Katalog

TRT'DE HABERLER Bir Cumhuriyet okuyucusu mektubunda tasaca şunlan yazmış: «30 aralık 1974 tarihindeki yazınızda TRT'nin haber konusunda önemli sayılabilecek bir aşama kaydetmediğini ve bir önceki yönetimden teslim aldıgı kusurları ve yanlışlıklan olduğu gibi sürdür1 düğünü belirtiyorsunuz. TRT'de haberler iji hazırlanmıyor mu örnek gösterebilir misiniz? Eski yönetimden bugüne ne gibi ku surlar kaldı? Söyler misiniz lütfen?» Söz konusu yazımda gerçekten de örnek göstermeden ileriye sürdüğüm haberlerle ilgili savı bugrün burada betli noktalara daya narak kanıtlamak zorundayım. Fakat bu görevi yaparken kişisel görüşler yerine, olumlu bir raslantı sonucu iki iiç gün önce elime geçen iki bilimsel araşürmayj. basvurmanın çok daha yerinde bir davranış olacağına inanıyorum. Bu araştırmalardan ikisi de 1971 yılı tarihini taşıyor. Fakat her ikisi de 1973 yılındaki ya da 1974'ün ilk ayındaki bulgulan kapsamaktadır. Her iki araştırmamn bir or tak yanı da Ankara'da yapılmış olmasıdır. Birinci araştırma Ha cettepe Üniversitesi Sosyal ve İdarî îlimler Fakültesi Psikoloji Bı lim Dalı son smıf öğrencilerinden Sema Arın, Hatice Acar ve Feridun Gürsel tarafından yapılmış. Bu araştırma «Ankara'da Yaş ve Tahsil Durumlanna Gore TV Programlanna Çeşitli SosyoEkonomik Seviyelerin Gösterdikleri îlgi» başlığını taşımaktadır. Dr. Aysel Aziz'in Siyasal Bilgiler Fakültesi, Basın ve Yayın Yüksel Okulunda yaptığı diğer arastırmanın başlığı ise şöyle: «Televizjonun Yetişkin Eğitimindekî Yeri ve önemi.» Birinci araştırmaya göre TRT Televizyonunun en beğenilmeyen prograralan arasında haberler dördüncü sırayı kaplamaktadır. Araştırma raporunun 13. sayfadaki «Yorum» bölümünde şunlar yazıli: «Halkı eğitmek ve aydınlatma yönünden önemli bir yeri olması gereken haber progranılannın ise en beğenilmeyen ilk 4 program arasında yer alması ilgl çekicidir. «Yine bu konuda uzmanlaşmış kişilerden ve bu konuyla ilgili bazı kitaplardan elde ettiğimiz bilgilerden haber programlannın tatmin edici olabilmesi için bazı özelliklere sahip olması eerektiğini saptadık. Bu özellikleri Türk televizyonundaki haber programlanna uyguladığımızda bazı eksllt yönlerle karşılastık. Bu eksiklere dayanarak haberlerin en beğrrilmeyen 4 program arasında olmasını şu nedenlerle açıklayabiliı:. «Radyo ve televizyonun özelliğı haberlerin seriligindedir. Oysa televizyondaki haberler gazetelerdekilerin bir özeti şeklinde olmakta, ayrıca geç verümektedir. «Televizyon haberinin özelliğ) haberin muhtevası ile ilgili göriintüye dayanır. Oysa biz televizyonda haberler programında ge nellikle spikeri görüyoruz. Böylece radyodan bir farkı olmuyor kı, bu da ilgiyi azaltıyor. Haber programlannda incelemeli analitik haberlere yer verilmiyor (çok kuru oluyor). Oysa bu tür haberler: tıalk gazetelerden rahatlıkla elde edebiliyor. Bu da ilgiyi azaltan biı başka faktör oluyor. «Sunulan filmlerde habere konu olan kişi ya da kişilerin kend' seslerine yer verilmiyor. Bu da televizyonu gerçekçiiikten uzaklaş tırıyor ve televizyonu adeta resimli radyo haline sokuyor. Genel iikle haberlerin dizilişinde akıcıiık. konu ve yerler arasında bağlan ;ı kurulamıyor. Bu da ilgiyi az*ltıyor..« Haberlerin TRT televizyonunun beğenilmeyen ilk 4 programı arasında bulunduğunu belirten bu araştırma, aynı zamanda ds haberlerde görülen başlıca eksikleri de böylece sıralamış. Bu ek siklerin bugün de devam edip gittiğinı söylemek çok kolaydır İkinci araştırmaya rta kısaca bir göz atarsak, TRT televizvonunur haber programlan ile ilgili şu bilimsel bulgulara rastlarız: Araştırmaya katılanların vüzde 48.8'i TRT televizyonunun eği t:m ve haber aracı olmasını istemektedirler. Çünkü televizyonu muz bu görevi gerektiği şekilde yerine getirememektedir. Ayn? araştırmaya göre halkın «haber yayımlannda iç haberden çok görüntülü dıs olaylara, hatta kültürel bilgüere yer verilmesini is tediğı» de ortaya çıkmıştır. Araştırmaya katılanlar arasında haberleri beğenenlerin oranı yiizde IO'nun altındadır. Bir gazetenin de yer verdiği «Radyo TV Raporu» adlı bir araştırmada rta halkın beğendiği Radyo TV programlaıı arasında haberlerin bulunmadığı görulmüştü. Dr. Aysel Aziz'in yaptığı araştırmanın ortaya çıkardlğı bir Mahmut T. ÖNGÖREN Eurovision'da 6 şubat bekleniyor Şarkısı ve finale kalışı büyük dedıttoüuiara sanşan N'ilüfer'in çekilmesi ile 15'e düsen Lurovısion tınalistleri için. jürı oylarını kullandı ve kapaiı zarflar açılmadan notere tesiim edildı. Halk oylaması da varın "amamlanacak ve oylar tasnit ıçın notere verilecek. Bütün tasnifler 5 şubatta sone erecek ve sonuçlar. fi subat geresi TVde açıklanacak Dış:şlerı Bakanhğı Kültür Müsteşarı Semıh Günver'in Ne bu şarkılar ne de şarkıcılar Türkiye'yi, 200 milyon kışinin izlej'eceğı bu yarışmada temsil edemez» şekîindeki sözleri, sanatçılar arasında tepkı yarattı Cîünver Cunıhurıyet Muhabırine «Besıeleı Türk karakterıptığinı aksettirmıyor Mortası geomiş İtalyan şarkılarınj andırıyor Hizım TRT'ye talımat verme, ya da yasaklama koymami7 söz konusu olamaz. Ancak Dısışleri Bakanhğı Kültür Subesi. .Türk kültürünün dünyaya tanıtılmasına, sevdirilmesine yardımcı olmakla jrörevlidır Bu »örev içinde. halk oyuna açık bir yarışmada biz de oyumuzu böyle kullandık» dedi. Jüri üyeleri yaymladığı bir bildiri ile Günver'e üzüntülerini açrkladılar. «Snyın Genel Müdür, ayni titizliÇi varışma sıras:nda Isveç' te de göstermeli, en azmdan Büjükelçimıze talimat vermelıdir» dediler. başlca İlginç nokta daha var. Er> beğeniîmeyen programlar arasında TRT Haber Merkezi'nin hazırladıgı Aktüel (güncel) prugramlar da bulunmaktadır. Bu nokta son derece düşündürücüdür Çünkü güncel konular TV seyircilerinin ilglsini her ülkede çeker Bu gerçeğe karşın bizde bu güncel pro2ramları n heeen.ilmeme«ı neyi gösteriyor? Güncel konularm ilat çekiciligine karşın, bu gibı konularla yeterli programların yapılmadıgım mı? Bugünkü güncel TV programlarına (Olay, güncel açık oturumlar. belgese) habeı programlan v.b.) bakarak, vukardaki soruyu «evet» diye yanıtla maktan baska çare yoktur Dr Aziz'in araştırma«lnda bu gibı programların eğenilmeme nedenleri olarak «proçramların İlginc konuları işlememesi ve yapımın iyi olamaması» gösteriliyor. B\ı »ünkü durum da yukarda adı beürtilen araştırmanın yapıldığı 373 yılından hiç farklı değildir Bir gazetenin yaklaşık olarak 90 bin kişi araslnda vaptığı ıraştırmadan da en beğenilmeyen programlar arasınrfa 1973 vılın ia yayımlanan ve TRT Haber Merkezi tarafından hazırlanan ha ^erler, açık oturumlar ve «Bir Sorun Bir Konuk»un bulunduğunu 'nlaşılıyor. Özellikle TV haberlerinin ve haber programlannın eski yıllarJaki yetersızliği ve bu yetersizlikleröen bugüne kalan örnekleri ki bilimsel araştırmaya ve de bir gazetenin çok büyük bir kıtleye sorduğu sorulara gelen yanıtlara dayanarak bunrtan daha belirlı nir şekilde ortaya koyulamaz. TV haberleriyle ilgili olarak belirtilmesi gereken elbette daha pek çok olumsu7 örnek var. Fakat nunlan bir başka yazıda ıncelemek gerekir Son olarak su nokrayı belirtmek yerinde olacaktır Gerek eski THT vönetiminde, gerekse bugün TRT Haber Merkezinde son derece degerli ve yetenekli elemanlar varrhr Fakat yönetimdeki aksaklıklar. kişise! kaygılar, ekran merakı. TRT d:şndakı kişilerin haher programlanna ve yapımlara gereksiz müriahelesi eenç, yeni ve yetenekli habercilerin etkinliğinj önlemektedir Bu cibı sakıncatar ortadan kaldırılabildiği zaman, eldeki olanaklarla TRT Haber Merkezi'nin basanlı olmssı kolaylıkla sağlanacaktır Savaşan Dünya şubatta başlıyor 1973 yılında. Ingiltere ve Amerıka'da kendisinden en çok bahsettiren TV dizisi Savaşan Dünya «The world at warı şubat ayında yayına girecek. Birer saatlik 26 bölümden oluşan dizı Büyük Sar % aş'îa olduğu gibi, îkinci Dünya Savaşını anlatıyor. Büyük Savaşm gördüğü ilgiyi hatırlatan TV vetkilileri. Savaşan Dünvanın çok daha beğenileceginı açıklıyorlar. Zira bu dizide. çok daha özel belgeler, (örneğin. FTitler'in, 8 milimetrelik kamerası ile çektiği, metresi Eva Braun ile ev hayatını filmlere vanncaya dek> var. Olayları daima, o günleri vasayanlar, ilk agızdan anlatıyorlar. İngiliz yapımı serinin maliveti 3 milyon dolar (Yaklaşık 45 milyon liraV Amerika'da o'.Tiarken. Washington Post «Amerikan televizyonu. bu kadar önemli ve bu kadar güzel vapılmıs bir film jöstermemiştı» d:ya yazdı The New York Times yazan ise cörüşünü "Btı vılın TV Olayı. Alışılmadık derecede iddialı hanrlanmıs bir dizı» riedi. Savaşan Dünva, Kumandanlar'ın ardından başlayacak. TV Tiyatro işbirliğinin türleri Atillâ DORSAY Geçen yazıda TV'de slnemanın kullanılış biçimleri hakkında yaptığımız sıralamayı, bu hafta TV'de tiyatronun kullanılışı hakkında yapmaya çalışalım. Bizim görebildiğimiz kadanyla, TV/Tiyatro işbirliği, şu biçimlerde ortaya çıkmaktadır: • Bir tiyatro sahnesinden yapılan naklller. Burada, belli bir sahnede verilen bir temsil, ya doğrudan dogruya, ya filme alınarak daha sonra TV'de verllir. Doğrudan doğruya nakilin getirdiğl daha büyük güçlüklere karşın, her ikisi de ilke olarak ayni tür bir çalışmadır. Naklin basansından söz edilebilir kuşkusuz (kamera sayısını çoğaltarak daha akıcı, hareketli bir gösteri sağlamak, oyunculan iyi izlemek, vs). Ancak burada başan, ilke olarak, nakledilen temsilin başansına bağlıdır. TV'nln katkısı, ikinci derecede söz konusudur. TRT'nin son aylarda sunduğu programlardan «İstanbul Efendisi», «Yaprak Dökümü», vs. bu kategoriye girer. • TV için özel olarak filme alman oyunlar. Burada. bir «ortakçalışma» söz konusudur artık.. Olanaklar, bir naklin olanaklarmdan çok daha genistir. Başan da, temsilin değil, piyesle TV'nin ortak başansıdır. Oyun, TV elemanlannın elinde, yeni boyutlar, yeni yorumlar kazanabilir, veya yitirebilir. Yine son ayların «Çemberler», «Bedel», «Gültepe Oyunlan» bu tür bir çalışmanın ömekleridir. • TV için sinemalaştınlmış oyunlar. Bu, kuşkusuz 2. türe soktuğumuz kategori ile kanşabilir. Burada, oyunun filme alınırken, tiyatro havasından olabildiğince kurtulmasma. sineraa niteliklerine yaklaşmasına çaba gösterilmiştir. Böylece. tiyatro ile sinema arası bir tür meydana gelir. Bu birleşmede, TV de bir arabuiuctıluk yapmış olur. Batı TV'lerinde çok yaygın olan bu uygulamamn örnekleri TVmizde üstüste gösteriiecektir. • TV için yazılmış oyunlar. Bu türde, özellikle TV için yazılmış ve filme çekilmiş oyunlar vardır. Batıda yine bir hayli yaygın olan bu uygulama, bildiğimiz kadarıyle bizde henüz yapılmamıştır. Oysa, TV için özendirllerek yazdınlacak küçük oyunlar, hem değerli bir yayın malzemesi sağlamak, hem de yeni Türk tiyatro yazarraın gelısmetın» kaütıda bulunmak açısından, bizce son derece önemlldir. • Tiyatronun, bir de, TV eglence programlan, vs.de bir yan öge oîarak kullamlmasına rastlanabilir. Küçük skeçler, veya bir oyundan bölümler gibi.. Kuşkusuz, gerek sinema, gerekse tiyatro için yaptığımız bu sıralamalar, TV'nin kendine özgü nitelikleri içinde benzeşmeler, kanşmalar, birkaç türü birden içine alma durumları gösterebilir. Örneğin, geçen yazıda «belgesel» kategorisine soktuğumuz «2. Dünya Savaş:«, «Kumandanlar» gibi programlar, katılan kişisel yorumlar ve getirilen dramatizasyon anlayışı açısından, pekâlâ «dramatik belgesel» türiine de sokulabilir. Buna karşın, bu tür bir sınıflamayı cıkış noktası olarak almakta ve bir TV eleştiri çalışması olarak niteliklerini belirlemede yarar bulduğumuzu tekrarlayalım. TV ve Radyo Menekşe Hamit'i argo yasaklattı Gönenç'e göre aksaklıklar uzun vadeli planlarla kısa süre içinde giderilecek Televizyon Müdürü Tarcan Gönenç, 1942 yılmda Ankara'da doğdu. Gazi Lisesinden sonra, Ankara Ticari ve tktisadl îlimler Akademisinde okudu. Öğrencilik yıllarında, başkentin önde gelen basketbolcularındandı. Çeşitli Devlet Dairelerinde çalıştıktan sonra, 1970 yılında, sınavla TV programcısı oldu ve hızla yükseldi. 1972 de, Program Müdür Yardımcısıydı. 1974 nisanmda, TV Müdürlüğüne vekâleten getirildi, haziranda da asil atanması yapıldı. 197475 sezonu program planlamasında ve yayınların yönetiminde önemli rol aldı. Gönenç, Cumhuriyet'in sorulanna cevap verdi. SORU Yeni sezon birinci yayın dönemi sona erdi. Ocağın başından beri ikinci döneme girmiş bulunuvoruı. tlk dönemi n bir eleştirisini yapar rrusınız? GÖNENÇ TV Uk kez bu kadar uzun süreli bir program planı ile ise başladı, bu yıl. Ger çekleşmesinde. Genel Müdürden, programcıya, herkesin büyük katkısı oldu. Sezon başında, planlamayı yapmak çok uzun sürdü. Günde 16, hatta 200 saati bulan toplantılar yaptık. Herseyi en ince yanına kadar hesaplamamız gerekiyordu. Plâniı çalışmanın ilk adımını atıyorduk, bu çok önemliydi. Bu isin şekU yanı. Bir de öz açısı var. Ağırhğı eğitim ve kültüre ver miştik. Birbirine çok baglı, hemen hemen içiçe sayılabilecek bu konu, televizyonun varuğının gerekçesiydi. Etitimde, köye dönük yayınlara büyük ağırlık ver dik. Kamuoyundaki eleştiriler ve yıllardır adı olup da bu yıl ilk kez çalışmaya başlayan araştırma servisinin, başlangıçtaki çok küçük denemelerinin sonuç lan köy yayınlarınm tutulduğunu ortaya koydu. Hedefe ulaşıldı. Diğer etitim yayınlan, bu türden sürekli değildi. Ama etkili programlar yapıldı. Hemen aklıma gelen bir örnek, saglığımız programlan. Kültür yaymlan için özenli araştırmalar yapıldı. Dış kaynaklılar büyük dikkatle seçildi. Yerli yayınlar ise. Türk insanma, Türk toprağma dönüktü. Dünden Bugüne, tnsan Kaynağımız ve diğerleri, gerçekleştirilmesi çok güç programlardı, ama başanya ulaştılar. Ankara'rın dışına çıkmak, Anadolu'ya açılmak, bu dönemin simgesi oldu bir bakıma. Yaşadığımız Günler, îşte Hayat olurken, büjük kentleri bıraktı, örneğin. TV'nin çerçevesinin genişlemesi. bence en önemli olay. Çocuk programlan oldukça zor. tki sebeple, Türkiye'de başlangıçtanberi ihmal edilmiş çocuk yayınlan Çocuk edebiyatı yok bizde ömeğin. Kaynak darlığı var. îkincisi bu programda yaptıklannızm sonuçlannı hemen görmeniz imkânsız. Zamana bağlı. lsi en güç elemanlarıınız bu şubede çalışıyor vfi durmadan yeni atılımlar anyorlar. Tiyatroda bu yıl yerli yapımla ra girdik. Şanssız denemeler geçirdik, ama başarıh yayınlar da oldu. Slnekli Bakkal ve Yaşar Yaşamaz örnek bunlara. Bu tür yapımlarımız eksikliklerine rağmen büyük beğeniyle ulaştılar. Seyirci bizden olanı, yerli olanı daha çok tutuyor. Genç arkadaşlar, TV imkânlan ve tekniğini uygulamada henüz çok tecrübesiz oldukları halde başanya ulaş tılar. İlerde çok daha iyilerini yapacaklar. Bir büyük sorunu da, konulu filmlerde hallettik. Geçen yıllarda, piyasadan Anadolu sinemaları için, Yeşilçam'da türkçeleştirilmiş filmleri toplar oynatırdık. TV hakları alınmatfığı için, bir nevi korsanlıktı bu. Üstelik hem filmler, hem seslendirme kalıtesiz oluyordu. Bu yıl, TV filmleri pazanna gırdik. Daha geniş bir pazardan seçtik. Seslendirmelerini de kendimiz yaptık. Sanatçılarımız, TV'deki seslendirmenin önemini farkettikleri için, daha da özendiler. SORU Ya müzik yayınlan, o konnda bir politiksnız var mıy dı? Alaturkanın bn kadar fazla olmasının gerekçesi ne?.. GÖNENÇ Bir yanda, Atatürk'ün bu konuda koyduğu llkeler, bir yanda, çağdaş müzık anlayışı içintfe, en üst düzeyde müzik vermek temel prensibımizdi. Bu arada ülkede olay haline gelmiş kişileri, örneğin Orhan Gencebay'ı, belli ölçüde, bel li bir sunuş şekli içinde, bir defa olsa, halkın önüne getirmek de gerekiyordu. Müzik konusun da başanya ulaşamadığımız tek konu, cumartesi gecesi yayınlarvan şovlar oldu. Bir adım ilerı gidemedik. Şov yapmak zor iş, bunu da ögreneceğiz. Alaturkanın geniş yer alması, halkın isteklerinden doğuyor. Müziğin şeklini değiştirmeden önce, halkın beğenisini değiştirmek gerek. Yoksa ltersiniz. SORD Bir de TeleSpor ve Hafta Sona programlannız var? GÖNENÇ Her İkisi de caniı yayın noktasından hareket ettikleri için büyük ölçüde ilgi topluyorlar. Halkın canlı yayına tavn bir başka. Radyo bile canlı yayına geçince bir başka havaya girdi. Süreleri içinde. çeşıtli yaş ve sınıftaki kişilere hitap ettiklerı için seyircilen tazİa oluyor. Reorganizasyonla, ba ğımsız şube haline getirmeği düşündüğümüz bu bölümler için Anadolu Ajansı'nın, TRT Yönetim Kurulu üyesi Sabri Süphandağlı'nın «TV de ideolo.iik oyunlar sergileniyor» deyişini, gazetelers ulastırdıgı hafta. cumartesi gecesi GUltepe Oyunlan dizisinden Menekşe Hamit'i izlemek isteyenler, bir müzik programı ile karşılastılar TV ekibi tarafından çekilen. denetimden de geçen, Menekşe Hamit'e ne olduğunu, Süphandaglı'mn sözlerinin ışıgtnda düşünenler. bir bakıma yanlıs bir sonuca vardılar. Cahit Atay"m oyunu, bizzat Genel Müdür tsmail Cem tarafından yaymdan kaldınlmıştı ama. sebeo ideolojik değildi. Cem, oyunun sözlerini fazla argo bulmuş ve deŞiştirilmesinî istemişti. Oysa Atay'ın dilini. bu emir çizgisinde değistirmelc. gecekonduda geçen ov\ınu. şehırli diliyle veniden vazmak olacaktı. Tek çare oyunun yaymdan kaldınlmasıydı. TV bunu da. her zaman olduğu gibi. seyircisine bir açıklama gereği duvmadan vaptı. İlginç spor yayınlan Ismail Cem'in arzusu üzerine, Türkiye'de hiç kimsenin, futbol olarak ılgilenmediği Kıbrıs Fanş Kupasını, büyük masraflarla filme çekip oynatan TRT'nin spor anJayışı, şaşklnlık yarattı. En güzel spor olaylannı unutup geçen TV'nin tutumunun sportlf olmaktan çok politik olduğu ilerı sürüldü Haber Merkezinden bir İlglU Cumhuriyet muhabirine, «Bugüne kadar en lnanmadan yaptığımız, iş bu oldu. Galatasaray Trabzon özel maçı kımın umurunda ki. Ama bu takımların Kıbns'a nasıl gittiklerini. nasıl karşılandıkiarır.ı anlatan filmler çeksek, ya o*a, mac sırasmda sahavı degil. tribünleri versek, daha ilginç olurdu Hiç değilse. Türkiye'deki yakmları, bu vesile ile akrabalannı görmek imkânı bulurlardı. dedi. Sporseverleri bile memnun etmeyen bu kötü yayınlara karşı, şubat ve mart'ta, üginç naklen yayınlar var, Şubatta. Kopenhag'ta yapılacak Dünya Buz Paterıi Şampiyonası, marTta, Hollanda'dald Avrupa Voleybol Şampiyonası naklen verilecek. Gene mart'ta Avrupa Kulüpler, Kupa Galipleri ve CTEFA Kupası çeyrek finallerinin ilginç maçları programa alındı. anlaşmalar vapıldl. Tarcan Gönenç. TV olarak en büyük problemlerinin ilân progTamı zamanında verememek olduğunu söylüyor. edilen en büyük problem eleman. Çok dar kadrolarla çalışıyorlar. Ama canlı yayın yaptıklan için mutlak yetişmış kişilere ihtiyaçları var. Bu bakımdan gelişmeleri zamana bağlı. SÜRL TV'nin sık sık sözfi geçen teknik imkânlan var. Bir randan bunların azlıfından. bir ysndan da programcılar arasın. da eşit dağıtılmadıgından söz ediliyor. Ne dersiniz?.. GÖNENÇ İmkânlar gerçekten kısıtlı. Bu yüzden önceden planlamalar, yaz aylarında stoklar yapmak gereği doğuyor. İmkânları n eşıt dağılmadığı görüşüne katılmıyorum. 1$ yapanlar imkân buluyorlar, mesele bu. Yoksa imkân bulanlann İş yaptığı iddiası doğru değil. Aslında imkân sözünü etmemek gerek. Çünkü işin bu yanı seyırciyi asla ilgilendirmez. O ekrandan yansıyana bakar. Bu yüzden bu mazereü kullanmamak, ardına sığınmamallyız. Kaldı kl, imkân ianmız sürekli bir gelişme içinde. Yeni binamızın altında üç yeni stüdyo monte ediliyor. Izmir Stüdyosu hazırlanıyor. Yeni yeni cihazlar geliyor. TRT aslında çok şanslı bir kurum. Yaptığı herşey, anında halkın önüne çıktığı için, sürekli bir denetim ve eleştiri altında. Bu da kurumu gelişmeye, yeniye, ıleriye zorluyor. îstemesek de gideceğiz. SORU tlk dönemde en büyük probleminiz neydi? GÖNENÇ tlân edilen programı gününde ve saatinde verememek Tabii mazeretimiz vardı, ama önce dediğim gibi seyirciyi hlç ilgilendirmez bu mazeret. Dzu n vadeli planlarla bu. nun önüne geçeceğiz. Programcıya, çok önceden yapacağı şeyler verilecek. Böylece yayının önüne geçeceğiz. Dündar Hakkari'de Tecelli Japonya'da TV'nin en beğenilen İki programcısı ve sunucusu Günes Tecelli ile Uğur Dürvdar gene yoldalar. Tecelli. vönetim konusunda bır ayhk bir kurs için Japonva'ya uçuyor. Bir süre için de, TeleSpordakı yerini Bülent özveren alacak. Uğur Dündar'ın gezisi ise, tşte Hayat ile ilgili Kış geldl mi, Hakkâri ile ulaşımın koptuğu vıllardır söylenir. Dündar ve arkatfaşları, ellerinde kameraları, gerçegi gözleri ilt? görmek ve seyırcıye aktarmak için yola cıktılar. Yclda kalmazlarsa, çektiklerini, ilk Îşte Hayat'ta izleyeceğiz Şubat ayının filmleri TV Sinema Danışmanı Mustafa Gürsel, haftalaro*ır değiştirdiği, şubat ayı film listeslni nihayet tamamladı. Söz verilen filmlerin zamanında TRT'ye ulaşmayışı yüzünden seçim, gene istenenler değil, elde mevcutlar arasından yapıldı. Buna rağmen şubat ayında ilgi çekici filmler var. Ayın filmleri ve bunlaria ilgili, dış kaynaklardan derlenen özet bilgiler şöyle: DANSA DAVET (Lefs Dance 1950) Norman Z. McLead'in kaynana damat çekişmesi üzerine kurulu komedisinde Fred Astaire ve Betty Hutton oynuyorlar. Sinemanın milyarderlerindenketı, geçen yıl manastıra kapanan Betty Hutton dışıntia, Astaire'in dansları bile ilginç değil Konu çekici olmaymca. sıkıcı bir film çıkmış. îngiliz televizyonunda oynarken, gazeteler «Bu gece kendinize yapacak başka şey bulun» diye vazmışlardı. FRİSCO KİD (1935) Tipik bir James Cagney filml. Gene gangsterler ve polisler Fırtına gibi bir tempo, bol döğüş ve melodramik bir hikâye Çağınln ivilerindendi. DENtZDE ÎSYAN (Calne Mutiny 1954) Stanley Kramer'in yaptığı filmi. Edward Dmytryk yönetti. Gazeteler «mükemmel bu filmi görmeğe çalışın» diye yazdılar. Humphrey Bogard, Fred Mc Murray, Van Johnson ve Jose Ferrer'in çok güzel oyunları filmi. klâsikler arasına soktu. Bir savaş gemisindeki isyan olayının harp divamntfa görüşülmesini konu edinen Herman VPouk'un eseri, filme ahnırken yapılan tek hata, romandan değil, piyesinden hareket edilmesi oldu. Böylece film, teatral yapı içinde biraz durgun. Kramer'in bol keseden verdiği maddî imkâniarla Dmytrykin gerçekleştirdiği özel efektler. bugünün sinema tekniği içi n bile ilgi çekici bulunuyor. ALEVLÎ HALKA (Phfft 1954) Judy Hollyday ve Jack Lemmon. 1950'lerde sinemanın filmleri en iyi iş yapan çifti idiler. Boşanmayı konu edinen bu komedide Kim Novak rfa küçük bir rolle ver aldı. Filmin dişe dokunur bir yanı da yok, ama vaktin çok iyi geçmesini sağllyor. Mark Robson'un yönetiminde ana gaye de bu zaten. ÖLÜNCEYE KADAB (The Long Grey Line 1955) Sinema tarihinin en duygusal filmlerinden biri. John Ford zaten bu yönü ile tanmmış bir yönetici. Ölünceye Kadar'da gözleri yaşartmak için elinden geleni yapmış. Amerikan Askeri Okulu, West Poinfin hikâyesinde. Tyrone Power, hayatının en başarıh oyununu oynamıştı. İkinci Dünya Savaşının ünlü generalleri. Eisenhower. Omar Bradley, Mac Arthur ve Patton'un nasıl yetiştikleri, okulda görevli bir emektar çavuşun yaşantısma paralel veriliyor. SAVAŞA KİMSE GELMESEYDt (Suppose They Gave A War and Nobody Came 1972) TV'nin en yeni filmi. Amerikan televizyonu için hazırlandığından bu kadar kısa süre içinde gösteriliyor. Tony Curtis başta olmak üzere, kalabalık bir kadrosu var. Savaş aleyhtarı bir komedi. BERLİN MACERASI (A Prlze of gold 1955) Mark Robson bu ay ikinci kez, bu defa bir polisiyeye attığı imza ile TV seyircileri önüne çıkacak. Richard Widmark ve son yıllarda yöneticüiğe başlayıp, özelükle seks konusunu işleyen filmleri ile şöhret yapan ÎST,eçli Mai Zetterling oynuyoriar. Abluka altındaki Berlin'den altın kaçırmağa çalışanlann hikâyesi pek doyurucu değil. Ama Robson'un yönetimi filmin heyecanla seyredilmesine sebep o'uyor. O zaman eleştirmeler filmden çok, Mai Zatterling'in güzelliği ve yetenekü oyunundan bahsetmişlerdi. 400 DARBE (400 Coups) Fransız sinemasmın önde gelen örneklerinden biri. Yeni Dalganın en güzel örneklerinden biri kabul edilir. Yönetmeni François Trouffaut'ya haklı bir şöhret kazandırmıştı. TV'nin ilk Avrupa yapımı filmi olması bakımından ilginç. Aralık ayı programına almrmşken, ses bandınm getmeyişi yüzünden gösterilememişti. Şubatın iki yerll filminden biri, Duygu SağıroŞlu'nun geçen ay açıklanıp da gösterilemeyen BİTMEYEN YOI.'u. İki yıl. sansürde bekleyen Bitmeyen Yol"un çilesinde, bir ay da TV de beklemrk varmış demek. DUVARLARIN ÖTESt, avm ikinci fümi. Turgut özakman'ın tiyatro oyunundan, Orhan Elmas'm çektiği bu film, hapisten kaçan mahkumlardan birini oynayan Erol Taş'a, 1964 yılı, Antalya Film Şenliği'nde en iyi yardımcı oyuncu ödUlünü kazandırmıştı. Baş rollerde Belgin Doruk ve Tanju Gürsu var. Forum'a ilgi büyük TV'nin, halkın görüşlerini yansıtan yeni programı Forum, küçük aksaklıklara rağmen, seytrcinin büyük ılgısi ile karşılandı. Ev lenme ve Eş Seçimi konusundaki ikinci program için katıimai isteyenlerin sayısı daha şimdiden vüzlerce. Başanda en büyük ro!ü, e ö p çaiışması oynadı. Programın sunucusu Turan Erdemgil, Kitle Haberleşmesi konusunda İngiltere'de master yaptı. Yapımcılardan Faruk Kalkan gene îngiltere'de, Kitle Haberleşmesi ve Izleyicı Araştırmaları egitimi gördü. Vedat Tayyar Amerıka'da Kitle Haberleşme teorileri üzerine mss'er aldı. Bilgilere dayanarak hazırlanan program başanya uİRStı. tlerde tecrübe de eklenınce, Forum, en çok sözü edilen program haline gelebilir. Çok sesli koro ve bir senfoni Selmi TV'nin çok sesli «ivrensel müzik alanında 2731 ocak haftası programında iki konser göze çarpıyor. îlki TRT'nin çok sesli korosuna ait. İkincisi ise ulus ANDAK lararası bir müzik şöleninden alınma. Her ikisinı de kısaca tanıtalım: TRT korosu HAFTADAN SEÇMELER Büün adamlan, insanlar için en iyi tatil ayının Ocak ve Subat olduğunu söylüyorlar. Tabii, tatilden gaye, vücudu dinlendirmek ve yenilemekac. Eğer bu görüşe katılıyorsanız, bu hafta tatile çıkabilirsiniz. Dönüşünüzde, dostlanruz size «Yazık. TV de şu progTamı kaçırdın» diyemeyecekler. Sıradan. bir özellik taşımayan yayıniarla dolu bir haftaya giriyoruz. Bu Pazartesi gene müzik orucumuz var. îftar yann gece. Türk Halk MUziJS toplu progTamı ile. Ardından TRT Çok Sesli Korosu. bu defa Ulvi Cemal Erkin'in çok seslendirdiği türküleri sunacak. 15 dakika ara ile. ayni tür muziği. geleneksel ve çagdaş anlayışla sunmak, TRT'nin venl taktıgi olsa gerek. Geçen hafta Modern Folk Üçlüsü'nün, TVye telefonlar ve mektuplar yağmasma sebep olan proEramı, iyi vapıldığı takdirde, çağdaş müzigin nasıl tutuldugunu gösterdi. Bakalım bu haftamn galibi kim olacak. Çarşamba şrınü Lâle Belkıs 15 dakika göriinecek. Ayni gtin Çaykovski'nin dördüncü senfonisı. vabancı yapım bir filmle verilecek. Perşembe günü, meşhur fasıl heyetimiz var. Ardından da Recep Birgit okuyacak Cumaya Ümit Tokcan'uı türküleri ile gireceğiz. Hafta Sonunda Güneri Tecer, Nuray Akın, Semiramis Pekkan ve Zehra Bilir ver alıvorlar Gece Jtalya'dan müzilı izleyeceğiz. TeleSpor'daki konuklar ise henüz belli değil Erol Büyükburç, aençlere konser verecek. Ayni aece, Donizetti'nin Don Pasquale adlı operasının iV:incı perdesi. Devlet Operası sanatçılannca seslendirilecek. Belgesellerde, yann Yaşam Kavgası'nda Ala Balıkların ilginç hikâyesi var. Çarşamba kumandanlarda, gene adı az duyulmuş bir îngiliz'i izleyeceğiz: Sir Harris. Cuma günü 20. YUzyıl Dosyası'nda iki bölümlüls ilginç bir dizi başhyor: Nazizmin Cöküşü Cumartesi. eğer vetişirse, Yaşayan Deniz'in yeni serisi başlayacak. • Tiyatro Bölümü. bu oafta seveceğiniz bır oyun sunacak. Sacide. Devlet Tiyatrosu'nda sahnelendiği zaman. özellikle Jale Birsel ve Erol Amaç (Mr.Spock)ın başarılı oyunlan ile büyük ilgi toplamıştı. TV'deki kadroda tzrrür'de görevli Erol Amaç vok Gürol Gökçe ve Tuncer Tezel ikilisinin çektiği Sacide. trazetelere tlân vererek evlenen 42 va'indaki b1r kadınm dramı Perşembe eecesi vayınlanıvor Çarşamba gecesi Unutulanlar'ın ikincist var. Küçük Kemalt Alev Sezer oynuyor Annesi rolünde Suna Selen var. Yönetmen Haldun Dormen. TRT'nin yennde bu davranışİa, çok sesli korodan Türk ezgilerinin çok sesliliğe dönüşmüş düzenlemelerinı halka tanıtmak programı ilginç nitelik taşıyor. Böylece evrensel ve uygar müzik volıında Anadolu "nun katıksız ve binbir renkli melodi va ritmlerini geniş kitleye aktarmak amaeına ulaşmak konusunda bilinçli adımlar stılmış oluyor. 28 ocak salı akşamı saat 19.45'te ızleyeceğimiz TRT ÇOK SESLİ KOROSITNTi. bu konuda yeteneklı ve bilçili bir şef olan sanatcı VValter Strauus yönetiyor. ProgTamda çafdaş Türk bestecilerinden Dlvi Cemal Erkin'in çok seslendirdigi Türk ezgilertnden: Evlerinin önü Mersin, Keklik. Dondurma. Peraye ve Fincam Taştan Oyarlar türküleri ver ahvor Çaykovski'nin yapıtı 20. Yüzyü dosyasının bu haftaki kahramanı yine AdoII Hitler... 29 ocak çarşamba gecesi saat 22.3Stpk1 BİR KONSER programında ver alan müzik filminde Sicilva'nın Taormlna ilçesinde 19fl7 vılın'ia düzenlennis olan ulusmrarasi bir müzik festiva . linde. Rnmen orkestra sefl Sereiu CelHihache'nin vOnettigi, ün1 besteci Çavkovski'nin çok taU nmrnıs ve sevilmiş olan (tOp. 36 Faminöı 4. Senfonissi yorumlanacaktır.