı de gercektır 197/'nın secım harıtasına bakınız. Sanayılesme nerelerds yogLnicsmıssa, demoKratık sola oralarda bol sayıda oy verılmışlır Endustrılesme, sendıkalaşma, ışcıleşme, bır anlamda sollcma demektır Turkıye'nın gerı bolgelennde uyanış oranı duşuktur. Tutucu eşrann, gerıcı agaların baskısı altıncıa yoşoy^n dagınık yerleşme bırımlerınde oy sondıkları saga dogru çarpıtılabilır. Fabrıkalarda ıse basla yasa'ar gecerlıdir. Işcinın ıdeolo|lsı soldur, sermayecının sagdır Bu bılımsel bır gercektır, Hatay Senatoru Delıvelı njn sucu degıldır Ama bazı foarıkaarda alırsın devlet kuvvetlnl ardına, kurarsın komando cetelerın, korku ve baskı orgutlerlyle bınersın ışçının tepesıne ve bır surecık susturursun solu . Bu başka bır iştır O ışı MHP yapmoya cabalıyor ve AP bu gıdışatın orta dıregı gıbı yurdun bagrına cakılıyor. N« yapsın Delıvelı 9 Hatay dakı AP orgutundo kıratlı komando bırlıkler: kurup Iskenderun DeırırCelık te MHP'lı komandolarla savoşa mı gırışsın? Haydi Hatay'da boyle oldu dıyeiım? Izmır'de, Isianbul da, Ankciiada ve tum ulkede gecekondulcşan buyuk keniierae AP nın gucu yeter mi çagdas uyanışı engellemeye? . AP zamanla yorısıyor, toplumsal gelışmeyle carpışıyor AP yatırım yaptıkca solculuga yatırım yopacak, temel attıkca mezarını kazacaktır. Demirei AP Ortak Grubunda eleştirilerl yanıtlarksn Ikl yontem kullanıyor. Bırıncısi : Yerinizde oturun, seslnizi çıkarmayın, sonra komunızm gelır ikıncısı daha llglnçtir. Orgutunu suclamoya başlamıştır Suleymon Bey . Hatay Serfatoru Deliveli'ye korşı saldırıya gecerken veya Izmir milletvekili Tercan 1 susturmaya calısırken dıyor ki. Orgutçe su koyverdinlz... Suleyman Bey partinln suyunu ckardığı Içln örgütün su koyvermesl dogaldır AP nin yazgısmı şeytana teslim etmlstir Demirei, portısınin gelecegınl MSP Ile MHP'ye ihole etmiştır Yuce Dıvan korkusu va başbakanlık tutkusunun kolesıdır. Şımdi işler iotuye sordıkca kursuys cıkıp bagırıyor Uslu durun, su koyvermeyın, yoksa hepınızl ocuy» verırim. Ordan Burdan OKTAT AKBAL Evet Hayır Bİ Lİ M DÜ NYASI Eğitimde Geli afldoş devletın boş görevl, har şeyden once, vctandoşlarına calışma olanakları sağ lamaktır Çağdaş Anoyasa Hukuku ve laare Hükuku bunu bırer ılke olarak almışlardır. Bu ılke, Anayasomızın 42 maddesınde şoyle belırtılmıştır. «Çalışma, her kesın hakkı ve odevıdır. Devlet, calışanların ırsanco yaşamosı ve calışma hayatının korarlılıK ıcmde gelışmesı ıcm sosyal, ıktısadı ve malı onlemlerle calışan ları korur ve calışmayı destekıer, IŞSIZL Ğl onleyıcı onlemler. alır > Bu ılkenın ortaya ciKması bllımsel ve teknoloıık gel.şmenın ve yenı buluşların bır sonucudur Her gun yenl bır buluş. geie neksel bır cok meslekierı ışe yaramaz ha>e getırmekte. bu mesleklerden gecımlerını sağlıyanları açhkla karşı karşıya bırakmak tadır. Trenın ıcodı ıle arabacı'arın, fılmın bufjnması ıle tıvatroların ışıklı rekiâmların cıkmas y le hattatların . Gecım sıkıntısına duşmelerı gıbı  k kâğıt önunde öyle duruyorum. Bomboş blr yaprak kdğıt.. Takılı yazı makineslne... Seyredıyorum o beyazlığı. Binlerce kez karşı karşıya kaldım bu ak kâğıtlarla... Bır şeyler yazmak gerek. O kâğıdı doldurmam gerek Belırlı bir saate kadar yetlştlrmem gerek yazıyı. Sizifosun çilesl gıbi bir şey bu Yaz yaz yaz, sonra ylne yaz yaz yaz' Yıllar geçer gider. Bırikir yazı kesikleri, sığmar olur cekmecelere, dolaplara... İşte, dersln butün bu kâğıt parcacıkları icin harcadım tum yaşantımı! Eldekalan bu kâğıtlar, o kâğıtlardan oluşan yıne kâğıttan kitaplar. Zaman zaman cekip alırsın, okursun ordan burdan. Ha sen yazmışsın, ha başkası, farketmez pek! Uzak bir anı gibl duyarsın kendinl o yazılarda. Uç gundur yatıyorum. Mevsım hastalıgı, grıp .. Baş ağrır, burun akar, goz sulanır. İşlemez olur kafan, okudugunu anlamazsın, ne yazacağmı bilmezsin Kâğıt sana bakar, sen kâgıda!... Boyle gunlerim, akşamlarım pek cok... Otuz dokuz, kırk derece atesle yaiarken yazdığım yazılar, oykuler vardır. Sonraları bunları okuyunca hiç de fena bulmadım. Blr kasırga gibi yazmıştım, eğrı buğru. Şimdi oyle deglllm, ateş yok, ama bir kırgınlık, yarım baş ağrısı. En agır basan da ısteksizlık .. Yazmaya, konuşmaya isteksizlık! Blliyorum, hastalık değil bunun nedenı. Hicblr ?ey olmuyor iyl, yararlı, guzel, erdemli Hiç bir şey. Donup dolasıp aynı yere gellyoruz. Kımi zaman aynı yer bile değıl! O bıraktığımız eski yer bile daha bozulmuş, kotuleşmiş!.. Paul Valery'nin bir sozu vardır, cok beğenirlm: «İki sozcukten hangisi daha kısa ıse, onu sec» . Kısa yazmak, kısa konusmak... Zaten ne diyoruz, ne anlıyoruz oyle anlomlı, onemli? Herkes. herşeyi bılıyor! Niye sozü uzatmalı, niye riolambaçlı yollara girmeli, niye sayfalar doldurmalı?.. Romanlar yazıyorlar, tuğla kalınlığında. Gururla soyluyorlar 1 «tuğla gıbi» bir kitap yazdım, diye Y'erinden kalkmayan, bir turlu sonuna dek okunamayan sayfa yığınlarıl... Yarıda bırakıyorum coğunu, ya da atlayo atlaya sonuna dek gidiyorum. Bir şey soylemiyorlar ki! lyi de söylemiyorlar soyleyeceklerini... Niye o kadar uzatıyorlar oyleyse? Kalın kitap, uzun kitap yazmış olmak icin! Önemll olan bu değil, kalıcı bır yapıt vermek... Her zaman okunur blr kitap yazmak. Her yeni kuşağa seslenebilmek. Gençlerie yaşlanmamal yaşlılarla olmemek . Kalmak, bu yeryuzunde kalmak, yıllarca yaşamak... Camus'nun «Yabancnsı yuz sayfa kadardır. Radiguet'nin «İcimizdekl Şeytansı, Gide'nln tPastoral Senfonı»sl, cDar Kapı»sı, Hisar'ın «Fahlm Bey v» BIZJI, Ortıan Kemal'in «Cemıleosl, Salt Faik'in cKayıp Aronıyorsu, hepsl yuz, yuz elli sayfalık romanlardır. Ama bir kez okumakla kalmazsınız onları. Kotü mü iyl ml bllmem. bir alışkonlık işte! Ne yapıp edip sozu edebiyota getirmek. . Bır turlü «yazınna alışamadım edebiyat yerlne. Konuşurken de Arapça Farsça sözcukler kullanıyorum, oysa yazarken kendiliğinden geliyor Turkce sozcukler. Bunun bir açıklaması olmalı? Ankoradaki Dil Bayramında dostum Prof. Berke Vardar'a sordum. Daha sorarken cbunun bir izahı var mı?» demişim yine Aropca sozcukle!... Alışkanlık kanımıza işlemlş ml, nedır? Evet, kişi ellısınden sonra oyle buyuk bir değlşme yapamıyor. Atnç da «Divan şiirını okumayıalım, okutmayalım gençlere» der, yıne de okurdu, yazılarına dızeler aiırdı, buyuk tat duyardı Dıvan şairlerinden .. Gençler konuşurken, saygiyle dinliyorum, ne güzel, bir tek Osmanlıca sozcuk çıkmıyor ağızlarından. Dil Bayramında kursuye cıkıp konuşan genc yazariarı dınlerken bu hayranlığı duydum hep... Genç oykücu Hulkl Aktunç ne demişti: «Yaşamı değiştirmek gerek. Yazını değiştirmek gerek,.» Birl değişirse obüru de d»ğişir Oncelik hangisinde? Galıba yazında!... Bılimln ekinın. yazının saygınlık gormediği blr toplumda ya&ıyoruz Daho ne kadar da yoşayacağız? Bllim, duşunce. yozın, ekin alanmda yenl kuşaklar yetişiyor blrblrl ardıno. Yasam nasıl değlşmez? Toplum nasıl yeni bir anlam, bır k>sı<ık kazanmaz? Nasıl insan umutlanmaz gelecekten? Evet, bugun politikacılar, para babaları, toplumun on yerlerinı ele gecirmiş gucler. kışiler, «aydın gucu» nu horlamak, kucumsemek, fırsat bulunca ezmek heveslndedirler. Ama tarih tersini yazıyor, insanlığın onculerı her zaman üstun çıkarlar, cıkacaklardır da... Okullarda bjgün 225 ceşlt meslek oğretılmekted r. TornacılıK, frezecılık, tesvıyecniK, boyacılık, badanacılık, sıvacılık. bahcıvanlık, tarım teknısyenhgı, maranyüzden meslektekl elemonların lımın önlenmesl cin bu yola gl gozluk, soatc.lık, sıhnı tesısctbu yenı yonteTlerı ogrenerek da dılmıştır. Başka btr neden ae cılık, muhasebecıliK, oto tamırho yararlı hale gelmelerı bahıs nıesleğı. ancak bır maKine ba cılığı, tarım araclan tamırcılığı.. konusudur Bugun buna rosık'aı şındo. ışı yoporak oğrenme zoru gıbı. Bu geleneksel meslsklenn (Recycloge) denmektedır >anmda, gunun gerektırdığı yenı nudur • Meslek oğrenıp de ckuldan mesleKİere de, anında, yer verılİşte yukardan ben soydığımız durumlor bugun o kadar COK cr cıkanlara derhal iş bulunmasr melıdır Orneğın, Ikıncı Dunya Savaşından sonra, savaşta yıkı ^«MIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIII!He r ılde sanayıcı, ışcı ve Dev et taya cıkmaktadır kı bunun so temsılcılennden oluşan kornıte lan bınaların kısa zamanda >ernucu buyuk bır ışsızlık ordjsu lerıne yenılerının yapılabımesı Devlet yonetıcılerının korşısına ler o ılde hangı mesleKen kac d kılmektedır Eğitimde yenı yon elemano gereksınme olduğjıu ıcın ınşaat LStalanna buyuk getemler. bu sozunu ettığımız du tesbıt etmekte, rreslek OKulları rek vardı Bu /uzden, o sıralarr n rumlara cozge (ca el bulma zo na buno gore öğrencı alınmak da, ağırhK yapı ustalarının yetış ^ 3 C 1977 gunu elım bır t'alık kazası son^cu ka/betE Sonraaan 3 rununun bır sonucu o arak or tadır Bu yuzdrn, mezunların ış tırılmeslne verılmıştı tlğ m.z gencecık azız evlâtlanmız, s lerı de" hazır clmakto, yarı ken onem sırası elektronığe, soguk tava cıkmıstır hava tesısatcılıg'ha, rcnnerı tekYeni tur oğrenciler: Sosyal ge dılerını beklemektedır lışmenın doğurduğu bu ışsızlık • Bir sınıfta 12den fazla oğ nısyenlığıne, ve nıhaye' ele'Ntrodurumları yonında. cagdaş sana r»ncl bulundurulmaması Bu noK nık beyın teknısyenlığıne gectı yıın de nıtelıklı eleman gereksın ta, meslek oğrenımınde cok o Tabıı, oneml ozaımış mesleklere mesı buyuk bır onem kazanmak nemlıdır. Bu sayede, oğretmen, aıt derslıkler, derhal azoltılmaktadır. tadır. Bugunun fabrıkalarındakı her oğrencı ile, her derste pek ışler, nalbant cırağının zamanla cok kereler ılgılenebılmekîedır. Meslek okullcrı tuyj'C olcüde cenaze torenlenne kotılan bızzot eve ge\ere^ oaşsağlığı ^ ustanm mesleğını ogrenrrtest bı Yukordo da dedığımız gıbı. mes boige ıhtıyaclofino gore kurul = dıle/en, telefon ve telgrafla derın acımızı paylaşan, azız E cımınde ogrenılememektedır. Ya lek okullarındo, sınıflarda olduğj maktadır. Tarm bolgelennde ta dost ve Q\ rajalariTiıza ve evlatla r ımızın Van golunden çıX nı, bu ışler, sıkı bır on oğrenım! gıbı, sıralar değıl. tezgâhlar bu rım ogrenmıne ve tar m aracla 3 Bunun yanında ıktısadî p anr E karılmasında buyuk ılgılerınden dola>ı Van Valısı sayın AhS gereKİı kılmoktodır Motorlu araç lunmaktadır. Alet mokne ve a ı tamırcılıgıne, SaıntNazcıre gı lomacılık da, toplumun boşma ların. petrol sanayıının. atom sa vadanlıklar, d«rs kıtaplarının ye met Tosun a, Beledıye Başkanı Sayın Tayyar DabbakoğS bı, Nantes gıbı gemı tezgahları = yuk olan bazı meslekierın koldınayıının, soğuk hava sanayıının, rını tutmaktadır Meslek ıs vapalu na, tum reemı kuru'uş'ara cansıperane calışan Sayın ~ n n bulundugu ye r lsrde torna, rılmosını yada bu rresleklerden elektronığın, uzay colışmalorının, rak öğrenıldığınden, öğretmenın. freze ve tesvıyecı ıge, Marsılya ^ Ihson Denızhan'a ve istonbul'dan gelen dalgıc eMbı men BKmek yıyenlerın azaltılmasını ge turızm foalıyetlerının coğdaş Iş her oğrencıyı. mokınesı, tezgâhı da rannerı teknısyenlığıne ve E suplcrından Sayın Adr.an NeciD Özdemır, Erdoğan Erdem. rekll kılmaktadır Yenı tarım aıdarecılığının gelışmesı bomoaş başında her an koitrol etmesı kaynakcılığa... daha coK ağ rlık ^ Kâzım Zeren e, Cünıhurı/et gazetes nın sa/ın nensupH racları ıle blr cıftcı bın ıkı bın ka turde elemanlara gerek gos gerekmektedir. verılnekteaır Ciftcmın ışıni yapabılecek hale = la r ma, Gevaş ılcesı Tur.zın Derneğıne ayrı a,rı teşekkür termektedır. geldığl icin tarım kesımındekl faz Yurt gelışmesıne buyuk katkı: E • Okullara alınacak ogrencl ederız. S la ve uretıme katkıda bulunmaİşte, gerek ışsızliğın önienme adaylarının muhakkak bir teknık Yurt ekonomısının nıtelıklı ele E CIRA VE BEKİPOĞLU = yan koylülerın, ışe yorayacakla sı. gerek soncyıe cağdaş bılgıler yetenek testinden gcçırilrtnelerı: man ıhtıvocını her an gozonun E Aıleleri E rı sanayı kesımıne aktanlmaları de bulunduran meslek okullarıle yuklü yenı elemanlar kazan Bu da bohsını ettığımız meslek gıbı .. Nıtekım, Bırıncı Beş Yıllık dırılması zorunu cağdaş devle okullarının basarı nedenlerınden nm Fransız ekonomık kclkınma Tİııım'iıııııııııımıııııııiüHmıııınııııııiiiıııınııııııııiMiMiıııııııııır Planımızı hazıriayanlar da bu tı, bu ışın uzer'ne onemle eğıl bırıdır. Zıra. bır aday, dış goru sına katkısı, Fransız Işverenler C jmhuruet 9580 yoldo onlemlere başvurmuşlar meye itmıştır. Bunun bır sonucu nuşune aldandığı bır mesleğı ya Konseyı Baskan YoraiT.cısı Fron dır. olarak da fYetlşklnlere Meslek pcbılecek vetene^te olmayabı'ır. coı Ceyrac ın şu sozlerınde en Bunların yanında, başka ışsız Oğretlml» denen eğıtırı bıcıml Boyle bır oğrencının, buna rağ guzel deyımını bulmuştur. cBu mesıek OMilları olmasc>dı, Fran rren o neslekte yetıştınimeye ca lık nedenlen de ortaya cıkmışt.r: ortayo cıkmıstır. Yukardakl ocıMamalanmız. Iş lışılması, onun başarısızlıgc ug sız sanayıı savaştan sonrakı h r Cağdaş ekonomının sağladığı re lı ve sağ'ıklı başorısını sağhyufoh yuzunden. ozellıkle ılerı sa sızler ordusunun ozellıkle yetış raTası sonucunu doğurabı'eceğı kınlerden oluştuğunu gostermek gıbi, böyle bır oğrencı, o işı ko mazdı > nayı ulkelerınde, bır cok genc<er laylıkla yapabılecek oğrenebıleB r Ingılız Bakonı da Ava n ı iş tutmaya özenmemekte, osKer tedır. ceK yetenekte başka bır oğrenKomarasınaa, avnı sevı soylem ş Yetıştırıleceklenn cocuk değıl lık çağına kadar baba parası ne cının hakkını yememış yerını bo ve bu okullorı o>. muştur. aylak yaşamaktadırlar Bunların de yetışkm (17 yaşmdan yukorı) Bize gelınce: Fransız modelı da hozır yıyıcı durumunaon cıka ofması. bombaşka pedagoıı usul şuna ısgal etmemış olur Ve nıgerektır ha/et, Devlet de yetereksız bır o k c d c basar lı clmustur kı, bır rılması buyuk bır zorun halını al lerının uygulanmasını Tiıştır. Bunlar şöyle özet'eneöı oğrercı ıcm hem boşuna nasraf cok ülkeler (Cezayır, Belcıka moktaaır. etrremış, hem de oğretmenınl F?LSya, Mısır, Israıl, Iran, Irak Ayrıca. ış kazosı gecınp de a lır Surıye, Lubnan, Laos, Itaıya, Is• Meslağln çok kısa sured« boşuna uğraştırmamış olur. lıştıkları ışı yapamaz hale gelenpanya...) Fransızların yard mı ıle Teknık yetenek testlerı, s f rf oğretllmesl: ı Meslek ere go'e allerın, boşanan yoda kocası olen bu ış icm yetıştırılm'ş uzmanlar bu okui'arı ulkelerınde kurmu^ bır kodının ış havotna atılmak tı ay ıle bır yıl arasındal lar ve cok başarı sağlamışlardır • Meslek oğrenenlere öcret ca yapılmakta ve cok başan sağ zorunluluğunu duyması gıbt duBızde ise, genel eğıtım olsun neaenlerle lamaktadır. rumların; bıldıkleri meslekte az, ödenmesı: (Ceşıtlı Gunun gereksinmelerıne uy teknık eğıtım olsun son derece kazandıkları ıcın sıkıntı cekenle mesleV oğreienlerın hemen fıepYetenek ağırlıktı rın ve boşka bır rresleğe gec sı, evlı, coluk cocuk sahıbl olduk ma: Bahsıni ettığımız meslek o yetersız Ka'naK'adır. Bunun neden', oğretmenlerın yetersizlığı mek isteyenlerlD de Devletçe larından, oğremm suresınce bun kul'arında boşan oranı ınanılma Modern ve klasik sm?f îar: değıl tabıı. tam te'sıne sıstemgöz önünde bulundurulması ge iara son ışlenndeki ucretlerınin yacak blr düzeydedır Yuzde 97 sızlık ve onemsızlık Oysa nıtehk oynen ödenmesl «jıbı. Konyalı Bu rakam, meslek okullarında oğ rekmektedlr. retılen ıki yuzun ustundekı cesıt lı eleman ıhtı/acı, her ülkeden Son olorak, yıne bılımse! bu bır gencimiz, calıshğı kömur ma cok Turkı/e ıcın buyuk onem talı mesleklere aıt bır ortalomadır luşlar sonucu, mesleklerde yenl deni kapanınca torna öğrenmış Iıse son lekim 15ekim yontemler uygulanmaktadır Mu ve öğrentm suresınce Belcıka Bu arada ozellıkle belırtmelıyı? şımaktad r. Fronsa dakı neslek bekiemelÜer 3lekım II kasım kı hayatın cılvelerının ıstırabını okullarına adam cekmek ıcın mu hasebe kayıtlannın elle değıl bıl da ürretını tam almıştı) • Derslerin, oğretmen öğren cekmış yetışkın kımseıerın oğ azzam reklar>\ propagonda yap'l gısayarlarla tutulması, torna tszTiaktadır. Bızde ıse b,r şey oğKAYITIAR BASLADI gâhlonnda her seferınde tek bır cl havası icinde derslikte oğretil rencı durumuna sokulmaması r enıp daha yararlı o l r n susuzgk okullarına okul parcanın yapılması yerine, pan mesi yerine ağabey kardeş ha ıcın, bu r iCağaloğîuİstTeî.222460, togrofla bır kac parcanın b.rden vası İcinde islıkte öğretilmesi: değıl «MerW z>, hocDİorına da luğu o kador aşın oereeıi^dır hoca değıl, yol gos'erırı anlarrı kı, ılk kurulacak okulla'ın t t a yapılabılmesı, renklı fotoğrafcıîı (30 40 vas rdokı bır eski Işcıhoccumiden (uşuşmeden' quc ğın ortoya cıkması. . gıbı Bura nın, o yasta, bırden kısa panta na tMonltor» dennektedır B'J meslek okullarınm en başa dunımda kalocak arına nanıyoOa meslek olmem'ştir, fokat ve lonlu b'r öflrenrı d'jrırruna u üşnı bır yontem bulunmuştur. Bu mesının yaratacağı ruhsol buna rılıları Frânsa da buİjnmaKtadır. (Cumnurı,et 9578^ O Vehbi 1 TEŞEKKÜR I 1 İpek ve Faruk i 1 BEKİROĞLU'nun [ SDORTLER İDER 0 Universifeye giriş kursları •• •• I.DEVRE II.DEVRE