Katalog

. crlamenter re|im var m\ bugün Türklye'de'» I Yok. Cunku barut yok Cünkü parlamento özelle Mıllet Mecl sı calışmıyor. Calışamıyor. 3 ıştırılmıyor Ve cunku secımie oluşan demo«tık UeTisı'ı1) reıımıerde, her şey parîamento nde, yasar^a yurutme, ıktıdar muhalefet /a ogu ıçınds, partıler arasında, oluşur Ve ınku, BaKan.ar Kurulu le'< başına devle'm yo'tımını vuklenemez 5 hazıran 1977 genel secmlerınden bu yaı Turkı/e Cunrhurıyetı, sankı Meclıssız b r enle yonet'lmekîe Ancyasanm djzenledığı tunet şeklı vamnda, «fnl 2 (Anayasada \az 'ı •noyan) bır re n oluşturuluyor 1961 Aiayasonın yan rda da ıfııiı» bır Anoyosa OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Meclissiz Cumhuriyet Prof. Dr. Tarık Zafer TUNAYA cığiaşmıştır Kendlsine yüklenen en ağır suc, devletın uc kuvvetıne (Yurütrre, Yasamo, Yargı), «Merkezi Umumı»sını (Genel Merkezı nı) bır corouncu kuvvet ola'ak kottıgı ıddıasında toplanırıştır. cYok kanan yap kanun» fornu uyla huKUTietce cıkarılan geç cı kanunlar (kovonını rn.vak<ote) sıstemmı kurduğu, savaş bananesıyle «Mecl sı Umumı»yı (Par'amentoyu) sık sık xaW e't gı ıcm de «bır Abdulhamıt gıttı, yüzlerce Abdu hamıt geldıs denmıştır Oysa, Ikmcı N'eşrutıyetın getırıcılen Meclıs'e kutsal bır nıteI k tcnımışlardı. 1920 üe, ışgaicı devleîler, son Osmanıı parlanertosundan korktukları ıcn, Istanbul'un ışgal.nı çaDuklaştırmışlardır DeT\okrosı şampıyonu sayılan ^gıltere nın ışgal subavı Mebusanii kap sına gelıp de, meclısi kopatmak ve mebuslcrı da Malta'ya surmek emrını b Id rdıgı zaman, mebuslor, yıne ae mecltsı kapatmamış ord r Ycinızca blrıeşırrierı ertelemışlerdır Anadolu da devamırıı sağlamak ıcm Ancok, Domct Fe r t Pasa, Mudafaaı Hukukcuların gır şımlermı baltalamak omacı/la Meclıs'ı feshettırmıştir Buna kcrçılık Mudafaaı Hukukcular Turkıye Buytk Mıi'et Mecl sı'nın kuruluşundo ısrarlıyJıdılar llgısını sağlamakla olanak kozanır Dunyada bunu basorna yeteregı ısı ancak rr.Hı Tieclıslsrın ee alnasıvla gerçekleşmıştır1» Turkıye'nın devrım tanhınde rrec ıs îpar'a mento) adı verı'on ancyasai organ n buyuk yerı varaır Istulöl Savaşı T B M M ıle kazapılmıştır Tam bagımsi2nkla ulusal egemen'ıgl eşdsğer sayan O our Saltanotı \e halıfelıgı o Tiec ıs koldırm ş'ır Cum'iunyetı ı!ân eden de Ana dolu'nun bagr rdo. halkın ıc rden kendılığınaen somutlaşarak cıkan, oynı meclıstır Tarıhsel gerçek bu Bır de, yazımızın başnda belırttıgımız gıbı b tımsei ve anaycsal gercek vor Şoyle kı, temsı'ı demokrosının hangı SSKII olursa oisjn (ıster Baştan Hük J r netı, ıster Parlamenter HjKumet, ıster Meclıs H'jkurretı), turnu rse mecl s ya da porlâmentoiu n ".arl'ğıiı gerektırır Ayrıca Kuv vet'er ayrılığ' >a da bırlığı hukunetlerın, mec lıslerce denetlenmesını ortadan Vaidırmaz Kuşkusuz bu re,ımler teonde planlandıklan gıbı ka mazlar Belrlt b r zancnda. belırlı bır ulKede u\gulanınca, zarnnn ve ulke koşul larının etk'Sı cıtında degışırler, fcrklılasırlar B j değışıkııkle ne olursa Otsun, reclıs yıne meclıstıf ürkiye'de Meclisler 1876dan '1 Meşrutıyetten) beı, halk seçııy]e oluşan Meclıs fıkn, teK kışı yonetımm.n orjmsuz monarşılerın) pencesınden kurtu LŞ cetes! sayılTiiş'ır. Bugunun deyımıyle ve anlanıyla ıstıodattan. holkın parasını (beytulmal 1 ) raftan kurtulmak ıcrn tek ve en et<ın onlen • rak kuşaKtan kuşağa benımsenmıştır Isteyenler. «Mektebi Idadıı Şâhcne kltabet ucllımıerınden Tıcaretı Bahrıye Meclısı zab t ıtıbı Esat Efendısnın, daha Abdilhamıt ta w ta madcn yazdığı tHuKurnetı Meşruta» (tMeşruet reı mı» anlonına) kıtapcığina bakabılırler :rıhım zın ılk cagdaş Anayasa Hukuku eserı lyılması gereken bu «rısale» sorulu cevaplı /aImıs'ır Çogu^u^un gozunaen kacmış bu oz j .ıklamalaraa, fcsat Efendı'ye göre «ahalı» laık) tarofmcian secılmış bır rreclısın <vezaı*t» lorevlerı) açıktır Devletın gelınnı ve gıdennı, ınjnun tam oorak u>gulanmasını, meTleke'e ırcrlı olarak yerleşrrış kötü «nızamjların deştırılmesını gozeîmek. Abdulhamıt'e otuz y ! cMeclısı N'ebusan»* jlışîırmadıgı ıçn «mustebıts (dıktator anlamı3) dertmıştır. Yonetımi meclıssı* surdürduğj ın «ıstiDdot devn» (totolıter dıktatörluk» olaraK ıtelenmışl.r «Kanuıu Esası» devlet yıln<lcrın başında, her yıl yayımicnıyordu, oma uygunnıyordu O da. dış borc orayıp bulmada, Dujnu Umumıye kurrrada, tkonsolıde» Işlerınde, ibır kez borclanabıldığıne gore havlı becerı<ydı Ne var kı halkın temsılcılennı. Iktıdonn n ışıroa tutmuştur Ittıhot ve Terakkı. mecııssız bır yonetms sptığı ıcn, karşısındo bır muhalefet bırıkn 1 dığınaan bır kac dakıkatık oturumıar yapıldı Çogjnluk O'unca da. Başkan adaylarına venlen oyicr, partılenn mılletvekllı sayılarını tutmuyor. CHP bu bakımdon, lyı bır Örnek vsrmemıştır Cok partılı donem bo>unca otuz ikl yıllık ta rıhının (1945 1977) en bu>,uk zarerını kazanTiış olan CHP, halkın gCuenını T B M M "ne devomla da kanıtlama cıanag.nı bulabılırdı. Bazı partı.erın. parlamento denetımi dışında kalmaK ısteyışlerını ociKiamak zor o'masa gereK Fokal, T B M M'nın en gucla partısı o'an CHP mıılet vekııiennın aevamsızlıKıorını 0C'"lanal< haylı zor Secrrerlenn bu konudakı sorulannı yanıtlamoK nıc ae kolay olmc\acaktır Barada Dir gozıemımız vor O da partı dlsıpiınının gucunu yıtırmesıdır Partı'er ıç cekışmelerle ugroşırken bırbırlerının cozj nes nı be< teneKtedırler Ufak sayılarla ıktıdarda olup olmama mbmkun oldugu ıcm bır tek nebusun bıle avnlmamasına en bu/uk dıkkotı gosternekted r'er VaKtıyle gıyotın gıbı ışle\en «Hoysıyet Dıvanlcrı^ ş mdı susku ıcıncie BGZI partı.erın nıl etvekıllerı, partılerını ve lıder e'irtı ıstedıklerı se'bestlıkte ve şıadette eleştırebılrreKted.rler Ar tık «ınraç» edılnekîen cekımıyorlar Lıderlsr srarla devam ıstıvor Gelnıyorlar Karşılıklı transfer ere yeşıl ışık yakılmısken Onur Kur j l lan sık sık harekete geçırılemiyor Partt dısip1 nınn secırrler bu sonjclan ver dıkce. nıtelıklermı yıtırmeye devam eaecegı bır surprız sa.nroma'ıdır Gıderek pa'tı lıderieriTin ve me^kez organlarınm da bu durbmun etKisı cttında b rleçiıncı bır aracton voksun kolacnkları soylenebılır SOn gurtlOT Dir yana, voyunıuıv u>uıvıncı u AP ile CHP... B azı serrraye cevreleri b.r suredsn ben APCHP koalisnu ısttrlsr Son gun.erae ba ıstek yuksek sesie yme Bu Rejimin Özelliği 1922'den Sevgilerle Tarıh. 14 temnruz 1922 Ankara'da, Frons.z elçılığınde, Buyuk Devrtmın 133 yıtdonumu kutlan vor T B M M Reısı Mustafa Komol Paşo. kerdısını seıânlayan Kolonel Mougin (Muien)'in konuşnasını yanıtlıyor Fransız «lhtilölı>nırı aşa nalanrı anlattıktan sonra, şöyle dıyor cEfendl ler her nongı bır kı$ı. Bfr mıtletl ihtllöle (davrırre) aöturebılır Fakot devnmı mılletm seccek hedefıne yöneltmg ve ıletme ancak tüm uiusun 57 Yıl Sonra Tükıye bu gerceğın dıçındo ko'amozoı Kaınanıs'ır Fakat 1320 dan ellıyedı yı' sonra, T B M M beş avdır toplanmıyor Topionsa da colışamıyor Bcşkanını secemıvor Bakanlor Kurulu sıralarının beş aydır bos kaldığı gun'uk haberler aras nda Oysa meclısler luks eşyalar değıldır Eğer meclıs varsa hareyet* z ve ışlevsız bırakuamaz Oru ıçiemezlığe terk etmek. Anoyasoyı yok farzetmektır. Goz'emlerı arttırmak mumkun Fakct buaunku reıımn ozellıgı yalni'ca par omeitoiun duruTvunda gorulmuyor Hukumetın tutumunda da belırlenıyor Hukurret, parlarrentonun denetı mı dışındo, onunlo dfyolog kurmadan, u!ke ıcin olağonustu önende sorunları tek baş na ele alrrış durumdadır HükOmetın tek yönetıcı kuvvet o crok porlamentoya danışrroaon pariamenton ın sureklı aesteğıne dayanmadan ha^eret edeb Imesi 1961 Ano nscsınm kabul etmedıği bır reumdır Aksıne, 1361 Anayasası. boylesıne bır reıımın bır daha gerı gelmenesı Icln yapılm ştır Ve bovle br reumtn bol bol kuHondığiTuz «hur demokratık parlamenter re|im»le hıcbır iıış kısl voktur. Beledive ve Sosyoloji İsmet ÖKTEM Sosyolog unumuzde beledlye hızmetlerinin boyutları, halkın Istek ve gereksınmelerine göre blçlmlenen bir hizmetin gercekleştirllmesl olarak saptanabilır. Bu nedenle, halkın denettmınln çalışmalordan uzak tutulmaması amaç olmaııdır Baska blr deylşle, halk hlzmetınde, halklu butunlesmek gerekir Pekı, bu ıstek ve gerekslnmelerl soptamak, halkın dsnetlmınden sıyrılmamak ve hizmetto butunleşmeyi saglamak oosıl gerceklestırllecektlr? Iste bu noktada. Kent Sosyolo]isl ile, Slyaset Sosyoloılsı ıle, EkonoTil Sosyolo|lsl lla, Sanoyı Sosyolo|lsi lla cagımızin en buyuk Insan bıliml olan Sosyolojl devroye gırmcktedır Sosyoloji'in uygulanacak ceşltll dallarını, yersel sorunların elverdiğl olcude genişletmek mumkundur. Örneğin, Koy Sosyolo|ısı, HuKuk Sosyoloilsl gıbı. Bır beledı/enın hızmetı yurutulurken kullanması gereken vontemien uc ana grupta loplamıştık. O Istek ve gereksınmelerln saptanması Q Halkın dsnetımınden uzak kalmamak Ö Hızme'ss butunleşmeyi saglamak Ş.Tidı t j yontemlerln araştırma teknlklerine kısa acıklamalarîa degınelim. a) Arobtırma yapılacck kesımlerde ya da tüm kentte uygulanacck anket. Bu konuda, daha önce yapılan uygulamalar, ankette ornekleme vontcminın kullanılmasının en sağljklı yol oldjgunu gostermistîr. b) Istek ve şıkayet kutusu işlerliğınln sağlanması. Yerıne getırılen hlzmette aksayon ya da glzll kalmı> blr konunun oriaya çıkmasına yol ocacağı icin kullanılmasında buyuy yararlar oldugu kanısındayız c) Kftle orgutlerl ve baskı grupları ıle kurulocak ilişkılerde saptanacak sorunlar. Ozgurlukcu demokrosi ile yonetllen ulkelerde beledlye hlzmetl, bu toplumlorda varolan her kesimden vatandaşa hlzmet goturmekle yjkumlu oldugundan, başvurulması gerekll zorunlu bır teknık olduğunu bellrtmeUylm. d) Ozel haberalmada yararlanılacak teknikler. p| Tum belde halkının katılacağı yıüık ya da altı aylık toplantılar. Bu toplantılorla, beledlye hizmetlerinin denetlenmesl sagianacagı gibi; halkın bu cclışmalara ortak edllmeslna de yardımcı olunacagı ortadadır. f) Yonetlmde oçıklık ilkesının uygulanması ve danışma mekanızmosının ışletılmesl Bu teknikler de, halkın bu çahşmalarla butunleşmesine olanok tanıyan başlıca faktorlerdlr. g) Yuruîmenın guven verici ve uzman ellerde surdurulmesl Yırmıncl yuzyilın dordüncu çeyreğınde ınsanoglunun ulaştıgı noktalardan bırl de; her Işin uzmanlarınca yapılmasıaır. Bu anlayışın yerleşmedigı bolgelerdekı ınsanların, ya polıtika batagına saplanıp, ya da politıkayı kendi kendılerını tatmın olçusjnde degerlendırerek yokoldukları ve çevrelerıne cagdas hıçbır yorar sağlayomadıkları gorulmektedlr Gunumuzde siyaset, idare etmek anlamının çok otesıne geçmış ve eskl ıceriginden uzaklasmıştır Yonetim, teknık ve bıııml de yanına alara^ eskı siyaset sanatının yertne gecmektedlr Bır yandan teknikler ve bılımler siyoset alanına glrerken; öte yandan, sıyoset alanının ekonomlye, sağlıga, ınsanlann mutluluğuna doğru açıiâığı gorulmektedır. Başka bır deyişle, sıyoset, ınsan yosontısına yol gostermekten cıkmış, terslne sosyal o'oylardart bıçimlenen bır kavram olmuştur Belediyeclllğın basvurduğu Soîyolojl dalı, genelllkle kent sosyoloıısl olmaktadır. Bır kentte yaşayan insanların Içlnde bulundukları toplumsal, cografı ve mesleksel ilışkller, Beledlye hizmetlerinin de o vatandaşlara goturülmeslnde farklılıklar gostermesl gereklılığlne yol acmoktadır. Bu nedenle, bir Kent Sosyologunun basarılı çozumler getirebllrnesı; toplumun ekonomık ve sosyal yapısındokl değısmelen, o kentın ozgulluğu açısından ele olarak değerlendirmesıne bağlıdır. Folklcr oyunlarının. yonyana ıkı şehirde bile bırbirino benzemediği Turksye gibi bir ülkede, Kent Sosyologıarının , gdrevlerinin ne kadar cetln olduğunu bellrtrrsye gerek yok. Kent Sosyolo|ıslnin ana ogelerlni 4 grupta toplayaDillrlz; 1 Kentleşme 2 Kentse! buyume 3 Kenttekl mesleksel yapılar 4 Kentin gorevlert a) Olagan gorevler (Kanallzasyon, su. e'oktrik vs) b) Ozgul gorevler (Kent yapısının gerektlrdlgl sosyoekonomıkkülturel gorevlerdlr.» Kent Sosyolo|isl bu ogelerlni, araştırdığı toplumun ya da grubun ohîök, dın. dll, eğltlm ve hukuk onloyışı ıçlnde TARTIŞMA Geçim indiriminin altında yatan gerçekler Artan hayat pahalılığı karşısında guncel bir konu olan en az gecım Indırimi meselesı sayın Şukru Kızılot'un yozısı ıla daha da guncellık kazanma eğılımlndedır Sıyası Iktıdar va mukelleflerce benimsenecek bir cozum aranmadan, yozarlar ve tıkir odamlorı Ideol olondan, partiler ıse salt oy kaygusu ıle emekcilerden ve holkton yana ımışoesıne meselov8 eğilmektedırler Oyso kı butün meseleler gıbı en oz geçım ındırimi muessesesı bazı gwc«Wwo gebedır. Halktan yana blr cözum getirecek hükümetln elını kolunu bağloyan bczı engeller ve kaygular vardır, bu durumdan hem aydınımız, hem partılerınnız ve hem dft halkımız tıaberdardır, mesele kormaşık değıl, acık seçık ortodadır Sanayıleşmekte olan ulkemızde, kalkmmanm yükünü öo retlı kesımı obür sınıflarla beraber tasımck Istedığınderı, meselenln bır on evvel cözumunü ıstemektedırler Flkır adamlarımız ıse bu konuda esaslı bir oraştırmaya gırmemektedırler, sayın siyosı portılerımtz ıse Turkıye'nın butun meselelerınde oldugu gıbı <Ya pcjcağız. edeceğiz^ sloganları ıle meseleyı secım meydanlanna getırmekte, muhalefette ıken bol keseden en az gecm Indlnml hadlerinden bahseden ler, Iktldar olunca da unutma sevdesma kapılmoktadırlar, co zum getırseler bıle hazıns \crarına işlemektedlr. En az geçim Indınmınin oteş II taraftarlarındon CHP. AP, MSP. MHP ve CGP'sı S'rası Ile koalısyon hükümetlerınde yer aldıklarında, hukümet etme esnasında bu mesele ıle yakından, uzaktan ılgılenmez ıken, muholefet gorevını ustlsnınce kanun teklıf etmeyı halk yararına olduğunu zannetmek tedırler. 1960 yılında yürurlüğe gıren 193. sayılı Getır Verglsi Kanunumuzun 32 modde 5 fıkrasında < .. indırım mıktarları 5 cocuklu evlı mukellefe aıt ındınm tutarını gecemez» hükmu ıle en az gecım ındlrmi muessesesının temel esprısıne ters duşmuş, oıle bırlıgınoe doğocak beşincı cocuktan son'akl lere ya$ama şansı vermemıştır. Müessese 1968 yılında 980 sayılı kanunla değıştinlmlş en az geçım ındırimi had'erı yu« seltılmesıne rağmen, kanun ko yucu gelır vergısindekı verım azalışını durdurmak gayesı ıle, matrahtan indırım LSUIÜ yerıre. vergiden Ind'rım usulunü getırerek daha fazla vergı ol•na yoluna gitmıştır Derrek kı yap,lacak yeni değışıklık eskıden farklı blr durum olmayacak, rrukellef daha fazla vergı odemek durumunda kolacaktır örneğın. aylık 1 800 Itra üc ret alai bekâr bır mükeilef matrahtan Intllrım usulu ıle 212 50 lıro gelır ve'gısı oderken. değlşiklıkten sonra vergiden indırım usulu ıle 292 50 lıro vergı odemekte. yonı konun mukellef aleyhıne 80 lıra fozla vergı almoktadır Mesele nedir Bu acıklanolardan sonra gün ışığıno cıkan ve sıyasi ıktidarların elini kolunu boğlayan gerceklerı sırclarsak, Gelır verglsi vergı gelırlerl lcerıslnde büyük bır yekun tut maktodır. En oz geçim Indirimı hadlerı yükseldıâi ZGfflon gelîr verglsinde azalmo okıcaktır Gelir vergısindekı bu azalışın yerlnl dolduracok başka bir kaynağa ıhtiyoç vardır, bu kaynak ya mevcut vergı oronlarını arttırmak veya yenl vergl kanunları yasallaştırmaktır Oysoki siyosî ıktyarlor hem bütçe gelırlerindekl ozalışa hem de azalışa kaynak olacak vergı oranlarmı arttırmaya veya yeni vergl yosalan cıkarma ya kendı cıkarlan ıcm yanaşmamaktadırlar Örneğın, bekâr bır mükellefın aylık 3 000 lıra ucret oldığını duşünelım Eğer en oz gecım indırımı ve ozel Ind'rırn hadlerı değışmıyecek olursa, yanı bugunku hadlere gore bu mukellef 611 70 lıra gelır vergısı ödeyecektlr. Eğer en oz gecım indırım 1 800 lıra olur ıse (Özel indinm hadlerl değışmese dahi) aynı muke'lef 231.70 lıra gelır vergısl odıyecektır yonı 380 lıra vergl ozalışı olacaktır Turkıye'de gelıı vergisine tabl mukellef sayısı Ile bu rokomı aritmetıksel olarak bır ışlerıe tobı tutacak olursak vergi gelırlerındekı azolısın, malıyecıler yonunden vergı kaybın'n önemlı mıktarlara vardığı orta/a cıkor. Ayrıca bugunku ho vot pahaiılığı karşısında 380 lıra aylık fozla gellrln herhangı bır soruno cozum olocogım**y&şünmek fazla ryfmaertik oisa gerektır. * "Vergl gelirlerindekl bu troytp ya vergl oranlarmı arttırmakla veya yeni vergi kaynağı yarot rrakla mumkun olur. Vergı oranlarını orttırmak bugünku şartlarda pek kolay olmıyacaktır Yenl kaynak olarak akla gelen, tonm kesimmln vergi kapsamına alınması, tonm kesımının genel nüfusa oranı ve 6ahıp oldugu oy potansıyelı sıyasi iktıdarları caydıracak nıtelıktedır. Gerıde Ise tek alternotıf katma değer vergisidır. Sanoyıleşme surecl lcerıslnde ucret gelırl elde edenler, tarım gelıri eide edenlere nozaron zamanla çoğalırso. en az geçım ındırimi muessesesının adıllığmi zaman hülıedecek demektır. buncn otesınde cozura ıcm care arayan sıyası partller rahmetll İsmet Paşayı hatırlıyorlar. «Hadı ccnım sen de.» Sodık ERKAN Mali Muşavır Denizll G lenmektedlr AP nın ıç nde aynı >cnde konoscnlcr çoğalıyor lcmde bulundugumuz çıkmaztian ancak bır AP CHP kooiısyonuylo kurtulafcıiır.z Serrr.aye, APCHP koolısyonuiidcn ne bekler 7 Hesabo gore Meclıs'te 4C0 u osıun mıl'etı>ekııı bır araya geldi mı, ABD ve IMF nın buyruitu an sızı'tısız uyguianabılır Botı ıle aromııda buyuyen uçurum kapanır Torki'/c, uıuslararası kapıtolızmle daha çok butunlesır Dışa donuk yuzunde Yunanıstan a odun verebılecek, ıçe donuk yuzunde halkın sırtına vurulan ve vurulacak agır yukumlulukierı yurutebılecek tek sıyasal guc sagcı bır oskerı yonetım dışında uı buyuk partının ortaklıgıd'r Pekı, 2 ncı MC ortaklıgı serma/en,n has partılerınden oiuşmuyor mu 9 2 ncı MC bu Isleri nıçin yaprrıyor'' Yapmıyor degıl, yapamıyor. Turkıve 1 ıncı MC donemınde Cumhuriyet tarlhınin çorulrr.emıs soygun ve somuru yıllarını yaşamış, koku dısorda sernaye sınıfları görulmerrtis bir atılım yapnvşlardır Ama bu hızn soygun ve somuru surecı, tepK erıın de bırlıkte getırmış, 5 hazıran secımlerınde CHP nın guclenmesı ıc sıyasal dengeyi değlstırmış d şordakı serrraye egemsnlerm'n ıstedıklerı sıyasal ve eKoromik onlpmlen tek bosına yurutmek oianoklorını MC buyuk olçude yıtrmıstır Sermaye egomeniıgı, MSP ue MHP destegıyle soygun ve somuru ouzenıni yurutmuştur, sımdı CHP'nin destegıyle «ıstıkrom soglomaya bakıyor Accba dıs sermaye egemenler'nın ıstekleri de bu yonde mı gelişmektedır'' Önunı;zdekl gunlerde IMF'nın veracegı kararlar bu soruyu aydınUja kavuştvırocoktır. • Blr ulkede sermayenln yogun bunalımı, sol Iktidara kapı acor Ama so' yeternce guçîu >.e hazırhklı degılsa, da*ıa başKa deyısle ıç va dış koşullar oiumsuzsa, sermayenln bunalımı faşizmı getirır Faşızm korkusu, Avrupa'da sosyalıst hotta komunlst partılerı, sermaye sınıfı Iktidarlarıyla uzloşmaya zorlomaktaciır CHP de bu korkunun boskısı altında AP ile koallsyona l'ılmektedir Turkıyede sermaye ıktldarı zor durumda olmosa, demokratık solu Imdodo cagırmozdı Kapıtalizrrln bobolorı, CHPyi ABD'nın ve IMFnin progromına sığdırmaya cclışocokla'dır Ne var kl böyle bır programa cevets dr.en CHP nln saygmlığı ilo bırlıkîe, gelecoge donuk umutlarını yıtlrmesl olasıdır Bir mazHım ülke ıcm IMF'nin «ıstıkrar programı» ne demektır1' Nufusu yuzde 3 dola/ında artan. ustellk sanayl uretımı yeters'z bır ulkede yat.rımları kısıtlayıp kalkınma hızını dusurrr.ek otoritor ıktidarların harcıdır Bu onlemleri uygulayacak APCHP ortcklıgmda, AP tum sucu va sorumu CHP'nin üstune yıkacaktır Tarım urunlerınl dışorryo daha ucuza satmak ıcın ustuste devaiuasyon ycpmak, somurude yen! blr asamadır Yunanıstan a daha yumuşak baslı davranmak koşulu da bütun burların usîune tlıecektir. • CHP bu durumda ne yopmalı? Eğer 1977 Turkıyesınde sermoye kesim! CHP'yl gercekten yardıma cogırıyorsa, CHP nın tlınde etkıl1 pazarlık gucü vor demektlr Bu pazarlık gucu lyl kullonılmalıdır. Bir gecıci su'e ıcm de o!<;a sermaye çevrelerine tesllm olan CHP yalnız kendlsl adına degıl ulke adına kötü lş yapmış olur Bir APCHP oriaklı<v gjclu mudur? Belki . Ama bu gücün niteüğl nedır"» Eu ortaklık dışonya karşı mı guclu olacoktır? Yoksa dıs gucîerln Turk halkına donük buyruklarnı uygulomada mı guclu olacaktır 0 Işte sorun buradadır. Blr CHPAP ortaklıgı MHP'yi devlet örgutlerlnden tosQye edıp doho tiemokıatik blr yonetlmm koşj'larmı yaratobılır mi? Bu soru, CHP'yı desteklsyen sosyal gucler yanında, CHP'nin solundakı sol ıçin önemlidır. ÎTALYAN KÜLTÜR MERKEZi Istanbul İTALYANCA DİL KURSLARI (Başlongıc. orta yuksek ve tıcarî yazışmal Italya'ya burslar Ka\ıtlar Meşrut yet Caddesı No 161 Tepebaşı Tal 44 93 43 Cumhuriyet 1007Î Dokunulmazlar Sectm zamanı gellnca coy, oy» teranelenyle halkı uyutan pohtıkacı *Uslu durursan şeker vereceğım» dıyerek çocuk kandırır gıbı «Seçılırsem şoyle edeceğım, boyle yapacağım» dıye halkı kondıran, gerceKte bır şey yapmadığı ortado olan pohtıkacı. Seçıleslye kador hal kın ayağı altında toprak olup. seçıldıMeT sonra goğa cıkorak halkı boşlukta salladırcn parken. emekcıler ıcm gam ustune gom yapan polıtıkacı. Mılletm vekılı olup mıiletle secımden Beç.me goruşen polıtıkacı. Hayat pahalılığı sabıt gelırlıler ıçın cekılmez durLmda Hem şehır ıçı, hem de şeh.r dışı trafığının durumu bellı Kahredıcı trafık tıkanıklıklanvla bırlıkte her gun onlarca ınsanımız. bır suru taşıt aracı heder olup gıtmekte. Okulların acıldığı şu gunlerde velıler de oğrencıler de sevınememekte Cunku egıtımdekı başıbozukluk ve dıplomalı ca^ı] yetıştırme ışsıze ışsız katrr>a ev'ernının ycrında bır de ogrencınn can guvenlığı dı/e bır şey yok. Sanki oğrencı okula değıl. cepheye gıdlyor. Verılen sozlere karşın elektrlk'er yanmaz, sulor okmaz. plyoscj denetımsız. Vurgun vuron vurana... Saym Vedat Günyol Cumhurlyet'tekl yazısında tHalkın oyunu alıp afra tofralcrla basa geçen, gectığl lom de kendını bır şey sanan, aslında hicbır şey olmayacak olan kışılerln karakuşi buyrukları, okılsız Vo rarları. dünyadan haberstz dav ran şlorı ne zomana kadar bu miTPiım Turk halkını uvutacak po 1' KOCI Zam ustune zam ya duço, koyun kaldıkca, koyun bırakıîdiKco, her e.ıne değnegı ulan, cobanım dı/e başa gece cek. bızı yönetecektır Ama bız ne zaman uyan'r, akıa karayı, dostla düşmanı, bızden yana olanla olmayanı anlarsak o zanan kara yonetıcılerden kurtLİabılırız. Yorîsa zalım zalırılığıne, mazltm mazİLmluguna devam eder. Mıüetvekıllerırıız yanı bız m vekıılenmı^, bız m adımıza bızı yone*ecek'er. oma bızm ne halde olduğumuzu b Irrıyorlar. Sonıyorlar kı Turkye de /aşayan herkesın oylık ge r ı bı r ^^^•H^^^V^^P V^^P^^V^^^^^ "^^^a^^^^^^^M» ^ ^ ^ ^ " ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ " r mıüetvekill aylığı kadar. Bu yuzden cekinmeden zama zam yap yorlar. Halkıa bırlıkte yaşasalar, halkın acılarını bıiır, bu acıları gıdenci ccreler bulabılır'e' Hongı gön hangı vo netıcıyı ekmek. et, pınrç. komur, tup gaz, akaryakıt. Kuyruğunoa gordunuz? Su gıbı yakıt yakan o makam arnbaları kı, ben olsam halktan utamnm bınenem, \akıt kLvrugunda gorulmemıştır Hangı yonet cl aolmuş veya halk oto busunde trcfık tıkanıkl gın a bungunluğunu çe'rnıştır'' hong yonetıcl, mılletvekllı, sena^ ^ ^^^^^^^^^^^^w ^ ^ ^ t5r gecekonduda oturur' Hangı yoneticıyı kent kaldırırnıarmda halk orasında gezerke^ gordunuz' Bunların hıçbınnı goremezsinız. Cunku parlamen terlertmız ne yerdedır, ns ^ok te ne de parlamentoda. Oniar bırer DOKUNULMAZ varlıktır. Ne zaman dokunulurlar ış bosına gelırse, bu sorunlar o zaman cozulur Gecenlerde Sa/ın Nadır Nadı Cumhuriyet tekı başma«olesınde de belırtt.ğı gıbı parlomentomuz cresmen» ac Kt.r. Colışmo günlerı geçıcı Bcsnan kursuye çıkmakta, cogunlu^ oımadığı gerekçesı/Ie oturumu gelecek toplontı gunune erteleyıp evıne donmektedır. Ama odenek ve yollukların dağıtılacogı günler sayın Mılletvekıllerı Anayosoyı bıle üeğ stırebnecek bır sayı üstunıuğu ıle vezneye koşmakta. parulcrım aldıktan sonra çekıp gıtmektedırler. CHP Istonbul mılletvekllı, Turk Hukuk Kurumu Boşkanı Prof Muammer Aksoy gecen gun cok ocı konuştu, bu koşullar altında yasa uyannca mılletvekılliğl sıfatının devamSIZIIK nedenıyle düşmüş bayılması gerekeceğını soyledı» Paraya gelnce koş, çalışmaya gellnce toz ol Bır Meclıs Başkanı Dile secme. Pütun ışler yuzüstu yatsın. Parlomentonun bır gunlük masrafı 800 ilâ 900 bın lıra dolayındo Partamentonun gıderlerl, millet vekıllerinın ayiıklorı halkın entından alınan vergilerle karşılan yor. I HALKIN [SESİ 132 rr mitrm Ikm 6UHLUK GMETE (ÇIH IIES1! Rus sınırında görevli Albay Toyyar Bılen. «Bız Yunonlıları değ I, Rus an gercek duşman oiarok goruvofuz.» MESS'ın saldınsını boşa cıkaroco< olan ışcı sınıfınm bırlığıd r Tekkecîlik, boiünms, dusmanlık, baskı' Işte Uclü Blok ve moceracılıö.n gencliğe getlrdığl. «Islâm ulkelerının Istanbul'dakl toplantısı Ucuncü Ounyanın başansıdır * ve Abone Adres» PK 110J I 1 I IKILIOYUN Yazan:BİLGEStJERENUS • Yön*t«ı: MACİT KOPER Yazan: YAVUZER ÇETfNKAVA YöMttenyMEHlVlET AKAN Gişe açılmıştır m Td: 49 56 52