Katalog

ÖRT CUMHURÎYET 21 Eylül 1975 ABDULCANBAZ TURHAN SELCUK )evlet Yokuşu Ali Nejat ÖLÇEN 50 Dosya vermek «n £üç ıslemmış meğer Islemlenn en gueü. do5>amn bır adı olurmuş Içmdekı yâzıların bır çızelgesı rnırmış \e de bu çızelgeye her yazının nereden hangı gun îi sa>ıjla geldıgı yazıhrmış Gunler sürermi!? bu ış Bır >erbır yere dosya gondermenın bu denli zcr olduğunu bılmıyorı Durumu Müfettise bıldırmem gereklyordu Boyle düşünurtelefon çaldı Telm ot«ki ucunda Müfettısın dfkeli sesıni duvı Burası Orgut Mafettışhgı Bır saat geçtı, dosyalan getırınız Bızı dosj asız bırakı; orsunuz » Dosyalan mı getırmemı ıstıjorsunua? Kemen Beklıyoruz elendım Benımle bojle konusma yetkisinj aize kım verdi, soyler mz"* Mufettış olarak sızden dosyalan ıstıyoruz Teiefondakı ses mcelcü Mufettı» kısmıstı anlaşılan Sıze dosya ıletmek zorunlugunda olan PTT gorevlısi miyim Telefonu kapadım Aradan çok kısa bır süre geçmıştı kı teletekrar boğuk boguk çınladı Tenn ucundakı ses bu kez Musnndı Gelır mHıniî Içerde ıkı kişı vardı Biri çok şışman yanaklan balon gıbl HŞ bir adamdı Oteki de tanıstıgım mufettıs. Sekızinci Musr 'Müfettışlerimize dosyalan varmiyormussunuz, öyle mı">» sordu, suratıma bakmadan Her Uçu de benim ne denlt say• olduğum noktasında anlasmış gıbıjdıler. Ayakta durmalı, ımı onümde birblnne kenetlemeh. hayır, bır anlaşmazhk oldos>aları hemen getıreyım demelıydım. Müsteşann buyrugu •ısmda baska ne nir davranılabihrdi Koltuklardan bırıne oturdum. bacak bacak üstüne attım. adamlar benı posta gorevlısi sanıyorlar galıba» dedım. «Ben e»ti«lere dos>a tsşıyacak adam defilım • Bu kısiler Müfem» dedı sekizinci Müsteşar Tam seksen dosya var. Gbrevli uananlar dosya içındekıledokumünu çıkarmadan ve de ınıza almadan dosya vermıyor Nasıl vermerler Kanun açık Müfettis gerekli gördüğü her >Tiya ei kovabılir Dogru Ama bunlar dosyalara rt kovmuyorlar kı. hem 6» a yapıdan taşınıp bu brguttekı odalannda kendılerıne sunul,ını ıstıjorlar ^^Jsteşa'• c1 ırakladı Konuşraamı surdurdum Eğer b r yolsuzluk varsa dosyalara el koyarlar Dosya\ el koyvnarla^sa, unnanlar her dosvanırı dokümünü çıkara\e ae ınıra karşılıgında teshm etmeye kararh gorunüyonar. MU^te^ar Y'iui O.nıaz bT^lfe $ev învza aımsaan dosya verılmesi kosulunu nasıl uygulıjar'injz fceksen dosya var Her dosyanm dokUtnlı ıkı gnn iüor O halde Mufettısler denetım gorevıne 180 gun sonra lıjab.ıeceslsr Oysa kı ber.den bugün saat dndortte dosva . lamı 's»dMer Bunlar bır yana ben seksen dosyayı üst Iste jp ta^uaraK kadar guçlu de degilım. llafenişler n sesı çıkmıyordu Müfeltış arkadaslannuz. bu orgutde uzmanlarca kendine dosya &unu;masının ozlemı ıçındeler Boyle denetım olz, dedım Otekı yapıda kendılerıne bır oda verelım. üzmıına orfa.^U«a ftr dosjalan ınceleyıp, hem denetımlerını yapar Kenaılîjr.e tekhf ttt:m kaba! etmedıler Beyier ctekı yapıda teklîf edılen odayı niçm kabuı etd.".»z aı\e {.uriedı sekız»ncı Musıesar Alı'n.n hakkı var Dem bovıe O'maı Dosyalar sıze ge'.emıyorsa, sız dosvaı«ra ın z taaia/n, Alı bej. Şiaıdı otekı yapıda beylere bır ,aa ımz. P lıyor^unuz denetledıklerı dairevle ılgılenmek bugune : benm ;,o."\ım değ ıdı O da:renın bnna ba^lanması d i uç ^tuk bır du'urn Bundan otünl Mufettış arkadaşların bem gu dıs'nda rırakmalan gerekır Kh te\e soru sormRk vok ded: Müsteşar Mufett^ıer Ismrak aısar çıktı Sekız'ncı Musteşann yumuk gozlerjle •s.lastım Hıç cegı>menııssın, dedi. Duzen dffısmıyor kı dıye cevap verdlm. Burokntmın sıcı a ernöerı b:nnın daha çurumuş oıduğunu gordum Otekı 'ac.dt odalan rumunu te'<er teker dolaştılar ve en yujanj spı,t.1er Sekızıncı Mu^teşar, onlann bu odava yer ıre v :.v'e Vnkiiıdan ılgılend! Hem de ÇCK vakından «N"«.ı a an gu*el r ıQ» dıje sorda «Hepımızın oturdugu uzma.ı oİ3ıi S u , Cfdi'n Ka<=ları çatıldı. Mufettıs'ığ;ıı ne oldug^nu reı»n • m t>z;rı;çtı >Yere lıa'ı »enlecek Koltuklar raıar ^B >e ste.'lı j'a'a'r» Sonra ı;ok o^emlı bır nokta>ı unutmama'< t.nü ^ n< EO* sune c»ledı. «Masanın gensınde/ıı dmara lahta rçe'eh .ırvu7i ç ıha aa konmiM Tanta c,eıte\elı çjna lca^nu lonetım \e dene'ımının oıiiılın >^rj.'ıyoro artiaşılan 5». z r . : Muateşar o b'zım bıld'ğımiz aaam deg Idı arrık. llar t ılıs ııcer bütim gıiven dolu yumuçaklığı ahp gıtrnı? r:je peı o? îlaı kalmı«.a Sıcas rüzğarlarla kurumaş glor'dı. sr j j n 5?rı Dırım ıcjruiu'or, uzmanlar bır bjımcıen otetone jrijOr 'cik sr a.ınıp jetiiler veMijor renklı kâğıtlar rn<ı'jra gelıo ns^a aıdan gıd3or burokrasının çeLk telierı rrtu sfr.p "rır.alrorou Bunlaa egsmen olan £uş&u\au sade"Iisreşdrı, kuşkjsu. 15te şımdı bütun gucmle. orgutu soıjcr rag'i">r \enaen daha dayanıkî. bır vapıva kavu«ura> ı=' orau Ama D.r noi'ta, ulacık oır nokta gozünden «açıırau Dana c ,JS rug'.a k^Uanıjoıdj I D oaskanlıgına yas ıvarl?k • rrıı a aoı Topıan»ı!araa konuşmnan gor uğunu ,e> sıne ıvs.d. p, saoır ıçmae dınlıjen bazan guljo onundekı r'â"lara uir j.» p c: jazan b»r adamdı b j Genel sekreter ayrılm.ş, rı a? en oe crgutu guzelleştıren halüarı ısmarlamak ıçın gun> bır K"g n.=z Gıira",8 gıdp gr'rre'.e başlaTiıştı Çoğu *eı 'nae c»' ^"iıiîın sımge?» olan kâgı'lar'a Müstpsarın odasuıa 1 r p ç'lejor, c.ls ver.jo: buvrıiK aîı^ordu Sea'zmc: Musteır n ) r. u : . : aa hep orgu'j sagıanı temcllere da;.a'idıımak»l«ıl'dı HeTner kondorun enı bo>u bır kaç kez b ı anvçla çuldu. «DEV4MI V\R) ÇOCUKLAR INSANDIR YAŞARKEMAL Çizgüer: Turhan SELÇUK Fotoğraflar: Ara GÜLER Zilo anasının ölümü üstüne bir kaç çığlıktan başka birşey anımsamıyordu Zılo'nun adı o uydurma adîardan bın Babası lumbılır hangı Be\ı ovkunmuş de Zılo va bu adı kojn.us Ama mahallede her kes ona Zılo dıyor Zılo da ona bır yakışmıs kı Güzel pırıl pırıl. candan sıcacık b.r sesı v?r Zılo nun Gürel, yürekten, sıcacık konuşuyor Ypomacıklan heınen belh olujor Yuzune vurunca da ufanıyor, bır kııpı gıbi dıkenlert nın ıçme çekılıjor sonra dıkenlennı, ovkunmelenni, yapmacutlannı unutup başhyor sel gıbı konvışmağa Zılo nun anlattıklarından çıkar dıklarım Babası uzun boylu, es mer boynu uzamış. sUnmüş, alt mışında gosteren Hacca da gıtmış gelmış, ışınden Jırsat bulduk ça beş vakıt namazını eda eden, arada sırada, kazaya kaian namazlarını boş vakıt olunca yerıne getıren soba bonısu bır eskı pantalon gıyen, ceke'ı çogu zaman omnında, dili yarı Arap. yarı Kurtçeje çalan ofkeh Kederh Uztllünce hec eski türküler sövleven vırmı beş \M\r da vemıs Iskelesinde va da halde ha malcılık vapan binsıdir. BeUl gıyıtlerinı Zılovla ikımiz uydurduk boymınun uzunluğunu, suneklıgmı ben onun hamallıpndan çıtoırdıtn. ama kaç vasında oldufu ustünde Zılo\ la çoV çok h« saplar raotık belkı saatlerce. Ha vır hayır bu Ibrahım Demir alt mışından aşağı olamaz Uç tane erli kızı e\h kızlanndan kocaman kocaman tonmları var Torunlan Zılodan da daha buvtık. Ben Zılnnun yalancısıvım veball günahı Zılonun boynuna. Zılonun babası, onun anası olunce ba$ka bır kadırla evlenmış. Ibrahım Demirın Zılonun anasından doıt kız, ıkı erkek ÇOCUJTU var Kızlarm uçü evlı demıstık Oğlanlardan bınsı olmus oburu kundura boyacılıgı yapıyor Karakoyun oralarda Zılo nun anas'ndan son ra aldığı kadından da dort çoca gu olmuş Demek kı bı r hes<ıpla Z lo nun dokuz kardeşı var \e Zılo'nun babası yırml beş yıldT lstanbul'da hamal Bunlar ya Sıırtlı va Bırlıslı va Vanlı, va Dıvarbakırl' Zıloların ben hangı ılden hangı ılçeden hangı kovden olriuklannı Düıjorum ya o(9 kı ıllerm admı da saı arak amaç jaşırtıvorum Bunu bovle yapmak zorur.dayırr Zılo'nun anası babası soju SODU bır koşuıdan geh',or Hangı ılden oldugu bence b:r şej \azma? Beş aşağı bes yukan butun T)ogu Anadolunun kosullan bırdır. Baba ytımu?ak, gün (förmüç bınsı gıbı gelıjor bana Bır da çok vorgun azıcık da bıknrş bsr adam du^gusunu uvindınjor bende Yak'r.en yonılmuş, bır jolunu b'ilur bjlrraz da uvjjan. a*.. Ne İdi, bir hırsıs vardı or da nasıl bır hırsız Bır gortn lıjdı onu apBK sakallan var ama gene hırsızhk yapıyordu 1 istanbulu kasıp kavuruyord kırk yıldır. Aaaaaah, adını unutmuş Zıl O yaşlı, ak sakallı çmgenenin dmı bir anımsaj abılse Anım^ yamıyor, çünkü o vaşlı çınge ıkı av once oyle bir vurgun vu mus kı, butun Dolapdere bayra etmış. Oyundan çalgıdan yer j nnden oynamış Aksakalh hır çıngene varmıs va, ışte o her t sızugında tekmıl Dolapdere'r çocuklanna da pav ayırırmı Yaaaaa, \arsın onlar çıngene c sunlar, değü mı? Polislerin de iyisi rardu EN COK ÇtNGENELERt SEYtYORDU ZİLO, DÎYORDU Kt, «ONLAR ÇINGENE AMA, NE YAPSINLAR ALLAH ONLARI ÇİNGENE YARATMIŞ AMA ONLAR TÜRK OLMUŞLAR, TÜRKÇE KOlSrtJŞUYORLAR, O^LAR IN'SAN OLMUŞLAR ÎNSAN BL KADAR SEV1NÇ TAŞINCA VARSIV ALLAH ONLARI ÇÎNGENE YARATSIN HIÇ Mt HÎÇ KIYMETI OLMAZ ÇINGENELİĞIN * Herkesin ivısl var, pohsle: de ıyılen var, bak şuradakı, V vuz arnca var ya, işte o ıyi 1 polis Hıç kızmıyor insana Kı retmiyor da. Aaaaah Sırkecl bir Salih \ar, bır Polıs Salih polisın adını bovura yazacaŞı okuvucularım usanara bık< kadar, iste o amanallah . C çok dbvuvormuş çocuklan.. 5 lıh adını çocuklar duvurca da admı duvunca tıtremeye baş jorlar çocuklar Daha Sırkec istasyonda polısmış Ben %ı< goremedim onu Daha do£m gıdıp gormek içimden gelmt •bu polısı. Ne tur bır ınsan oldu nu merak ettıgım halde gıdıo goremedim. Çocuklar. neden kadar yılmışlar ondan, sorup lavamadım. Ne divecekti ac? polis Salih Bev bana. kimbıl Herhalde kııtsal odevını ıcra lıvordu çocuklar ustunde Dolapdere'deki evı de anlf bana Zılo Bana bu evı bıraz ı gıbı geldi îkı odası varmış ev Bir çamurlu bahcesi Zilo ça^ dan çok yılmış oyle anlaşılıy Bahçede hıç çıcek yokmus, « çamurmuş ortalık Evın odası bınsınde babası, analığı ratı larmış. bınsınde de çocukl Çocuklar ustuste vatıyorlarn Çocuklarm \cttı?ı OÜ<I çol: nı« kuvormuş Hıç hava almıvorm Kardeşlennın vuzlen sapsan < rübar gibiimiş Bır de mutl ları varmış ama, mutfak de' sana. o mutfaklara hıç ben?» yormuş, bvle mutfaklardan o sını bır kere gormuş gormüş ne mutfak, bal aokte vala S aynaymış, cammış her bır y Neler neler yokmuş ıçınde. hafta \e iç yat mutfak'a. o I dar kocamanrmş ıkı tane de dolabı varmış ıcırdekı 51ye gene bıtmezınış Onlaıın mtıt larının her bır ^anından ruz esı\ormuş Bır de kocaman s man tareler varmıs Çoruk 5"R:II hırsız arkadaşları onun ac fare kovmuslar va. o fareler korkuyonruş, bır fare goru r odu patlıjormus Bır ta e got sın delı oluyormuş Halbukı çok vureKİı bır ki7Tiış. Bu mahal'e ona Zılo kaaar yure^ vokmus dıyormus Zıloda mar mı ararsın on Darmağında on rer En çok da trerlenn altı uyuyormuş En sevdığı şey tr lenn altmda uvumakmış T ustunden kalkıp gıdnormus onnn haben bıle olmuvormus raman bır katar ustundsn sag geçiyormuş da . Bır de apa manlann merdıvenl°rınde u\ u ğa çalışıvortnuş Zılo Yplnız larda çok geceler sabeblara dar uvuyamıvor donuvorrr Ne vapsın Zılo çekerpk \p 1 stn Zılo bu yaşamı c"ç»r°k gelır elden kı, değıl mı abı' Oynadıkları, sürüldükleri, dize kadar içine gömüldükleri, çamurdan bir dünya idi ZILOLAR DOĞUYOR, ZILOLAR BÜYUYOB... rrum gıbi kadın, çok güzel yüzlu\nıuş, Zılonun anası olabüırmış bu. Evın bır tek odası olacak. Kırn^zı kıremıtlen, bır tek küçük hıyarı, yerayeşıl, kuçuctık pence ledekı mor sakız sardun>asını da soyledı Zılo. Fenerde Halıcın o be alı kokusunu anımsayıp aı 'mta'nadıtını ben sordum Zılo \ a Oyle bır şeyden hıç haben \oktu Lstelık daha Hahçte jaşıjoıda \ennı soylememek ıç'n her şeM japıyor ama, arada da agzı ıcan şu anda Kahç'ın oralarda b'r verde oturduklannı kaçıı r o r 3ır ara da Fatıhte oturd.ık laıını so\'edı S'Sİıyı de soyleye cektı, Sı cedı, bır ıjnce baxtı bana baktı KI yutmayaca£:m vazgeç* Dolapderede oturdu<vla nna kalıbımı basaım, orasnı oylesme gazel anlatnor kı, orası nı oıamr. ın^anlannı çok se\ıyor r.e ae guzel vürek'en ser'jor B r vaslı çıngene anlattı Zilo. ıs*e ınsan bo>le anlatılmaıi, Z'lo nun o Çıngeneyı anlatıjı oldugu gıbı b°rde O ne soyledıyse Dolapdere Üstüne, oradı ü çıngene abıler, amcalar ustune hepsını makmaya aldım. Zılo nun sıcak sesı çıngene amcau ye nıden yaratıjor. Bır dostiut.a, sevgıde, hem de saygıda Zılo dı yor kı, <Onlar çıngene ama, ne yapsmlar Allah orları çıngene yaratmış ama, onlar Turk olmjş lar, Turicçe konuşuyorlar. Orl^r ınsan olmjşlar. Insan bu kaiar sevınç taşınca, (bu sevınç ta?,nca sozunu ben uydurmacüni olduğu gıbı Zılo nun sozü bu \ar sın Allah onları çıngene \ara~suı, hıç. hıç bır kıymetı olnnz çmgenelığın • Fatıhte otum'işlar ama Zilo hıç bJınnor Fatıhı. Ikı kere gıtmış ora\a Bakm Zılo haaaa, Zıloıvn kaç vaş'nda olduğunu haıgı nid ceralara gınp çıktıgını soylemevı unjttiıin Zılo on don vaşırnt^ Kendısı sojluyor on dort yaş i da o'.dugunu ama hıc de o kadar föstprmıvor Zılo olsa olsa on on ıkı arası olabılıı Kıme soror sanız sorun Z'loya on bır vaştan fazla*ını \ermez Zılo'ju Emniyedn Şehzadebaşmdaki eski medresedekı çocuk burosunda ta nıdım Bu çocuk burosu hakkmda sonra bırkaç sozum olacaK. Polısler yakala\ıp onu oraya atmışlaraı Bu çocuk burosunda çocuklaıı. ınsanları. bır sehıı me rak ederler ıçın ÇOK ış var Yal nız Çorak Burosu Muduru Huseyın Bev . Hadı can^m sen de Huseyın Bejlerle uğraşacak değılım davranıyorlarmıs çocuklara oyle burunlan ta gokierde degıllermış Zılo da onlarla ovnamış Uve> annesı \ar >a, onu kıskınmış, nı\e ojnujorsun dıve do^muş, suyunu çıkarmış ama, ZUo karısmış. çırgenelerın arasına on ları Allah çınîjene yaratmış arrri, orlar ne vapsınlar, çıngene ja"atılınca, ıyı ınsan olmuşlar, nerkes de demış kı. bunlar çıngene ama, ıyıdırler, ı\ı olduklarındrın dolajı bunter artık çn^enecıhkZilo ve Dolapdere ten çıkışmışlar Ne olacak. is'<>r Zılo hep jaşamı boyunca Do lerse çıngenecılıkten çiKişmasuılapderede oturmak ıster. Oranın lar. Bak sana bır şey deyım mı, ınsanları (,ok çok komık, dıyor. ben hıç bır \erde bu çmgene.^r Kaa'nlar eıkekierı Dolapdered» den daha ıyısıra gormedım. Oyoz adlanyla defıl de bır tuhaf namış, oynamış. Karışmış çıngelakap'arıvla cağırnorlarmış Ora ne'erin arasma ovnamıs ÇmAeda bır Kıpık amca varmış kı nelerde buyuklük kıiçukluk vok aman ne komık ne komık Kı muş kı herkes bır. Herkes buvuk pık aiııa davaıl, zurna, kenıan, gıbi... Değıl mı. herkes buy i< tef, zurra ner şeyı çalıyormuş. gıbi olmalı. N'pymıs çocuk y^iı. Hem çalnor hem oynuyormuş Çocuk da ç, uk Vay ço=Jk <^Butun kad'nlar da o\Tiuyorlarmış dar taş dtscan ba=:rı:aj Ar.aa ın. orada Çok fakırlermıs, hırsız'.ık butun msanlar çıngene! r gıoi ol da jftE'vortarmıs ama n mıs'er sa. o zonan ı«tp • \aaoaaa31, ıyî. Çocukları sevıj ormuşlar, ıyi çırgenelerın koUısü jok mu, a^ Zı'.o kendını bıldı b'İPİı üç tane ev de?iStırrrışler Serıt en ı pdını soylemeıC zorunda' !"•> Zılo Fenerde doğrr'is Doga"s; ı avı şovle zar zor çiK"or C^nurlu, çocuklann dıze kaaar ıç.ne gomuldukierı çarr>'jr ıçınde ojnadıklan sıirandun crı. teneden tırnağa ç?ırra bdf*ı'vl?n oır av1J ge''vor ak'ır^ Dnor KI orayı djşundukçp \ici \T'k ça r rurları da bırlıkte duşunu>orum Bır de ka\a olacak'ı bır de M.cık bır eskı duvpr ^'ırta>'a o r a ^ o r du d n o ŞiTdıkı surlara çok bonzıvordu kale du^arı gıbı bir duvaraı Aı ası çoc T K doğjrurken bu e.de rlrr. s Bırkaç çığlıktan ba«ka hıç bır şcv anımsa varrnor ana«ırın CIMıu us'une. B T de çol; san vuzlu bır kadın S"iıyc »o?'frnn on>ıı e mum gıbı o'm'.s er'Tns bıtmıs Çamuriıı avluda avsklarım süruverek yürüjen Bu sapsan k°sılmış Çaımırdan bir çocuk dünyası ÎARIN: Zılo'nun üvey anasuıd çektikleri iŞi BOND VIACTAN BUVUK Z.EVK. BaıQ*i(N « E O A C S ONUN ı c ı ^ l * a TiFFANY J0NE5