Katalog

CUMHURÎYET 23 Hazlran 1974 ann 9. Milll Egitiın Şurası toptenıyor. TUrt polıtika vaşamımn değışık bır donemıne rastladığı ıçın, karımızca bu toplantının Bnemı buyuktur Gerçı Mıllı Eğıtım Bakan: saym üstundağ ıçın verılmış olan gensoru onergesı Tuıkne Bujuk Mıllet Meclısmde 202'ye karşı 231 oyla gerı çevnlmış ve bovlece koalısyonunun \ISP kanadında bır kısım ujelenn koalıs\on protokolu ve hükumet programı kavraralarının ve devlet yönetımmde cıddıvet ve sorumluluk duygulannın ne demek olduğunu yavaş yavaş anlavıp fcgrenmeve başladıklan meydana çıkmıştır Bununla bırlıkte hukumetı olusturan ıkı koalısyon partısı arasındakı asıl anlasmazlığın «mılli egitım» sorunlan uzerınde olduğu duşunülürse, yuksnda kullandığımız «Tnrk politika yaşamının değişik bir doneml» deyimının anlamı daha açık olarak belmr, gozlerde. Y Eğitimde Reform ve Şura Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU yoldsn vetiştircnek glbi bir ham havalden vazgeçılmelıdır Boı, le duşunduğumuz ıçın gerıci gazetelerde bıze karşı hakaretler \agdinlrrdktadır Dın adına bunları vaparlar Turk ve TurK luk dusmanı, Mutareke artıjı imansızlardır. A^dın dın adamı değıidır bunlar \ e \azık ki, Dıvanet l^Ierı orgutunde de çoğunluk bu gıbılenn ellndedır Sırası gellrse, Dıvanet îşlerı BaS kanhgnca \aız \e hutbe dı\e re«men \aMnlanan kıtaptan parçalar aktararak kanıtla\ abılııız bu *o ledıklerımızl Azcık vıcdan taşı%anlar utanırlar o zaman, eğer utanma duyguları kaldı> sa' Belki bu defaki toplantıda olmaz, fakat gelecek eğıtım şuralannda, layık eğnımle dınsel eSItım arasında, açıkçası okul ıle camı arasmda bır koordınasvon sağlanmasının volları aranmalıdır Çunku camılerde \aız ve hutbe u*ulu surduğune gore, lbadet ^erle^ını a\iı zarranda Mrer halk eğıtım merkezı olarak kabul etmek zorunljluju ^ardır Turk vatan'fa^'nm kafa^ına okul sıralarınria verlp^tlrilpn bılım d"5er!erınn ka'a tahta\a tphpsırlf \a7llmı« vazıların «ıllnmesı gıbi cami seccadelen üzerınde sılınmesıne ve bılımsel değerlerın verlennı şerıat kurallannın almaMna gnz vumulmamalıriır Ter*:ıne, bı lınnel degerler camıde pekıstırılmeh, a\rıca dınln amacı olan ı\ı ahlak kuralları ile bunlar guçlendınlmehdır Baska bır devımle bılım ve dın karM k»r«ıva eetınlmemelı, a\n a% rı alanlarda, bırbınne paralel o'arsk vurutulmelldlr de gpn!s hlçude ejıtfm reformunun btsl»Jifie noktalarından tc.rı ışte budur tfiitım reformunun çok onemli konulınndan bırı de ı= \ e çalışma temelıne davanan uzun \arfeli bır egıtım sı«temıni gerçekle«tırmektir Ko\ En^'ıtulerı bu \olda çok guzel bır başlangıç olmus ve kısa surede urunlerıni vermeyt ba^lamı^tı Bugun o'um jıldonumu dola\ısıyla ulkenin çe^ıtlı ve'lennde kendl«ı hakkında anma torenleı \apilaoak olan bujuk vatansever rahmetl! tsmaıl Hakkı Tonguç'u burada, rahmetle anma> M bır memleket borçu sajanz. Bu ^utunlarda belkı \uz kere vazdık Ba^kx ları ria \azdı Kov Enstıtuleri dedığınrz ı«ıklı kalkmma \u\alan halkın ujanma'inı ıstemeyen çıkarcı çe\relerce «komunlst» ıftıra^ın» ujratılarak kapatıldı Eğer kapatılmamıs ol«avdi, Turknemi7 bugun «ımdıkinden en az 50 yıl ü>rde olacak Hç değılse okur • yuarlık lorunu çol Farklılık Nerede? Koahsvon kanatlannın eğitim konusundaM gCruşlerı arasmda yer alan avrıma aslında «avırırr» değıl, «uçurum» demek belkı daha yerınds olur Şoyle kı• Ataturk'ıin kurduğu CHP'mn kuruluşundan bııgune değm guttugu tlke, lavık eğıtım ılkesidır Bın Mıiiî Eğıtım Bakanı, oburu Başbakan olan \e her ıkısı de «dın guneşı» anlamma gelen «Şemseddm» adını taşıvan Reşat Şemsettin Sırer ve Şemsenın Gunaltav donemlenndekl tavız ve zedelenmelere rağmen. lavık oğretım, CHPnın fve Turkıve Cumhunvetının> temel dayanaklanndan bın olarak suregelmıştır • MSP'nın ve onun öncusıl olan MNP'nin gerek proçramma gerek başkanlan başta olmak ü>e*e, bırçok uvesımn tutum ve davranısma bakılırsa, bu partmın mılli eğitimde ızledıSı doğrultu. lavık değıl, teokratık fvanı dınsel) doğrultudur Amaçlan, okullarda «islâm ahlakıımı hakım kılmaktır Bıınun için de, onlara gore mıll! eğttımde îmam Hatıp Okullarına ve Islâm Enstıtıilenne oncelık vermek gerekmektedır Eğer gazetelerde çıkan haberler doğru ıse kımı MSP'lıler Mılll Eğıtım Mudurluklerıne îslâm Enstıtuleri rnezunlannın atanmasım ıstemektedırler. Savın okurlanm anımsayacaklardır, bız dın ve şerıat pğitimıne bncelık veren bır sıstemın buvuk tehlıkesıne, 9 hazıranda çıkan «Eğitimde Asıl Tehllke» bashklı \azımızda onemle i«aret etmi';t k MSP'nın amacı mılll eğitimde eski medrese sıstemıni knrmaktan başka bır şev değıldır Bu ıse, kanımızca. bu partınm az çok «sosyal» nıtelık taşıyan programının ıktisadl yonmle çatışmaktadır. Bugüne değin vervuzunde dın kurallanna dayalı hıç bır iktısadl sistemın hıç bır ülkevı bUtün halkıyle blrlıkte kalkmdırdığı gorulmenuştır. Baska Ülkelerde pğıtımın amacı necfır* Ülkenın ttnleceğinı sağlayacak her tur ve meslekten hayat adamı \etıstırmek' Başka bır devimle koyde ve kenttekı Turk fn«anının kafasında jatan rekâ potanshelıni, tıpkı yeraltındaki maden çevrelerinı vaptı§'mız gıbi işletmek ve bu potansiyeırien tam verım almaktır Tam verım almak, eğıtım gorenlert, kendl yeteneklen doğrultusunda yetıstırmeide olanas lçıne gırer Bu rse sadece kafanın içıns bu takım bılçl yığını doldurmakla dîgll etltım gorene bu vığından kendı yeteneıc ve arzustır* uvgun olananı seçme olanağinı sajflamak ve onun bu olanak doğrultusunda, dar veya genıj ölçude uzmanlaşmasma fırsat vermekie gerçeklesebılır. Ortaokul ve lıselerde, h8t»a UniTersit»ıerimızde bugun yururlukte olan efuırn sıstemı, yukarıda ışaret ettığımız dogrultunun çok uzagında ve eskı medreselenn ezbercılık iistemımn çok yakınında bır roia lzlemektedır Bu yan. lıştır. Asıl koklü eğıtım reformu, ıster sosyal ve ekonomık, ıster teknllc aland» olsun teorık Hayata Hazırlama Bu gorevı »ncak çağdaş bılım verllerlnl kafa«ına sındırmış avdırv din adamı gerçekleştirebilır Ramazan gunu kaynana«ının goğ«unu çıplak olarak goren kı^ınm orucunun bozulup bozul majacağını çozumlemekle uğraşan sozum ona din adamlan değıl Şıı halde ramilerln baSnazlıktan uzak, gerçele birer sağtore efıtun merkezl olmalan ıçın butun koşullarıvle lavık eğıtımden geçm ş dın adamlarına vaaz \etkisi verılme<;ı ve onlinn faahyetlennın aralıksız olarak sıkı bır denetimden geçirilmesi rorunludur Bızce Turkıye •gitım SLStemırnn araıup buiunmasıyla olanak lçıne gırecektır. Içında yaşadığımu uıay çağına uygun bir •gıtım reformuna gıdılmesı yalnız bızım değıl en uygar, tekmk bakımdana en ılerı bıldığım z üîkelerın a\dm ve uzmanlarını da duşunduren guncel bır sorun durumuna gelmıştır: Isvçrenın dunya olçusunda onemli sazetpsı nıtelığıni taçıyan «Neue Zurcher Zeıtun°»un 2 Hazıran 1974 tarıhlı savısmda «Ist dıe Bıldungsreform aus der Mode gekommen7» yani «Eğıtım reformu moda olmaktan çıktı mı'» bashklı bır yazı yayınladı. E A K rumuzu ile vayınlanan bu ya»da, Almanya'nın bütun dunvaca tanınmıs Max Planck Enstıtusu eğıtım arastırıtıaları Berlin Şubesının kurucusu ve dırektönl, Alman Eğitlro Kurulu uyelerınden Prof Hellmut Befker'ın eğitım reformu konusunda vermış olduğtı bır konferans incelenmektedır Prof Becker bu konferansında ana çızgılemle \e çok genel bır sekılde, bu reformdan beklenenlen guzel anlatım ve gerçeklen ele almış bu konuda vapılması torunlu olanlarla yapılanlar arasınaa uyarlık bulunmadığına ışaret etmış avnca eğıtım refor munun süresı uzerınde durarak bunun bugun den yarına gerçekleştınlerek ^ r ış olmaaığmı Işe oğretıcılerle başlanması gerektığını ve en az 1520 yıl aralıksız olarak bu dogrjltuda çalışma zorunluğu bulunduğunu one surmustur Avrıca ve pek hakh olarak eğıtım reformunun Ul kenın sosval bun"esınden \e obur kurum ve kuruşlarından sovutlanarak tek başına ele almmasmın olumlu sonuç vermeveceğı noktası uzerınde onemle durmuştur. Bu son noktanın doğruluğunu Türklve'dekı Köv Enstıtulen aenetnesının u'ke içın çok acı olan sonuctı gostermıştır ÜlkemızdP curokrat yönetim, Ko\ Enstitülennin ızledıgi eğltım reformu konusunda a\dın!atılmadığı ve onlarla bır dıvalog kurulmadıgı ıçın kışısel olarak çok yakından bıliyoruz kı bj ışıklı eğıtım yuvalanna bucak müdurlerınden Valılere değin butilıı idare amirleri, ıllerde tarım, orman sağlık müdurlUklerının basında bulunanlar \e hatta jandarma adeta duşman kesllmışlerdı Prof. Becker'm üzerınde durduğu Onemli bir başka nokta okul ıçi ve okul dışı ısteklerın eğitimde karşılıkh ve net olarak sınırlandırılmasıdır Baska bır nokta da, eğıtım reformunda aılenın yardımcı olarak alınması sorunudur. Ona gore, aıle yuvasında. ana baba yanında başla. tnayan bır egı'ım reformu kum üzerıne vazılmıs yazı gıbı olur Butun bunlarda her ülke 'çtn geçerll olabıl»cek bazı dusunce ve gerçekler yatmaktadır. 9. Eğıtım Şurasına, yurekten basanlar dıleriz N O T : Türkjye'nin her yanındaki »ayııı okurlanmdan aldığım yuz.erce me*tup ve telgrafa avn ayn cevap veremedığım ıçın üzgUnUm Bu kuçuk nottaki vurekten te«ekkurlerımln ktndılerınce ce\ap olarak kabul edılmesınl sevgl v« sajgıjla rıca ederım. H. V V. bflglnİB hıyattaM uygul»mas:nı saftayıeı bir SPOEffSCERE Düdük makarnaları •nsana şu veya bu ulustandır dlye düşmaniık beslemek ükellığın ta kendısıdır. Amenkanı severım, Rusa duşmanım Buigardan nefret ederım, Fransız başım ustune, Yunanı pılerımle keserım Almanla dostum, Macar kardeşım sayıur, Aj.«ıp dindaşımdır. Çınll? Kopeksoylu bln yıllık hasmımdır. Japon' Bıze yakmdır Dunjayı boyle değerlerdıren kışıler yaşar aramızöa înegı kutsal savıp gorduğu yerde selama duıdu<tar sunra açlıktan olmemek ıçın fare auna çısan canij Hıntn gıbı bazı yaratıklara muhabbet besle>np bazılarına Kın du\arak yaşamak, hıç kuskusuz dangalaklık bostanlannda ruvarlıü etmektır Dunyayı voneten bujuk guçler az çel'smış erın ou soıtalıklarını bıldıklerınden ona gore ıs tutaılar Ln\er Paşa ramanında bır Alman ha\ranlı*ı suruvordu üiıcemızde Kayzer fes gıyıp fotograf çektırıvor ummetı MuharaT^edin elınde dolaşıvordu resım Prusya usulünee alsbro» tıaslı bır a\uç kaz kafa, \uzbinlerce Turk çocu^unu Alman aşkına kurban ettıler Bır Mustafa Kemal cıkıı^ doğru volu gosteımese kımsenin aklının başma geleceâı voktu Çunkt kaz kafa takımı bu kez Amerıkanlar uvgardır özgıırlukçudur mzı se\enler Amerikan mandasına gırelım dne tut'urrnuşıardı tste aynı düduklü tencerede pışmış bınakım dtıduk makarnalan bugun aynı ılkellık peşınde kalem o\natıyor lar, konuşuyorlar: hem de yalnız ?azefe savtaıarında aeğıl: Parlamento kürsulerınde sıyasi partı sdzculerı olaıaK Kahpe Yunan dne bağı r ı\orlar Bunlann çoğunu bıhrız Boğaz mevhanelerınde la'erna dinlevıp A'ma as ta bak kıran Istanbul un sos\ete par'ılerınde «ııtaKJ O\TI&\IC Rum şarkılarıjla coşan ve Selan'k e kurt'armı doKinevt koşan sermayecılerin politıkacılarıdır tki Kadeb masrkbdan sonra gozleri süzülup herkesın bırbırıjle karaeş olmasın' ıste\enlerın polıtika esnafı şımdı otede nerıae Paşbakan Bulent Ecevıt'in 195ü"de \azdığı bır şun ortaya doktıo «nvl liyetçıhk» taslarraya çabalıvorlar Xe demış Ecevıt o şnrde Sıla derdine dusunce anlarsın TunanJi)la kardeş olduçunu Bir Rum şarkısı dutunca eor Gurbet elde Istanbul çocuğunu .. Güzel sovlemış Ecevıt îzmır'ın kurtarılmasından sonra Kordon'dakl Kramer Otelı terasınds lçki sofrasını kuran Mustafa Kemaı aarsona sormuş Kral Konstantin de bu otele geüp bur<ıaa bır itudeü rakı içtı mi? Havır Paşa efendımlz. Öyleyse nsden Izmır'ı almak istemış' Izmırde bır e\e buyur edılırken Ataturk'ün a\aftıniD •ltına t>ır Yunan bajrağı sermışler Gozleri sertleşıp bakışlan dumanlanmış Kumandanın.. Sertçe sormuş cevre ( Layik Koordinasyon Dinsel eğıtim ^alnır ve sadece »vdın dln •damlan ve onderlerı yetıştırmek «mırı ıçıntfe kalmah, ulkeyi yonetecek de\ let adamlannı bu •ıne: ECEVİT'İN ŞtiRt OKTAY AKBAL Evet Hayır YAŞAYAN TONGUÇ ugunkti 23 haziran, Tonguç'un olumunun 14 vıldönumudür Gıderek gelışen bır bılınç v« ılgı ıle incelenen, anılan, yapıtlan ve kisılıği ıle degerlendırılen buyuk ınsan; ülkemızde etkınlığını sürdtlren sayılan pek az, bunlar içınde de benzen olmayan, fıkırlerını kendi yolunda, yığınlarla Işbırlığı yaparak, Köy Enstıtuleri atılımı ıle, uygulama olanagını yaratan ölümsltzlerden bındır. Koy Enstitülerl 1936'da, iflc Eğıtmen Kursu ıle başlamış, 1946'ya kadar genel düzene rağmen, yapımıza uygun bıllmsel bır düzen içınde on yıl ilkelerınden saptırılmadan yürutulmuştur Çok partılı donemle Atatürk llkelerıne, çok azınlıkta olan somurucü ışbırhkçı sınıfın temsılcısı olan partılerce başlatılan karşı devrımcl eylemlerle blrllkte Koy Enstıtuleri de yok edılmeye baslanmış ve 1954'te bır yasa ile adları da değıştırilerek kapatılmışlardır Basta Tonguç olmak uzere kurucular, oralardan yetışenler günumuze kadar her donemde sureklı olarak surülmuşler, kovuşturulmuşlar, etklsız bırakılma\a çalışılmışlardır. Karşıdevrımcl guçlenn ve onların temsılcılen olan yetkılılenn butun çabalanna ragmen Koy Enstıtulen halktan yana, her tur somuruye karşı olan gerçek yurtsever kesımlerce bemmsenerek degerlendırılmış, yirmi bine varan mezunlanyle yaşatılmış, etkmlığı sürdurulmuş, sürdürülmektedır Kapatı'malarmdan çey rek \uzyıl geçtığı halde sureklı olarak incelenen, benımsenen, yıldonumleri kutlanan, doktora tezlerıne konu olan \e hattâ ıl B •Bir Rum sarkısı duyunca gfır Gurbet elde Istanbul çocuguııu» Sanırım Ecevıt Londradakı Atase yaıdımoılıgı günlerınas y»zdı bu şıin. Gıdeısın bır Rum mejhanesıne, lokaıitasına, tavernasına kendı memleketınde olduğunu sanırsın. Bır anlığma, sonra anlarsın gerçeğı, ama o bır an yeter senı mutlu lolmaya Stuttgart'ın pazarmda beyaz peynir alırken ya^adım ben d« bun» benzer bır duvguvu. Rumdu satıcı, peynirlenn en güzellerı, sucukların en hoşları, yalancı dolmalar, bıber doımaian hepsı vardı orcda. Balıkpazannın bır ufak mezecısınde sandım kendımı Konuştuk sonra Almancam yetmedı «Turksünü?» dedı bırden Başladık sojleşmeje ıcırk yıllık dost gıbl. Nerden geldığım, ne vaptığını Muşterılcrımn Kenttekı Rum ve Turk ışçılsr olduğunu anlattı, ardmaan yaşam oy<riısünü. Istanbul anıları, turkuler, fılm artıstlerı v b «Bır soyun kam olmasm varsın Damarlarda akan tçımızde şu delı ruzgar Bir havadan Aramızda blr mavı sımr Bır sıcak denlz Kıyısında blrbırmden güzel Iki mılletız » DostluK, sevgı, lnsanbk kokan dızeler bunlar. Heyecanlı, dujarlı7 genç bır şaırın ıçınden kopmuş sesler . K«ç yasjıdaydı Ecevıt Galıba yırmı beş . Çevırüer japıyor, şımer yazıyordu. Yol arıjordu kendıne. Sanatsever, edebıyat tutkunu her aydın genç gıbı şaır olmak ıstıyordu. Yazdıgı dızeler belırh bır Çizgının ustundeydı Bır kaç yıl sonra şaırlığı bır gençıık anısı saydı, duzjazıya hız verdı, denemecılık, fıkracılık. Daha sonra d* polıtika alanına gırış . Saglamer ın «Ecevıt Olayı» adiı kıtabında da görülüyor onun bu duygulu, anlajnşlı, gerçek ınsan ozelıiklen. Kusur mudur bojle bır >aratılışta olmak, insanları sevmek, banş istemek, uluslarustu bır huzur dazenının kurulmasını ozlemek» Yasamları suresınce bojle ınsanca duvguların en kuçuk parçasını bıle dujmamış, bılmenr'iş olanların gozunde buyuk sucl 1 Hem, boyle şeyler duymuş, hem de yazmış Üstelık şıır ola1 rak Bagışlanır mı, ıçı kara, dışı kara, nıyetleri kapkara polıtıkacılar anlaılar mı boyle bır şeyı' Yunanlı ya da Rum dedığın kışılerle Deş yuzyıl avru împaratorluğun ıçmde yaşamışız Bugunde bır kaç vuz bın tıum yurttaş \ar ıçımızde. Bırbırınuzı etkılemışız gıderek benzer noktalarımız olmuş, vemeklerımır, şarkılanmız, danslar davranışlar, konusrra, yaşama bıçımı daha buna benzer şevler . Yalnız Yunanlıyla mı, Bulgarla da var; Arnavutla da. Sırpla da, Arapla da . Dedım >a, yuzyıllarca bırlıkte yasadığımız topluluklar bunlar Zaman zaman ı>ı geçınmışız, zaman zaman gırtlak ınrtlağa gelmışız Ama jabancı bır ulkedeysek, her haüerı>le Dize aykın düsen, geleneklerı goreneklen bızımkılere benzemsyen bır topln mun ortasınaa bır ada gıbı yalnızsak, bize beue\en ortak y&nlanmız bulunan bır Rum, bır Ermenı, bır Bulgar bır Arnavut, bır Sırp vakınımız, dostumuz gıbı gelır bıze En doğal bır duygudur bu O zaman da şaırsek, oturur yazanz bu duyarlığınıızı dıle getıren dızelerı . «Once bır kahkaha çalınır kulağına Sonre Rum sıveıl Tıirkçeler O Boğaz dan bahseder Sen rakıvı naür'arsın Yunanlnla kardeş olduğunu büa derdıne dusuace anlarsın.» 1950 nın o genç şaırı bugun Turkıye nın öaşbakaıııdır 'ı urkiyenın, Turk halkınm vararı ıçın, onuru ıçm eıınden geldıgı gucunun >ettığınce çalısmaktadır. Her turlu dosta duşmani dost geçmen duşmana, dusnıan olan dosta Karşı cetıkteaır hesaplıdır, gerçekçıdır «Yurtta banş Dümada bırış. Ilkesının yanlısıdır Ama gerekırse lurklugun onurunu çıkarını sa\unmak korumak ıçın doğusmevı, savaşmayı da goze almaktan çekınmez Sımdı bırtakım polıtıkacılar Turk ulusinun onurunu herşeyın ustunde tutan bır de\let adamını çevreK vuzvıl onte yazdığı bı r şıırıe \urrrak ıstemektedırler gozden duşuıeceklerını, kuçulteceklerını sanmaktadırlar Yunanlıvla «aıdes oımak ne demek? gıbı acavıp, şaşkın sozlerle savlarla Ecevıt'ın tutunnu açıktır Şıırı de ortadadır «Bugun de lmzamı atarım bu dızelenn altına» dıvor şaır Basbakdn Sız atmaz mısınız'' Ben atmaz m.jım'1 Iisanlıgı sevmek banş ıçınde, dostluk ıçmde bır evren kurmak ozlemı nası) çukaı olur nasü kotü bır dujgu SBnılır'' «Bızımle dırıecek bır gun Lge nin altın çağı» demış bır dızesınde. Ege'nın aıtın çağı auşmanlıklarla kuruiamaz «Mılhyetçı Csphe»nın munaıefetının anlamak ıstemedığı bu Ne msanlıktan ne de gerçek ulus sevgısinden haberlen var'.. Elbette ne şurden ne saoattan ne de en açık anlamıyle uygar olmaktan. TONGUÇ 'UN, AYRINTILARINA KADAR ÎZLEYEREK ETKİLÎ OLDUĞU, YAPIMIZA VE BİLÎME UYGUN KURULAN KÖY ENSTITÜLERt DÜZENl, ÜLKEMÎZE GERÇEK BİR YAŞAM MODELÎ GETİRMÎŞTÎR. Hürrem ARMAN keleri bazı geri kalmış Ulkelerd* uygulanan, türlü bıçımlerd* etkınlığını sürdtlren dünyada ve yurdumuzda Köy Enstıtülerinden başka bır kurum gostenlemez. Kuskusuz bu yaşam gücünün yilzeysel olmayan temel nedenleri vardır. Karşıdevrımcı çıkarcılan bır yaşam sorunu olarak korkutan, 1946'lardan sonra başlatılan Yucel öner davasında, Sırer'ın, Banguoğlu'nun, Tevfık tlermın, AP ıktıdarlarının tüm Mıllî Eğıtım Bakanlannın ve 12 mart ara donemındekı geçıci hukümetlerın suçlama, saldın ve kıyımlarında, bugunku Koalisyonun Milli Eğıtim Bakanına açılmak ıstenıp de reddolunan gensorunun temelmde ve muhalefetın gıttıkçe artan telaşında yatan nedenler hep ayrndır Tonguç'un ayrmtıltnna kadar ızleyerelc etkılı olduğu, yapımıza, g«reksınmelerımıze ve bılime uygun, genel düzene ragmen, kendı içlerınde çelışkısız kurulan Kby Enstirüleri düzenı, Ulkemıze gerçek bir yaşam modeli getirmistır. On yıl saptırılmadan urgulanan bu düzen; kımsenin kımseyı somürme olanagını bulamadıgı, herkesın kendı gorevlne, fıkırsel ve bedensel gUcune gore üretıme katıldıgı ve herkes'n gereksınmelerıne denk oranlarda tüketımden yararlandığı bır düzendır. Bu kurumlarda, burokrasi ve bunun geregi olan hıyerarşı yok edılmıştır. Fıkır, okuma, tartışma ozgürlukleri daha kuruluştan başlayarak herkesın her işte ve planlamada soz sahıbı olmasını sağlamış, gerçek bır demokrasiyı kökleştırmıştır. Her tür yaşamda tam eşıtlık, yaratıcı toplu işlenn başanlmasından doğan sureklı sevmç, başansızlıklar karsısındakı ortak üzuntu, serbest zamanlann olanaklan içınde her gun yasanan hak edılmış bayram harası, üretıcı koy ortamından gelen almlarının tenyle ınsanca yaşayanlann kişilıklennm bıçımlenmesını sağlamıştır. Boyle bır ortamda yoğurulan yırmı bın gencın, sajılacak kadar az olanlan harıç, en bılınçsızı bıle, genel duzenın çelışkılerını gormede, yorumlara varmada ve yollannı secmekte guçluk çekmemışlerdır. Hepsı olanaklara gore iş başında başarılı, halk içınde etkılı olmuslar, orgütlenmışler, pek çogu yonetım, bılım ve sanat alanlannda sıvrılmışlerdır. Bızdekı sömürtlcü çevrelenn ve onların temsilcılerinm, ülkemızde on yıı uygulanmış boyle msanca bır duzenın ve türlü biçımlerde taraflısı olanların Koy Enstıtusıl çıkışlıların, Tonguç un her donemde düşmanı oluslinnın nedenı budur ve kendi açılanndan doğaldır Bunlann bılınçlı Olanları halkımızın gereksm melerının ve dıle getıremedıklen ozlemlennın de bu volda ol duklannı bılmektedırler Telâşlannın ve «can havlı» ıle gınştıklen eylemlenmn nedenı de budur tımei gSrünüjü lçlnde, nlç bir doktriner sozcuk kullanmadan, her se\i, Koy En«tıtulert düzeninı olusturan fıklrleri ortaya ko\mavı basaran kişıdir. Koy Enstıtulen duzeni, eğitım dızgesı (sıstemı) avrıntılariyle incelenmeden, sohbet ve tartışmalar, olavlar bılınmeden o, bu tunuyle anlaşılamavacak ki?ilerdendır. Onun içındır kl Koy Enstıtuleri ve Tonguç üzerindt yanlı?, yuzevsel ve hatta tert yorumlara rastlanmaktadır. Bun lar içinde hiç bır arastırma zah metıne katlanmadan ellerindeki ralelıno'e» gorenler r e Ton ^ î î i ı n FdfittıinnTfiniTnffîtiKiııtııiiftiTtTtniTtiRnınıın reçetelere ve ön yargılara gore Enstitüleri «tek partinln paguç'a «Faşıst» diyecek kadar fll çusüzler bıle vardır. Koy Enstitüleri uygulamalanna katılanlar, Tonguç'u yakından tanıyanlar aynntılanna kadar değerlendırme çalı?m»l«nnı ııirdurme çabası içindedlr ler. Yücel'in önerlsi üzerln* kurulan «17 Nisan Köy Enstitülerini Sevenler Derneği» yıllardan beri yaptığı bılımsel çalışmalarla koy konularını, Enstitü leri ve Tonguç'u değerlendiren yapıtlan, belgeleri toplamakta, içten ve dıştan gittikça artan bır yoğunlukta başvurao «rıştırmacılara yardımcı omaya çalışmaktadır. Bu demeğin açtığı çok llgi çekici ankete gelen yamtlar ve baska ilgili konular «Koy Enstıtuleri Deftert • I» adlı dergı ile değerlendlrilip yayımlanmış bulunmaktadır. Ya>ın surdurulecektlr. öğretmenlerin guçlü Brgütü (TÖBDER), Tonguç'un aranıp bulunmayan yapıtlarının dılıni arılaştırarak yayımlamaya baslamıştır. Bunlann ilki, 1933'te basılmış bulunan ve onun yıllarca önce Koy Enstıtulerıne temel olan ve bugun de geçerü fıkirlenni kapsayan cîs ve Meslek Terbıjesı» adlı yapıtı yayımlanmış v» çok flgi toplamıştır Koy Enstıtuleri, kapatılmakla yaşamlarını yitırmiş kurumlardan değıldir Yapımıza, gereksınmelenmize ve bılime uygun ılkelerıyle onlan ve Tonguç'u tanımak, kavramak, top lumumuzun ozlemıni çektıği bir yasam duzevme ulasmakta yararlı olmalan bakımındao onem taşımaktadır 1 = 1 ş Bu nedır' Yunan bayrağı Pasam1 Bu pve yerle^en Yunar Kralı Konstantin, buraya gırerken bu taşlıga senlen Turk bavragını çığnıyerek geçmıştı. Hata etmiş. Ben bu hatayı tekrar edeırem Bavralt millettn serefıdir Ne olursa olsun \erlere senlmez ve çıg nenmez. Kaldırınız' İşte Ataturk'ün dostluk duşmanlık anıavışı badur Ecevıt'ınki de budur. Köklu bır ınsanlık anıavitinOa tum dünya ulusları ıle kardeşhk; ama ulusaı lıaklarınuı korumakta sonuna dek kararlılık ve yüreklılık Bızım düduk makarnalan Ise bır yandan «<ahpe Vunan» diye ırkçılık çığırtkanlığını yaparlar bte • anda Atına ı untasıyle çatışan Ecevit Hukumetıni Ankara'da arkadac vurmak ısterler. Yabancı petrol kumpanvalannın usağı Amenkalılann valtakçısıdırlar. Turkıve'c'e insaniar bu tüı duduk makarnalannı vemıvorlar artık . Ecevit'in Yunanistan'a karşı tutumu ttylesme açıK ulu. sal, ve kesenkestır kı; yıllardan ben ulusal haKİarımıZı vol halısı gıbı Atına'don New York'a dek yabancıiarın avaklan altına serenlerın soylıyecekleri tek soz voktur |= ACILITEŞEKKÜR Kasım 1973 ayından bu yana LONDRA ve Istanbul da tum uğraşılanmıza rağmen tutulmuş bulunduğu amansız hastahkt*n kurtaramadığımız T * 14 6.1974 Cuma gunu ebedıyen kaybettığuniı biricık oğlumus j İ. Devrim ERÖZ'ün H = = s cenazesıne özelhkle gelen, çelenk ve telgrai gondererek, telefon ederek unutulmaz buyuk acımızı paylaşıp bızlerı tesellı ctmeğe çahsan arkad>|, dost ve yakınlarımıza mınnet, sukran ve Mygüarımızı sunarız. Nedir Bunlar? Bütun bunlann nedenı, somtlruye olanak vermeyecek bır düzenın gelmesını, halkın bilınçlenmesmı onlemek, gecıktırmektır Somuru ortaklıklarının tum f tu um ve evlemlerınm temelınde bu gerçek yatmaktaaır Koy Enstıtülerme ve Tonguç a duşmanlıklan da bundandır. | I Annesi: NEPTÜN ERÖZ Babası: MUSTAFA ERÖZ Cumhurıyet 5108 TEŞEKKÜR Bırıcık yavrumuz 1. Devrim Eroz'un tutulmuş bulunduğu amansız hastalığın *on bir ayında yatmış bulunduğu ^ıımııııııı ııııııııınıııııiHMiınııınııııınııunıııııııııııiHMiıııııııiMnıııiiiıııııııııııııııııımımııımmıi'i I 1 İ İ 2 TEŞEKKÜR Oğlumuz FERHATın dunyaya gelış mujdesıni vererek, annesının sıhhatmı gunbegun buyuk tıtızlıkle takıp eden Sayın Dr. dofum esnasında buyuk ilgı ve itına gostererek yavrumuzu bıze kazandıran Sajın Dr | £ | = j | Ömür Kliniği'nde ıstıraplannı hafıfleunek içın bajta klınık «ahıbi, büyük in«an aayın, | Mithat Ayırtman'a | KEMÂL AYGÜN'E ve ebesı Sa\ın | g § I = = | Yaşayan Tonçuç Tonguç; maddl kuruluslan >ok edılemejen, ılkoğretmen okullan oldrak gorev yapan eskl yırmı bır Koy Enstıtusunde. pek çok kovun gelısım temellennde; kojlunun ani ve h» nuz vetennce bellrtemedikleri ozlemlerınde; aydınların emekçı'erin yazı ve eylemlerınde; mezunların başanlannda, polıt'k tercıhlerınde; romanlarda, hıkâvelerde şıirlerde, yabancı an«ıklopedller ve litaraturde, hattâ gerı kalmış bazı dıs ulke atılımlarında yaşamaktadır. O ve Enstıtuler; giderek artan bır bılınçle yavgınlaşarak kutlanan olum ve kurulus vıldonumlerinde açık oturumlarda, basında ve gıderek (hatta) karşı devrımcı Ataturk duşman larınm suren allerjık telâşınefa vaşamakta, vaşatılmaktadır. Yeni tktldarın herseye koy den baslama halk sektorü. koy kooperatlfçıiığı ve koykentler »tılımlan çerçekle^tınlebılır, uzun vadede ıçtenlık ve başsrı ıle yurutulmek istenlrse Ataturk'un «Kovlu efendımı?dır, oruın karsı«tında aeıcek dıırurnu munı alalım» dırektifmı villarca önce ver»Lzune indiren Koy En^tıtıılennden Tonguç't«n vararlanmak kaçınılmaı bır gerçekçılık ve 7orunluk oUcaktır kanısınriavız. Lâle TC Ömür Çağlar olmak üzere Prof. Dr. Tarık Minkari, Prof. Dr. Muzaffer Akküıç, Prof. Dr. Kemal Önen, Opr. Dr. Cemil Aksoy, Doç. Dr. Hüsnü Önder, Müt. Dr. Moiz Perahya ile insan üstü gayretler gösteren Başhekim Müt Dr. Yükselen Öngör, Nak. Dr. Nilıifer Aras'a, Dr. Süleyman, Dr. Yüksel Erkmen, Dr. Mehmet Süleymanoğlu Başhemsıre Necl* Uskal, Hemşıre Seher Koksal, Hemşıre P«rıhan Uğurgun, Laborant Sevınç Aydın, Hastabakıcılardan Hsndan Tural, Avhan Dıhn, Emrıye Akgullıgıl, Muzehher Yurdak, Nıyaz Ocal ıle tum klınık personelıne tejekkur ederız. GÜLER SOYTEKİN'E doğıım emafind» vardımlarını lutfeden sayın Dr SLXHAN KADIOĞLL'na saım Dr MEHMET YINANÇ a ebe sayın İNCl YAZICIOĞLU'na ser\ıs hemşıresı savın AYTEN hanıma doğumhane ve II. kat personehne sonsuz |ukranlarımızı ıleürız. HATİCE \t NEJAT INÇAL ı ı •»i""m < •••••••"n. = § | Milliyet Gazetesı Satış Müdürü MUSTAFA EROZ ve EŞt Cumhuriyet 510T ^ıııııııııııııııııtıımnıiMHinHiiııııııımııımıııııııımıiM. Tonguç'u Anlamak Koy Enst tiılen rfuzeni ve Tonguç. derınhğıne ınceleme den anlasılatnaz Tonguç butur \azılı >apıtlarında bılınçlı bır gerçekçılıkle, surekli bır egı Currhunvet 5103 <*•••••••••••••••••• •••••••••••••••••••••I Öğrenci Almacak SOSYAL HİZMETLER AKADEMİSİ MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1974/1975 ÖÇretlm yılında, lise mezunlanndan öfrencl alınacaktır. îsteklılerin Ünlversıtelerarası Seçme Smavlanna katıl mıa olmalan ve en geç 30 temmuz 1974 tanhıne kadar aday kayıtlarını vaptırmış bulunmalan gereklıdır. Fazla bılgl ve Muracaat Formu ıstemeK üzere (Sosval Hızmetler Akademısi, Çıft Asfalt 197, Keçıoren/Ankara) adresıne basvurulması ılân olunur (Basın 1674/ A amerika 5 Ekım Cumartesı Istanbul.Londra uçak 7 Ekım Pazartpsı Londra NevvYork uçak 13 Ekım Pazar NevvMsrk Londra Oueen Ehzabeth .2 Loodra Istanbul uçak 20 Ekım Pazar OUEEN ELIZABETH 2 İLE Menkulün Şatış llânı Kartal İcra Memurluğundan Dosya No: 974/21 T. Bır borçtan dolayı mahcuz; aşağıda cıns ve kıymetleri yazüı menkul mallar Yakacık altı eskı Ağıl mevkıde satüacaktır Bıruıci artırmanın 2 7 1974 gunü saat 12 15 12 30'da "apılacağı mezkur gunde klymetlerının °'o 75'me lstekli bulunmazsa 4 7 1974'de aynı yer ve saatte ikınci artırma Ite en çok fıyat verene satılacağı ve Beledıye resımlennln Jıcıya ait olacağı ılân olunur 10 61974 No U'de Llra Kr. 4000 00 1 0 00 U0 3000 00 Adet Cınsi 1 Adet Gurıs marka 2 metre boyunda vıtrınll faal buzdolabı 1 Adet motoru ıle bırlıkte kıyrna makınası 1 Adet VVartburg marka 10 Kg 'lık ıbrell hassas terszu (Basın 4629 5101) VEFAT Sırrıje Akkaya'nm eşı, Erol Akka\a ve Gulcan Aşkın ın osbalan E. Vb. Ihsan AKKAYA Hükkın rahmetıne ktvusluştur. Cenazesı 23 6 1974 Pazar iınu <Bugun) Kadıköy Osmanağa Camiınde kılınacak ıkındı namazından sonr» Karacaahmettekı aıl<" kabrıstanıaa defnedılecekur AİLESİ Cumhunjet 5111 450 $ ve 8000 TL Bu gezıde dunyanın en buyuk transarlantığı Oueen Ehzabeth 2 de unutamtyacağnız 6 gun gepreceksımz • ' • B «•••••••••••••••••••••••••••••••«••••••••kî CunıhuriY5t Cad 259 1 ıst Te! ^ 6 91 0809 antur TUBJZM A Ş.