Katalog

DÖRT CUMHURİYEt 4 M ı n 1976 SuMjJA Ç Klı YAPAL&.İ.I ?... HıC 6tttRDE ScDAVA WllMl|OLUll. ME EdLENtESİ l l t ? . . . SiYASî İ TEMtKE Wlfa2Lü&uNU ... BtN NAMuEftNPİM. BİZMUZİflf i l Hftlüı E f t U i ABDULCANBAZ V AT AN DEDİLER Talip APAYDIN 120 ' Dur Reeep emtni, bir de geliyoruz, dur! Recep emmintn başı, elleri heryeri tıtriyordu. Gozünll ankerlerden alamıyordu. Çabuk çabuk geldi, illc yakaladığı askeri kucakladı. Memedtim, yavrumm, hos geldin. Hoş bulcluk dayı. Yalnız adım Memet degil, Ali. Ali mi? Memet nerede? Baka baka askerlerin araaına karıştı Oglu Memedi aramay» başladı. Ak sakallı. yaşlı bir adamdı. Küçueük çipil gözleri vardı. Birkaç kişiyi daha kucakladı. Memet yavrum. Memeet . Boftuk, aglamaklı bir sesi vardı. Koyluler arkasından yetiştiler. Gel Recep emmi, Memet burada yok, gel Kolundan çekip götUrdüler. Birisı açikladı, Oğlu askerdi. şehit oldu. Şimdi her aördüjtü askere Memet diye sanlıyor. Askerler duygulandılar. Yozgatlı Yusufun gözleri yaşardı. Vah zavallı. Tıpkı bobama benziyor. O da böyle mi yapar acaba? SöğUtlerin gölgesine oturmuşlardı. Kimisi yakayı bağrı açmış terirıi soğutuyordu. Kfmisi kafayı indirmis düşunüyordu. Akşam olunea tekrar toparlamp yürüdüler. Hiç tıkırtı yaomıyorlar, atlan kişnetmiyorlar, sesgizce vol alıyorlurdı Nerelorft geldiler, kimbilir? Daglık bir böleeydi. önde »rkada başka birlikler vardı. Sabaha doğru demiryolunu geçtiler. Mıh tamam, Afyon hattı bu. Mahmut tanımıştı. Safta sola bakıo duruyordu. Memlekete yaklaştık mı Mamıt? Epeyce. Hadi ulen, hadi koca Allah! Heyecanlamyorlardı. Peki dUşman nerede yahu? Yoksa çekip fritti mi?. Zannetmem. tyice yaklaştık. Bir köyde konakladılar. Atlan ahırlara çektiler. ' Herkes içerilere gîrsin. Kimse görünmesin. Düşman vakındR. ĞÜnrİUz kimse RörünmÜyordu. Yollar kırlar hiç insan yokmuşcasma bomboştu. Araa j?ece olvınca karınca gibi insan kaynıyordtı her yer. Piyadeler »Uvariler, topçular güneye batıya sesBizce yanaşıyorlardı. Btiyük bir hazırlıktı. 3fi Ynnanh blııbaşı Dimitris çadırın içinde belden iistünü Koynnmuş, portatif karyolasına uzanmış, kitap okuyordu. Sayfaları <;evirirken çadırın agık kapısından karşı tepeİRideki nıpvzıleıe bakıyordu. Köstebek yuvaları gibi taze toprak yığmları. üstleri çallçırpıyla gizlonmiş. çeşitli silah yuvaları, kaya yıgınlarımn arasında ilk bakıçta farkedilmeyen nöbetçiler... kızgın güneşm altında hergünkü gibi sessiz dımıyorlavdı. Tiirkler kimbiliı ne zaman saldırıya Reçecekler ama Korent kayalarına (,«rp;ın dalı;alar gibi Itırıhteaklnrdı. Hazırlıkları müthişti. Geçenlerde gelpıı iki İngiliz gazetecisi de böyle demişlerdi. Hele birisi eski bir sııbaydı. Adamın geni$ askerlik bilgisi vardı. Başkomutunın yazılı izni ile cephevi gezmişlerdı. Subaylarla erlerle konuşmuşlar, fotoğraflar çakmişler ve tarafsız bir görüşle izlenitnlerini sriylemişlerdt. TUrklerin bu oepheyi yarmalarma olanak yoktu. Boşuna saldınya kalkmasınlardı. Kendilerine yazık olurdu. Bvırası Sakarya değlldt. «Fakat ali bu sıcak! Bu aftustos ayı! İnsan yaıup kavruluyor. Bitmesine birkaç gtin kaldı, su agustos bir geçiverse » Binbaşı Dimitris böyl« dUşüntiyordu. Agustos ayına taknuştı kafsyı. «Agustos ayı Türklere yardım ediyor, bize ise ugursuzluk getiriyor.» Kalkıp çadırın önUne çıktı. Karşı bayirlara bnktı. Kahverpngi taşlar. kuru toprak. Tek bir yeçillik yok. İnsanın beynini döndüren bir sıcak. Tanrınuı linetledlgi ycrler. Buyur binbaşım! Softuk suyun var mı? Var binbaşım. Getir, dök bajıma. Sabahtan berî kaçıncı kez »u dHktürrt» başma. fi çalıştı. Be? dakika sürmüyor, Allah kahretsinK Kurulanmadan oturdu yataja. Taın o sırada telrfon çaldı. Binba»ı Dtmitris. buyurun. Bııyurun albayım' Kvpt .. Evet... Çok iyi olur albayım. Bunalmıştık zaten, hay hay. Yarın akşam altıda. tdmende. Nöbetçi subaylar kalncak. Başüstüne!. Telefonu kapattı. Heey! diye bağırnrak çıktı dı.şarı. Bölük komutanlannı buraya çagınn. Yarın nöbetçi sııbajı\kim? BölOk komutanları çadırlarından sesini duymuslardı. Hrr zaman böyle deJtildi htnbaşının sesi. Önemli bir şey mi vardı? Çabukça hazırlanıp geldller. Yarın akşam Afyon'a gidiy'onız. Balo var Nöbetçt hangini?? Benirn, dedi Yüzbsşı Sarakos. Uzun boylu, sinirlı bir adamdı. LİCE 1976 R*p«r»ı| v* fatojrıf: Hikmet ÇETİNKAYA Kar altındaki Lice'de hastalar soğuktan ölüyor lict'dt çıdırlır t« konutiır Nöbetçiler kalacak YUzbaşı Sarakos. Kaderine küs. Bir aydır şehre inmedim Binbaşım. Pazar gllnU gönderirim. Emir böyle, kusura baknıa. Yarın akşam taburun sorumluluğu senln. Cevap vermedi. Agzının içinde söylenerek dışarf çıklı. Hazırlanın arkadaşlar. Yarın akşam saat altıda Tümen Karargâhında olacagız. Arabalar bizi oradan alacHk YUzbaşılar scvindi. Ellertni birbirine sürttuler. Yalnız birisi «oğuk karşıladı. Ne balosu bu binbaşım? Moral kazanmak içln eglenecegiz. Agustos ayı çıksaydı hiç değilse. Geçen senn bu R<lnler... Hııtıra, haklısın ama komutanlıgın haberalma EÜCÜ kuvvethdir. Bir tehlike yok deınek. ÜzUlme... (DEVAMI VAR) Üç kişivdner. O köşesinw*wtr atjyc BltUİpedisindeydi. 4)4|er bir yaş büyük olabillrdi. SaçlarT kesikti. Üçü de sigara içiyordu. tleride, kaldırıma yakın olan yerde davul zuına çalanlar ya altısında ya yedisindcydı. Yrrn bir ceket serınişlerdi. Gelip geçpnler yırnııheşerlikleri attıkça daha da hırslanıyorlardı. «Mnltepe, Kcnt, Saınsun, Danhil « Hpp aynı yaştaydılar. Rn biiylikleri onbeşindeydi. O büyük alandun tüm Diyarbakır çarşısma dek yüzlerce çocuk bir paket karaborsa ya da kaçak cavur slgaraeı satnıak için yalvanyorlardı. Japon pazannda aklınıza ne geliyorsa hepsi vardı. Alman, Ingillz, Kranaız ve Çin malı n» ararsanız bulabillrdiniz. Üstellk aynı malı. örnegin bir dürbünü dışarıdan daha ucuz bir d»|erle alabilirriiniz. Çocuklan. o yalın, kömür gö>lü çocuklan kaçak sigara «atmaya zorlayanlar kimlerdl? O'nları bu boşluga iten gtlçler neredeydi? lice'yt doğru ı O'nları hulmak oldukçn gücttlr Diyarbnkır'da. Vaîandasın kimi sokaklardan geçmesi yasaklanan bu büyük kpııtimizde. kaçakçı agalnrı kol gezer. Sömurü düzpni alabildiğine işler. SOy gunun danlskası yapılır. Ama poliKimlz. .jandarmnmız VP o görkemli binası içındekı MİT. devrimci avıncladır. Mardin'de bir mngara içinde öldürülen beş kışmin Ttlrk Halk Kur tııhış Ordusundan olduftunu Filistin'rie egitım gördüklerini açıklnyan scvcılnrımız vardır. Ama hu öldürlllen beş kişinm yaşamlarını süvdürmek için kaçakçı a«a!ara Suriye'den katır başına üo liraya mal tajıyanlar oldugunıı tüm çevre bllmektedir. Sayın savcınm THKO mensubu oldugunu savladığı beç kişiripn blrisinln vasının atnıı$bftî olduğunu Mardin'de bilmeyen ynktur. Lirp. BPİPdiyp Başkanı Halil Akrriıl'lp yola koyulduk. Üç gündür bahara dönüşen hava yins kışladı Sabah Diyarbaktr'da başlııyan sulıı kar. Silvan kavşaRmdPiı Lioe'ye sapf'Sımızda ıyirr hr'sMrdl. Doga beya7a biirilnüyor yol nldıkçn. Lice'nin daft köylerine ula.^mamızm olanaksız otdugunu alınamıyor, bittiği açıklanan konutları bHen kenutlırın htliiı burıtı. Llc«'d» ıttytpı fasljlıri olmadığından halk çok guç durumdı söylliyor başkan. Bugiine dek yardım gitmemiş köylerden ıöz ediyor... Sonra yardım konuauna deginiyor... «Yardım nasıl geldi, nereden geldi ilgililer açıklamadı şu ana dek. MC Hukümet.i Lice halkını cezalandırıyon bugün. Lice'ye ceza vermekle Türk soluna ceza vermiş sayıyor Halkın bilinç lenmesini önlemel: istiyor. Ama Lice halkı daha da bilinçleniyor. Yıllarca ezilmisligin n'oldu gunu blliyor I,ifsliler. Irkçı ve »öven baskıların acısını duyuyor bu halk. Yetkililer yardım k.omitesinde halkın bulunmasını kabul etmedller. Muhtarları topladıiar ve ellerinden yardımla ilgılı belgeler aldılar. tmar ve Iskân Bakanlığı soba göndermiş. Şu an da sobalar nerededir? İmar ve tskan Bnkanı bunun ynnıtını verebllecek midir? Sayın Bakan yanıt. vermederı ben açıklayayım: Sobalar Deprem inşftAt Amirligindedir.» «Pirlnç yardımı nasıl yapıldı?» GulUyor bu sonım ks başkan. Lice'ye otuz kllometre var. Kar tiplsi başladı. Güçlükle kullanıyor Hollanda'nın yar dımı olan ambulansı şıotör... «Pirinç dRgıtımı çok ıİRinç. On kijilık aile bir kilo pirlnç aldı Bir iklftl <ı« bir çuval pirinç alma otanagı buldu. Naavl bulundu bu olanak? llgilller neden verdiler çuval çuval pirlnçleri, ellerinde kart tftşıyan kimi kişilerc? Yineliyorum neden kdinıtryp halktan kimse alınmadı?» Yltlrilan çıdırlır •Yitirilen çadırlar konusu var «anırım. Almanların çadırlan yitirilıni^V» «Dı$ yardım konusu bu. Almanların çadırları yttirılmiş Lıce'de. Almanlar kendilerı aradılar bulamadılar. Alman Saglık Bakanı kendisl aradı bulamadı. Slmdiki çadırları geçici olarak verdılp.r bize. Sonra gerı alınacak hu çadırlar. Kızılayın çadırları felaket. Kış güntlnde bu çadırlarda yaşıyor Li celller ve çevre köyler. Göreceksiniz »Itüglnüzde. Ktmın yaİHn soylcdiRini goreceksiniz. MC iktıflıırının tıalkı nasıl aldattığına görlerinizle tanık olacaksınız. TV kamerası mlnarerien çek ti Lice'yi. Görkemli btr grtrünt) mii vardı. Neden yfckın plan çfilısmadı. orada olanları bitenlen vp.rnıodi.» • Neydl olup bttenler?» • Lice halkındnn kimse yoktu Başbakan SUlnyman Demirel'i ve diğer bakanları dınleyenler arasinda. Alkışlayanlar Liceliler dpgil. Ankara'dan getlrilınls ve inşaatta çalışan işçilerdi. MUteahhitler bir gün önceden öğretmişlerdı naııl aUuflanacağını tşçilere.» «Gıda yardımı ne durumda'S • Pir tek fırını yok Lice'nin. Fırını yapnn mUtealılıit kaçtı parayı alıp. Ambulansımız var iki tane. Blrlsinl Hollanda'da çalııjan lsçilerimiz, dtğerlni Leventer Belediycsi armagan etti. Ekmeği bizı ızleypn ambulanfila getiriyoruz. Her sabah doksun drtrt ktlometre öteden Diyurbakır'dan aracı dolduruyoruz. Daha önce bes bin ekmek getiriyorlardı. Bin tanestni şoförün çalıp sattıgını, iki bin tanesinin ise sağa sola dagıtıldığmı saptadık. Lice halkmın eline iki bin ekmek ya geçiyordu ya geçmiyordu. Şimdı bu işi blz yapıyoruz.» Hııtalıktan öltnler Az bir yolumuz kaldı Lice'ye. Kar lyice bastırdı. Şu karşı dagın eteklerıne yaslıuımış knylerden sö« ediyor Halil Akgül. Ştmdlye değın tek bir yardımın ulaşamadıği köylerden. Lke depremlnden iki ay sonra tlçeye gelebilmis köylüler. • Hastalar» dedim, «HRStalan n'apıyorsunuz?» Aslında en büyük sorundu hastaların durıınıu. İki ambulansla götüruyorlardı Diyarba kır'a. Lice'de bir doktor btr sag le. Kîşiye yaban yaban bakan. lık mcmuru vardı. Bu sorunu Morarmış ellerıyle, tıfalmıs g6ışöyle dile getirdl başkan: leriyle tize bir türküyü anırnsatan. c Soğuktan on klşi öldü benlm bildiğim kadanyle. Mayıs başılşte burası Lice... Depremden na dek köyleiR ulaşmak olanakyedl ay sonra Lice... sız. Havalar böyle glderse maGözlerinde bulut, gözlerinde yıs sf"~''rını bulur koylere var özlem, gözlerinde ezilmişllk d6mak ıçııı. Dag köylerinden şu lu insanlantnız. Bir bâşlugıın ana dek bir haber ahnamadı. ' içinde yüzmeye bırakılmış horl.ıce'nın İçinde alt yapı yok. lanınış halkımız... Yagmur sularını kullanıyor lştc bilen konutlar.. Kar suhalk. Bagırsak hastalıkları art yu basmış odaları... Ne kanal, tı. (iörüyorsunuz kışı...» ne lâğım hiç bir şey... Hacı Mehmet kolumdan tutup • Bu kışta nasıl kalıyorlar çagösteriyor bir bir. dırda?» Gozlerl açılıyor, kapanıyor .. «Göreceksiniz az sonra. Na«Geliler. kandiıiler kandlriler sıl yaşandıgını göreceksiniz çagidiler.. • dırlarda. Yapılan konutları göDaha ne zamana dek kandırArecekslnlz bir bir. Kim yalan söylüyor kim sfiylemlyor ortaya caklAr Gözler açılnns artlk. Bu oyun sürmez biten« dek. çıkacak. Llcelıyı bırakın dag Kar lyice bastırriı. Pıızlar sârköylerınde yajayanlar n'apsın? Hastalarını nereye götürsUn? kıyor saçaklardan. Diyarbakır sigara satan Ben şaşıyorum çadırda yaşayan çarşısında kaçak larn inanın şaşıyorum. Nasıl öl çocuklar. O btiyük alanda zaf mezlerv Araçlann mazotu donu atan çocuklar Şu gördUSUmiiz bitmeyen fı» yor softuktan...» rın. Muteolıhiti Ltce'derı Kaç«Altı ÖIU var dedinlz?» mış. Üstelik paralan alıp kaç«Altı öllt nedtr kı. Bu soğuk mış. tan. bu kıştan sag çıkılır mı çaSaçak »açak her yer. lnce blr dırda?türkü uzanıyor uzaklsrdan. SeElbet sağ çıkılmaz... vilen hır tfirkü... Yıkılmış blnaların arasından Oy Iice oy ppçıyoruz. ^aşkın şaşkın bakan gözler. Klleri ceplerlnde, kasYırın: XU(UK AY$E'NiN ketli insanlar ölUKd... Çoçuklar Ustik kunduralarıy GARTH TiFFANY ftAK.BUMODELİN TÜMac TIM. oe&itrrrcr C£M8EDİNPE»J OK4MA BIBTUBUJ