Katalog

CU7.IHUEÎYET 23 Eylül 1974 Doğum Ağrıları u yazının başlığını bu yarımda kullsınırken, çok yönlü duygular içindeyim Çünkii Ankara'da yayımlanan «Hâkımiyeti Milliye» garetesinde, sanıyorum 1932'de, yani bundan 42 yıl fince de, yrae «Değişen Hindistan» başltgı altında, jki yazı yayırrlamıştım. O yıllar inkılâbımızm da, onun çocuklannm da. genç ve muzaffer yıllarıydı. Hâlâ da hsrap bir bozkır kasa'bası görünüşünde olan Ankara'da bu çocuklar kendiler:ni, bu inkılâbın heyecanı içinde, yeni bir çagm. kahraman faîihleri gibi görüyorlardı. Bü!ün Bömürge ve yan sömürgelere örnek ve önder olacafına inanıJan rr.illi kurtuluş hareketimızin gurunı ıçinde yaşamyordu. Ve butün sömürgeler1P yan sömürgelerde. bir takım kurtuluş ürp?rtUerini, heyecanla izlıyorciuk. Hindistan bu ümıt ve ürpertileri ver»n ü!k»!ertn basında geliyordu. Evet, Hindistan degişiyordu. Gerçi bu rieğışme, henüz bır doğum ağnsı tıaündeydi. Ve üll:e, herıüz ıki katlı, yanı Emperyalist ve Feodal bir somürii sisteminin. korkunç agı içindeydi. Örneğin yukarıda detindigim yazılanmda, Hindivan da 30 mılyon insanın açlıktsn oldugii bir kıtiık yılında, bu açiık bölgelerınden trenlerle geçın'erek îngiltere'ye sevkolıınan bııgd&y selleri hakkında rakamlar veriyordum. Aına ne var ki o gün. degişrne beli'tilorin: anrak doğım atnları şeklmne r verse biîe Hindis an. ilk mücahitlerini dp ye'iştirıyor. ilk mücadele adımlarını atmaya başlıyordu.. B Olaylar ye görüşter DEGİŞEN HİNDİSTAN Şevket Süreyya AYDEMİR vanlar kızguüığı 11e, «onu gelmez seiahatlerin, b;nbir sıhnelerini yasıyorlardı Hindistan'da müli nareketlerin ve bağımsız'.ık iimit ve çabalarınm. en amanbilmez düsmanları da rıatta İngilizlerden zıyade onlardı. Halklarınm, hem iliklerıni sömürüyorlar. hem kanlannı akıtıyorlardı. Örnpğın Patyala Maharacasmın tngıltprede şölv reti ııZalim Maharaca»ydı. Ve pek sevıhyorda Halk karışıktı: 216 milyon Mecüsı, 7(1 milyon Müslüman vardı. Aşağılık ve «Dokurıulmaz» olarak da 47 milyon Parya! Diilpr de karışıktı: 222 dil ve lehçe! Baslıca geçim yolu tarım. küçük sar.atlar ve ticr.retti. Egitim yok denecek kadarcı ve halk. sıyasetin dışındaydı. İngılizlerin. yıllarca araştırarak hazırladıklan ve 13.000 sayfahk ılk kısmı 1930'da yayımlanan rapora göre de Hmdistsn, henüz Domlnyon olamayacak lcaciar geriydı. niifusça. dünyanın Çin'den sonrs «len tm k»Iabahk Ulkesıdir. Hindisisn'da parlanif?nter sistem esemeniir. Yanı artık demokratik Hindistan. tabii binbir çe.şit problemlerini çÖ7Ümlemek ynlunrîtıki car>al«n :cinde, ca°da> yaşamını sürdürmckfe.lir. Muslümanlar, bugün de Hindistan'da büyük pğırlık te^kil edcrlcr. Bu bakimrif.n Hmdistan, dünyanın iiçüncü Müslüman ülkesidir: Erıdonezya 11(1 milyon, Bengladeş 75 milyon ve Hincii>tan 70 nıllyıın Mü = !ümanlar Hinriistan'rla. idarr, kv.llür ve siyaset alanlannda, 5<"çkin insanlar vermektedirler. 30 ocak 1950'de yür'jrluie frircn ve <r^5m büyük İnsanlanndan biri olan Mahatma Gandhi'nin üikücü etkisi altında hazırl.'snar. Hint Anayasasına göre Müslümanlar ülkorie, hütün vatanriaşlık haklanndan, esit olarak yararjanırlar. örneğin 17 a;ıı=lrs JH74'te yapılan son CumhurbaşkanlıŞı seçiminİe. bir Müslüman olan sayın Fahrettin Ali Ahnıet, Cumhurbaşkını olarak seçildi. Cumhurbav ksnlığı suresi 5 vıldır. Pahrettin Ali Ahmet, Hmdısian'ın be.<::nci Cumhurbaşkanı ve İkinci Mıi'Oümiin Cı;mhurhaçkanıdır. 1967 yılınHa aynı 1 çnrrv* şfıinrı. Ij!fi7'(|rn öliimüne kadar b'J görevi yap»n Esltimci Dr Zakir Hüseyin rie hir MiUlümandı. Hcr ikisinin bugün de Pakistan'. Ha vacayan Mü.İLİman yakınları. akrabaları vsrdır. Örnpcin yeni Hınrfistan Cumhurbaşk»nının. 4 rrkek kardeşinclen ikisi ve 4 ki7. karde?inin hrpsi. Hindi«tan'na riejil, Pakistan'ris ya^arlsr Kfndi<i ise. Hirt kültür ve liycarlıçının, en seçkın tem«ilrilerinden olarak tanınır. Hindistan elbette kl, mılleîleımi sörectnln, en dikkatl çekiri asamalarını yaşamaktadır. Çünku Hindiftan, tarin öncesinrien beri, dünvanın ınsaıı kavr.aklarından bin ve dolayııv>, bir ırklar ve halklar karma=ırfır. Am» lirnrii, bu hızlı uluslnşma, en az 5000 yıldan beri kaynayan bu potnyı, yeni ve artık özgür bir di!7erin vojrul.ıtları içinde. daha birleşik bir ulusal niteliğe göre olgunlaçtırmaktadır. Haf tanın mporu Rodin Yaşar.. SADUN TANJU peneeresincipn açafı bakıyordum. Anp.dolu toprağı, 1 clupduru bir gölün djbi gibi görünüyordu. Bir göz aldanmasıd:r bu. Genellıkle akşama yakın saatlerde ha\a yogunlaşır, sıvı gibi (rörtinür. Adana'ya giderken günün çok erken saativdi ve cıplak daglar «anki bir magara gölünün dibi gibiydi. Dennliği kestiremiyordunuz. Çok uzak mı? Yakın mı? Ama ne kadar net! Bilinmeyen Hindistan Yazımıza son verirken. artık tpdavlye muh• ?C bır hastalık haline selen, vine gerçek düjv yayı ihtrssl edi«imİ7i. hu Hindi«tan konu?u veıile.«:'yl« de belirtmeliyiz. Evet. meydsnda olan yudur ki. biz Hintiistm'ı bilıreyiz. Hem yalnız 0 Hinriistan'ı mı Havır! C'n'i rie. Endonezya'yı ria, frpn'ı da Ortafoîu'vu da. Mısır'ı da. KuZPV Afrika ülkclerini cie bilmeviz. Kısacası biz, dünyıırnn riısında ve dünvadan hahersiz vaşayan hir ülkenin gam^iz aydın'.arıyız. Ama basTmı? <;ıkılınpa, eittikleri ülkpler hakkında hiç bilaisı olmavan hirtak.m turist polifikacılanmız bu ülkelere: •Am?n bize Bir!p«mi^ ?ı1i'let1erde, şu vp. a tıu mes^lerie vıırdım i"din» riiye e! açarız. T^ıbii bu jiyasi turistleri nezaketen dinlevpn ilgililcr, bu i«tekler:mize durlak biikiip gecerlpr. Örneğin simr'i. hem rîe mpml™ketin bu nazik sünlerade, Sclamet Partili tçişleri Baksnı, Kore, EnrionezvH, Malayiya. Hindiştan, îran. Afgan (ilkelerinde. Rarip bir eezginci olarak riolasma'c'ad^r. Ama Hinriic'an hakkmda pl:mİ7de Falih Rıfkı Atav':n «Hirt» isimli röportai p«"rini bir yana bırakır«ak. bu nlke içir» yazılmıs tek eser yoktur. Tspkı dünyanın öbür ülkeleri hakkınds da oîduju çibi. Ama hle olvnazta Nphru'nur dpv p^criri. riilimİ7P çpvirtebilirriik. Bu srada Dr. R. K. Sir.ha tarafntfan ytzılıp, dilimizr çevrilen Mu'tafa Kemal ve Mahatma Gandi» «ferini sükrarıla hatlrlatmalıvü. O haldp biz. hanji riünvaia vp = ıvor\i7? Hanei alpmin mpnşubuy\i7' Dünya hakk;nda hilginıİ7 nertir? îvi ama. ya bu dünva? Ya çafiırnız üîkplpri? Davaları? Dertleri'' Dcrtlerl ve ihHmslleriT örnetin y» *" Hindi«t»n? Evet. biz artık, galiba biraz toparUnmalıyız. Ecer bugün rtp, yann da dünyada kendimize, bir hayat hakkı ıstiyorsak... ü YERYÜZÜNÜN KİRİ Adana üzerinden deniz görünüyordu. Akdenlz mansi. Aydmlık ve uçuk. Fabrika bacalan, pamuk tarlaları, sulama kanallan ve yılan gibi kıvnntılı Ceyhan. Yumurtahk denilen sahi! kasabası şu taraflarda olmalı diye kıyılan tanyonıra. Üzüîüvorum orada olanlara. Adana mapusanesi şu bina mıd'.r? Orpda vatan dost ııyuyor mu, yoksa hiç uyku girmez ml gözüne? Bilemivoruz nerede ne gelecejHnl başırruza. Kitabını yeni bitirdiın ÖDON VON HORVATH'ın. 3S ya?ındaydı. Paris'in bir sokaaıııdan seçip gidiyordu. Yazdı. aylardan Haziran. Nasıl düşünebilird; ki insan, bir fırtına patlıyacak. o canım çınarlardnn birinden kocaman btr dal kopacak. düşüp beynini dağıtacak. Ve sen yoksun artık. Oysa yaşasaydı Avusturyah meslekdaşımız ÖDÖN, kimbilir neler yazacaktı daha yeryüzünün pisîıkleri ve kötülük eğitimi üzerine. Eski Hindistan Şimdi bugiine gözatmadan, o eski Hindıstan'ı. bıraz hatırlatmalıyu: O zanıan, parçaİEnmanuş bir îngüis tömurgesi olan Hindistan. 1.800.000 mil kart yüzölçümü üzerinde. 31R335.rıO0.Onn ara?mda r.üfus banndırıyordu. Eu a'an. İngiltere yiizölçümünün 20 mislinden fazlaydı. poo.oon Tnükare arazi, doğrudan dogrııya, İngıltere'nın öz malıydı. Geriye kalan k:sım tee. yerli feodaller olan Raoa ve Maharacalann, İngıiiz hıınayesi altında ve tiolayıtiyle. yine İrıgilizlere tabiydi. Büytiklü. küçüklti 562 H?ra ve Maharacalık vardı. Bunlardan örneğin Haydarabat Nizam'ı. dünyanın en zengin adarnı »ayılıyordu. Her Raca sarayı, bir elmas, mücevherat depnsuydu. Ve bu (eodaller, sayısız saraylarında, sayısız kadınlar arasında, doymaz hay Hindistan Ama.. Ama dogıım ağnlan gelişti. Nihayet beklenen çocuk dogdıı. 2« ocak 1900'de. 28 bölgenin birligi şeklinde ve İngiliz Milletler Topluluğuna (Cnmrnnnwealth) dahil, bağımsız Hındıstar devl?*i ilan olundu. Fakat ardından bır bolünme oldu: Pakistan ve Hindistan şeklinde ikı devlet belirdi 1 (19S6 . Şimdi Hindistan, bağımsız bir Cumhuriyet olarak, İngil'.z Mılletler Topluluğuna dahıld:r. Hindistan tei: devlet olarak dogarken (1931) 3.288.213 kilometrekare üzerinde 3ti!.8.JO.0(X) kişilik nüiıısu banndıriyordu. Şimdi H;ndistan, 1.000.000 Itilometrelık bır kopuntudan sonra da, ADEM BABAM1Z TOPRAĞI SÜRER.. Bır çınar dalı diistü dostumun üstüne. NP sizel bir iş görürdü... S;radan ins.mlarm göz baglanm çör.mek, kliçük çıkar'.ardan ibaret çorak bir yaşamın görünmez duvarlarını oarçalarnak ve tüm sömürücü'.ere, «Adem babamız toprafı sflrer. Havva anamız çıkrık çevirirken sen neredeydin?» diye sormrk. . İşi bııydu dostumım. Büyük is yapanlar ellerini kirletrr.ezler mi? Kirletti mi, onu da bilmiyonım ya. kaçabilir mi yanı insan bazı durumlardan? Daniel Blank'ı nasıl da tahrik ediyordu başkomiser Edwarrt Delaııey. çıksm zıvanadan da tuznğına düşsün diye... Lawrence Sanders ın Mağrurlar ronıanmda tahrik'ın büyük dramını bulııyorsunuz. Beni bendpn almak isterlerse. yapılacakların sınınnı ve direnrimin gücünü biilyor muyum? Bir giin suç i.şler?ffm, ve o güne kadar pek çok güzel ve büyük şey yapmışsam, küçülüyor muyum? EMEK ve BILİNÇ Oktay AKBAL Evet Hayır Enerji Sorımunun Ardındaki Gerçek Sleri sonayl ülkeleriyle geri I kalmışiann arasındaki uçu"nım gün geçtıkçe derinlp^mpk tedır. Bu olay, geri kalmışı^ı >»kasındb hulunsn ülke.ni/ cin b<i yük bir önem !nş muktadıı Ekonom'si gelijememiş ulkelerde dilckat çekici en ilfrinç ejilirn, ileri sanayi üll%?ierinde bulunup da insan yaşanusın» kolaylık \« rahatlık sağlayan her ?eye ka:»ı, bu toplumların büyük W' .înh la Mhip olmak isteğidir. Km'.'ıol »It.n* aiınmiM bir yana, bırçokla rınca kalkınmsnın hay»ıl: b! i;"' /Kti sayılan bu tüketim h:rji g^r kiumış ülkeleıde halk kitleıiri <slastr.ria sosyo ekntıomik Heni?«ırlikltJin baslıca sebebı oltı.ikıs dır HalViLkı butıar güeunden el»:^t rik enirjsjıe. o'omobilden uÇ'Ia. sınenıadBn lelevizyona kad ı* ça Hımızır. b'Jtün icı'ian. üeri düzeyle saröyileşmiş ülkeleri • nir buçuk, iki>üz yıldan beri hırcadıkları bilimsel ve teknolojik araş Iırma ve ge'.iştirme çabalarınm or tay** çıkardığı ynpıtlardır Bir büska deyimle bu ülice'p;de bu vapıtlara, şimdi geri k<ıl Tiiş topl'jmlarda görüldüğü gibi. n?tıra konmak surctiyle sahıı> o!un nıamştır. Tersine bilimsel ke|if ler. tckııclrjik icatlan ve on'a: da pndü..triyel atıhmları izl»iı s. bövlece üıetinn ilişkileri geliç*rci< milll gelirler artmış ve toplum na >»tında yeni koşuüar beliımiş ve bu olayların karşılıklı etkisi iltmda sosyal düzende de birbirıni kovalsyan deâişmeler sürüp » t miîtir. Bütür. bu oluşuma ekono mi literatüründe Endüstri Devrimi dendiği bilinmektedir Aslınds endüstri devrimini. ürç timde doğal enerii kaynaklarından yararlanmayı sağlayan makina ve araçların yapılması ve geliştirilmesi olarsk tanımlamak en doğrnsudıır. Üretim ilişkilerindeki bu aşamalar ekonomide iki kompartımanlı bir endüstri sektö runün doğmasına yol açmıştır. Bunlardan biri üretim aracı ve ya tınm malı yapılan endüsirilerin toplandığı kornDartımandır Diğ*ri ni tüketim mallarının imal oldugu endüstri dalları oluşturmaktadır. İçte az gçlişmiş bir toplum ekono misinin çağdaşlaştırılabilmesi için de, her şpyden önce, Endü>tri ke fiminde bu yapısal entegrafyonıın olu«Utnjlması t;eıektisi halde. ge ri kslmış ülkeleıde birinci kompartıman bir yana br.akılarsk. doğrudan ikinci kompartımanın ku rulması ile sanayileşmeye çalışılmış ve bu yöntemle, aslınria eüç ve de pahalı bır anıaç olan çağdaşlaşmanın kolay ve kestirme bir yolunun bulunduğuna inanıl mıstır. Olaylar bu inancı bekleyen so nucun, serapların peşinden giden bir çcl yolcr.sunun ueravacağı ha yal kırıklıklarından farklı olamı yacağını kanıt'.amaktadır. boyutlar bundan küçük dejildir. Türkiye'de yalnız enerji te»ulerimn inşası için değil. kurul»cak her fabrika için mutlaka bır dış finansman meselesi vardır. Ulusal ekonomi bu bakımdan her turlu tasavvurun üstünda bir tfısa bağımlılığın etkiıl altında bulunuyor. TEK Dairt Bı>kını Dıs finan.tman nedir? Bu ıorunun cevabı gayet sadedir; yatırımların kaynağını teşkil »den milll tasarruflar Türk pamenelenin bu (ekildc timinin (<e «S milr»r kwtı'« ulaırası ıle oluştuğu halrie, Türk kökünden çözümlenmMi yerine ması gerekmektediı. Bunun anUparasının kendisi sınai bir yaenerji teıislerinin yabancı firma mı odur ki elektrik tektöründe tırımın baştan sona gerçekleşelara anahtar teslimi «ipanı edılmt 37 yıida yapılmıt olan i;lerin 4, hilmesi için yeterli bir finans»i öngörülmüj. bunur. için yaban hatti 5 katına e|it hir i( hacmını, man aracı değildir. Diger bir cı finansman kaynaklarmdan bü 14 yıla ıığdırmak gibi bir zorundeyimle memleketimizrie ku. yük borçlar alınmıı ve bu olaylukla toplumumuı kırşı karfiya rulan bir fabrikanın makinalalar kamu oyuna alternatifi bulun gelmiş bulunuyor. rı yani yatınm malları ve fabmayan bir zorunluk olarak kıElektrik davaıının 1987den riktnln inşasında lüzumlu olan bul ettirilmiıtir. sonra alacağı görünum daha da çe»itli mühendislik hizmetleri, ilginç olacaktır. Zir« 5. Beş Yıl Ne var ki, geometrik biçimde büyük kısmı ile ancak dışardan lık Kalkmma Planının sonuna . . ithal edilmek »uretiyle büyüyen bir ihtiyacı arirmetik otemin rastlayan 1987 yılında Türkiye' larak gelişcn tedbirlerle kar?ılaolunabilmektedir. Iste bu itha ; 4 e en aı 7000 MW'lık elektrik . ı lit için lüzumlu döviz yarırımı mak gibi fiziki bir olanaksızlığı santrahnın in;a halinde bulur.bünye»inde taşıvan bu modelin ye cfıç finansmsn lorununu yarat ması gerekecektir. Bu da metersizliği, ülkemizde ba$göttermi; makladır. selenin bu tarihten sonra nasıl olan son enerji darlığı ile artık Memleketimizde toplam yabir büyükluk mertebesina dojgizlenemez bir hal almiftır. tınm tutarı 1540 milyon dolar ru tırmandığmı açıklamağa ye5u izlenimler Türkiyenin ener olmuj olan rastgele 34 ıınai kuterlidir. ji sorununun nereden gelip hangi ruluşun dış finansmanı 678 Fakat yalnız 120U MW1ık Elboyutlara doğru tırmandığmı amilyon doları bulmuştur. Bu bistan projesi için 300 milyon çıklamağa yeterlidir. da, Türkiye'de nnai yatırımlardolariık bir dıs finanıman ihDevletin elektrik davasını ele al da ortalama % 40'ın üzerinde tiyacı belirmiştir. Ayrıca bu dığı 1935 yıhndan bu yana infa dış finansmana ihtiyaç olduğusantralda yakılacak linyitin eledilmi» olan santralların toplam nu töstermektedir. de edılmesi için de 200 milyon kurulu gücü 3000 MVV'a ulaçmıı Önümüzde beşer yıllık plan dolariık bir nış krediye daha tır. Bununla 1973 yılı içinde 12 mil dönemlerirrie •%, 7lik kalkırv İhtiyaç varrfır. înşası planlanvar kwh. enerji üretilebilmiftir. manın sürdürülebilmesi için mış olan daha 9000 MW'lık «anBu plânda ön görülmüs olandın 1 endüstri kesimine ne kadar yatralla 1987 yılında İnşa halinde milyar kwh noksandır. tırım yapılması gerekeceği ve bulunması lâzım gelen 7000 Halbuki ' 7lik bir kalkmma bu yatırımların ne ksdanmn MW1ık santralm milyarlarca hızının sürdürülebilmesi için her makina ve teçhizattn bedeli odolan bulacak olan dls finar,«sene daha büyük güçte yeni elekt laraâı aşaîıria açıklanmıçtır. manının naMİ tem:n edileceğı rik üre'im tesislerinin hizjnete şu anda bil:r.memektpriir. Toplam Makina girmesi ve yapılan he=ap)ara gösınai ve teçhire Türkiye kurulu giicünün 1987 Dicer enerii türlenne ilifyatırım TI. hizat TL yılında 13 000 MW a. elektrik üre kin ihtiyavlann da ula>ııaeı 3. BesYıl 82 milyar 39 milyar 4. Bes Yıl 148 milyar 70 milyar 5. Beş Yıl 255 milyar 121 milyar TARİHSEL BİREYÜK GEOMETRtK BÎÇİMDE BÜYÜYEN ÎHTÎYACI ARİTMETİK OLARAK GELİŞEN TEDBİRLERLE KARŞILAÎ^L\YI ÖNGÖREN MODEL ARTIK TERKEDİLMELİDÎR. Berüm iki kuşak berideki meslekdaşım PlehannT, «kendi aianında çaginın ruhsal vc toplnm^al <<ileklerint. ihtivaılarını baskalarından daha nnrr. daha iy< ve daha bütünlükle belirtpn» kışin:n bu özelliğı ile tarihsel blreyliğini kazandığım söylüyor. nijer bütün özellikler tünesin karşısında yılriızların kavbolması gibi gözden »ilinirler diyor. Şarlo bir tarihte ırza tecavüz sucuy'a yargılanmıştı. Onu bir ırz düşmanı olarak mı tanıvormnur? Dostoyevüki'yı iyi edilmez bir kumarbaz olarak mı bilıyorsunuz? Itıısso çocuklanna ve ailesine acnnavnn hir beba mı? Jack Lnndon sarhoşun, kavgacının kabsdavının teki mi?' Lermentov'un, Puşkinin silâha sanlıp hayatlarını b:r kılıcın ucuna asmaları mı bir.im onlar ıcir. \vjdiğırruz değer yargısı? Çaykovski. Andre Oide, \crlaine cmsı Mpık mı? Baudelaire ayya$n teki miydi? ir hanka. Üni'.ersi'e gi::ç sınsvlrnnria en yüksck puan alan cliı he mezununa bcjer bin iıra ödül verdi. Uz.'jn listeler h^iinde yayımlandı kazananlat'in adlan, bitırdikleri hseler... Fiansız. Amerikan. Alnıan lisp'.ori, Fen liseleri. Denenıe liseleri, Gala!as?ra>, Kadıköy, İzmir, Ankaıa, Bornova, Bolu, Kırjehir vb. Kırşehir'rien öteye srçmiyor başanlı ögrenci çizgisi. Buiiun bır anlamı var elbei. Urcrinde d'jrulmamalı mı? Çalışkan zeki çocuklsr yabancı okullarda, özel lisclerde bir de Ankara, Itmir, I*tanbul lisc'.cri.ndcymiş ne yapnlım, bak Bolu'dan da, KırşGhirden dc. Eornova'dan da birpr öğrenci çıkmış ödülü almış! Ötekiler de ç.nhşsaydılar dereceye girerlerdi, deyip geçmck kolay. Ama bu kadar kolay rieğil açıklaması... B Şinasi GÜÇER1 Almanya'nın Frankenthal kentinde çahşan K. Çember. kesmij bu başarılı öğrenci listesini Cumhuriyet'tcn, yollanıış. «Demokrasi her inanç'.a oîanm sesini duyurduğu yöneıimdir diye öğrendik. Nerde. lıer zaman her yerde kuvvet ve kudı stlılcıin sosi duyuluyort diye baçlan.ıs. tn.san tecrübe eciindikçe dünyada yalamn aldalnıanın sshtekârhğın çejidıne tanık oluyor.. B;ze öğretilenın he? öğretenlerin hesabma gelen şeyler olduğunu öğreniyoruz! Türkiye"de Mardin, Urfa. Siırt. Bingol, Van, Bitlis vb. diye iller yok mu? Buraların gençleri yeteneksiz mi toptan? Kıbns'Ut çarpijanların çoğu bu illerden oysa.» Dsrt çok Âlnıanya'U Türk isçil.erinde... Birkaç vılda na=ıl da bir bilmçlcnmeye uiaşmış emekçilerimiz? Öyle anİEmlı mektuplar alıyoıum ki onlardan, çoğu okumuş, aydın yazamaz; düşünemeı bıle. Bir değil yüz değil bin değil bunlar... Olayları incelemek, derinine inmek, sonuçlara varmak, kendine özgü bir çözümlemeyi başarmak... K. Çember'in mektubunu birlikte okuyahm isterseniz: .Etkili dünya kanıuoyunun bize karşı olduğunu söyleriz. Acaba kim, kımle dost olur? Psikoloji. pedagoji, iküsat gibi sözler yüzde ka;ırr.;z tarafından bılınır. Çeşitli yabancılarla birlikte çahsıyoruz, hi; birine benzemıyoruz, adam da kendine benzeyeni tutuyor, benzeıneyeni tutmuyor. İnsan ilişkilerinin hcr alanında görülüyor bu. Adam kahvaltıda domuz eti yiyor bizimki ııh diyor. Lokala gıdc iz yalnız erkek. Avtada, kadına bakarız kabaca. garson çağırnıasını bilmiyoruz, tram\ayda oturmasını da. Çai'fida etrafı kallayarak vürüyen bizler beüiyizdir. Bir özelliğimiz var, marktan olmaır.ak içın kcr.di ustamıza karşı sözde saygıhyız. DM için hprşeye razıyız. Bulundugum yerde otuz Yunanlı, yiız Türk var. Yunanhlsnn üç lokali, Türklerin sıfır! Yine hep Yunan lokaline fiderız, yine en çok orsya yakısıyoruz, Bekâr işçilerimizin yattığı yeıler görülıneye def;er. Alman polisi çok iyi bilir. Fakat Türkler ı\'Ln mr sakınca görmcz, geldlğınız yere göre iyi, derler. Dünyanın gözü önünde bızim bır pa.ti lideri çıkıyor imam okuilarını 555e çıkaracağım soylüyor. Oysa Mercedes'i yapan, Leyland'ı yapanı, o da Renault'yu yapanı, Mirage'ı yapanı. o da Fantomu yapanı adam biliyoruz. Biz ise Mümtaz Soysal'ı vb. hapsediyoruz.» Bu, bir teki... Yabancı ülkeleıde çalışan emekçilerimizin olayları. insanlan. dünyayı. bizi nasıl anladıklarını. tanıdıklarını, biıçok şeye tam teshis kovduklaını gösteren mektuplar öyle çok kü. Bu hilınçlenmeden çok şey beklenir. Boşa gitmeyftcek bunca bır.lerin, on binlerin, yür. binlerin uyanması, doaruyu yanlışı görmesi. biimFsî... Son günlerini yaşıyor afyon tüccarları, uyku satıcılatı. uyuşturucular, aldatıcılar, yalana. sahteliğe değer verenler verdirenJer Yığınlar çıkar yohın bilinçlenmede olduğunu snladı, benimsedi bır kcz. Nâzım Hikmct'in yazdığı gibi Onlar ki toprakta kaıınca / suda bahk havada kuş kadar çokturlar ,' Korkak / cesıır cahil , hakim ve çocukturlar ve kahıedcn ' yaratan ki onlnidır / kitabımızda yalnız onlsrın maceralan vardır» Türkiye'nin grlrccği yainız onbıın güçlii ellerine. kafalaıına bağh. Bılinçlcnmiş emekçiler bir araya eelip yarınm u\gar Türkiyesini kuracakiar, emek ve biıinç el ele vererek.. Buna hepimiz inar.r.ıal:.v:z. RODİN ÇAUŞIRKEN Stefan Zvıeig, ünlü hey^eltraş Rodin'ın a t 'ilyesine gider bir gün. Büyük ustayı ılk defa calı$::*tcen görüyordur. Büyülenmiştir. Şöyle anlatır: «Riiyük ve eşsiz ustayı çalışırken e>rmı»ktPn mııtluluk duyan bir genrin heyecandan yürvii Jnınıia arkasında durdugunu fark etmiyordu. Keni iyice unutmustu. Ona göre ben görünürlerde yoktunı. (iözunrie aadece heykel. esrri ve arkasında da nıutlık mükpmmellifin belli belirciz hayali vardı. Rodin ö>iısuıe krndini vermiş çalışmasın» öyle Almiftı ki, top i'.ıl*» farkında Olmâzdj. Bir çe^it vahşilik ja da sarhojluk gelrrüıtı üze. rtne. ©ittikçe daha hızlı «laha hızlı çalııjıyordu Sonra elleri ağirlaştı. Kaşka yapılacak bir şey kalmaDıiinı anlamı? gibiydi eller. İki üç defa geriye çrkildı. Sonra birşcyler mınldandı ve sevilen bir kadınııı omuzların» sal koyar gibi bezleri heykele dikkatle sardı. OeriD rterin rahat bir soluk aldı. Gömleğini çıkarıp nne crkctini jiydi ve gitmeğe davrandı. Kapıya doğru v'iri'dü ve tam lcapıyı açarkpn heni gördü. Atölyesine fizlicr jrirmiş bu yabancı kimdi? Ama hemen, eserlerinı güstermek için beni atölyesine getirdiğini hatırlamış olmalı ki, utanarak yanıma yakla^tı, «affcdprsiniz mösTÖ.» d h e konusmağa başladı. Onu özür dilemeğe bırakmadım. büyük bir btrçlulukla pline sarrldım. Onu »eyTederken çeçirdiçıın hır saat bana, insanoğlıınun yaratırılığınııı hilinmrz vanını açmı$tı. Bu sır, hütün jfüçJeri. diişiinceyi \P akiı «on sınınna kadar hir arava toplnyıp, sanattının kendinden geverek dünvadan «ıyrılabilmesiydi.» SIYRIÜŞ ÂNI Ve ir.san Rodin':n katıl c>iab:lcr<>5rni rtüsiinebi'ır. O ııynlış anında öyle bir şey söyieyebiUrgıruz +ı, elindeki çekici size fırlatabilir. ölürsünüz de.. Ama Rodin jaşar. ACI BİR KAYİP SOSYAL YAYINLAR kurucu ve yönctıcsi Enver AYTEKİN'in azız eşı, Zeyno Aytekinın ;e3İ:i annes;. Istanbul tüccarlarından Mehmet îmrahor v ır.erhurne Müseffa İmrshor'un kıjnneth kızı, Nebia Varat, Yusui İmrahor, hnver imrahor, Ragıp İmrahor ve Coşkvrn Imrahor'un bincik ablaları, Hayatı Varatın degerli rra.Jtz' Sıirt eşraf.ncian merham Ahmet Aytekin ile Vefiye Avtekin'in çok sevgili gelinleri. Suphiye Şengül ve Süreyya Aytekın'in muhterem yengeleri, vefakâr insan; Yapılan bazı kaba hesaplar ""• T'lik hir kalkmma lıızının korunabilmesi İçin n.emleketimİ7.de 2'W! yılma kadar 1003 milyar lira mertcbesinde üretim aracı ve yatırım mahna ihtivaç duyjlacsSır.ı ortaya koymaktadır. HAZIRLAMA ; 1. Devr* Lls* son : 5 Ekim B*kl«m«ll : 7 Ekim S«n*t enst. : 12 Ekim LÜ1IİYE AY1EKIN Hakkın rahmet:ne kavıı^muştur. Aziz naaşı 23 9.1H71 pazartesı günü ı BUGÜN l öğle namazmı müteakip Fatih Camiinden kaidmlarak Edırnekapı aile mezarlığında ebedi istırahatgahma tevdi edilecektir. Hevla rahmet eyleye. A İ L E S İ (Cumhurıyet: 754S) Cevabı Verilmemiş Bir Soru Şimdi Tıirkıye'nın îek kompartımanh bir sanayi sektörü i'.e ka^kmabileı.'eğini savunanlara sormak gerekir. Bu iş naiil gerçekleşecektir. Dünyada bövle bir kalkınmamn örnegi bulunmadığma göre bir mucize mi bekleniyor, yoksa çağdaş uy carlı^a vetismek umutiarı gerçekten yitirilmi} midir? Bayan Memur Alınacaktır Ş MıiietleraraM Seı^isinrîe Memur (Lısanbilir) \e ^ehırleıarası servisirde Memur ıTlf. H i z ) olarak çalıştırılmak uzere UEİII seıristeki boş kadrolann doldunı.ma^ını temınen münfpriden yapılacak sınavla y»tçri kadar eleman alınacaktır. Sınavı kazanartlara Personel Kanununa göre ayhk v« lmkân r.i?betınde yan ödenıe verilece'Ktir. AaJıdakı şartbra haiz olanlann sınsva girebilmelerl İcin Nüfus C'izdanı. diploma ve 1 adet fotojrafla birlikts Tsiîtakale Şe!ıir:eılrrar»sı İşletme MüriürİLgüne şahsen iiân olunur 1STANBLL TELKFON B A S M C Ü Ü R L C G Ü Ş A R T L A R : 1 2 3 4 fcn az Ortaokul mezıırı: olmak, İ yaşırdan küçuk, 35 ;. açından gün almış olmamak, H Herhangı bir tahsil mücssesesı ile ilişkisi olmamak, Fransızca veya Ingıiizce bıimek, (Milletlerarası Servısı ıçin) (Basın 22287) 7529 (Motıf; 1L.1J 7533 Modelin Bir Uygulama Örneği Memleketimizde de tek kompartımanlı bir sanayüeşnae modeli üzerinde elli yıldan beri istar edilmektedır. Ama açıkça göıüluyor ki bu uğurda bunca gayret» rağmen geri kalmısiık sıfatı üze rimizden atılamamıştır. Bundan do layı ulusal ekonominin kaderine yön ve yol gostermiş olan güçlerin çaşımız uygarlığının fizik bo yutlarını ölçnıek'.e yeieıli ve ba farılı oianıadıkları aıtık rahatça. söylenebüir Bunun inandırıeı or nekiprinden biri, enerji sorunlarını çözümlemekteki uygulamalar dır. Memiekotinıizin en yetkıli ıes mi bir kuruluşun'an yaptığı bir ara;tırrnaya göre, yılda bir milyar kv;h. bir enerji kısmüsı milli gelirden yedi iiâ sekiz milyar liralık bir kayba sebep olniaktadır. Bızde enerji kısıntısına yol açan başbca etken ise doğal ener ji kaynaklarırmzın donatılmasında gerekli o'an endüstrıyel ve ifk nolojik güçten ülkemizin yoksun oluşuduı. Eu gücü kazanmak için enerji tesislerinin makina ve cihaziarım ima] edccek temel sanayi dalları nın yurt içlnde kurulması icap etmekledır. Söz konusu imalât ta nayii tesislerinin yatınm tutarı yjklsçık olarsk iki milyaı lira do layınd» «aptanmakt»dır. Fakat bugüne kadar uygulanao onuncu Yil müvonluk para ve tahvil çekiüslcrinden İKİNCİSİNİN SON PARAYATİRMATARİHI 30 EYLÜL Pazartesi'dir. Dördüncü Hafta SporToto ikramiyesi kazananların nazarı dikkatine: Dördüncü tıafta Spor Toto ikramiyesi ödemelerine devam edılmekte olııp, Başbayılığimize bağlı bayilerden oynıyarak ikramiye kszanmı» oianların bir ay zarfır.da subelenmiz gışelerine müracaat ederek ıV.ramiyeierini almaları rica olunur. Tacva bayılçrinden oynayar.ların ıkranuyeleri PTT v« Ziraat Bankası vasıtasıyla adreslenne göncterilıniştır. Türkije Emlâk Kredi Rankası A.O. Istanhul Şubeleri (Basın: 21995 • 7530) TÜRK, DIŞTİCARET BAKKASI Çağdaş bankacılık anlayışı (Radar Reklâm; 834; 7524