Katalog

YÜKSEK GERILİM Insanın insania: acga. makıne ve.kendisiyle. çatışması; bu. çatışmadan doğan 'lınamığın çarpıc.ı o/kule r ı. . " 5 ' TL REMZİ KİTABEVI umhuriyet 51. yıl, sayı: Kıınıcusu : YIJNUS NAI>1 8 Aralık 1974 Pazar Sander Cep Dizisi : VERYUZU KORKUSU CEYLAN AGIDI Şiirler 1O Lira NECATİ CUMAL1 OKTAY AKBAL Günce 1 5 Lîra ># Sandar Cep Dizisi 11 5 SANDER YAYINLARIOsmanbeyîst. Bozbeyli: 'Seçim tarihini ve şartlarını konuşarak CHP ile Hükümet kurabiliriz,, CUMHURİYET HABER MERKEZi Adalet Partisinin «Sola k»rsı millıyetçi bır koalisyon» kurulması yolunda yaptıği çağndan lonra, hukumet bunalımı yeni boyutlara ultşmıştır. T>T G«nel Başkanı Ferruh Bozbeyli, AP' nin bu çağnsını cıddl bulmadıJını ve «CHP'nin tek taraflı seçım hesaplanndan vazgeçmesl halinde, seçim tarihini ve »artlannı birlikte konuşarak «n kısa zamanda bir hükümet kurabileceklerini» açıklarken, bu 6neri CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit tarafından cYaplcı» olarak kar;ılanmı;tır. MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan ise, AP'nin çağnsını «Olumlu» bulduklannı söylemiştlr. DP Başkanı Kırıkkale'de yaptığı konuşmada «Bir adam Morison'la ortak oluyor da bizim CHP ile ortak olmamız neden ayıp oluyor» dedl Ecevit, Bozbeyli'nin sözlerini • yapıcı» olarak niteledl Fivat Kontrol KomitesinİD zam konu^nnda şimdılık bir karara varamadığı bildirildi ANKARA. (Cmhnriret Bfiron) Flymt Kontrol Komitesi yaf flyatlanna cam yapıp yapmama konusunda herhangı bır karar verememistir. Yag sanayicileri bncekl aon toplantıda da yaj BO rununun ancak yeni bır fiyat ayarlaouun ile çözUmlenecefbü aav nmmuşlar, fakat Fiyat Kontrol Komitcci bu yönde bir karar S*. ?. Stt. S de) Lefkoşe'de konuşan Başpiskopos <4Fiili durumu kabul etmeyeceğiz» dedi, birliklerimiz alarmda, Makarios, Kıbrıs'ta Türklerin yarattığı fiilî durumu ve nüfus kaydırmasını kabul etmeyeceklerini söylerken Rum radyosu da «bu topraklar bizimdir» şarkısını çalıyordu. Temmuz ayında kendisine karşı daı> be düzenleyenleri affettiğini açıklayan Makarios, mücadeleye devam edeceğini, ancak barış görüşmelerinden yana olduklarını söyledi. Makarios Kıbrıs'ta, Klerides çekildi UEFKOŞE Beç sylık blr aynlıktan aonra dün ssbah saat 8.45te Olimpus Hava YoUanna ait bir uçakla Kıbrıs'ta tngiltere'ye ait Agratur üssüne inen Başpiskopos Makarios, daha sonra Başkanlık Sarayında halka hitaben yaptığı konuşmada, Bumlann Kıbrıs'ta TUrk Ordusunun yarattığı flilî durumu ve «taksim anlamına gelecek olan nüfus kay tzzet Rıza YALIN Çağrıya Yanıt . ayın Demirel'ln finceld gün 'kaleme alıp postaladığı «so|la karşı milliyetçl cephe» çafrısına sağcı partileri mlz olumlu blr yanıt verebilecekler mi? t ç aya yatnn bir sü redir denenmedik hiç bir bükü met formulü kalmadığın», denenen her formül de basansızlı ğa uğradığına Röre bu kez yine avnı sonuçla karşüaşmamıs beklenrbilir. Bununla birlikte. yaşadığrnuz bunalımm temel nedenlerinl %6z önünde tutacak olnr sak degişlk gelismelere de tamk olabiliriz. Yaşadığıınıı bunalımın temel nedenlertaden Mri, beUd de başlıcası, niçin saklsmsh, ssyin mil letvekUlerimizin çoğunlukla er ken seçimleri tetememeterldtr. Emek vermlşler, borç barç masrafa girraişler, canlannı dlşlerine takarak çırpınmışlar, sonunda seçilip yorgun argın kapağı Ankara'va atmışlardır. Bfitun bu erivetlere katlanırken hesaplan. Ister iktidarda. Ister muhalefette nlsunlar, dört yüiık yasarna dönemlni tamamlamaktı. Açık konuşabm, bu dönemin kısalması çoğunnn hoşuna gitmemekte. erken seçimleri elden geldigince peçiktirmek için onlan direnmeye zorlamaktadır. Bunalımın bir başka temel neden i de seçimler yenilendiği takdirde tutucu partilerimizin CHP ye tek basına iktidar sağlayacak bir sonuçtan korkmalarıdır. Blı yılı aşkın bir sü redir aralannda anlaşamadıkUn halde bu yüzden erken seçime bir tflrlfi yana&amamaktadırlar. Ama zaraan llerledifcçe çıplak gerçek ijiden lyiye ortaya çıkmakta, kamuoyunun artan baskısı altında tutucu partilerimiı lki seçenekten birini benimsem«k dunımu ile karşı karşı kalmaktadırlar; va bir araya gelip blr hükümet kuracaklar. ya da istemeye Istemeye erken •eçimlere boyun eçeceklerdlr. Bu görünüm bize masallardaki «Kırk satır mı, kırk katır mı?» çıkmazını anunsatıyor. Çünkü ber iki seçenekte de sayın tutacalanmız hesabına. araut verici bir sonuç goremiyoruı. Kendllerine «milliyetçi» sıfatını yakıştırarak 14 ekim seçimlerinde en çok oy kazanmış CHP'yi dolaylı yoldan «çrayri müli» ilân eden sağ kanat partileri. olakj can ha\liyle birbirlerine sanldılar da Demirel'li. Erbakaniı, Türkeşii, resaireli bir karma hükümet kurdular. Bu savın kisiler «milliyet»çiliğin, hatta tutuculuçun hangi dâzeyinde anlaşıp işbirligi edecekler. haşlançıçta anlaştıklaruu sansalar bile kurduklan işbirliğini nereye kadar RötürebUeceklerdir? Böylesine birbirinden kopuk bir karma hnkümetin tutkalla yapıştmlnus btr kınk vazodan haska bir nitellk taşıyabilecefini biz hiç sanmıyoruz. Bunlar ulke sorunlarından hiç birine çözünı getiremeyecekler, bütün başarısızlıklann tek sorumlusu olarak hcp blr ağızdan CHPVe yükleneceklerdir. Onlar yüklendikçe CHP'nin kamuoyunda daha da güçlendiğinl görecekler aralannda hır gür başlayacak. savtn «milliyetçiler» kısa bir süre içinde kıyasıya birbirlerine gireceklerdir. Bu arada demokrasiye paydos deyip ülkemizi örtülü ya da örtiisüz bir faşizm boyundaruğu altına sokmak isteyen güçler de her halde boş durmayacakJar, sosyal \e ekonomlk sıkıntılar arttıkça fırsat kollayacaklar. hatta fırsat varatmaya çalışacaklardır. Ama biz bunlardan hiç birinin başanya ulaşabileceğine lnanıvor değiliz. Akıl için yol birdir derler, vaşadreımıı bunalımın çözumü ancak erken seçimlerle çerçekleşebilecektir. Dlleyelim ki tutııru partilerimiı bu (terçeği bir an önce eörHÜnler, seçim korkıısu ile boş vere dlrenmekten artık vaz geçslnler. MSP de AP'nin ortaklık önerisine «evet» cevabı verdi dırmaBiru» hiç blr saman kabul etmeyeceklertni soylemistır. Temmuz ayında Kıbns'ta kendisine karşı darbe duzenleyenler için af Uân ettiğlni belirten Makarios Kıbns bunalunmın otV xUmü için Adada kantonal bir ldarenin kurulmasım kabul ettiğlni, fakat bunun dışında başka çözüm kabul edemeyeceklerlni be llrtmlştir. Başpiskopos şöyle devam etmlstir: «Kıbns Rumlarmın lçine du> ttlgtt drarm beş ay sflre ne dışardan iıledim. BUtün bunlara Yunan Cuntası sebep olmuştur. Cuntanın düzenledıgi darbe TUrk* lere Adaya çıkma fırsatım vermiştlr: Dönüşüm Kıbns'ta anayasal öüzenin veniden kurulması içindir TUrkler de Kıbns'a çıkarken bu amacı srti'MikİPnni ılerl (Devamı Sa, 7, Sü. 7 de) DP'nin önerileri DP Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli, dün partisinin Kırıkkale ılçe kongresinde yaptığı konuşmada hükümetin kurulması konusund'a yeni önerilerde bulumırken AP ve CHP'yi de ylne suçlamıştır. Bozbeyli konuşmasında, CHP ve AP'nin hükümet kurmak değil, ılerdeki bazı hesaplan planlamak peşınde olduklarını, bu yuzden çoğunluğa dayalı bir hukumet kurulamadığını one surerek, sunları söylemiçtir .«Adalet Partlsi, DP ve MSP1 yi ortak bır hükumete davet ettlk diyor. Diyor ama, aradan 6 gun geçtlkten sonra mektup yazmak gereftlnl duyııyor. AP gazeteye ilân vererek hükümet kurma usulü icat etmistir. AP' nın ışi ne kadar clddiye aldığı bu davranısıyla açıkça ortaya çıkrnıstır.» DP Genel Başkanı, daha «onra. partısinin hem CHP, hem de AP'nin baskısı altında olduğunu soylemiş, «Bu oyunlara asla müsamaha etmeyeceğiz. DP'nin (Devamı Ss. 7, SÖ. < de) Seçim isteyen Türkıye Diyarbakır'da ayaga kalktı Turhan ILGAZ DtYABBAKIB Seçim isteyen Türkıye dün Diyarbakır'da ayağa kalktı. Diyarbakır'ın bütün caddelerine. sokaklarına, duvarlarına «Halk hakem olsvm» dıye yazmıılar Anlayana sivri sinek saz, anlamayana davul zuma az dedikleri gıbi, Ankara'daki beylerin bey nine beynine vuruyordu tokmağı havaalanındaki folklor ekibinin davulcusu... Ecevit'in bu karşılamalan kanıksamış olması gerek. Olsa olsa halkma duyduğu ınanç daha bır artıyor, sırtlandığı sorumlulugun ağırlığını gönlbnde daha blr iyi duyuyordur. Ama, Diyarbakır'a gıdılen uçaktaki DPTİ yolcu Diyarbakır Mılletvekıli Hasan Değer, Ankara ya dönuşünde epey şeyler aniatacaktır arkadaslanna. Havaalanındaki mahşeri kalabalığı, alandaıı kente uzanan altı kılometrelik yolun bir ucundan ötekine otomobillerle, otobüslerle ve halkla dolup taştığını, miting alanını yağmur ve sulu sepken altında bilinçle doldurmuş onbinlerl ve bütün bımlann (Drtaırı Sı J sü b da) Londra'da geçirdigim dört yüdı çok az tatıl yapabilmıştım. Paramız olmadığı için. hafta sonlarını da genellikle Londra'da geçirirdık. Oysa İngılızler hafta sonlarm da genellikle dışarı gittıklen için, Londıa çok mahzunlaşırdı. Yalnız bir gün eşımle birlikte, denizi çok özlediğimız için dah» doğrusu Rahşan denizden pek boşlanmaz, ben çok özledığiro için Güneyde, kıyıda bır sayfiyt olan Brighton'a gitmistik. Denize bakan bır taraçalı lokantada otu rup esimle birlikte yemek yemeği hayal edıyordum Oysa bu olana ğın ancak bazı lüks otellerde bu lunduğunu gördüm. Ona da para mız yetmeyecekti. Sonunda araya araya, bir yeraltı lokantası bulduk. Yeraltı lokantasının duvarla rı denız dibi dekorlanyla boyanmıştı. Denize bakarak yemek yeme özleminı ancak o biçimde ve ölçüde giderebildım. Üstelik Brighton'da geçirebildiğimiz bir kaç saat, denizin çekildıği hem de çok uzaklara çekildi ği saatlere rastladığından; kıyıda yürürken de denizin tadına vara mamıştım. Deniz yerine, ınsanın mahzunlufunu ve deniz özleminı arttıran, deniıi özleyen ınsanda ancak hayal kırıkhğı uyandıran göz alabildiğine uzanan kumlara, taşlara bakabildim. TUrkiye'nin, denizin değermı daha çok aıüadım. Bir daha da Londra'dan çıkıp. de nız kıyısına gitme gereğini duymadım. Ecevit'in hayatını Ecevit anlatıyor Ecevitler'in Çetin A 1tan bir Londra anısı ile birlikte düzenlenen "Ciddiyet,, adlı mizah sayfaları... Röportaj: ALTAN ÖYMEN 1951 sonbahannda babasınj kaybeden Ecevit Ulus eazetesindeki çalısmalanna daha bir süre devam etznıs, sonra 1952 nlında askere gitmistır CHP"nin ve Uluslın polittkacıiar ve yazarlar çevTesınden şundıye kadar adlan eeçenlerden bas ka. Ecevit. (razetemn o zamanki Kazeteciler kadrosu :cın de sövle dıyor: «Ulus sazetesınde zenelllUe çok ıyl blr arkadashk havası vaı dı. Arkadaşların bemen bepsı Islerine cıddı o.araK sanlıriardı. Kissinger: "Türkıye'ye yardım için derhal tedbır alınmazsa Batının güveniık çıkarları zarara uğrar,, WASHINGTON Amerika Birleşik Devletleri Dışışlerı Bakanı Henry Kissınger, dun duzenledıği basın toplantısında Turkiye'ye askeri yardımın hiç bir zaman bir lutuf olarak venlmediğını soylemiş ve «Kongre, Turkiye'ye askeri yardım göndenlmesine devam hususunda derhal tedbır almadığı takdirde, Batının guvenlik çıkarlarının tamir kabul etmez şekilde zarara uğrayabileceğıni» İfade etmistir. Kissinger, Kıbns konusunda, Türk Hükümeti ile yapılan temaslarda geçen ekim ayında bır geüşme kaydedildiğini, ancak Kongre'nin askeri yardım konusunda bir tarih tesbit etmeslyle güçlüklerin arttığını ve böylece görüşmelere başlanmasına engel olunduğunu sövlemiş ve şöyle devam etmiştır. (Devamı Sa. 1, 6ü. i de) Cemal Sağlam yazı ışlen mUctUrlerlnden Ceroal Saglam erken vaşta bldügU için. onunia uzun çaüşma olanagım bulamadım özeüikle partıcı gazetea olarak o çetin mücadele vıllannda kendisını faz lasıyle ıae verirdi övle sanıyonım td. erken vaşta öimesinin nedenlerinden oın de Ulus kapandjktan sonrs veniden cıkmaya başladıgınâa bem vazı ısleıi mudürlügünU, nem de mUessese mUdürlüğünü jok dar bir kadro lie kendı Uzerine almıs olmastydı Cemaı Saglam'ın particUlgl çok agır bastıgı için önem verdigi bütün sıyasal sonuşmalan sayfa sayfa dizğıye gönderirdi. Ulus'un BaşmUrettibl Sahap Usu, ıkide bir vukanya çıkar «CemaJ agabey. saytalar doldu. SıSmıyorı derdı. Fakat CemaJ Saglam. gö* ztinü önündefcl vazıdao kaldırrraya bUe eerek gonneden <Sığar sıgar. merak etme» derdl Fakat sonunda ıyı oır teKnlsyen oian Şahap ustanın aedlfeı olurdu ve gece cahştıgım sıralarda biz. sabaha karsı birkac saatımi n de, genellikle gazete savtalanns sıgmayan dızllmıs vazıları kısaltabitmek ıçm narcamak ıo ' runda kahrdık. Polisin öğrencilere karşı tutumu kınandı 14 SENDÎKA TEMSÎLCİSÎ, ADYÖD'ÜN MAHKEME İZNİ ALMADAN BASILARAK ÖGRENCÎLERİN GÖZALTINA ALINMASININ 12 MARI SONRAS1 POLİS OYUNLARININ GÖRÜNÜMÜNDE OLDUĞUNU BÎLDİRDtLER ANKARA Sosyalîş Sendıkası ile Kimyatş, Baysenls, MadenIş, Petkımlş, Turkiye Gıdaîş, Basınlş, Çağdaş Metallş ÇapaIş, AsIş, TekI«. Hasts. Tek Banklş, KoyseIş sendikalan nm temsılcıleri dıin ortaklaşa düzenledıklen basın toplantmnda polisin Devrımcı öğrenci Der neği ADYÖD'ü mahkeme izni olmadan basarak 162 öğrenciyl gozaltına almasımn 12 Mart son rası polis oyunlarının yenılenmesl görünümünde olduğunu « • leri sürmüştür. Sendika temsilcileri, konuyla U gili görüslerini çöyle ifade etmis lerdir: •Öğrencilikle ve isçilikle ügisi bulunrnayan, eli silâhlı kendileri ne komando diyen ve emperyalizm le bütünlemış, yerli tekelci burjuvazi tarafuıdan beslenen bu faşist uşaklarının saldınlan, TRT ve burjuva basını tarafından sağsol çatışması l&fları arkasında gız lenmektedir. Ustalıkla tezgâhlanan bu oyun la, halkımızın dikkati ülkemızın temel sorunlanndan yanı sdmürüden, baskıdan, bunalundan, pahalılıktan daha talı sorunlara çekılmek ıstenmektedir. Devrimcı öğrencı gençliği, halkımızın kurtuluşunu, ışçı sınıfının yanında mücadele vermekte gor mektedır. Faşızan saldırüar, bu devrimci gücü, oğrenci eylemleri sınırları ve üniversite duvarlan içinde hapsederek halkınuzdan koparmayı amaçlamaktadır. Biz devrimci sendikaiar olarak, faşistlerin üniversitelerde ve ıj yerlerinde giristikleri kanlı saldı rüara karsı, devrirnci gençlıkle isçi sınıiımızın kurtuJuşu doğrultusunda orouz omuza kararlı tutum ve dırenişı göstereceğimizi haikımıza duyururuz.» Bırbırını izleyen banka soygunları halktan çok polisi şaşkına çevırdı Selâhattin GÜLER Bakırköy tncirll asfaltı ttze j rindeki TUrk Ticaret Bankası ı şubesınl öncekı akşatn soyan silâhlı kişinin soygundan sonra bir mınibüse bınerek kaçmasıyla meydana gelen olay tstanbuUulann zihlnlertne, asayış yönünden büyük bir soru işarettni aa> mıştır. Şımdi en ilglsızlnden en yetkihsıne kadar herkesin ortaya koyduğu düşüncelerden özetle su anlam çılayor: «Adam sılâüla Dankaya girıyor, soygunu vapıyor, sonra da geemeğe giden bir vatandaş gıbi mlnıbüse bınerek uzaklaşıyor. Polis, Suadive'dek! banka soyguncusunu vakalamanm rehaveti içinde ikıncısı ile karşılaşınca telâşlanıyor Binndsınde oldugu gibi iktncistnın de sırtına «Bunu bır anarsist vapmıstır» damRası vunıluvor.» Bu arade siyasl polisle asayis nohsı vıne cekışıyor Ikı banka sovptırıun ftvküsü polıs soruşturmasi vontinden çok ü?ınc ^rRU tun koordıne çalışması tamamen durmuştur. Sıvasi polıs sefleri f tlk soygi'nun »rrtındün elsi7)*r (Devamı Sa, 1, Su. S de) Altı mîlyon Yunanlı ülkede yeniden Krallığa dönülüp dönülmeyeceğini bugün saptayacak (DIS BABKRLER SERVİSt) ATİNA Yunanistan'da, Kral lık rejımine dönülüp dönülmeyeceSlnl saptamak amacıvla altı milyon »eçmen bugün sandık başına gıdecektır Rejimin çeleceğin] bellrlemok için yapilaeak halk ovlamasıyla UffiH oropaganda süre«l lse, Cncekl gece sona ermıstlr Referandum ile llgll) son propaganda konuşmalarmı eskl Kral Konstantın ve Hukuk Pro fesörü Yorgo Kumandos ön(Devıuru Sa. 7, Sfi 1 de) ı (Devamı Sa. T. Sfı l de) Cumhuriyet KADIN EKİ Yüksek Okullarda ders geçme sistemi konusu ocak başında çözüme bağlanacak ANKARA Mılli Eğıtim BakanJığı. Akademılere bağlı yuksek okullarda dprs seçme sıste ' mıne dayalı olarak hazırlanmak ' ta olan jonetmelik çalışmalarının llerledığinı, ocak ayının ilk haftasında toplanacak Koordinasyon Kurulunda bu konurun incelenerek kesın. bır çözume bağlanacağını açıklamıştır. (Devamı Sa. 7. Sü. S de) f NADİR NAüt BUGÜN GAZETEN!Z:ri İÇİNDE BULACAKSINIZ.