Katalog

CUMHURÎYET 15 Şubat 1975 Dünyada Bugün Kıbns'ta Gelismeler Federe TUrk Devletl sonunda önceid glln fcurulnu Gerek bu devletln Ba$anı Denktaj, gerek Sadl Irıak, başka çars olmadığı lçln u yolun tutulduğunu açıkladıTürkiye'de tüıtl partl Hderl»[ ds karan olumlu karşıladıkınnı lçtenllkle deatekJedıklejıi açıkladılar. Blr dlğ~r bnemU sçıklama < « 5 u federe devletln Türkiye'nln ngf*«"dılğU bajjımsuı coğraft t«ıele davalı Kabns Federal lımhuryeti'ne giden ük adım lduğunun bellrtilmesiydl. Ankara, bu kararla bırçokınnın sandıgının akslne, takıme ytfnelmek gayesınde olmaiğını Federal Devîetın kurullasını çabuklaştırmak amacım u*rüğüml. hıç bır kuşkuya yer ırıkmayacak açıklıkl» »nlajılııştır. Kıbns Rumlan v« Ozellikle f a k a r ^ ne Yunanıstan'ın sounun serçekçi, adü bir çozUms ailanmasına inatla karşı kovlalan üzenne. Ankara elınde1 korîan kullanarak. karşı taafın dırencpi kırrnak. Rıvnlaı ve Yıınan ılan aklm yo'una e*iTrek içm bu vontemı uyguîrrak zomnda kalnıştır CHP Genel Başkarı Ecevit ! e, Turtderın athğı adım:n kein çozüme vanlmasını kolayıst'imış olduğunu llerl gürnektedır. Ece\lt »çiklaraasmdı |Syl« ıjor 1 Federal Kıbn» Deileti ikl erîere rievletten oluşacağına ore Turklerln at f ığı bu adıra e^in ç c u m e varılmasını koa\laşhrmış olacaktır. Ancak bu goruşun ardındakl w rı\ete ve kararlı pohtıkaja nanmakla bırhkte, bazı «acabaı ar da akla takılıjor Örneî'n acaba, Turkıye bu ezını kolavlıkla dun. a kamuıvura anlatabılec^k mıdir? Araba Tukh e B*r!esmi? Mlle'lerd» çok ters blr kararla caşı karsıyt kalmajaeak mıhrAcaba kBçpve tıkışmıj gibl foruncn Makarlos ve Yunailsan bu ka'ardan uzunHl mü iu< muçlardır sevmç m l ' Acaba, at'lan bu adım Yunan ?e RUTI tarafını yola getirece9 vprie daha uzlaşmaı mı \ •Aeaba Yunanlstan bu durunu, dunva kamuoyunu Turkı'e alevhine kıskırtmaıc içln bir Vsat olsrak d»ğerlendirıp, lşi iaha da çok ııvsaklayacak mıİİT" \T. ABD'nin çok uluslu petrol şirketlerini sıkı şekilde kontrol etmesi gerektiği belirtildi Amerikan hukumetı tarafından 300 bra dolar harcanarak haıırlatılan bır rapora gore, çok uluslu petrol şlrketlerının daha sıkı îekılde kontrol edılememesı halınde, bu jırkctlerın surdurdukleri faallyetler Ame rıka'nın zararına olacaktır Los Angeleslı avukat Robert Krueger tarafından hazırlanan rapora gore, Amer.kan petrol şırketlerının «tkjı bıçımde kontrolunü sağlıyacak bır jontem bulunmalı ve der hal bunun uygulanjnasına geçılm* lıdır Rapor, Amerika'nın çıkarlannın bu şirketler tarafından konınmasının EOZ konusu olmadığını bu bakımdan güçlfl petrol şırkeüerıne aşın şekılde gu\*nmenm tehlıkelerle dolu olduğunu behrtmektedır. Rapor, jırketlerle Ugili görüşle rl şoj'le ozetlemektedu cAmerıka'nın ulusal çıkarlan soz konusu olduğu raman. bu konuda soz sahıbı olan tek merci ABD hüküme tı olmabdır. Petrol şırketleri, bır çıkar uyuşmazlığında, Amerika'nın değıl kendi çıkarlarınm bekçi hğıni yapacaklardır » Hazırlanmasma bır yıl önce baf lartan rspnr h«nür resmen açıklanmamıştır Buna rağmen rspor la ılgıh olarak sızan haberier da ha şımdıden bu\uk petrol jırket lerını kuşkulandırmıştır Rapor tuketıcı ulke'erm kendi ara'arında cgutienmelerım a.Tu jekılde tuketıcı ve uretıcı ulkelerın de ortak orgutler kurmalannı ve petrol îirketlerıne karjı çıkar larını korumalarını onernıektedır. Aynı raporda, »on enerjı bunaltmından en çok petrol »ırketlerinın yararlandıkİan goruju de yeralmıı tır. fDIŞ HABERLER SERVtSl) Amerlkan Hükümetinln hazırlattığı rapora göre petrol şirketlerlne aşırı güven tehlikeler yaratıyor Dev petrol şirketlerinin kendi çıkarlarını ulusal çıkarlardan üstün tuttuğu açıklandı Son enerji bunalımından en çok petrol şirketlerinin yararlandığı belirtiliyor Kamboçya'da gerilla ku v vetler i, başkent Pnom Pen'e karşı genel saldırıya hazırlanıyor PNOM PEN Mekong nehrtnl kontrol ıçın \enlen savaîların, Pnom Pen'ı ele geçırmek ıçın Kızıl Kmer gerüla kuv\etlen ta raiından harcanan çabalarm zirve noktasını mejdana getırdıği yabancı pozlemcıler ve uzmanlar tarafıncian açıklanmıştır. UzmstD lara gore, Kızıl Kmer gerıllaları bu alanda başarr a ulaçıp Mekong nehrıni kontroüen altına a'acak olurlarsa Pnom Pen'deki Lon Nol yonetıml için ayak*a kal ma şansı sona erecek ve Kamboır\a başk°ntı Pnom Pen genlla kuvvetlerının elıne geçecektır. Yabancı uzman ve gözlemcilenn bu karamsar tahnıınlenne ragmen baçkent Pnom Pende fa^la bir telaş ve karamsarlığın gorülmedıgı de büdırilmektedir. Avlardır saldırılara ve topçu ate>ı ıîe roketlere hedef olan Pnora Pen yıkıntılar halınde oldugu halde, başkentı savunan bırlıkîerde rroral çöklıntüsune rastlanmaktadır. Kızıl Kmer gerıllaları ılk kez Mekong nehnnı mayınlarla doşemefe başlamışlardır. Bu araida gerıllaların nehrin iki kıyısına ağır sılâhlar yerleştırdıklen ve Pnom Pen'e karşı geenl bir saldırıya hazırlandıklan da bıldırilmıştır. GenUalsr nehir yoluvla Pnom Pen'e mal getiren gemılerı batırmakta ve ele geçlrmektedırler. (DIŞ HABERLER SERVtSl) DIŞ BAS1NDAN Değişiklik rüzgârları Gunutaüı îspanya'tınd» pek çok kijl, Porteklz'oTe meydant gelen h;zh gelışmelerı şaşkınhk ve hayranllkla izlemekte, ger.» pek cok kişi bu gelişmelerin btr gun tspanya'da da gerçekleşecegine manmaktadır. Franco'nun slvaaet sahneslr.den çekılecegl gunlenn yaklaşmakta oluşu, Portekız olaylannı heyecanla izlıyenlerln sayısını arttırmiîtır Bunlar Porteklz'de mejdana gelen ola^.ardan gerekb derslert çıkarmaga ve olaylan gerçekçı jekılde değerlendırmeğe çahşmaktadlrlar Portekız'deki gsıişmeler Ispanja'da da meydana gelir m!7 Bu »oruya çlmdlden kesın bır cevap verme olanağı yoktur. Bunu zaman gosterecek'ır Ancak bir çok îspanvol avrfını bu konuda duşur.nıekte ve Franco'nun sahneden çekilmesiyla msydana geleceıs durumun değer endirınesim yapmağa çalışmaktadır. tki gizli örgüt Karun dışı ilân edilmiş olan îspanyol Halkçı Sosyallst Fartisi lıderl Profesor Ennque Tlerno Galvan blr sure once gorujtuğu yabancı bir gazetecıye, «PortpHz olajları bızim ıçın bujuk onem taşımaktadır tşler Portesız'de i^i gıderse bizım d'jrumumuz da guçlenecektlr Buna liarş'lık Por'ekız'cieKi demokrasi aeneyı bır fljaskoyla toriüÇlanırsa, tspan\ol muhaJp(eti buvük bır darbe \iyecek ve Pranco sahned°n çe^il'e b 1P ulkenln rfurumunda hir dpğışıkliît me\dana eslmnecek'ir» rfpmışti Dlger bazı rruhalefet liderleıi ıse bu konuda daha da ivımserdırler. Builardar» blri durumu şövle ozetlerr.ektcdır: «Portekiz'deki demoKrasi deneme«ımn nası] sonuclanacdânı bılmijoruz Ancak b j denev başarısızlıSa ugra«a blle l=pan a bundan etk'.lenmıvecektir Portekiz halkı hiç beklemedığl b'r snda dpmokrasıve kavuşmus ve bu deneyl butun tecrubp^ızlıgıne rağmen yurutmeîe çalışmıştır Bız Ue hazır'ıkMz d«5ıl 7 ve Portekiz in teorubelerırden bol bol yararlanıjor ve gerek 1 d'er=leT"i çıkarıyoruz t Gereral Franco g°çen vıl hastalanıp ülkenın politıka <ahnesird^n lkı av surejle çekilmek zorunda kaldığı zaman, bazı tspan>ol muhalefet partlleri kendi aralannda ortak bır prcaram hazırlamıs ve Demokratik Cunta lsmin) verdiklerı bir o güt kurmuslardı. Bu orgut tspanvol Komunist Partisi, HaİKCi Sos%ali«t Partı ve bazı merkezci partıîerden olu«maktadır DPmokratik vonetlmi gerçekleştlrmek İçin çaba harcıyan orcı t halen butun tspanva'da veraltı faaHyeti gostermekte, bır yandan da ulkenın diger sivasî gruplanvla ilişkl kurmsğa çjhşmaktadır Demokratik Cunta'nın amacı ulusal banşı sağlamdk ve Franco =onra«ı donemın \orıetimınin i'keletıni kurmaktır. Buna karş'lık Derrokratik Cunta'nın onemü blr ek^ıklıâi de vardır. örgut butün çabalanna rağmen îspanva'nın guçlu Hınstısan Demokrat ve Merkezci gruplannı işbırhSine razı crlememıştır Hırntıvan Demokratlarla Merkezci gruplar, Demokratık Cuntanın kuruluşundan kı^a bır sure sonra kendl ar=>larında orgutlenereıc Demokratık Konferansı kurmuşlardır Bu orgut halk taraf ndan daha çok tutulmakta, ayrıca Ispaiva'nın en guçlu sol partüerinden bırl olan Sosvalist Isçı Part'si ıle bırleşmege çalışmaktadır Bu birleşme gerçekleşecek olı.r^a, Demokratık Cunta etkisıni büsbutun yitirecek ve tspanya'da demokrasmin sansı artacaktır Demokratık Cunta'nın gtlç kavnagı olan Komunist Partısl, Portekız'de olduğu gıbi îspanya'nın da en İyi örgtıtlenmiş snasl kuruluşudur. Parti ozellıkle ışçi sendıkalan lçinde lvı örsutlen mış olup geniş bir taraftar kıtlesıne sahıptır. Partının 1939 yılından ben yurt dışında yaşıvan lıderi Santiago Carrıllo bır sure önce yaptığı bır açıklamada, Franco'dan sonrakı donemde reformcu bır yol ızlemenin olanaksıa olduŞunu sovlemış ve «Franco jönetıml katı tutumuyla reform yollannı tıkamıştır. Bız îspanya için daha radıkal bır program önerıyonız» demişti SanUago Carnllo'nun bu sözlen, Hırıstıyan Demokratlarla Merker cıleri endişelendırmıştır. Bunlar geçmişte olduğu gıbi radıkal çoztim yollannı zorlamanın îspanya'yı yeniden ıç savaşm eşıgı ne getırecegıni söylemekte ve îspanyol sağının samldığı kadar zayıf olmadıgını hatırlatmaktadırlar. Ekvator Ginesi Başkan Yardımcısı öldürüldü CENE\RE Cene\re dekl \\i haber a.an bir kajnak, Es^ator Gınesı (eskı Ispanyol Gınesı) Devlet Başkanı yardırncısı Mıguel Evegue'nın ulke«ınde oldurjldug ınu bıldırmıştır A\r.ı ka^nağa gore, başkan vardımcısının cesedı, 13 şubat sabahı Malabo (eskı Santa îsa bel> evınde bulunmustur E>» gue, sopa\la dovuldukten sonra ensenne bır kurşun sıkılarak ' oldurulmuştur Ba'skan jardımcıs'nm oldurul duğu haberı, 1968 }llında bağım sız olan bu eskı t>;panvol so : murges'nde durumun oldukça karışık olduğunu bır kez daha orta\a kovmaktad'r. Ek\ator Gınesı Başkanı Macas B'gueme, 1969 jılında, eska Dışışlerı Baka nı Ar>ataMo N'dongo nun koruk ledığı bır darbe g]ri«ımını sert bır sekılde bastırmıçtı. Ulkedekl durum, o tanhten bu yana, sınır komsusu ulkelere \a cfa Avruua'ıa kacmi1; olan Gınelı goçmenlerca defalar ca kınanmışti'*. Milâno Stadı'ndakî olayları sağcıların kışkirttığı sanıiıyor Pollı yetkıhleriaıa blldirdığine gore, pazar gunu Milâno Stadyumunda meydana gelen ayaklanmayl, ulkede gergınligl arttırmak Uz«r« sagcılar çıkarmi} olabilir. Yetkılıler, Mılan Juventüı maçı j apılmaktayken, sahay» kestane fışeğl ve çeşıtli madde'er atar.lar arasında bır kadın, iyi bılınen aşın sağcılardan bazılarını tanırmştır. Kadının kimlığı, saglamak amacıjla maktadır. guvenliğınl saklı tutul(a a) Partinin gerçek yüzü Demokratık Cunta ile Demokratik Konferans r3rglltlerl arasındakl bu gorüş aynlıklanna rağmen, bazı gerçekleri ortava koymakta büyük yarar vardır. Santiago Carrillo daha radlkal çozüm yollanndan bahsetmekteyse de, îspanyol Komünlst Partisinm Batı Avrupa'nm en liberal Komlinist Partisi olduğu bllinmektedır. îspanvol Komunist Parhsl büyılk bir içtenlıkle çok partıli sivasî hayatı savunmakta, parlamenter demokrasının tek çıkış yolu olduğunu ıleri sürmekte ve Portekizii komünistleri bıle zaman zaman elestırmektedir. Nitektm Santiago Carnllo kısa bır süre once Parıs'te vaptığı btr konuşmada sendlkacılık konusundaki gorüşlerini bıldırmış ve her lş kolunda blrden fazla sendlka kurulmasından yana olduklannı açıklamıştı. Büindıği gıbi bu konu Portekız'de büyük çekişmelere yol açmış ve Portekizli komunistler, iççi sendıkalannı kendi kontrollert altma alabilmek içm her iş kolunda bir sendika ve bir tek Işçi sendlkalan konfederasyonu bulunmasmı savunmuşlardı Santiago Carrillo bu konuda şu açıklamayı yaparak îspanya'nın yonetici çevrelerini bıle saskınlığa duşürmüştür: «Portekız Komtinıst Partısımn katı ve doktrıncı tutumunu onaylamıyorum, Portekiz Komunist Partisi lıderl Alvaro Cunhal'a karşı sevgl beslemedıgımi de sovlemek isterım Portekizli komünıstler bugüntü tutumlanyla ülkelerını blr lelâkete surükleyeb'lırler » Uzay adamları eğleniyor Amerıkan • Sovjet ortak uzay denerresin* katılacak astronotlardan Thomas Staf'ord fsoldakii, Sovyet kozmonotu Alexeı Leonov üe eğlence merkezı Dısneyland'a yaptıklan gezi sırasında Sovjet • Amerıkan ortak uzay denemesının onümüzdekı temmuz ayında yapıiacagı açıklanrrcştır. Butun bu •acaba>lan ortaya (ovmamız, karara karşı olduŞumuzd^n o*eğı]dir Ancak, •u olası'ıklann varhğım da da• ha bugjnden gormek ve hesabı • n e,nre \apmak, onjmuzde>a kı sunlerdekı pohtıkaM bu caca ba»lara a umsu? ce% ap alma ol?»ı ıklannı or»arian kaldıracak jeVılcİP avarİHTak geretlıdır Turl'ne tesiınııjetçı ve ge\şek x>lrıkEnın olumlu sonuç getırnedıgıri! vı'iar bo\unca bır çok rez gornuş'ur Hele Yunanısan a karşi bu >ural daha geçerdır Çurku Atına"nın Turkıje <ar '.'indaM pchtıkası, anlaş•nazlıklar' sünmcemede bırakarak, kendısı ıçın elverişh anlaria Kuçuk küçujt odunler kopar•na >riı,>ıa sonuca \armaktır. K,ır3r bu bakırndan cesurdur. Kıori"; feaere Turk Devletı'nın ılâiı ABD Bskeri jard'mmı k«E i r!aro< sona erdirnuştır. bojle Konere'nın yarjcıaen başla*ması olasıljğı kalrramışnr Y»nl gen dbnülmM yoîa glrll mış'ır Bu bakıradan ABD re yandaş ları"i kend, \anımıra çekine olar sıl.gıraız kalrnarnıştı . B J •vuzden Uçuncü Dünva ve sos^aIı';t blok ulkelennın desteğjij saalamak b'r zomnluluk olarak orta\a çıkmaK'adır. Bunjn ıeın \apıla^ak şey, hızla ap'ıemperyalıst bır polıtıkaya yorelmeKfir Bu davranış, Batı dun\asmdan çı<ıp sosyah^t bi"ka Kalılmak şetlınde yorumlannıalıdır Tarkı^o Batı dun va<;irm a=keri olma^•aD btltunü iç nrte kalabılır Atılacak Uk a d m 19^9 T»T.r! Anlasmasının 14 maddesr^n 'erdıgı «ulusal ola ğarustu nallerd»» Turkı\e\e \^T) ne tatrd'5! askerı kolayıi^ larda kı^ntı %aı>ma yetsısne c9\anarak, ^BD uslenne geçıc olarik da ol*i "\ konrrası ve bu iskerî kola,Uklam ulu>al rlaganastu hal sona rnnceye kacar askr.a alırjıiasıdır Kıbn^akı sınsımm başanva ıılaşma^ı riur.a a'kelermın blok hp ı^de \una p ı«'fina arka çık trıana'i b ıvui. b»r kısmınm Tu'kneyı desteklemesıyle muınkınaur O zam^n Yunari'tan daha farla dırenıp ısı surmcemere b!akama\3c^ik • e gerçektPT son giTisım ço7ump giden \olu koSon «arpba > da s'i Acaba Irmak Hukümpf ^e k e n i n ? m.lh.etçı adın' ^akıstı ran sağ cpphe ant.enıpenal.^ bT noi '.'tavı u\cu'a% abilırler, uygulamaK ıstprler m . ' İsrail'e yerleşmekten kaçınan Sovyet Musevilerinin sayısı artıyor VİYANA Sov.vetler BırLgmden a> r lan Musevılcm onen lı bır kısmınm, \enı bır savas olasılığı ve ulkenm ıktı:adı gelecegıne duvduklan guvensızlık nedenı>!e, îsraıl e yerleşmek >erme Amerıka ya gıtmeyı tercıh ettıklerı açıklanmıştır. Yapılan açıklamava gore, 19711973 yılları arasmda, Sovvet Musevıleruıden sadece yuzde 4'u lsraü'den başka uJkelere jerleşmi5*ı 1974 yılında ise bu oran iıuzde 17'je vukselmıştır. Bu Mlın ı!k ayında ı^e, Vıjana'ja ge len Sov\et Mu«e\ ılermden >uz de 30'unun tsraıl e gıtmek ütemedıklen gorulmuşrur 1974 >ılı içinde Sovjetler Bırhğınden a>nîan Musevılerın sayısı 21 bin ıdı. Bunlardan 3500'u t«raıl'e gıüneyı reddetmışlerdır 1973 yılında ıse Rusya'dan ayrılan 33 bın Muse. ıden ead«ce 1400 u başka ulnelee jerleşmışlerdı Scnyet Mu«evılenn'n 1raıl's ricn ba ka ulkeleıe gıuıi€İennın ba=*a gelen nedenı savaş korku«udur Bu arada ulkenın ıktısadı gelecoa ne de pr.en ba^lenmemektp \e daha rengm ulkeler tercıh edılmekteaır Bu arada ozellıkle ajn dınrlen bımle evlı Muse\ılenn tsraıl'e gıtmekten kaçındıkları bıHırjlmekl°dır (DIŞ HABERLER SER\tSİ) İnternational Herald Tribune lllll III! III III Maden Y Muh Çi|dem nRÇEVİK Y Mımar Mphmet BAYHAN Nışaniandılar. 15 Şubat 1975 ISTANBUL Ile T AK V i M l i ŞLB4T 1»75 b45 1 12 GUneş 12 28 646 Ogle 9 411 1522 Ikındl 17 46 12 «0 Akşam 1.32 19 14 Yatsı 5 17 1136 imsaK D D D O O Denizcilik Bankası T.A.O.dan * =nıı (Heri?: 78'1I84) 43000 metre elbıseli klâcıvert ŞAYAK Ile 3000 metre Bnçkotluk İJAYAK alınacakür. Teklttler en geç 252 1975 gunü akşamına katfar Bahç°kdpl 27 Majıs Han, 3. kattaki Satınalma Komısvonu Baskanlığma venlecektır. Muhurlu numune MALZEME MÜDURLÜGÜNDE gorulebilır. Dosja No.: 1975/1043 vBasın: 11218/1186) Türkiye'de ilk defa gerçek anlamda RECÜLATÖR Erişilmez Grundig tekniğinin en son eseri. Televizyon görüntülerini hozan voltaj düşüklüklerini gideren yegâne regülâtör. ALÎ SÎRMEN •••»••••••••••••••••• • DOKTOR • • TARIK Z. KIRBAKAN • + • ^ HactaiıMar \lutehas«ı«ı ttı^ıal Ca<ı FarmaKkdpı No t>5 Tel 44 1(1 73 UPTI sav \e Zührevi + • ^ • \ CİH»N Kom Ort Kitırcıoülu Hın K»t 5 İstanbul ÎMncılıJs: 3743197 • • • <*••• •••••••••••4 •••••