Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İt K «ıwl «nlemda tarim, topragı *» totıumu kullanaıak bıtMsel ve hajvansal Uıüııleıin uretilmesi VP. bunlerın çeşitli aşamalarda değerlendirilmesldir. Üretım kaynakları, toprak, emek ve serrnaye (»u, gubre, ilâç, tohumluk e nerjı ve ötekı nra gırdileri) gibi firik girdüer ile tiretkenlik artışı sağlaynn tPkroloiıden oluşur Tanmsal uretimuı nıcelık ve nıtelik yönünden »rttırılmasmda su, gUbre, ilftç tohumluk v b, gırdilerın Uretken bıçımde kullamlmasının pavı büyüktür Oysa çiftçimizin gübre traktor v b. tenıel taıım gırdılennı vaktınde ve uygun bır lir yatla saglaması 1976 baharında onemlı bır dâr. bogaza gırmıştir CUMiiüklıET 18 Mıyıı 1976, C OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ttnemli bir Uretim glrdisidlr Kirsal alanda buRtln top'rın üreıinı n ancak "o 1 b sı dolaunda olan elektrık enarıis! tüketımınln buyuk bnhımu ta rımsal islenn elektro • mekantrasyonundan çok ajdınlatma amacı ile yapılmaktadır. Enerjl vojtıın tarımın en belırgın nıtplıUcıln den bırısı tarla içı ve tarla riı^ı ı>İPnn Inıvıık ol çude makmalaşmış olmasıdır M?'<mala5.manın temel amacı kol işı gpreksımmının az;altılması ilp ki^ı başına duşen urptımın arttırılnıasıdır Tanmda makmalaşma denınrR ılk nkla ^elrn a raç traktordür Çünkü traktor tarımsil ıslerde çok yonlü kullanıma elverişlıdır CunümUzde Türk tarımmın 200 bin dolavında olan traktor sajısının onumıi/dekı 25 yıl lçınde bır mılyona ulastırılınası gereklidır Bu aııjın KapTtılabılme sı ıçın >ılda öncelerı W bin daha sonıaları da ) 110 bin riokıyında traktnr sağlanması zoıunlu dur. Oysa vurdumuzdakı dışa bagıınlı tıaktör montajının yıllık Uretımi bucün 35 bin çevresin ded r öıneftın 1973 yılı sonunda 95 bıne ulaşan bırıkmış traktoı ıstemı dış alım volu ıle rie sı lanamamıştır O nedenle olağan satıs bedell bin 'IIR dolaMiıda olan bır tıaktoıiııı fıyutı kar.ı boısada 140 bin lııava dpk ıslem goıebılmckte dır Bovlece Türk çiftçisi, es nıteliktekı blr trak töre Avrupa ciftçısine göre iki katmdan fazla bir bedel hdemek durumunda kalmaktadır Ayrıca dı%.a bajımlı montajın sunduğu traktor gücu do yurdumuz koşullanna uymamiktT bıljük gprek sinme duvulan 10 15 beygirlik küçük trakthrler hıç bulııhnidmnktadır Oysa FAO dnerılcrinde bıle Türkıyenın bu tur traktoı İpre olan gerek sinimınin 175 bin dolayında oldugu ilpıi sürul mektedir Avrıta Ülkemt'tn montai ara malları dış alımı ıçın vılda odedıği 200 mıhon riol.ıı tu tarındaki dovuin 30 bin k.ıpasıteH bıı tıal tor fabrikısının kurulmasına yeterll olduğunu burada belırtmek ısteriz. Ankara ne Yapıyor? 7 nıl t\!*m l Ikelerl Dışlşlerl Rnkanları Konferansı hlMİ. Çalısm<ılaıın ürünlerl bir Ortak Blldlrl'de saptandı Gaeetelprp Miıısulısı ksıılnrnln Kildlri'nın hizl HcllriKİIrfiı çizgllerıni ŞOVIPCP ozetleınpk olasıdır. 1) hılınst.ı haKimsi7, fedriiil, baı;lantısi7 \e yabanci askcrı usleıdeıı ıiıınmıs blr dıı/cıı ıııı^ıiHilmfktcrilr 2) Kılırıs Tııık Toplunnı temsil<isl lsl.ım Konfpr.mslarına çajjrılmıstır l'hıslnruı ,»sı lopl.ınlılarda Turk temsil IIMUP Kıhrıs Kunı tpınsılrlsiııp eşit soj: hakkı \prllmpltillr. °.) lsrall in Blrlpşmis Mlllıllır leşkılatınıUn çıkarılması Uin rt»ha nncc Cidde ıle dlın.ııı k a r v >lnelenmlstlr Tur klye hu ker hlr kavıt nurmpclen karara katılmıstır. 4) «SonuırKPcı Islilâcı, ırktı ı c empenallst blr doktrın olarak» Sivonizm kınannuştır 5) tülim Knnfpransıım ıı>p ıılkplprdekl okııllardA Arap çanın znmnlıı dprsler arisıııa jlınınası istenmlstir. 6) 1 ıllstiıı Arap lınlkımıı uKiasını destcklcmrk aınadvla blr «Kııdus Innıı» kuı ıtlması, Knnfcransın sonuçlanndandır (Bu arada rillstin Kurtulus Orgutünün Turkijcde temsilclllk açması kararUştırılmıstır ) Tanmda Girdi Sorunu Prof. Dr. Ali BALABAN Ankara Zıraat Fakültesi öğretim Üyesl dolayındadır Ovsa loplam çıftçi sayısının "n 13'Unün topıafrının % 53'üne Bahtp bulundugu sulama sebekelerlndp sudan yararlananların gerı nclenıeye kalılmalriıının spglanmtaı Sulu Tarım Alanlaı ıııın (lenısletılnıesi ıçm kaynak yaratmm bakımından zorunludur gııbıeyı geıek duyduftu andft vf mıktarda bulma olanagının yaratılma^ıdır Gübıcde dışa bagımll bır saftİBmanın ne denli ?or ve sakıncah olduğu nu Turk çiftçısı içinde bulundugumuz yılın ılkbahar Kübrelerresındpn (,ok daha ı\ı nnlamıştır Ilaı, sorununa gelince bılindigi sıbi tanmsal iirtınlerın nıcelık ve nıtelik kaybtnrîan korunmasının temel ko^ulu hastalık ve zararlılarla jeterince snvaşmHktır Ülkemlzde bu yol ıle ortaya çılan ürun kaybının yılda • mılyon tonu bulduğu ) sanılmaktııdır Tanmsal sa\a^>ta kullanılan ll^çların yurdumuzda yapıldıgı Köıünumü \ar Ise de, bu btlytlk ölçüde salt fornıülasyondjn başka bu ış değıldır öyellıkle hammaddp sağlanması ac sıııdan jılda 100 milyon dolar dıs nlımı verektıren tam bır dışa bafiımlılık sürmpktedır. Ojsa kurulusu kolay olan bılyük ölçudp >atııım ve zamân gerektırmeyen tarımsal savaş flaçlarının Türkive Zırai Donatım Kıuumu ;.ı (U Taıımsal Kooperatıflprın u t urgutlnıi Arnrılıgı ıla r yaptlması durumunda fıyatlarda 30 3> oranm da bir ucuzluk sağlanablleceği ılgılılerte belirtümpktedır öteyandan tarımda yüksek vtnmlılık saglamanın temel koşullanndan bııisı de, ıyi nıtelık11 tohum ve damızlık kullanmaktır î>i nitelıkll tohum kendı başına brneğın tahıllarda % 20, serada domates yetıştirıcılığındc ' 400 oranında bır üretım artışı saglayabllmekledır Çıftçıye to humluk Ureten ve dağıtan kuruluşlarımız var İM de bunlann sundukları hlznıptlpr hfnuz yetcrli bır düzeje getırtlmemıştır O nedenlp oıneğın çeltık ayçıçeğı, kımı bugday çeşltleri ve seılerde yetıştınlen sebze tohumları ıle ınek, ta\uk v b damızlık havvanların saglanmasında önemli olçüda bir dışa baftımlılık bulunmaktadır. Su Kullanımı Yetersiz Tanmda su, bıtkısel ve hayvansal Urptimlı» her aşamasında gerekli olan bır temel girdidir. Bıtkıleıde su onemlı bır yapı taşıdn Ayrıca, besin maddeleri topraktan suda enmış durunıda ve ancak su ıle alınabılır Blr kılogram kuru mad de yapımı ıçın bitkinın topraktan alarak yaprakları yolu ıle havaya verdıği suyun mıktarı orneğm mısır'da 350 bugday da 500, yonoa da lse 900 kılogram dolayındadır Bıhndıği gıbl Ulkemırın büyük bir bblümünde yarı kurak ve kurak iklım egemendir O yüzdun de tanmsal uretımımiz onemlı olçılde hava koşullanna bağlıdıı Orneğın 1973 yılında kurak lık nedenı ıle valnız tahıl UrUntlndeki kayıp yakr laşık 2 > mılyon ton çevresınde olmuştur Bu durumda sulama, olagan vağışlarla kaışılanamavan bitkı su gereksınlmını sağlıyarak bıtkisel üretım arttmlmasında onemlı bir etmen olmalctadır. TUrkıye'de yerustü ve yeraltı su kaynnklan birlikte gor önüne alındığında yılda 89 mılyar metre kup suyun kullanılması v e 8 5 mılyon hek tar taıım alanının sulanması olanağı vardır Bu olanaktan U7ı yıiı sonundakı ynrarlanma durumumuz, su kullanımında % 22, sulamada ıse °o 27 dolayındadır Sulu tanmda uıetımın kuruya goıe 46 kat arttırılabileceği gerçegı gozönune alınırsa, sulanan toprakların genışletilme sının Ülkenıız ekonomısl için taşıdıgı onem ken dilıgınden ortaya çıkar öteyandan, bır hektar toprağın sulamaya açılmasının 5060 bin liralık blr yatırım gerektirdıgi gözönüne alınırsa, su kaynaklanmızın sul«ma amacı ile gelıştırılmesınde darboğazın kaynak sağlama olduğu gorülur Oysa bu darbogas ortada ıken 700 bin hektarı oşan devlet sulama şebekelerınde yapılmış jatırımların gerı odenmesı henuz başlatılamamıij tır Sulama suvu Ucretinin yıllık isletme ve bakım harcamalarının • 4O'ı dolayında alınması » planlanmış iken, uygulamada bıınun aneak ynrı sı toplanabılmektedir Böylece bu harcamalarda bile devletln tasıdığı yük yıldan yıla artmakta dır öteyandan, bugün devlet şpbekeleri içın »aptanan su UcreM, birim alanda sulama yolu ile arttınlan net üretim degerinın ancak ",» S'i Gübre, İlâç ve Tohumluk Fskı uygarlıkl.ııdon bu yana tarım yftpılan topraklanmıs', 07Pİlıklc organık madde, azot v« fosfor gıbi temel bıtkl besin maddeleri yönünden yoksuldur Bıtkısel üretimln nıcelık ve nitelık açısından geıeksınılpn du^eye ulaştınlması için, topraktakı eksık bıtki besin maddelerinin tamamlanrnası 7oıunludur Topraklarımızın besin ve oiRinık nıatlde gereksınimının karşılanmasında onpmlı pa\ı olan hayvan gübreginin •• / 601 tezek olarak vakılmaktadır ötevandan son yıllarda, onemlı olçude artnrak 1976 yılında S milyon tona vaklaşan kimvasal gübre tüketim hedefı de yınp olması gprekpnın çok altında bulunmaktıdır örnpgın Turkıye dp hektaıa 37 kg. dolayında olan salt besin maddesi olarak giibre kullanımı Mısır da 12S Belçıka'da SSfi Hollanda da ıse 622 kg 'dır önUmuzdeki 25 yıllık dĞnemin Üretım hedeflerine göre yapılan hesaplamalar, gübre tüketimlnin bugünkü dü?eylnin bes katına çıkması gerektığını gost^rniPktedır. Bııgiın Ulkemi7de tUketllmekte olan arotlu gübreleıın ancak "o 30'u yurt içlnde Uretllmektedır rosfoıiu gvibrede ıse üretımde kullanılan hammaddenın tumune yakını yurt dışından getl rilmektedir Dış alımla saglanan jübre ve gübre hammaddesı içın yılda bdenen doviz mıktan 300 mılyon doları bulmu?tur Yerh üretıme llışkin jrereklı onlemlerın savsaklanması durumunda pünden süne büvümeV:te olan iıtefte bajlı o larak dıs alım gpıekslnımi önümUzdekı vıllarda daha da artacaktır Bılindigi gibi, kullanım düzeyinı belirleyen ogelerden bırlsi de çıftçınin Sonuç Oorüldüjü Ribı gılbre ilftç trakt. r v b t c mel tarım glrdılerı ve hammaddelerlnın dış alımı için yılda bdenmekte olan dovız 600 mıHon doları as.mn.hr Turk tHrımının hı/la irtnıaıtta olan gırdı ıstegının karsılanması ıçın fi'lpcek yıl larda gerekli olacak dövlzin bugUnkünUn 35 katına yükseltnesl beklenebılir Akçalı olanaklar bulunsa bile, dışa bağımlı tarım gııdısı sağlamanın ne denlı guç ve salın<aH olduğunu «unü mıizde çekılen gubre ve traktor daılıgı ıyice gostermektedır O npdenle kurulusu guı, olına yan, çok büytlk yatırım ve zaman gerektırmeyen rarıın Girdılerl ^anaUinln ulke gcıcksınıınıni karşılayacak bir duzeye getiıılmesi ve hammad de için de yerli kaynaklardan yaraılanma, artık 1 erteleneme? bır duruma gelmiştır Bır vılcla dıs alım ıçın harc unan olanağın kullanılması ile bu »landa epey yol alınabileceğıni belırtmekte ya rar görmekteyiz. GP7etelerden ^ıkttn ıı/et bınlıır. Kuskusıi7 Ortak BiltHrl nln lam nlarak lııtelpnmesındı n soııra saftlıklı blr lnıeleıne vapılahllır Anıa kabıı «.ı/çılcrh lı bllp KonfpranRin t( llsoım\liuı şaşııtuıılır. BA71 Kaz«' "" <>ı lak nildlrl'dekl Kıb rıs «orıınuna dcücin soııınları «Kıhııs I^ırk te7İ kabul edll dl> IIIM ıtıml^lerdir V «PV (rprçektrn bİ7İnı l'ısislpıinln taRjıihi konfpı.nısl.ı oldugru eibi hiMiımspnıuUsc Tiırk dış polıllknsınriı lıııvıık hlı ıleMŞiın \r ış.ıııı» ısnrulmPktedlr. Bııııclan IIOUP ««ahııuı askt rı uslrrılpıı .ııınnus Kıbııs tp7111I 111i w n n ı ı >ı;ı/' Aıla ı(,ıkı I11C1Iİ7 askı rı ııslpıının \BD Mstpıııı Kİndpkl onrmlnl dıısıınıirspk siMiabilirİ7 SaskınlıKimn hu sınml ı kalm n.ılıılır lnık Ilukumetlnln cnk y»km blr larlhtp Anadnlıı da AB1) ne üs leren .uılasınayı VasinıttonMa thsnı Sabrl ÇafclavamtH 'IİVİ< Im7iladı*ını aıııtma ^abllııIz. Klr Tilrki\r «lıısünun kl «ana>atan»ı Aınprikan uslprMp clonalmak Uln anlısma\a Rİılslrkpn «va^ru \atan»dan \ab<ınrı askcrı ııslprin kıldııılımsı •volııncla hır dıs p«»lltıka i7l«"mpklpılır Bu tur çi'lslmler, Ankara nın sıın zamanlarda np ^aptıjjını pek hılmpdljtınl gnstermekteıllr Ortak bıldırınln blzl ilçllpndlrpn otekl çİ7.(fllerl de hay11 dUşUndOrucudur. \nkari Sı\nnl/ınl «sonıılrKPcı ıslılacı ırkçı \P pmpfrlalıst hir ıloklılıı nlaıak» kınaınıstıı \e İsraıl m Hırlcşmls lMllletlerden «.ıkarılması 1 olıında pnlıtik.ı İ7İr>piPktlı A>iıl /ııımnda Anadolu'da ABD np ııs klralayacaktır. Bu üslerın İçinde nncpllkle lnclrllk In »ııpml açıktır lııcirlik ABI) nln Oıtadoeu'^a w Araplarn rionük politlkasında stratejık hlr noktadır. Vaktlyle bu ü s l e n kalknn uçaklar Uinnan Içislerlne miıdahale ctmlşlrrdlr ABD'nln Ttırklve'ye Ortadoguda «Israll'l korumak ve knllamak için» deger vrrdİRİni hlIhoru7 Ankara «soımır(rP< I istllâcı, ırkçı ve cnıpcrvaliııt» tsıaıll korumak \e kollamak volunda VVashlncton'la lllşkllerlnl ve anlaşmalarını «urfliırecek snnra da tslftm Konferansıncla hukUmrt erkânımızin kıldıjı siyaaal namazlarls bu çrllski oıtülcbllecck ınkllr" Enerji ve Traktor Tanmda enerji tanmsal ıçlerın yoğunlaştınlmasında, soğutma. depolama ve hayvancılıkta Müze Hırsızlikları Salirn AYOZAN nadolu'da müîelerden eser çalma olaylarımn bu vakmlarda arttığı gbrülmelttedir Aslında bu bir artış değıldır. Uygulanmakta ojan müzecılik sıstemımr dogal bır sonu«ıdur Baska bir anlatımla, bu olaylara, kültürel eserlenn ıçinSe saklandıkları yerlenn kosulları neden olmaktadır Burada belntılmesı gereken dnemll bir nokta müzelerden eser çalma Dlayları ıle Banka sovgunculuklarının sonuçları yonUnden ayrı »yn seyler olduklarıdır Bankadan çalınan paralar halen mevcut banknot matbaasında basılmaktadır Rasyonal ve çok ıyı riulenlenmiş bazı onlemler bu soygunlann sonuçlarını çok hafıfletabtUr F»Jfat *ntt»q hırsızlıklanonv.sojMSİftrt.^^^pn gun ler v« yıllar geçtjkçe ksndını daha agır olarak duyuracaktır. Çalınta müze esyasınm yerim doldurmağa mantıkça olanak yoktıır Bu bakımdan müze hırsızlıkları tizerlnde olaganüstü bir tıtiBİİkla durulması gerekmektedir Çalışan Kadının Sosyal Güy,enliği I Aile sorumlulufu taşıjan ka dının çalışma»mın doğurdugu so runlara, gellşme derccesi n« olur sa olsun, bütün Ulkelerde rastlanır Ancak bu sorunların çözum volları, Ulkeden ülkeje buyuk farklılıklar gost«rdıgı gıbı SHPAyıleşmiş ülke kadınlarının ihtiynç larına tamamen uyar gorunen hü kumlerin, gelışmedeki Ulkelerde tamamen uygulanabilir olmadığı da bır gerçektır Gelısmckte olan ülkeler kadnlaıının ıhtıyaç ve sorunlan, ramrfnımızın ekonomık v« sosyal kalkınmaya ve • O7«lllk!« inaan l'avnajfmın kalk'ntrK"1"" "4sterdığı ılgl nedenıvle büyiik bır o nem kft7inmıstır Övl» kı bu du rum, kadının pkonomık ve sosyal duıuınunu vükseltmek VP ın kalkınma çalısmalarına daha M<CI ve daha kuvvetle katmak ıçın, vakıt geçırmeden hareket gereıtını ortaya çıkardı Gellsmpkte olan «lkf'pdp Hıdınlann calısmisı nlavında goste rilecek dikkat ikı yönlü olmalıJır önce kadmlara ekonomik ve sos val havatta şans ve dn na esıtlıgını gnrantı ederek ıkliml, araçları ve koEulları yaratm^K ?e rekır îktncl olarak vapılması <e reken ise kadınlann ekonomik \e sosval havata ka'kısının analık gorevleri açısından, üağlıklarına ve varlıklarına zararlı nlma\acak bıçıındp dU7enlf>nmrsıdır II Turkıye de çalıç.an kadının yararlandığı sosyal güvenhk hak Grrçek şııdur kl: Turkıve 7A\ıt hlr hukumptln vnnpdmtnde ve peMUI dış kuvvet odnkları arasında Nurııklpnmektc, hir 0 rana, bir hu vına «.clıllmpktrdlr Ej^er bu tııtuma «çok vanlı poliüka» R»zu\lp bakanlar varsa, lanılmaktadırlar. Çok yanlı polltlkamn I U kpndl l<,ııulp tutarlı hlr mantığı bulunur. Tiırkl^p hasıhos Minelişlprp knvmıştır tslâm Konferanm blzl (\ıınıu l)tıma\a ^pkınekte; TRT'nin Orta Asya vaMiıları sns\alist ıllkcleıl trdirEİn ptmckte, Teplıp orlaklarınııı hir vanrian ürnmfUi vp nııırtcrl hlr vandan ırkçı ve Baldırgan knııatlarının elılşımlerl, Türklyc'nln hukünıet polltlkası çlbl dışa vansımaktadır Sımdl bİKfııı 7 ncl tsl.nıı Konfpransı Ortak Bilrilrlslne attıgınm İni7a ABD hükümpthle lınzaladıgımız anUşmanuı Knngrc ılrn Rpvmeslnl /oı Instıracaktır tslâm Ortak BUdirisinın altıııa «rP7rn»lrrlnıİ7İ sıralasak bilp, ne Isaya lctecl/, ne Musa'y» . • >• • onuçta tslim Konferansı Içe dftnî(11{nVnztfrîdp>l 'fifltÖh gnstprılerlne rafempn Türklve'yl Üfüncü ihhıya'ya^ dogru iten blr işlevl olufturmuştur. A OlKEMıZDE SOSYAL GÜVENLıK ALANINOA SON GELı$MELER DAHA ÇOK DıKEY YÖNDE OLUYOR. YANi SOSYAL GÜVENLıKTEN YARARLANANLARIN HAKLARI GENıJLEÎıLiYOR OYSA ONEMLı OLAN YATAY GEL1S.MED1R YARARLANANLARIN SAYISI ARTMALI. Prof. Dr. Kenan TUNÇOMAG ları, kadının yal güvenlik sis şir Gerçekten güvenlıgı en genı> olçürie saglan mıs olan çalısan kadınlar ^urubıı S S Kanununa tnbı olarak çalışan kadınlaıdır Çunku Sosyal Sıgortalar Kanununa tftbı olarak çalışan kadınlar lş kacaları ile mpslek hastalıkları bastalık, analık sakatlık, yaşlıhk ve ölUm sıgortalanndan yararlanırlar Ayrıca birkaç gün once çıkarılmış bir yasayla, kadın işçilerın, tıpkı ka dın memurlar gibi, 20 vılda emek 1 olabılmeleri de kabul edılmiş1 tir Buna karşılık bu guruptakl çalışan kadınlann yararlanmadıgı sosval sıgortalar işsizlık sigor tası ile aile (çocuk) yardımlarıdır. Kmeklı Sandıgı Kanununa tâbi çalışan kadınlara gelınce bunlar yaşlıhk, sakatlık ve ÖlUm sigortasından vararlamrlar, hatta 20 an kndın isteme hak karşılık, adı kTdınlarm hastalık nnalık ve t a 7a sıgortasından yararlanmaları henu7 bu konulara ılıskın ozel >asalar çıkaıılmadığı ıçın, mumkün değıldır Ancak bzel yasalar çıkarılıncaya kadar çalışan kadın ların ve bunların eş ve çocuklarının sosyal yardım olarak (prım ödemeksizin) sağlık yardımı isteyebilme haklan, vardır. Çalışan kadınlann bır bolümU de, Bağ Kur kanununa tabıdır. Bağ Kur ise, esnaf ve sanatkir kadınlarla diğer bağımsi7 çalışan kadınlara sadece malullük, yaşlılık ve olüm tehllkeleri (riskleri) kaışısında bir sosyal güvenlik tanımıştır Bunlar dışında knlan sosval sıgortalardan, orneğin has talık ve ana lık sıgortasından BağKur'a tabi olarak çalışan kadutlar yararlanamazlar Nıhayet bankalar, boısalar, odalar sigorta ve leassurans şir ketleri sandıklarından statülprl Çalışma Bakanlığı'nca onaylanmış olanlar vaıdn tstp sayıUn 25 ı bulan bu sandıklara tftbı ısverlennde çalışan kadm ı^ç'ler Sosyal Siportalar Kanımu'na d«gıl de bu sandıklara tâbi tutul rnuşlardı Ancak bırkn" "i(n once çıkarılmış bir v;>«i ii» bu sandık larda çalışanlRr da Sosval Sigortalar Kanunu'na tftbı tıthıimu AT ve boylere gereksi7 blr farklılık ortadan Son 15 20 yıl içındo yurdumu?dakı mu7e sayısında hızlı bir artış olmuştur. Ancak bu artış, baraj, fabrıka, okul ve kıtaplık sayısı artışma benzememektedır Çoğu eskı KÜltur merkezlerinın yakınmda mşa edılen bu 4 duviı bır tavan ve bır gardıyan müzeleri, eşyanın hem konservatıf ve hem de guvenlik yönünden geleceğıni sajSlamaktan uzaktır Örneğın soygunlann yapıldıgı Geyre koyü ıçındekı Aphrodısıas müzesı ve Gordlon MUzesıni soymak için umnboylu ve ııstaca dılzenlenmış planlar lereksinmez Ayrıca korunma kosullarınm son derecede zayıf oluşu bır soygun düşuncesını de motıve edecek faktör olmaktadır. Isteı müzelerden çahnaıak petiıılsm, ister me«ar ve tUmülüsler soyulsun Türkive dpn goturülpcek kültürel mallara, insanı bu işe cesaretlendirecek mıktaıda paralar ddenmektedır. Artık bugün Türkive de soyulmadık mezar ve Tümulus kalmamı^tır Aıta kalanlar ıse Kamu ya aıt kulturel mal olarak bu küçuk çaplı müzelpre konulmaktadır Avrupa da ve Amerıka'da küçük b'iyük her kentin kendine ozgü bır müzesi olabilır. Bu, oradakı koşullar ıçln uygundur. Fakat Anadolu'muzun yeıleşme duıumu bu nıtplıge uymaz. Avrupa şehirleşmesinde küçuk şehırlerin bırbıııne kaynaması (Conurbatıon) doyma noktasına gelmlştu Takat Anadolu'da aralarında geniş boş alanlar bulunan kasabalar bıle kır yerleşmesı huvasındadır. içinde palıa bıçılmez kultur hazınelerl bulunan bir kasaba mılzesı geceleyin, o kasabanın taçıdığı ıssız tenha kır havasına gırmektedlr örneğın yolculuklarda otobüsünüz veya arabanız büyücck bir kasabada dursa ve bıraz ıçlpre doğru gitsenız si7i vahşı bir sessısMlk karsılar. Eskl yerleşme merkezlerı yakınındakl mü7eleıın durumu bundan da daha zordur. îşte baha biçılmez dıye nıtclcndırctıgımız kamu mallarımız geceleyin bovle bır tcnhalık ıçme gomulmpktcdır. Bu duıumu son olaydakı bekçi daha somut sözcüklerle anlatmıştır «Ben, birkaç kışinın müzeyı soymakta olduklarını anladım, ama ne sılahım vardı vp ne de gucüm onlarla çatışmağa müsait degildi» ve bu, ışte Anadolu'da mevcut sayısı 50 6O'ı buları muhdes müzeler için degişmer cümle olmak niteliftindedir Bu durumdakı bir bekçiyi sorumlu tutmak bllmem vıcdanlara elverir mı? Şu halde sorumlu kalmamaktadır Bu durtım lse kültürel mallarımızm 40'ar ellışer yok olmasına neden olmaktadır. Ayni koşullaun aynı sonuçları doğuracağı kuralını, dlger korunaksız binalara uygulamak içın ne gıbı bir sebep gosterebiliriz? Topkapı Sarayındakf güvenlik orgıitlenmesi nasıldır' Burası büyücek bir kasabanın sahıo olduğundan daha kilabalık bır güvenlik kadrosuna ve kademelı bır emnıyet tertıbıne, otomatik ihbar sistemine »ahıp olunca en gb7ü pek soyguncu bil« kendıni bıle bıle olümün kurağına atmamaktadır Halbuki soyulan yerlerdeki eserler «Armut pış agzıma dııs1» dpnılecek bır sıstem içinde bulunmaktadırlar Konııya bıra? dalıa vakmdan eğılırsek bu tıp mu/elerde vitrın içinde saklanan teşhır eşvasınm bulundtırulmasının müzecılik teknigi yonunden da sakıncalı oldugu kanısına varırız. Çunkü ısı, nısbı nem, don, tO7, toprak ve ışık koşullarının kontrol ve kaydını gerektıren olanakları bu yerlerde sağlayamayız Maddî guven de olmayınca bunlar bıle bıle mahıtum edilmlş olmaktadırlar Sozu edılen bu bınalarda ve bahçelerde antak büvük çaplı taş ve maden eserleri müzeolojik kosulları saglayarak teşhıre sokmak yararlıdır Fakat yükte hafıf bahada ağır vitrin obje lerı ise buyuk muzeleıın ber ytmden kosulları saüıanmıs muzp depolsırmda saklanmak gerpkır Bu kuçıık mıi7elfrın vıtrinlerinde de, depodaki eserlenn ıyı elprnanlara yaptırılmış tam cesametteki kopyaları konularak geziciye bir fikir verılebılır. VEFAT Errurumlu emekli PTT Müdürü merhum Rüştü Ayda? eşı Ulvlye Erün ve TürkAn özhan ın annelerı, eczacı Talat Özhan ve avukat Zıya Nur Erün"ün kayuıvalıdelrrı Şadan \c RıcUan Ü7han ın anneannaleri, landırıldıklptı sosynl sigorta hak ları bu kadınlann tâbi nlduklnrı sosval sısjorta kanununa göre de lîişıktır Bu nedenle, aynı . . oy 1« karçılsşan çalısan kadınlara, kadının tâbi oldugu vasava jore dejışık ekonomik vardımlar \apılmaktadır Uyjrulamadan cok sık ve haVU r'nıv sıi<nyet edılon bir kaç rtrnpk verevim Bir memurun blümU halınde memur olarak çalısan korısınn fdul ı lı gı) bağlanmı>7 Avnı «Pkilde hır memur emekHslmn oHlmü hılınde de Emekli Sandıftı Kanu.iu'na tâbi bir işte cal'««n knrısı dul avlıfti ıst'pmez Ovsa Sosyal sı gortalar Kanunu'nn tâbi erkegın ölümü halınde karısı ister sos val «leortava veva Bag Kur ı ıs ter Emekli SBnd'Çı'"" tftbl bır İşte çalıssın fdul p"ii*n |str\p.bilir BagKur'a tabl sigoıtalının blümü halınde de karısı (Sos val Sigortalar Kanunu'na, Emek lı Sandıgı Kanunu'na, veya Bağ Kur'a tftbi olarak çalışsa da fdul avlığı) alabilir f*) Bır başka ornek dp «ud" r <3"sva Kanunu'na tibi bir işte cahsan kadın r'n^urnrlan on r r t kl 6 VMf*8 ve sonraki fi hafta olmak üVere toplam 12 hafta fanalık izr ı> vararlanır Ovsa kadın memur dogumdan Hnrp T bnfta ve do *utndnn snnrı R hTftn o k (i zere toplam 9 hafta sürpvle ma 7eret l»nı f^naiık iznı) ısteirb| lır Çalışan Vpdmi'm fVP erkrtclpre de) aynı tnhlıkelpr karşısın da snftlanan vardımlardakl hu ve bcnzpri farklılıklar neden' Bu so ruya ınandırırı hır cevap vere bılmpk olanaksi7dır TUrkive'de çalışan kadınlar s;e nel olarak sosval sıpnrta hakla rmdan vararlanmaktadır, denabılir ÇUnkü Bdg Kuı a tâbi olanların yararlandıkTın sigorta ların sınırlı olusu bir vana bırn Kanunu ve Emekli Snndıgı Kanunu H m i • • M kı'ipe bu vasalar önemli sos\al gu pn lik haklan tanım'shr Ama çalı şan kadınlann tümU bu vasalardan varnrlannbıİPrpk durumdn dp ftlldir ömp&ın ttnv kosımindp çalısan kadınlar ve pv hİ7inptle rinde çnlışan k?dınl r da durum budur Bu •" >"n vok sun euruba «vli nlvi rtn r)ı«"Hn çalışmayan, evının ve çocuklarının hi7metlerıyle ugınsan ka dınlar da sokulmi' * Yalni7 niiıwn 1r Tİ'nların KOS val güvenlıei degll fakat bütün çaliianların sosval Riıvpnl'klerıni saglama konusunda su snylenr1 bılır TurkıvpMp snsvil <;ııvpnlik alanındaki son "^ r~ '»r daha çok dikPv vondp olmuş, sosvıl güvenliktpn varp>iinin kışılPiın haklan genisletilmevp palı«ılmıstır Ovsa avnı derecede öncmli olnn yatay gelışmpdır, yanl sos val güvenliği çalısanlnrın daha ço thına hatta biıHtn n ' '', v , v mak ve çalışanlara saftlanan ffa kat haklı bır nedene dayanmavan) farklılıgı ortadan kaldır maktadır (•) Sosyal ttKortalarla, Empkll Sandıgı ve Bağ Kur ar.ısındaki farklı \ardimlardan nrnrklrr için bak. TunçomaS Sosval Gmenlik Kavramı ve bosval Slgortalar, tstanbul 1975, 475/481. îstanbul Hukuk Fakültesi Dekanlığından: Fakültpmi7 2 No lu Medenı Usul Hukuku ve îcralflaı Hukuku kürsUsünde bır. Asistanlık Münhaldir Isteklılerın ımtıhanına gırprekleri yabancı dıli bchrten bir dilekçe ıle 1 Hazıran 1976 günu akşamına kadar Dekanlıga muracaatları. fBasın 16429) 42H Konut Inşaat Ilânı Istanbul S.S. Cem İşçi Yapı Kooperatifi; Başkanlığından: 1 Istanbul b b Cfm îşçl Yapı Kooperatifi adına 40 adet Işçı konutunu lhtiva etmek ılyere yaptınlacak konut lnsaatı kapalı ?art tıaulOyle ve gotüril bedel esaslarına goıo eksıltmcve nıt teklıf şartnamestndeki şartlarla eksiltmeye çıkanimışlır 2 îşin hesaplanan bPdell 5 297 779 llra 69 lcurustur Ru bedplp eksıltmeve alt tek'ıf şartnamest ve ınşaat sönleşmesı tasarısındaki şartıar nltında konutlarııı Emlâk Alım vprgıleri ıle tskan ve lşletmp ruhsatı harçlan dahlldlr 3 Bu İşe aıt sartnameler (le ihale evrakı, Sosyal Stgortalar Kurumu Genpl MUdürlilgtl tnsaat îşleıt Müdürlügü ile Sosyal Sıgortalar Kurumu Istanbul Emlftk ve lnşaat MUdilrlügtınde gorUİPblllr 4 EksiltmB 1S 976 günü saat 11 30 da Sosval Plgortalar Kurumu tstanbul EmlSk ve tnşaat MUdüılUğund« iş sahlpleri taralından kunılacak İhale koml«yonu mari1 fetiylp yapılacak kesın İhale Sosral Slgortalar Kunımu Genel Müdürlügünce neıtieelpndlrllprektlr MUtpahhit ınşaat sdzleşmeslnl ış sahibl Kurum ve Kooperatifle mu^preken aktedecek ödemeler kurum tarafından dirpkt olarak mü5 Eksiltmeve girebllmek için lstekltlPrın, teahlıide vapılacaktır. a) Müteahhitltk karnpsınl fC îurubundan lhale v« esas bedelln 2/3'Ü Kadar) bı Teknm araçlar blldinsint, c) Sözleşmft tasansının e> maddpstnde kayıtlı teknik elemanların çalıstırıiataSına dalr taahhtltnameslnı fnoter tnstlkln d) Sermaye ve kredl olanaklarını açıklayan mall durum bildırlsı fBanko dan> e) Müıacaat taııhınde taahhüdıl devam eden lşlerlnl açıklayan bıldırlsını D MUracaat tarıhlne kndar tam olarak basarılan ışler blldlrisınl eklemek suretiyle lhale tarihlnden <lhalp Eünü hirtç) en az Uç gtln evveline fSl'5 976 gunil mesai snutı snnunn) kadar Sosval Sigortalar Kunımu îstinbul Fmlâk ve tnı?aat MUdUrlüğUne yazılı müracatta bulunmalan «Yeterlik Belgesl. almaları ve yeterlık belj;psınl kapalı teklif zarflanna koymaları şarttır 6 Geçlcl temlnat miktan 172 G8J 39 TL olup isteklllerln Sosyal Sigortalar Kunımıı tstanhııi Emlâk ve tnşaat Müdürlü?üne vatırarak makbumnu veva eeçlpi teminat mektubunıı kapalı teklıf zarfına kovmnlan şarttır T tsteklilerin kanalı tpkllf 7arfını makbu? mukabtlinde îhale Komlsyonu Baskanlı»ına thale snatlnden engeo bir saat PVVPI vermtlerl sartMr 8 Kurum Yetprlık bPiuesini vertp vemıemektc ve ihalpyt ^apıp vapmomakta veva dıledlgine yapmakta aerbesttir » Tplgrsf !le müracaatlar ve postadakt vaki meler Kahul pdilmpz II) Beledtyelerce llânlardan alınacak vergı ve reslmlcr Müteahhıt Flrmalara aıt olaoktır Arnak Ihalp yapılmadıgı takdırde Bpledıyelprre tUnlirrtin alınacalt vergl ve | rpslmler kooppratlf tarRfmdan odpneppktlr 1 tlân olunur (rıımhunvot 42101 ESMA AYDAŞ vefdt etmıştır Cenazesı bugun oğle namazından sonra Aksaray Valıde Camünden akldırılacaktır. AiLESİ VEFATLAR İÇİN KıyraetU hocalar ve dııahan lardan muteaekkil cenaze merasım ekibimız, blr tele (onla emrınizdadir. Gazate ilânı ve umum muameUt İçın a\rı blr Ucret alınmaz Cenaze lşlerlnl lşletmemir dpruhte eder, acı günlennızı paylaşmz. Istanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mezunları Cemiyeti Genel Merkezinde Genel Kurula Çağrı Yıllık Olagan %3 Genel Kıııul toplantımız 29 Mayıs 97l> cumartesl gunü saat 14 00 de ( emıyetımiz Ctenel Merkezı salonunda vapıHcaktıı Çogunlugun tpmin edilempmesı ha lınde toplantı çoğunluga b a k ı l m a k s u ı n 5 hazıran 97fi cu martesı günü Galat^saray Lısesı lısp kısmı konferans sa lonunda saat 14 30 da yapılacaktır. Üyelerınıızın tesrıflermı rica ederiz YÖNETİM KURULU Gt'NDEM 1 Açılıs G^nel Kurul B a ş k a n h k Dıvam seçimi 2 Genel Merkez Yonetım Kurulu çalışma r a p o r u ve mali r a p o r u n u okunması 3 Dcnetçılcr ı a p o r u n u n okıınması 4 Raporların muzakeresı ıle Yonotim K u r u l u ve Denetçllerın sıklanması 5 Yeni butçcnın sıınulm.ısı VP knbıılü 6 Gcnel Met':e/ Yonptım Kurulu ve Denetçilerın seçimi 7 Dılek!»r ve kapanış (AJans 70 290) 432 Istanbul Asliye îkinci Hukuk Hakimliğinden Esas No: 1976/59 Davacı Nuriye Çelebi'nln eçl Mustafa Çelebi'nin tayfa olarak bulundugu Sılıvrl limanına bağlı 42 rusum tonluk (Yakup Şekercı) motoru 9 1 975 günü maden dıreği yüklemek içın Iğne Adaya müteveccihen seyrederken Kılyos tahlisıye istasyonu onlerınde tırtına sebebıyle kavalara çarpıp parçalanarak batmış ve gemlcl olan Mustafa Çelebi'nin kaybolduğu ve cesedi ae bulunmadığını beyanla, gaıplığıne karar verilmesı istemine mütedaır davada Medenı Kanunun 31 ve matufu 30. cu maddesıne gore Gaıp Mustafa Çelebi'nin hayat ve mematı hakkında bılgısl olanlaıın ilân tarıhinden itıbaren bır yü lçtnde malıkememize müracaatları 114n olunur. (Basın 4007) 420f 40 68 86 Ifl: 47 20 06 ISIAM CENAZE 1ŞLERI NOT: Bütün murmeleler iş tetmeye aıt olmak Uzere yurt tçl, yurt dısı, yurt dışından yurda cenaze nakll yapılır GUnün ner saatmde emn nl7dedir (Cumhurıyet <ı?03) KAYIP Istanbul Emniyet MUdurlugünden 1974 senesmde almış oldugum pasaportumu /ayi ettim Yenısinı alacağımdan eskısının hukmü yoktur. AVNÎ ALPAR (Rekdag 3*53) 4228