Katalog

••*• ~r ^ DÜR1 OJHHURİm 21 KASIM 1976 gîttâmFWPî^ı, 8 Stalingrad il Türkiye'de Eğitim ve Öğrenci Hareketleri Bugün tiniversste b«ı alanlarda oylesıne çok mezun vermektedır kı buniar issız kalabılmekte dır Ama bunun janında bazı alanlarda şıddetle eleman sıkıntısı çesıhyor Lstehk ıstıhdam edıleoılen personelın meslekı ttinık formasyonu bugunku ıhüyaçtan uzaktır Buyuk ıjletmeler bu eksiklıklennı ya dıs übcelerde oğrenci okutarak veya yakın donemde açılan ODTU, Hacettepe Unıversıtesi gibı okulların mezunları ıle Kapatmaya çalışmaktadırlar Bu okullarda eskı verleşık ünıversitelerd«n daha değısık bır oğrerum yapılmakta \e buniar bu nıteliklenyle modem ıs havatma çok daha uyarh eleman yetıştırmektedırler Nıtekım bu okullar» talep yüluektır, ışverenler aynı adı taşıyan ama degiîik unıversnelere bağlı fakülteler arasında değer nralamasını bümektedirler Fakat sorun çozülmus değil bufrün Şu yukardakı gayri resmı ama fuli uygulama, aynı tür diplomaya sahip olduklan halde defjijik ı?l«m goren msanlar arasında huzursuzluk yarattıgı gıbi is hayatmda da aksamalara yol açıvor. O halde oğretim dıizenı övle bır yapıya kavusturulmalıdır kı buralardan mezun olanlar aralarındaki duzev farkını büsinler, hangi okulun hangı zneslekler ıçm hangi duzeyde eleman yetıstırdığı onceden büırjın, diplomalar bu konuda güverullr bir booservis olsun «Büyuk ış çevreleri»ntn talebl budur. lşte bu talebt gerçeklejtırebılmenın kurumsal alt yapısı, taşra unıversıtelerınm kurulması ile mümkündür Bugünkü sistemın bu doğrultuda değıjtırılmesı hiyerarsık ogretim duzenmm nasıl bıçunleneceğını gosterır Olusturulmak ıstenen manzarayı, hıyerarşık öğre^im düzeninin en yetkın bıçımde surdügu ABD1 ne bakarak çızebılirız Amerıka'da da her eyaletın en »zındsn bır Uniyersitesı vardır. Ama bunlann dısmda, daha değışJc statüye sahıp, kımı eskıden beri ünlu, kımı yeni teknolo jık gelışmeye paralel kurulmus unıversıteler de vardır Asıl onemh kadrolar buıalardan saglanır Öburlen, daha çok ıns<»na «ünıversı*a mezunu» tıtrmi •venr, savgıdeğerlık sağlar, ama buralardan merun o'anlann yollan tıkalıdır Ote yandan Batı unıversıtelerındı a«!il bılgılenme ünıversıte sonrası çahşmaları, M A va da Ph D gıbı ünvan çalısmalanna aktarümıştır Do lavısıvla tabanda ünıversıte og retımı ^avgırılaşırken a«ıl para eder eğıtım kolav enşılmez b'r vükseklığe çıkarılmıs bo\ lece egıtımm hıyerarşık yapısı fnlen korunmuştur Murat Belge Omer Lâçiner Son Kursuna Kadar, Ç e T i r e n : N. DÎZDAROĞLU 7 a z a n : HEÎNZ SCHRÖTER Batı cepheslndeki Krivomusınskaja lle batı kenanndakl Voroponovo arasındakı detıiryolu ula$ımı kasım ıle aralık ay larında da sürup gıdıyordu 1942 jazının taarruz savaşlarında işletmeye açıünıa olan bu yol, vuKİerın v» ızne gıdenlerle gelenlerin taşınmasında değerlı hızmetler basarmıştı O güne kadar Kalaç lle Stalingrad arasmdaki demiryolu teslslennden gereği gıbı yararlamlamamiîtı 94 pivade tumealnden bınbsM Muth'un yetersız araç gertç ve az sayıdakı lokomotıflerle bu ışın yurütülrnesınde büyuk şeref payı vardır Bu tren, Noel sUresin ce son kUometrelerını vaprnı?, sonra da komür bitmıstı. X En Onemll besin maddesi ekmekti, daima da öyle kaldı Bütün birliklere vatecek kadar bir dagıtım vapabilmek içın ayarlanmada günlük ekmeğın adam basına 20O gr olacağı saptanmış, ancak durum gerektınrse bu pavdsn bır kısıtlama daha japılarak 100 grama ındırilmesı olasılıgı gozönünde tutulmuştu îlende vapılması dJsünülen bu kısıtlamanın bnüne gecmek, uç&klarda da ver .îazanmak düşüncesıyle Irazır etanek venne un getırtılmesi duşunlildü Bu güne kadar getmlen ekmeklerın hemen dağıtılması olanagına karşıhk getırtıleeek unun y«rlenne kadar taşmıp ekmek bRİıne getınlme»ı içm yeteri kadar fınnın bulunmaması nedenıvle bundan vgzgeçildı Hava ıkmali mn velersızl'ğı sonucu tavmlann kısıtlanması kaçınılmaz auruma gelmiş Noel'de bulunmaları nedenivl» bu zorunlulugun bel h edllmemesi gerektiğinden uvpıîamamn 26 arahîrta baslaması ongorülmüştu O günden bu vana ekmek S «rama indmlmıs öğO le'eri çoğunlukla kuru baklagtllerden olmak urere bir lıtre yagsu çorba, akşamlan bıraz konserve va da ıkinci bir vavan corba \enlıyordu Bunım sonucu olarak birliklerin hepsınde fenel bir guçten dü?me gorüldü Stalıngrad'dakl gamlzon komutanhjh tçin s»va?, aslında bir pepç ve \1yecek sortmu .dı Çlınkd yıyecek uısmanları konuyu harekat grubundakı suba"lardan ba?ka frürlü gorüyorlardı Bu n*aenle ikmali vapılmavan her yivecefın bir günde bittiğıni çorenlerin alınlannda, yetküeri oramnda, kın^ıklar artıyordu. '.,.x Ekim avında kullanılmayan fazla ha>vanlann dlnlendltilmek Uzere Şır guneyıne >oUanılmasi emredılmis, bundan bır gün sonra da onyedı bın hayvan Karpovka, Kamıjşevka ile Kalaç u*erınden Don bovunca dortnala Şır e gondenlmiş, ordan da daha uzaklara jollanmışlardı Kuşatmada onıkı bın at bırakılmıştı Bu onıkı bın sayısı msana buyuk gıbi foninüyorsa da üçyüa bin tnsana dağıtıldığı zaman ancak bırkaç aya yetebülyordu. X 4 zırhh ordunun kurtarma harekfttı strasında, Stallngrad kuşatmasının yarbaşkarüık grubunda hareketli bır çahşma başlamıştı Kurtarma ordusunun uç kuvvetlen, gereğı kadar yaklaştıkları anda ıçenden de çıkış haTekehne geçılecektı Ordular rrubunun yonergesıne gore, 6 zırhlı tUmen taarruza geçince, kamyonlara yuklenmış altıyuz tondan fazla ıkmal eşyası da arkasından gıdecek, yme boşluklarda toplanacak olan araç gerecın her fırsatta dışanya çıkanlınasına çaba harcanacaktı Ba?karargâh komutanlıfı ıçın bu ışler oldukça zor sayılırdı Fılamalar dıkılerek ıkmal yollan bellı edüecek, eşyalar kollara bolünecek, boşaltma komandoları da bunlan alıp dışan çıkaracaktı Otauklan verlerde bırakılacak olan tanklarla motorıze araç ve yol sıîmdırlerının duzenlı aralıklarla çekip çıkanlmaya haaır duruma petınlraelerı ve çevresınuı guvence altma alınması gerekıyordu Havadan cephane ve akarjakıt atarak çıkış hareketının «lireklıhğıni sağlamak gorevı hava kolordusuna venlmiîtı. Yan kapılarınm büyuk olması nedenıyle Ju 521er lkıyüz lıtrelık bsnzın varillerıni alçalarak atmava elverişlıydıler Tümenler kuşatmava jedmjz tonluk ıkmalın yapılmasını ıstemışler, bunun 1500 tona çıkarüması olasüığım da bne sürmüşlerdı Bu duruma gore işın nereye varacağînı tümenlenn takdır ettıklert anlaşılıyordu Ajrıca daha başka bırçok duzenlemelenn vapümasınt çerekMren konularda, ornegln kadro fazlası aygıtlann yok edılnjesl istenmış, fakat piyade tümenlenndekl fazla top ve motorlu araçlann yok edümesıne karşı çıkılmış, ancak, çeşitll bıruklerie bozkırda kurulan havaalanlartoın korunması iç'n 9 uçaksavar tümenındekı bataryalann bjrakılması sağlanabılnuştl. X Kuşatmaya uçakla getirılecek eşyalarla ilgüi daha birçok dert rardı Bır aralık kuşatmaya çok gereksız mallar getinldı örneğın bır gun beş ton bon bon seksn, on iM sandık gereksız erkek eşyası sonra tekrar ıkı uçak dolu«u ve dort ton agırlıtmda doxulmemış karablberle mezengüj denılen guzel kokulu bıtkıden getınlmıştı A\rıca yasaklanan ve hıçbır ışe yaramıyan ıstıhkam avgıtlarıvla Wehrmacht propaganda grubu ıçm bır surü gereç ıle bır ton baharat kordon kavışlan ıle el bombalan ve beruserien içın kılıflar getırilmıştı Bon bt»n şekerlen birliklere dağıtıldıysa da otekı mallar ıçın kullanma yen yoktu Gondenlen karabıberler ıçmde belkı yakm savaşlaraa kullanılması tasarlanmışnr dıye duşunduler Doğaldır kı, uçaklara boyle gereksız mallan \ük!even sorumluları bulmak çüç bir işti Ordular grubu ıle başkarargâh komutanlığı arasmda sureklı olarak telsis bağlantiM bulunmasına ragmen. her uçağı denetlemek olanaksızdı. X Aslında Stalıngrad'da savaş rutsaklan içm bır toplama kampı •vokta Çünku tuteaklann büyuk bır bolümü çalışttnlmak uzere seçılerek bırlıklerce alıkonulmuç. artanı da hızıa gerıye gondenlmıştı Gen arazıdekı Duîag20? tutsak kampı ise Stalingrad almdıktan sonra tutsak yıiüması olasılığım karşılamak uzere guzun Voroponovaya taşmmıştı Kuşatma kapandıktan sonra da karargahta bulunan tabur kuvvetındekı bır ışçı komandosu yol yapımı ıçın hazır tutuluyordu Karargâhtakı dort bunkenn bakım ve onanmı ıçm eylul avında ve butun kuşatma suresmce \uz ya da yuzyırmı Rus tutsagı burada alıkonulmuştu Bu dort bunkerden her bın sıkışık olarak en çok yuBsllı i'e •nızseksen msan alıyordu Kuşatmanın ılk gunlermde yakUşık olarak bunlarda yuzon, yüzellı ınsan bannırken, ılk kez olarak ylyeceğin gunden gune âzaldıŞı sıralarda bırlıklerm Sovyet 'dşbırlıkçüerı» nı Vorffponovo dakı Dulag kampuıa gondermelenyls bu dört bunkerde şımdı toplam olarak yedıyüz ınsan bulunu>ordu Savaş tutsaklannm yıyecek maddelen de tıpkı bırUklermki gıbı azalarak sjunden gune kotuleşnuştı Bırlıklerde bellı bır sayıda yedek % ıvecek maddesı bulunduğu halde, tutsaklar hiçbir ek besın maddesı almadıkları ıçın yalnız günluk tayınlanyla geçmmek durumundavdılar Yeme ıçme ışlennm sorumlusu olan levazım şefı Rehberg, tutsaklar içın ek vıyecek venîmesı volunda orduya bırçok kez başvurmuşsa da, ordu bunu nereden bulacaktı. Günden gune guçlerı azalan kamptaki tutsaklann vücutlan tıfuse karşı dayanıksız kaldığından her aün yırmi kişı olüjordu Uzun süren ugraîmalardan sonra tutsak kampına elli »thk Bzel bır yıvecek vardımı yapıldıysa da bozkır otu ıle samtndan başka bır şey yemediklen içın bunlardan da farfa bır yarar beklenemezdi. Süreklı clumler nedenıjle bosalan •verlere yenı gelenler dolduruluyor, daha da çogahnca tumenlen besleyem^dıklennden sadık «Işbirlıkçılerımı haska veTİere gonderiyorlardı Tutsakların Kızılordu'va pen \enlmesı sözu orta\a çıktığı anda kamptakller bu onerıye tum euçlenvle karsı çıktı'ar Ancak gereksınmelen şıddeüe arünca ordu başkomutanlığı bunların Rus taarruz kuv\et lerine teslım edılmesını te^iım ı«ıjn de une bunlann arasındakl tutsaklardan karargsh levtiimınaa çalışan Syrakin taraîmdan yapılmssnu emretü. (DEVA3U VAB) ABD'DE HER EYALETiN EN AZINDAN BiR UNiVERSiTESi VARDIR.ANCAK, ASIL ÖNEMLi KADROLAR ESKiDEN BERi UNLU YA DA YENi TEKNOLOJiK GELiŞMEYE PARALEL OLARAK KURULMUS UNiVERSıTELERDEN SAĞLANIR. SINIFLI TOPLUM YA D ISININ OLDUGU GiBi KALMASINDA EN KÖR VE BAGNAZCA BıR ANLAY1ŞI TEMSiL EDEN FAŞiZM, BiLiMıN EN SON VE YETKiN URUNLERiNiN ONCELıKLE DEVLET ELiNDE TOPLANMASINl iSTER. flstün millete bagımlı ve on«t his met arz eder durumda olınasını ıdeal (ulku) olarak sunar Dını motıflerı de kullanan Turkı^a fa sıstleruıın unlü «Nızam ı alem» fıkrırün ozu budur İş çevreleri, ABD'deki gibi hiyerarşik eğıtım sistemi istiyor de, avrıcalıklı nitelıkte öğretim vapma amacıyla kurulmus olan unıversıtelerde, yıgümayı azaîtmak ıçın gereğmden fazla adam alma zorunluğu ortadan kalkar, boylece bu kurumlardan gerçek anlamda seçkın mezunlar çıkar O zaman, ış\erenler ıçın çâlıştıracak msan bulma ısı kolaylaşır Iş ıçın basoiTan taşmın dıplo ması guvemlır bır «bonservıs» halıne gebr Hangı kademedeki işe hangi kunımda oğretım gormuş kışı nın alınacatı kon ısu bır arap saçı olmaktan çıkar Bunlar, şuphesız programın ideal olarak tasarlanmış ogele n Bu amaçlara varmak ıçm atuan her adunm başarı derecesı aynca tartışılabüır Ne var ki bu gıbı uygulamalann dunya çapında omeklerı vardır ve şım aılık belırlı başanlar da sağlan mıstır. Ancak bunun hakım sınıflann sağlayabılecegı azamı ılerleme olduğu ve bu nıtelıgi ıle anlaşılnıası gerektıgı unutulmamalıdu Üstelık bu ilerleme, sermayenın ekonomık toplum sal alanda buyuk olçude jerleştırdıgı ve korumaya çalıştıgı hiyerarşik düzenln hentts bu nitebğı tam beürginleşememiş egıtım • öğretim alanında da geçerlı hale getırmesı anlammda bir ılerlemedır Toplura sorunlarına ve onun onemlı bır parçası olarak genel ogretım sorununa gerçekten koklu bır eleştırel açıdan bakmayanlar. sorunun bu tarzda çozulmesım çok, olumlu da bulabılırler. «MıLLı EıLıM» Boyle bvr tezden ve böyle bir amaçtan jola çıkan şeve bılım demek bıhnı kavra.nının t my le dışındadır elbette Her şeydeı once bıllmin evrensel nıte l:ğı jok edılmış olur Her mıl letın faşıstının kerdı mılh tarı htnı, mılVı sos> olojısmı oluştur dugunu varsayarsa^, ortaya mil let sajısı kadar tarıh, sosyolojı «bılim»lerı çıkar Her ne kadar Nazi Almanya sı nda mılh fizık ve mülı mate matık bıle resmen oluşturulma va (.alışıldıysa da, günumüzün faşictlen dogal bılımlerde rnıUi 1 ğın pek sozunu etmıyorlar Doğal bılımlerln (fızık, kımja gıbı) yalnızca fen kavramım kapsajacak bıçımde anlaşıldığını vukarda soylemıştık. Yanı bılim faalıjetı toplumdakı maddl üretıcı guçlerın en çok, en yetkın urun verecek bıçmıde kullamlma sına yaramalıdır Bıhmın ılerlemesı sırf bu olçüler ıçınde onaylanır lşte burada faşıst anlayışın temel bır oz»Uığı ıle karşüaşırız Faşıstler genel olaras bılımsel gelışmenın ve ozel olarak toplumsal uretıci guçlerde<ı gelışmenın toplum yapısını da değışıme zorladığı, yanı toplumun bu gelışımlere gore japısal değışıme uğradığı gerçeğıni kesinlıkle reddederler Orüara gore bu toplum vapısı verıdır, değışmez Bız ekleyelım kı değışmemesı bagnazca savunulan bu vapı, mulkıjete gore bıç'nılenen sınıflı toplumun hıyerarşık yapısıdır O halde faşızrn bu hıyerarşık yapmın olduğu gıbı kalmasında en kor ve bagnazca direnen bır anlajışı temsıl eder. Bunun ıçındır kı devlet en vet kın araçlarla donatılmah son derece gelışmış ve yajgın bır ıs tıhbarat polıs mekanuması o luşturulmalıdır Bılımın en son ve yetkın urunlerı öncehkle dev let elınde toplamr Çunku amaç toplumun degışımi talebıni anın da bastırabılmektır Devlet bu amaeın aracı olacaktır. Faşıstlerin devletı mıtoslaştırma gayret lennın ozü de budur zaten Gorulujor kı bılımsel gelışme nın doğal egılımi faşızmm bnu ne bırbınne karşıt ıkı olgu k % o maktadır llkıne, janı bılımm, u retıcı guçlerın gelışimının, top lumsal yapıyı değıştırme ruteh ğıne şıddetle karşı çıkarken, otesıne, yani gıderek vetkın ve etkı kapasıtesı yuksek araçların oluşturulmasına sahıp çıkar Çjnku bunlan devlet denetımm de ve gozetırrınde kullanarak toplumsal değişım taleplennı bas tırmakta yararlanacaktır. Nad Almanvasında mülı bir fiztk ve matematik bile reotnen oluşturulmaya çalışıldu den önce, fasist anlayışm bazı kavramlara verdiğı ıçerığı ince.emelt yararlı olur ÇUnkü fasist dhnij et öğretimbılinueğıtım kavramlanndan farklı sevler anlamaktadır. Örneğın bilim kavramma verilen ıçerige bakalım. Faşıstlerm bu konuja ıhşkm fıiurlerı bılimı jalnızca «fen» olarak ele almaktadır, yani bılim bir teknık uygulamadır, bır ışın nasıl yapılacağı, yöntemidır Konu boyle tesbıt edıldiğmde doğal bılımıer ve toplumsal bılımler arasında halıy le kesm bır ayrım doğar Toplumsal bilim «mıllıleştirllir» En llginç »meklerlnl Nazl Aîmanyasında gorduğumuz ujguıamadır bu Sosyolojı, ınsanlar arasmda eşıtsızlıgin ve toplumu oluşturan sınıf ve zümreler arasında mutlak bır hıyerarşmın bulunduğu ve bunlann değışmezlığmın en temel yasa olduğu fıkrıne uyarlı olarak yazıhr. Psıkolojı, insan tabıatımn şu yuiardakı yasalarla tam bır uyum gosterdığını benımsetmekte «ul'anılan bır araç halme getırılır. Bun ların omeklerinı gormek ısteyenler bu oğretim yılında orta oğretıme uygulanan tek tıp kıtaplara bakabılırler. Bu kıtaplar, daha henüz ıktida ra tam anlamryla sahıp olmayan faşızmın bir de bu duruma gelebilmış olsa daha neler yapacağının ipuçlandır yalnızca Aynı şeyi bugün yuksek ogreümde bazı faşızan öğretini gorevlllermın oğrencılere okuttuklan, tarıh, sos yolojı derslerinde de gon'yoruz. Tarıh aynı atnaçla yazüarak ya ırklararası ya da mılletlerarası sa vaşın ebedî gerçek olduğu temasım kullamr ve kendı mılletinuı en üstün olduğu tezinden yo la çıkarak başka mılletlenn bu FA5«ST 4K14YI5 Faşızmm genel olarak öğrstıme? *ım kurumlarında ve o^el olarar %uksei ogrenım Isummlanr.da nasıl bır ışleyişi hangı amaçla kurmak ıstedığıne geçme GEÇERü DIPLOMA Bövle bır yapının en vukardan denetımı ve sıyasal güdumun sağ lanabümesı ıçm YÖK na ben zer kuruluşlar da gereklı olur Buniar ıse halıjle yalnız oğren cılerı değıl, oğretım gorevlılerını de her bakımdan denetleyecektır Sanınz bir haylı sorun serma ienm çıkarları çerçevesmde ço zülebtlır Büyuk şehırlerde yığı lan ve kısa zamanda radıkalleşen oğrenci kalabalığı hafırietılır ve aynı zamanda aaha genış çe\relerde ferahlık sağlanır Bunlann sonucunda, daha u<t duze\ FRANSIZCA Strasoourg Üniversıte* mezunu oayan Ograuneo tarafından Kadıko; Takasında oturan öîrencUere Fransuca ders cenlır. Tei: 58 68 96 TiFFANY Y A RIN : TURKE^'tN .KABiLıYEÎ OLÇ'JTÖ. BULMACA 123456789 kadının bır tek erkekle evlen mesı sıstemı 2 Çok acele Kuzey Avrupa da bır nehır 3 Tersı Doğuda bır ıl Aslında anlammda bır soz 4 Matusa lalesı 5 21 mayıs hareketmden sonra asılan Harpokulu komutanımn soyadı 6 Tersi eğık şe> Bır nota. 7 Bır gıda maddesı Tersi dığer 8 Ter sı ud çalan kımse Yuksek ses 9 Tersı küçük demz teknesl Tersı bır bayan ısmı DINKÜ BCLMACAMN ÇÖZÜÎVTÜ SOLDAN S\GA: 1 Jletki 2 Düzluk, açık arazı Kasnp 3 Amenka Bırleşık Devletlerınde bır eyalet Tersi ısım 4 Tersı bır nota Anadolu'da bır dağ. 5 Aklın enşemedıgı şey 6 Bayağı 7 Herhangı bır erkeve devıme çevıren aygıt Goırmt 8 Tersı bır Osmanh şam Bır takı 9 Hayvan barınaîı Muslumanlarca vapıiması ja sak olan, gunah sayüan şey. TLKAR1DAN AŞAGlYA : 1 Erke&n bu tek kacLnla, SOLDAN SAGA: DiŞi BOND 1 Şarküten 2 Aka Raman 3 rî 4y Ifa 4 akarA rıK 5 Bina 6 Park Kiel 7 Oda Mal 8 La Kab Fa 9 Kurdeşen TtK*RID*\ 1 Şarampol 2 Akık Adak 3 T\ «ıbra 4 arıK Kr S Lrvan maD 6 t\ Vsabe 7 Emır 1; 8 Rafine Fe 9 inaK UaN. YAN^ATA, IAPOM 30<^SO0,Tuc N /Û DAM IdAC.KlLDl. '