Katalog

Ekonomi Ekonomj Ekonomi Ekonomi . Ekonomi Ekonomi ••• Ekonomi Ekonomi Ekonomi E k o n o m i ••• Millivetçl Cephe HUkümeti Başbakanı Demirel'i» deımr çelığe zam yapılmayacağını ve karaborsanın onleneceğıni lddıa etmesine karşm, demır çelık karaborsasının ve pıyasada demır çeliğin zamlı satılmasınm onlenmesl olanaksız gorulmektedir. ÇUnkü bugun çeşıtlı demır çelık türlerı, ıthal fıyatlan düzeymde veya bu fıyatlann üstunde ışlem görmektedir Daha önce dtişük fıyatlarla stoklanan demır çellk Urunlerinı, ıthal fıyatlaıının üstunde fıyatlarla karaborsaya Büren stokçular. Cephe Hükümetinin, bu yıhn BOnbahanna kadar kaıaborsayı kıracak ithalat yapamayarağını bılmektedir. Cephe Hukümetı, pıyasadaki stokçuluğu duıduımak amacıyU gereklı lthalâtı zamanında yapmamıştır 1975 sonundan ve ozellıkle bu yüın ba&ından ıtıbaıen dunya fıyatları yükselmeye başlamı^tır Bu yüzden, bugünden sonra yapılacak ithalâtın ıesmi fiyatların çok üstunde satılması gerekmektedır. Gephe Hukümetının, stokçuluğu ve karaborsayı kırabılmesı ıçın hızll bır biçımde ithalat yapması ve bu ithalatı da kamu i^letmelerl aracılığıyla zararına satması zorunlu olmaktadır. Ancak Cephe Hükumetı, kamu ışletmeleı ınm İthalat yapmasına yanaşmamaktadu Aynca kamu ışletmelerınin ithalatı Içın bugün alınacak bır kararın sonuçlarının, ın^aat mevsımının bitmesınden once duyulması, oldukça küçük bır oiasıhk olarak gorunmektedır. Demir çelık üıünlennda resmî fıyatlarla ithal fıyatldiı aıasındakı karşılaştırma, Cephe Hukunıetınin demir çelık karaborsasını yenmpMnın olanaksız olduğunu ortaya koymaktadır Bugün pıyasada veterı olçüde demır çelık stoklanmasma karşın, demır v» çelık ürünlerının çok büyük bir bnlUmü, resmi fıvatların çok üzerinde pivasaya sürülmcktedır Pıyasadakı karaborsa demir çelık fiyatlan, ithal fıyatlarını da aşmaktadır NEBATİ YAĞDA SPEKÜLATÎF CEPHE DEMİR ÇELiKTE RESMî VE İTHAL FiYATLARl (Ton TL.) GELİŞMELER BEKLENİYOR HÜKÜMETİNİN HÜSEYIN MERÎOĞLU D«mlr • Çelik Turleri Reımi fiyıtlar DEMİRYuvariak AYÇiÇEGiNE ETKiSI ÇELiK Pık Kutuk Profıl URUNLERİNDE levha Çekılmı; Rulo YAPILAN Sıcak Saç Soguk Saç KARABORSAYI GERÇEKIEŞMEYEN ÖNLEMESİ OLANAKSIZ GÖRÜLÜYOR İthal fiyafı (Clf+Vergiler) 5075 5350 2800 5300 5300 4150 3605 4260 6030 6080 6080 4850 5250 6120 5950 7550 olmaktadır. Pivasadaki karaborsa ve 7tım bpklpvışinin ftrkasında bu olgu yatmaktadıı Cephe Hukumptının bu çıkmazdan kurtulabilmesı içın kamu iş.letmelen llp demır çphk ıthal ederek İthal malı demtr • çelıği Hazine'den karşılanan ynrarlarla piyasava sürnıesi geıekmpktedır Ancak bu polıtıknnın etkın sonuçlar verebilmesi içın büyük ölçiide ıthalâtın hızlı bir biçımde gerçekleştırılmeM zorunlu olmaktadır, Cephe Ilükümetinin büyuk bir dpmir çellk ithalatı içın gerekü dovızlerı bulma şansı çok azdır. Avnca kamu işletmelerinin yapılmış ithal bağlantılan bulunmamaktadır Mayıs ayında başlayacak gırişımlerının sonuçlarının ıse evlül avından once saglanması olanaksızdır Mıllıvetçı Cephe Hukümeti Başkanı Demırel'in demır çelığe zam vapılmayacağını ıddıa etmesıne karşın demır • çellk pıyasada zamU fivattan işlem gormektedır Pivasadaki flili zammm onlenebılmesı ıçın karaborsanın ortadan kaldnılması gerekmektedır Cephe Hükümetinm bu yılın ın^aat mevsımı sonuna kadar pıyasadaki karaborsavı ortadan kaldırma şansı yok denecelc kadar azdır. 64'UnU oluşturmaktadır. 1974 yılında toplam tüktv tım malları tthaldtırıın yuzde 15'inı oluşturan nebatı yağ ithalatındakl artış oraru gorüldüğü gibl (,ok vıtk^pk olmuştur. HÜKUMETIN BU YIUN SONBAHARINA KADAR KARABORSAYI KIRACAK İTHALATI YAPAMAYACAGI BELIRTİLIYOR Dovit darboğazı nedeniyle iUıalâtta beliren c;e clkmeler temel mallar üzerındeki apekulasytınu gıderek arttırmaktadır F.konominın movsımlık gelişımi ıçınde belli donamlerde ortaya çıkan temel ır.al taleplerının anında karşılanmaması, yatı rımlann aksamasının ve mal kıtlıkları, fıyat artışları ıle karaborsanın temel nedenını oluşturmaktadır lç talebm karşılanmasınm buyük ölçekde ıthalata baftlı olduftu temel mallarda mevsımlik olarak talebin arttıgı dönemlerin dışında Kerçekleştirılen ithal.ıt ıse tam anlamıvla spekülasyonu beslemektedır. Türkıye bunun en somut orneğinl içınde bulunduftumuz yatırım ve inşaat dbnemınde DemirÇelıkde yaşamaktadır Kısa bir süre sonrada ayni oyunun nebatl vaftda ortava çıkması kaçınılmH7 olaıak gbrülmektedır 1075 yılı içinde yaklaşık 2 milyar lıralık yağ ithalatı yapılmıstır 1976 vılı başında da bu hızlı egılımın sürdürülmek ıstrndigı. fakat do vız darboğazı nedeniyle bu hızlı ithalatın gerçekleştirılemediği. va da gerçekleştırilmek istenmedl gi anlaşılmaktadır. Bu jo'iMTirlcrın sonııcu olarak lı'mt vo nebati yaft piyasalarında fiyatların artma teğilimıne gırdığı Körülmektedir Türkıye,1973 yılında 1,8 milyon dolarlık It74 vılında 18 8 mılyon dolarlık yag ıthal etmiş ikpn W> yılında 124 mılvon dolarlık yafc ithalatı yapmıştır 1075 yılında görülen yag ıthaİJtı 203 mılyon dolarlık tüketim ntıalları lthalatının vüzde Bu gelışmenin doğal sonucu olarak, ttzeUlkl* Trakva bolgcsindokı ayçiçpğı ekim alanlarınd» yvi^de 40 orarıında daralma olmuştur. Ru daralma Turkıye'nın 197h vılı içındeki nebatl yağ lthallnin artışını daha da kamçılamaktadır. ProRramlanan ll)76 yılı nebati yağ lthall 219 bin ton cıvanndııdjr Oys.a dovu yetmezligi nedeniylo ortaya çıkan ıthal kısıtlamalarının sonucu olarak, iç pıyavada nebati yağ fıyatları yükselm» eftilimine gırmıştır 197") yılındaki yüksek oranll ithalata rağmen şu anda mevcut stoklann hızl» a^^ldığı tlcarpt çevrelerınce belırtılmektedir. DemirÇelik ithalâhnda 1175 yüında gönlenv lendiği gıbi, yağ ithalatı ve stokları da sağlam ellerde toplanmış bulunmaktadır. öte yandan sıparışe bağlanmış olan l'J76 nebatl yağ ıthalâtınm dovi7 transferlerının vapılamaması nedeniyle gerçekleştırılememiş olması ve durumun plyasaym yansıması flyatlarda fınümüzdeki aylarda beklenen hi7lanmayı daha da bne alabllecek bir geli^me costermektedir 1974 yılında yamanında gerçekleştirılememlj olması nedeniyle ıs başmda bulunan iktıdarı btr ttlçüde yıpratan vafi ithal.ıtı MC ıktldan zamanm da bu ithalat l!e ııjSraşanlan cpniş ölçüda zengır» edebılecek bir görünüm almıştır. STOKLAMA YARIJI Demır çelık sektttrtinde HJeearlarlıı sanavİPİler sUık yarışını sürdürmektedir. Bunun nedenı, Türkiye'deki Uretım maliyetlennm yükselmesl değildır Asıl neden, Japonva ve Batı Avrupa'daki demir çelik Ureticilermin, kapasıte kııllanımlanm artırmak yerine fıyatlarını yukseltmeyi tercih etmeleridir. TUrkıye'dekl demır çelık tarırleri ile sanayıeıler, dış pıyasadaki fiyat artıslarım bilmektedır Cephe Hükümetinin karşılnştığı dövız darboğazı nedenıvle büyük olçılde ıthallt yapması mumkun gorulmemekfcedlr. Bu yÜ7den Cephe Hükümetinin yapacağı sınırlı ithalatın yüksek fıyatla piyasaya sürülmesi bır zorunluluk YORUM Na yikij.iks.il manzara. Cumhurlytl tarihlnde belkl da llk kez bir bakan «t flyatlarını »çıklamaya kalkıyor. Selamat Partısl içinde, Fayzioğlu'nun nıtellk va ozalliklerlnl tajıyan bir bakan. Cephe Hukumtli'nln Gıda, Tarım va Hayvancılık Bakanı, yatalara gnre beladıyelerin yatkltında olan et fiyatlarına al attı. Ankara'da ucuılatılan et fiyallarını televlzyondan anlatmaya bajladı. Yakı^ıksız manzara da bu sırada ortaya çıkti Telavizyon, MC Hukumetl'nln bir bakanının restnlnln uzerlna cl türlerlnl ve yenl flyatlarını yazdı. Siyah uzrrlna bayaz. Slyah olarak Bakanın fotoğrafı, uzarlnda da bayaz olarak dana, sıÖır, koyun gibl yazılar. Bu talavizyonun na yaptığı bllınmlyor. Selamet Partıti'nln duruma el koyarak, ortaklarına yenl şartlar sürmeıl gerakiyor. Bu Ifta bır kaııt olup olmadığı ara>lırılmaya deger bır iorun. Ynkışıkjız manzaranın yanında eğlllcl dakikalar. MC, telavizyona buyıık bir propaganda aracı olarak larıldı. Ancak izleyicllerınln çok azaldığınıla l<u;ku yok. Şımdı talavlzyonu, yalnızca yaotıjı Işler dolayısıyla ıılemek zorıınrla olanlar izliyor. Bu yuzdrn, televlzyonun haber bultenlarindekl vğttlcl urun dakikaların kaçırılınıj oldu 4u muhnkkflk. MC koalityonunun bajkonı Demlrel, artık kendlsınl eğltlm Işlrrlne verdl. Sucuların, kabzımalların, foforlerln genel kurul toplantılarını kacırmıyor Mlkroforu alıyor Yuıunu objektlf» çevirarak genel kurulun layın uyalerlyla 45 derecelik bir acı kuruyor. Son^a done done anlatntaya başlıyor. Şoförlere anlattığı sıı Ulav tırmanın ııç «.artı var. Blrl yıık. «Yıık olmazsa ula>tırma olur m ı ı ' ı Iklnci araç. «Araç olmazta yuk tafinır mı'». Uçuncusu, uhçtırma »ijteml, «Yol olnıarıa, ray olmaz»a, llman ve havaalanı olmaısa nraç nasıl gidccek?» Uta bu. Dakikalarea, d<Sn« done anlatılan bu. Na kadar •gitıcı ve aydınlatıcı degil m P Bır bakan belcdıyeleıln elındekl ete uzanıyor. Bir başhakan, suculara donup, «nıçln yapacağız, nası1 yapacağız, klmlnle yapacağız, bu torulerm cavabını bıılacafiız» diya kırnat ediyor. Bunların anlamı ne? Bunların anlamı j ı r Ekonomi cephetinda MC bitti. Sıyasal ve ıısınıfsal planda MC, lemel hakları ortadan kaldırmak, llericılerl teker teker yok etmek Irln yola çıktı Yolunu tamamlayamadan temel malları bitirdı Bugun MC Hukıımetinln enerjısinin yarısı, temel hakları yok otmeye; dığer yarısı da, temrl malları bıılmaya ayni yor. Temol malların yokluğunu artık saklamıyorlar. Bakanlıklararası Eknnomık Kurul, Bakanlar Kurulu, tcplantılarının çogıınu temel mallar urrrlne yapıyor. Radyo, her habar bultenlndan sonra, Selamrt Partisi'ne bağlı Sanayi Bakanlığının bir chukumet» bıldlrljlnl okuyor. Bildiri çimento kıtlığı ve karaborsası Ile llgilı. Selamet Partısl'nin Demircl kardeşleri yakınrian llgllendlren çlmento »orununu canlı tutmak islcdlfll anlafilıyor. Temel nidlların yok olu*ıınu belgclemeye gerek yok Yetarl kadar belgeli. Bunların uzantıları uzerinde durmakta yarar var. Bunlardan blrısı dovizle llgilı. Dovlz sıkıntiii, temel mal yoklujunu başlattı. Ama artık yenl dovlz bıılmanın, bu kıtlığı ortadan kaldırması mıimkıın değil. Geçmıs olsun. DemirCelik lirunlerl orneğl ortada. Şu anda ulke ekonomlslnde yetcrli ttok var Fakat stokla bırhktr itokçuluk da var. Stokçultık yapanlır, ılovızlerin aağlayabilaceğl rahallıflı da emecek durumda. Bu yuzden bundan lonrakl bir ek doviz kaynağının, kıtlıga çare olması olanaksız. Kanaviçe, sentetık çuval ve benzerlarlndeki durum da ayni Petrnl vfl alektngın Ise karaborsası yapılamıyor. Ancak buradaki sorunlar da dovlz darboüazını atıyor Oıs çavralarin baskısıyla petrol ve elektrlkta zam kaçımlmaz gorunuyor. Patrol, eleklrlk ve komur, Demlral'i, socım yılı olacak olan 1177 yılını dıısunmeye zorluyor. Eger gelacek yılda da hukumetta olacağını hrsaplarsa, bu yaza Hogru zamlar kaçınılmaı. *ju gunlerdekı ııkıntmnın bir nedeni da burada. Gelecek yıla kalıp kalmamanın hasabı ilc karaborsası yapılamayan pelrol ve tlektrljje zam yapıp yapmımak blrlikta ala aiınacak. Iklnci uzantı, sarmaye nrgutlarl I I * ılgili. Burada da bir alıntr «Bunları rfden soylpmedi sanayict? Bllitiçtizdık. Ban »ahtım içln soyluyorum. Ban bunun fusununa, tadına kandım. Ban Ataturk çocuğuyum. Batı banım hedeflm dedim, oraya baktım Ortak Pazar Ile antagra oluyoruz ne mutlu dedim, drdım ama bu kadar sanayıde tecrubem yoktu Dunya akonomisının mesafolerını, kalkınmifların çıkarcıhklarını bu kadar bilmlyordum. Şimdi goruyorum va dlyorum ki bu gümruk birliği ile, ya nl 12 20 yılda, GATT'ın izın vereblldıği llmitlerda geri kalmış bir ulkenln kalkınmıslarla beraber, gumruklerımlz beraber, sıfır gumrukl* alif verı», bunun Turkçesl sanayiye vedadır > Bu sözler, «Idujju gibl, Eskijahir 5anayl Odası'mn biıltenindan. Sozlerln sahibi dc Iktisadı Kalkınma Vakfı Başkanı Ertugrul Soysal, Istanbul Sanayi Odası'mn eski başkanı, Içtcnllku, Ortak Pazar'a vada konuşması yapıyor. Soysal'ın konusmasının acıklanması gerek. Sosyalistler basından beri Ortak Pazar'a karsı çıktılar. Sermaye orgutlerl Ortak Pazar'ı savundu. Sosyalistler, sanayılesmeyl dufdntrek, ekonomlk gerekcalerla kartı cıktı. Sermaya orgbtlerl, açıkça «bylam*m*kle blrlikte, sıyasal va sınıfıal nadanlarla Ortak Pazar'ı savundu. Şlmril akanomik gerekceler herkese batıyor. DeöUme va Soysal'ın deylml ıle «bilin(lanıne» bu yıtzden. Yalnız ortaya çıkan durum, sermaye orgutlerinln ekonomik gorüjlerınln ekonomlk gerekçelere dayanmadıimı balgellyor. Bunun orneklerı ba«ka alanlarda da goruluyor. Capha Hukümetı, kıtlık ve pahalılıkla mucadel* I I * blrllkte «lcraatı gerekceslyle kuruldıı Kurulurken, sermaye örgutlerlnin, Cephe Ortakhğının kıtlık va pahalılık gatlrmakla blrlikte hiç bir ekonomlk «ıcraat» yapamayacajjını adları gibl bıldiklorınden kııjkıı yok. Buna karşın, «seçlm yok, Icraat var» aldatmacının arkasına takıldılar. Isteyerek ve bllerck takıldılar. Bugun, bugün olmazsa yarın, yenldan «bilınçlenmeı orneğl göstermek zorundalar. Ornekler, sermaye örgıitlerinin, ekonomlk caphedeki goruşlerlnln hiç bir Inanılırlığı olmadığını ortaya koyııyoı. Fakat bu alanda sermaya orgutlerl yalnız değil. Halk Partısı'm d« bu gruba sokmak mumkun. Temel malların yok oluşunun uçitncu uzantısı burada. Cephe Ortaklığının, 197» yılına donuldukten sonra va ozallikla 147i Mart ayından sonra «ateşten bir gomleğe» giracağl çok soylendl, cok yaztldı. Buna en çok Halk Partlsl yonellcıleri ve Halk Partisi Canal Bas>anı'nın ıbuyukt iktisatçıları kartı çıktı Şlmdl ham bu tdr Iktlsatçıların hcm de Ecevlt'ın dusunme zamanı, D'iMinmeyi kolaylastırmak lcln açıklama gerakli. Bugun artık bır Ecevıt, bir de Halk Partısi'nden soz ' t mek 7orıınlu Farklı yonlarde gallvne gosteriyorlar. Eca/ıt, dernokratık mucadrlc pratijlinıtan an çabıık ve gaçrrII sonuçları çıkarıyor. Fakat bu sonuçjar kandislyle Halk Partisi nin dışındakller arasında bir bajlantı kurmaya yarıytr. Ecavlt in Demol'ratlk Sil Forum'da, Turkiş Gcnel Kıırulu'noa yaptığı konutmaları, tadeca sosyalistler Yalçın KÜÇÜK TEMEL HAKLAR TEMEL MALLAR tclddlyatla» el» aldı. Na salculuğu klmseye bırakmayan Demokratlk Solcular, na Baykal grubu, ne de bugun yonetımdfM ekıp, bırakınız bu gorujlerl gellstırıp zenglnleftırmayl, ortaya atılan dujuncelerı tekrarlamaya bıl» cesaret edemPdıler. Bu ııç grubun da en buyıık uğrajı, birbirından transfer yapmak. Ecevlt, Halk Partlsi'nin Içınde ve en solunda tek bajına kalmayı tercih ediyor. Tıpkı ilerl «imajlı» Amerlkan ba}kan adaylarının, garicl baskan yardımcısı adayları seçmeleri gibl, partl yonetimının kendislne ayak uyduramayanlardan olu*masına olanak hazırhyor. Sık ıık değljtirdlgı danı>manların da devamlı olarak gayri meşhur sohrctlerden seçılmesı de dlkkati çeklyor. inandırıcılıkları kendllerinde saklı danıs.manların da temel malların yok olujunu önceden gorm»meleri kaçımlmaz oluyor. Ortaya çıkan bu durum, gorunduğunden de buyuk sakıncalara gebe Çunku yajanan yılların guncelligında onemli demokratlk Işlevlere sahlp bir buyuk parti, gunluk uyarı va elejtlrllerln dalgalanmasına bırakılıyoı. Bu sakıncaların bir bdyuk orneği var. Kutle eylemlerine baslayan Halk Partıst, yasama organlarındaki çalıjmaların gereksız olduğu uyarısı ile kar;ıla»tı. Bu uyarıyı benlmsemıs gorunuyor. Bu uyarıyı benlmsemek, Krnnedy nın yardımcısı eskl başkan Johnson'un, şlmdillk baskan Ford İçln yaptığı bir yakıştırmayı hatırlatıyor: Yurürken sakız çiğneyememek. Kııtle eylemlerinl gell?tlrlrken yasama organındaki denatleme çalışmalarından vazgeçmek bu basit Texas yakıjtırmasını akla getlriyor. Yatama denetimı Ile kutla eylemlerınin vazgecilmez bır birliğl var. Yasama denetlmlnln ls«, alda kalnn tck yolu var. Cephe Hukumati, soru onargalerine cevap vermiyor. Bu yol kapalı. Sorufturma onergaltrl de, askilerln deyiml ila «komısvona havale etmek» anlamına gelmeye basladı Bir onerga va arkasından bir komısyon kurma kararı. Komlsyona havale edilen is orada kalıyor. Bu du rıımda yasam» denetımınln trk yolu kalıyor Grnsoru onergeıl vermek. Bugunıın somut kosullarında gansoru onergeleri, hukümeti dusurmeyı bır kenara koyunuz, tek yasama denctımi yolu. Ustalık, iç tuzuğun belll hukiımleri karvısında, »u anda onlenemeyen bir yol. C^phe Hukumati, her hafta bır haraj temall atacaflını ılân atti. Koy santralı büyuklüğiındekl Iki temel attna tortnlnden sonra aylar geçtl. G>çcn aylarda, temel mallar birbirl arkasından yok olmaya basjadı. Her yok oltr,, cl oncmik olduğu karlar da slyasal bir olay. Bunla rın yasama Henetlmln» konu edllebllmcsl içln mtıtlaka bir yolsuzlukla ilglll olması gerekmeı. Ustelik bııtun temel mallarla llgilı yolmıılıık Iddlaları var. Cpphe Hukıimetl her hafta bir bara) temcll atamadı. Fakat her hafta bir trmel malın yok okifunun hesabmı, yasama organında vermek zorunda. Bugünun ekonomlk bunalımı, 12 Mart 4nc«si 1970 yı lı ekonomik bunalımına benılyor. fki noktada ayrılık gosterlyor. Biri derınllğlnde. Henıır, 1970 yazındaki derlnllğe ulatmadı. iklncİTİ hızında. Bugunku bunalım, 1970 banalımından daha hızlı geliılyor. Bu bakımdan bır çok nıtelıgl tafiyor. Bu >ok Cephe Hııkumetı'nl temel hakları yol' cfme girijlmlerinde daha üa zorlııyoı. Fakat temel ırtAİIarın yok olıışu, Ctpha Hı.kuınfti'nin kutletern'en daha da soyutlanmasının dayanaklarını hazırlıyor. Hızlt bunalım temel haklarla temel mallar arasındakl bağlantıyı kurmaya yarıyor. Bu bağı kurmantn yolu da yasama denetlm! ila kutle eylemlerinl blrlejtırmede yatıyor. EtBalık Kurumu, hayvan fiyatlarının düşmesini önlemek içîn piyasaya girdî ayının llk haftasmdan lttbsren da kasapların et ihtiyacının Et Balık Kurumu tarafından saftİHnmasıvla et fıyatlannın ucuzlayarağı ılan edılmıştır. Et Balık Kurumu'nun bu yeni politıkasından dolayı yıllık işletme açığının M0 mılyon lıra olacağı hesaplanmaktadır. Elde edilen bılgılere gore Et Balık Kurumu, hayvan fiyaV larının düşmesınt önlemek içın Ankara kentının et ihtiyacını karşılamayı üstlenmlştir Et Balık Kurumu'nun bu mudahalesinin olmamasi halinde havvan ve doUyısiyle et fiyatlarının ilan edılen fiyatların da altıııa düşeceği ilerl sürülmektedir. tran 1 ın hayvan ve et ıhtiyaoını başka Ulkelerden sa8laması Ü7erine îran'a yapılan kaçak hayvan ihra'•atının durmasının, hayvan ve dolayısıyle de et fıvatlarmda ilan edilenden ae fıızla bır düşmey») yol açmasının mümkün olduğu bildirilmektedir. Halk Partisi'ne oy veren büyük kent beledıyev lernıi ve bu kentlerde yaşavanlan cezalandırmayı bır polltika hnllne getiren Cephe Hükümeti, Et Balık Kurumu'nun müdahalesi ve yıllık 300 milyon lıralık bir akçalı yükle, Ankaralılara ucuz et sağlayacağmı ilân etmiştır Cfiphe HükUmetı'nin Cjida Tarım ve Hayvancılık Bakanı. Ankara'dnki uyRiılamanın diğer kentlere de yayılacağmı vaadetmiştir Cephe Hükümetinin Ankaralılan hoşnut etmek lçin katlandığı bu fedakarlığın Rerekçeleri ile Ilgili arastırtnalar, Cephe Hükümetinın tuketicılerden çok hayvan Uretlcilerlni korumaK içın boyls bır fedRkArlığı ustlendtğini KÖstermektedir. Eld» edilen bllgilere gbre Et • Balık Kurumu'nun mlidahalesı olmadan da et fiyatlarının düşmesi kacinılmazdır Cephe Hükümpti. almn. olduğu kararla, Et Balık Kurumu'nun vüklendiğl işletme açığı ile tüketırılerden çok hayvan Uretlcilerlni de»teklempyı amaçlamaktadır. TUrkive'de havvan we et ftyatlarının yüksek olmasmın en onemli nedenlerinden binsı komsu Ulkelere kaçak hayvan ihraç edılmesidır Bunda da en ba? verl Iran isRal ptmektedir Ancak tran, et ıhtiyacını. hazı sosvaltst Ulkelerden hayvan v« Avustralya'dan da Pt ithal ederrk karsılamava b8!jlamıştır îran'ın ithalStının dığer ülkeıere yönelmesi Türkıve'den yapılan hayvan alımlannı çok büyük olçüde azaltmıştır Bu vüzden de hayvan ve pt fivatlarımn dıişmesi kaçımlmaz olmuştur Hayvan ürerietlertnp l.S milyar liralık yeni bir kredi kaynağı hazırlayan ve bu kredinin dağıtılmasında da kredıvl alacak olanların havvan Uretirısi olup olmadıklannı bilp araştırmayan Cephe Hllkumetı, ilftn ettıfti polltika ile havvan Ureticilenna veni bir destek «mğlamaktadır Bu desteğin malt vükünün de uvRulamanm difter kpntlere yayılmasıyla birlıkte artır.ası beklenmektedır. Bakkal'ar Derneği, büyük mağazaların II Piyasadan silme,, politikasına karşı harekete geçildiğini açıkladı DERNEK BA5KAN1 HÜSEYİN YURDABAK, «DAHA UCUZA MAL SATARAK BİZİ YUTMAK İ5TEYEN DEV KURULUJLARA KARJI SAVAJ VERECE6IZ» DİYOR. ANKARA (ANKA) Ankam Bakkallar Derneği Başkam Hüseyın Yurdabak, ktıçuk esnafın yok edılmesıne karşı Bakkallar Oerneği olarak faalıyete geçtıklerini ve çok yakında halka ucuza mal satacaklarını sdylomiştır. Büyük mağazalar tarafından kUçük esnafa karşı girışılen «yok etme ve piyasadan silme» politikasına karşı bir kooperatif kuran Bakkallar Derneği, her bakkalın standart bir fivat uygulamasını her semtte, her bakkalda ayni malın ayni fıyatla satılmasını hedef almıstır. îkl aya kadar çalışmalan başlayacak olan BA KOP, bır merkez depo vasıtasıyle semtlerde kurulacak olan şubelerine mallannı gbnderıp oradan da kendi vasıtalanvle ortaklarına dağıtımı sağlayacaktır. Dernek Başkanı HUseyln Yurdabak çalışmalan hakkında şunları soylemıştır «B17 ortaklık çalışmaya başladıktan sonra malları verinden, Ureticlden alarak dırekt olarak kuruluştımuz vasıtasıyle Uyelerımize dağıtacağız. Toptancılardan mal almayacağız Taze kalitelı ve şimdikl piyasadan daha ucuza mal satarak blzi yutmak, piyasadan silmek isteyen dev kuruluşlara kariı savas vereceğız. Avrıca her semttekı üyelerımiz birnn tesbit ettiğımtz fıyatlarla satış yapacaklar, bu hiçbir semtta değişmeyecektir.» 650 milyon liraya malolan Adana Sigara Fabrikası deneme Çay üreticilerinin yüzde 851nin toprağı 5 dönümden az 1974 yılında CHPMSP Koalisyonu döneminde yüzde 39 oranında arttırılan çay taban fıyatlan, Cephe HükUmetı'nin geçen yılki uygulamasında yuzde 20 ve bu yılda ıse yüzde 13 oranında yükseltilmiştir. Halk Partisi, çay üreticilerinin küçuk tıftçılerden oluştuğunu ilerı sürerek çaj tabab fiyatlarının değıştlrilerek yükseltılmesini istemıştır. Gerçekten de istatistikler, çay üreticilerinin yüzde 85'mın beş dbnüm ve daha kUçtlk işletmeye sahip olduklarını göstermektedlr. Ancak Halk Partisi, Cephe Hükümetfnin ılân ettigı yeni çay taban fiyatmı, maliyet artışlarını karşılamayacağı gerekçesiyle de yeterslz bulmuştur. Oysa Devlet Planlama Teşkilâtı'nın ÇayKur Genel MüdurlUğU'nün sağiadığı lstatistıklere dayanarak vapmış olduğu araştırmalar. taban fiyatlarınxn dün olduğu gibi bugün de Urctıcıye onemli blçüde n«t gelır bıraktığını göstermektedir. Devlet Planlama Teşkılâtı'nca yapılan ve mart 3976 tarıhıni taşıjan «Destekleme Politikası Uygulamasmın Üretici Üzermdeki Etkileri» adlı çalısmanın çayla ilgıll bdlümUnden alınan tablo hem çay Üreticilerinin dağılımı, hem de sağladıklan gelir bakımından ayrıntıh bilgı vermektedir. Çalışma, ÇayKur Genel MUdürlugU'nden alır.an en »on istatıstiklerl ıçeren 1974 yılına ait dağıîımı gostermektedır Devlet Planlama Teşkilfttı uzmanlan Zeynep Arat, Gül Ergil, Murat Karayalçın, Omür Sezgın ve Tunç Tavanç tarafuıdan yapılan çalışma, çay üreticilerinin küçük lşletmeler arasında dağıldığmı ortaya koymaktadır. Üreticılerın yü7de 83,34'U beş donüm ve daha kuçük toprak Uzerinde çalışmaktadır. En büyük toprak dillmt olan 40 50 dönümlük işletme üzerinde çav üretiml yapan iki çıftçi bulunmaktadır. Bu bilgiler, çay alımlarında tekel olan ÇayKur'un vaptığı ddemelerin küçük çıll(,ıler arasmda dağıldıgını belgelemektedır Ancak çay, dığer bitki türlerına Rore kllo ba eı hesabında, çok daha kârlı btr Uretim türüdur. DPT'nln yaptığı çalışmaya göre bir kılo pancar. 1974 yılında, 12 kuruş net lcâr bırakırken bir kılo çayın ayni yılda sağiadığı net kâr 98 kuruştur. 1974 yılında pancar üretiminde verım donüm başına 3310 kılo lken çay UreUmmde 448 kllodur. Bu durumda panoardakl kllo başına 12 kuruşluk kar ıle çaydaki 98 kuruşluk kâr, dönüm başma 400 llra çevresınde bir net gelir saSlamaktadır. Devlet PHnlama Teşkllitı'nda yapılan çalısmada, net kâr* ek olarak çiftçı aıleslnın yaptıgı çapalama ve bt.ıaerl hirmetler için aynlan malı SINAİ KALKINMA üretimine başiaa. ADANA Beş yıl bnce Mersln asfaltı Uze> rlnde yapımına başlanan Tekel Slgara Fabrikası deneme üretimine basjlamıştır Genış bır alan ü?erıne Insa edilen fabrika 650 mılyon liraya mal olmuştur Montaı ışlemi tamamlanan Ji makınadan lıltrell sigara imal edecek maklnalıırdan bııl imalata geçırllmış ve çok ıyl sonuç almmıstır Makınanın üretıme geçmesl personel aıasında bayram sevınci yaratmıştır ÇAY ÜRETiCiLERiNE YAPILAN ÖDEMELERiN DAĞILIMI: 1974 tjlrtme Savısı 114 n76 17TS9 tşletme BüyuklügU (Dekar) 5 «10 1120 2130 31W 41SO TOPLAM YÜ7de Oagütmı 13 07 1 r 2 0R4 44 4 2 1S4.378 i5 0,03 0,01 000 100.00 Satın Alınan (Ton) 123 W7 62 0?l 15 340 5B3 83 5<l 202.022 (l'L ) 774 8 U 2ı0 3K7 fi31 250 95 875 IKK) 3h4J7">0 518 7S0 1 262.862.500 Toptsms t>deme Yıizde Dıgilımı 61 »a 30 84 7 S9 0 2ü 0 04 001 tslftme Ba,$ın> tiellr (TL.) BANKASININ DOĞU ANADOLU KREDILERI ARTTI Türkiye Smai Kalkmma Bankası'nın vermekte olduğu saımjı yaurımları kredilerinin bolgelerarası dağılımında onemli değışıkllkler gozlenmektedır. ö?el kesim yatırımlarına kredi \eren Banka'nın Doğu Anadolu'daki gınşımrılere ayııdığı kreclılerln toplam kredılere oranı yüzde 2b'ya çıkmıştır. 1974 yılına kadar Doğu Anadolu'ya ayırdığı kredılerı ihmal edılecek duzeyde tutan Sınai Kalkınma Bankasmdakl yenl eğilim 1974 vılında ba^plamış ve 1975 yüında da devam etmiştır. Dunya Bankası'nın da ortak olduğu TUrkiye Sınal Kalkınma Bankası'nın yıllara göre vermlş olduğu kredllerın bölgeler ıtibariyle dağılımı tabloda gorulmektedır. 1S75 yılında da en büyuk kredi pavını. tstanbul ve Marmara yatırım bolgesıni kapsayan Kuzey Batı Anadolu almıştır. Bu bolgeye 1975 yılında, toplam kredılerm, yuzde 31,6 sı ayrılmıt.tır Son ikl yılda bınai Kalkınma Rankası'nın kredi dağıtımındaki en önemll değişiklik Doğu Anadolu'ya ayrılan kredllerde ortaya çıkmıştır. 1973 yılı sonuna kadar, bu bolgeye aynlan kredıler, toplam kredllerın yuzde 2'si çevresinde kalırken 1974 vılında bu oran yüzde 15 7'ye çıkmıştır 197"> yılında ise yüzde 25,8 olmuştur. Doğu Anndolu'nun kredi payındaki artıs, Orta Anadolu bblgesinm pavındaki azalıştan etkılenmıstır 1974 yılına göre 1975 yılında Orta Anadolu'nun kredi payı yüzde 10 oranında azalmıştır. Ancak 1975 vılında Doğu Anadolu bblgesfnln kredi payındaki artış Orta Anadolu'nun kredl pavının azalmasi tle açıklanabUtrken. daha KPndekt vıllara bakildığında. Türkiye Sınal Kalkınma Bankası'run büvük olçüde bir tstanbul ve çevresl bsnkası niteliğıni vfttrmeye basladığı gorulmektedır Son bpş yıl İçinde Kuzey Batı Anadolu'ya aynlan l:redilerin cranmın yüzde 85'den yüzde J2'ye lnmesi,bunu göstermektedir. S756 Z2 063 4«00 l i 82 812 129 687 181 250 loun yet kaleminln vine çiftçl aılesinde kalacağı ve «çıplak arazi değerı» adı altında aynlan maliyet kalemmin de çıftçi aılesinın gelırı sayılacağı bp lırtllmektedır. Bu durumdn en küçük tşletmedekı bır çay üreticısı aılpsının, diğer maliyet kalemleıı çıkanldıktan sonraki, yıllık gelırı 5 bın 756 lırayı bulmaktadır. 1974 yılındaki bu rakam 1975 ve 1976 yılların daki taban fıyatları korusunda da bır bilgl getır mektedir En küçük işletmenln yıld» net 8 bin 11 ta çevresinde gelır getirdıği bir zamanda 1975 yılında yüzde M) ve 1978 yılında ise vüzde 13 oranın ÛA artırılan taban fiyatlarının, malivetlen kaışılamadığı ıddıası ınandırıcılığmı kaybetmektedır ( ephe HUkümetrmn uyguladığı taban fıyatı, mali VPtlert karşılamaktadır. Fakat o>ellıkle küçuk çıftçilerln gelirlerinde onemli ve yenl artışları amaçlamamaktadır. DOGU ANADOIU'DAKİ GIRıJiMURE AYRILAN KREDiLERiH TOPIAM KREDılERE ORANI YUZDE 26'YA ÇIKTI YILDA 10 MılYON KilO TUTÜN öğrenildiğıne goıe sıgnra maklnalanndan soki7i dunden ıtiharen raalıyete geçırümiştlr. 12 gun sonra da dıger a makina çalıştırılmaya baslanacaktıı Böylote hazıran ayı ortalanna kadar şımdılık 22'si fıltreh sıgara üretecek 33 makınanın tamamı taaliyete geçmiş olacaktır Adana sıgara fabrikası yılda 10 milyon kilo tütün tşleyecpktır. Günde ortalama 30 ton filtreli sigara Uretecektır. llk yıl 11 makina Bafra ve Blrinci Uretlml yapacak, daha sonra bu makınalardan 6'sı daha filtreli sigara imal edecek duruma geçlrüecektir. AdBna sıgara tabrıkasının filtreli sigara lmalatı faalivete geçtigının ikıncl jnlında gunde J0 tonun üzerine çıkacaktır. TURKİYE SINAİ KAIKINMA BANKASI KREDİLERİNİN BOLGELERE GORE DAĞILIMI 197D Türkiye'ye 800 bin traktör gerekli ÎZMİR Türkiye'de toplam 800 bın traktnr olması gcrektıği bildirılmekte, buna karşılık bupvın çıftçı elınde bulunan traktor sayısınuı 280 bıni aşmadığı one sürülmektedir Bıldırıldıgıne gore, topraklarırmzda makı nalaşmaya vonelme hızlandıkça. verim ve ka11ta yönünden tarım Urünlerimizde bır duzelme (töre çarpmakta. anoak traktor sıkıntısına ço7üm volıı, ıhtlvaoın büvıik hıila artmosı nedeniyle bulunamamaktadır llgilıler, verll otomobıl yapan ttrmalardan bir kısmının traktör yapımına yoneltilmeM yolunda oneıılerın gün geçtlkçe onem kazandığını, ergeç bunun gerçekleşmesıne vonelıneceğını belırtmekte ve şbyie demektedirler. «Ttırkive'de vniiar dar Şehtrlerde trafik şimdıdpn tıkalı Ama hali vuzbınlerce otcrnobıl trafığe çıkarılmaktadır Oysa tarlalar sürülemıyor Traktbr İçln vatandas vıllaıca kuvrukta bekhvor Traktor vapımı tıi7İHiıdırılmıyor. Bu, akal almavacak bır tutumdur » ta a ) Rrtl OELER Kıueybatı Anadolu Güneybatı Anadolu Orta Anadolu Doğu Anadolu Toplam Adet Tutar Tutar AdPt 51 257 K5.3 % Adet % "o Tutar Tutar "'n 4 25 8JS K 17 S.8 Adet Tutar "o Adet 114 f!3 302 100 0 2 1 1971 b6 313 b2,6 9 30 fi.u 10 149 2'KI 4 8 1,8 H9 500 100 0 1972 72 579 63,4 17 149 16.3 21 176 19.32 10 1.0 112 914 100,0 1973 51 671 68,9 13 140 14.4 14 142 ıo 5 22 H2 975 100.0 12 1974 1975 40 26 357 504 36.1 H1JB 16 21 200 S9U 20i 24,4 13 21 277 291 28 0 18,2 13 3a 15S 411 15.7 Ü5.8 82 101 9H9 15% 100,0 100 0