Katalog

CUMHURlYET 9 Kasım 1974 Nedense bu dJeıcçe sozcu*unden tıksınınm s»nkx olmajacPK ışler>n sımgesıaır Hemen gozumun onune bıtmez tukenmez *ararmıs solmuş, sucışmış unutulmuş bır tomar ıcağ t arasında yıpranm ş bır bo\nu bükuk yaprak gelır Ama bunsuz da bızım memlekette ı$ yurutmek olanagı >ok ur Onun ıçin ben de dilekçeye sarılınak zorunda kaldım Yalnız tek umudum dıleKçeml resmi bır makama degıl de, hemşehrılenme v e n y o m m ondan Onl~ı anekçe acısım çok çektikleri içın, benimkinı nasıraltı etmezler s&nıjorum. Düekçem şoyle Istanbul'a Istanbuliuıara ıstaubui'u sevenlere, yerleşmek ıçın Istanbul'u seçenlere, gezmek jçın Istanbul'a gelenlere, gelıp en guzel yerlerınde kok salanlara burada dogan, burada büyü$en, suvunu ıçıp havcsını d ğ e n n e çecen ourada okuyan, burada gelışen, burada yaşayan, burada çalışan, burada kazanan, Dursda konaklayan. buranın tadını çıkaran buranın safasını suren, buranın artık hemsehrısı olan herkese seslenıyorum, bir azıcık kulak verın Bu eşsız kentımızm, guzel CSKÜDAR'ı seyreden kıvısında bın oyuk gozlü bır ıskelet vatıyor Bu satırlarla sıze altmıs beş yıl once yaktığımız bır sarayın kemiklerinden. kalıntılarından soz edeceğım Yanalı yıllar geçtı, meşrut:yet cumhunyet o*du Nıce nukumetler bırbınr» izledı Ama hıç bırırun gozu bu yangın yerine değmedj Aslında her şeyı hükumetlerden beklemek bır güçsüzluğun, dzüne güv ensızlığın ta kendısidır onun ıçın ben, o çıkmaz yola hıç sapmadan bütUn mühendıslerı hesaplanyle, butun mımarları bılgılenvle buton duşunurlen beyinlerıyle, butun yazarları kalemleriyle, bütun zfnginleri yüreklerınden kopanlanyle butün 'Oksulları yok olanı aşan cömertükleriyle, bütün ratandaşları bırer tuglalanyle, bütün Isumnulluları bır pünluk ı$guçlenyle bogaz kıyısındakj bu çi'kin yangın yerının onanlması ıçın jaıdıma çegırıyorum Biz bu şehırde üç mılyon olduk îçirpizde nıce guçlu, zorlu, çetın kollu, tuttugunu koparır seçkın ınsanlarımız var Bu başanlı KIŞIlerden bırinın onderlığınde bır ımece seferberlığıne koşulahm, önce el bırlığıyle şu balcuran tarlasını yolup temızleyeıım. Istanbulluya Dilekçe Muhsin ERTUĞRUL büyümüş de tek bır göz olmuş glbi Sultan Ahmed'ın sulun nunarelerınden başlayıp Ayasofya' yı lımanı kucaklıyarak Kızkulesıne bır an ayı rarak, bu guzelım Boğaz*ı, hani şu bizım çırkın leştırmek ıçın elımlzden gelen her şeyı, hatta komur deposu bıle yaptığımız dıllere destan Boğaz'ı seyre başlar tşte bu yabancı gozler bıraz sonra yuzkarası gıbı bırkaç leke gorecektlr Bı n Çırağan Sarayının dokulmüş dışlerl arasından sıntan duvarlar, ötekı de vurdum duymazlıgımı zın sımgesı olan ocak kurumundan ve ısten bır anıt gıbı yükselen komur yıŞmlan' Bu görüntu karşısında ne dersiniz? Dünyarun en değerlı inci dızısı arasına bır elleme komıirü asan zevksızliğe sız ne buvurursunuz' Ben dıvorum ki «YETER<» Bütün Istanbulluların çabasıyle, el birll ğıyle Boğaz'ı bu karabasandan kurtaralun! arasmda değerlı taşlar kadar hoşa glden güzel başlar da vardı Yurt içınden dışından, esir pazarlarından satın alınan, ya da yuvadan koparılan genç kızlar sarava sunulur, bunlar kaderlerıne, bıraz da guzellıklerıne gore ya Padışah doşeğıne, j a da şehzacfe koynuna duşer, tazelıklerl solduktan sonra da azat edilerek kolelikten kurtulur, şehırde uygun bır eş bulununcaj a kadar, saray yasamından orta halll bir eve geçiş suresını, çeyiz sandıkları arasına Edirne' nın misk sabunlanjla zamanın kokusu çoban etıketlı Mıkado lavantası konularak hazırlanırken bekleme çılesini ÇıraSan Saraymda kalfalar, kızağalar emrinde doldururlardı özellikle Sultan Murad'ın olumunden sorvra bu sarav, es'r saravlılar içm bır bzgürluk simgesi olmuştu Sarayda esir duvgusuvla günlerıni bilinme\en bır yazgıva akıtan genç cariyeler için Çırağan'a varmak, oratfan da sehre çıkmak katlanılması guç uzun bir \olculuk zor bır atlama taşıydı ama gene de ozgurluge kavuşma kervansarayı sayılırdı. Tahtın tek «oz sahibl olduğu donem yerıni Mesrutlyet'e bırakınca geçmışın ozgürluk kalesi olan bu saray «Mıllet Mecllri* olarak *eçıldı tşte o saman bu saray, olüm cezasına çarpılmış gıbi 1910da gunlerce cayır cayır kendini yaktı Bovlelıkle sanki kaderin görunmez eli Alı Suavi'nın ocunu almış oldu Ben, bır dev dllı gıbı bembe^az riuvarian valavan kıztl alevlerın, çatırtılarla çokep çatıdan tuten kara dumanların tanığıvım tste Kıı dilekçenın konu aldığı savarın çok kısa tarihl. Bu geçmiste gbgus kabartacak tek sayfa bulmak guç Daha \apıhrken sarav hazinesinın gereksiz çarçuru gıbi gonilup vıllar yılı halk dılincfe birçok söylentıye konu oldugu İçin mı nedır her vançında olduğu gıbı bılgısızlik, sorumsuzluk yuzunden vandığl gunlerde bu saraya pek acı duyulmadı Belki bugune kadar hıç kımsenin onarmaya el atmamasınm nedenl, bilinçaltı kalplerde yatan bu kin, bu acıma voksunluğudur. O gun bugun Boğaz'da bir dişlek tunemektedır Ne olmaz kı' önce Istanbullu jrüzünün karasmı sılmıs olur, alnı agarır Onardığı bınayı ıster gençlık kurumu, ıster ıçınde konserler, oyunlar verılen, resımler he>keller sergılenen, uluslararası kongreler duzenlenen bır guzel sanatlar merkezı, ıster şaırler, yazarlar bırlığı, ıster bılgınler evı, ıs ter Sanayı Odası, ıster tuecar kulubu, ıster esnaf loncası ıster sendıkalar toplulugu, ıster butun ha yır derneklerı ıçm kullanır Dahası var Memleke tın egıtımme en buyuk yararı dokunan bır bılgın, Istanbul ıçın en guzel şıır yazan bır şaır, en guçlvi roman veya oyun yazan bır yazar, Istanbul ıçın Opera ezg leven bır bestecı, bır buvuk ressam, Istanbul'da o >ıl en guzel bınavı vapan bır mımar, Istanbul a ıkıncı boğaz kopmsunu kuracak bır muhendı^, şehre çok yararı dokunan bır bemşehn, o vü en çok çâlısan bır ışçı, en durüst memur, en terbiyeli pazarcı en başanlı oğrencınln aılen, vorulmak bılmez bır ı gat bu çatı altında bır yıl sa fa surmelı Btırası bır çeşit seçkınler bannağı olmalı, goğsumuzu kabarta kabarta şu gorduğunuz Istanbul sarajmda bu yıl Profesor Ramazan tsçı Bayram, şalr Recep Irgat Şaban. P.omancı Ahmet, bestecı Mehmet oturujorlar dıyebılmelıyız. Ben oldum bıttım SARAY sozcuğunun kullanılmasından yana değılim, ama tek bır amaç uğrunda bırleşen, bır kalıntıdan onarıp bır baş eser yaratan Is tanbullu, boyle bır saraya hak kazanır kanısındayım *1 ÜLÜSÇÜLÜK ? azı gençler ülkemizdeld kuçuk fasıst partislnin yönetımınde komando talimleriyle yetistirılıyor, sonra da saga sola baskınlar yapmak tçin kullanılıyoı^ lar Yasa dışı zorbaîıklara gınşırken yurt yararına bır evlem surdjrduklerını sanıvorlar bu gençler Aralarındakl bılınçlı satılmışları bır vana bırakırsak, çoğu «mıllıyetçı» olduklarına ınanmıslardır. Eskl devışle «milliyetçılık» yenl deyişle culusçuluk»un anlamı nechr' Her kavram gıbı uluşçuluk da zaman ıçinde v e yeı^ yuzunun çeşıtli vorelerınde anlam degıştırir Formoza'nın egemenı ıhtıvar Çang Kav Sek'e sorarsanız, katıksız bır ulu«çu olduğunu idriıa edecektır tspanva Dlktatoru Franko kendıne çore pek mtnan bır ulu^çurtur Fıdel Castroyu, Mao Çe Tung'u Ataturk'ü, Ho Şı Minhi ulusçu lıderler arasında saymak gerekn Bızım ulusa! Kurtuluş Savaşımızda cephenın tki yamndaki iki savaşçı da ulusçuvdu Mehmet Ben ulusum İçin »avaşıyorum. dlyordu. Ispiro Ben de ulusum içın savaşıvorum. dlyordu. Acaba ıkısinın ulu^çuluğu e«değerli mivdi* tngıliz subayı Afrika'da, Hindıstan'da, tngıliz ulusu yararına gorevlni surduruyordu Ama bir somurgecıvdi o „ Nazi subavı Alman ulusunun vücehgine tnanmıstı, ama ırkçılığa kapılanan bır ulu^çuluğun peşındevdı Uluşçuluk önce Batı Avrupa da burjuva d e v r i m l e n y le bırlıkte fılızlenmıs bir ıdeolojidir Ulus, dil birlıği, toprak bırlığı, ekonomık yaşam blrlıgi ve kultur birlığine davanan bır toplumdur Bu bırlıkter. rtogan ruhsal blr bıçımlenme, tanhın bır kesımınde ulu^u oluşturur Ama bır ulus, hangi tarih kesımlnrfe ve hangı koşullar altında olusmuştur? »orusuna somut cevap aramak gerekır. Türk ulusu hanei koşullar altında oluşmuştur' »orusunun somut cevabını aradıS'mız zaman da Turk milliyetçılıgınin ne demek olduğu ortava çıkar Hepımızın bıldıgı gıbı Osmanlı tmparatorluğunda çeşıüı mıllıvetler yaşardı Arnavutlar, Araplar, Rumlar. Ermenıler, Sırplar, Kurtler Yahudıler Bu topluluklar arasında uluşçuluk akımı Batı'dan gelen etkılerle gelışmıştır Osmanlı lmparatorlueunun yan somurge durumuna dııstuğu donemde tıcaret, Rum, Ermenı Yahudı ve benzerlerının elmdeydı Turkler, feodal ıllşkılen asamıyan bır toprak durenınde. aga. bey, aşıret reısı egemenlığmde boluk porçük topluluklar halmde yaşar ve toprakla uğrasırken çe'itlı Hristiyan toplulukJan, kapıtalıst emperyalızmin ülkedekı komprador burjuvazısı olarak gehştiler Bu tıcaret burjuvazısı gelıstıkçe, uluşçuluk akımına açık bır ortam sağlandı B Bunu Kim Başarır? Bız ! Bız kım' Ben, sen, o 1 Bız hepimiz' Bızım bır hastalığımız var Her şeyı devlet'ten, hukumet'ten beledıye'den beklerız Ben diyorum kı bu konuda bır ayrıcalık ol^un Devlet'uı onayından başka ona bır ağırlık yuklemıyelım. Benı, senı, onu, bızım hepımızı jonetecek bır ısbılır onder bulmak gerek Gerçekte bızım tecrubelı bır kafa çevresınde kumelenmemız gerekıvor. Bırçok önemli olan onarma görevınin kurmay b a v kanını seçmenuz Istanbulluya duşen en ağır, en zor gorev. Ben tek başına bıle, bundan daha buyük işleri başarmış bırkaç Istanbullu tanıyorum Elverır kı bunlardan bın lutfedıp bunu benımsesınler Onun onderlığinde parayı pulu ışı gucu bu onarma go revmın tümunü btanbullular seve seve (tetlerıne alabılırler. Devlet vardımı olmadan bır sehlr hslkının da bır şeyler \apabıleceğinı gösterelım Bu bır hanı hajal değüdır. Beşvüz yıl once, bugünkü Ueri teknık gozunde bıle bır mucıze savılan RUMEL.1 HtSARI'nı kısacık zamanda Boğaz kı>ısına dıken bır mılletın torunları gerçekten yozla'madıysa, bu onarımı kısa bır surede başarıp, boğazı yenıden susleyebılır Elverır kı bız, kırk yılda bır değıl. bejyüz vıld» bır, paçaları sıvayıp yüzajartıcı bır amaç uğrunda birleşelim Bu. Istanbul içuı müll bır eyleme geç'ş yarışması ol«un! Kara Kaderler Yurdu Sultan Abdülmecid saray muraıi Nıkogos Kalfaya Bogaz kıyısının bu en gözalıcı. cıcıli biclll sarayını yapmasını emrettıgı gun, her halde bu binarun ne acı olaylara sahne olacağını kestıremezdı Ne yazık ki kendısının degıl, sonra gelen Dadışahların da bu sarayda rahat oturrnalan, mutlu günler sürmeleıi bır turlfl kısmet olmadı. O zamanın parasıyle ıki milyonu aşkın altına, bugünun hesabıyle bırbuçuk mılyar lıra ya mal olan bu güzel saray, sonunda tahttan ındınlen Sultan Murat'a bır sürgUn bır zından oldu tmparatorluk tanhıne de CIRAĞAN SARAYI, safa sürJlen bır yalı gibı degü, çile dol durulan, ışkence çekılen bır hücre sayfası gıbi geçtı Hele o ıftıra döneminde. birıcik tutkusu her ılericinin boynuna bir ilmtk atmak her öagürlukçUnUn bacağına bir taş bağlamak olan saray koruyucusu yedısekız Hasan Paşanm kalın bastonuyle kafasına vurulan Alı Suavi'nın orada öldürülmesı bu guzel sarayın havasına ölum ve kan kokusu kattı, alnına da silınmez uğursuzluk damgasını dagladı Imparatorluk gunlerinde goze girmek için, külâh kapmak için, rutbe almak içın, ihsan koparmak için saraya gonderilen çeşıtli hedıyeler Kıyıların Önemi Her beş dakıkada bır Boğaz'dan yabancı bır Itemı geçer Isterse bu gemı binlnci kez Bogaz'dan geçsm. butün içındekiler, yolculan bır yana bırakın, sıntınesındekı ışçıden, ocaktakı atesçlden makınesmdeki vafceıdan, mutfagındaki aşçıdan vamağından karmralarındakı mıçolanna kadar butun gemıc 'er guverteye fırlarlar, saglı sollu. ıkı geçelı parma^l k'a a VBS anırlar dunyanın mncı gerdan'ığı» dsdıkleri bu essiz kıyılan, turıstlerle beraber bır kez daha görmefc içın durbunlere sanlmar, koskoca gemınm gü vertesınde çıt yoktur, bır suskunluk başlar, kımse kımseyle konuşmaz Butun goiler bırleşnuş. BU YOL ÇIKMAZ.. OKTAY AKBAL Evet Hayır fff A zmlık değıl gerçek anlamda çoğunluk hukümetı olaI I A calc Ecevıt ın tek başına kuıacağı bir kabine» dıye " " j a z m ı ş t ı m bırkaç gun once Ecevıt, ulusal bır lıderdır bugun Mınlbuslerın camlarıida, kahvelerde, evlerde reıımleıı asılı bir kışı. Sokak koşelerınde buyuk boy fotoğraliarı satılan bır devlet adamı Sanırlar ki bu glbi işleri CHPlıler tertıpleıler Oysa gerçek o>le değıl, ulus sevgısinden, savgmndan, guvenınden baglandı ona Tek umut rfıye Blre> olarak bır duşunun, bakın şu polltıka ortamına Şu partı hderlerırvden olusan ust kadroyu tek tek bir Incelejın.., Goz doldurur, guven verir btri var m ı ' Hepsini joyla ya da boyle denedık, tanıdık, nedırler necldırler, neye yarar ar j a da varamazlar, ogrendı* Bır Ecevlt var butun bu Mradan polıtikacılar yığınının ustunde kalan Halkın ona bağlanması boşuna değıl Adım başında resımlerlnin, kıtaplarının ııtılması, nereye gitse coşkunca alkışlanması bundan „ Bir zamanlar CHP, kendi propaganda brosurlerini bile doğru dunist dağıtamazdı Bedava verırlerdı kımse yuzune bakmazdı Bugun oyle mı y a ' Zorla olmaz bovle şeyler, hukumet baskısıyle, parayla yapılmaz Ecevıt, ulusun tek umudu ıse, bunu yarattığı guvene borçludur Bir ikı ay içınde bır erken seçime gidilseyfl ulus çoğunluğu oylanvle Ecevit'ln hderi olduğu bır partivı ısbaşına getırecekti Meclis'te tam bır çoğunluk saglayacaktı Bunu otekı partiler de bıldıklerı için her çareye başvurup zaman kazandılar, Ecevıt'i Mpratmak içm ellennden gelen herseyı yaptüar, halâ da yapıjorlar Butun bunlara rağmen E c e v t gıttikçe buyuyor; onem, değer kazanıvor Bunda Ecevıt ın paM var elbet, rma karşısırvdakı becerık«ız, zekâ yoksulu polltıkacılann payı doğrusu j » daha da çok' Ecevlt'e saldırdlkça, Ecevıt buyuyor ulusun gozunde . Haksız saldırılar \ anlış saldınlar bunlar bıraz aa ondan Bugun Turkiye'de Ecevit'in karşısınds yer alan hderler gerçek anlamda birer devlet adamı olmaktan çok uzak klsllerdır Ne yapacaklannı bılmiyorlar, hatta ne du1 şuneceklerını, nasıl duşuneceklenni bıle . Işte Bay Demırel... Ecevıt ın kendısıne sunduğu dokuz onerıye gunler geçrıkten sonra olumsuz yanıt vermeyı bır başan Kendısı hukumet kurabdırmış. ama şu »u |U koşullar f?M,or' gerçekleştırüırse' Kuracağı hukumet, komunızmle savaşacakmıf' Bu sozu sovledıler mı çok onemlı bır ı? yaptıklarına ınanıyorlar Ulusu da bu gıbı sozlerle uyutacaklarmı sanıyorlar Evet halâ bojle sanıyorlar Kım verıvor Demırel'e hukumeü kurmak gorevını kım önunla ışbırlığı yapı>or' Son haftalardakı tutumu, davranı^ı sozlerı Bav Demırel ı kamuovu gozunde en afağı bir dıızej e ındırmışür. Boyle bır kışıden ulusa hıç bır zaman yarar geljnejeceğı kanısı ıyıden ıvıve kesınleşmıştır Ya Bav Bozbevlı* Demırel'den kalır yeri yok onun da' Kendını .demokıaük sagcı. bır partmın lıderı savıvor Demokratık tol bır partı olan CHP ıle ışbırlığıne yanasır gıbı yapıyor, sonra yan çızıyor, en sonra da baknor kı Demırel ^dar bolge» seçım yontemınden \ana ne olur ne olmaz dıverek CHP'yle işbırhgıne ya naşıvor Seç.m koşulu olmadan bır ışbırhgı yapmaktır onensı' DP CHP ışbırhgı en azmdan MSP CHP ışbırlıgıne benzeyecek, bcîkı ondan da bet°ı olacak CHP hderı boyle bır ışbırlığı onerısını haklı olarak reddedıvor Boylece Bav Bozbeylı de kamuoyu onunde hak ettıgı ^anıtı alnor Ötekılerın bunlardan kalır yerı yok' Hepsı bırbırını aratır çeşıtten kuçuk. bacerıksız, başarısız polıtikacılar . Bır Ecevıt var o'tada gaven veren, ulu un ı^mudunu kend.nde toplayan Evet bugun bır «eçım olsa ulus bujuk çogunluğuvla Ecevit'in partısıns o^ verecektjr Bunu bıldıklerı ıç n vanaşmaz'ar seçime Ne ışbırlığı ederler onunla ne karüisında bır ortakhk kurarlar, ne de CHPnm bır azınlık hukjmetı ku'masını doğal karşılarlar' Pekı ne ıster bunlar' Ne beklerler ne umarlar* Bır mantık var mı kendılenne sağcı adını veren parflerın lıderlenn turumunda* Kendılennı .mıllı\etçı» dıve anan, ulus sevgısııu kunselere bırakmayan bu kışıler Tuıkıve tarıhının en bunalımlı donemmde venı jenı çıkmarlar varatarak ulusumuzun tek umudu Ecevıt'i bal<alâyarak .rnılll» konulara kaışı ne denlı dujgusuz, ılgısız olauklarını açıkça gostermışlerdır «Manzaraı Umumıye» budur ışte' Herjey hepımızın gozu onunde olup bıt'vor Yargı Turk ulusunun ırsal nüfusun kentlere akım, çağımızda toplumsal yerloşmelerde çozum bekleyen büyük sorunlar dogurmus ve düsen degışıklıklenni amaçlayan siyaSRI atamlara neden olmuştur Bugün Ulkermzde olduğu kadar, dunyamızdakl tum kentsel yerleşmeler, ınsanın doğası ve kendı toplumu ıçinde mutlu şekilde yaşamını sürdurecek »ağlıklı çbzümlerden çok, kısır tuşısel çıkarlara bnceük veren, .n ttsuz ve mekanık gellşmelere yol açmaktadır Bu ilkeye dayanan zamanımız şehırcilıgı, sırf maddî çıkarlan gözeten, yozlaşmıs bır yerleşme düzeni ıçındedır Banu önlemeyi amaçlayan sosyologlar. şehırcıler düşünurler ve aynı düşünu paylaşİi kışiler, kenUerde ve inaddî cıkârlan deftll Kent Toprakları Ve Metropol Yönetim K KENTLERİMtZDEKÎ (ÖZELLÎKLE GELIŞME BÜYÜK CMA KENTLERIMlZDEKI) ALANLA TCAMTTT A9TTHTT VTAT T VTT VFPFT TTAT.T.t) BELEDtYELERÎ ÎÇÎNE ALAN METHOPOL YÖNETÎME DOGRU GIDILvrFT tr»tP ler' »onucu anormal artışlar gös termesıdır Geçmıste 2550 bın nüfuslu kenüer a«rlar boyu fure lerde kurulurken. bugün IS ilft yülık bır »üre aynj yogunluk20 U k l b i r k e n ü n k u r u l n > M 1 *» ** olmaktadır. KÖKNEL Ittanbul Şehirliler Derneji Baskanl Buna somut ornek oUrak lıtan u « M t e r e b l l l f l z Bugun 3,5 mU yon'a yaklasan kent nüfusunun 1980lerde 5 mılyona eriseceği he aaplanmaktadır Bu süratli nüfus artışı. bugün Istanbul'da blrblrln d e n d ° 8 a l yerlesım bölgeleri olabulunman k a v ı r m a y a o l a n a k yan 32 beledıyenm doğmasına n«den olmustur b u l Tarıhe bakıldığı zaman Yunan mılliyetçilığini sfirekli olarak tngılızlerın destekledığı ve besledığı gorulur Bır raslantı değıldır bu Osmanlı mülıyetlerı içınde, uluşçuluk konusunda en geç uyanan Turkler olmustur. Bu uyani}, karsısında kapıtahzmın ernperyahzmını dusman olarak buldu. Bu düşmana başkaldudı. Bızım Ulusal Kurtulus Savasunıztn lngılız Yunan beraberltğıne karşı türdurulmesı, ulusçuluğumuzun nıtelığını ve anlamını da belırler. Mazlum bır ulusun. emperyalızme ve kapıtalızme ba^kaldırmasında oluşur, yoğunlaşır, gelifir blzım ulusçuluğumuz. Ataturk ulusçuluğu ıste budur Yunan ulusçuluğu ıse kokenınde kapıtaUzmın emperyahzmı elıyle desteldenmıs, uydu uluşçuluk blçiminda gelişmistır Bu keauı gerçek Ulusal Kurtulus Savaşında karşıkarşıya gelen tıpıro'nun ve Mehmet'ın gerçeğıdır Buna rağmen Ikıncı Dun\a Savaşından sonra Türkıye, Ataturk ulusçulugundan kopanlmış, kapıtalıst emperyalızmın ıstedığı uyduculuğa ıtılmıstır Şımdı sağda, solda zorbalığa heveslenerek uluşçuluk yaptıklarım sanan komando gençler, CIA'nm oyunlarına âlet edılen bır uluşçuluk anlayışının güdumundedırler, ve çağdaı uluşçuluk anlayısına rumden ters dusmektedırler. bn ^T dırler Bu nedenle PROFÎTOPOLÎS (çıkarcüık kentlen) adı altında birçok kenUerde sendler duzenlenmektedır Nıtekım 15 mayıs 1974 tanhınde îstanbul'da da Devlet Guzel Sanatlar Akariemisinde Türk • Alman KUltur Merkea tarafından boyle bır sı gl ıle bırlıkte bılimsel bıldınlerın tartısüdığı bir açık oturum du lenlennuştl. Esasta tüm bu sosyal davra n ı s l « ™ « 1 ^ ekononük Mdenl e r yatoıaktadır özellikle geüsm e y°^<^ olân ülkelerde ı n s « t ""nyU™' 7** iÇi Gayri Safl m ü i Hasılada (GSJ^JJH) önemU P*y» ***&*• O y » bu sektördeve yabancı finans nopigelişmesinl, arsa spekülâs yonunu büyük ölçüde engellemek*&*• BUyük kentlerımizın merkez kesimlerınde bazı arsa bedellerinin son zamanlarda yapı maliyetımn üzenne çıktığı bır gerçektır. Arazl fıyatlarmın süra'le artması karşısında inşaat kes«mi de ınaar talımatlanru zorlıya'ak ... . . . yapı yüksekliklertai arttırmaya çalışmakUdır Kentsel yaşantıdata «lnsanoü» sosyal düzen degljlklıgml amaç»ayan siyasal akımın genamde arsa spekülâtörlerine narşı yapı sahipleri ile inşaat sanayii finans kapitalının, ortak çıicarlan yat maktadır. îm«r ve Iskan Bakanlıguun kent topraklannın spekulâsyona olanak vermiyecek bır statüye kavusturulma« ve kentlerin gsHŞme alanlannın kamul£4,tınln ı a sı ile illşkin çalışmalan Ulkemızdekı hızlı kentleşmenın doguriu ğu gecekondularla duzansız bır dunımda olan yapı potansıyellerını, ınsaat sanayu ıçm elverışlı bır duruma sokarak, O S M H ' deM payını arttırmayı büyük ı\\ çude amaçlamaktadır ısgo yüma kıyasla 19T0'te nüfus ] , „ ıo binl ajan Istanbul'daki ye rel beltdiyelerın sayısı 19'u bulBüyük Istanbul kenü çevretlnd. kdmelenen yerel ıdare binml.rinm «Beledıye. koy ve benzerlerinm) belh bır gelısme alanı içınde, «erek bolge plânı. gerek Khlr plânmın uygulanmasınd» bir araya gelerek ana hizmetlerin «öv tkl v e " y* uvgulama bakımm d a n b l r e l d e n yapılmasını saglam s k «*«re daha ust kademed» bir Metropol Idare altında bırleşmele " kac'nl\mazd" Ancak bundan önc * " içındekl bağunnx baledlyelerın bırleştırılerek tek beledıv e halmde çalıstırılması konusunda yapılan teklıf. Belediye Mec lısınce reddedılmıştı Buna neden olarak da merropolıten beledıy* sıstemınm, Istanbul Merkeı B«ledıye orgiırünün çalısmalannı en emperyalizmin türkiyeye girişi orhan kurmuş ı dıf tieor«tı v« trmir / "" r ov<J n demıryo'u / h»giti| »ermav«6 ve botı onodo uda tanm n g«tlşm»»ı / bortHa ve s gorta s f^et tr nm g«I şmatı ' kote t caret mgılızler n toprok sah bt olmolan / »CV»Y d« mg t z sernc c^ emperyalzrnn kan to st ı şkıler s n ge şt rmesı / tcpervol st guc er orası cai'^^o / fybtriıkct burıuvcuı vu ng •> tmptrynnzm ı!i(kı!«n / fro«*z oyjntan / a rrm emper^o «zrr n n ustufllufiu 8te Qtç trttti «aıperyoi zm n ctmsı o t nHa ckoftom n n tfk yonfı g« ışm##t / poiartonna boğımUlığ n &onutlon / ıçmde inşaat tanayıınm yurt ıçı GSMH'dek. payı % 1 oranında azalmıstır Oysa toplam m us artısı yılda % 2.7 cıvarındadır Mesken gelırlen hasılasmın vurt ıçı GSMH'dakı payı, 1969'da % 5 2 iken 1973'te °o «,2'ye duşmuştur Son on yılda yapı malzemesi fiyatlarında İse, iki mislinden fazla bır artıs olmustur 1963'tekı fıyatlar 100 itibar edUırse, 1973'te 208,1 gıbi bir değere yukselmistır Bu son on yıl içınde ise arsa fıyatlan ortalama asgarı 10 üa 15 mıslı artmıştır Bunun en buyuk nedenı kentsel nufusun kır»al ntlfus |\ıc * " ' " Cal'S™larının aksayacajh ile" ^ulmuştur Oysa gerçekte Merkez Beledıyeyı çevreleyen yere! beledıvelerın pek çoğu bagım h d | r E l e k t n k SUı k a n s | I z a s y o n ş e h ı r y e r Btanbıipwer btı cvl no 21/1 aınkâra d ^ t m 5erş krtaoe.i buyıic snerm ıg ^lT bırb.rıne kariîims durumda lçl u l a ş l m h l n n e t l e n w î'deki 1 YÜKSEK MAKİNE MÜHENDİSİ VEYA MAKİNE MÜHENDİSİ Almanca, Fransızca, ingilizce lisanlarından birini gayet iyi bilen, azamı 30 yaşında. 2 YÜKSEK MİMAR VEYA MİMAR Teknik Muşavırlık Buromuzda ~ çalıştırılmak uzere, azami 30 yaşında, Almanca veya Ingılizco lisanmı gayet iyi bilen elemanlar aranmaktadır. Ücret tatmınkâr olup, bütün sosyal haklardan ıstıfade ettirilecektir. Ayrıca, Almanya ve Fransa'da staj imkânı sağlanacaktır. Muracaatçıların askerliklerini yapmış olmaları şarttır. llgililerin kısa özgeçmişlerini bildirir B« birleımeye engel olan ferÇ«lt neden ler, kentın gelisimini olumsuz »ekilde etkıleyen yerel Çikarlardır. Son 10 i l l 19 yıl içinde kırsal alanlardaki goçlerle nüfuslan suratle artan bu yerel Beledlvelerde dısıplinll bir düzen kur mava maddeten olanak yoktur nüfusln TEŞEKKÜR Eeunin doğumunu basan Ile sonuçlandıran ve bıze bir kız çocuiu bağıılayan Sosyal Sıgortalar Hastanesı Dogura Kiuuğın<l« Dr. Ülkü GECEER asıstan doktor ülkü Hacımuezzm l e asıstan Dr Guler Dolay ıle dogumun gerçekleşmesınde buvuk emeğı geçen ebe Hefıka Gunduz e servıs hemsırelen Fatma Gonul ıle Senen Çtfran ve engın vardımlarını esırgemıjen hastanenm tum personelıne teşekkur ederiz. SEN \ BLLENT Ö.\ Cumt r n e t 8779 1970 sayımına gore lstanbpl'da 10 bın ve daha fazla yerlerın 1966 layımlırıyle fcıyaslanması Beledly» Adı Istanbul Merlcez B t l c d i y e d ,m Sa?malcılar ,.„,.............,..., Kartal Maltepe Esenler Kocasınan Kuçukkov Pendık Safra Ümrgmve „ „... „,„..,.„.„,.,..„. „ „ „ „ ,., Mrrkez 1960 1 466 535 29 110 22 818 1 ' flHfi nuJus savımlan 1970 % lü 497 124 085 HJ 427 4^ ^S1! TEŞEKKÜR Kıvmeth eşım, sevgılı babamız, Erzurum ejrafmdan, Alemdarogullarından Dolavoba '. .............................. , * 14 81") 11 (152 3 482 41U3 5 216 13 963 3 479 7 224 3 "7(1 8 948 5 U71 3 025 1 002 3 295 4 689 35 J«l 321)18 31382 JU 3»4 30 293 27 494 25 504 22 969 22 160 22 U72 15 268 13 967 13165 II) 842 10 806 DARÜŞŞAFAKA CEMİYETÎNDEN Çemberlıtaş UaruşşaiaK» San'at uıugmınae ıvıVd.» Ahmet Banoğlu nun kolleksıvonunddn /nrstrlHiihi^K düz«nledığjmız (ATATÜKK'den Amlar bergısı, W K*L»WI ıv,* Pazar günu saat 17 3u'da açılaoaktır > e r » m tun «ÜF«.ıdır, D U Y U R U L U R . (Cumhuruer 3<771 Omer Lütfü SÜMER'in unutulmaz acılara boğarak 31 ekım 1974 pertembe gunu aımızdan ebedı>en avrılması uzenne bızlen yalıuz bırakmavan, merhumun son yolculugunda kabnne kadar rahmet eden çelenk gonderen evımıze gelerek veya telgraf, telefon v» mektupla buvuk acımızı pavlaşan muhterem dost, akraba, komşu ve arkadaslar'mza ve muesseseler» derın mınnet v« şukranlarımızı sunarız Esı St'KRAN SÜMEK ve evlatları Cumhurıyat 8780 İZOCAM A.Ş. Bankalar Caddesi Türkeli Han adresine müracaatları rica olunur. gizli tutulacaktır. Bu ferçekler, Uter istemet bu yuk kentlerımızd» duzen degı fikliklerini «maçlayan slyaeal akımlara neden oUcgktır Sr ljberal demokratik ulkelerrie «pekulagyOBunu onle fusun 76 miivonu banlıvolerde 64 mılvonu ise kent merkezlerıncîe vaşamaktadır Son on yıl da ıs hacmi banlıvolerde % 44 artmış durumdadır Eleman Aranıyor ürhangazi şantıyemız ıçln Çelık KostriKsvur ırı>«ıa!inda tecrubelı İ N Ş . Yuk Mtih ı lns Mühendısı <ev M U Mühı siuiftçaktır Mektup Ue muracaat eaıltnes' Adres: !>£.RİF A N T t L J.NyAAl fio ve %arı Lıe Dolmabahçe caa EU Iş nani, Kat i B s ş i f a ? btı Oraflk* Maya: 8588761 5 ' n d e öngomlen vapılaı y»p,| m 8 djjh Ukdlrde arsa ca hlpltH büyuk v«rf!llerl« karş kar»ıya kalmaktadırlar Bu rtedenU ABD'de imar bol eelvrl dııında kalan banliyolere buyuk bir f o ç başlamıstır. Nu i u r e t Su *" gelisme alanlannın kamulastınl ması sorununun perde arkası nedenlerin) ve yerel b«|ediytl«ri »Cine alacak bir Metropol y». netim thtıyarının zorunhıfunu rakamlarla kanıtlamayt çalıstık. 13) 876?