Katalog

Marksçı estetığm temel kitabı: CHR1STOPHER CACDWELL YANILSAMA VE GERCEKÜK Çeviren: Mehmet H. Doğan Payel Yaymevi P.K. 889 ISTANBUL Cumhurlyet 51. yıl, sayı: 18169 Kurucusu : YUNÜS NADt 2 Mart 1975 Pazar h 4 ı; \ı t N L'n.u operasır.ı çogumuzun hajraniıkla izlemek olanağını bulduğumuz, en seçkin sanatçıiarın riort beş fce2 filmıni çevırdikleri pek ünJü bir ıızun öyküdür Karmen <Carmen>. Büyük Fransız yazarı Prosper MerimeVnin kalemınden çıkan bu kısa roraanda, Ispanya'da yaşamış Karmen adlı bir çingene kızırun serüverüerı snlaülır. Kendisinı sevenlere acı çektirmekten hoşlanan. kaçakçıhğı meslek edınmış bu büyüleyici kızın serüveninı aslından okumak ısteyenler aradıklarını Varlık Yayınları arasında yeni çıkan bu kitapta bulacaklar. Çeviren: Yasar Nabi. Varlık Yayınevi, 8 I'ra. Sadi Irmak, hükümeti kurmakla tekrar görevlendirildi «Siyasî partilerin görüş ayrılıklarını ve demokrasilerde muhalefetin şart olduğunu öne sürmek mazeretlerinin geçerli olduğu günler içinde değiliz.» «Özgürlükçü demokrasi için ödenen bedeller başarıya ulaşmazsa, zihinlerde, ülkeyi kimin yöneteceği soruları doğmakta, totaliter rejime hasret uyanmaktadır.» «Türkiye'deki siyasî çekişmeleri dış merkezler kendi hesapları istikametinde körüklemekte işlemektedir... Şimdi görüyoruz ki; bize bizden başka dost yoktur.* Cumhurbaşkanı: "Çare milli koalisyon ve erken seçimdir., INKARA, (Cmnbnriyet Börosn) Cumhurbaşkanı Fahri Koruurk, dün yenı Hükürneti kurnakla yeniden Başbakan Sadı Ir. nak'ı görevlendırmış ve Türkıye tadyolarujdan yaptıjfi komışmaa da, Başbakana butün siyasal «rtılerin yardımcı olmalannı steyerek, «Siyasi lcuruluşların fbiz ayrı partileri* görüşlerimiz ayrıdır, demokrasıde muhalefet şarttırj gibi ilerı sureceklen mazeretlarin geçerli olduğu gunler ıçuıde değıbz» demiştir. Korutürk, Parlamentonun bufunkıi tablo«u içinden omurlu bir hizmet hukümetmin çıkartıla mayacağı, bu nedenle mıllet ıradesir.e basvurmanm zorunlu oldugunu bıldırdiğı konu?masmda k o nuyla bırınci derecede ılgılı olan siyasal kuruluşlara ve ulusa şoyle seslenmiştir: «Turkiye Cunıhuriyetinln dışîa ve i(,te alacağı son derecede onemlı kararlan. \atandaşları ayrı ayrı cephelere bolerels veya azınl'.k hükümetlerl kurarak alabilmek, asla mumltun değıldar. Bu şekUde hareket, rr.ületı ve vatanı bolmekten, devletın gueünu azaltmaktan ba^ka bir sonuç vermeyecektir, sorumlulue'J ve günahı ağır olacaktır. Bana «harp içinde mıyız» diye sormayımz. Ben Sizlere bugün «barış ıçmde raiyiz''» diye soruyorum ve bü'ün siyasi partüerı ve butun \atan daşları bırleşmeğe dâvet ednorum. Curahurbaşlcarunın Anayasadakı gorevı, sadece Hukumefi kurmak ıçin bir Başbakan atamak'an ıbaret değildır. Anayasa mız HI2 maddesır.dp yer alan bu gorevden once, 96. maddede, Cumhurbaskanma vazifeye başlarken ettirdJğı yemın ile (Turk Devletının bağımsızlığma, vatanın ve mılletın bütünlüğüne yonelecek ber tehlikeye karşı koymal görevım vermiştir. Cumlıurbaşkanı bu gorevı nasıl ıfa edecektn? Edebılecektir? Bunu vaıDevaraı Sa. 7, Sii. 3 dej Adalet Partisı Korutürk'ü sert bir dille eleştirdi • CHP VE DP, CUMHURBAŞKANINÎN ÖNERİLERİNÎ VE IRMAK'A GÖREV VERİLMESİKÎ OLUMLU KARŞILADI «Kesns denılebılecek b:r tutum takınrruş'ır CHP ve DP ıse atamayı olumlu kar^Uadıklannı açıklamıs'ard'.r. ANKAR\ Cumhurbaşkanı Fahrı Korutürk ur. Pro£ Sadi Irmak'ı tekrar hukuraeîı kurmrfk a gorevlendirmesınden sonra topJanan AP Baskanlık Dıvanı .«lrraak başkanhğında kurulacak bir hukümete AP'nm katılmamabi yolunda bir karar almış, Cumhurbaşkanırun onerılenne karşı AP katılmıyoı AP Baskanlık Divanınm dün yaptığı toplantıdan sonra yayınla ııan açıklamada şöyle denılmıştır: «Sayın Cumhurbaşkanının bugun öasına vermış olduğu demecı dıkkatle inceledik. Tiırkiye'nın çefitlı suçluklerle karsı karsıya bjlunduğu. iç ve dıs sorurjannın mevctıt olduğu. huzur, güren ve ıst.krar ıhtiyacı :çinde bulunduğıı doğrudur. Ülkemizın bır s.ı1 edenben parlamentonun güven oyu vermed.ği değıl parlamentodan guvenoyu aİEmamış bır hukumetçe ıdare edıldıği de doğrudur. Ulkenın .çınde bulunduğu hükümet bunalr.nını aşmak ıçın ortava koyduğu formul ve bunun gerekçesi ile beraber olmak munı i:un değildır. Sayın Cumhurba^kanınm Anavasanm 96. maddesi ne dayanarak hükümet modeü ortaja koyması Türkıye'de ilk deıa vakı olmaktadır. Sayın Cum hur'oaşkanı hükümet modeli ortaya korken Anayasamızın 56 maddesının demokratik siyasi hayatın vazgeçılmez unsuru savdığı siyasi partilerı duygusallıkla suçlaması muhatap kılması uüntü ver.cidır. Kanaatimizce Sayın Cumhurbaşkanının ortaya koyduğu gerekçe Turkıye"nin 2c senedır gerçeklestırmeye çalıştı ğı çok partilı demokratık rejirr fıkrine de ters düşmektedır. Ade ta çok partilı rejım yerıne teh partılı rejjm ikame edilmek ıs rer.dıği intıbaı hasıl olmuştur Şartlar ne olursa oisun, ıktidarı ve muhalefeti mevcut olmayar (Uevamı Sa. 7, Sü. 2 de) Bugün ir kısım Gnney Doğu illerimjzde geçen h»fta patlak veren saldtrı olaylaTi üzerine Cumhuriyet Halk "artisi bugün AntıKa'da bir topantı düzenliyor. Bu. kuşkusuz lorum nedir bilmeyen gözii ka•armı? kışkırtıcılara nisbrt olun diye düzenlenmiş, karşı njlarrı niteliğinde bir toplantı ılmavacaktır. Adı üstündr, dü:enlenen göstfri bir bariş toplan lüidır. Bu nedenle Ankara'dan :ünü birltğine gidip Antalya'da conuşacak olan CHP Genel Baş ianının halka neler söylediğini >u satırları okuduğunuz gazeteıın yarınki sahifelerinde lncelenek ve değerlendirmek olanağını ıcr halde bulacakMnız. Sayın Ece •it'in kişiliğini bilenler onun oe ienli uygar, barıştan \ana ve üm şiddet eylemlerine karşı >ir devlet adamı olduğuna inan•nıvlardır. Genis halk katlarında ttkzandtğı. günden güne artan •aygınlığın kökeninde bu ina115ın da büyük pa\ı vardır. Sirasal eğiümleri arrı, hatta bir»irine ters bile düşse yurttaşlar ;oğunlnğu Ecevit'in d'mokrasire yürekten bağlı. düşünceye sarşı ancak düşnnce ile savaşıla »ğı ilkesini henimsemiş kişiliği ni beğenmektedirler. CHP'nin büyük Barış Mitingi,, bugün Antalya'da yapılıyor ANKARA, IANKA) CHP1 nm buyuk «ıç barış mıtıngi» bugun Antalya'da yapılacaktır. CHP Genel Başkanı Bulent Ecevıl'in konuşacağı açık hava mitingine cıvar illeıden gelenlerle bırlikte çok kalabalık bir yurttaş toplulu ğunun katılması beklenmektedır. Herhangi bir olaya meydan veı:lmemesi amacı>la geniş emniyet tedbirleri alınmış, gelen konuklar içm gerekli ihtivaçların karsılanması amacıyla da yoğun çı!ı=mabr yapılmıstır. Bııoün söreve başlaması beklenen Irmak: "Erken seçim hükümeti kurmaya çalışacağım,, ANKAR4. (Cumhuriyet Bürosn) Cumhurbaijkanı Fahrı KorutLrk yenı hükımıeu kurma PÖıevıru, jenıden Ord. Prof. ?adı Irmak'a vermış t ır. Irmak, gorev. kabnl ettığinı ve Mıllet, Meolı smde geniF tabanu dayalı. bir < r > ken seçım hukumr.tı kurnııvı ümaçladığmı açıklamıstır. Bastakan ve v n ı Ua5ba'<an udiıvı 1 Padı Irma ;. hareket noktasi olalak mılli oırlık koahsyonu kuracağır.ı bildırmıs. «Bu kOAhs^o• hurba=kanı Fahrı Korutürk rara tur. Ancak. bovle bır zamanda Hükümeti kurma gorevlni bana r.un baslıca kanfctlan ıkı ar.a :\ir fından kaaul edılen Başbakan muhtelıf rartılerı bır arav» to tevdı etmış bulunuyorlar. Tur!: Irma!: bir saat suıen göruşme parlar.a hususunda valnız ^ek tanhınm en kntık donemlerındpn t.mız olan CKP ve AP'nın cu l'oaiısyon ıçınde ver alması st>n den avrıhrken, gorei'i çok guç len değıl. kaîben c'e tarafsız olan bırisı olarak bu son derece çetm derece luzumliı. '•on dprece o bır donemde kabul ettığini. bu bır parlamenterın dana ^anslı aorevı kabul etmem hususunda nemlıdir. Bu koalisyon otekı par nan Turtc tarınının en kntık do olacagı ümıdind'syim» şekhnde bana cesaret veren bazı taktorler var. Bunlardan bırisı. Turk mıltılenımze d< kauısı.ıı n.çık tutma nernlerınüerı bırısı oldugıınu. fa konuşmustur. durumundarlır. Her partıyi ıç'.ıe ksx ba«anh bır sonuca ulaşmak Basbakan Sadi Irmak şu konu letinın ıç ve dıs tehlıkeler belır: fabılmesı eibetıe itîeal bir ço ıçm çesıtlı oze lıklore ve san".a dakı görüşlerini Çankaya kosku diği zaman sılkınıp toparlanrr.a sahıp bulunduğunu bıldirmış, nun kapısında bekleyen gazete pucünu bütün tarih bo^•unca ken züm olür» aemiştir. f dinde bulmasıdır. Mıllet reylerınÇankaya'daki Cumhurbaskanlı «Elbette DU vaz' eye ber.den da cılere şöyle açıklamıştır: (Devamı Sa. 7. Sü. 8 de) «Sayın Cumhurba^kanımız yenı fcı Köskünde seat 11 3U'da Cum ha ehıl pa'lanısnterler rrjevcut B Buna rağmen bugün Antalva'la düzenlenen TC ilfride öteki ıllerimiıde de nnelenecrği biljirilen iç barı? toplantılanmn tirni çevrclerde kavgi ayandırtiığuu göriivoruz. Ka>fi duvanlardan bir bölümünün hatta dahs iltri (fidcrek. sinirlrrin bö\Ie sine gFrildiği bu ortatnria vurtt«.şları kardeslice çağırraak «ibi iyi niytte dayansa da barıs toplantılanmn zaımnsızlığma rtfğinerek CHP'yi eleştirdiklerine tamk oluyoruz. Kaysıları biz dr paılastığımırı söylnn«li>iz. l lkemizdc ger{•fk demokrasiden baslannıa>an. hukuk devleti kuraliarının gerrti üzere işleınesi (îkarlarıııa ters riüşen. bu nedmle seçimleri erIf Irnr bilditi kadar crtelemek vt giderek srçimsiz bir dikta reJiminc kapı hazırlamak için büviik çaba harcayan bir azınlık cephfsi bulunduğunu bili>nruz. BunJar aınaçlarına ulaşabilmek uğruna ellerinden •elcni ardlarına koymayacaklar, fırsatını buInrlarsa en barışçı, en masum toplantılara saldırrnalrtan çekinmeyecekler. çoluk çocuğu önlerine katarak bilinçstz vurttaşları kıskırtacaklar. sonra da sııçıı CHP'ye Tİıkieme>e çalışacaklardır. Bu kavgi>ı hep vüreğimizde ta^ıyoruz. Aıııa bflyle bir olaoılıkla her an karsı kar$ıya bulunuyoruz diye CHP'nin sinip bir köşeye çekilmesini isiemek biraz haksızlık olmaz mı'î Kıskirtıcı cephenin srrçek arnacı zaten ülkeroizdeki demokratik guç leri korkutınak. sesinı duyuramaz hale getirmek. susturmak değil mi? Yasa dışı kaba kuvvrt başka hanpi yoldan amacına daha kolay ulaşabilir? Onon içindir ki. bütün kaygılara rağmen CHP'nin diuenlediği barış re kardeşlik çafrılannı biz yerinde buluyonız. Anayasal düzene ve yasal karallara nymak kosulu ile göze alınacak her jçirişim. hoşumuza çitse de gitmese de saygı değer hir girijimdir. Görev hasınüa bulunan hükümet böylesi gösterileri hoş cürmek, eğer dı$ardan saldırıya uğTarsa onları bütün giicüvlr korumak. suçluiarı adalete teslim etmek zorundadır. İki gün önce geldiler CHP iç banş mitingine kdi.lrnak iste\en cı\ar illeraeki yurttajlar. ıkı gun onceden Antalya'\a gelmeye başlamışlardır. Otel !er onceki akşamdan itıbaren tamjnıen dolmuş ve çevıedekı otelîerde de yer ayrüdığı oğrenılniıStir. Ilgihlerin ifadesme goıe. herhangi bir olayın çıkmaması ıçm getekli her tuılıi tedbir alın mış ve çevre illerden yardımcı kuvvet getirılm:stır. Gelen konuklann ihtiyaçlarını tenıin etmek amacıvla da yoğun bir çalısma yapıldığı öğıenılmı^tır. Antalya'ya bağlı yollarda 'altı ok>lu bayıaklaıld suslu otomobıller konvoy halinde bulunmaktadır. Gelen haberlere gdte. seyahst acentaları Afyon. Burdur. Isp,ırta. Mıığla, Deruzli, Içel, Manita. Adana, Konya ve Hatay'da Antalva'daki miting için özel seferler du2enlemişlerdir. Antal>a koyleri ve ilçelerinden de çeritlı vasıtalarla mitinge katılma hazırlığı yapıldığı bildirilmekledır. YUNANÎSTAN TÜRKİYE'YE YARDIMIN KESİLMESİNİ ELEŞTİREN LUNS'U KINADI ATINA NATO Genel Sekreterı Joseph Luns'un Turkiye'ye Anıerıkan askeri yardımının kesilmesi konusunda verdıği denıeç lerin Yunanistan hükümeti tarafından «Tekrar, tekrar protesto» edildığı Atına'da bır hükümet sozcüsü tarafmdan açıklanmıştır. Açıklamayı yapan sozcü, Luns un Washington'da Türkıye'ye yar dımm yeniden başlatılmasının gerektiğmi sa\"unmasının Yunanıstan'da tepki ile karşılandığını söylemıştır. Yunan hükümet sbzcusu ayrıca. Luns'un Washıngtonda bır stratejık araştırmalar enstıtusune yaptığı açıklamalarda Yunamstan'da dikta rejımı kurulnıasına taraftar bir biçımde konuştuğunu ıddıa etmiş «Luns'un bu konudakı sözlerının de açıklığa ka\uşturulmasmı ıstedık» demış tır. Bazı Amerikan gazetelermde | yer alan haberlere gore Luns, | Yunanıstan'da devnk cunta yö1 netimının üyelerını savunmuş ve , cunta üyelerının «Taraf lutan kışıler tarafmdan tanımlandıkları kadar sert ve acımasız olmadıklarını» söyîemıstır. (THA) Eski DP'liler Ankara'da toplanarak hangi partiye geçeceklerini saptayacaklar ANKARA. (ANKA) E«k CumhurbaşkPnlarınüarı Celâ Bavar'ın sıyasî haklanna yenr den kavusan D P l ı l e n siyasî paı tılere katılması konusunda ser best bırakrnasmaan sonra özel' lıkle AP'ye yakıa sayılan esk Demokratlar siyasi güçlerin bölmemek ve katılacaklan par tı konusunda da ortak karaı almak üzere Ankara'da blr top lantı yapmak ıçın teşebbuse ge< mîşlerdır. ORTAKÖY, YANGIN TEHLİKESi ATLATTI: korkulu dakikalar \aşatmıs \e b:r bınanın 'amamen, dıger bır bınanm ıse çatısının yanmasından sonra güçlukle sondürjlebılmışür. Ortaköy'un buyuk bır tehlİKe atlatmasına neden olan yangın, uç katiı ve içinde çesıtlı ıs>erlerı bulunan ahşap bır binadan çıkmış ve alevler dığer bınalara da sıçrayarak çevrede buyük bıı korku yaratmıstır. Ancak sondürme ekiplerinın yoğun çabalarmdan ; sonra, yangının çevreye atlaraa^ı önlenebilmis tir. Yetkililer yangınm çıkıs nedenınin ve zararın \ kesin olaıak bilinmediğmi so>lemı=lerdır. Fotoğrafta; tamamen yanan binayı ve çatısı yanan bıshnduıme çalı«ma'arını gorüyorsunuz. (Fotoğraf: Ibrahim Koseoğlu) Ecevit, buçün geliyor CHP Genel Başkanı Bülent Ece\ıt, beıaberındeki parlamenter ler %e Merkez Yonetim Kurulu üyeleri ile bırlikte saat 10'da uçdkla Ankara'dan hareket edecektır. Ecevit konuşmasından sünıa saat 14.15 uçağı ile Antalyddan Ankaıa'ya donecektir. Yüze yakııı CIIP'lı parlamenterın i*e kaıayoltı ile Antalyava geleceğı bıldiıilmektedır. Ecevit'in gezısine çok sayıda basın mensuhu dj katılacaktır. CIA yetkilisi Harris, raporunu sunmak için ABD'ye gidiyor ANKARA, (A\KA) CİA'ııın Turkıje u/manı olarak tanır.an \e Tıirkıje ha.:kmda ıki kı:ao \öyımlo)aı George Harns, Ankara'da ikı ay kaldıktan sonra ^ugun VVashıngton'a donmf^tecır. G a n:se Haırıs'ııı başkonte .ıi'jkın izlenımlerını bır rapoıla Anıerıkan hükumet.ne aktaıaıf,! rov.enıneVledir. Ankarr.'dan ayrıimadan önce ANKA m;rıabıri ile konusan Gef rge Hu^is Amerıkan as.'erî ' urdırr>ınm Mart sonunda venic'en baslayacağını umıt ettiğıni söyleyerek söyle demiştir: <.Kongverın kararı hükümetimız jle Kongre arasındakı Jengesızlık nedenıyle venlmış vanlıs bır karardır. Bu kararın ^Pcıkmeden uuze.'ı!n%esı jerekt'tit,e ınanıyor ve unut edıyorum. Büyukelçi Macomber bır ?ıreö:r Washmjrtoıi'da KongTe u>elfrıyle göri'şuvor. Ben de \Vıshmgton'a gıdınce bu göruşmel» TC kaiilacaşiRi. Son 15 gunde A r;erıkan basmında da bu k.>na aa ços yazî çıktı. BasKau Foıd ve Kıssınstr'm de ouyul: çi'ırIsrı var. £n geç uçdort •ıatta içmde olumlu sonuç alınaeağını sanıyorum.1» CIA uzmanı George Harr:s, j sozlerıne şoyle devam etmıştır {Turkıye ile ıhsHıleııniii'fle daha gerçtkçı olmalıyız. Ikilı an laşmalar \e yaı'dıni konusu dal.a rasyoııe! olmalı. Turk nalkı füongrt'nın kararı karşısmda ^ok clgun ve ağırbaşl: davi'anaı. Bız bu vanlj^lığı geç kalmadan DU^eltmek zoıundnyu.» Irak uçağını kaçırmak isteyen korsanlarla güvenlik kuvvetleri çatıştı, iki kişi öldü TAHRAN İçinde 7 mürettebat ve 84 yolcu bulunan Irak Havayollarma ait bir Boeing 737 yolcu uçağını iç hat seferi yapmakrayken sılâh zoruyla Iran'm başkentı Tahran'daki Mahrabat Havaalanma indırmek isteyen ha va korsanlarından l'i öldürülmuş l'i de yaralı olarak yakalanmıştır. Hava korsanları ile uçaktaki guvenlık ku\vetleri arasmda çıkan çatışmada bir de kadın yolcu ölmü<:tur. Irak Havayollarma ait Boeing 737 yolcu uçağı, dün Musul'dan. Bağdat'a giderken 3 ha\a korsanı tarafmdan kaçınlmıştır. Hava korsanları. uçaktaki yolcuların hayatlanna karşılık 75 milyon Turk lirası tutarında fidye verilmesinı ve Irak'ta tutuklu bulunan 85 Kürtün serbest bırakılma sım ıstemişlerdir. Ancak, uça'.i Mahrabat Havaala nına ınmeden, uçaktaki Irak gu<np\amı Sa. 7. Sü. 1 de» OLAYLARIN ARDINDAKİ 6ERÇEK ankava bir .lüreden beri sessiz bir bekleyiş içindeydi. lrmak Hükümeti çüvenoyu ala. mamıştı gerçi: ve bir yeni kabiııenin kurulması için >?ni Başbakan adayının saptanması gerekiyordu. Ne var ki geçmiş dencylerin kazandırdığı ^iyasal mautıga çöre. olumsuzlukla sonuçlanacak bir ikinci adımın atılması, yarar değil, zarar yaratabilirdi. Cumhurbaskanı sayın Korutürk, parlamento ve siyasal partiler kesi Çankaya'nın ^eni Kararı minde, uzun ömürlii bir hüknmetin kurulmasmı sağlayacak oluşumu sabırld bekledi. Bu arada Milliyetçi Cephe adı verilen dört prrti ortaklığının e>lenıi tızun bir süre kamuojnıııu ojaladı. APAl.SPCGPMHP ittifakı parlamentoda güvenovu alacak bir düzeye hiçbir zaman ulaşamadı ama, Cephe kıırmayları11ın hesapları şrivle>di: Eğer C.umhurbaşkanı Korutürk Cephenin Başbakan adayi olan Sülevman Demirel'e hükümeti k\ırma ;öre\ini veriıse. eksik olan o.tlar toparlanabilir. DP'nîn bazı parlamenterleri Cepbe'nin kiıracaği kabineye baskı altında kalarak beyaz ov verebilirlerdi. Sağcı basın bu amaçla Çankaya 'yı etkilemek için kampan\a açmış, ne var ki bir sonuca ulaşıımamıstır. Zorlama yöntemlerle kurulacak hükiimetlerin ülkeyi • •• (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) Ç N'ADİR NADİ T U ı ı m ı < ı : sii 1 cir Y A Z I S IZ