Katalog

Nobel ödülü sahibi Samuelson, Kissinger'in iktisattan anlamadığını söyledi ve enerji politikasını elestirdi I I N U ' IKTÎSVTÇI, KİSMNGERtN ENERJI \ JANSI ÇERÇE\ESINDE PETROL HYVTLARIM \IKSEK TITMH ÇABV H R I M TtTARSIZ Bt LHOR. NOBEL ktısat odaıu sahıbı AniTikalı ıklısatçı Paul Samu eıson jktısat bı'ım'nden hıç bır şe> aniamodiçmı ılerı sjrdugu \mer ka Bırleşık Devletlerı Dı^ışlen Bakanı Henrv Kıssmger n petrol fıv.aManm yuksek tu'maK ıçm Uluslararası Enerji Aıarsı çerçevesjıde surdurdugu çabalan e eştırmektedır Samueıson Amenkan ekonomısının reses>on ve enflasjon la karşı Karşıja oldjğu 1175 >ı lında petrol fıyatlarını yuksek tutma sTatejının ıesesyon ve enllasyondan kurtulma şansın buyuk olçade azalmgı goraşunu Sovunm<.ktaaır Kıssınger ın OPEC uvesı ulıcelerın petrol ııv.atlarını belırh bir *abamn al ına ınaırmelerını onlejeıek Amenkan petrol trost Ie*.nm ehnde bulunan dıger enerji ka\naklannı gelıştırme g rışımlennı karlı hale getırme çab«ları Ba ı duny«sının en unlu îKtısatçılarından Samuelson t«rafından eleştırümektedır Samue son «Bu resesjon yılı 1975 vjında uzun donemlı eneıjı soıunu azaltmak ıçın hıç bır şey japmaVd ıhtıvacımız vo». tur» demekted r [ Ekonoml Ekonoml «•« Ekonomi Ekonomi • • 1 • Ocak ve şubatta en yüksek fiyat artışı Antalya ve Samsunda oldu Ankara, îstanbul ve Adana'da fıyat artışları ötekı büyük kentlerdekınden daha duşük gerçekleşti DEVLET ISTVTİSTÎK ENSTITU sunce hazırlanan ıllere gore tuketıcı fıjatları endeks e rjıın Şubat aytna aıt sonuçları belh olmuştur Endeksler Ankara îstanbul ve Adana dakı jıllık fıvat artışlarının Turkıve nın otekı buviık kentlerındekı anısın gerısmde kdldigını gostermek'edır T u r k ı j e d e ılerdekı aylık fıjat hareketlerını gosteren endeksler, Tıcaret Bakanlıgj ve Devlet t s tatıstık Enstıtusu tarafından ha zırlanmaktadır Tıcaret Bakanlı ğı nın hazırladığı geçınme en dekslerı Aniıaıa \e îstanbul ulerını kapsamiktadır BJHo karşılık Devlet Istatıstık Enstıtusu ncc derlenen tuketıcı endeksleri Turkıyenın dıger buvuk ıllerını de ıçme almaktadır Ancak Deı.et Istafstık En«t nı «u nun endek"!lerı bır sure daha geç hazirlanmas'adır Devlet Istafstık Enstı'usu nun tuketıcı endeks erıne gore W5 vılının ı'k ıkı avmda en yuksek fıvat artışı gosteren ıl Antah» olmuştur Antalva dakı yuzde ın luk fıvat artışını yuzde 8 7 ıle Samsun ızlemektedır Samsun dan sonra ıse ruzde ILLERE GORE FİYAT ARTIŞLARI 1975 1975 Ocak 1975 Subat OcakSnba t ISTA.NBUL IZMIR AD\\A ANT4LY4 ESK1«EH1R ORDU SUISL'N 28 26 12 13 23 22 22 21 35 43 55 57 7,5 56 29 6> 6,4 70 6,8 71 10 0 79 53 87 lTii Subat 1975Şubat 23 7 23 6 28 5 22 1 261 fc5 28 5 32 5 Senatör Derbil, Ajansa girilip girilmeyeceği konusunda Basbakan'a yazilı soru önergesi yöneltti Ajansın, «yedi devler» diye anılan petrol karteline dayandığı belirtiliyor Ajansına giriş kararının, yasama organınca onaylanması gerektiği belirtiliyor TURKIYE nın Uluslararası E nerjı Ajansı na gırıp gırmedıgı nın tartışması «urmelîtedır Kontenjan Senatoru Ozer Deroıl Se nato Başcanlıgı aracıhgıvla Ba~ basana jonelttıgı va2ih soru o nergesınde T C Anava>a«ı na sore Ajansa çırme karannın vasa ma organııca onavlanması se rektığını ve Aıans anlaşmas nın 67 ıncı maade«ıne sore bu orıavın 1 mayıs 1975 tarıhıne kadar ta mamlanmasımn zorınlugu oldu gımu belırterek Turkıve nın A jans a gırıp çırmeveceğının açık lanmasmı ıstemıştır AP Lıderı Dpmırpl ın Basbakan sıfatıvla cevaplandıracağı ılk no lular arasında Enerji Ajansı jer almaktadır Cumhunyet Senatosu uye*ı Öz^r Derbil Enerji Ajansı na gırılıp gınlmedıgı konusunda daha once Dışı^len Bakanhgı na yonelt tısı sorunun cevaplandırılmadıgı nı oehıterek bu kez Basbakan a jenı bır soru sormuştur Yazılı soru oneıgesınde daha oncekı «sazılı sorum cevaplandııılmamıştırı dıven Deroıl Uluslararası Eneıı Ajansı nm venı o r uluslararası orgut oldugunu ılerı surmustur Dışıslerı Bakdnhgı nın soru edılen ajansın «Turkıye nın kurucu uvesı bulundugu OECD teşkılatı çerçevesınde ve bünvesınae oluturuldugtınu» ilen surmesıne karşılık Uluslararası Enenı Ajansı kuruluş sozleşmesıne gore, oıgan'an ve temsıl jonü <madde aü ol, o2), oy sahıbı ulkelenn ovlarının hesaplanmesı (madde 62), çogunlukla alınan kararlann dıger ulkeler ıçın de baglajıcı olması (madde 52) \e 6b ıncı maddede yer alan «anİ3«mava katüan her ulkenın ışbu anlaşmayı ve vonetım kurulu karar lannı uygulamak ıçın ıasa çıkanlması da dahıl olmak uzere gereklı her tuî lu tedbın almayı ustlenmış» olmalannın belırtılmesi nedenıerıjle venı bır uluslararası orgut ni'elısınried r 8 1 ıle tabloda oımavan, Erzu rum üı gelmekte ve bunu da yuz de 7 9 ıle Eskışehir r akıp etmektedır Dev let I«tat st k Enstıtusu nun hazır aaıgı endekslerın belh olınasi, Turk \ e d e s ı tu^etscı fıvat Urmın artı?ı konusundakı eKS K bılgılerı tamarrüamaktadır Tıcaret Bakanhgı nın hazırUdı gı geçınme endesslerı sadece \n kara ve îstanbul ıllerını kapsa mak'adır Fakat tab oda aa gorulaugu Şubat a\ma aıt îstanbul ve Ankara U\at artış oran ları Ordu ıle harıç T u r s ı v e n ı n d ger buyuk Uerındekı fıvat ar | tış arından kuçuktur I Turkıyenın d'ger ıllerınde fıvat artışlarının \nkara ve Is'an bul dan daha hızlı oldugu anc^k Devlet ls f atıstık Enstıtu«u nun b lgnerınden anlasılmaktadır Bu durum vılHk karşılaştırmaardan da ortava çıkmaktadır Geçen vılin Şubat avı ıle yılın Şubrt avı arasındakı fıyat artış oranı îstanbul da yuzde 23 6, An kara da vuzde 2"? 7 ıken avnı o ran Samsun da yuzde 32 5 îzmır ve Ordu'da jnozde 28 5, Eskıse h r de viude 26 S olmustU' YORUM ÇUKUR HÜKÜMETİNİN ÖMRÜ DEM1RKL haık vıgınlarıvla sermavenın bazı ke^ımleıının guvenını Mtudıgını anlavınca kendısını tura taklıtçılıge verdı Ehnden geldıgı ve ><ıpaoılaıgı olçude Ecevıtı ornek alıp takhte çahşı\or Once Ete\ıı ın kuiıdıidıgı kelımeleun bır bolumunu benımsedı Sonıa vakın z«*rıanlaıdd oldugu gıbı Ecevıt Antalvada toplantı duzenlevınce Antdha SA koMU Ecevıt dort dogu ılınde sıkıvonefme kaısı çıkınca şa^kınlin ıç nae avnı volu ızlemekten baaka çaıe bul<ün«dı Ecevıt dıgeı ılle utkı ^ıkıvonetımı onavlavınca Demnel n ona\l<ma ısı de kolri la^tı Halk Paıtiii ka 5 ı çık^a ıdı Den ııel ne v.paidı' Sovlemek ioı Bılıntn ^adece Deınırel m vıne sa^ııacagı LCE/IT ekım se^mleıınden once demokıasıve bdghlıgı konusunda halka guven ve avaınlaıa >a\gı veıd gı ıçın her tuılu solun o\laı n *O]i aaı Demııelın gucu ve kışılıgı sagın o\lannı toplamava veteılı detıl Bvı vuzaen Demırel \n«dolu va vajılan sagı toplamak veııne "»"Kaıanın agcılarını buleştnmevı seçt Çapı anc o k buna vetıvoı tcevıt se<,ımdekı guıune d^vanaiak \e bu gucun el vpıdıgı buıece hukumet et'i Demnel "ınkdianın taşlarına ba^arak hukumtl etmeve r.ıvet ı H^LK P\RTISI Lıdeı nın hukumetı kıa suıdu Bıtmesı geıek'ı zamanda b ııı Eunoa Wu5ku \oV. Seçım ekonomiMnm olanâklaımı once \didtu Vergıleıe el atma\ınca zurunlu zamlaıın varattıgı ımkanlaıı daha çok kır keoimı ıçın ve seçım şan.iinı artıımak amacıvla kullandı Demnel ı > ba^kalarınm hazırladığı pozısvonlaıı kullanma e n vetınde Iınıak Hukumetı nın vaptıgı ve hıç bır ses çıkatmadıgı zamlann \ a u i ıgı butçe olanaklaıını vıne bu seçım ekonomısı ıçın kull<ınma%ı pı?nlıvor Oıtak Pro'okol bu konuda hıç kuşku bırakmıvor Gub z fıvatlarını ındıımek tıaktorde benzer gırışimlerı hazırlaınak p'ânl«ır » asmda Yakında >ukek bır taban fıvat polıtıkasıjla genıs tuketıcı kıtlesinı ılgılendnen bazı kamu gııışimleıı mal ve hızmetle ımde "n bolık ındumelerı suıpıız olrruz Es&ıleun de\ mı ıle Hazıne bund elveıışlı Bu jıl ıçın IPMAK HLKLMETInın ışı bıttı Lmak an seçım uman safdıller kendılerıre venı avuntulaı bulsun 12 Mart ın paıtılerustu hukumetleı nden ders alma>anlara kisa donemlı hukumetleıde ekonomık konlonkturun cnemıne ınanmavanlaıa son ders olsun 12 Mart, partıler ııtu hukamet formulu ıle AP nın sıjasal stratejının yanında serma\enm dogıudan ve gunluk ekonomık pohtıkasım uyguladı Ekım sonıasının partıler ustu hukumetı AP ne bır seçım hukumetı kurma eesaıetını v«rdı Bu olanak ba ka bır bıçımde de kullanılabıhıdı An Yalçın KUÇUK cak îsmct Pasa nın bazı \onlerden ek«ıkhgı duyulu\or tsmet Paşa nın dı^ üıikılerde muhaletette ıken de devom eden «sorumluluk loluni" benımseme çabalaıının vanında ıç ekonomJt konjonktur ıle polıtıkavı gunu gunune degerlendırme nıtel gı bugun eksik kalıvoı DEMIREL doıt >ıl sonıa bır 31 Maıt gunu bıı hukumet kurdu Bu hukume'ın g\ı\eno\u alıp alma\acdgı henuz a>kıda Askıda olmn ^adete ko<•hv^on oıtaklaıının ovlarının veterlı o'mamasından ılerı gel ını\uı Bura.ı ı«ın bıı van Yalnız bunun kadjı onemlı bır ba^kd vdn dah ı var Demnel Hukumetı sermave ıçın daha dogru bır aevı*le buvuk s^navı sermave»! ıçın bır koahsvon hukumetı olmaktdn uzak Demı d Hukur^et n n kade ı bakımından ve Tuıkıvede uıetıcı guçler duze\ nın gelışmes.vle ugıh sosval araştırıcıldr bakımından daha onem ı o an \ a i buroda AP LIDERİ n n hukumetı ekonomık kaıar nok'alan açı«ınaan bıı ^oa'ı^vcr hukumetı degıl Genellıkle bılındıgı 5eklıvle bır Çukuıo a \avlalanndaki ko\lu'eıın devımı ıle bır Çukur Hukumet Yenı hukumet n •çalısınaa» ekonomık ka^ar noktaları rakıp»ız olarak Adanj sermaveıne vaKin kışılere geçtı Su fasıznıın başbug çadırını kurdugu \d^na Ilı'nın aemidvesıne vakın kı^ılere TVRKIYEde uretıcı guç er çeliM\ or Gehstıkçe b hnçlentrıe ve a d nlann a ılerıvor Burdan 66 v ıl oncel bır 31 Mart gun ın ıe oıta\a çıkan gelhme erı bugunun bılırç duzevı ıle bılmek çok ılgmç olurrfu Sın dılık bu mumkun değıl Mumkun olan, bugun Bugunde i«e gorunen su Demırel ın kurdugu çatıda malı ve enerıı .sleıı ^P kanalıila Çukurova sermavesine vakln kı^ılere geçtı Genel olaras <ana\l ve ozel olarak traktor «anajll MSP kanalıvla \ıne Çukur a baglandı Tıcare* ı=lerı ıe «anavı sermaveının dısında fındık tıcaretındekı spekulâtıf ev lemlerı resmı gorevı dolavı ıjle vakından gozlemıs bırı^ıne verıldı Mıllı Cephe hukumetmın ate^h sa\unuıuu Izmır egıtım k o r u l a m l a ılgılerunek zoıunda Halıl Tunç a bıle tahammul go«termevenler arasında Uen dınden geçerce^ıne u\ gun kelımelerı bırbırı arkasına «ıralavan tzmır ın ahlak der^lerine ıhtlvacı oldugu arvlasılıvor îstanbul serma\eı ı=e tumden vok»un kaldı Irmak Hukumetınrfe tumden sıl n e n ^dana nın cevabı <;ert cldu ÇLK.UR va da Çukurova denınce akla bır ho dıng gelıvor Gelmemelı Gelmesı, Turkıve den.ı dusun vaantisı ı^ın buvuk hak«ı/ lık Çukur denınce akla Ya^ar Kemal gelmeil Çukurova nın zaliTihgını, bıtmez tukenmez bır coşn.u ve duş ıle anlatmava devanı fden Yaşar K»mal Bunlar lçınde belkı de en kalıcısı «Bın Boga lar Ef^aneı» Kışın Çukur da bır ver kjpmaya çalısan bır vorulk obasmın ef^ane do u seıuveıı Bu seıuvende Kerem vaı Keretv, r^uçuk bır çocuk Agalar Keıem ın oba«ınn çad'ırlarını ate^e ve rınce, Kerem tutku ıle bagıi oldugu ^ahını »a^peden onoaşın n pe«ıne dusuvor Arka^ından «elınde vangırm ıle bır kara atllnın kovaladıeını dusundugunden DLMIRtL Çukur dan alriıgı şuç ıle hukumete koşuvor «Eln rie vangını» ıle Şlmdıki gorev va da Demırel ı durriurmak Ya da Deni'rel ı hukumete hapsetmek Llmdekı vangınla blrlıkte N^SIL" bu hukumetın guvenovu aiıp almarna^ı hala Halk Partı^ının elınde Kıbris Harekatından sonra kendı solu ve «aaına Vaisi oneml'ce degerlerjdîTme vanıgılan gosteren Hal'o Partısınin Halk Par'lM ıster ve go.!erden veıe ırerek seıe^lı becerıklılıj;ı gosterıise Demırel ın ko«u^u başlaciıgı \erde bıter Durum ve sı\a«al konıonktur bovle ISTEMEZSE vapı atak ı« açiıc Demırel ın bu hukumetle 1975 vıhnı donmek ıstedıgınl sovlemek çok guç Hazınenın olanakları, dovız durumu elveti'lı tanm kosulları dunvaiaki mal fıvatlaıının gelışjmı hep«i bır arava getıııld'ğınde bu hukumetın jan«ı onbahaıda hukumetı bırıkmava bsğlı Bundan sonrası ıkl vanlı .avaş sanavtı istekleri ekonomidekı temellı «orunlar van odeme ıstelcleri ve venı zam ve vergı torunluluUan bakımından hıç de tımut verıcı degıl Aıtan fıvatlar, aıtan f atlarıa bırlıkte venı ve onemlı zamlar ve butun bunlara e olarak kaçınılmaz olarak orW tava çıkacak olan dovız sıkıntılan 1976 vılım her hukumet ıçın ate^ten bır gomlek halıne sokacak nıtelıkte Her hukumet derken, ne vapmak :«ted'gln) bılen ve Meclıs'ten venı ekonomık vasalar çıkarmava jetecek guçte hukumetler ka'tsdılmlvor Pu turlu hukumet'erı bu Meclıs ten çıkarmava kımsenın duş gucu vetme/ Eger Demırel guvenovu alırsa Demırel'e en değerlı armağan 1976 vıhrvda da hukumet etmesinı «ağlamak olur Hem Demırel e hem de Turkıje'je Bundan sonra Demırel, hatualanm >azma\a, Turkıve de kend] voluna korulur Katılma var DERBİL anlasmanın ou nıteliKİerını açıkladıgı soru onergeMnde «bu kosullar altında Anavasamızın 65ıncı maddesmın bırıncı bendmde ongorulen bır uluslararası anlaşmava kurucu uve nıtelıgınde de olsa katılma vardır Bu katılmanın on şartlarından bın, kararın Bakanlar Ku rulu tarafından alınması ve anlas manın onanmak üzene Türkıve Buyuk Mıllet Meclısıne gonderılmesıdır» demektedır Uluslararası Enerjı Ajansı anlasmasırın 67'ıncı maddesı ıse, Ajansa katılabılmek ıçın ner ul kenın ıç hukukuna göre eereklı onama ışlemlennın 1 mayıs 19"5 tanhıne kadar tamaml«nıt»sıru zorunln gormpktedır Dışa bağımlılık SAMUELöON da, ı ke olaıa* Amerıka nın eneru ıtonusjnda aısd bağimlıgını azaıtıcı pohtıkaları savunmaktadir Ancak 1975 \ılnda bir y»r.dan resesvon ve dıger vandan enflasvonla boğaşan Aynenk.m ekonomısınm vuKsek petrol fıvatları ı'e ener jı sorununu ço/mevı denemesı halmde her uç dernen de kur tuîmasınm zor oldugunu ılerı surmekted r Samuelson Kıssınger ın enerjı stratejmın ı/lenmesıne devam edılece* ohırsa, resesjon ve enllasyonu onlenıe polıt kaUnnm tehlıkeve gııeceğ, rı belırüııcten sonra «kavıgı ne den sarsalım» d ve sOTnaktadır Samuelson, Amenka da bır çon. uzmanm 195 \ılı sonunda rese^jonun en kotu nok'asuıa ınaşılacagım ve 1971 vılından sonra ıvıle^menın baslayacağıru ııerı surmelerme karşılık bu ı =omıç garantılı degıldır» demekte \e genış etıcı para ve «.redı po ı'ıkası onermectedır Vedi kızkardeş SORU ONERGESINDE Eneın Ajansı nın «jedı devler» veva «>edı kız kardeşler» denilen Amenkan ve tngılız petrol troitleıının kurdugu petrol kartelme dajandığı belırtılmektedır Bu konudakı açıklama şöyledır RUluslararası enerji ajansına uje ulkeler petrol bni cnrrtınu japacak depolama, ulaştırma, arıtma ve dagıtım tesıs ve Kuıuluşlarına sahıp bulunmamaktadırlar Anlas mada ongorulen bolüşrne ve b'r ulkeden obur ulkeve gondenlrre bahse konu olur«a bu ancak ve ancak uluslararası petrol kartelının aracılıgıyla veya dıger bır açıklama ıle, bu fcartel tarafınaan vapılacaktır Bu gerçek uluslararası enerji ajansının hangı amaçlara yonelık oldugunu ve olacagım ortaya ko^acak nıtelıkted.r » Enflasyon hızı ENFLASYON hızinın da ıkı ran.amlı SoyıUıdan b r rakamlı s^vija meo ecegı, ıax<ıt ekonom ıın canlanmasıvle bırlıkte teıc rar artabneceg nı behrtmekted r Paol Samuelson Kıssınger polır kasmın bu olasılıkları bı'e tehl ke\e duşurdugu goruşunu So\unmaktadır Profesor feamue son Başkan Ford a Kıss ngeı ı vanma çagı rarak bırkaç kez şu sozlerı soj emesını tavsıje etmektedır «Bır er.erjı bunalımı yolttur Tekrar Enern bunalımı yok Sen doktoranı srvasal ılımler aldiınaa yaptm Ik'isatta degıl Tlkenın enerji sorunuyla uğraşan ıktısatçılarının çoğunlugu onumuzdesı jıllarda vuksek pet. rol fıvatı gerçekleştırı mesı ko nusundaii tezmı onaylamijor lar » 0 EKONOMİK SOZLUK DAYANIŞMA FONU VE SDR Uzun bır hazırlık donemınJ'n sonra 1%8 vılında ujgulamava kondu Uluslaraiusı Para Fonu nun çıkardıgı bıı para bırınu Bu para bmmının Ingıhzce adı nın ba^ harflerınden oasuvor Spetial Dra\ ıng rtışhts Tuıkçe ve Ozel Çekme Hakları o ar?k çevnlıvor Ilk çıktığı zaman gunluk k ıl lanimda «kagıt altın» olarak de gerlendırıldı UlUiiararası od» melerde altmın >erını alan \me rıkan oolaı nın zayıt'anaası <o nucunda uluslararası ideme e rezerv bırımı olaıaK pıvasava suruldu Pıvasa SDR ı kabul et rnedı Paranın genel nı elıkleıın den olan degısım bırımı veva ser vetm saklardıgı bı^ım ozellıkle rını kazanamadı Sadece smı^lı olarak hesap bırın.ı o.aas. ku! lanılıvor Rezerv para ıster altın olsui ısterse dolar çıkarana buyuk j kazançlar saglar \merıkan eko nomısı dolaıın rezerv para ola rak kullanıldığı ve degerını ko ruduğu uzunca bır suıe bundan çok jararlandı Her yu karşılık sız o.arak çıkarılan mılyarlarca \nıenkan doHrı Avrupa>a ve \a dunvanm başka ulkeler'ne suruleren. karşılıgınaa \merı ka va maddı değerler akıtılrtı SDR m ortava surulmesı bu ıta zanca Avrupa ve Japonva gıbı guçıenen ekonomılerın ortak olma ısteklerınden ılerı gelrjor Uluslararası Para Fonu nun çıka racagı «kagıt altın» soluvla a ^ ı kazancın paylasılması duşunul du Ancak altının kendısıne do a tın da uzunca sure kağıt ustun de de olsa aKına ba?h olması karşısmda SDR nın baglanacağı gerçekçı bır bırım bulunamadı Bugun prahkte hâla dolara gore hesaplanıvor Dolardan vaklaşık olarak vuzde 25 oranında daha değerlı bır bırım olarak hesapla ra geçıjor Turiivenın IMFden aldıgı son kredı loO mılvun SDR veya yakla^iK olarak 190 mılvon dolar olarak bıld'nlıvor OECD çatısı altmda knru'an v» nı Davanısma Fonu nun kaoası tesı ıse venı sozlesmenm 35 sav fasındakı tabloda 20 mılvar SDR oıarak belırtılıvor Daha once<ı taslakta 25 rrıhar do^r olaraK beıırtOrrusU SDR basta do ar olmak azere ıleıı kapıtalıst ultolericn oazıla rının paralanna baalı Petrol uıe ten ulkelTin bır bolumu paıa larını dolardan kopanp SDP a baglamava başladı Tukıvere de bu vonde çalışmalar vapılı vor Da\anışma Fonunda Kotalar ve oy oranlan Ulkeler Kota Mılvon SDR) oranlan o> (••) 15 10 Z5 42 1 2 118 Dayanışma Fonu kurucu üyelerin imzasınaaçıldı MERKEZI Parıste olan OLCD nezdınde kurulması ongorulen sa nayıleşmış ulıceler arası dajanışma fonunun hazırlıkları tamamlanmıstır 20 mılvon SDR'lık bır butçe ıle kurulması plânlanan fonda Tuıkıjenın ov hakkı bınde altı olacaktıı Uluclararası Enerjı Ajansı na gereklı Bakanlaı Kurulu kararı olmadan gmlmesinı saglavan Dışi'lerı Bakanhgı bu kez kuıulmakta olan venı or gute gıııp gıımeme konusunun Yuksek Planlama Kuıulunda tar tısılmasmı ıstemış'n 1 nısan dan ıtıb«.ren kuıucu uvelerın ımz«c na açılan fon sozlesmesmı Tuıkı venın ımzalajıp ımzalamıvacagı Yuksek Planlama Kurulu nun ılk toplantısıncıa kaıarla=tırılacaktır Pet ol f \aildiı artijimn kurul i a^ına vol açtıgı sanavılesmış ul seleı arası davanı^ma oıgutlern den ıkınc'Mnın hazırlık çalı^mala ıı lamamlanmıatır Uluslararası I s bırhgı ve Kalkmma Oıgutu lOECD> vapılı ıçınde kurulan Ulular arasi Eneıjı Ajansı ndan son a v ne avnı orgut ıçınde gelıştırılen • Davanısma Fonu Yenı Bır M» is Bankası raporunda stokların arttığı belirtiljyor IŞ B i N K ^ I taıafmdan ıkı av ca oır hazırlanan enonomık ra porda ge^en yılın ekonomık ge 1 =melerı degerlendınlıken sa na\ı p vasala^ınm genel olarak ourgun geçtıgı ve s oklann on cekı vila gore jukseld'gı ılerı «u rulmektedır Iş Bankası nın pıjaia \e re^mı kuruluşlardan derlenen bılgılere gore hazııladıgı ekonomin. rapor da geçen \ lın sanajı pıjasaları hatkında vapılan degerlendırme so\Ied r «1974 jılmın tamamı ın barıv^e aıidvı uıunleıı pnasala r ılkbaha avlarındakı nıtbı can lı'ık ve mev^mlk nlçuleıın al tınaa kalna=vla berabe» sonbahar dakı harekeilıhK QI nda durgun bır ce\nr i7İemıi;tıı 1* Ban^aai nın degerlendırmele rı aıasmda cıevaluasvon beklevış lenn» buvun olçude etkılevetı stok aıtışlanvla ılgılı gozlemler de v r almak adır Bu konuda av nen şcnle denmektedır «Aîahk ajinda bır oncekı a\a kıjasla ba zı kara na», 1 vasıtalan ve par çalan de aayanıklı tuketım mal la^ında genleven bır kısım men sucat maddelen ıle dığer bazı sı naı maddelerae uıkselen stoklar geçen jıla ı azaran bır kaç mad de aı«nda diha vık«ek sevıveler deaır » Is Bankası rapourda stokların jTiKseıaıgı belırtılen mensucat ( eK=tü> koıu lokavt ılanlarıjla d kkatı çekmektedır Urenmmı, sa ıs voluvla erıtılememesı hahn de lokavt bır çare olarak kullaıul maktaan 3<ıO \v uafah a ^vusturva 200 Belçıka 1 Luksemburg 500 Kanada 840 24(1 Dammaıkd İM) Finlanrfıva Fıa^a rı*j B Almarva 2ıl>0 Yuianı=tan 10 2ı 1/landa Irlanda 10 îtaha 1400 2ı40 Japonv a Ho landa bOO \enı Zelanca lnO Norveç 2LK) 120 PoıteMz 500 Ipanva 310 I~veç 4110 l^vıçıe 10 Tuıkıve lbl'O înaılteıe > M KBD 2000« Toplam • TURKIYE'NIN FON'A KATILIP KATILMAYACAĞI YUKSEK PLANLAMA KURULUNDA ELE ALINACAK; KARAR, OLUMLU ÇIKARSA TURKIYE'NIN OY AĞIRLIĞI BINDE 6 OLACAK lı Destek Anlaşması» adlı kuıuluşun ana soz.lesme~ı Turkıje dahıl butan OECD uvesı ulkelenn başkentleııne gondeıılmıştır Sozlesmenın 23 uncu maddesınde ^nlasmanın 1 nısan ve 31 mavıs tdiıhleıı ara^mda OECD merkezınae uyeleıın ımzasına açık tu'ııldcagı belutılen «ımzalar ımza Uvan ulkelenn onav veva kabulune tabı olacaktır» denmektedır ^VL^SMANLN bırıncı maddeınde Davanısma Fonunun kuıu lu« amaçları veı almak adır Bu amaclar ara^ında uve ulkelenn 'enenı uretımı ve tasarrufunu ar tırmak ıçın musterek polıtıkalar> ızlemelen bulunmaktadır Bunun Jısında uluslararası tıcaretın ge1 mesını sınnlavacak *ek taraflı kaıaılaıdan ksçınma <u>gun ıç ve dış ekonomık polıtıkalar uvgu lama> «cıddî ekonomık sorunlar1a karşılas^n u>e ulkelenn dıger kıedı kaynaklarmı ı^tısnaı duıumlarda takvıve etme» de yenı fonun amaçlaıı oîmaktadır >ienı kurulan fona uveler betlı bır kota «ı^temınde katılacaklardır Kotalar ujelerın katkı mık taıını o> agırhkUnnı ve kreaı alan bır ırvenm aldıgı kredıvı oae memesı halınde d ger uvelerın = o rumluluK pavlannı behılemekte dır Anlaamanın b>r hukmune go te bır uvenın ald'gı kredıvı ode memesı halınde bu kredı nasıl saglanırsa saslan^ın dıser uveler kotaları oranında odenmeven borç tan sorumlu tutulmaktadır Anlaşmanuı altıncı maddesınde uvelere borç verrae kararı alınırken uvgulanacak duzen açıklanmaktadır Eger ı^tenen kredı mık tarı uve ulkenın kota=ından az ıse uçte ıkı çogunluk, kotanın ıkı katına kadar olacak kredılerde vuzde 90 çogunluk ve bundan bu vuk kredı talepleu de ovbırlıgı ıle karara baâ'anab lecekti' Yeni bir cephe ÖNERGED& Ajansın venı bır «cephe» oluşturdugu da şu sozlerle ılade edılmeKtedır «Uluslararası Enerji Ajan^ı dış gorunuşu ıle petrol saglanması konjsunda vamlmış bır davanışma sa>ılabılır*e de, bır sıvasal ve ekonomık cepne oluşturması a yılmalıdır Bu cephe olusturmasında karşı cephe olarak savılan petrol uretıcısı devletlere asken tedbırlerın dahı uygulanabılecegı behrtılmış olması karşısında, gutmemız gereken dış polıtıka ıle ters duşen kararlara katlanmak durumu ıle karşı karşıva gelmemız kaçınılmaz olabılecek tır » Bu gerekceler açıklandıktan sonra soru onergesinın sonunda Basbakandan «bu kosullar alunda, Cluslararası Enenı ^lansina gırılmesının onavlanması konu sunda bır karara ulaşılıp uJa ıl madıgın'n oıldırılmesı» ıstenmek tedır o 85 12 o Ub (I 1 U6 70 l1 7 30 U8 10 0b 25 1 5 20 06 8,0 T g 100,0 IRMAK HUKUMETI DONEMINDE KREDÎ HACMİ MEVDUATI AŞTI ıen baiıivalaiıı nıeıauat hacimle 1RM\K HLKLMETIn.n goıevıı veıdıkleıı kredıleıı geı ae b<de bulundugu doıt avlık aurede kredı ve mevduat alanında 11 < 1 vı rakmistır Bu 5 gelışmede ı=çı dov zleumn gırı mın hızlanmanla hndan berı suıe gelen bır egılım bııhkte 1971 vmnda mevdaatın tersıne çevıılnuştı 19ı 1 vıhndan vuzde 34 oranında artmasına karıtıbaren devam eden mevduat hac şılık kıedıle^dekı genıleme orotıı mının kıedüeıden az olmaı aunın vuzde 16 da kalması onemlı rol rumu sona eımı« ve 19Î5 vılı ~uosnamıştır 1971 vılı sonunda kre bat avında ban«.a sı^emının ver dıleun m°vduata oranı (J 88 e ındıgı k edııer mevduatlannı a=mış mı~tır Bu oran son lo vıl ıçınde tıı en auşuk duzevı olujturmaktaTuıkıvede banka sıstemının kre dır aılen ıle mevduatlan arasındakı ıl şkı 1971 mavıs avından baslava 1972 ve daha soniakı vülaida ıak daha oncekı ozellıgını ka>bet mevduat hacmındekı artı? oranı rmştır 1960 vıhndan 1971 vıtı ma vuzde 30 a vakla'makla bırlıkte vıs avına kadar geçen zaman ara kredılerdekı gen sleme daha hızAı 9 llğında. 1%1 aralık ve 196 ocak oldugu ıçın kredı ıle mevduat ?ubat avları harıç kredıler dearasındakı oran artmıştır Ancak vamlı olarak me\du»t*an juksek 1975 yılı şubat avına kadar sozu oimu'tur edılen oran MiHe \uzun altında kalm s1ır 197o ju )at a\ınla ıe Fakat 1971 ma>ıs »yından ıtıba kıedı haımının mevduata bolunmeM\le elde edılen oran 101 olmu«tur Kredılenn mevauat hacmını aş ması enflasvonıst egılımın guçlen m»î.me vol açmaktadır Bunun va nında bankalaıın Merkez BankaMna daha çok bcsvurmaları sonucunu dogunnaktadır Bojlece banka sı^temını Merkez Bankası aıacılığıvla kontrol etme olanağı artmaktadır •• •• Avrupa Toplulukları Komisyonu Baskan Yardımcısı Mugnozza Ankara'ya geldi pa T o p l u l ı ı U a n K i n ı ı ı r n B ' kan Yardımcısı Carlo Scarac a Mugnozza dort atmluk oır ?ıvarette bulunmak uzere dun Ankara \ a selmıijtıı Koraı«onun basın ve enformasvon ulastırma polıtıkası çevre 'orun lan ve Avrupa parlamentosu ıle tlıskılerden sorumiu uvesı M Carlo Scaracıa Mugnozza An kara dd kaldıgı sure ıçınde D sislen Bakanı ve dıger vetkılıİPrle temaslarda bulunacak avr ca buvuk oartilenn ba«^anlarlvla da goru=ecektır Dun CHP Genel Ba>kam Ecevıtle eoru«en M ıgnozza daha «onra dıjer part] lıderlerını de zıvaret etmıştır Bır oa«m toplantısı duzenlevereıt ba«ın mensuplarımn Ortakpazar'la ılgıli »orularını cevaplaadıracsk.tır Sigorta şirketi gibi FON un ikUrulmaı ıçın hazılanan so?le»menın ozellıklen Da vanısma Fonu na bır sıgorta şırketı nıtelığı vermektedır Uve ulkelenn odemeler denge=ı guçlufc lerı nedenıyle ıflasın e^Igıne gel me o'asılığına karsılık kendılerını sıgorta ettırebıleceklerı bır orgut hazırlanmaktadır Dajanışma Fonu uvelerme doğ rudan dogruva kredı verecek bır kurulus olarak duzenlenmemekte dır Bır uvenın kredı talebı va başka bır uveden veva dogrudotı dogruva pıvasadan temın edılebıle cektır Ancak kred' alan ulkenın ıflas ederek borcunu odememes halmde dığer butun ulkeler ko'a lan olçusunde odenmeven borcu üsteleneceklerdır Fon'u sıgorta şırketme betızeten ozellık buradan I KREDI MEVDUAT ORANININ GELİŞIMÎ Tıllar 1%J l«hl 1%2 1963 19b4 1965 1"66 W1 Kredı Mevduat 1 16 1,01 1,10 1,13 112 1,10 109 1U Tıllar 1968 19b9 1970 1971 1972 1973 1974 1975 Şjoat Kredı Mevduat 1 06 108 1U2 0,88 0 89 0 93 0 98 1 01