Katalog

DORT CUMHURİYE1 21 Nlıın 1976 ı \ frÖILİİKLu 6i8iH tıKmutn. HELE İIEN ^ K VAPTıöıMıDüYARİIE AB2ULCANBAZ •frtö TARTIŞMA Samim KOCAGÖZ 10 Çıktım yatnJttan; Ustüme hir gömlek, ayagıma blr pantolon çektp, salona yUrüdüm. Bu sırada bizim Remzifnın esi de sokak kapısından glriyordu. LSfivinçli görünilyordu. Oım, «O... bııyuıun Ünlü hanım, hoşgeldiniz..» dedim, dedım ya Selrna, bana karşılık verecek vakit bulamadı. Remzi'nin soyadı Ünlü oldugundan, eşine hep Ünlü hanım derdim. Çevresini bizimkiler aldılar: Her kaiadan tair s,es çıkıyordu. Selma, «Gözünüz aydın! lyi habeılerım var.. Biraz bnce Remzı telefon etti: Fahri'yi Emniyetten bırakmışlar; Erkal da yanındaymı?... Neredoyse gelirler...» diye salonu çmlattı. Kerıde, Selrnu1nın boynuna surıldı. Babam kcndısini blr koltuğa bırakarak, çıkardığı gözluklerinı silmeyo başladı. Aıuıem ağlıyordu. Anladım kl arkadaştan öto kardeşım Remzi Ünlü, benı savsaklayıp eve göndermiş; ışin ardını bırakınamış, çocukların durumu ile bu saatlere degin uğraşmıştı. İşin sonunu dn bize degil, karısıım haber verıp bızo yollaınışü. Bir süre daha ortalık kaynaştı; sonra salonda blr sessizllk Oldu. Herkesin kulağı kapıda, gözü penceredeydi. Çok geçmeden bizim sokaga bır t.aksi Rİrdi; apartmanm önünde durdu. Hepimiz, pencereye koşuşmuştuk. Remzı, önden indi arabadan; şoförün parasıru veriyordu. Arkasıııdan Fahri ile Erkal indiler. Kapıcı Ahrnet efendi, onları karşıladı. Bu kez, Ferlde, Selma, kızım kapıya; sonra da merdivenlere koştular. Apartmanm öteki dairelerindeki komşular da merdivenlere, sahanlıklara dökülmüştü: Gr<;miç olsunlar.. Hoş geldın gürültüsü içinde bizim Fahri, geldi, «alonun ortasında durdu. Yüzü, biraz sararmış, gozleri, uykusuzluktan olacak, kanlanmıştı. Herkese gülümsüyordu. Blr yandan da, «Ne bu telâş? Ne olııyorsunuz canım...» dlye söyleniyordu. Bu sözlere birden annem isyan etti: «Şunun .vediği naneye bok! İki yıldan beri her gün yüregimiz ağzımıza geliyor. Okuyacağız diye evden çıkıp gidiyorsunuz; sokaklarda horozlar gıbi dö'vüşUynrsunuz. Sonra da polisler sizl toparlayıp götüriiyorlar. Ha vurdular, ha vurulacaklar diye korlcudan canımız çıkıyor. Hem de karşımıza geçip, ne oluyorsunuz yahu! dlye alay ediyorsunuz bizimle...» «Babaanneciğim, ortada korkacak, heyecanıanacak bir şey yok. Nedenleri bir yana, arkadaşlar, gınava girmeyecegiz! dediler dün; glrmedik.» Bu kez babaın patlariı: «îyi lıalt ettlnlz! Arkadaşlardan sana ne? Girseydin sınava; bu belâ da bitseydi...» Bu sözlere, Fahri'den önce hiç ummadığım biri, salonun kalabalığı içinde, dış kapının ıçinde dikllen kapıcımız Ahmet Efendl karşılık verdi: «Erkeklik ne güne kaldı beyefendi?» Ahmet Efendi, alay mı ediyor dlye baktım: çok ciddiydi. Herlces dönmüş, hayretle kapıcıya bakıyordu. Babam ona da çıkıştı: «Bu işlerin şakası yok Ahmet! Çocuklar, kimvurduya Ridiyor. Böyle kavga dövüş olmaz. Adamlar silahlı, sopalı, muştalı. Istanbul Valisi, Emniyet MüclUrU armut mu topluyor? Ne armudu; •ylemciyiz diyen bu budalalan toplanınkta.. Hani «tecavUz» edenlerden yakalanan? Seninle biz, valiliğimizde böyle mi (icraat) yaparflık?» Ahmet Efendi, riireniyordu: «O zamanlarda da icraatlar başkaydı beyefendi. Şimdi Içlpr çok karıştı; icraat filan kalmudı. Fahri'lerin yaptığı doğru. İşçiler ne yapsın? Beninı oglunı Ali, ne yaptı biliyor musunuz?» Meraklandım içinde bulundugumuz durumu unutarak, sor•Ne yaptı Ahmet EfendiV» «Ne yapacak bey; gittl Partiden kaydını sildirdl. Fabrikadan böyle böyle dernişler.. kaydım Partiden sildirmeyenleri işten alacağız clemişlcr... At.tik.lan da olmuş... İki çücuk, karı, kendist aç lcalacak... Diyeceğim, erkeklik o yakada sökmedi!» «Vay neler oluyor!» dlye söylendim. Erkal, bir sandalyeya lllçmiş, asık surailu öylpcp ıkı yakasına baknııyordu. Fahri, ortalık yerdo dikiliyordu. Remzi ÜnlU, baktı ki bu çeşlt çekişmelerin sırası değil, «Bu tartışmalan sonra yaparız... Haydi sen, elini ytlzünU yıka, tistünü değiş...» ctıyp Fahri'ye soylendi Feride, annpsi de, «Elini yüziınü mü sade, banyo yanıyor; git yıkan yemege dek; bitlenmişsindir Allah bilir...» diye Fahri'yi içeriye yolladı. Ortalık biraz yatışn. Komşulardan yakın tanıdıklan, «geçmiş olsun..» diyerck çekilip gitıilfir. Ferıde, Ahmet Efendiyl bakkala yolladı. Remzi'leri, babamlan yemege alakoydu: «Selma bana yardım eder; var yiyecejimiz ya, daha birşeyler hazırlanz...» dedı. İkısi de mutfağa yürildüler. Erkal, elinde kltaplar, delterler, kapıya yöneldi. Deaesi sordu: «Nereye gidiyorsun yine?» Erkal, gülıneyc başladı: • Karşıya, eve gidiyorum dede. Elimdekileri bırakayım; blraz toparlanayım, yemege Keürim biraz sonra...» «lyi.. bir yerlere kaçayım demc, ayaklarını kırarıml» Babamın bu öfkesine hepimiz güliiştük. Ben, sordum: «Bugiln ne sınnvı varriı Erkal?» «Statik'ten gırdıfc sınava dayı.» «Nasıl gıtt.i?» «Aklım biraz karışıktı ama haçardım sanırım...» «Sınavdan çtktıktan sonra akşama dek neredeydin?» dlye babam sordu. «Emniyet Müdürlügünün bnünde nöbet» «irdık arkadaşlarla, Fahri'lerin çıknıasını bekledik...» «Fahri'leri salıvcrmeseydıler hır çıkaracaktınız demekV» .Yok dedeciginı, uklımıza böyle şeyler getirmcdik.» «Haydi haydi.. beıı, sizi bilirim. lyi ki sizi de içeriye almadllar; Remzı amcan bır de sizinle ugraşacaktı...» Erkal, sesini çıkarmudı; çıkl.ı gitti. Babam, gözlüklerlnl şöyle bir düzeltti; kr.lklı rji.ıırdugu yerden, Remzi'nin karşısındakl koltuğa otıırdu. KlirıcİPkı lesbıhim şıkırdatü: «Bak Remzi bey ogkım, sana bırşey diyeceğim...» Renızl. doğruldu: «Buyıımn bpy amraVu «Bız, bunlarlu gelecekte bağdaşamayacagız.» (DEVAMI VAR) Türkiye AET ilişkilerinde son durum TÜRK VR ORTAKPA7.AR VZMANUHISDAM OMJ.S4N ORTAK KnMİTF.NlN HAZlHLADlfil 30 MART 1976 TARtHÜ RAPOR. Ithalatta miktar kısıtlaması konulması gereği ortaya çıkabilir Tllrkiye'nin tlcareı »çıtının kapatılması yolunda ne Ribi tedbirlcr dussünUlrb11ir? TUrMye ve Toplulugun, ortak blr davranıs içinde, Türk ihrnratını gfili?tlrmo yolunda alabileregi tedbirler neler olabilir, bu tedbirler ne yönde gcliştirilebilir? Raportın bu kısmında, bu alanda öngörülebilecek bir serl ortak davranı? olanaklan ortaya koyulmuştur. Bu alanlarda riojal olarak başta Türkiye'nin çaba göstermesi va Toplulugun da bu çabalara etken bir biçimde katklda bulunması esastır. ÖNEM TAJIYAN NEDİRI Türk tlcaret dengesinin düzeltilmesı yolunda, ihraeatın geliatirilmesinin büjrük bir önem taşıdıgı ortadadır. Bununla bırlikte, bir yandan sanayilesme sürecinin gerekleri, diğer yandan ıthalâttaki finansman güçlükleri dolayısıyla, Türkiye'nin, kalkınma plaıunın önceliklenne ve ödemeler dengesinin olanaklarına uygun bir biçimde kontrollii hir ıthalât politikası gütmeye zorlandığı da bir gerçektir. Bu politika, esasında dogmakta olnn sanayileri koruyucu etkişj .dolayısıyla, tic^re,t aÇiftmuı kapatılması yolunda alınabilecSk tedbirler arasında, ihraeatın gellştirilmesiyln aynı olçtlde, olumlu bır tedbir niteligini taşır. Türkiye "kontrollü bir ithalat,, politikası izlemeye zorlanıyor TÜRKİYE'NİN BELiRLİ BİR FAAliYET SEKTÖRÜNDE KALKINMA PLA. fllNJN PM^LiKlERjHi^ÖNGÖRDÜ60 SANAYiLEJME GEREKLERiNE iLiŞKiN OLARAK ORTAYA ÇIKAN GÜÇLÜKLERİ DAHA iYı KAR^ILAYABİLMEK iÇiN ESNEKLiK TEDBtR LERİ AÜNMALI. KONTROLLO İTHALÂT POLİTİKASI, DOuMAKTA OLAN SANAYİLERİ KORUYUCU ETKiSiNDEN ÖTÜRÜ. TlCARET AÇIĞINIH KAPATILMASl" YOLUNDA AUNABiLECEK TEDBıRLER ARASINDA, İHRACATIN GELi5TiRiLMESiYLE AYNi ÖLÇÜDE OLUMLU BiR TEDBıRDlR. Ithalâttaki artışta, ithal fiyatlarındaki yükselişlerie Türk ekonomisindeki büyümelerin rol oynadığı ortadadır. fthalatın % 95'inin yatırım malları ile hammaddelerden oluştuğu da meydana gelen açık konusunda gözönünde tutulmalıdır. n»m\i mn&Aeîtri* mtitiar fcuütlamaları knyabilectkttrıni önghrmtk' tedır. Ancnk, bunu yapnbiln\it\ ic'n kısıtlama koyriuöu târiMen ftnceki »nn üç ı/ıl/ıfc Topluluk ç\Jftjlı ithalât orta\amaxm\n en a* % 75'in« eşit •miktarlarda Toplttluk lehin» kmtenian açmak mteboriı/r<i vardır. Bu mecburiyei. Türkiy* yönünden. bu korunma hükmünün ttkenUğini. özeüikle Top luluk cifctî't iihalAUn arttf atet*rdiği dHnemlerd* büıtük çapta j/ttirmektedir. Katma Protokolün Î2. maddtsinin 4. paragrafım değiştiren (hanilı onavUmmamıf) Tamamlayıet Protokolün 4. maddesinin ik\nci paragraUnda Türkiya'nm konsoliâ* tdilmif libtrasvrmvna ban ftıri lor alttnda miktar kmtlaman kth nulması olnnağı önaSrtilmiiştür. Bu olanak, 1957 Topluluk oktflı 0halâtın % 10'unun konsolide Itbtfrasuon listtsinin rtterans deâerinin dtğlşmtii. konsolide Hberanyor !i»ttninden çıkan maddeler için Topluluk lehine en az % fifl oranmda kontenjan açümatı ve nihayet Ortnkltk Konfeyi kararma bağlı h*ilunmast oibi kosuUarla »ımrlandırtlmıj bulunmaktadtr. Bu vükümlülükleri ortadan fcflldıraoak şekilde mekamzmalorm esnekleftirilvtesi, Türkiue'v* n' flrt öneelikleri va ekonomik polftflaiınTitn hedefleri çerçevenmde UbalAhnt daha iyi kontrol ctms olanağım taöiayaeakitr. Aynco. Katma Protokolün 90. macldesi uyannca. TUrMye. ekonominimn bir faalivet sektüründa dıj nuüi istikrannda veya bir bliloesinde oüçltiklerte fcarjılastldıfii takdirde korunma tedbirleri alabilmektedir. Ancak. bunlarm. ortakUtm iflevifini mı az aksaiacak trd birlar olmaat va ortaya çıkan güçlüklerin giderilmen için aerrltli fflçiiyü hiçbir jekilde ajmaması fmçörülmüsiür. Ortaklığtn normnl l$leyi$lnflen ayn va konjonktürel olarak ortaya çikan aüçlükltri karvlnvmk oayesiyle Türkiye için olıiuiu kadar. Topluluk için de önaürillmü$ olnn bu ttdbirterinin. bıı aibi aüçli'tkltr karııııında taraiiardnrt daha çok *\kileneetk olan Türkiye için mtlmfcün nldtıüu kadar arnis hir ftktlW yorumlonmam aerfklidir. « (2) Bu konuda. Türk urmanlan. tamnminınn vrntnkol miuakerfleri sırasında pamuk Miği için Tllrkiyr tnrnUndnn övrrilen kımt<m)nn miktarlanmn /S O f Um. tdifler vaOl mttklular* pozisuomında '25110 ton vn petrol ürünlcrhıde i.tfl l.M.OOn ton oldugunu tekstil ürünlerindM ihracat artışı targt.itnda bu rakarnlann oldtıkça müterati »eviyed» kaldıklarını ileri sürmüflerdir. SANAYİ ALANINDA TÜRKİYE'NİN REKABET DURUMUNUN MUHAFAZASI VE iYiLESTiRiLMESi OLANAKLARINI DAHA ÇOK TEKiTiL VE PETROL ÜRÜNLERi KESiMiNDE ARAMAK 6EREK. BİR DE YENI PAZARLAR ARAJTIRIUBiLiR. ORTA VADEDE Aynjıda üzerinde durulan ortak davranış olanaklan. kısa ve ona vadertp sonuçlar dogıırabılmcktedir. Nitekim, yukarıda sözü edilfin ithalât pnlitikası ila surüm kolaylıklarının iyileştirilnıcbi, ihracatı geltştirici tedbirler, Türkiye'nin yoıu pazarlar araştırma olunuklan, nisbeten kısa varifide Türk ticaret Bçığıaı düzeltmeye yönelik tedbirler olarak nıtelendirüebilir. TUrk sanayi ve tarım yapısının güçlendırilmesl, Türkiye ile Toplııluk arasında işbirligi olanaklarının gelişttrilmesi ise, TUr kiyc ile Toplııluk arasındaki ticari alışverışin dengelenınesi yolunda genel nilelikleki ve orta vadedu sonuç veren tedbirler olarak sayılabilir. İncelemeyi Kolaylaştırmak gayesiylc, öngörülebılecek tedbirle ri douurdukları sonuçların kısa veya orta vadeli olnıaları bakımından iki kısıma ayırmakta yarar olacaktır. ÜÇÜNCÜ KALKINMA PLÂNINDA İLK ÜÇ YIL İÇJN 4 MilYAR 559 MilYON OOLARLIK BiR iTHALÂT HACMi ÖNGÖRÜLÜYORDU. OYSA iTHAIİT HACMi, ÜÇ YILDA 10 MiLYAR 4 7 6 MiLYON DOLARA YÜKSELDi. İTHALAT POLİTİKASI üçüncü Kalkınma Plânında ilk üç yıl içln 4.5."ın milyon dolar civarında bir ithalât hacmi onRnrülmekteydl. Oysa, ithalât hacmi bu süre içinde fhlıyatta 10.476 milyon dolara \oikselmiştir. Ithalattakl bu artışla, ithal fiyatlarındaki yükselişlerie TUrk ekonomisindeki büyümelerin rol oynadığı ortadadır. lthalatın «,'» 95'nın yatırım malları vo hammaddelerden oluştuğu gozönünde bulundurulursa bunun, esasında, hızlı bir sanayilesme süreci içinde olan bir Ulkenin olgusu bulundıığu açıklıkla belirir. Bu gerçeğln yanında bugün gidtrek büyüyen dış deııge ihtiyacı Tüıkiye'de ekonomik plânlamıı ile Rörevli mereiler ile dış koşullaru uygun bir ekonomi politika uygulama durumunda olan sorumlu mercileri, yatırım projelerinin gerçekleştirilmesi açısından TUrkiye'nin kalkınma stratpjisi önceliklerini giderek kesin bir biçimde ortaya koymaya zor lamnktadır. Bu önceliklerle ilişkili olarak, pl.inlama ile görevli mercılerın ithalatı kontrol etmeye imkân verpcek yolları elde bulundurma ları zorunlulugu ortaya çıkmaktadır. dum: Aynı îekilde. TUrklye Ozellllcle Toplııluk çıkı?h tthalatında büyük artıslar olduftu bir dönemdo karsılaştığı yeni durumlan uy gun tedbirler çerçevestnde übere edilmiş ancak konsolide edilmemi9 ithnlatına dahi miktar kı sıtlaması konulması sarureti ile karşılasabılir. (1) L'Ç SERİ TED&İR DAHA Ttırk ticaret açığının dUzcltllmesı için, kontrollü lthalât politikasının, TUrk ihracatını çeş.itlendirmeye ve geli»tirmeye yönelik tedbirlerle takviys edilmesi önem tnsımaktadır. Bu alanda ise, kısa vadede sonuç dogurabilecek üç seri tedbir düsünülobilir: TUrkiye'nin tarım ve sanayl lirünlerine tanman ııUrüm kolaylıklarının iyileştirilmesl; ihracfttının geliştirilmesi yolunda ticârı işbirligi tedbirleri ve nihayet yeni pazarlar araştırılması. çok yararlı blr re.ilmln TUrklyey* ttnınmasına tmkan vermekte oldugunu kaydetmekttdir. Topluluk, bunun netictsl olarak, TUrkiye'nin topluluga yöne lık Ihraoatını ve bu arada tarım ürünleri ihracatını arttırabllmeıt, bu ihracatı çeşitlendlrabilmeai gereğlnin bllinci lçerisindedır. Bu nedenle, topluluk. TUrkiye İçin ihrac yönünden önem taşıyan tarım ürünlerinin topluluk paıarlarına sUrünüerinl kolaylaştıracak tedbirlen. bu UrUnlerin topluluk pazarlarında karsıla»tıkları diğer lhracatçı Ulkeler rekabetinl gözöntlnde bulundurarak almaya hnzırdır.» Sanayi alanında ise, TUrkiye* nin rekabet pozUyonunun muhafazası re iyilestirilmesl olanak lannı daha çok teksHl ve p*txol UrUnleri kesimind* aramak gerekir (2). YARIN: İHRACATI GElpRMEK ICiN DtPNOTlJkR : (1) Türk utmanUm bu noktada fu husutları bflırlmişlerdir: Katma Protokol ve Ankara Anlaşması Tilrkiye'jje bu otanaklart sağlaj/an konınma hilkümleri içermekfec/ir. Ancak bu hükiimlerde çofe kıtıtlauia kofullar öngörülmektedir. Nitektm. Katma Protokol'ün 7İ. marlriesi Türkiye'nin ithalAtt liber* erfifmfj ancak konsolidt tdü TOPLULUK UZMANIARININ IÎİRAZI Türk uzmanlan, bir kısım tedbirlerın ortaklık çerçevesinde yürüılükte olan (veya yürUrlüfce girecpkı hükümler çerçevesinde uyguhuna Korebileceklerinl, oysa özfillikle aşasiıda öngörülen dl ger bir kısım tcdbirlorirı tse, bu hükümlerde bazı düzenlemeler yapılmasına ihtiyaç gösterebile(îegmi, bu duzenlemelerin kapsamtnın ise, yetkili ortaklık organItırınca kararlaştınlabileceğini be lirtmişlerdir. Türk uzmanlan, bu tedbirlenıı ortaklık ilişkisinin iş leyişini ıyileştirmcye ve dolayısıyla bvı ılişkiyı (;ü'.'İP"dırnıeye yö nelik nlduklarına da dikkati çekmlşlerdir. (Sözkonıısu hükümler ilgili kı isımlardaki dip nollarda yer altnaktadır.) Toplülıık ui'inaıılnrı ise, hukuki nitelik ta.şıyan bu noktanın incelennıt'sinı ortaklık organlarının ypt.kisinn ait. oldugunu ifado ederek bu konuda hir gnriış ıleri svirmr olanaCına sahip bulunmadıklannı ilade etmişlerdır. VEFATLAR İÇİN Kıymetll hocalar r« duahan lardan müteaekkt) r.enaze me rjısim ekibımtz. bır tele tonla eınrtnuriedlr. Gazete ilanı ve umum muamftiat tçın ayn blr Uor«t alınma* cenaM ıslerlni ışletmemu deruhte eder, acı eünlennızı paylasırız. 40 68 84 PTT FABRiKA MÜDÜRLÜGÜNDEN: IHRACATTA SÜRÜM KOLAYllGl îhrncatın çejıtlendirilmesi •• fcehstırilmesl yolunda gösterilebilecek bütün ciddi çabalnrda, tanm alanında olsun, sanayi alanında olsun Türkiye'nin ıhraç ettıgi ürünler İçin sağlanan rekabet pozısyonunun önce saklı tutulması ve sonra da lyilesurilmesi esastır. Tarım alanında ortaklık konseyinin 1 mart 1976 tarihinde yaptlan son toplantısında topluluk hryetinin beyanı esas alınarak iyileştirmeye gitmek olanaklan vardır: Operatris Mikrotelefonu Çantası ve Başyastığı Satın Ahnacaktır Idarl v« Tekntk sartnamesine ve Teknik Restrnlerlne grire, 2.S0O Artet Cperatris Mlkrotelefonu çantası. 2.500 Adet Operatris Mikrotelefonu Baş Yustıftı. kapalı yazılı teklif alnın ıısulU İle satınalınacaklır. Bu İse ait îdarl ve Teknik Şartnameier norrnal ÇK1I$ma gün ve saatlerinde 45 TL. mukabılinde, Omranıye'de bulunan Fabrikamız Malzeme Amirliginden aiınabılir. Tekliderin m'itaber olabilmesi için ihalaye tştirak ederek firmalann Şartnameleri Fabrikamızdan almıs olınası şarttır. Teklif mektupları en geç 17.5.1976 tarihlne rastlavan Parartesı güııü saat 15.OU> kadar Fabrikaınır Malsrrme Amirligine makbuz mukabilinde teslim edilnıeli vpva avnı Rün ve saatte Malzeme Amlrliğimlrde bulunacak şckılde posta ile gönderilmelidjr. Postadaki geçikmeler kabul edihnez. (Basm: 14*73) 3321 .ESNEKLİK. TEDBiRLERi Türkiye'nin belirl» bir laaliyet spktoründe, bölgesinde vrya m«11 düzeyde, bir yanrlan bugünkU Eelişmelerin etkisiyle diger yan dan kalkınma plânınm o'nceliklerinin ongordÜRÜ sanayilefme gereklerine ilişkin olarak ortaya çıkan Küçlükleri daha iyi karşıla yabılmek nlanagını saglamak üze re bazı önemli esnPklik tedbirlerinın nn^nrülmesi gereği ortaya çıkmaktadır. 47 20 06 ISlAM CENA2E NOT : Bütün muameıeler lş letmeye att olmak Uzere vurt Içt. furt dısı. vurt dışından yıırda cenaze nakll vnnılır Gtinün ner aaatinde emrlnl^dedlr. Cumhuriyet 3174 TOPLULUGUM İYİNIYET BEYANI «Topluluk Ankara AnUsması HUkümlerinln, giderek bir gümrük birligine varması gereken GARTH TiFFANY J28&