Katalog

orhantemai vemeictupları arkadaşım orhan kemal vemektupları, fikret otyam e:yayınian belgeler, bılgıler, bölgeler dızisi.20 fotoğraflı 30 lı'ra Cumhuriyet 52. yıl, sayı: 18340 Kurucusu: YUNTJS NADt 20 Ağustos 1975 Çarşamba X X BİR NESLİN DRAMI Hüsamettin TUCAÇ ÇAĞDAŞ YAYINLAR1 Cafaloğln, Halfcevi Sokak No: 39/41 • Isfanbnl (Cumhuriyet: 6540) Filistin Kurtuluş Örgütünün Ankara'da bir temsilcilik açmasını ABD'nin engellemek istediği belirtiliyor Demirel, FKÖ'nün Ankara'da bir büro açmasına kesinlikle karşı; bu nedenle Çağlayangil ile aralarında görüş ayrılığı var, Israil Maslahatgüzarı, Demirel ile ayrıntılı bazı konuları kapsayan gizli bir görüşme yaptı ve konuya ilişkin kuşkularını dile getirdi. FKÖ'nün Türkiye'de temsili sorun oldu sTîARA, (Cnmhnrlyet Börosn) Başbakan Süleyman Demirel'Filistin Kurtuluş Örgütü'nün Kö) Türkiye'de temsilcilik açısına kesinlikle karşı oldugu bu yüzden Dışişleri Bakanı san Sabri Çağlayangil ile araıda anlaşmazlık bulunduğu öğıilmiştir. rürkiye'yi ziyaret etınekte oı FKO Merkez Koraitesl Dış îlişkller yetkilisi Kftdduml ile Dıçişleri Bakanı thsan Sabri Çağlayangil diin kara yoluyla Ankara'ya gelmişlerdir. Melih Esenbel'in zaraanında Türkiye'ye resmen davet edilen FKÖ temsilcisi Kaddumi'nm Türkiye'ye gelişi, Filistinli yöneticinin çeşitli sorunları yüziinden önceden tarih saptanraasma rağmen ertelenmiş, Demirel Hükümeti kurulduktan gonra da Dışişleri Bakatu Çağlayangil daveti yinelemiştir. Davetin yinelenmesinden sonra Başbakan Süleyman Demirel ile Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil arasında anlaşmazlık çıkmıştır. Demirel, ziyaretin ileri bir tarîhte yapılmasmın gerektiğini Çağlayangil'e bildirmiştir. Bu arada Dışişleri Bakanlıgmda çeşitli daireler arasında da görüş ayrılığı ortaya çıkmış ve daireler tendi görüşlerinl beürten bir çok rapor hazırlayarak bunlan Başbakan Süleyman Demirel ile Dısişleri Bakanı Çağlayangil'e sunmuşlardır. Başbakan Süleyman Demirel'in bir süre önce tsrail'in Türkiye' deki maslahatgüzân ile uzun süren bir görüşme yapmasından sonra Demirel, FKÖ'nün Türkiye'de temsilcilik açmaması konu(Devamı Sa. 9, Sü. 4 de) Ecevit, haksızlığa uğrayanlarm kışkırtıcı ajanlara karşı uyanık olmasmı istedi AN" KARA (Cmnlınriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, dün bir demeç vererek son günlerde yaygınlık kszanan şiddet olaylannı kınamış ve «Demokrasi için en büyak tehlike şiddetin yaygınlaşınasıdır. Hemen bütün şiddet olaylannın sanıklan, bükümet partilenrin yöneticileri veya müitarilarıdır. Bu elbette bir rastlantı oianı&s» demiştir. Defişik bölgeler üe doğişik kamu ve özel kuruluşlannda artan zorbalıklara dikkat çeken Ecevit «Böyle oır ortamda haklannı koruma dummunda bı rakılanlara. kendilerinı şiddete kışkırtan berkesin, geçmişte pek çok ömegi görüldüğu gibi, bir kışkırtıcı ajan olabilecegini hatırda tutmalan)) gerektigini belirtmiş ve «CHP'nin haksızlıga (Devamı Sa. 9. Sü. 7 de) Korutürk: "Dost ve müttefikten gordugumuz ihaneti kaynaşarak karşılıyacağız,, HOPA Cumhurbaçkanı Fahrt Korutiirk, dün Karadeniz pezisinin dördüncü duragl Rlze'den aynimadan önce, Vilâyet Salsonundan halka hitaben vaptıgı ko nuşmada, «Dosttan gördügünıüz, miittefikten gördügümüz ihaneti birbirimizle kaynaşarak karsıîaya cagız» d«mistir. Giresun'dan önceld gün «Adatepe» ve «Gayret» muhripleri eşli ğindekl «Nusret» mayın getnisi ile Rize"ye gelen Cumhurbaşkam, dünkü ziyareüerini tamamladık tan sonra programında bir degi şiklik yapmış ve Uden aynltnadan önce Vilâret Balkonundan halka seslenmiştir. Kendisini dinleyen çok sayda Rizelintn •sıcak ilgisine. t=şekkür eden Cumhurbaşkam. Rıze'nin deniz olanaklan üzerinde dur muş. yörenin geçimini valnız fındık ve caya baglamamn veter li olmayacagına işaret ederek, deniz ürünlerinl bir sanayi dalı biçiminde gelistirmek gerektiğini ifade etmiştir. Koruttlrk. daha sonra ulusun valnız kendJ kendine güvenmesi gerektişini bildirmiş. «Bize. b'7den başka vardım edecek kirrse yoktur.» dedikten sonra Kurtuluş Savaşını da bu anlavıs içinde kazandı*ımızı anımsahırak şöyle devaro etmıştlr: «Dosttan gördügümüz, müttefikten gördügümüz ihaneti yine birbirimizle kaynasarak fcarsıla yacagız.» Cumhurbaşkam daha sonra halktan. kendine ve kendisini vö netenlere güvenmelerini istemiş, (Devamı Sa. 9, Sü. 7 de) Tazık Olan • ^ oplum yaşamında ber yeP J nilik atılımı bir düşünI sel hazırhk dönemini ge"• rektirir. Durup darmrken pdrn inme bir devrime yer ünde rastlandığı pek RÖrüiı. GöriUse bile ya özenti ya kişisel bir tutku niteliğinden rt bir anlam taşımayan bu ie devrimlere devrim değil, ı oİM darbe denir. Sabun köü gibl er geç dağılıp sönme mahkumdurlar. Toplnm düınin yenileşrnesiıri gerektiren ral, siyasal, ekonomik koşulilkln o toplumun düşünür, sanatçüarı, yürekH yazarlaraerler ve serişlerini, giderek ıç haline gelen görüşlerini •eye yayma çabasına girişirOnnn içindir ki, Urih boca yenilikten hoşlanmayan ıcular takımmın en büyiik <uları llericl düşünürler, sa•ılar ve yazarlar olnraştur. iin özjrürlüğüne duvar çek. kitapların okuntnasını. pierin oynanmasııu yasakla:. sanatçüarı cezalandınnak cmivle toplumsal yenileşI durdurabilecekleritıi sanırÇabaları boşunadır. Ferman emeyen toplumbiljm yasalar geç işleyecek, değişen koıra nygun olarak düzeo yenl>ektir. İ9 Fransız devriminl hazırlaVoltaire, Rousseau, Diderot, •mbert gibi yazar ve düşüer Kraüık rtjiminln hoşlanığı kiraselerdi. Devrimi ban Fransız gençliği, bunlan, raman gizli gizli okuyarak ti. Devrim, karşı devrim, yilevrim, yine karşı devrim en Fransa buçünkii özgürortamına erişti. Ama Frannplumu bu asamada kakılıp ?ak değildir. Yaşadığı özik ortamı içinde kendi koruun gerektirdiği daha ileri lalara doğru elbette adım ; yiiriiyecektir. Fransada ve özgiirlükçü toplumlarda rlükten rahatsızlık duyan • çevreier yok mudur sanu lUŞkusuz vardır. Vardır ama rliikleri rafa kaldırmaya rda bunlann gücü yetmeedJr. Hele bir denesinler, laşacakları tepki onlan bir havava uçurıır. Bunu iyi er. Bildikleri için de deasi kurallarını bozmaya nmezier. ınsıı devrimindcn yüz yıl ı. Abdülhumit in istibdat minde Tiirk aydınları kai pünler yaşarkeıı, özgürlük ıini dile getiren bütün giler şiddetle kovuşturuluı. Üç kişinin bir araya georkusuzca politikadan, felen, sanattan söz etmesi olaiildi. Her kımıldanış sarayı ilandırıvor. en masum davların ardında bir kötü nilel.çesi aranıyordu. Curnalpek çok kjmsenin geçim ığı olmuştu. Bu karanlık te isyan bayrağını açan NaKemallerin, Tevfik Fikretyasaklanmış eserlerini, bir rden bulup gizlice okuyanle geçtiler mi doğru zindaıvluyorlar, ya da sürgüne îriliyorlardı. baskj düzeııine rağmen salı ayakta tutnıak olanağı bulatlı. Abdülhamit'in kisiüilkin istibdat, emperyalizarşı firiştiçimiz savaştan ı da düpedüz saltanat orkaldınldı, Cumhuriyet du. var ki. Cumhurtyet'in llâJI 50. Fransız devriminden KIBRIS'TA ÖZGÜRLÜK GÖÇÜNE KARŞI VERILEN ÖDÜNUN KUZEYDE BİR RUM KANTONU OLUŞTURMASINDAN ENDİŞE EDİLIYOR İZZET RIZA YALIN LEFKOŞE Kıbrıs'taki Türk muhalefet partileri, «Karpas bölgesinde 12 bin Rum'un bir kanton yaratmasına yolaçacak rutam ve işlemlere karşı olduklannı» bildirmişlerdir. Halkçı Parti ile Cumhuriyetçi Türk Partisi Başkanları ile ileri gelenleri bu konudaki demeç ve konuşmalarında, «Güneydeki Türklerin kuzeye aktarılma kararmdan duyduklan memnunluğu» belirtirken, «Bu karar sırasında özgürlük göçüne karşı verilen ödünün gelecekte huzursuzluk yaratacak nitelikte olduğunu» ileri sürmüşlerdir. «Güneyde tümü ile Rumlardan, tamamen homojen; kuzeyde ise Türk, Rum ve Maronitlerden oluşan karma bir nüius yaratılma yoluna gidüdiğine» işaret eden j Cumhuriyetçi Türk Parti Genel; Başkanı Ahmet Mithat Berberoğ; lu, «Karpas Rumlannın kuzeyde Birleşmiş Milletler himayesinde bir kanton oluşturacaklarından büyük kuşku duyduklarını» söylemiş, «Fanatizme ve aşın görüşlere daima karşı olmalarına rağmen Kıbrıs davasındaki ikı federe devlete dayalı Federal Kıbns Cumhuriyeti tezine ters düşen veya bu tezin sınırları dışma çıkan tutum ve işlemlere müsamaha göstermeme kararında olduklarını» açıkjarrustır. Halkçı Parti Kurucu Grup Başkanı Alper Orhon da, «Parti politikalannın coğrafî temele dayanan iki bölgeli çözüm olduğunu» hatırlatarak, «Bu çerçeve içinde verilecek hiç bir toprak tavizleri olamayacaguıı» tfade etmiş, «Karpas bolgesi tümü ile bizim bölgemiz içindedir. Bu nedenle, Türk bölgesi içinde Rumlara kanton şeklinde haklar tanınmasına şiddetle karşıyız. Ancak, sınır üzerinde düzeltme ve Rumların buralara yerleştirilnjeleri düşünülebilir» demiştir. Bu konudaki açıklamasında, «Federatif sistem istemenin dayanağı olan gerekçenin, ild toplumun artık iç içe yaşayamayacağı, dolayısıyla yanyana yaşaması ,jerektiği olduğunu» hatırlatan Berberoğlu, «Karpas bölge»inde bir Rum kantonunun yarablmasına yolaçacak tutumun bu gerekçeye ters düştüğünti, davamızın ağırlığını zedeleyeceğini» soylemiş, sözlerine şunları eklemiştir: (Devamı Sa. 9, Sa. 4 de) POKTEKtZ'DE KANLI OLAYLAR SÜRÜYOR; 2 MİLYON IŞÇİ YARIM SAATLİK BİR GREV YAPTI (DIŞ HABERLER SERVtSt) LtZBON Portekiz'de şiddet hareketleri kuzey bölgelerinde devam ederken, Komünist Partısi'nin dün gece Oporto kentinde yapacağı bildirilen açık hava toplantısı iptâl edilmiştir. Komünist Partisi'nin Oporto Komitesi, ülkedeki son karısık durum nedeniyle toplantıdan vazgeçildiğini açıklamıştır. Bu arada. 2 milyon işçi dün sabah şiddet olaylannı protesto için yanm saatlik bir grev yapmıştır. Önceki gün Porite de Lima kasabasında yapılan komünist aleyhtarı gösteriler sırasında bir düzenledikleri miting sırasında kişi ölmüş, 100 kişi de yaralan kanlı olaylar çıkmış ve biri ağır mıştır. Göstericilerin Komünist olmak üzere 12 kişi yaralanmıştı. Partisi merkezine saldırmaları üBu arada Komünist îşçi Senzerine silâhlı birlikler ateş aç dikası Konfederasyonu iki milmışlar, bu arada bina İçinde bu yon üyesine şiddet olaylannı prolunan komünistlerle karşıt grup testo için dün sabah yarım saat lar arasında kanlı çatışmalar ol ışi bırakma çagrısında bulunmuş muştur. tur. î'jçılerin büyük bir kısmıPolis yetkililerinin verdiği bil nm bu çağnya uyduklan ve ülgiye göre, güvenlik kuvvetleri kede yarım saat hayatın feîce uğparti merkezini koruyamamış ve radıgı bıldirilmektedir. parti merkezi göstericiler taraöte vandan tilkede huzursuzlufından yakılmıştır. gun giderek yayılması üıerine Portekiz'de Uç gün önce de Başbakan Goncalves önceki akAlcabaco kentinde komünistlenn şam düzenlediği bir toplantıda şiddet olaylanndan ötürü faşistleri suçlamış ve «Karşı devrimcilerin rüm çabalarının boşa çıkacagını» söylemiştir. Orduda ılımlı subaylarla, Sosyalist Parti ve Halkçı Demofcrat Partisi'nin muhalefet ettikleri Başbakan Goncalves'in durumunun giderek sarsıldıgı görülmektedir. Pravda batıva çattı öte yandan Sovyetler Birlifi Komünist Partisi organı Pravda gazetestnde önceki gün çıkan bir (Deramı Sa. 9. Sü. 5 de) Gezi Notları Izlerken izlenmek... Turhan ILGAZ RİZE Giresun'da 1. Şube görevlileri epey jroruldular, Ugur Mumcu ile ikimizin yüziinden... Nereye gittiysek, eksik olmasın Emniyet Müdürü, gezme ve dolaşma özgürlügümüzü koUatıp korudu.. PPK rahatsız edici bir sey değildi ama, bize biraz çelişik bir durum gibi geldi İzlenmenuz gerekiyorsa Devlet Başkanının gezisinde isimiz ne, bu heyete çagnldıgımiza göre peşimizde gölge gibi adam dolaştırmak ne oluyor?. Üstelik yapüğımız işi de dillmiz döndügü, elimiz yattıgı kadar yazıyoruz.. Ertesl gün gazetede okuyorlar. Cumhurbaşkam ile halk arasındaM protokol en(Devamı Sa. 9, Sü. 7 de) I 1 Izmir Fuarı'na bu yıl 27 ülke katılıyor İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Uluslararası 44. Izmir Fuarı bugün saat 18'de Ticaret Bakanı Halil Başol tarafından torenle açılacaktır. 27 yabancı ulusun katüdıgı İzmir Fuarı'nın bu yıl daha cazip hale gettrilmesi için ışıkiandırmaya geçen yıllardan çok önem verilmiş, fuann dışı da renkli ve dekoratif ışıklarla süslenmiştir. Diğer taraftan, Uluslararası Iz mir Fuarı'nın ihracat ile ithalâta dönük olmaması nedeniyle önemini yavaş yavaş yitirmesini önlemek için yapüan çalışmalara fuar süresince de devam ediieceği yetkililer tarafından açıklanmıştır. (Devamı Sa. 9, Sü. 7 de) Hilton'<ia Torianiş'in 14 giin süren «Ye?il Çimen Harekâtu sona erince, çimenler flzerindeki çadırlar da dün söküldu. Pötürge'de duvarlara Hilton ve Berec'te direniş bitti; Garanti Bankası'nda grev başladı Son günlerde yogunluk kazandığı dıkkati çeken işçi direniş ve grevlerinde dün yeni gelişmeler olmuştur: • Hilton Oteli'nde DİSK'e bağlı Turizmİş Sendikasının 14 gündür sürdürdütü direniş dün sona ermiştir. Ancak Türkİş'e baglı OLEYİS Sendikasma üye olan işçiler, işverene verdikleri protokol kabul edilene dek, otel içindeki çakşmalarını durdurmuşlardır. • DİSK'e bağlı Petkimlş Uyesi 1300 civannda işçi, BEREÇ Pil Fabrikasında 15 gündür sürTLTIİZMİŞ, HtLTONT)AKÎ DİRENtŞt SONA ERDtRİRKEN, Bü KEZ DE TÜRK • t Ş E BAĞLI OLEYİS ÎJYESİ İŞÇÎLER, OTEL İÇINDEKİ ÇALIŞMALARINI DURDüRDULAR; GAİMSEN'İN GARANTt BANKASINDAKt GREVt 44 Şl^EYt KAPSIYOR. dürülen direnişe son vennişlerdir. • öte yandan, Türkiye Garanti Bankasının Istanbul, Ankara ve İzmir'deki 41 şubesinde Gamsen greve gitmiştir. Istanbul Hilton Otelinde 14 gündür direnlşte olan Turizmîs üyesi işçiler imzalanan protokol üzerine direnisl kaldınrlarken, OLEYİS üyesi ışçiier, işverene verdiklen protokol kabul edilene kadar içerde işi durdurrrmşlardır. Önceki gece Turizm îş yetkllileri ile ışveren arasında imza lanan protokol ile işveren, yargı organları aksine bir karar vermedikçe, OLEYİS Sendikasının yüriirlükteid sözleşmesinden Turizm İş üyelerinin de yararlandınlmalannı kabul etmiştir. Pro tokole göre aynca işçilerin direniş süresi içindeki ücretlerinden bir kesinti yapılmayacak, dire niş nedeniyle herhangi bir cezaı işleme. ya da iş akdi feshine gi dilmeyecektir. Ancak dün sabah Turizm • îş üyesi işçiler bahçedeki çadırla nnı sökerek işbaşı vaparlarken OLEYİS Sendikası üyesi işçiler otel içinde toplanarak ışı dur durmuşlardır. OLEYİS Sendika sı yöneticileri de bir karşı pro tokelle işverene basvurmuşlar dır. OLEYİS Sendikasma bagh işçiler bu protokol imzalanana UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Genel Kjrulu bugün sona eriyor UNESCO Türkiye Millî Komisyonunun 14. Genel Kurul tcplantısı bugün sona erecektır. On ceki gün Devlet Güzel SanaUar Akademisi konferans salonr.ıaa Millî Egitim Bakanı Ali Naili Erdem'in açış konuşması ile oa?layan toplantıda iki öaşkan /ekJİ Uğine Enver Ziya Karal ve Errun Bılgiç seçilmislerdir. BMC'de 2 işçinin işten çıkarılması üzerine işçiler direnişe geçtı İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) îzmir BMC fabrikasında iki işçinin işten çıkartılması nedeniyle 100 kadar işçi dün sabah cahştıklan makina montaj atelyesinin kapıiannı kajnak yaparak kapatıp üretimi durdurmuşlardır. Saat 15.00'te işbaşı yapması gereken ikinci vardıya işçtlerine de fabrika yöneticilerince işbaşı yaptınlmamıştır. Fabrikaya Bornova Jandarma Komutanlığından yardım istenmiştir. DÎSK'e bağlı Madenîş Senriikasmı kayıtlı işçiler iki arkadaşlannın iki gün tistüste işe gelmedikleri gerekçesiyle sözleşmelerinin feshedilmesi karşısında dün sabah eyleme geçmişlerdir. Bu arada. toplu iş sözleşmesi yet kisinin oylama sonucu Tiirkİş'e bağlı Türk Metalîş Sendikasınca bazı baskılar sonucu kazanılma sı da isciler arasında pprtTiniiiHn sol sloganlar yazanları görmedikleri için 2 bekçi tutuklandı HLU.ATYA, (Cumhuriyet) İkı gün önce yapılan CHP Gençlik Kollan Pötürge tlçe Kongresinden sonra geca meçhul bişUer tarafından bazı sol sloganlann yazılması ve afişlerin yapıştınlması yüzünden 2 gece bekçisi görevlerını ıhmâl s.uçundan tutuklanmıştır. Yeni mezunlardan olup llk görev yen olan Pötürge'ye son kararname ile atanan ve 15 gün önce ılçeye ^elerek göreve Daşlayan Savn Ahmet On'jKek tara(Devamı Sa. 9, Sü. 3 de) Seçim propagandası amacıyla toprak dağıtımının geciktirildiği bildiriliyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Toprak ve İskân İşleri Genel Müdürlügü ile Köyişleri Bakanlıgı arasında idari bir kitrarla toprak komisyonlarının dağıtılarak, İskân Müdüriüğu'ne baglanraası çalışmalarına şündideıı ba$ landıgı öğrenümiştir. Bu çalışmaların yeniden düzenleme adı altında yapıldıgı bakanlık kadcmelerinde ifade edilmektedır. MC Hükümetinin, bu düzenleme Ue, 4753 sayılı yasanın iptelindan an layı toorak komisvonlarının vamanlanna seçim öncesl köylüye ev, cami, yol gibi işleri yaptırma yı amaçladığı iddia edilnıektedir. Urfa'da durum öte yandan, Toprak ve Tarım Reformu Müsteşarlığı, reform bölgesi Urfa ılınin Akçakale ve Merkez İlçe'den sonra Hilvan ile Viranşenir ilçelerinde de samulaştırma işlemlerine başlar.cügını açıklamıştır. Müsteşarlıktan verilen bügiye mulaştırma komisyonu kurulmuş tur. öte yandan, edindiğimiz bilgiye göre, reform bolgesinde 9 köyde dagıtım için tüm çaüşrca lar tamamlanmış, parseller traktörlerle cizdirilerek ayrılmış, da ğıtıma hazır biçime sokıümuş tur. Bu belırlenen parseller kıs mî senato seçimleri sırasında toprakstz fcöylüye dağıtılacak ve seçim propagandasından yararla nüacaktır. Yüıe bildirildığıne gö TürkiyeOrtakpazar ilişkilerinın , içyüzü Kosta DAPONTE