Katalog

1HURÎYET 30 Temmuz 1974 10 YIL )NCE CUMHURİYET S0.7.19S5 BtR EŞEĞE BtR KADIN ugünkü sayımızda baş ve iç ıhlfelerde önemli siyasal olay ,r ve değişik haberlerin buınmaması üzerıne «Siz de bu lcirde misiniz?» Başlığı altm a Sabiha Zekeriya'nın fıkra ndan 9u satırlan alıyoruz: jrum'da Ese adında bir aloz kardeşini bir eşeğe deiş. GUlmeyiniz, bu olayda gü olan bir kadının bir eşeğe l verilmiş olması değil, kadın en malın tapu aenedi bir a erkek Uzerinde oldugu hal ardeşi tarafından satılmasıCünkü kadm evliymiş. ıy şöyledir: Ese kız kardeşi •davi için Çorum'a getlrmiş, ıkçü Hüseyin'nin evine misa lmuşlar. Hüseyin kadını caakın bulmuş ve pazarlıkla •şeğe almayı kararlaştırmışKadının bir eseğe bedel de•ümesinde gülünecek bir şey dedim. Çünkü kadm tarihta levirler müstesna her devirde bir mal olarak, bir mülklyet olarak kabul edümiş. Musa evamiri aseresinde mülkiyeti tayin ederken, «Başkasınm mahna, eşe ftine, koyununa, kadınına göz koy ma» demis. Isa, «Ey kadın sen kocanın kulusun, isterse tenl dö ver, isterse öldürür, sen onun malısın» demis. Taluta, ne kadar malı olduğu soruldukta «Bir ku lübem, bir »Urü koyunum ve Uç kadınım var» cevabını vermiştir. Bugün yaşadıgımız asri ve mede ni devirde de kadın evlenirken nikah belirli bir bedel karşılıgı olarak kıyılır. Bazı devletler nikâh parasını kaldırmışlar fakat kadında elmas veya buna karşılık bir şey aramak ve bedel vermek her tarafta vardır. Fuhus pazarlarında da para ile aatıhr. Burada küstah Ese'nin yaptıgı iş, tapu senedi bir başkasında olan bir malı bir Uçüncll adama satmaya cesaret etmesidir. Bu kadma degil, mülkiyet kanununa bir tecavüzdür.» Kıbns Türkleri ve antlaşmalar Ecevlt Hükametl, Kıbn» forunu kifsısmda •ldıgı kesin tutumla başındin beri dünya kamuoyunun dikkatinl bir konu üzerine çekmek •macını güdüyor. Ecevit dün yaptığı açıklamada da söze aynı görüşü belir£ir»leştiren şu cümlelerle başlamıştı: «Adadakl Türkler için kSğıt uzerinde degil. fllll bir gerçek güvenlik lstiyoruz.» 11 »ubat 1959'tfa Türkiye ile Yun»nlst»n aratinda Ba?bakanlar düzeyinde Zürih kentinde parafe edilen ve 19 şubat 1959 günü Londra'da Türkiye, Ingiltere, Yunanistan, Kıbn» Türk Toplumu ve Kıbns Rum Toplumu temsilcileri tarafından lmzalanan andlaşmalar ve ekleri, o günlerin havasında büyük basan olarak nitelcndirilmistl. Ancak Kıbn» Rum Cemaatinin 1961 yılından lonra Türklere karıı giriştiği saldırılar ve Türkiye Hükümetlerinln «orunu, yüzeyde • lınan sözde tedbirlerle çözümlemeye çalışmal»n, paraf* cdildikleri v» lmzalandıklan kentler nedenlyle «LondVa ve ZOrih Andlasmalan» dlye anılan belgelerın Türkler için birer yazılı kâjıt halinde kalması sonucunu dogurdu. 1963 yılından, Silâhlı Kuvvetlerimizin Kıbrn Barış Harekâtını gerçekleştırdiği 20 temmuz 1974'e kadar Kıbrıs Rum Toplumunun, Türklere karşı gıriştigi yıldırma, sindirme ve ?oy kurutma hareketleri bu anlaşmaların sözde kaldığının fiili örnekieriydi. Bun.un yanısıra, gözlerden uzak tutulmamâ?ı gereken bir yön daha vardı: 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyetinin kurulması sıra?ındak) yerleşme düzeni giderek Türkler aleyhinde bozuluyorrfu. 1960 yıhnd» yapılan niifus sayımın» göre Kıbrıs'ın ilçelerindeki Türk köylerl ile Türklerin Rumlarla birlikte yaşadıklan karma köylerin dsîılımı $öyleydi: LEFKOŞE: Türk köyu: 28, karm» k5y: 3» GtRNE: Türk köyü: 7, k»rma köy: 11 MAGOSA: Türk köyü 26, kârma köy: 18 LARNAKA: Türk köyü: 10, kârma köy: 21 LÎMASOL: Türk köyü: 10, karma köy: 17 BAF: Türk köyü: 37, karma köy: 19 Türk köyü toplamı: 118 Karma köy toplamı: 125 Türklerln yassdıgı köy toplamı: 243 1963'te ialdınların b»şlamasından bir «üre öncesine kadar yukanda sayılan köylerden 104' ünde oturân Türkler ilçe merkezlerine göç etmek durumunda kalmıslardı. Göç eden Türklerin boşalttıgı v» Rum çetelerinin yagmalidıgı Türk köyleri İle Türklerin terkettikleri karm» köylerin dağılışı da şöyleydi: LEFKOŞE: Türk köyü: 11, karma köy: 27 GtRNE: Türk köyü: 1, karma köy: 8 MAr.OSA: Türk köyü: 1, karma köy: 8 LARNAKA: Türk köyü: 2, karm» köy: 11 LÎMASOL: Türk k5jrfl: 1, karma M y î M BAF: Türk köyü: 8, karm» köy: 14 Boşaltılan Türk köyü toplamı: 24 Terketfilen karma köy toplamı: 80 Türklerin göç etmek zorunda bırakıldıklan köy toplamı: 104 Ancak yine hemen belirtmek gerekir fcl Türkler göç ederek sadece c»n güvenliklerini bir nebze olsun garanti altına almış oluyorlardı. Çünkü Kıbns Rum Yönetimi Lınen Makarıos, kum, taş, çakıl gibi ana yapı malzemesini «strateiik madde» sayıyor ve bu maddelerln Türlc kesimlerine sokulmasına izin vermivordu. Türkler yasamlannı ç»dırl»rda, barakalarda ve hatta mağaralarda sürdürmek zorunda kalıvorlardu Aşajlda oVuyıcuianmıza luntfuSumuz beljteler henüz birer v»zilı kâîıt olmaktan rttpd» degil ama Türkiye'nin hsklı v* kararll tutumu bu duruma »rtık bir ion verecek... Kıbns Cumhuriyeti Kuruluş Antlaşması Blr t»r»ft»n Türkiye Cumhuriyeti, Yunanisttn Krallıgı ve Büyük Britany» ve Şlmalî îrl«nd» Birleşik Krıllıgı ve dlğer t»raftan Kıbns Cumhuriyeti: Londra Konfer»nü esntsınd», Birlesik Krallık Hükümetl tarafından 17 sub»t 1959'd» yapılan deklarasyon hükümlerini yürürlüğe koymayı «rrulayarak konf?ransta Yunanlstan ve Türkiye Dısişleri Bakanlan, Kıbni Elen Cemaatl Temsilcisi ve Kıbrıs Türk Cemaati Temsilcisi t»rafından bilâhare yapılan rfeklarasyonlara uygun olarak: tşbu ındlasma tsraflannc» bugün lmzalanan Garanti Andl«8mgsının hükümlerini nazart alar»k tjajldaki hususlard» »nlasmıjlardır: Madde 1 Kıbrıs Cumhuriyettnin ülkeM, Birlesik Krslhgın egemenliji altında kalacak olan işbu andlaşmanın A ekinde bellrtilen iki bölee müstesna olmak üzere sahilin açıgındaki adalarla birlikte Kıbrn adasını içine »hr. Bu bölgelere isbu «ndlajmada ve eklerinde Akrotiri egemen üs bölgesi v« Dhekelia egemen ü« bölgesi olarsk «tıftft bulunulur. Madde 2 1 Kıbrıs Cumhuriyeti Birlesik Kr«llıf» i»bu «ndlaşmanır» B ekind'e zikredilen hakları tanır. II. Akrotiri egemen üs bölgeîindekl, Dhekell» egemen C^ bolgesindeki askerl üslerin güvenliğini ve miiesfir işletilmesini ve İsbu »ndlaşma ile bahşolunsn haklardan Birlesik Krtllıfın t«m istifnde etmesini saglamak için Kıbns Cumhuriyeti Birlesik Krallık ile tam isbirliği yapar. Madde 3 Kıbrıs CumhuriyeM, Yunanistan, Türkiye ve Birlesik Kr«llık Kıbns'ın müşterek »»vurunatınd» d»nısm»yı v« lsbirligi yapmayı ta»hhüt ederler. Madde 4 Kıbrıs «dıaındakl kuvvetlerin ıtıtüsüne mütealllk anlaşmalar işbu andlaşmanın C ekinde bulunanlar olscaktır. Madde 5 Kıbns Cumhuriyeti kaza yetkisine dahil olan herkese, 4 kasım 1950'de Roma'da lmzalanan Insan H»kl»rının ve Ana Hürriyetlerlnin Korunm»sın« Müteallik Avrupa Sözleşmesinin I. kısmınd» ve 20 m«rt 1952'de Paris'te lmzalsnan İşbu sözleşmenin protokolünde derpi$ olunanlara benzer insan haklannı ve ana hürriyetlerini sağlayacaktır. Msdde 6 Kıbrıs Cumhurlyetinln teessüsünün tesir tttigt »shısların vatandaşlığına müteallik anlaşmalar isbu ındlasmamn D ekinde bulunanlar oUcaktır. Madde 7 Kıbns Cumhuriyeti ve Birleşik Krallık, Kıbrıs Cumhuriyetinin ülkesinde îngiliz idsresinin son» ermesinden dofian meselelerin hallolunması için gerekli mali ve idari anlaşmal»n kabul ve bunları yürütmeyl taahhüt ederler. Bu »nlaşmalar isbu andlaşmanın E ekinde cîerpiş olunmuştur. Madde 8 1. Birlesik Krallık Hükümetinin bütün milletlerarası vecibe ve mesuliyetleri. bundan böyle Kıbrıs Cumhuriyetine tatbik olunabilecekleri nisbette Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti ttrafındsn deruhte edilecektir. II. Kıbns Cumhuriyetirrrn ülkestrretdfbiV ©hjnmarSTi dolayısıyle bugüne kadar Krallık Hükümetinin faydalandıjı milletler»r«sı haklardan ve menfaıtlerden bundan böyle Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti faydalanacaktır. Madde 9 îfbu andlasmanın taraflan İşbu «nd!»şm«nın F ekinde derpiş olunan ticaret, shş • veriş ve diger meselelere mütealllk «nlaşmalsrı kabul ve bunlan yürütmeyi tsahhüt ederler. Madde 10 îşbu andlaşmanın hükümlerinin tefstrine müteallik herhsngl bir mesele veya müskülât »şa2ıd»ki şekilde hallolunur: • Birlesik Krallığın askerî thtiyaçUrının yürütülmesl hakkında veya Birlesik Krallık kuvvetlerinin veya işbu andlaşms hükümlerine göre kendilerivle birleşen herhangi difter kuvvetlerin veya Yunan, Türk ve Kıbrıs kuvvetlerinin »tatü. hak ve vecibelerine teslr ettiklerl nisbette İşbu andlaşmanın hükümlerine müteallik olarak çıkabilecek herhangi bir mesele veya müşkülât mutaden Kıbrı» Cumhuriyeti, Yunanlstan ve Türkiye'nin üçlü karargahı ile Birleslk Krallıgın Silâhlı Kuvvetlerinin makamlan •rasında müzakereler ile hallolur. b îşbu andlssmanın hükümlerinin tefıirine müteallik ve yukanda mezkur hallerde ıskeri makamlar arasında müzakere yoluyla uzerinde ınlaşmaya varılmsyan veya tlgili tartflar arasında diplomatik yollarla müzakere ile üzerinrfe «nlsşmay» v»rılmayan diger h»llerde, herhangi bir mesele veya müşlsülât nihai karara baSlanmak üzere bu makşatla tavin edilen herbirı Birlesik Krallık Hükümeti, Yunanistan Hükümetl, Türkiye Hükümeti, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti tarafından tavin olunan dört temsilciden ve Milletlerarası Adalet Divanı Başkanı tarafından tayin olunan müstakil bir başkandan mürekkep bir mahkemeye havale olunur. Milletlerarası Adalet Divanı Başkanı, Birleşik Krallığın veya söjnürgel»rin.in veya Yutîanistan'ın veya Türkiye'nin bir vatandaşı olduğu takdırde yerine ikinci b»şk»nın ve ikinci basksn da böyle bir vatandaş clduğu takdirde mahkemenin ondan sonra gelen kıdemli hakiminin ıslemi yapması istenir. Madde 11 îsbu Sndlaşmanın ekleri işbu andlaşmanın ayrılmâz kısımlan hüküm ve tesirindedir Madde 12 İşbu andlaşma bütün taraflarca ımzalandıktâ yürürlüge girer. fttifak Antlaşması Kıbrıs Cumhuriyetl, Yunaniltsn v# TörWy«, I. Sıılhü ldame ettirmek v» birbirinln güvenlljinl muhafaz» etmek müşterek arzusu il«, II. Sulh ve güvenllgin muhsfazası huüusandalrt f»yretl*Hnln Birleşmis Milletler Andlsşmasının »maç ve prensiplerlne uygun olduSunu nazara alarak aşsgırfa eösterildigi üzere »nl»»msy» varmiîlardır: Madde 1 Yüksek âklt taraflar. mü«terek s»vunm»lan için tsbirliği yapmayı ve bu savunma dolavısıvle çıkan meseleler hakkında birbirlerivle l»tisare etmevi 'aahhüt ederler Madde 2 Yüksek «kit taraflar. Kıbrıs Cumhuriyetinin baÎım«ızlı6ına vey» toprak bütünlügün* karsı doflrud»n dogruva veva dolavısıvle vöneHilen herhsnei bir hücum vey» tecavüze mtıkavemet etmevt taahhüt ederler Maddt 3 Bu lttifakın msksatlan bakımından ve yukanda «««terilen amaca erişmek İçin Kıbns Cumhurlvetl ülkeıinde bir ilçlü kararBâh kurulur Madrfe 4 Yunsnistan ve Türkive bu sur#tle kurulnn üçlü knrargsh» bu »ndlaşmav» ek 1 nnmarth protokold» gösterilen «skerl knntenjsnlsrla katılarakltrdır. Bu kontenjanİKr Kıbrıs Cumhuriyetl ordusunun Ullm v» terhlyesini saftlayscaklardtr. Madde S Üçlü karargâhın kumandanhSı herblrl bir yıl süreli olm»k üzere münsvebe ile hale enre, Yunanirtsn ve Türktve Hükümetlerl ve Kıbrıt Cumhuriyetinin Cumhurbtlkını ve Cumhurbsjksnı Musvinl tarsfından t«yin edilecek olsn bir Yun»n, bir Türk ve blr Kıbrulı gener») subay tarsfındtn deruhte edilir. Msdd* 6 Bu »ndiaşm» Imz*l»ndı8ı tsrlhte r0rürlü|e (f!rer. Yüksek âkit taraHar bu *ndl«şmanın tatbikstı gerektirdiği takrfirde ek anlaşmalar «kdedebileceklSrdir Yüksek »kit tartflar. bu andlaşmtyı en erken bir ztmsnd» Blrleşmiş Milletler Andl*sm»sının 102. maddeslne uygun olarak Blrleşmiş Milletler Sekretaryıst nezdinde tescil ettireeeklerdlr. Garanti Antlaşması Bir taraftan Kıbrıs CıımhuriyeH. diger taraftan Yunanistan, TUrkiye ve Büyük Britanya ve Şımall trlanda Birlesik Krallıgı, I Kıbns Cumhuriyetinin Anayasasının temel marideleri İle kurulan ve düzenlenen bafcımsızlı&ının. toprak nütünlügünün va güvenliginin tanınması ve idame edilmesinin müsterek menJaatleri iktizasından oldugunu mülâhaza ederek. II Bu Anayasa İle ihdas edilen duruma rtayeti. eereğince saglamak maksadıyla UbirlijH vapmavı arzu ederek aşagıda göstertlriiSi Uzere anlaşmava vannışlardır Madde 1 Kıbns Cumhuriyeti bagımsızlıgının, toprak bütünIU?UnUn ve eüvenlieinin idamesinl ve Anayasasına riayet edilmesini saglamayı taahhüt eder. Kıbns Cumhuriveti. herhangi bir devlet ile tamamen veya kısmen herhangi bir sivasl veva iMisadl birliğe katılmamayi taahhüt eder. Bu itibarla herhangi diger bir devlet İle birleşmevi veya Ada'nın taksimini dofcrudan dogruya veya dolayısıyla teşvik edecek her hareketi vasak ilftn eder. Madde 2 Yunanlstan. Türkiye ve Birleştk Krallık. Kıbrıs Cumhuriyetinin bu antlaşmasının 1. maddesinde eösterilen bu taahhütlerint nazara alarak Kıbns Cumhuriyetinin bagımsızlıSını, toprak bütUnlUgünü ve güvenli&inl ve Anayasanın temel maddeleri ile ihdas edilen durumu tanırlar ve garanti ederler. Yunanlstan. Türkiye ve Birlesik Krallık aynı sekllde kendllertni ilgilendirditi nisbette, Kıbrıs'ın herhangi diger bir devlet İle blrle$mesinl veya Ada'nın taksimini dogrudan doftruya veya dolavısıyla tesvik etmek gayeslni güden her hareketi yasak etmeyl Uahhüt ederler. Madde 3 Kıbns Cumhuriyeti. Yunanistan ve Türkiye, Kıbns Cumhuriyetinin tesisi zamanmda Birlesik Krallıgın egemenliginde kalan bölgslerin bütünlüğüne riayet etmeyi ve Dugiin Lefkoşe'de imzalanan Kıbns Cumhuriyetinin teessüsüne müteallik antlaşmaya uygun olarak Kıbns Cumhuriyeti tarafından kendisine tamnacak olan haklann Birleştk Krallık tarafından kullanılmasını ve onlardan ıstifade ediimesinl garanti etmeye taahhüt ederler. Madde 4 Bu anüaşmanm hükümleri ihlftl edildigi zaman Yunanistan, Türkiye ve Birlesik Krallık bu hükümlere riayeti sağlamak için gereken teşebbüsler veya tedbirler hakkında birbirlerl üe isttşare etmevi ta^hhüt eder ,er Müştereken veya anlaşarak hareket mümkUn olmadıjh takdlrde garanti veren üç devletten her birl bu antlaşma İle İhdas edilen durumu tekrar tesis münhaaır maksadı ile harekete geçmek hakkını muhafaza eder. Madde 5 Bu antlaşma lmzalanması tarlhlnde ytlrürlUğe gtrer. Bu antlaşmamn ası: metinlerl Lefkoje'de muhafaza edllecektir. YUksefc akit t»'aflar. bu antlasmayı en erken blr Blrleamiş Milletler Antlaşmasınm 102. maddesine uygun olarak Birlesmiş Milletler Sekretaryası nezdinde tescil ettireeeklerdlr. BULMACA ^456789 YVKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Oürültücü patırtıcı. a Karışık renkli Madenleri bile delebilen eritebilen bir ışın. 3 Rönansın Unlü ressamlanndan Bir nota. 4 Tersi dilek anlatan cümlerin başına getirilerek «Ne olurdu» gibl özlem veya piamanlık anlatır bir söz. 5 Terst başı yere koyduktan sonra ayaklan kaldırıp vücudu ileriye atarak havada yapılan dönüş Tersi kimyada irıdyum cisminin simgesi. 6 Bir nota Devimi elektrik akınuna çevirmeye yarayan aygıt. 7 Zariflik. 8 Terzi Japonya'da kadın. erkek herkesin giydigi ulusal giysi Kimyada bakırın simgesi. 9 Kitap getirmemis peygamber. Tersi anlak, ceyreklik. DÜNKÜ BULMACANIN ÇÖZÜMÜ: SOLDAN SAĞA: 1 Pandomima. 2 Asl Roman. 3 laleK Aka. 4 Ibahi 11F. 5 Kik nA nO. 6 Konser. 7 Rit Sar. 8 Yara Nara. 9 Ama Teker. YUKARIDAN AŞAGIYA: 1 Palikarya. 2 Asabl laM. 3 Nifak trA. 4 eH. 5 Orkinos. 6 mO Anane. 7 îmal srsK. 8 Maklne Re. 9 Anaforlar. >LDAN SAGA: Belli bir temayı değişik, sni, melodi ve rıtmle lüslek, yeniden çalma. 2 Bir rengi Tersi vilayet Bir . 3 Tersi orta büyüklük;ok pullu, küt başlı, gümüs :te eti yenir bir balık Terir emir. 4 Yüksek ofcul. Tenkit. 6 Eskiden ağır slilerin bojTiuna takılan dahalka Tersi bir isim. 7 < müziğinde durak işareti îi iki benzer şeyi birbirinden an ozellik. 8 Bir erkek is Birçok kimselerin toplan'p rliği ile bir kişinin işini göri ve böylece işlerin sıra ile •ilmesi. 9 Tersi hükümehazinenin malı olan Bir EK P R O T O K O L No: I •RADYO İ S T A N BU L 5 0 5 0 0 0 5 0 0 0 0 5 0 5 <0 1 5 !5 (0 )0 !0 W 10 )5 10 30 45 I. Üçlü karârgâha katılacak olan Yunan ve Türk kontenjınları sırayla dokuz yüz elli Yunan subay. »stsubav ve erden ve altt yüz elli Türk »ubay, »stsubay ve erden terekküp ederektir II. Kıbns Cumhuriyerlnin Cumhurbaıkanı ve Cumhurhaşkan Muavinl »nl»şar»k h»reke«le Yun»n ve Türk Hükümetinden Yunan ve Türk kontenj»nl»rını »rttırmsyi veya azaltm»yı t«lep edt» bilirler. III. üçlü karârgâha katılan Yunsn ve Türk kontenianlarının kımphınnin yerlerl, hulrukt «*»tüleTİ, (tümrük resimlerl ve vergilere dalr mu»(lyetleri ve kolaylıklin buhUrdan bışkt mu»fiyet ve fmtiyıtla'n ve yuksnd» ılkredilen k»r»rg*hın teşkilâtın» ve çılısmısıns müteallik herhıngl dijer u k e H ve teknlk meselelerin en geç ittifak andlaşmasının yürürlüge srirdiji tırlhte yürürlüge girecek olan bir hususl tözleşme ile kırarlaştmlacagı hakkınd» mutabıkata vanlmıştır. IV. Kezalik üçlü karsrgâhın Kıbrı» Anayastn Karma Ko misyonunun görevlerlni tamaml»masındsn sonra üç ay «»rfınri» kurulacagı ve başlangıç devreslnde Kıbns Cumhuriyetinin Stl*hh Kuvvetlerinin tallm ve terbiyesl ile görevli m»hdut sayıd» subaydan tesekkül edecegi hakkında d» mutabakats vanlmıştır Yukartda zikredilen Yunsn ve Türk konteni»nlan Kıbns'a ittifak ındlasmısının lmrnlsdıîı gün varacaklardır. Açıltş ve program Haberler Günaydın Köye haberler Haberler Günürı programlan Ş. Gültekin'den türküler Çevremizde bugün Minyatür miizık Beraber ve solo şarkılar Sizin için Hayatın içinden Türküler Beş plak . beş melodi Haberler Arkası yarın M. Sağyaşar'dan şarkılar Türküler geçidi Diskotegımizden seçmeler üniversite korosu Müzik demeti Haberler Reldâmlar E. Uyanıkoğlu'dan şarkılar Lâtin dünyasmdan ÜlkU Beşgüi'den türküler 14.15 14.30 14.45 15.00 15.05 15.20 15.35 jg 00 JR 45 ^ 05 17 35 17 '50 1900 19.25 19.30 19.45 20.00 20.15 20.30 21.00 21.15 21.30 22.00 22.20 22.45 23.00 D0 15 30 ,00 Haberler Haıif müzik Reklâm p r o g r a m l a n Valsler 23.30 24.00 0<1.55 01.00 M. Kemertas'tan türkültr Şan soloları Sa2 eserleri Haberler Çocuk bahçesi S e h a Oku»'t*n türküler Ritm v e melodi E. Ersoyiu'dan şarkılar M. ö z b e k ' t e n türküler Günden güne S. T o l u n a y d a n sarkılar Reklâm programları Haberler Reklâmlar M. Birtan'dnn sarkılar Müzikli dakikalar F. T. Yamacı'dan türküler Bir konçerto K ü m e fasü Haberler Günler kısalsa da R. Şenses'ten türküler Bir reklâm programı Bir konugumuz var Haberler Günümüzün p l a k l a n Radyo o d a orkestrası Gece için müzik Haberler Program ve kapanış. Kıbrıs Anayasasının temel maddeleri • Kıbrıs Cumhurbaşkanı Muavinl Türk Cemaatl tarafından aa. çilen bir TUrk olacaktır. • Devletin resmt dilleri Ttlrkce ve Rumca olacak, Retml Oftseta ve resmt evrak hu tki dllae yazılacaktır. • Her iki cemaat de Türkiye'p.in ve Yunanlstan'ın milll bayramlarını kutlamak ve bayraklannı çekmek hakkını haiz olacaklardır. • Cumhuıiyetin on Bakandan mütesekkü Bakanlar Kurulunun flQ Bakanı Türk olacaktır. • 50 kisilik Temsilcıler MecUsi yüzde 70 Rum, yüzd» 30 TUrk Uyaden tesekkül edecektir. • Temsilciler Meclisinin Başkan Vekill TUrk olacaktır. • Seçim Kanununda tadilât vapılması. belediyelerle ilgill herhangi bir kanunun veya yeni vergiler veya resimler koyan bir kanunun kabulü için oya katılan Türk ve Rum temsilcilerlnin ayn ayrı basit çogunlugu gerekecektir. • Türk ve Rum cemaatlan her biri kendl mensuplan arasından seçecekleri üyelerden müteşekkil birer Cemaat MecUsi kuracaklardır. • Yüksek Anayasa Mahkemesinin bir Uyesi TUrk olacaktır. • Davalısı ve davacısı Türk olan hukuk davalarına Türk hftkirolerden mürekkep bir mankeme bakacaktır. • Oevlet memuriyetlerinin vüzde 70'ine Rum. vUzde 30'una TUrk memurlar tayin edilecektir. • Başsavcı, Başmurakıp. Cumhuriyet Emlsyon Bankası MUdürü, Başmuhasip, Kıbns Polis Kumandanı Muavinleri Türk olacaktır. • tkibin kişiük mevcudu olacak Kıbrıs ordusunun yüzde 40"ı Türk, vüzde fiO'ı Rumlardan. emniyet kuvvetlerinin yüzde 30"u Türk. yüzde 70'i Rumlardan mürekkep olacaktır. • Türk olan Cumhurbaşkanı Muavinl. Temsilciler Meclisinin veya Bakanlar Kurulunun Millî Savunma. Dısişleri ve Güvenlik Mevzuları ile ilgili kanun veya kararlannı veto etme hakkına sahip olacaktır. • Beş kazada ayrı Türk belediyeleri kurulacafctır. 9 Zürih ve Londra antlaşmalarından nakledtlmis olan ve Anayasanın Uç sayılı ekinde sayılan temel maddeler hiçblr suretle değiştirilemeyecek veya kaldırılamayacaktır. E K P R O T O K O L No: n Msdde 1 Kıbns, Yunanlstan ve Türklye Dışlsleri Psksnlarından müteşekkil bir komite kurulscaktır. Bu komite üçlü ittifakın en yüksek siy»«! organı olacak ve üç müttefik memleketin hükümetlerinin kenffi?ine sunmayı kar»rlsştır*caklan ittiftkı 11gılendiren herhangi bir meseleyi tetkik edebileeektlr. Madde 2 B»kanlar Komite»i yılda bir def* olaSan oturum halind* toplanacaktır. tvedi bir konu çıktıSında Bak»nlar Komltesi lttifakın üyelerinden birinin talebi üıerine Başkan tarafından özel oturum halinde toplantıy» çafinlabilir. Bakanlar Komitesinin kararlan ittifakls alınacaktır. Madde 3 Bakanlar Komitesine üç Dısişleri Bakanı münavebe 11* ve bir yıl ^üre ile ha«kanlık ederekttr Başka türlü kararlaştırılmış olmadıkça komiten,in olagan oturumlan başk»nın memleketfnin başkentinde yapılacaktır. Başkan görevinı yaptıgı >n! içinde Bakanlar Komitesinin olagın ve özel oturumlanna başkanlık edecektir Komite gorevinin ifası için lüzumlu görrfüJÎC taman tall tesekküller kurabilir Madrie 4 tttifak andlaşması İle kurulan üçlü ksrsrgâh görevlerinin ifa*ında Bakanlar Komltetine karjı «orumludur Komıtenin nlagan rtturumu esnasmda kararfSh faslivetlerinın teferruatlı dnkümünü muhtevı yıllık bir râporu Itomiteye lunacaktır. İKİNCI 55 00 30 00 00 .00 .30 .00 .00 .00 Açılış •ve Program Sabah Muzigi Küçük Konser MUzik Demeıı Sabah Konserl Bir Topluluk Ülkeler ve Melodilerl Diskotejfimizden öğle Konseri Konser Saati PROGRAM 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 21.00 22.30 23.00 24.00 00.55 Solistler • Topluluklar Çeşitli Müzik Haltada Bir Hafif Melodiler Eskilerden Yenilerden II. İstanbul FestivaUnden Caz Müzigi Gece Konseri Gece ve MUzik Program ve Kapanif TV'DE BUGÜN 1932 19.33 19.54 2018 AÇILIŞ VE PROGRAM FİLM KL11İSU HAVA DCRUMU TELEVtZÎONDA Sİ.NEMA (Mekânsız Kurtlar) Yönetnıen: Yılmaz Duru. Oyntyaniar: Vılnnaz Duru, Kşret Kulçak. Piraye Uzun KUNU: Para sıkıntısı çeken yoksul bir aıle Kira ödeyemedlğl İçin ev sahıbl tarafından evden çıkarılmak ıstenır Bir Kunut sahıbı olabılnıek ıçın aılenın o£lu çalı$t ı | ı ışyerınden Olt mıktar para çalar... ISTANBl'L FESTlVALlNUfcN Pnlonya Madrıaal Korosuııun 2. İstanbul Festivali sırasında verrtıklen Konserın ilk bhlumıî vavııılanacak 36 kışilık Polonya Martrigal Korosu, Ronesans bestecılerinin e«erlerini sıınuvor. HABKRLFR (Can Akbel) PROURAM VE K A P A M 9 Edebıyat Sohbetlerı Rauf MUTLUAT R 20.00 HABERLER (Ülkü Kuranel Can Akbel) 22.10 22.48 23.03 NÖBETÇİ ECZANELER BAKIRKÖY: Huzur. Istasyon (Ye$. Yurtl. Senem (Cennet Mah,) 7eyla (Bah Evl). Çaml k (Bah. Evl.), S*ğlık ıSafra Köy). Merlcez (Esenler), Yeni fKanaryaV BEŞİICTAŞ: Şlfa Orklde. Aş»n (Ortaköy), Arnayutköy, Arzu (Etllre). BBTKOZ: Olgun EEYOĞLU: BenRİ, Hambak, Fmdıklı. EMtNÖNÜ: Derman, Güven (Çem berlltiş), Özer (Lâleli). ITÜP: İslâmbcy. Uluâhey. Altıntepsi. Yenitene 'Bayrampaşa), Yeni (Ra;niı. Silâhtar. FATİH: Ferhunde, Bahar, Oral ıÇapa). Hayat (Fındıkzade), Ecz«ne 73 (Cer. Pa), Unkapanı GQ. PAŞA: Tühn, Küçükköy. KADIKÖT: Büyük, Ergümu, Dün ja. Kent (K12. Top.). Flkirtepe, Çatalçeşme, Melis (C»d. Bos). KARAKÖY: Yent Karaköy KASIMPAŞA: Azim, Dllek. SARIYER: AlS&ddln. Emlrgân ŞİŞLİ: Dcrman. Feriköy, Hilton. Oüvenevler (Mec. Köv), Şlfa (Çağlayan), ellktep«Ç. Öz*lp (Sanayl Mah.). Yfthya Kemal. ÜSKÜDAR: Yeni. Selamsız. Duvardibi, İlkin (Beylerbeyi) tjmranlye. 7.EYTİNBURNU: Hayat. adyo seslerlyle teıevirvon ekranlarmın gazete yazılarıyle fotogral obıektıflermın milyonlarca ınsana vasattıgı Dünya Kupası CO$KUSU venı bitü «Geçiminı ayak topu ovununaan sağlayan ve Daftlı bulunaugu kulüpten aldıgı belirıı Ucret kar »ılıgı ayak topu oynavan» ugrasman (profesyonel) ovuncuların aynı zamanda uluslarının onurunu yücelten Kahramanlar katmda değerlendirilmesı her zaman rastlanır bir şey deeildıı Ne var ki, büyük futbol sanayii, bir yandan stadyum kalabaUkİarının baslıca merakı olan karşılaşmalar, bir yandan bu egılimi körükleyen basın tutumuy la yıgınların tehlikesiz yönetimme yardım ettigl için her yerde baş üstündedir. Kuşkusuz kü çümsiyemeyiz hıç kimseyi: Ne oturdugu yerden dünyanın öbür ucundaki bir ulusal karşılaşmayı rahatça izleyen seyirci fırsstını. ne böyle bh olansgı sunmayı görev bılmek zorunda kalan televizyon yönetimini... Eski Yunan sitelerının binlerce kişilik açıkhava tiyatrolarında tragedyalann yüklendigi katharsis (tutkuların arıuıması) amacı ne kadar geçerliyse cagdaş toplumun büyük teknik aynalanndn milyonların avuntusu o orands yürürlükte olmaiıdır Hsldur, Taner bir hikâ.vesinde Hiç füphe yok. eol futbolun orgazmıdıt» der bunun için. Futbol'un yarı yolunda tü gUlmece (mizan) eieştııisını en iyı Azız Nesın'ın «Goi Kralı» eserinde bulursunuz. Sait Hopsayit'in ınanılmaz serüvenınin ardında gazetelerımızın arki sav falarını dolup faşıran bir panoramanın keskin vergısı vartır Kerkenez Sevim'le Ferferik aılestnln, Uuvsr Ahmet'in. Dubara Dündar'ın, Tozkuparan v« Hacetbaba kulüpleri çekışmesinin, gazetecl Erol Ipkıran'ın görevinın nerelere uzanaıfını eüldürerek anlatan Azİ2 Nesin, abartmalı anlatımından bir «n uzaklaşıp tutbolun toplumsal ederini açıklamak gereginl duyar: «Bu maçların, lnsanlar» boşalmaları kızgımıkıarmı Kusmaları, söyliyemerfiklerini «öylemelert tçin yardımı, yaran oluyordu. Yokıa tu kamburun. su çolajSın, şu topalın, şu veremlinin, bir haftahk güntfeliğini bir maç biletine veren »u isçinin, şu öksürüklünün burda ışi neydi? Spor İçin mi, kuvvet lenmek için mı doluyorlardı stadyum denilen bu hastaneye? Gerçekte onlar boşalıp rahatlamayı gereksiniyorlardı ünla rtn, birine, birilerine sövmelerl, bağırmalan gerekiyordu Ama kime. kimlere sövmeleri gerek tıgini bılmediklerinden, biheler de onlara sövmeleri nlanaksız oldujundan. su zavalhlar umarsızhk içinde birbirlerine, ha TOPLUMLARIN UYGARLIK DÜ2EYLERÎ, TARİH BOYUNCA YARATT1KLARJ TOPLUM KURUMLARIMN DEĞER TOPLAM1YLA ÖLÇÜLÜR. DtN, HUKUK, AİLE, AHLAK, DEVLET. BtLÎM TEKNİK, SANAT VE KÜLTÜR KURUMLARI, ADETLER, GELENEKLER.. GİBt BİR TOPLUM SAL DEĞER OLAN EDEBİYAT DA, DOĞDUĞU ÇAĞIN VE ULUSUN UYGARLIK ÜSTÜNLÜĞÜNÜ BELİRLEMEYE YARAR, ŞÜPHESİZ SPOR VE SAVAŞ BAŞARILARI DA... keme, karşı takım oyuncularına sövüp, bağırıp rahatlıyorlardı Halkta birikmiş ve çıkış yolu bulamıyan coşkuların böyle teh likesizce boşalmasıysa. yöneticilerin, politıkacllann ışine geliyor'iu..» (Bilgl Y. 1970, 360 • 381). Franco tspanyasında boğa gü reslertnin, ülkesinl ayaktopu rfüşkunlüğüyle kolayca yönettı ginl söylediği bilinen Salazar Portekizindekl yığınlar tutkusunun, karnaval hazırhğı ve futbol H'ilubü çekişmeleriyle avunan Brezilya tiryakiliSlnin.. temeltnde. hem çagdaş insanın ihmal edilmiş e|itim eksikligi, hem kentsel yaşamın bos bıraktıjı coşku gereksemest var olmaiıdır Bıllyorum. stmdi blz de de örgütlenmiş güçler, bunlann var edip kullandıjı futbol yıldlzlarl, kalabahkların ay dınlık umutlanna odak olan ayaktopu başanlan var Bıliyorum eski oyuncularm bile aranan gazete yazarlan, ticaret kodamanlan, kaçırılma? koca »davlın, sahne vıldızlan. ut>ı çalıstıncılır tılihine kavuştuklannı. Ama bu razimda edeblya tımıı» vansımıs futbol heveslerinin dramlarına dokunabileceğim yalnızca; blrer düs ve yaşam kırginı olarak tanıtılmış futbol özlemlerinin yan yolda kalmış örneklerint dokunacağım. Küçük adamın ardından önce aklıma Orhan Kemal geliyor. Adana kahvelerinden bırinde tanıdıgını söyledigı «küçük adam»ının. nep bıldiğimiz gıbı öütün içtenlığiyle kendisınin «Baba Evı» ve oAvare Ylllar»ı. Bütün vernen ıstanmı mnç sofraianna saklayan Hasan Huseyın'in ceplerine kayısı Kompostosu doldurdugunu. arkadaşı Gazı ile birlikte Orhan Kemal gençlığınin Fenerbahçe'de oynavabilmek umuduyla Istanbuı'a geldıftin) unutsmıyorum. Okui kasketleriyle ders kıtaplarını mahalle arsalarının kale işareti olarak kullanan binlerce gencın yarı volda kalmış özlemien yatar o lutaplarda. «Küçücük» eserinde de oynaşı Ayten'cıgin namus baçıyla geçtnen kahve palavracısı San Erol çıkar karşimıza Kırılmıs ayagıyla Beyoglu soksklannda Kurtuluş umudu arayan futbol Kirgını bir istanbul delikanlısı. Orhan Kemal' ln bıze o kadar gerçekçı bir inandıncılıkia anlattıgı Yeşilçam CUsleri senç «ızianmızı hansı kurtulunmaz bataklara çekmışse, nice deükanlımız da büyük takımlann alsıs ovuncusu olabilme umudunun tuzağıyla genç liklennin bütün olanalclaruu uarcaınışlardır. Aslında Totolann, at yarişlarının, pıyangolann saglayabıldiğı zenginlık oranı kadar umut vardır futbol piyasasında da. Olsun... De£ıl mı kı, vardır. Birıcık El Kordobez'in ardmda nasıl yaşamuu niçe sayao kuyruklu yıldız kalabaliğı varsa, ga/.etelenmızin arka sayfalarmda ouyütülen ayaktopu başarılannda da vı^ınlann yüreŞı atar durur Ne var ki adlannı hepimızın bildiğı Dazı yıldızların ya^gıiarı hıç bır edebıyat eserıne Konu olmamıştır da. umutlarının sonuçsuz vollannda acı çefcen kişilerin bzlemler kınlışı işlonmıştir bazı fazılarda. Şimdl onları sıraliyorum. Aziz Nesin'in «Basbayagı Bir Kadrı» nikâyestnde (Sosyalizm Geüyor Savulun. 1965); hem küçük kentlenn onur yüceliği özlemlerı hem herhangi bir futbol cu başarısıvla özdeş sayılan sıradan öir vurttaşın kınlışı anlatılır Füruzan'ın «Benim Sinemalarım» kıtabındakı (Bilgı Y. 1973) <Kış Gelmeden» hikâyesin. de avağı kireçlenmiş Alisan'ın serüvenı el evlermde barınmak; zorund» Italmis babasız delikanlılıkiarın kestirme voldan başarıva ulaşma umutlarının kınlışını oelirtir: ne var fci Ahsan' m tnsan sevailerine rJavali özRPÇISI ablası Mehlika'nır da dar açılardan kurtulusunu sağlıyacaktıı. Füni7.an'ın unumlmaz başânlsnnrian hindir bu AhdUl. (Devarru 7. sayfada) ARKA SAYFALAR Degerler kargasasma düiinü* bir toplumun fut'nol piyasasında