Katalog

D 6B r CUMHCRJYET 27 EKlM 1977 Kişi nıiz Stress! oşltğım^do bır Ingl'.zce sözcük var bu kez Tıp dılımıza Oynen gıren ve kullanılan sozcjğün Turkce karşıkgı henuz tum an!amı n : \ereceV. şekılde ı.cnmadı Gerılım va boskı sozıuk anlomıarı. T,p d 'ınds, s n rsel, ruhsal gerıiım, boskı. sınır bozjkluğu. eskıle'in deyışı lie «Asap Bozukluğu» anlamlorının tumuru ıçerr,or Çağdoş tıpta onemlı bır konu s'ress Cünku. kanserden uisere kalp krız rden bunahrra h e r e r her ceşt rahatsızlığın keynağında, cobuk ıy leşenemekte buluron suclu hep tStress» oluyor Kendınız en sağ ıMı, en ıyı hıssettığınız anlorda biie stress ıcmde olabılırsınız Stress ashnda Kışıîık sozcuğü ıle tam uyuşmayan bir kavrent Cı<nku K şılık geneı bır yaşam sürccını kapsarken, stress dana guncel Arıa ınsanın kışılıgını eîkıleyen. değıştıren bır gucu var Daha once de belırttığımz g bı. sadece kışıiık değil. fızıksel rahatsızl klar da yaratıyor O holde. yaşarrınızda fazla stress o!up olrradığını bır an 8ıce bılrrerızde bC o'< yarar vcr Iş ışten gecneden durumunuîu oğrenmek ve cozum aramak. sıza maddi, manevi cok şey kozondırabı ır. ABDDICAMZ TURHAM SELÇUK B SİLAHLANAN DÜNYA.,. Batı Avrupo'n n buvuk «konomı«, sarsmtılar ıc nde kıvranan Italya sında da askerı harçanalac muazzam rakamlar ayrılrıcktad r Hnstıyan demokratlar aenız kuvvetlennın mcde'nlestır irresı icın 1000 mılyar Hret tahsıs efreyı kararlaştırmısıarQ Hcva ve kara kuv\etlenne harcanacak para so sıras / a 1265 ve 850 mılyar lıret'r NATO nun kımı kCçuk üikelernın zaman zaman askerı norcamalarında kısıntı\a gıtmek gırışımlerı ıse Kuzey Atlantı* blokun yonetıcılen taratmdan şıdc'etlı eleştırılere uğramakta ve kısıtlama gırışımlerı ceşıtli baskılarla onlenmektedır Nıîekım askerı harcamaiarını kısıtlamak ısteyen Hol'anda, soz konusu Atlant k çevrelerının ba3kıları sonu,cu, kısıtlama şoyle dursun, askerı harcamalamı 1 mıl/ar flonn ortırmak zorunda Kalmıştır. SADECE NATO HU> Hummaiı bır silâhlanma yorışı surduren ulkeler kuşkusu2, salt NATO uyelerı değıl COK sayıda kapıtalıst ulke de aynı yoln yolcusu örneğın. Isvec 197576 askerı bütcesmi 1O2cO kuron olarak boğlamıştır Bu bır yıl o^cesıne oranla %16 daha fazladır. Ayrıca Isvec sılâh yap m fırmaları dönya silâh pıyasosında aktıf roller oynamok tcdr'ar. Unlu uçak yapımcısı SAAB esKİ tV.ggenslerın deçışık şeklı olan «Uroflghter» aolı avcı uçağını Belçıka. Hollanoa, Norveç ve Danımarkoya satabilmek Içın olağanustu cabolcr surdurmektedır. Hüseyin BAŞ kma mümkün olduğu kadar dan'şmamok gerekır » Oyso parabcbclarmn ABO toplum duzenı ıçındekı gucunun pekola farkındaydı Bu tavrını hayatıyla oderrıştır Busıness oevrelenne gelınce, onlar. ısrer atoTiun cehennem ateşınl kundaklayan ABD de olsun, ıstersa de yuzbınlerce ınsanı bir anda vok OICP, guzelım ıkı bj/uk kenu \ikimlarm en acımasızı altında Joponya da olsun buîun zamanların bu en korkunç facıasını vıcdan arndan ao belleklenncen de SIIID airrışlardtr Insan vücudurda ad'enaim sdgısı başto olrnak üzere stress finleyıci karşı gücle var Ama sıstem sık sik sorsinttya uğrarsa bu karşı guçler, etkılerını kaybediyorlar. O zamon vücud kolayca haslclanmağa hazır hcle geliyor, hatta erken ötümler doğuyor. Aşoğıdakı kısa testımiz, şu cnda onda ne kadar stress tehdidı aitında oldugunuzu onlama oıanoğı verecek. Stress'ın genellıkle güncel olay'crla yakından llgilı olduğunu yuka'da be'ırtn ştık Bu nedenle sorulanmızo yanıt verırKen. sadece son 12 ay ic ndekı olayları dıkkate al;nız. örneğın ılk sorudakı sBır /akınınızı kaybettınız rrı» sorusunun anlam', «Son 12 oyoa bır yakır nzi kc«bettınız mu dır. Tüm sorulara «EVET» ya oa «HAYIR* şeı<lmde yaiıt verırrz. Bır yakınımzı kaybettinlr ml? 8oşandı>ız, vo da sevgıllnlzden a/rıldınz m * Cıddi bır kaza, ya da hastol'k gec'rtflnız mı17 Evıendmiz ya da birisı ile yasamava boşdınız mı? Uyk'j konusunda sorunlarınız vor m ı ' Yoşan savcşmı doğru durust veremedığnızı sık s.k duşünur rrüsünuz? Hamııe mısıniz. ya uo on«mli bir ameilyat gecırecek mıslnız? Gunde 2 soatten fazla televlzyon seyredı>or musunuzî Pa'a konusunda endlşelennız var m i 7 10 Sızi rahatsız eden. kızdıran Insonlar mu? Gunde kuüandığnız şeker dört yemek kaşığ r ı geçıyor mu? Kıskonç mısmız? Ycsodığınız^a da cahşt ğınız yerde hava kırlenmesi var mı? Seks ycşommız doyuncu değli mı? Ycsadığınız ya do caııştığınız yor gurültülü ru? Trafık ya da başko bir ceza odedlniz ml? Günde uçten faz'a sigara Içiyor musunuz' Gundo bır kadehten fazlo lcer misinız? Hoftada en az bır tartışma yapıyor muCaı.şrıo saatlerinız sık sık değışıyor mu? ASKERi HARCAMALARINI KISITLAMAK iSTEYEN HOLLANDA.ATLANTiK CEVRELERiNiNBASKISI SONUNDA, KISITLAMA BiR YANA, ASKERi HARCAMALARINI 1 MiLYAR FLORiN ARTIRMAK ZORUNDA KALDI 11 12 J3. 14 15 16 17 18 19 20 NATO'nun bazı küçük ülkelerinin savunma harcamalarında kısıntı yapma girişimleri, sert eleştirilere uğrayarak engelleniyor ya'ya oranla tam 20 kotı daha fazla sılâhlandırılmışlardır Lotın Amerıka'da Brezılya 197076 donemırde sılâhlanmaya 6 m l yar dolar ayırmıştır Arıantın'ln askerı bLtçes> ıss 1975'de 1 mıl ycr do'ara ulaşmıstır. Pakıstan gibı yoksul bır ü1kede askerı harcamalar bütçenın yarısmı a!ıp gotürmekted r Iran ın 197076 donemınde s.lâ ha yatırdığı para 12 mılyar d > ları aşmıştır. Iran korfezınd^kı petrol se/hlıkleri de modern sılâ^'cra mılyarlarca dolar yctırmcıkta bırb rlerı ıle adeta yarışmoKtadırlar ülkeye sosyalıst dünya yoğun Sılâh yardımı yaprraktadır Burada, tıpkı savaşlarda olduğu gıbı. sılâhlanmada da bazı temel olguların lyıce bel rleimemesı S0YK1RIM ARACI OLARAR ABD, Satı Almanya, Ingıltere \a da Fransa da, nukleer sılân yapımı bu sovkı m crocınm gerektığınde ırkçı reıimlere peşkeş çol1 erek yaygınlaştırılması kapıtalızmın suflı çıkarlar bilançosunun tatlı karlar hanesınde onemlı yer tutmaktadır. Ayagını suruyen Fransız sermaye duzenı. cbır avuç dolar ıçın» ırkçı Guney Afrıka faşıstlerınin el'ne urkunç atom sılahını teslım etmekten kendısını alamamış, uç beş şırketın doymak bılmez kor nefıslerıne «bır omlet daha yapmak ugruna, dun ( ayı kundakıamaKton» cekınmemıştır. Kuşkusuz yenl Hiroşuralar. yaratmck içın eskısını uhutmak, en azmdar» urwttvrmak gereklıdir Alaın Resna s ın Crlj fılmını «Htroşıma SevgıliTui, o Insanın kabus g bl bır turlü peşlnı bırakmayan leıtmotıfi onımsayın «Sen hıç bır şey gormedın Hıroşıma da » APOKAUPS'IH ATURI NATO Genel Sekreterl Joseph Luns Savunma harcamalarında kısmtıya hayır mı?. Bırıncl Dun\a savaşı sırasında AlTcrya da VVagner R esser. Zann Ingilte'e'de'de Keynes gıbı unlu ekonomıstler ce, yıne sa\aşın fınansmanıyla ilgılı sorunları çozmeye uğraşrmslardır Bununla bırlıkte savaşlcrı t plerıne gore bırbırınden ayırmakta yarar vardır B ımccl sosyalızmın ku^ucuları haklı ve ılerıcı sovaşiarla. haksız ve gerıcı savaş'arı her zaman bırbırler nden ayırmşlardır. HaKlı ve haksız sa/aşlar tezi ılk kez 17. ytzy Ida, otuz yıl savcşları sırasında, Hollanda lı bosyolog Hugo Grotıus tarafından ortaya at İTiıştır 1625 de ya\ınancn De Jue Be lı et Paas crh eserınde Grot us haklı savaşiarı şoylece sıralamaMadır Ne sı mLdafaa. zora başvurularak el koTjlan maddi varlıklarm yerıdei ele geçırılmesı, cezalandırmo Haksız savaşlar ıse: Intıkcm, zaıer, zeng nlık. ıktı^ar hır&ı, başkalarının topraklannı feihetmektır Gunumuzde de, bağımsız <k savaş'arı mLSte\l ,e ve ıç ve r dış somuruculere ka şı verılen savas'ar haklı savaşlardır Bu yüzden, kurtuluş ve bağımsızi k savaşlan yo da bağ.msızl'ğın korunması İcın sılâhlannayı, haksız somuru savaşlarından gıderek saldırıya ve suflı kâr hırsına donük sılâhlanmadan butunuyle ayırmak gereklıdir. Bununla blrlıkte hak'ı ya da haksız, tüm savaşlar, ulkelerın kalkınnaiarını dumura uğratan tum sılâhtanma yorışmaları insanl'k ıcn akıa geıebılecek yıkımların en büyuğu, en acımasız olanıdır Otuzıkı yıl sonra nuk'eer sılâhlann ulaştığı guç düzeyıne. şaşırtıcı bır bıçımua yaygı naş masına bakılırsa sankl Hırosı ma'da hıç bır sey olmamıştır Resnaıs nın çekık gozlu, san benızlı kahrananının dedıği gıbı kmse bır şey gormemış, kım se bır şey duymamıştır Tum ınsan.ıgın gozıerı goımez, kulaklan duymaz olmuştur. Bellekls'i de yıtıp gıtmışt r... hıroşıma va Dombcyı atan uça ğın kıncı pılotu 1954 nısanmda ı k hıdroıen boiıbosının denen mesı sırasında N Y Journal Anerıcan ın roporterıne o torkunç anla ılgılı ızlenlmıerın! şoyle anlatı,or «Atom boTbasını attığımızda neler ol^p bıttıgını sıze anlatacagım Sabah 8 cevrek'e Hıroş ma nın uzerındeydık Guzel bır kenttı, Hıroşıma Insarlar yenı uyanmışlardı Işlerme gıdıyorlardı. Caadelerdekı traf k akış nı tramvayiarı, kamyoniarı, yayaları gorebılıyorduk. Bomba at Idıgı zaman, uçok cğınığın bu/uk olçude eksılmesı nedenıyle yemden 'jukseldı Ikı dakıka sonra donup arkamıza bır goz atabıld k Kent yokclmj?'u Ne k c ı / o n ne trarıvay ne yayodan eser vardı Hepsı uçup gıtmıştı Ve Oıevler... Yan gın kılometrelerce aıana yayılmıstı Hatta çevredekı tepelere tırmanıyordu Ve bırden bıre aklım bır şeye takıldı Uçak murettebctmm obur 11 kışısı sağ ve esenaı Oysa bıraz once yuzb.n lece ınsan oldurmuştuk » <N Y Jourr,al Ame can 45 Nıson 1954) A(bay Tıbbets'ın uçanka'e s tarofınaan heasf oıa'ck seCıI p \'OK eoıldığı zaman Hıroşlma' da 250 000 kısı ycşıyordu 75. 0C0 ı bır anda o!dC 80 000 i yoralandı Nagasokı dekı olu sayısı ıss 40 OCO Hıroşıma ve Nagasakı'ye atılan ılk IKI ctom bombasının too lam gucu 25 bın ton klâsık patlavıcı rraddeve es ttır ıTNT) JAPONYA'DA Japonya'da sılâh ı kuvvetlerl güçiendırtıeye yönel k 197781 bes yıllık planı yururlüğe gırmlstır Japon milıtarizmının ez I rresınden sonra nabul edılen onayasanın. ulkenın askerı bır potansıyele sahıp kılınmasını yasoklamasına rağmen. Japon oskerı gucü «kendı kendını savunma» kamuflaıı altında şım ıden 260 000 kışıye uloşmış bulunmaktadır Japonya bugun 1000'e yckın savaş uçağına, 44 torpılsavcr savas gsmısıne 1 4 denızcltiıa onemll sayıiarda tank'a fuzeye ve dığer modern savaş araclar na sahıptır Askerı harçamolar da, buna paralel olarak, buyuk bir hızla arfnaktadır. Japon oskerı butçesı 197576 donemmde 1 327 nvlyar yen'e uioşf mış ;r Bu genel bütçenın %t>2G uno tekabul etmektedır. ISRAİI'DE Yanıtlar ve Değerlendirme Ker tEVET» ,'anıtı ıcn kend n ze bır puon verin vc pucnlorır.ızı toplayıa Top arr pucnm zı aşağıdokl ocıklama lcınde bulunuz. 01 PUAN altındasırız Merck edılecek fcirşey yok Çok az stress MiliTARiZMiN K«ENİLRi Mı'ıtarizmle ^ınanse arasnda kaçınılmaz bır ılışkı de mevCuttur ABD de milıtarızm, kapıtalızmn buyumesıne koşut olarak gelışmıştır Aslında fınans savaş ılısk.sı kad m devırlerden bu yana bılnlyordu. Ömeğın Ronesans doneTinde Mac!"ia"el tsavaşı son netelığı cebınde kalan kozanır» dıye yczıyordu. «Para savaşın smındır» diyen de yıne Machıavel olmuştur. Rus ımparatoru Buyuk Petro ıse r «top'ayabıleceğınız kadar pa a toplayn, çunku para sa/asjin şahdamarıdırs dıyordu 17 yLZ yıiın unlu Avusturyalı generallerınden Raırrjnd Mortecuccolı sovaş fınans ılışkısıni vurgulayan şu sözıe de tarıhe geçmıstır «Sovaşı kazanmak ıcn üo şey gereklıd r Para, daha fazla para, çok doha fazla para » HiROŞiMA SEVGıLİM» Hıro"î Tia ve Nogasakı "ın buhar gözyaslannın otuzıkı yıl gıbı kısa bır surede belleklerden sılınıp gıtmesı şasıriıcıdır Ozanların ccılı dızelerı olmasa, handıyse oylesı bır çılg nlıgın gercekııgınden bı<s kuşku duyulaCOK 23 PUAN Yemek rejımınize dlkkat gunde bıraz egzersiz v» yeterlı bır .şle en guzel gun erlnızı geçirebıleceK bır durumdosmız 47 PUAN • Durumunuz ryı. Amo aHında olduğunuz stress S!2i soğukalg nlığı, oksuruk ya da dert tohrışlerı Içın hassas hcle getırı/or Burnardcn kurtulmanız ıçın iyı beslenmenız ve d'nlenmenız gerek Kontrol sdebıldığınız stress kaynaklarını ortadan kaiaırTaga ve pua"!n zı duşurmeğe bakın. Örneğın. sıgaro ıckı ve aour CLb.r yerrck gıbı. 815 PUAN . B J durum sızı hostalık ya da bir kazaya uğrama tehlı^&£ı^,e çok /cklast rıyor Sağlıgınızı şıddetle tehdıt eden bu etmenieri ortadan kaldırmak, puanlarınızı mutlak d j şurmek torL.'ndosınız Değışresı guç stress kaynaklarını da zorlay n Orneğ'i oşırı TV seyretrrek, gurültülü ve kırll havalı yerde calıS^aK ya do \oşomai< gıb Bılıyoruz bunlar kolay şeyler degu ATICJ yaşam soz konusu o'unco. bcşka alternatıf YOK. 1620 PUAN : Onemlı hastaiıklar ıçın bır numarclı hedefsinı? Eğer pro'esyonel bır yardmı yanı doktora gıtmeyı goze alırsanız. hc'a yapııabılecsk bazı şevler var Iyı proteın ve vıtamın aırramz. dmlenmemz ve spor yapmanız gerek. 40 MilYAR DOUR Geı bıraktınlmış ulkelerın son on yılda s lâha yatırdıkları para toplam olarak 1970 f yat arıy'a, 40 mılyar dolann L7a rınded r 1975'te bu ülkeler sılahlanrraya toplam olarak 26 mııyar 355 mılyon dolar yat.rmışlardır Bu rakam batının ünIJ ekonomık yardımının 2 5 katıdır. Buna karşılık, gunumüzdo k mı kurtuluşçu ulkelerın de sılchlandığı b r gerçektır. Nıtekım, Asya'dan Afrıka'yo. Lnîın Ame'ika'dan Orta Doğu ya ook sayıda kurtuluş sovaşı veren ls aıl'ın ıse akılalmaz bir bıçımr'e S'lâhlandınidığını. elbet'e kı, soyleneye bıle gerek yok O kaJar k!, eskı Başbakan Raobın «Israıl ABD'den o kadar cok sııâh almıştır kı. onları kullanacak adam bulmakta güclu< çeKiyoruz> demek zorunda kalmıştır. tsrall'ın oskeri harcamalan 1975 ve 1976 da 22 mıryor İsro'l lırasına balığ olmuştur. Bu rokam genel bütçenın yansından fazlas na eş tt.r Milıtarızm ve onun kaynağırdakı silâhlanma yarışı. sait kcP'talıst ulkeier ya da konıtalıst blOKİorla sinırianmamaktad'r Cociü gerı bıraktırılmıs ulke de maddi kaynaKlarının son derece kısıtlı olmasına karşın adeta zorla sılâhlanmayo .'.ılmekrndırler Örneğın son 15 \ıldcn bu vona gerı bıraktırılmış ulkelenn turrunde askerı harcamaıcr 4 ^ katı almıştır Salt AfriKa ulkelerınde bu artış 9 katı duzeylerıne uloşmıştır. Suuaı Arabstan 197u orta'annda ABD den bu olçude sılâh'onmasına n ç gerek oimadığı halde, 6 mılycr do orlık rrodern s lâh sotın almışt.r. Bunlar a'cs nda F5 avoı uçokları. Sıdevj nders fOze'eri. Maverıck Taktık obuslen sıbı saldırıya dönük sılâhlar coğuntuktadır. RodezYQ ve Güney Afnka Curnhurıyeti gıb ırkçı reıımleABD ve dığer batılı empen/a'ıstıerin etkırı yardımıylo tepedei tırnağa sılöhlardınlmış'or hatta nuk eer sılâha sahıp b j lunmuşlardır. Ornegın bu ı<t TK çı devlet. sınır komşusu Zambı r Başkan John F Kennedv zeng r tckırrından olmasına karşın. eBuslnes» (ıs) oevrelenne b>r t j r l u ısınamamıştı Başkanlıgı sırasında Dr Johrson'un şu sozlerı ağzından dusmuyordu «Bır tacır başorı değıl kâr peşındedır, kamunun refahını değıl kendı kışısel refahını ıster. savaş ve barış ya da ılerıye donuk genış kapsarrlı sorunlarda bu ta GARTH AJ<SlLfK(POU'S ONLABİ OUCLOU RAV1M ADlNNEBENÎN IC/MSİN? ÇBktl Sabahatün Eyuboğiu ÇOCUK OYUNCAĞI r DİŞi BOND B9U&I CA> İLUAC TlPf MAYAN B A Kara Fkltrfs ren Ohuraeajıms fev Oah» d» •rttıracoktır. Ur* Ü*Sok. np: 3941 İstanbul YARIN: YA BAŞKA SiUHLAR Oyso daha o ce de belırtild'ğı gıbı bu ık bombanın gucu şmdıkılerle kıyasland'ğırca «co cuk c / u r c a j d r» D n / o ruk leer stok'armıı guct bır anda r 144 mılyar ınsanı oldu ecek duzeydedır Uzerınde yaşadığımız »dehşet dağıtnın yok edıcı gjcu bu olçu de Bu arada kuçuk capto bır nukleer gucün, 1967 fıyatlarma gore, yılda 170 n ıyon dolardan on yıllık bır harcanay ı 1 7 mıl \ar do'ar gerekiıd ğı ^9saDla^Tiştır Gelışmış bır nukleer guç icın ıse \ne o yı'da 5 6 mıl\or dolara ıhtıyaç vcrdır ABD 1962 ı'e 1£67 arcsı, sadece rukleer gücu icın 61 mılyar dolar harcamıstır