Katalog

Andreas Papandreou: Karamanlis Atina'daki "îki yaşındaki Amerika için daima favori bir lider olmuştur,, bir çocuğun Yunan siyasal yasamına dsmgasını vurmuş lidrrlerinden biri de Merkez Birliği Partianin Genel Baskanı Yorgo Papandrean'ydn knşknsnz. 1867'nin 21 nisan günü gelen faşist darbe baba Papandıeau ile birlikte oğlunu ds demir parmaklıklar arkasına attı. öğrenimini Amerika'da yapmıs olan Andreas Papandreou iktisat profesöriivdü. Babasmın liderliğini yaptığı Merkez Birliği Partisinin sol kanadının lideriydi denilebilir. 1967'ye dogru Merkez Birliği Partisi, demokratik yoldan ikti. dara doğru emin adımlarla yürümekteydj. Partinin dinamik nnsurlan baba Papandrean yerine oğln Andreas Papandrean' nun arkasında toplanmışlardı... Ekonomik ve toplumsa] alanda reformist bir programla ¥nnan halkının karşısına çıkıyorlardı. Dış politikada, öraegin, «N'ATO içinde bağımsz politika» sloganını benimsiyorlardı. Tunan Ordusn ile ilgili olarak, «Ordn, knrnlo düzenin degil, egemen sınıflann değil, nlnsnn ordasudnr» şiannı ilân ediyorlardı... Demokratik sol nitelikler taşıyan bir programla iktidara yürüyen Merkez Birliği Partisine ve ülkedekj demokratik rejiıne 21 nisan 1967 'de (aşizm «dur» demisti Geçen yülar içinde baba Papandreau ölmüş, Andreas Papandreau da sürgünde yaşarken belli ölçülerde Yunan «^şizmine karşı bir demokratik mucadele örgütle me çabası içinde görünmüştör. Karaman lis'le birlikte efer Yunanistan'da yeniden demokratik rejim tam anlamıyla kurulacaksa, siyasal gözlemcüere göre, Andreas Papandreau, Yunan solunun önemlice bir bölümünün üderliğini üstlenebilecektir. Gözlemciler, bunn btiyıik bir olasüık olarak nitelivorlar. Eğer bu olasüık gerçeklesirse, sağ kanat lideri ve bufünkü Başbakan Karamanlis'in en büyük siyasal rakibi olabilecektir. Isterseniz simdi, Andreas Papandreau'nun Kararaanlis'e ilişkiıı anı ve düşüncelerini, «Silâhların Gölgesindeki Demokra<?•• da îngiltere Kraliçesi'ne bir mek tup yazarak «şu sıralarda gidemiyeceğinı» belirteceğine daiı söz vermektedir. Fakat kısa süre sonra, Karamanlis Kral Paul' ün fikrini değiştirdiğinl öğrenecektir. Anlasmazlığın yüzeysel nedeni budur. Karamanlis bu olay Üzerine geri çekılmış, fakat seçimlerin kendisinin yönetiminde yenilenebileceğini söylemiştir. Kral buna da karşı çıknuştır. Başbakanlığa atanan PipineUis, Kral ailesine yakınlığı ile tanınmaktadır. Ulusal Birlik Partisi üzerinde büvük etkisi olan bir diplomattır. Seçimlere PipineUis ile gidilecektir. Karamanlis'in parti içinde otoritesi kötü bir biçimde sarsılmıştır. Yunanistan'ı terketmesi artık zorunludur. cesedini kale dibinden beş günde alabildik «AMERİKAIILAR, KARAMANLİS'İN BAŞBAKANLIKTA KALMASINDAN SON DERECE HOŞNUTTULAR. HATTA BUNUNLA ÖVÜNDÜKLERİNE BİLE TANIK OLMUŞUMDUR. KARAMANLİS BİR AMERİKAN ÜRÜNÜDÜR. AMERİKAN ELÇİLİGİNDE ÎSTÎSNASIZ HERKES ONUN YANINDA YER ALIYORDU... " \ ANDREAS PAPANDREOU» lim: «Bunun üzerine Yunanistan'da ister istemez çeliskiler dizisi doğdu. Kral ailesi, ordu, Amerikan Konsolosluğu, CtA ve büyük dış yatırım girişimcileri ile ulusal birlik arasında tamiri olanaksız uçurumlar açümıştı. Sosyal karışıklıklar birbirini izlemekteydi. O sırada babam iktidardaydı ve bizira parti oylarm yüzde 53'ünü almıştı. Durumunu güçlendirmek içm babam hükümetten çekildi, yeni bir hükümet kurmak istiyordu. Fakat Kral Konstantin anayasaya aykırı bir tutumla, hem Başbakanlığı bizim partiye vermedi, hem de seçimler ertelendı Buna rafmen, scçimleri bizım kazanacağımız açıktı. Ama cunta buna izin vermedi.» sansı sürpriz olmuştur. Yunanistan bir değişim eşiğindedir. Fakat Amerika ile kaygısını gızlememiştır. Çünkü onlar parlâmentoda birleşik, ortanın güçlü olduğu ve karşılıklı dıalogun sürdüğü bir atmosfer istemektedirler. si» adh 1971 yıhnda yayınlanan MtabiBdan özetle siz« nakledeUm. 1955 yıhnda Karamanlis «aşın muhafazakâr> niteliği ile Başbakan olunca, Andreas bir sürprizle karşılaşır. Çünkü Başbakan kendisini ABD'den Yunanistan'a davet eder ve Ekonomik Araştırma Merkezi kurmasını ister. Görünüşte Yunanistan ekonomik, sosyal ve kültürel bir gelişime adırn atmaktadır. Mekanizma o yönde işler gözükmektecir. Politikada da böyledir bu. Fakat Yunan halkı, son yüların ilk yanılgısını bu sırada tadacakUr. 1961 kasımında seçimler yapılmıştır. Andreas çok önemli bir iddia ile ortaya çıkar. Karamanlis iktidarda kalabilmek için seçim sonuçlannı değiştirmıştir. «Artık böyle bir davranıştan sonra, hepimiz biliyorduk ki, Yunanistan yıllarca sadece politika içinde yüzecektir. Politika herşeye egemen olacaktır.» der genç Papandreau. «Amerikan ürünü» Sağın temsilcisi Karamanlis, Yunanistan'ın en çok iktidarda kalan Başbakanıdır. 1955 ile 1963 yılları arasında kırdığı iktidarda kalma rekorunu Eağın temsilcisi olmasına borçludur. Bu yıllar arasında solun ilk kez önemli ölçüde boy göstermesi 1958 seçimlerine rastlar. Solun ba Amerikan Konsolosluğu ve CİA Gerisini kendisinden dinleye Andreas'm o döneme ait ilginç gözlemleri vardır: «Amenkalılar Karamanlis'in Başbakanlıkta kalmasından son derece hoşnuttular. Hatta bunun la övündüklerıne bıle tanık olmuşumdur. Karamanlis bir Amerikan ürünüdur. Amerika elçiliğinde istisnasız herkes onun yanında yer alıyordu. Fakat Karaman' lis'e karşı bir «Merkez cephennin güçlenmesini de istiyorlardı. Çünkü yönetım ve eğitim relorm larınm belirli ölçüler içinde gerçekleştinleceğl bir alan vardı Amerikalüara göre. Karamanlis bu alanı kullanmıyordu. Oysa, kullanılması bir tehlike değildi Yunan Sağı için. Karamanlis'in yavaş davranması Amerika'nın merksz muhalefeti güçlendirmek isteğıne yol açtı. Baf'ta bir Türk mücahidi: "Direneceğiz, hem de başka türlü direneceğiz...,, Kıbns'in Batı yönündeki Gazi Baf, Rumun gözunde diken .. Adanın uzak kenti olarak tanımlanan Baf şehıinın Türk kesimi. gazihğini, 1963 olaylannda Eumlara karşı dırenmesinden. düşmanla savaşıp boyun egmemesinden almış .. « Yardımsız, desteksiz, Rumlara karşı savasan Baf Türkleri, elbette, anayurdu omuz başında sezerken, daha bir başka dırenecek.» Kıbns Barış Harekât] Girne şehrine doğru gelişirken, bağlantı kesılmeden telefonda konustugum arkadaşun, boyle dıyordu... Kıbrıs'ta Türk Banş Harekâtmdan İzlenımier ANKARA, (ANKA) Başkente çeşftll kaynaklardan gelen haberiere ve Ankara'da bulunan Rauf Denktaş'ın verdiği raporlara göre, Magosa'da mahsur tutulan 12 bın Kıbrıslı Türkün durumu vahamet kazanmakta ve bu sorun adadakı ve Ankara Atina arasındaki gergınlıgi arttırmaktadır. Magosa'daki mahsur Turklerin bırakılmamasında ve bu konuda kayda değer bir gelışme sağlanamamasından ötürü, Cenevre görilşmelenmn lkınd bölümünun tehlikeye girebileceg] belırtilmektedir. Ünlü Le Monde gazetesı, Magosa'dakı Turklerin durumuyla Niçin Paris'e göçetti? ilgili gerçekleri ortaya koyan bir yazı yayınlamlştır. «Pomonti» imzasıyla yayınlanan yazı şöyle: Andreas Papandreau, Kara(Magosa... manlis'in ülkeyi terketmesini şöy le yorumlamaktadır: Bir ilkokulun terasında birkaç kadın okulun smıflannda bln «Karamanlis'in Londra gezisi kadar soydaşına pılav ve fasulye dağıtıyor Ne meyve, ne taza nedeniyle istifası bana oldukça sebze, ne de et. Magosa Kaleslnin arkasına sıgınmış 12 bln kadar yüzeysel gelmektedir. tktidarda Türk, kaleye sığındıklan 15 günden beri. bu şekilrfe besleniyor. bulundugu yülar içinde KaraKeDdilerini bekleyen sonun ne olacagı belirsiz. manlis'in kendisine güverü çok Türk yetkililennden bıri, «Herkes Cenevre Anlasmasından çok Merkez muhalefet eleştirileri artmıştır. Tavırları değişmelrte memnun, ama bız hâlâ anlajmanın uvgulanmasını beklıyoruz» diile Parlâmentoda yapıcı bir rol dir. Kendini partısinden ve Kral yor. Kalenin 3 tarafı. Kıbns Rum Muhafız Gücü tarafmdan saoynayabilırdi. Tehlikesiz merkez ailesinden bagımsız saymaktadır. nlı, kalenin diğer tarafı ise Lefkose'nin 50 kiIomPtre doŞusunda ne kadar güçlü olursa, solcu Kraliçe Frederika ile bir yığın denize hakim. Yetkili kişi «Biz birkaç gün daha elimizdeki yıyeEDA'ya o ölçüde alternatif ola anlaşmazlığı olmuştur. Yüksek ceklerle idare edebilinz. Yunanhlar şımdiye kadar sadece 7 ağır csk ve solun silinmesi kolaylaşa Mahkeme kararlanna uymak iste yaralının dışarı çıkmasına ve bazı ilâçlarır» içen girmesine izın caktı yapılan hesaplara göre. A memektedir. Kralın ülke yaşaverdiler. Kale duvarımn dibinde kalmıs 2 yaşında bır çocuk cema dizginler elde tutulmalıydı. mına katilmasını engellemekte, sedini içeri alabilme izni için bes gün gerekti» diyor. Kendilerinin destekledikleri bir Kraliçenin masraflannı fazla bııl13. asırda Lüsinyanlılar tarafından inşa edilen kale daha sonmerkez muhalefet hiçbir zaman maktadır. Çünkü Kraliçenin mas j ra Venedikliler tarafından restore edilmiş ve üsmanlılar tarafıniktidarın bileşimini ve yapısını raflan hükümetm gelırlerinden dan onanlmış. 800 ile 600 metre olan kalenin duvarlan yeni bır değiştirecek gtlç'e ulaşmamalıydı. elde edilen bir fondan karşüansavaş daha gördü. «3 güniük savaş boyunca, roket, havan, 105 miÇünkü Karamanlis'ın kişilığinde maktadır. Masraflann yılda on somuüaşan senteze varmak için milyon dolara vardığı söylen1 limetrelik obüslerle dövdüler» diyor Türk mücahitlerinden birisi. Birçok ev mermi izleri taşıyor. Dispanserin çatısı bir obüs mermektedir. Fakat gerçek rakamçok uğrasmışlardı.» mısi altında yıkılmış, cami haline getirilmiş Sent Nikola kilisesi lan ancak Malıye Bakanı bümek 1963 seçimleri bile hazar görmüş. tedir. Kraliçe aynca, dış yardımSeçimlerin Yunanistan'da hu larla gerçekleşecek yatırım proTürk yöneticilerinden birisi, «B!z zaten Ulusal Muhafız Gücükuk kurallanna uygun bir bi jelerine fazla ilgi duymaktadır. nün Makarios taraftarlannı temizledikten sonra, bizimle uğraşmaçimde yapıldığı yıl 1963'dür. Seya başlayacaklarını biliyorduk. Olaylar, hep böyle gellşiyor» diKral ve Karamanlis çim Karamanlis'i iktidardan inyor. Türk ordusunun Ada'ya çıkarma yaptığı günün gecesi MagoKaramanlis'e göre, bunlar hüdirmistir. Aynı sıralarda da Kasa'nın Baykal, Boğaziçi, Sakarya. Karalos gibi Türk semtleri saramanlis ile Kral Ailesi arasın kümetin isıdir. Karamanlis ihtikinleri kalenin lçine kaçmışlar. Nıtekim ertesi sabah, ulusal Muda ünlü anlaşmazlık çüanış ve raslıdır. Orduyu tamamen kendi hafız Gücü bu semtlere saldırmaya başlamıs. sonuç Karamanlis'in ülkesine kü kontrolü altında tutmak istemekKıbrıslı Rumlar, zırhlı araçların desteğinde kaleye girmeye süp Paris'e yerlemesi olmuştur. tedır. 1963 yılında Kral ile Karaçalışmışlar, çarpışmalar, ateşkesten biraz sonra 22 temmuzda keKral Paul ile Karamanlis'in gö manlis arasında, ordu nedeniyle silmiş. «Rumlar, yakındaki otelleri ve hatta hastanenın teraslarırünüsteki anlaşmazlığı bir tond ortaya çıku.. anlaşmazlık had na, kalenin içine ateş edebilmek için mitralyözler yerleştirmışlerra gezisinin iptalt nedeniyledir. safhaya gelmiştir. Orduda önemdi» diyor mücahitler. Karamanlis, Kral'a Ingiltere'ye lı komutanlıklara yapüacak atagitmemesini önermekte ve Kral malarda ikisi arasında çok önemTürk uçakları li görüş aynlıklan çıkmıştır. «Türk Radyosu Rumlara Ihtarda bulundu. Fakat dinlemediler. Ve 1961 seçimleri Bunun üzerine Türk uçakları gelerek buralan bombaladı» MücaBundan başka, Papandreau'nun hıtin bu söyledikleri, Plajdaki Salaminye otelinin bir bomba isabebaşeğmez, amansız mücadelesi tiyle yansınm gitmesini izah ediyor. Cenevre anlaşması, hiç olmazsa Magosa kalesindeki Türklera önemli bir rol oynamıştır. O silrekli olarak 1961 seçimlerini suç ylyecek temin etmeleri ve banş gücünün yerleştıreoeğı bir tampon lamakta ve Krallığın halkın gö bölgenin koruyuculugundan yararlanmalarını sağlamaUydı. Bu yolda hiçbir hareket yapılmıyordu. zünden düşmesi için elinden gele Kaleyi savunan Türkler direnmekte kararhydılar. «Çarpısmalar ni yapmaktadır. «Tahtlı demokrasi» de saltanat süren Kral ol tekrar başlarsa, asla teslim olmayız» diyorlardı. Ama, eğer anlaşmamakta, fakat yöneten halkın ken ya vanlırsa yakın bir Türk kantonuna göç etmeğe de hazırlarj disi olmaktadır. Işte bu görüşler Karamanlis' ln sosyal politikasında değişikliklere kaynak olmuştur. O Yunanistan'da Anayasayı değiştirmek ıstemiştır. Bu değişiklik yürütme organına daha fazla yetki vermektedir. Bu durumda Kral, Karamanlis'i gözden çıkar mıştır. Ona yardım eden başka bir etken de, Merkez Birliği Partısı'nin parlâmentoda çoğun luğu bulunmamasıdir. Karaman lisi uzaklaştınrken, Papandreau ya şarvs tanımamak ana amao dır Kralın. Istedığini de gerçek leştırmıştir. / f * • • "Akdeniz'deki turistik adaların, ABD ve NATO için stratejik değeri bir kez daha açığa çıktı Yunanistan'daki ABD «Yunanlstan'dakı Amerika için. Karamanlis daima favori adam olmuştur. Buna rağmen, Kral ile geçınememesl, iktidardan ayrılması ve yeni seçimlere gitmesıni Amerika sempati ile karşılamaktadır. Belki de seçimlerden güçlü çıkmayacagına inandırmak istemektedir ken dini. Artık biraz da gücünü yitırmelıdir Karamanlis. Çünkü De Gaulle, Yunanistan'ı ziyaret ederken Karamanlis, Fransa Başkam ile açıkça flört etmıştir. Yunanistan üzerinde değişik polıtik kutuplaşmalar var dır. Halkta politik bir bilinçlenme ve haklarına sahip çıkma dönemı başlamıştır. Ve bu hava ülkenin. hemen her yerine dağılmış ve etkisini göstermiştir. Gözde diken Küçük bir bölge içıne sıkışan, fakat bu bölgeyi, 11 yıl içinde, komutan v e mücahitlerinın çabalanyla yaşanabihr duruma getıren Baf Türklerimn, «gözlerinde diken olduklan Rumlarca kuşaülacaklannı, yokedümiye çalışılacaklannı çok iyi bildiklerini» belirtiyordu... New York Times'ta önceki gün C. L. Sulzbertrer'in Imlasıyla, Akdenizdekı adalann stratejik onemıne ılıskın bir makale yayınlandı. Kıbns'in, bu arada Akdenizin stratejik defcrlcndirilmesine ışık tutabilecek niteliktekj bu makalenin çevirisni sunuyoruz. «Son Kıbns bunalunı, Batı dünyasına, Akdesız'in NATO'nun can Oamarlarından bın olduğumı ve bu danızae /er alan tunsf.k adalann hayati strateıık ışlevlennin bulundu?unu oar iez daha sergiledL Kıbrıs'ta buluuan tneıiız Hava Kuvvetlenne ait usler 'se, Ada Cumhuriyetinin tarafsızlık statüsü nedeniyle. ıttifaklare yararlı olam aznaktaydiAynı durum Malta Adası için de söz sonusudur. Bu Ada'ua Kuzey AtlantUc Kuvvetlen. bir İngiliz Amıralı larafmdan temsıl edilmekte ve Ingüizler 10 vıllık donemin sonunt. Vadar oenız Kuvvetlenne ait kolaylıklardan yararlanabılmektedırle: Maita'daki asKerî olanakiar, SovjeUer Birlıgi'ne tümüyle kapalıdır Amerika Bırleşlls Devletlerı ise, bölgeye askerî uçak ve gemı göndermemeyl taahhüt etmiştir. Iç demzlere uzanan adalann içinde en çekicisi feuşKusuz Giıit Aaasıdır. Ada'nın ünlü körfezi Suda, dünyanın en büvüK tabiî Körfezlerinden biridir. Ve Yunanistan, Amerikan Denız Kuvvetlenne kendi topraklarında bır us kurmasına gızlıce ızın verınce WashiLgton da Atina cuntasının birtatnm kirli ışlerinı görmezlıkten gemıe yolunu seçti Suda Körfezınin sımrsız olanakJan da Amerikan puiıtıkasım yumusatan etkenlerin başında ver aldı. Yunanistan da Amerika'nın uu göz yummasını ödüJlendırmeste gecikmedi. Son Arap tsrail savaşında, Amerikalilaı denız sevKiyatında, Yunanlüara ait liman ve difer denlz olanaklanndan bol bol yitrarlandılar. Suda Körfezi, savaş boyunca donanmarur ana KOnaklama noktalanndan bin oldu. Asker. silâh ve malzeme taşıyan Amerikan gemilen, Rumlar arasındaki catışmalar süresınce, bu amanda demır atmak hakkına sahıptiler. Amerikan Altıncı Fılosunun Akdenız'de boydan boya serbestoe dolaşabünıesine karşııık. Sovyet gemılerı genellıkle ürtadogu lım&nlarında demir atarlar. Bu nedenle Altıncı FUo. zamarunın büyük bır kısmını lyon Denızi ve Levanten bölgeler diye anılan kıyüarda dolaşmakla geçırirl... ı^evanten bölge, Akdeniz'de her an huzursuziuk ÇLK?.bılecek uölgelerin başında gelmektedir. Bu nedenle Amenkiia Altıncı Fliosu. Rus denızaltılannın Girit'in Güneyıne muhtemeı D saldırısını öou lemek amacıyle, orada kuvvetlı bir birlik buiundmmaktaaıriar. Rus denizaltılan eskiden rahatça demır atabıldıkien ^svan ümanınaan, bugün Mısırlılar tarafından çıkarümış buıunauk'arından böUeyi keşif ve destekleme olanaklanndan yoksun salnıısıardır Öte yandan, Amerikalıların da denizaltılan aer.otleyebilmek Icia hava kuvvetlerine ihtıyacı vardır. tspanya'nın Kot» tyilgesmde veya Sıcilya'da bulunan üsler, Levanten bölgeye müdahale edebümek için çok uzak kalmaktadırlar. Bu nedenle Suda KSrfezı, bu bölgede her kapıyı açan anahtar durumundadır. Direneceğiz! Son sözleri şirydu: « Direneceğiz. Hem de daha başka türlü direneceğiz! Gazamız kutlu olsun!» Daha sonra öğrenecektim ki, bu sozlerın üzerinden üç veya dört saat geçmeden Bafın Türk kesımi, kara ve denizden top ateşine tutulacak; taş üstüne taş bırakılmamacasma bir askerî girişlme erek olacaktı. Izzet Rua YALIN KIBRISTA ELE GEÇtKİLEN SlLÂH VE CEPHANE «Vakitlerını solcu kovalamakla geçirıp önemli konularda dalgaya düşenlerin Kıbns'takı uzantıları, Ada'da da kişüere karşı yüruttükleri soruşturmalarla. du»manın sılâh ve asker sayısıyla gerçek gucünu saptama ve haber alma olanaklannı dağıtmış olmalıydılar .. Başbakan Bulent Ecevıt ile Hükümet Sozcusu Orhan Birgifin Ada'daki Rum ve Yunanlılar'n silâh ve asker gücünün bilınenden çok olduğunun goruldüğü yönünde söyledikleri, Bafta da tüm acılığıy la yaşanmıştı..» Başbakan Bülent Ecevıt'le hü kümet sözcüsü Orhan Bırgıt'm, sıJâh ve asker gucünün bılinenden çok oldufunun görüldüğü yö r.ünde söyledikleri. Bafta da tüm acılığıyla yaşanmıştı. Üstün güçle savaşacaklarını bümekle birlikte bir Daşka türlü direneceklerıni söyliyenler, savaşacaklaruıı bUdiklerı üstün güç lerden çok daha büyük bir güç bulmuşlardı karşılarmda .. Yunan subaylan sahnede Rum üiusal Muhafız Güeilnü ybneten Yunan subaylan yenıden sahnedeydı. . Ağır sılâh ve havanların merrr.i yağdırdığı kentte sivıl mücahit herkes, Baf'ın Türk kesiminı bir daha vermemenin uğraşı içindeydı. Gerçı mücahit, 1963 iin mücah.di değıldı; çok çok daha ıyi evtımliydi. Ama karşısındakı düşman da, 1963 yılındakı başansızhgın boşlukiannj gidermiş; öylece hazırlanmıştı... uçaklar, Baf Türküne kanatlannı gerrniş; Baf'ın Türk kesimıni çevreliyen Rum askeri gücünü bombalamıya naşlamıştı... Sıçan deUğı t>ın paraydı .. Rum kesimi. bu keslmdeki RumYunan askerler;. dersini alırken artık Türk bölgesine mevzilenmiye başlıyor; Karşı aurmaya ça nştıklan Türk uçaklannın büyük dersinden. Türk kesimınin de pay almasına çaUsıyorlardı Türk uçaklannın turşun yagmuru korkunçtu... Tutsak ahnanlar Ne var kı, Rum Yunan askerlerınin. birdenbire Türk kesimine ıyice girdiklerini, tüm halkı tutsak aldıklarım gördüler. Tüm erkekler, yıllardır top koşturdukları futbol alanına götürülüyorlar; bir kırım, bir toptan öldürme girişiminde bulunuyorlardı .. bayrağı yırtılmış; yerine Yunan bayrağı asılmıştı. Evler yağmaya uğrarken, bahçesinde şehıtlerin yattığı câmiin minaresine de Yunan bayrağı çekiliyordu. Tüm erkeklerin dimdik başlan, ancak bıı anda önlerine eğilmişti.» ABD'nin kozlan Kozlar neredeyse Amerika'nın elinden çıkmak üzeredir. O yıllarca uğraşılan ve yerleştirilmeye çahşılan' kozlar. O halde yapıiacak şey. uygulanacak politika basittir. Merkez Birliği Partisine tosmi bir zafer sağlamak ve politı'i gerginLgi boşaltmak, halkın tansıyonunu azaltmak gerekmektedir. «Bunlann gerçekleşmesi irın Karamanlis'in iktidardan uzaklaşması gerekmettedir. Ülkede de yeni seçimler yapılmalıdır. Bü tün bu senaryoda Fapandreau'ya da rol verüecektir. Onun güçlenmesi sağlanarak Bütün bunlar Karamanlis tarafından bilinmektedir. Işin en ilginç yanı budur zaten. Iktidan bırakmak için fıııat aramaktadır. İşte İngiltere gezisine karşı çıkması tamamen Du cedenledir. Her işe teşne olanlar 21 temmuz saat 15.00'i gösterdiği sırada teslim olanlarm, bu girişim karşısında, kıllan kıpırdamadı. Rum Yunan ikilisi, bu tür davranışlara pek istekliydi. « Her işe teşne bunlar!. di yordu, arkadaşın haberini ulaştıran aracı arkadaş .. « Içten yıkmak istiyorlardı onları!» diyordu O da.. «İnsanlık dışı davranışlara boyun eipnek zorundaydılar. Alcalmaktansa baş lan dik ölmeyi yeğlemişlerdi.» Yeşilova köyü Banş Harekâtı'nın ilk günü, aynı sıralarda direnen bir köy de, Baf'm 78 mil ötesinde, denize açık kıyılan bulunan Yeşilova (Mandria) Türk köyüydü. O bölgede, yılların Rum saldın ve tedirginliklerinin odak noktası olan bu köyün, çok çok büyük düşman topluluklarının saldınsı kprşısında gösterdiği direnç, yüzyıllar boyunca anılacaktır. Yanlış istihbarat Bir yıl içinde hızla artan YunanRum ortak asker ve sılâh gücü komısunda Türkıye yetkıklenyle birlikte, gcrçeğe uygun bilgiyle donatılamanuslardı.> Ancak iki gün «Baî Türkünün bu kez bir baş ka türlü direneceğini» söyliyen a.rkadaş göndenüğı ve bu bilgiyi verdiği «gizii haber ce, «Ancak üri gün dir3nebildikleri ıcin özür» diliyor; cKafamda, şimdi îlhan Selçuk'un bir yazısı çağırışım yapıyor» diyordu. Banş Gücü ne yapar? «Bunun sonucu korkunç olabilirdi. Bu nedenle Barış Gücü aracılığıyla bir anlaşma imzalıyor; bütün silâhlaruıı Birleşmiş Milletler Gücü'ne teslitı ederek onların savunmasma giriyorlardı. Bu, Barış Gücü denetiminde Rum Ulusal Muhafız Gücü'ne teslim olmak demekti. Ama Rum Muhafz Gücü'nün Türk kesimine gireceğini aklır.a getirmiyordu, hıçbir Türk... Girse, Banş Gücü'nün etk'n olacağına inanıyorlardı.» Makinalılar tarıyor... «Rumlar, burayı, önce direnç sonrası ele geçiriyor; sonra, 16 ile 60 yasları arasındaki erkekleri, işkence ederek, Yeroşibu Rum köyüne tutuklu olarak götürürken, geriye kalan Türkleri de köyün okuluna kilitliyorlardı. Çok sayıda Türk ise, makineli tüfeklerle taranarak öldürülmüş.tü...» Havanla aşırtma ateş Binlerce Rumun çevrelediği Baf ın Türk kesımıne havan toplanyla yapılan aşırma atışlar, Türk evlerinı buluyor; bir yıkıntıyı bir başkası ızlıyordu... Binlerce havan mermisı gelişi güzel sivil halkın bulundugu Türk kesimine diişüyor; bunlann arkasmdan bazukalann seyrek roketlen gelıyordu... Sonra birbirine kanşıyordu bu mermıleı, makıneli tüfek sesleri arasuıda Saat 20.00'ye Radar süren mer mi yağmuru. ertesı sabahın 03. 4ü'ında yeniden başladı.. Dalgaya düşenler «Vakitlerini solcu kovalamakla geçirip önemli konularda dalgaya düşenlerin Kıbrıs'taki uzantıları Ada'da kişilere karşı yüruttükleri soruşturmalarla, düşmanın silâh ve asker sayısiyle gerçek gücılıiü saptama ve haber alma olanaklaruıı dağıtmıj olmalıydılar.» 3 şehit «Kırım. toptan öldürme, Barış Gücü'nün son saniyede araya girmesiyle önlenebildi. Yine de 3 şehit 14 yaralı verilmişti. Yitikler vardı; neredeydiler. bilinmiyordu. Mücahitlerin temeline, yapısma almterinin karıştığı karargâh önündeki gönderden indirilen Türk Karamanlis'in zamanlaması Zamanlumayı ise, otağanüstü ayarlamıstır. Çünkü tam o sırada Lambrakis oıayı patlak vermiştir. Solcu EOA'nın öoemli ve etkin bir üyesı olan Lamorakjs Selânik'de veraiö bir feonteranstan sonra öldürüimüstür. Olayın kaza olması olasılığı artık busbütün ortadan kalkmıstır Karamanlis, Kraı ailesinin Lotıo ra'ya gittiklen gün üJkesınde mıtingler ve vürüvtisler beklemektedir. Lambrakis olayının vönetimini sarsacağını bilmektedir Artık daha fazla İktidarda kalmanın bir arüamı yoktur. Karamanlis'in tstifas.naa, K^a< ailesi ile sürtuşrnesınn yamsıra. bu gerçeklerı sfvrden ırak cutmamak gerekmektedir... özellikle Amerika'nın bütün »ru olayıann içinde, en akt'f bir b'.cimde bulunması ve von vermesl asla unutulmaıcalıâır.jı Altıncı Filo Bu liman, denizaltılan gözlemek için devriye gezen savaş uçaklanna olduğu gibi, Altıncı Fılo'nun bölgedeki hareketlerıne de enfes olanaklar sağlamaktadır. Bu bölgeye Amerikalıların erzak. yakıt ve diğer özel silâh ikmali yapmaları, Yunanistan "la imzalanan ikili antlaşma sonucu mümkün olmuştur. Yaşama koşullan konforlu olmamakla beraber (örneğin, Amerikan askerleri ailelerini de beraberlerinde getiremezler). limanın çok iyi korunmuş olması, iki iskelesinin buJunması ve orada yaşayan Amerikalıların, gerektiğinde Yunanhlardan her türlü yardımı alabilmeleri, Altıncı Filo'yu bu hayati bölgeye sıkı sıkıya bağlamaktadır. Yunanistan'ın Amerika'ya sunduğu bütün bu olanakların, Amerika'nın da Atina Cuntasına karşı hoşgöniyle davranmasına neden olması doğaldır. Amerika'nın Akdeniz'de bulunan kuvvetleri, bu devletin bütçesine ağır harcamalar yüklemiş olsa bile... Amerika'nm bu iş için Yunanistan'ı seçmiş olması, Altıncı Filo'nun hareket alanı içinde en kritik bölgelere hakim olmasından ileri gelmektedir. Ne var ki, Amerikan sevkiyatı ile ilgili anlaçmaların son şekli, henüz iki ı'ilke tarafmdan imzalanmamıstır. Fakat iki devlet arasındaki bu işbirliğinin gerekçeleri, nedense, ne Amerikan toplumuna, ne Yunan halkına, ne de diğer müttefik (Devamı 7. Sayfada) KLERİDES DE "FEDERASYON,,A KARŞI PARİS Kıbns Rum Yönetimi ve Devlet Başkam Clafkos Klerides, Fransa'nm buyük gazetelerindfn La Figoro'ya verdiği d'emecinde, cFederasyonun Ada'da barışı sağlamak için yeterli olmadığını öne sürmüş ve «Cenevre'de bizzat açıklayarak önereceğim planlarım var» demiştir. Demecinde, Kıbns Türk topluluğu lideri ve Devlet Başkam Yardımcısı Rauf Denktaş ile bıı gorüşme yaptığını ve Denktaş'm bu görüşmede kendisine Federasyonla ilgili görüşlerini ve önerilerini ilettiğini belirten Klerides, «Ne var ki, Federasyon pek somut bir çözüm yolu değildır» demiştir. Klerides, Adada bir Fetferasyona gidılmesı ve Denktaş'ın önerdiği gibi Ada'nın yuzde 30'luk bir bölümüne Turklerin otonım yönetmelerinin yerleştirilmesi konusuna da değmdıkten sonra, «Türkler Ada halkının yüzde 18'ini oluştururlar. Bu durumda Federasyona gitmek için bir çok ailenin evlerınden \e doğdukları yerlerd'en. alınarak başka yerlere nakledilmeleri gerekecektir ki, bunun da zorluğu ortadadır» demiştir. Klerides, federasyon yerine Adada Turklerin yerleşmeleri için üç ya da dört özel bölge verilmesini önermiştir. Klerıdes'e göre, Adadakı Türkler de en az Rumlar kadar yerlerine vs. yurtlarına bağlıdırlar ve federasyonun gerektirecegi yer değiştirme işleminden hoşlanmayacaklardır. Klerides, «Ada halkı Türk olsun Rum olsun yalnızca güvenliğinin garanti altına alınmasım istemektedir. Bunun da anayasaya koyulacak maddelerle sağlıyabiliriz» demiştir. Adada Türk ve Rum topluluklannın birarada yaşayabilip yaşa yamıyacaklan konusundaki bir soruyu yaratlajrajı Klerides, «Şim di tehlikeli bir dönem yaşıyoruz. ama ben Türklerle Rumlann bir arada yaşayabilecekleri gorüş ve inancındayım» demiştir. Kıbns Rum yönetimi Başkam daha sonra Turklerin zaten Kıbnsta belirli bir otonomiye sahip olduklannı ileri sürerek, ttBu otonomi belediye hizmetleri, dahili yönetimler, polis güçleri ve bölgesel konsey seçimleri gibi alanlarda genişletilebilir» demiştir. (ÜPt) Barış Gücü ne buyurur? Banş Gücü'nün bö!?edek1 yet kililerı, gıdip gd"yor; lürk kesiminin dört yöndrn sanldıgını, teslım olmak gerektıgıni söylüyorlardı. Bütün sılâhlan toplayacaklar; Türklerı güveıılik altı na alacaklardı. Kınısenin burnu kanamıyacaktı. Ve sonuç Uçaklar Baf üzerinde Türk Hava Harekâtını yürüten