Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DÖRI (UHHURİYET 6 Hayı» 1971 &UNDA>J İ O N & A T.S.T. ıicı'/E BoLUMDü. VM5ANCI Bu PfFA A M f t f 5öSYAtı5Tflfi KAlı pülfNL£Pİ. TÛHKıyf Su^ALİST FlfcKAH . W£İ)£M OLtfycn«. (ruUE&ı V£ JATIIMI} VEMİ HÜKUMfT, TÛftKÎYE MÎYAlîtf ft*WW» | a f y . BöVLECE İHILEfcALtyHİUE KELEROLu^HıLHİ? MuDI. PAfiA HAKiM &tf«ifcft,Ö>früî ON Bu, BinTufcLÜ ANLAyAMlYORüM. KA0AHAT 8Î2 'M&I ÖÛVUK TAAW*UIUN TAM VANLlil ABDULCANBAZ TARTIŞMA Samim KOCAGÖZ 25Fahrf, !jril«tjHüşt!; mahkemelerdeki stajırm gidiyor, yftnhaned« bana yardun ediyordu; ara ara da ortadan vittıfti oluyordu. Erkal'm gldişatını tam olarak ızleyemiyordum Ellnde entvellsr, kartonlar, çalışır, çizer görünüyor, fakülteye gidip gelivordu. Filiz de iyfce bize alışmıştı; ya da bl/ ona alışmıştık îktisat Fakültesindeydı, boykotlar bıtıp başhyor, o da fakülteye gldıp geliyordu Bır olaya daha alışnuştık Bınm s.okağm basında, içinde dolaşan pol'slere Yabanrıhkları hemen belli oluyordu. Çocuklar evden çıktıklannda. ortadan yıtıyoılar, onlar eve döndtığünde köşebaşmı tutuyorlardı Aklım almıyordu Üniversitede blnlerce öğrencı vardı, polıs, hangi binne yetişiyordu? Bunlarda elebaşı mıydı yoksa' Zaman zaman beni blle ızlediklerlnin farkın. daydım Kızım Selmin'e geljıce, rahal göıühUyordu Mllz'le iyice kaynaşmıştı, ıçtikleri su ayn gitmıyordu Yakı«,ıklı, zengin tüccar delıkanlı da arkasım bırakmıyordu Bbım Rcmri nın hanımı Selma da yakasını bırakmıyordu Kızın aklını ıyice bu lşe yatırmıslardı, neredeyse nışanlarını yapaeaktık Babamın annemın, üstelık kanmın bu işe evet demelerl, beni şaaırtmamıştı Ben, şaskınlık içındeydim înanayım mı? Inanmayayım mı? Bır türlü kestiremiyordum Kimseye de akıl danışamıyor. soramıyoraum Olay, geçen hafta iyic» alevlenince, telefon ettlm, bİ7İm kın Ule isteyen del kanlıyı, Sadık'ı, yazıharrsme çagırdun Hemen koçttı geldi Başbaşa gi7İı bır otıırum yaptık' Saygılı, eiendı biı rtelikanlıydı Bak oğlum Sadık, seninle açık açık konuşacağım dedım Buyurun efendım konuşalım, sİ7 bem çağumanıış olsaydını?, bugunlerde ben, slzi böyle bır konuşma ıçin rahatsız edecekt m, kaı^ılıgmı veıdı Kısaca, kestırmeden giristım Sen de ıktisat fakültesini birkaç yıl önce bıtirmiş, askerlığım yapm'şsm. Bizım deHkanlılann, oğlum Fahrı'nln, yeftenim Erkftl ın içinda bulunduRu ortamı, yaşadılUan iıeyeLanı anlamam gerek Bunlann gcnlş bır arkadaş çevresi vaı Şımdı sayıp dokmosi uzun nedenlerden ötUrü, Selmin kardeşlerlnin seninle evlenmesini ıstemıyorlar Giderek kardeşlerinı etkiliyorlar Bu ortamda korkarım Selmin le rnsanlanacak olursanız, çok zor bir duruma düşeceksmız Sadece siz degil, hepimı?, ailelerımiz gerKin bır havava girecek Senın i$ durumun. babanla birllkte yaptıfiın tıcaret, beni ıİRilendirmez Ülkenin bu ortamı ıçinde yaptıgın ;ş de avıp bir ış degil bence No kı bızunkıler, »ana iyı bir gözle bakmıyoılar açık sozlüUıgumtl bagışla Bıraı sabırlı olursan bıı süre bekleısen, belkı hava değışır Üsilerıne pek varmayahm 8adık, gozünü kırpmadaıı, çok hakhsmı/ elendım dıyp so ze gırışti. Sizin durumunu/u, ortamı olayları çok yakından 1 7 lıyonım, bılıyorum Kaıdeşlerımle çok çabuk dnlaşacagımı ci.ı bılıvorum Şımdı aı,ıklayamıyacağıxn nedenleıden otürü, onlurla teıs düşmedığımı söyleyeoegim Onlar da benım no olduc,u mu, ne yaptığıtnı çok yakında bğıenecekler Şu kadannı size söylemekte bır sakınca goremıyorum, sızden sır çıkma/ bihyo runı Berı de onlaıdan yanayım Eylemlerle katılmıyorum duru mum gereği anıa bırlıklenne örgütlerlne, babanıdan gızlı btı yük para yardımlan yapmaktayım Tıcarete bu yuzden dört elle sarümış gortinıiyorum Sozlerımin doğruluğunu, sızın sem tın, sizuı partımn ılçe başkanmdan öğrenebilirsinız Partınimn son seçinılere dek ılçe bmasının kırasını ikı yıl ben odedim Se çlmlerden bu yana ışler değıştı Sadık'm bu aozleri, gdzlerimi faltaşı gıbi ağzımı bir karış açık bıraktı Unın bır sure ne diyecegimı şaşırdım Sadık ın soy ledıklerinı, bızım ilçe başkanından sornia, öğrenme olanağım yoktu. Seçimlerden sonra, parti orgütümuz karmakarışık olmuf tıı Kımin neyi, ne tarafı tuttugu belli değildi Benim i(,in ayrı bır üzUntUydU bu durum îlçe orgutümüz bBsba^aKl partiyo karşı çıkıyor, ayrı bır partı merkezıymiş gibi davranıyordu Bolünen parti ıçi güçler, ki?iler. kendi havasındaydı Daha on gUn once, ılçe merkezınden, yaptığımız büyük bır tartışma sonunda, basbayağı kovulmuştum Bız, başkana karşıyu' diye bagıııyot lardı Başkana kaışı olunca yürütıne kurulundakı bana da kar şıydılar. Bu ış kongrede halledılır dedlmse de meram anlata madım Zaten partınm ıçındekı hı/ipçilik, başkan sorunu da de ğıldı Üyelerimizl billmsel sosyalizme ulaştıracağız' diyerekten, herkes partıyl bır yakaya çekmeye çahşıyordu Neyse, uzatmaya yım, orgütümuz bırbıııne gırmış. durumdaydı Bılır mı bılme? mı bu duıumu Sadık? Açıklayamazdım o gün Sadık'a duıumu nu bızım çocuklara açıklayabilır mıyım' dive sordum Onlara guvemrim, Hi^ıkUyabilırsınız Her yerde gdzlerl, kulakları var dğrenırler ben de gozlennde temıze çıkanm karşılıgını ver da Arlık bu pazar günU l<zım delıkanlılarla konuşmanın sıra sının geldığıne kar.ır vcrdım Kvet öğle yemeğınden once bu ko nuş.mdyı yapmalıydım Bir de zıhnimı, Pıliz ın babası Sabrı Bey durmadan kurcalıyordu Hala, Gebze'den dönmemıştı Bir ara ya^ıhanemp bır adam gelmış. Belam getirmiş, Filiz'in sağlığı konusunda bılgı almış. feabrı Beyle hanımı, yakınria geleceklpr demıştı Ben de bu bilgiyi Filiz'e ulaştırdım Kızcağız biriz bu ruklu ama pek renk vermedı Bİ7e ağırlık oldugunu annpsinın babasının basbayagı kendisinl unuttuklarını, üstü kapalı birkaç sozlc belirtmek ıstedl Üstüne varmadım, teselli edicl birkaç söz ettım Butün bu duşunceler artık ıyice beni tedırgln ftmevp »aşm mıştı Durum, olaylar arap saçma donmüştu Ne vazıhanede ne de evde çalışma gücüm kalmıjtı, sadece dışimi sıkıyordum, zorla Hlerımı ızleyebilıyordum Bır cıgaıa lakıp küçük odamdn uc adım ılerı donup uç Rdım geri gidip gelmeye başladım Çıktım odadan, »alona bıı goz attım Erkal, yemek masasınm örtüBünü kaldırmış Usttlne büyük biı kagıt sermış, plan çırıyoıdu Fahri buyıik koltufun bir ktişcilne bagdas kurmuş kitap okumaktaydı Filiı masanın bir ucunda teksır edılmış bir Mgın notu okuyordu s«lmın or Ulıkta yoktu. anla?ılan mutfakta annesine yemek için yardım edıyordu Çocuklnr beni goıünco t,öyle bir topaılandılar .Dersler çalışımUr kolay gclf » dıyf söylenip şovle bır do landını Baktım Fahri nin okudugu kıtnp J J Rousseau nun «Contrat Socıal» eseriydl Oturdugu genlş koltuğun beriBİndn bir sözlüV onun yanında layfaları Açılmış aynı eserin Tuıkçcsı vardı Eftilıp bRktıgımı görünte, «Buıjuvalann temel yapısını bıı de kendi dılleılnden gore yim hcm do Fıansızcarnı yenılcyeyım dPdım • diye soylendı Ona' bır «Afeıın1» çektim Filıze baktım, U Hukuku'nu bır pro fesörün çoğaltılmış notlarından okuyordu Laf olsun dije sor d u m Amerikan dış politikasında Türkiye ASYA AFRıKA ıLE BAGLAKIN KOPU$U. TRUMAN DOKTRıNiNıN UYGLAMAYA GıRıJıYlE BA51AR, TÜRKıYE, ASYA'YA SIRTIN! NATO'YA GıRDıKTEN SONRA 1955'OEKı BANDUNG KONFERANSINOA DEGİL, FAKAT ONDAN ONCE 1949 YIUNDA ÇEV1RM15. BU YIL TOPLANAN ılK ASYA DEVLETLERı TOPLANTISINA KATILMAMIŞTIR BU KONFERANSA KATIIMAYI REDDEDEN TEK ASYA DEVLETi TÜRKıYE'DıR SOVYETLER BıRUGıNiN ÇEVRELENMES1N1 GERÇEKlEJTiRMEK AMACINI TAJIYAN TRUMAN DOKTRıNiNıN BA$ARIYA UUSM&SI, YARDIM AİAN DlKENıN BiÇıM VE BıRLEJıMiNıN K0RUNMA51 ILE SAGUNAB1L1RD1 NiTEKıM DEAN ACHESON: «TÜRKıYE'YE YAROIM, İÇ DURUMUN KÖTÜYE GITMES1N1 ENGELLEMEK AMACI ıLE YAPILMAKTADIR* DıYORDU Doç. Dr. Oral SANDER TRUMAN DOKTRÎNÎ BİR BAŞLANGIÇ NOKTAS1 OLDU ABDnin TUrklye'y» karfi sl lih ambargosu uygulamaya b«v ladıgı S subat 1975 Urihi, Türk dış politikası konusunda kala yo ıan \p bu polıtıkayı planlayıp uygulayanlarca uzun süre hatır lanacaktır Ambargonun TUrk kamuoyunda uyandırdıftı tepkı bır yana, Türk dış polıtikası ılt yakından ilgilenenler bile. bu ka rardan duydukları jajkmlıgı gızle medıler Tepkı, duygusal oldu Bir ıttıfak içindeki «dostlann» bırbirlerıne bdyle davıanamayacakların dan tutun da Kore'deki savaş a mlarının canlandırılmasına kadar çok ^ey söylendı Sövlendi ımt, ıki ıilke arasındaki ılı^kilerın te mel nitelıklerıne serinkanlı ve nesnel bır biçimde ınilmedi Bıldığımız kadarıyla Türk Dı^i» lerı Bakanhğında Amerikan dı$ politıkasının Ikincı Dtlnya Sata şmdan sonrıtki Relişimi, bu politlkada Türkiye nın, yerı, Türk • Amptıkan ili»kllerinin S "jubat 197ı noktasına na&ıl ve hangt aşamulıudan geçerek geldifei ko nularında temel çalısjmalara girl »ilmpdt Oünlük kaygı v* ba>(kılar arasında bocalanıp duruldu Ünıveriitelerde konunun ana ofe« llrını ortaya çıkarıp durumu BV<hnlatacak grup çalı$malarına gınşılecek yerde, günlük ve eâiPH yayınlarla jetınildı Boyle olunra d» »mbarRo ilk carpi" görüntüsüne uvRiın, tUmüyle Kıbrıs ko nusundakı Türk tutumuna baft landı AIîDnın bu davıanısmın ternehnde daha koklü çıkarları nın bulunabilecpgı dUçümılmedı Karonlıkta yürümeğe çalışanla ıın güdüsel davranışı olan el ynr damıvla Amerikan üslerının ı» levlerı durdumldu Bplkı de, tek olumlu ışlemımİ7 bırydu Bu yazı dizisinın amatı şimrttve kadar ABD'nın ü<îtünlUğü t* melıne dayanan, ve büyük olçü de teknolo|ık geli»mel«rden etkilenen Ameıikan stratejik çıkar laı ı doğrultusunda bıçimlenen Türk Amerikan ilışkilerinin geç mısindeki ışık tutucu brnek olav lara ve böylece AmMikan dış po litıkasında Türkıye'nln vrrlne bir gö7 atmaktır Bu inceleme av ııt a geçmiştn karanlığına tutu lan ışığın bURünü ve yarını, a»; da olsn avdınlatabileceği konusunda tarihçlierm besledigi bi lım»el ınanrın batkalarının **n dıftı pibi bır kuruntu olmadığını da gosterecpktir TRUMAN Tiırldye'ye yardım, TÜRKIYE'YE " AMERİKAN YARDIMI, ORTADOĞU'DA ABD Ç1KARLARIN1N KORUNMASINA YÖNELİKTI ttMET tNÖNÜ 1M7 Anlafmasından Unltt Johnıon ahlalti bU Uke biçımine SOkulmaudır > b mektuhuna Yırdımın amacı Böyle bır ortamda kuşkusuıı, ABD'nı Türkıj'o'je yardıma ıten dzgül nedenler vardır Stratejik bakımdan, Yunanistan'la birlikte Türklye yı kontrol altma alan Sovyetltr Bıılıgı Iıak ve lran Voluyla petrol bakımından zengın Yakındoğu ya gırebıldı Boylece, Avrupa ıle Asya ve Avrupa İle Afııka aıasındakı «hava koprüsüne egemen olurdu Avrıca, bu stratejik bolgenın hava yollarını da eline geçırdıkten sonra uygulavRragı kapalı ekonomt Kistemlen ile bolgeyi Amerikan Hrıret ve sermayesıne kapatabilırdi TUrktve Ortadoğu ve Balkanlarda kara, denlz ve hava baglantıİRrının kontıoluntı MRlinıakta So\yetlprln Akdenız \e Oıtadoftu^a dojîru üenişlemesini engellemeıtte Rcrektığinde i^s Sovyeilerp karsı girlsilecek hareketlerde değerll bır hareket alanı s«glamaktayâı Rusya U7nıanı Ingılı/ tarihçı^i Bernard Pnrc^ Truman politıkasının tenıelinın ABD nın tn gıltere'den devraldığı •Rusvivı açık denızlerden uzak tutiTia» polıtikası oldugunu belırtmekte ve hatta bu polltikanın Rus komuni7mi ılp dogrudan ılgisl olmadıfiım srtv lemektedir ABD'nin eikt Denİ7 Bakan Yrrdırnoısı Sullıvan'ın su sovledıkleri ilgınçtır «Türk \e Yunan MmanİHrının barifseıer ellrrde bıılunmaai tUm dUn>a içln olumlu blrfpvdir. Bu Umanları vr Bnfe»7İarı kontrol ettiftmlı ı»m«n tum drııİJ: alanı kontrol altına glrer.Truman DoMrlnlnin amaçlan îruman doktrlnl 1947 tarihlı Trumaıı Doktrini Türk Amerikan iltşküerının «elişmesınde bir başlangıç noktasıdır IMlınen ve jü7ey^pl btçımi ile Doktrın Ameıikan Hukümetlnın Yunanistan'a 300 Türkiye' ye ı^e 1 milyon dolarlık aikeri W yardım yapmasını bngbrüyordu Anrak bugün bırım ıçın önemli olan Ooktıınin nıçin ılân edildıgı Türkiye ve nİPİn ysrdım ed'ldiğınin btlınmesıdir 1 ruman Doktrinının tpmeli Anıcnkan yonetıcilerının süreklı ve ajtır bir Sovyet a^keri tehdidı altında bulunduklarına aıt korku oltrak Rdstrrilmektedir Bu korku Avrupa da lavaştan sonrı» rprevan pden olaylardan ve ABD'nin bu olayları yorumlavı? bıçımınden ortaya çıkmıstır Boy lerp \merlkan dış polıtiVoiının temel cilregı komünizm» karşı açılan savaş olmuştur tşte bu sa\aşm kokenınde Truman Doktrini jatar Doktrın Yunanlstan ve TürklyB ve \ardımın gerekliligl bıçiminde ortava çikan mücadelenln, gerçekte ık) bÜMilc devlelın ıpknbetı olarnk degıl fnkat «iyı» ıle köttl», d<*mokrasi ilp totaliterlık arasınrla br mücfldPle obrak gorülmevnı telkin etmekte Sovyetler Blılığı nın çrvrplenmeslni amaçlamak tdriır Bu yüzden Tıurnan Doktrini Amprikan çıkarlarınm, bütün dünya çapında uygulanacak arısında ssyılmaüi gereken bir nokta, ABD'nin Türklye'deki iç durumun kötülesmesml engellemek yoluyla mevcut hükumet bıçimüıin korunmasma yardım etmeyi de düsünmesidir Eskt Dısışleri Bakan Yardımcısı Dean Acheson şunları söylüyor «Tlirklye'ye yardım, ekonomik bankı riizUhden İç durumun kötüye gltmealnl engellemek amacı İle yapılmaktadır • Başkan Truman ise TUrkıye ve Yunanistan'a yardım konusunda Kongre j e verdiğl özel demeçte bu noktayı şöyle açıklamaktadır «Her tkl Ulkede »orevimls, ana amacımtzı gerçeklrştlrmeye vnnclmlştlr: Ozgiır h»lkların çoğunlugun lıteklerine uvKun olarak, hlikümetlerln blçlmlnl ve Mleşlınlnl krıruma çabalarına \ardım rtmrk • feovvetler Htrlığının çevrelenmesını gerçekleştırmek amacını taşıyan Truman Doktııninin basarıva ulaşmaiı, yardım alan ulkenin hükümet biçım ve bıleşımınin korunması tle «iağlanabilırdı Yukardakl sözlerın anlamı budur Türk ııvunmtsı dvgıjiyor Bir Rus saldınsma karsı gelenekse; TUrk savunması, Trakya' da Çatalca, Dogu da İse Pasinler ıdi Ancak 1948 lM9'da TUrk ask»ri manevralarını ızleyen Amtrıkalı »skerı uzmaıiiar, bir Sovyet saldınsına kaısı bu ıki hattın çok kısa bır süre dayanabllersgi ve en iyi savunmanın Toros ların güneyınde 12 ya da 15 TUrk tumeni ile yapılabilecegl kararı na vardılar Iskenderun bu hattın lkmal merkezl olacak, ayrıca bu bölgeden Sovyetlerın güneyin deki endüatri ve petrol bdlgelerl bombalanabılecektı Bu yüzden, onanm işlavleri daha çok tsken derun Uzerlnde yoğunlastı Bundan baska Doktrin çerçevosı içinde ABD'nin yapmayı plan ladıftı sey TUrk orduaunun eko nnml üzerindeki vüküntl, sllah altındakı asker savısını »« 30 dü sürerek nraltmat" çalısmaktı 1lerde degınecegımır NATO strateltleri vüzünden, bu »erçskleşmedi 1947 yırdım ınlıımuı rlnde ayn bir önem tatımaktadır Anlasmanın en onemli ve 1964 Kıbrıs bunalımı sırasında Başkan Johnson tarafından İımet lnönü ye gönderilen mektupta yer alması ve 197S ambargosunun baş lıca gerekçesi olması dolayısıyla, ikı ülke arasındaki Uişkilerde bir dönüm noktası sayılabilecek tartısmalara yol açan hükmU * u > dur «TUrk Hükümetl yapılan yar dımı tahal«ı edllmlş hulundu|u •ayeler ugrunda kullanacaktır ve Türk Httkümrtl Blrleslk Dev İptler HUkümetlnln ınuvafakatl olmadan, bu ne%ldra hlçhlr m»d df \f malflmatın mttlklvet ve zilretllHlnl (|ptredpmr>pce|l »Ibl, aynı muvafakat olmadan TUrk liükünıetlnin Nub»\ mrmur \eva ajanı «ıfatını halz bulunmayan bir kimseye açıklanma*ıına ve bu maddeltr ve malumatın vıtrlldlk Irrl gareden başka bir gayede kulUmlmaaına müaaade etmeyi cektlr» Aıya • Afrlkı II* bığlar kopuyor Türk HUkUmetinin Iklncl Dün ya Savaşmdan hemen sonra gırlıtigl çaba, Sovyet tehdldine kar şı güçlü bir devletle işbirligiydı Ancak. TUrkiye. Truman Ooktrlnlnln uvırulanmı.Ka haflanmasından «onra, bu »ınırlı amacı asan ılaha »eni» kapntmlı blok polltl kasının en hareretll yandaşı olmustur Doktrlnin TUrk dı» po Htlkası Üzerindeki bu yönde somut etkisi FUİstiıı sorunundakl tutumda görülmekttdir TUrklye, Truman Doktrinlne kadar Arap dovietlerlnl destekleyen bir politlka izlerken, yardım görmego başladıktan sonra, ABD'nin bu «orundakl tutumunun etkisinfle kalarak tutum detiştlrmiştir Ön releri bölgede bağımsız bir Arap devletlnin kunılma'îinı de»t«kler ken, îırall'ln kurulusundan on ay (DKVAM1 VAR; ABDnin Türkıye'ye yaptıgı as kerı vardımın temelindekı strate jık düsünce, Sovyetler ile savaşa gırışılmesi durumunda, Bogaz ve îgedekı lımanlarm. Karadenlz dekıler glbl çok az askerı onetne sahıvi olduguydu Buna karşılık en onemli liman tskendeıunday dı Ancak bu lımandan kuzeye dogru kara ve demiryolları mo dtrn askeri trafik için yetersizdl \e bu vüzden Amerıkaıılar Do ftu Anadolu'nun stratpıik bölgesi olan Erzurum a ve sonru Ankara \p İstanbula doğru stratetik yol yapımı için hazırlıklara gıriştı ler. Truman Doktrini çerçevesl içln de ikı hükUmet arasında baslayan görüsmeler. bugün sozü çok duyulan \i temmuz 1947 tarıhli Yar dım Anlaşmasına vhrmıstır Bu, Türkıyenın ABD'nden aldıgı yar dımdan ne biçimde vararlanaca gının ana hükümlerlni kapıayan genel btr anlaşmadır Anlasme, »ksıne bır haıekette bulunulma dıkça ytlrUrlukte kalacak ve tek yanlı vaı dım durumu sürecektı 12 temmuz 1447 Anlaşmaaı bun dan sonra yapılacak hemen he men her ikill anlaşmanın atıfta bulunduju genel ve temel anlagnia nüPİıMnı ka^Hnmi'jtır (ıfren bu yüzden ve gerek bazı hükUmlerı dolavı>ııyla ilerde iki Ulke a rasında çıkacak anlaşmarlıkların tohumunu içindp bulundurdu gundan, TUrk • Amerikan ilisklle sonra \eni de\leti tanırnış v* Türk Yahucnleıımn de tsratl'* göçmeslne izın vermıştır Böyl»ce TUrkıyp ÜP Arap ülkelerl ara, sında yıllarca sürecek kötü Ul|kılarin temelı atılmıştır Truman Doktrınınden sonra ız lenmege başlanan polıtikamn bir baska sonucu Turkıye nln. y*nl bagımsi7lar da dahil Asya'njn hemen hemen tüm devletlerln.» aırt çevırışıdtr Türkiye, Asya'ya sırtmı NATO va gırdıkteu sOnra 1455 yılmdakı Bandung Konleransında değıl, fnkat ondan Once, 1949 yılında çevırmış, bu yil toplanan ılk Asva devletleri töp lantısına katılmamıştır Endonez ya sorununu görüsmek Uzere tOp lanan ilk Anva Siya*ıal KnnferaBaı, unutulup giden konferanalar arasındadır Bu konferan<>i7 Matü mayı reddeden tek Asya dftvleti Türkije'dir TUrklye, yapılan davete verdlgi cevapta, Endonezvn sonınuna ılgı duymakla birlikte Avrupalı devlet olarak bfr A«\a Konferan nına katılmava hakkı olınadıgını bellrtmlştir Turkive bovlece, bir Bozlemci blle gondermpverek As va Afrıka hareketi ılc baglarım koparmışıtır. «Acaba Türkıye A$ya Alrlka devleMeri aıtsınd* neden de«ıtPk bıilamıyor?» soru suna verilecek vanıtın araştınlmasına bu noktadan başlânnttkdır 12 temmu/ 1947 \nla«jma»ı t«k vanlı bır v^ıdım anİT<m«sı Oldu gundan Türk jonetkilerlnln g(Jzünde ruıknenın glıvenliglnl tam olarak saglamaktan ueaktı Türkıve nın bundan sonra çaba sı ABD 11c bir ıttifak kurma|a çalısmak ojacak vp bunun sonu cunda NATOya girecektir Y AftI N : NATO STRATEJılERiNDE TURKIYI GARTH Z &ASACABU4K2 4 SAATfNI2 BITİMCE, O İJ3Ö3 TiFFANY MİSTAKJI A ÎMAMDIBMAVA.OLU«lB TEMIZIEMENIZI BU GECE G(2LICr. G l R E . CEKSlMİZ ZCTAİSİIA4I7 SıZl SULACA1C S t t E OOAOA V6 6ABTH UAICKINOA BİUSl VEfifiCEt: ZAMOS ,.