Katalog

iıd 18 Mart 1975'in Yıldönümü İngiliz Fransız donanması 60 yil önc»! 18 r.at j 1915 perşembe glinü Canakkale B3?azır.da Türk savunmasına mağlüp olarak gen çe kilmişti. Ege den:7incier. Boğaza girenler Çarakkale kentinin kuzeymdeki bır tepede beyaz harflerle uzakiardan görülecek sekilde «18 mart 19!5:ı yazısım okurlar. Çoğu bi yazının anlamır.ı Canakkale savaşlannın son bu'.cîuğıı gün diye vorumlarlar. Oysa bu tarih Boğazın savaş gemıleri tarafınrian zorîanmasında son ve karlı gjn olup topçulanmırın can'anm hice sayarak ?avıınrnası sonucu Ftansız. gemileri ile pekiştirilmis mağrur ve büyjk İngiliz donanmasının savajı yitirip çekildiği tarihtır. Osmanh İmparatorluğu 1. Dünya Savaşmda A'manya ve Avusfıırya Macaristan İmparatorluğıı yanırsda İngiiiz. Fransız ve Rusya öirliğır.e karşı katıhrsca Boğazlan kapatn. Ruslar cephanesiz k?Jdı!ar. Buğdaylarmı Batıya geçıremeri:ler. Ingiliz Hüfcümefı o zamar.ki Bahriye Nazırı (Den:Tİ°r Bakanı) W:nston Churchill'in israrı ürerinp Boğazı yanp geçmeye karar verdi. f23 ka«ım 1914>. Öncç donanma d?neyecekti. Daha sonra Gelibolu vs.nrradasma kara ordusu çıkanlacaktı. Amaç İstanbulu füo ı!e baskıya alrnak. R'.ısva ile bağlar.Myı sağlamak ve ksra ordusu ile birlikte Bogaz'.an elde bulundurmaktı. Bu suretle Batı cephesinde Frarısız İngıliz ordulanna karşı Almanların basıncını Dogt'da savas slanı olarak azaltmak. hafifletmek maksadı da güdülüvordu. Çsnakkaîe Boğazı, deni7 savaslarını idare etmek Ü7ere rr.iıstahkem mevki >:umandan!'ğına Ovaî Pasa fGeneral Çevat Cob»nlu 2et:riim:«:ti. fAğustos 1P14K O zaman Bogazın berk:;iml (tahkıraatıl şöyle idi: niîral Guepratte 3ne geçerek sava^ı girmekte aıe.e edı;. crdj Niha\et Donanma Komutanı De Robeck saat U.lS'te Fransız filosurkun A hattımn aralığından ilerlemesinı emrettı. Bu gemiler birinci sıraciaki îngiliz Eerr.ilerinin aralanndan iler] fırladılar Tabyaların menzıline girmi^lerdi. Zemınüklerde hırsla bekleyen Mehmetrikler toplanrvın üzerinl örten toprakları temizledı. S'k^an namlulan düzelttl ve a:e~e b5«Ia.n İki Hamidiye ve Dardanos bataryalan delışetlı ısabet kaydetmeye baslamı?lardı. Gaulnis saat 12 30da «u kesimindn aÇlr bir merrr.i yed:. Yaralandı, savaş alanını terkeJen üçuncü s?mi oldu. C hattında bulunan savaş cemileri B hat•tı fünsunun ara^ından ilcrledl. Çeiik kütlelerir.den kıyılaıa mermi va^nnakta idi. CUMHUHÎYET 18 Mart 1978 İ OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Portekiz'den kay^ılarla Mağrıırlarm Yenilgisi NAİL SERTBAŞ ilk saldjnsır.ı yaptı. Giriçteki tabvalsr «ı^turuldı. Savaş gerailerinin topları, loplam tabyalsrdaki top larımızdan daha uzur. menziîlı olduğu ıçın uzaktan a:es açraı«. bu surorîe Kuınkale Orhaniye, Seddülbah:r ve Ertuğrul tabyalan tahrıp ecüimişti. 17 mart 1915 giınüne kadar bu donanmaya İngiliz Arniraü Carden komuta ediyordu. Bugline kadar Boğazdak: rasyınları toplamak için donanraa bir çok girı^imde bulundu. May.n taram?. gemilerîni kojmak ıçin kıyılardaki toplanmızı bombardıman etü. 17 rnartta Amira: Cardan hastahğı do'avıyivle ahndı yerine De Robeck adlı Amirzl seîirildi. Ds Robeck a?il ialchrının 18 mart günü yaD;lmasma karar vererek emnndeki filoyu 3 hatta ayırdı. A hattında. Oueen Eksabeth, Ajamemnon, Lord Nclson. tnfiesible gibı 4 tane °üçlü Ingiüz savas gemisi ve bunların kana t lannda Prinoe George ile Triumpb adlı gene İngıüz savaş geırulerı ver aldı. B hattında Amiral Guepratte komutasında Gaulois Charlemagne. Bouvet. Suffren adlı 4 püçlü Fransız savaş gemisi ile bunlann kanatlannda İngiUz Majestic ve Swiftsure gemılerı yer aldı. C hattında Vengeance, trresistıble, Albion. •e Ocean adlı tngiliz savap gemileri dizili idi. birbirinden birer denız mili aralıklarla yer alan bu üç filonun gerisinde 7 denizaltı, 21 mayın tarayırı gemi ve bir adet 6 uça:.;ı uçak gemısi yer almıştı. Düşman donanrnasının top varlıgı yövle idi. 8 adet 3«'lik. 40 adet 30.5'luk. 24 adet 24'lük ve çogtı 15".ik olmak ıırere 114 adet ayn çapta asır ton vardı. Donanrr.anm top topiamı bövlece 137 adede ulaşıyordu. Queen Elısabetiı nrlılısının yalnız bir borâasındaki toplarla yaptıgı b:r ateş 7442 Kgr. ağırlıgındaydı. 18 mart 1913 perşembe günü Bozcaada. Gökçeada' İmroz) arası ve Çanakkale Boğazı ve kıyılan güneş altında ışıl ışıldı. Ege denizi kırışıksız ve dümdüz mavi bir durgunlukta idi. d lngiiizl*rin tabirince Adalar dsnizindc * nizi> pırlanta bır gün başiaraıstı. Amiraı De Rcbeck Queen Eüsabeth Amiral G?m:sinin aircğine saat 8.15te ilen hareket ifaretıni <,ektı ve bu muazzam donanma Bo^caatia'dakı demır yerinden yuksrdakı tertipte ilerlecM. Saat 10.30da sabah pusunun ka'k'ıCı \e tabyalanrr.mn ^eçilmeye bas:adiğj sıralarda ilk on savaş gemisi Boğaza fiirchKıyılardaki gezegen toplarımız atese başl.dı. S^at 11.30'da A hattı gemileri Çanakkale Kilitbahir hattma (Boğa7in en dar verı nlan bj kcime Inailizler The Narraw = gecH a»lır.ı vernr.sierdi). 14.000 yarda kalana kadar bu a*e=ten hiç zarar gormfdcn yaklaştllar üracia (JurEİayarak tabvalara ates acti!sr Qı:een E!ijsbcth Aüadolu vakastndaki Hamidiye CİT^.cnl:k ta'oyalannı tn.)!ex:ble Küıtbaliir Mccitiiye trbya.eını herief almı^tı Bu tabyalar, toplarının meıraı me=^feır.ın M.IMI yartfadan kı.a olması yüzünrien susuyarlardı. Fakat k'.yılardakt £*te%en ve Eİ7İİ toplarımız kükrüyordu Acamemnoi'un giivsrte=ine 12 mermi issbPt etmıstı. Guveıtcsi yanıyorrfu. İr.üeKible'in ie pruva direîi kopmuş knprii üs;ıin'ip vsn;:n çıkmı^tı Savaş al^r.ın: ilk bu gemi terketmışti. Ssnra A^rntmnîi'i gerilecii. P Hasan • Mevsuf Tabyalan Phaeton genıisi ile KabMepe kıvılarrıdaT hr kesift?n dimerken kendıni birdenbire bu savaşın içinde bulan Mıittefık Orr.'ular Ba^kumandanı Generai Hamilton bu anı şrlyle acık!ar: •Kâinat son derece nfkeliyrii. M"rıniler hpr taraftan ııçuvor, vı?ı!dıvor. d'iman ar ^emıyı örtüyordu. Wickcrs ve Armtronj markılı toplar, haratı temsil edcn her varlıgı ölriürmek için yeri Rriğü «arsıyordu.» Aradaki gemilerin ates tar?imini sajlamak için en öndeki Fr.ır.si7 sem'.l^rı «aSa sola velpa7e gibi acldıbr. Biuve! «n2Han ?en manevra vaparken C"nhsn:'(iü! Anadolu Hartıidive ta'nvaeından aîı'an bir mcrmi ile infüâk etti Paat 13 45'te 63H mıire"ebatı İle 2 dakika içinde battı. B J gemirfrn 25 ki=ı kurtarılabilmişti. Çimenlik tabya s ı cephaneligi Queen E'isahr'h'in bir merm!?! ile ir.filâk e'tı. Tabva *ıı«tıı Dardnnos. hatarva komu'anı Viızbaşı Ha?ı:i ve Takım K'imutanı Miüâzım Mev«uf ile 1" kai.ır crı s»hi* olunca saat 14 Wte =uctu. Her iki H?mıdlv ancak fa^ılall ates elebilıynrdu. (Bu tabyalar sonradan Hasan Mevsuf tabyalan adını almK'ır) Yalruz Kıvı Obü? ve Sahra batarıalanroız hiç durmuvordu. Saat 15 15'te Dprdanoe riahil hijrjn tabva'ar yine ateşe ba=iac:ı Saat l.î.m'da İrr"^ıstible. =aat ifiCIO'da Ocepn cece dokıilen mavmlsra cartıarak miircttebatları kı:rtarılri:ktan «onra batfılar. Bcylece tarihin en büvük donanmasınrian 3 üemi batmı>. 3 eemi rfp vara alarak «ava=ı t»rketTii';ti. Ve donanma üçte bırini ve 700 mü re*'^ba*ı kînhetmistl. Ssat 18 00 «ıralannda Amirnl De Robeck pcri çekümiş fricat) emri veriyordu. Mağrur donanma perişan çekilivordu. Biz 3 subay pehit, 2 subay yaralı. 24 er çehit ve 68 er yaralı vf>rmi?»ik. Fakat tarihımi7in sayfalarına 18 MART 1915 günü sanlı bir zafer daha eklemiştik. llk Saldırı Boğazın girisindp Ansdolj yaîtasır.da Kunfcale ve Orhaniye tabyalan (pekiştirılmis verü topîann bulıındıiğu yerler' Karşıyaka'da Seddulbahir vc Ertuğrul tabyaları mevcuttvı. Kiîitbahirin herpen güneyınde Hamidiye. Mecidiye. Yıl&.z tabyalan ile Anadolu kıyısında Çanakkale k»ntini!i kuzeyınde Mecıriıye. güneyinde Çimenlik ve Ha'r.idiye tabyalan. daha güneyde Dsrcianos ve Mesudive tabyalan vardı. Bu tabyalar n arasmda Boğazm her iki yakasında her an yer degişebilen hafif toplar gİ7İenm:sti. Arrtca Keoes koyu (Kumburnu doğrnsu ile Çanakkale) Kilitbahir dogmltıtsu arasında Boğann enlemesine 10 mayın hattı döşenrnişti. Bu mayınlardan bazılan Almanva'dan getirilmiş bazılan da Rusların Karadenire, Fransızlann İrmir koytına döktütu mayınlar toplanarak elde edilmistı. Bunlardan başka Bofazın yine her iki yakasjnda 5>rden 10 adet işıldak vardı. 19 $ubat 1915 günü tngiliz ve Fransi7 savaş gemilerinden meydana geltn donanma Boğaza Düşmandan Habersiz 17 r.ıart 1915 jiinü saat 20 SO'da lngiliz 'içaklarırm komutanı (bu tarilılerde uçaklar ancaK ke=;f hizmctı şörüyorlardı) Albay Samson. Boğaz'ın girisinden geçitc kadar olan kısımda sabıt 10 sıra msyından ba5k s mayın o!madiğmı haber vermişti Bu haberden sor.ra K^dem:ı YCi^bası Ka«rapasall (bazı kavnaklar Beyîerbeyi derı Hakkı komutasmd'a 360 tonluk Nüsret mayın gemısi 18 mart saat 01 de N'âra Furnundan kalkarak Anadclu kıyısını *a kiben Kepez Erenköy koyu arasır^ gizlice gelip buraya 26 majın bırakmıs ve gün aâarmadan üssune dönmüştü. Düşman baberdar olmamı.çtı. B hattındaki Fransız filosu kumandanı A Türk İş ve Kurultavı Faruk ERGiNSOY GÜNÜN KİTAPLARI T ürfclş Kurultajt geçen hafta toplandı. Olajn dışardan izleyenler ilginç gelişmeler bekliyordu bu kuruHajdan. Olayın içinde yasayanlarsa Kurultayın göstermelik bir toplantı olmaktan ileri gitmeyeceğini biliyorlardı. Çünkü işçi ile Türkîs vönetimi arasmda beliren çelişlti giderek bir kadro sorunu haüne gelmi?ti. Kuramsal yanılgılardan beslenen ve smıfsal karakteri gelişmeyen bir hareket içinde, kendini yenileyec3k 5a da çıkar ilişkiierinin çemb«rini kırabilecek yeteneVrten yok5un bir kadro ile ancak bu noktaya gelinebilirdi. Biz kesin bir rorunluk duymadıkça Türk İş konusunda %azmaktan kaçındık. Kaçındık zira Türk İş'teki gerileyişin ptkenlerı arasında ülkemize özgü aydın yanılgılannın da önemli bir payı vardı. Bugün Türkİş'i elestirenlerin çoğu, çok değıl on yıl önce. onu özenle tartıjma dısı tutarlardı. Olağan bir gelisim sürecmin ürünü olmayan Türk1? için saptırirı bir davranıştı bu. Bir yandan siyasal kunıluşlann oportıinist üeisi öte yandan ban aydmlar.n tabans:z girişimlerde Türk Iş'i vuructı güç olarak kullanma özlemleri, karakteri stü'.iden güne bulanıklığa süruklenen bir örgüt yarattı sonunda. Yönetid, örgiitünü sağhkh bir gelişim çizgisi üstünde g&türebilen insandır. Bir tainm saptırıcı etkenlerin ağırlığı altında yön şaşırmak hoş görme nedeni olamaz, bağışlatmaz yöneticiyi. Ne var ki Türktş yıllardır içe dönük bir çıkar savasmın sancılanyla kıvranmaktadır. Böjle bir ortamın oluşturacağı kadro ile elbette sorunlar çözümlenemsz, elbette her geçen gtin yoğunlaşan bir çelişkiye sürüklenilir. Bu eleştiri genel olarak işçi hareketimizi yöneten bütün lnıruluşlar için geçerlidir. Türkİş'in özelligi bu genel eleştiriden payın» en büyük dilimln düştüğü kuruluş olmasıdır. Türk İşçi hareketindeki örjemll noksanlık smıfsal bir gelijimin ürünü olmamasıdır. Bu gerçek harekette kesin bir karakter oluşmasını engellemekte ve kişisel davranışlardan kolay etkilenen bir yumuşak yapı yaratmaktadır. Oysa avrtı özellik, biHnçli kadroların elinde, önemli bir demokratik güç haline gelmeyi kolaylaştırabilir. Gerçekte de Türk işçi hareketi sürekll olarak demokratik gelişimi izlemiştir, ülkemizde. Burada bir yanılgıyı anlayışımiz doğrultusunda düzeltmek isteriz. İşçi hareketlnln oTemokratik gelişim süreci içine yerleşmesl, işçilerin kazandığı birtakım hakları yasalarla kendlliğinden geliverrnlf haklar gibi nitelemcyi gerektirmez. Aksine, işçi hareketimfB çıkarlannı genel olarak halk kitlelerinin yararlan içinde değerlendirdiğinden, salt finıfçal pirisimler yerine demokratik mücadeleyi yeğ »utmaktadır. Özeilikle son on beş yıl içinde işçi smıfının, zaman zaman sendikaların kurdugu barajlan da aşarak yarattığı demokratik gelişim bu yargının doğru ve açık bir örneği olmuştur. Demokratik gelişim ainr basan özelligi ile önçe siyasal bir olaydır. O halde işçilenmiz sürekü olarak siyasetin içincfedirler ve daha önemlisi siyasette taraf olmuşlardır. Bu durumda, bazı işçi kuruluslarının siyasette taraf olmayl redrieden ar.layışlcn ile İşçi kitleleri araslnda doğal bir çelişki var dcmektir. Türkt« örcelikle Iste bu çeüşkinin ağlrlığı altındadır Pir başka deyisle. Türkîs deginilen konuda karar verme oianr'eına sabip buiunmadısınıa bilincinde değildir. Isçilenn yaptığı seçıme ayak uydurmarcakta yani geniş i?çı kitlelerinin gerisinde kalrraktadır. Bu olav demokratik pplişim süreHnde sık «ık ka'Silaşılsn oîsu'ardanı bıridir. Kendîsini yenilcme yeteneğinden yoksun kuruluflar genellikl» halkın gelisimını ızleyem?? ve siderek cağ dışı bir yapıya sıkısıp kalırlar. Ba?ı partıler icin gercc< ne ölçüde geçerli ise. İ5ci kitleleri açısmdan Türklş için de aynı ölçülerde geçerl'dir. Türkİç açmazdan nasıl kurtulur? Yukarda söylendıâi gıbi bu öncplikle bir kadro sorunudur ve Türkîş'in denenmış yöneticileri. hele hele onların desteğı olan sendıkacı kesimi ile bu çıkmazdan kurtulmak olanaksızdır Ç'üikü adı geçen kadm sıvasette halkın gerisinde kalan örgütlerle bir çıkar bütünlüâune «ürüklenmıştır ve bu bağı çözmek art:k onun ehnde değildir, bu bir Gene! olarak ısçı hareketimizin çizgısı siya^et içinde yer alriıgına aore onu temsil idriiasında olanlar büyük kitlenin. siyasal tercihlerine ayak uydurmak zorurdadırlar. Çünkü «endikacılar isçiye sıvasal yön vprçcek vetenekten voksundurlar ve içci kuruluslannm değışi< ^e=imlerindeki bü'Cin kanatları için geçerlirfir bu yargı. Bu nerier'p doğru bir politika olusturmarın 2"jnümti?dPkı tek oîanağı i'çinin davranışına bakarsk hizaya çslmsktir. Daha somut biçimde sryle föylevelım" Ssidikalar için işçi çoğunluğunun desteğinı kazanan bir siya=al kuruluşla beraberlik dısmda çıkar yol yoktur artık. N'e vsr ki Kuru!tayırvda yer yer yükselen bazı olumlu se.= ler Türkİş yönetimlni dürene sokmak koru^unda kamuoyuna fazlata umut veren bir düzeye ula.=amamışîır. 50 İNDİRİM O Brıtannıca ENCVCLOBEMA 500 KIŞI İÇİN Glinümüzün en Ügi çekıcl Kıtabı tktisadi sıyasî • askerl ve tültürel yönlerıyle Scndikacüar, îşçuer. beklenen e;er çıktı: SE\DİKALAR TOPLU İŞ SÖZLEŞMESt GREV LOKAVT 274 275 SAYILI KAMJN AÇIKLAMALARI 12.5 lir*. ödemeli gönderilir 1IAŞMET YAVINLAR1 Tjvsvir Sk. Kul H M 1« Cağalollu tstanbnl AMERİKAN • RUS EMPERYALiZMi Yazan: Dr. Metın ER1Ş 456 sayla. 25 lıra ödemeli fttetee: Bo*aztçi YayınJarı P.K. 1397 Istanbul ortekiz"de olup bitenler, çağınıızın tarihsel akışını simgeL>or. Bilimsel kurallara göre, bir yandan mazlum ülkelerin kurtu!uş »avBşları, öte yandan kapitalist ülkelerdeki emekçi ty'.enıleri, beliılı aşamalarda bülünleşe.ek yeryüzunün geniş bir bülünıünde yavgm sermayo egemenliğine son verecektir. Yıinıinci yüzy:l tarihinin dosyaları. bu kurslın çeî'ii olaylarıyla do'.udr.r. Son nlaihk Portekiz çagımızın gidi.şıni kavramak isteyenlere çarpıcı bır örnek sunmuştur. İberik yarımada.sının AÜantik kıy.sır.a yayılmıj bu ülke, fi=i'n?!n kırk jıllık knrargâhıvdı. Afrik.ı'daki sömürgelere dayanan kaba bir seımave diktası süregcliyordu Portekiz'de... Anşolci'mn Mozamhik'in insafsız sömürüsü. Lizbon sermayecüiğinir, escmcnlik s;i!ecini Yirminci Yüzyılın 7D'lerine dek ıızalrıbiirrisıi. Ku^kusıız bu sütecin uzanıasında bir öncmli f'.^'en de Hi'ır Dünyynın savıınma örgütü o'.dıışu söylenen .'CATOnun ve 'nüıük Patron» Anıprika'nın Portekiz façizmıni konımri.ı. şemsiyefi al'ına almasıydı. Ama ecele çare yoktu. Tarihtekı bırıncı ıiıne*ini Anadolu'da gördüğümüz ulusal ku:t'jl'j; savaslan Potekiz Afrika'sında okıçunca. err.peryalizınin nefes boruları tıkanmaya başladı. Sömiirgeler bir cehsnnemdi artık Portekiz Ordtısu için... Lizbon'dski serrr.aj'ecıîcı key.f ça>sm!ar ve kârlanna yoni kârlar katsınlar diye Afi'ikf'nm J'alazıncîa duviişüyorlardı Portekiz askerleri... Karaderili insanları üldürüyor, ölüyoılardı.. Pia bir işti yaptıklan... Pis bir «avastı sriıdiirdükleri . Portekizli genç subaylar faî'in anJnmını kavmlıkç... insaıılıDın kıırallarını öqrend:kçe, is'edikleıi cınn.ı e;leıin vicdan azahmı yü!:'.pndîkçe, orduda ah'an aha bir .ik:m beliırü. Afrika halk'arıyla Portekiz halk'.m çatıstırarak egemenlıklerinı sürdüren Libzon kapitalistlerınin sonu yaklaşıyordu. Dışarıdrn bakılınca fa^izmin sağlam kalesi gibi görünuyordu Portrkiz'in kurulu düzeni .. Ama içten içe çurüyen agaç s;ib: güıültuyle dcvrilecckti bir gün .. Ve o gün gcldiğin6c Afrika'nın mazlum halklnrıyla Portekiz'in ycksul halkının i>tem!ori birijirlne kavu.ştu. Bu biitünlcsnıenin vıırucu gücü oldu nrdıı .. Bilim kitaplarınria yazılanlir, yaşadığımız günlerin sjans habeılerinde okunuyordu artık... İ5 bununla bitmiyecekti... Sermavenin sıyasa! egemenligine vurulan darbe, ya bir karşj darbenin yolunu açar, ya da bir devrıme dönü?ür. Portekiz ın ncvrimcl suhavlan orgütlü halk çuçlerıyle bütünieşebilrilkleri eıranda devrimın ba.sarı çansı olujacaktı. DJS ve ıç sermaye çpvrelenyle S:lâhlı kııvvetlerdeki karsıcfevTimcı £üçler. ksrsidarbenln pususurta yatmı=Iardı Portekızi demokrasive ulastıracak. yahancl kumpanyaları ulu=allaştıracak. çıkar çevrelerinl sir.dırecek olan halk vararma bir d'izenin uvgulama projramlan gündeme getirilince. tutucıı ve gfrici çevrel°rln sabrı tükendı; başsrısız ve aceleci bir eyleme gıriştıler ordu keslminde .. Ve yenilgiye ujradılar. Liderleri Spinola ülke dı<=ın» kaçtı. Porteklz'deki devrimd çüçlerin sktidara daba sağlamca oturdukları bir dönem baçîıyor sımdı... Neler olabilır bu croremde? Acaba devrım baiarıya yönelecek midir? Halk yjğınlarının örgüthi de^teğivle ileri vürüyıis devam edecek midır? Yoksa yer;ü?ü sermayecilicinin büyıık egemenı ABD, Portekiz'rie bir ıkınci Şili varatabilecek midirT Yeryüzünde bugün 40 dolavında ülke askerl rejimle yönetiüyor. Bunlann yüzde doksanı tutuçu esemenliğin düzenini sürdürmekteler. Amerikan sermaye iktıdarıvla bütünleşmı? bulunan az gelı^rriş ordıılar, kendi ülkelerinde lşgal kuvvetı gibirfırier. Ama bu tür yönetimlerin sürdürülme'i gıttikçe zoriaşıvor. Dünya kapitalist sistetninde yer . yer çatlaklar beliriyor. Amenka'nm roğu yerrle ba^ı derttedir. Porteku'dekı son olavîarm NATO ile Washington'u «kaygılandırdığını» yazıyor gazeteler... Portekiz sömürçecilİKİ ve faşizmi, ne ABD'yi kaygılandlrıyordu, ne de NATO'vu .. Angola'da. Mozambik'te kurtuluş savaşları başladıfınrian hen denge tersine dönmüs, «Hür Dünya» tasalanmava başiamıstır Ve Lizbon (aşizmi yıkılıp demokrasive yöneli? guçlen.diğınden berı cHür Dünya.rıiD güvenilir Srgütü NATO kendisinı güvende saymıyor. İş'e böyles.ne bır «Hür Di:nya»nrn öyesldlr Türkiye'mi?; faşizmde «güven» ve demokraslde «kaygı» bulan bir «Hür Dürr\a»nın üyesıytz. koral yaymlan BİRİNCİ DOĞU HALKLARI KURULTAYI BAKÜ1920 20ltra CÜMHURİYE1 DEVR1 Bnnoo TRKimı SEÇME 26 ÖYKÜ , Gülerken düşüneceksiniz... 15. TL. REMZİ KİTABEVİ muzaffer izt|ii ••••••••••••••••••a • Demokrat Partinin Kuruluşu • M i L Lî ŞE F Ş DÖ N EM i • 1945) ftlAIDlUT GOLOĞLUS Milliyet Daeıtım Kıupçılarda Türk aydınlan Için özel bir fırsat yaratarak "dunyamn en büyük kültür hazineâi 24 ciltlik ENCYCLOPAEDLA BRITANNICA'yı % 50 den fazla indirimle sunduk. Elimizdeki seriler bitti fakat iatekler bitmedi Şimdi yeni bir kontenjan iiınuj'oruz. Siz de ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA'yı % 50 den fazla indirimle 6000 TL. yerine 2950 TL. ye almak istiyorsanız, aşağıdaki kuponu heırien bugün doldurup gönderin. AMERİKAN NEŞRİYATI BÜROSU: İSTANBUU : Istiklâi Cad. 348 Kat 3 Tel: 44 26 36 44 07 72 İSTANBUL : Istiklâi Cad. 337 Tel: 49 35 53 ANKARA : Mithatpaşa Cad. 31 Tel: 25 53 54E5 İZMİR : Şehit N«vres Cad. 7 Tel: 26 942 r~~~"~~~~~",~7., , . . 3 W . , , r ; A 7 T ,. v l ,,j I | ;X] oden:e F'.ar.r.a gz:m utıytr^Tî İO 2.5K TL. İO 125C TL. 15.r. .eayia V>' Tl ti«r. ? •.• vadfy'» | O 8K TL. !î:.. vea>da 470 I. 4»^ 3 «yvac.l • |O ejO.TL. I Taksitü istekerae :; ve î.e! I j ı " ve Scvaciı: ! Adres : „ Melmırt Kaplan t. BASKI Cumhuriyet devnnde yetışmıs 71 şaına vtUe yakm sıinnı $ekıl. munteva ve üslubunu. psıkolojık. sosyaı ve estet:k Mkımüan ıncelejen bu eser; edebıyat araştırtcılan. ögretmen ve öğrencuerm tercel fctabıdır. öarıasinda tek eser. Fıjrau: 70 TL Dcrfkh Vannları: Anhara Cad. 54/3 Sirkeci . İotanbul TÜRK Ş t İ RÎ SOL YAYINLARI • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • KAPÎTAL, Karl Alarr, 1. cilt fbasılıyor). aek cilt olarak) EKONOMÎ POLİTtĞİN ELEŞTİRİS1NE KATK1. Karl Marx. 20 lira (1. baskıi ÜCRET, FİYAT ve KÂR CCRETLİ EMEK ve SERÎ.tAYE, Kari Marx, 12,5 lira (2. baskı) FELSEFENIN SEFALETÎ. Karl Man:. fbqsUıyor> <2 baskıl ANTÎDÜHRİNG, Fnednctt Engels. 3ü lira ('İ. baskı) DOC.\XIX DİYALEKTİGİ. Friedrıch Ens^eJs. fbasılıyori. '2 baskı) AILENİN. ÖZEL MÜLKİYETİN ve DEVLEHN KÖKENİ, Frıedric;ı Er.gels, Ü lıra, (2. oa£kı) O TARIHTE ZORüN; ROIÜ, Fnedrich Ensels. 10 lira ÜTOPİK SOSYA1İZM ve BILÎMSEI SOSYALIZÎ.l, Friedrich Eııgels 8 tira, (2. baskıı FMPERYAUZM, KAPÎTALİZJ.Iİ» EN YÜKSEK AŞAMASI. Lenin. 12 .S lira, (3. baskı) «SOL» KOMÜNİZM, BÎR ÇOCUKLUK HASTALlGl. Lenîn 10 lira (2 naskı) ÜLUSLARIN KADERLERİNİ TAYİN HAKKI T<?mn. 2 lıra, (2. DasıuJ D İŞÇİ ve KOYLÜ İTTİFAKI. Lenin. 1V.5 tıra. n. haskı) LENİNİZAÎİN ILKELERİ. Stalin 12.5 lira. '2 baskı) ANARŞİZM Mİ? SOSYALİ2M Mt?. Staltn. 7.5 lıra TEORI ve PRATİK, Mao CeTıına. IV lıra (4. basKD ASKERl YAZILAR. Mao CeTung. 4 lıra U FELSEFENIN TEMEL İLKELERİ. Georges Polıf7er. 40 lira. (i baskı) FELSEFENIN BAŞLANGIÇ İLKELERİ. Georges Po'At?.r>r 17 5 tıra (4 ba^kı) SOSYALIZMİN ALFABESİ. Leo Hnberman S !ıra. (4. baskı) EKONOMİ POLITİK. Nikitin. 15 lıra, (3, ba^kı) SOSYALİZMİN EKONOMÎ POLİTlGİ. Solus 17.5 lira MAPvKSİST KLÂSİKLERİ OKtT\l.A KILAVl'Zl' MauncP Corn.'orth. 12 5 lua İLKEL TOPLUM, KOLECİ TO^UM, FFOD^l rOPr.l^.1 ^ULUILEİU ma. U (3. baskı) KAPİTALİST TOFLUM, ZuDntskı, (basUıyorj, ukmci oasKO. ^Ikonuk yayınlan ÇEKCEK IÇ SAVAS ONCESİ ÇİNVEKOYLU KAHRAMANININ ÖYKLJSU O ?rcîı;r 50 milyon satan kitap P K.749 İSTANBUL Şeh:r • : n r « : . i S . m l « = î ı ';•• ?•; nı.n: Y K:ed. Bı.'raj. T..tl Sb . ı «05 io. lu h î Uçüncu Dünyanın Tiiı kıveae ılu romaru İLAHLARA KAFA TUTANLAK linamı OzKui Yenı aunyacta yerınt aJmak ısteyenienn; AmerıKan ve Sovyet aıanJanyje olumkaiım savaşları.. 4 Renklı otset KapaK 5i«) •'avta Posta Ucretı aanU 2 1 L Kıtflpçıiartıa yok U tur. Isteme: P.K i'ı KAHAKIYt/lstanbul Karayolu Tekniği Tıafik • güzergâb ekonomi foprak işieri . yol projeleri öüzenlemesi CİLT 1 TURHAN SONUÇ Y. MÜHENDİS W» MTfa • 139 sekil 45 tablo Fiatı: 70 TL. Örfemeli istemer Turhan Sonuç P.K. 6, Küçükyalı İSTANBUL Kitapçılar : Ca|aloglu An Anıl Beşıktaş Uluğ PSİKOLOG Dr. SUAT yAĞMUROĞLU # Slereo BA.M doldurnlar HEDEF: DEV BiR DENiZ GÜCÜ TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAGlNIZ YARDIMLARLA ULAŞABlLiRIZ. BU HEDEFE GARANTİLİ KIZ TAVLAMA YOLLARI 15 liradır. Kıtapçtnızdan ısteyiniz. 3OYUT VAVINEVİ P.K.. 713 İSTA.NBITL 60Mık. 8lira t'jr YAYIN LARI • KfTAP'ta % JS indiıiro. Bütüu rayınlar mevcut'itm ItltsplıU ücretslı bursürümu/ü lstevinta Post» masrafsu ödemeH lndırtmll kıtac eönderılır. ISTANHUL KİTAP K I L ( BÜ Gül Slr]«fn»*ı Vanı SKHZAUKBASI • • • • RÖLATİVifENİN ALPABESf. Bertrsnd Russell. 12.5 lira TÜRLERIN KÖKENİ. Clıarles Daruın. f'J baskıpı nanıMnıynrl INSAN1N rÜHEYÎŞİ, Cbarles Daruın '2. oaskısı nazıılanıvor) FİZİGLN EVRİMI. A. Eınstein L. İnfeld, (2. baskısı hazırlaıııvor). • m • İSTANBUL ve TAŞRA DASlTIMI: GE DA. r'agsloğlu IST. [7.AHR ve CE'.'RF.SI GE PA. Bvmc Bey!.'. İZMİR SİPARİS ADRESİ: ONUR KİTABEVİ, ' Zaler Çarşısı. 26 ANKARA.