Katalog

DfRT (üMHÜRlYtl 4 Ocak 1975 ... „ , " TUTuKLANMMı YAPiLf/Oİ*,, VAYİJOĞLU1.,. ABDULCANBAZ VATAN DEDİLER Talip APAYDIN 29Hem mınldanıyor, hem kanştrnyordu. Nazife kapıdan basını uzattı. Huu Ayşa lıalaa, ne ediyon? Kım o? Sen mısın Nazıfe? Çorba pişiriyorum, ne edeylm. Gel içerı, bırlıkte yıyelım. Gel.. Nazıfe gelln glrdı, sırtında oğlu vardı. îndirip sedlre oturttu. Ne olacak bu hallanmız Ayşa haia? Ne bıleyım kızım. Sonumuz geldı besbellı Biz hlç boyle birşey gormedık Bu hepsınden başka, hepsmden beter oldu. Duşman içınde kaldık. B'zımkiler de çekıp gıttller. Neredeler, ne edlyorlar, bilmıyoruz. * Yaa, Hamıften de haber yok. Meraktan çatUyacağım. L Ayşa kadın başını salladı. Ne kara gunlere kaldık yarabbi. Kaç gundür çu eşikte oturdum kaldım. Içenlere gıremedım. Koyde ne var ne yok? Herkes bızım gıbı hala. Kunse evınden dışart çıkmıyor. Yonanın askeri gelıp dolaşıyor ıkıdebır. Hala Mamıtgilı anyorlarmış. Anyorlar he. Uç kere geldıler. Yok dedlm. Girtn areyın dedun. Baktılar baktılar, gıttıler. Nazıfe gelın egılıp fısıldadı, lyı kı glttıler Ayşa hala. Akıllılık ettıler. Buls&lardı Yan Bılal gıbı . Gerisıni soyhyemedı. Allah etmesın. Iyl kl gıdıp kayboldular. Canlanıu kurtardılar. Bümem ki kurtuldular mıî Kurtuldular elbet. Yakalasalar ararlar mıydı? öyle ya, dogru. Aradıklarına gore yakalıyamadılar. Blr haber alabilsem, bu kadar bunalmam etnme . Neden alacaksın'5 Gavar içınde dıye buralara gayrl kunM gelmez. Kendı halımıze kaldık ışte. Ayşa kadının gözü Selım'e taküdı. Sedır'de sesslzce oturuyordu. Oğlan nasıl? îyi mi bıraz? Ijı oluyor ışte nınesı. Bıraz gozünü açtı. Aman ıyı olsun ınşallah. Havalar soğumağa başladı, düzelır gayrı. Tencereyl indırdi. Gelın badı, bırlıkte yiyelim. Yalnız başıma hlç canım çekmıyor. Kaç gtındür kursagıma birşey gırmedı. Ben de öyleyim hala Şu ışe nasıl uzüldüm, nasıl.. lyi kı Matnıtgıl gıttı de kurtuldu. He ya, Allah ışte. Bılal'ın kan nasılmış? tyı değilmış Çok kotu etmiş gavur oğlu gâvurlar. Ölecek herhalde. Ölmese bıle sağlam kalmaz Aklıru çıvdırır. Dayanılacak ış degıl Zatı kımseyle konuşmuyormuş, kımsenın yuzune bakmıjormuş Vah vah vah Böylesl de hiç başımıza gelmedıydl. Olur şey değıl. Ne dıyon, mahfoldu garıpler Çocuklar <ia perışan Allah sen gösterme yarabbi. Korkumdan evde duramaz oldum. Onun ıçın geldım yanına Iyı ettın Burda yatalım bırlıkte Mamıt da dedı zatı. «Nazıfe gelinle bırbınnize arka olun» dedı Ben korkmuyor muyum ben de korkuyorum. Adı ustunde gâvur bunlar, ne edeceklerı bellı olmaz. Gelır her kotulugu yaparlar adama. Yaşlı maşlı demelzer, Allah gostermeye. Oyle h Gelın hadı, çorbayı yıyelım, soğumasın. Kalkacak oldu, Kalkma hala Ben getırejım ne gelecekse. Ekmek gelecek Ta\ana asılı sepette Kaşıklar da kaphğın ıçmde Nazıfe gelın bulup getlrdl. Gel Selım, gel yavrum Muradımın jerıne otur hadı Sessızce çorbalarını ıçtıler Çıra ışığında, alaca karanlıkta bır ganptı evın ıçı. Acı doluydu. Bız kıme ne yaptık bılmem kı 9 dedı Ayşa kadın. Bu başımıza gelerüer neyın cezası' Kurban oldugum Allah gormez mı bunlan 7 Görür emme sırası var besbelli. Nazıfe gelın bulaşıkları yıkadı Suyun da bıtmış Sabahleyın su getırıvereyım sana. lyı olur kızım. Allah razı olsun Hajvanları suladım da tükendı Onlar da bak'msız kaldı Dışan salamıyorum. Hep oyle. Okuzumuz ınegımız ıçerde bağlı Ne olacak bunun sonu bılmemkr Koylü korkusundan dışan çıkamıjor. Bızım durzuler halletseler ya bu ışlen' Gıdıp konuşsunlar gavurun başıyle Boyle bojle desınler, sığırımız malımız ıçerde kaldı. Müsaade edın de kıra salalım Şımdıden hayvan ıçerı kapatılır mı? Kışın ne yedıreceğız sonra' Kım gıdecek7 Kadır agayla Keçi sakallı hoca gitsınler işte Hoşgeldın yaptılar ne guzel Onlara bakma sen. Korkularından Yan Bılâl'ln cenazesını büe zor kaldırdılar. Hıç ortalarda gorünmUyorlar şımdı. Onlar değıl mıydı «Yonan ıyı davranacak, klmseye kotuluk yapmıyacak» dıyen' Maccalı duızüler 1 Bunca yıldır köyluyü janılttılar Oğlumun adını kotuye çıkardılar. En sonunda bu hale duşurduler bızı Sımdı kıçlarına kına yaksınlar O keçı sakallıvı bı gorursem dıyeceklenm var «Bu muydu ulen o ovup durduğun Yonan, aıyeceğım. îşte geldıler, cağır evme de konuk et durzu» dıyeceğım Hıncımı alacağım o orospu oğlundan. Musluman kımmış, soracağım Akılsız deyyus1 Bunca vıldır adamız dıye kofaldılar şııralarda Aah ah, derdım boyük Nazife. Içenlenm alaf alaf janıyor. Oğlumu uşağımı yolladılar da koy onlara kaldı Seslı sesü aglamaya başladı Nazıfe gelın nasıl avutacagını büemıyordu. • BERLİNGUER İLE PROFESÖR KUÇÜK TARıHSEL UZIAJMA VE SEÇıMLERıN ERTELENMESi, HIRıSTıYAN DEMOKRARAR ARASINDA ÇOK BAYRAM SEVıNCi YARATTI, AMA GEÇMEDEN H'ZıPLER ARASINDA ÇATIJMA BAŞLAM1ŞTI. SONUÇEN AKLA YAKIN ÎA MORO ANOREOTTı VE RUMOR'UN BAJINI ÇEKÎiKlERı GRUPLARIN SIRAYIA NOBETÇı HUKUMET ÛLMALARI, YOl OIARAK 6ORUIDU.. Türkçesi Kosta DAPONTE Desenler Mehmet GÜLERYÜZ PROFESÖR KOMADA OLAN SİYASAL DURUMU DONDURMÂYI ÖNERİYOR . KOMÜNıSTLERıH Amerika'dan donduğumuz gece nın ılerlemış bır saatande, yuzunu paltosunun kalkık yakaları ve atkısı ıçıne gızlemış olaıı Profesorle, İtalyan Komunıst Partısi merkezının yolunu tutJ i tuk. •" ' n Kapıyı bıze Antonıo Tato açU. Her zaman oldugu gıbı Tonino ıle sarılıp opustuk. Tonıno ıle gençügimızde katolık Komunistlerın saflarında mücadele etmıstık. Yıllar geçmış Tonıno adamakıllı komunıst olmuş, ben ıse katolık kalnustım. Ama dost. lugumuz devam edıyordu. Tonıno'nun arkasından, Berlınguer'ın bızı bekledığı bırıncı kata çıktık. Yanında en jakın arkadasları vardı. Berlınguer, Tonıno'ya çıkmasını ışaret ettı. Profesor ise beni yanında alakoyacaktı Kuşkusuz olan bıtenı ertesı guntl Tonino'yo anlatacaktım. Yenik bir general «Karşmızda» dıye Profesor s.oze başladı, «yenılmış bır ordıınun generalı bulunuyor Teslım olmanın \e sııâhların onurunu korumanm koşullarını gorüşmeye gelen bır general» «Seçımlere daha üç ay var» dıyecektı Giancarlo Pajetta, «Bır generahn savaştan once teslım olduğu bugüne dek gorülmemıştl» Profesor duymazlıktan gelerek devam ettr «Sızlere üç ayrı teslım anlaş. ması onermeye geldım Sız, Sayın Berllnguer'ın, dalıa 1973'te ortaya atığınız Tarıhsel Uzlaşma konusunda Partımın adma anıasmaya hazırım Seçımlere Du kadar az bır zaman kalmışken, şımdı bunun muzakeresme gırışerek bır sonuca \ arabılecegımızı kuşku ıle karşılıyorum Yıne Partımın adına, kaba kuv\ete, kışkırtmalara ve aşırı kampan>alara gırışmeden ve de ^eçım sonuçlarını değıştırmerun olanaksızlığına mudrık olarak genel seçımlerde boy olçuşmeye de hazırım. Bır sahtekarlıktan da korkmayın Seçımler normal koşullar altında, duzen içınde yapılacaktır. Seçım sandıklarından sonuçlar çıktığı zaman da, Devlet Başkanı Cumhurıyet Tarıhımızde ılk kez. bır komunıstı hukumetı kurmakla gore\lendırecektır. Koffladaki hasta Sıra uç numaralı onerıye gelmıştı «Sevgılı arkadaşlar Itaha bu gun komaya jakm bır durumcladır Bu durumda ıse sorumlu. luklar aramarun pek onemı kallıDERı BERlıNGUER, PROFESORUN AKIA YAKTH BULMUJTU; DEVlEîı HEMEN HER KADEMEDE ELE GEÇıRMELERi KABUl EDıLıYORDU, BUNA KAR$IN' SEÇıMLER ERTELENEBıLıRDi mamıştır önemll olan bamba»ka bır durumdur. Hastamn başına çagnlacak yeni doktor gorevınln sınırlı oldugunu bilmektedır. Hasta nasıl olsa artık ivıleşemiyecektir. Ancak hayatta tutulabüecektır. Doktor ıse bu hayatı büe garantıleyecek durum da değıldir. Yataga yaklaşır yaklaşmaz ılâçlann yoklugunu gorecektir. Bu llâçlar da, hepımızın bıldiğı gibi uluslararası yardımlardır. «Bu denli agır ve tehlikeh blr hastalıga yakalanmış bir hasta Içın en ufak bır hareket oldürucü olabılır. Bır hastanede bulunmuş olsaydık hepimız bu konuda oybırliğlne varabilecektik. Ancak ne sız, ne de ben doktor degılız. Maalesef polıtıkacıyız. Iktldara bu kadar yaklasmışken geri çekılmeyecegmızl de bılıyorum Kaldı ki ıktidar yere düsmuştür, kaldırmak toplamak i(f.n yere eğılmenız kâfıdır. Olduğu yerde mi bırakalım' Elverışlı bir anda ne dıye kaldırıp toparlamayalım? Sızı zorlayan kım J Kımden, neden çekınıyor. sunuz' Her halde bızden değıl. Bır zamanlar büytık olan bT partinın ıskeletıyız. Ağırlık ve prestıj kaybetmeye de devam edıyoruz » Berlinguer ile arkadasları, gözlerını Profesöre dıkmış dinlıyorlardı Kuşkusuz profesorün asıl amaçlannı henuz sezememişlerdı. «Hepımızın ve en onemlısi îtalyan nalkınm çıkarları uğruna bır fıkrım daha var. Ara sıra bana çılgın gıbı gelen bu düşunce, bazen de tum sıyasal kanverımdekı en parlak fıkır olarak gorünuyor. Şayet hastanın j ennden kıpırdatılmaması gerekıjorsa, o zaman ne dıye kıpırdatalım'' BugUnkU siyasal durumu dondurmak hepımızın çıkarlarına uyuyorsa, o zaman ne dıye dondurmayalım'' Daha açık konuşmam gerekırse, şayet önılmuzdekı genel seçimler hıç kimserun ışine yaramayacaksa ve bugünku dengeyı tehlikeh bır bıçımde bozacaksa bızı boyle bır sınava zorlayan kim' Eeferandu. mun arelesınde, yararsız boy ol çüşmeyl ertelemek ve>a onlemek onensmde bulunan siz değil mıydinız? Bunu kabul etmemek akılsızlığında bulunmuştum. Bugun aynı hataya, sızın düşmenızi istemiyorum. çük tarihsel uıla$ma» tdına takacağım. Sayın Berlınguer, zamanında önermek lutlund<ı b'Jlunduğunuz anlaşmadan daha ıddıasu, ancak çeroeViestirilmest dar.a kolay bır pakU'r. Bu, rakıp olan ve naKip Kalan ud parti arasındaKi dogal oıı anlasmadır. Ikı partınm de bugtınkU durumda ne kayoedocxkleri, ne de fcazanacakları bır şey kalmıstır. Yardımsız yajamak «Hırlstiyan demokratlann bu pazarlıktan kazançlı çıkacakları iddıası da doğru değıldir. Birkaç yıldan ben adalet mekanızmasına, ulusal yönetım kadrolarına ve sil&hlı kuvvetlere sızm*ya devam ediyorsamz ki, bunun doğrulugunu kabul etmeye hazırız* O halde bu sızmalarınıza öyle bır biçımde devam edin kı yarın, yalnızca bır hükümet değişıklıgi olarak kalmayacak ve tum sıstemin kökten altUst edılmesi büyük sarsıntılar, yaralar ve kan dökülmesı olmadan gerçekleşebılsın Bizım gıbi siz de îtalya'nın, uluslararası dış yardımlar olmadan yaşayamayaca^.nı kabul ediyorsamz, o halde Îtalya'nın dostlanm, yardımlarım kesmeye zorlayacak şekılde, ne dıye hükümete gırmefc istıyorsunuz? O zaman İtalyanları ne ile beslıyeceksıniz' Sovyetlsnn rublelerı ıle mı' Yoksa Sovyet tanklan ile mı?» Berlmguer kapıyı açarak kahvelerı getıren Tonino'yu ıçerı alriı Tato bıze kahveleri verırken Berlınguer bır lşaretle arkadaslarmı yanına çağırmıştı Salonun bır koşesınde toplanarak alçaK sesle basketbol oyuncuları gıbı aralarında konuşuyorlardı. Sonra Berlınguer, Profesöre doğru gelerek şoyle dedi «Uç numarah teslim önerısım dıkkate almayı kamrlastırdık. Kesın kararlanmiii öbUr gün bildıreceğiz » Elj opulen profesor Profesor kendl partlsinln yöneticilerıne «küçük tarihsel uzlaşmauyı ve seçimlerin ertelenmesını mUjdeledığl zaman bir şok suskunlugunun arkasından uzun bır sevınç gösterisi kopacaktı. Herkes koşusarak ProfesorU hararetle tebrık ediyor en koyu duşmanlan blle gelıp elınl öpüyorlardı. Ancak Amerikan dolannm yardımı ve komünlstlenn de muvafakatl ile kimbilır daha ne kadar bir süre için hükümet edebtleceklennı kesınlikle öğrendikten sonra, partı içindeki uğursuz lkl hlzip yeniden taaliyete geçecekti Bir numaralı ekolün lıderi Mariano Rumor'du. Bır ara kaybolduktan sonra yenıden prestiıinl kuvvetlendirmeye başlamıştı. Rumor siyasal yaşamın başrolunde görunen poütlkacılardan bırı ıdi. Rumor, bajbakanlık nijyordu Hırlstıyan • Demokrat Partt, seçımlerde en fazla oy toplayan ve nisbi çoğunluğu kazanan partı olduğu için bütün koalisyon kabmelermı yönetmeye hak kazanıyordu. Aynca en Onemli bakanlıklan da ellennde tutuyorlardı. Manano Rumor, hükümet başkanlığını ısterdı. Bu nedenle de Rumor be$ kez başbakan olmuştu Partı içindeki değlşıkllkler sonucunda, 1974 ortalarında, Manano Rumor kibarca kenara ttılmıştı Bugün ise eski duzen kurulduğundan hükümet başkanlığını venıden istıyordu. Ikıncı ekolun yandaşlan ıse daha kalabalıktı. Aralarında Andreotti vardı. Kendısı Vatıkanm euvenınl toDlavan bır romalı ldl Aldo Moro Ise, kanlığı köşkünde Leone"nin yerir e goz dıkmış, oWvâ"n<*u1 « ku çük tarihsel uzlaşmayı» hoşnııtlukla karşılamavan yegâne rurıstıyan demokrattı. Uçlii bir kongre Giulio AndreotU ile Aldo Moro bu arada Manano Rumor'a kar«ı öneriler yapacaklardı. Siyasal yapının korundugu bu mutlu dönemde hıç bır hükümet bır yıldan fazla Iktidarda kalmamiitı. Aldo Moro şöyle dıyordu. «Peygamberce görüp destekledığim or tanın solundakl deglşmezlik 1le daıma yıkmaya çalıştığım ortanın solundaki hükumetleıin değışmezliğl arasındakl farkı anlamak gereklr » Parti içindeki kavganın acımesız olacağı anlaşılıyordu. Rumor Nuh dıyor, pevgamber demiyor. du. Bakanlık koltuklannı kendi kurduğu geometn ve arıtmetık kıstaslar içınde dağıtmak gerekıyordu, ta kı Profesor üe komünlstler yenı seçımleri kararlaştınncaya kadar.. Andreottı Us Moro tse Rumor ve yandaşlart nın en dnemll bakanlıklan ıstemeye haklan kalmadığım öne sürüyorlardı. Ancak Andreottı ıle Moro da seçmenlenn de(bşkenlığı karşısında Rumoria aynı duruma düsmemlşler mlydi? O halde, çıkıs noktası Uçü için avnı olunca Dir nobet kıstası saptamak gerekecekti. Sırayla ba^bakanlık Bır gnıp, her altı ayda yeni bır hükümet kurulmasmı önermıştı Böylece her grubun şeıı sıra ıle başbakaniık koltuğuna oturabilecekti. Oya konulunca bu bnerı kabul edılecektı. Ancak bunu izleyen hırslı kavgalar nobet sıstemınde çıkacalttı tlk başbakan kım olacaktı' Hükümet şefinın fonksıyonu ne olacaktı? Bır tereddüt amndan yararlanan Rumor ıkınci bır oylama istıyecek ve lstedığını elde edecektı. Bir hafta sonra altıncı kablnesınl kurmuştu Bütün gazeteler hukümetm «küçuk tarihsel uzlaşma» suresmce iktidarda kalacağını vazdılar Demek kı bu uzun bir süre olacaktı. Oysa gazetecılenn fahmınlen ılk defa bu denli bır fıvasko üe yalanlanıp sonuç'.anacaktır. Y A R I N : SİYASAL CiNAYEUER BA|LIYOR «Ikimiı anlıjırsılc «Bunun imkânsız oldugunu da bana anlatamazsımz. îklmız anlaştıktan sonra bu ulkede yapamayacagımız şey yoktur. Anavasa mı izın vermiyor' tkımız ıstedikten sonra anayasayı istedıgımız anda değıştirebılıriz Bu genel seçımlerın ertelenmesı gerekıyorsa ertelenecektır Şayet bır daha yapılamayacaksa, seçımler de yapılmayacaktır «Buna kim engel olabılır' Her. halde MSt (îtalyan Sosyal Ha"îketı)nm neo faşıstlen değıl. îktıdara gelışimzden sonra bunlar hemen yasa dışı ılân edılecektır. Partı merkezını daha şımdıden Lugano'ya nakletmeve hazırlanan sosyal . demokratlar da değıl, her halde Her zaman sızınle beraber olduklannı sovlıyen. ancak bizımle hükümete katılmayı yeğleyen sosyalistler de değıl. Durumun dondurulması herkesin işme gelıyor. Devlet Baskanı Gıovannı Leone'nm de ışıne gelıyor. Cumhurbaşkaniığındakı gorev süresı elbette kl uzatılacaktır «Sıze onerdiğim pakt durüst ve adaletlıdir. İzın verırsenız «ku GARTH GAftTU B OUu'lAROLCU BlLDIBıUyoB (DEVAM1 VAR) DiŞi BOND SOBOTIAB\ SABBS2 DosTuM.au tenes MOOESTV V£ OOSBUO'TMEr: TFC"Ol|eO