Katalog

CUMHURÎYET 3 Kasım 1974 » , tOK ÖMEMU İCAPlNlM , DAĞLAR KRALI Yazan: Edmond About Çeviren: Ali Strmen S«sl öyîesir» hostu ki, b*Hd de ne dedügml dinJemechm bıie. Tıpkı operada, nrüslgı duyup da sozlerı seçemeyen duıteyicilere benziyordum. Bu llk karşılasmarun anılan öylesine ean lı ki, o sm bir ke* daha yaiamam için gözlerimi kapamam yeUr. O gün doj» öyl» ırtoel, fök öylesine maviydi ki, çam agaçlannın »rasından kuşların şakımalarını duyuyorduk ve o jrlael gozler her küçük aynntı üaerinde ne^eyla dnruyordu. Kastiya köyü de, Kalviya Hanı giW oomboçtu. Küısenin girisindeki çeşmenin örrflmJe atlanmızdan indik. Teker tek»r bütün kaptları çaldık. Tanrı aşkına. bir tek can bile yoktu. N e papaan, ne muhatnn ertnde bir tek eaolıya ractladık. öyle görünüyor ki, önc* haflc sonra da devlet ve kilise otoritesi kayu bınüup gitmislerdi. Köyün bütün evlerı, dört duvar bir dam ve biri pencere, öbürü kapı görevini yerine getiren iki delikten ohısuyordu. Zsralh Di mitri ıki üç kapıyla beş altı pencereyi zorladı. Çocukcağız köy halkının evde uyfcuya daldağım sanıyordu. Bu çaba evlerden birınde kıvnlıp kalmış bır kedlyi uyandırmaktan başka. sonuç vermedi. Artık bu kadan da Bayan Sımons ıçin faz laydı. Nihayet kadın bir kez daha açtı ağzını yumdu gözünü, «Ben Ingfliaim dıye paylıyordu Dımitri'yı. benimle sürekli olarak alay edilıne sıne hiç katlanamam. Bir gesi vaadediyorsunuz, uçurum kenarlarında dolaştınyorsunuz bizi. Si ze yiyecek bir şeyler bulrnaruzı emrediyorurn? Beni açlıktan öldürmeye kalkıyorsunuz, yooo! Döndügumde sizi gerekli yerlere şikâyet edeceğim. Han da ögien yemegi yiyecektik gittik ki. kimse yok. Sizi buraya kadar aç açına izle meye razı oldum. Bir de ne gorelim? Bu feci köyün bütün saltinleri de gitmişler. Yooo 1 Bu kadan olagan degil. Ben îsviçre'de de gezdım delikanlı. Orası da dağ Ulkesidir. Ama hiç bir seyım eksık kalmadj. Her zaman vaktinde yemek yedım. Hem de alabahk yedim. Alabalık anlıyor musunuz?» Mary Ann annesini yatıştırmaya çalışıyordu. Ama yaşh kadın hiç bir şey duyacak halde değildi. Dımıtri dilinin döndügü kadar, köyün sakirüerinin odun kömürü yaptıklarını. işleri gereğı sık sık ormana dağıldıklaıinı anlatmaya çalışıyordu. Üstelik henüa vakit çok geç değıl di. Saat daha sekizdi ve on dakikahk bir yürüşle, yemek yiyebileceğimiz bir ev bulraamız mümkündü. Ne evi, kimin evl diye sert sert sordu Bayan Simmons. Manastınn çıftliği madam. Pentelik rahiplerinm Kastiya köyünün biıaz ilerisinde geniş topraklan vardır. Orada arıcılık yaparlar. Çiftligı yöneten iyi yürekli ıhtiyarın her zaman güzel şarabı, ekmeğı bah ve tavukları bulunur. Kuşkusuz bıze yiyecek bir şeyler verecektir. Hadi canun o da ötekıler gibi çekip gitmiştir. Gitmişse bile birazdan döner anlann ba kun zamanı yaklaşıyor, fazla uzakta defildır Keşiş efendi. Peki ne duruyorsunuz gidip bakuı. Ben yorgunum birşeyler yemeden tekrar ata binemem. Hanımefendi ata trinnMya ger«k yok, dedl Duaitrl tıpkı Mbırlı bir Tthber giU. Atlanmın şurada bınüop, y*y«n gldebillrta. Annesinin yerine Mary Ann karmr rerdi. thtiyar rahfbi ve arüannı bir an 6nce fönnek içtn cuı »tıyonhı. Dimitri atlan, çe^menin yanma bafladı. Kastiya tepelerine uzanan dik keçl yolunu tırmanmara başladık. Biz geçerken, füne^lemnekte olan kertenjceleler birer biı»r kmçıyor ve herbiri Bayan Simoos'un karg* aesiyle çıfbk ÇiğlıjJ» b»#ınnasın* yol açıyordu. Bu bet sesin 15 dakika süren konserindan soora nihayet, kapıl»n açık bır ev •• bir inaan fönnek mutlulufuna erdi kadıncağıa. Çiftlik kırmın tugladan yapılmıç beş kubbesi olan, bir köy camindeo ne küçük ne de bUyUk bir binaydı. Usaktan bakıldıgında Aotrusu hoş da görünüyordu. Dışı temij, içi pis; Bu zaton doiunun sloganıydı. Çerrede vite kadar a n kovanı görulüyordu. Bu lmparatorlugun kralı iyi yürekli ihtiyar İM, ufak tefek altmışbeş ya$larında en jakrak bir adamdı. Yu nanistan'ın bütün rahipleri, için kullanılan bir onur payesiydi bu «îyl yürekli İhtiyar» sıfatı. Acbuncatmn köylülerden tek farkı takkesinin kırmızı degil de kara olmasıydı. Zaten Dimitri de kandisini bu işaretten tanımı?tı. Adamcağu bizim kendisine doftru Uerledlgtmizi görünce jaşkın şa^km ellerinl göge kaldırdı. ttşU garip bir adam daha» dcdi Bayan Simonı halimızde öyle jaşacak ne var? Adan galiba hiç Ingiliz gormemiş. En önden gitmekte olan Dimitri, rahlbin elini öptü ve hem saygı hem de liübalilik karışunı bir ifadeyle: Beni takdis edlniz ve iki tavuk kesiniz aziı peder, parasını fazlaaıyla alacaksınız, dedi. Vah zavallılar, burada ne anyorsunuz? Yiyecek bir şeyler aziz peder Aşağıdaki hanm boş oldugunu görmedin rJ? Evet gördüm. Ya köyde kimse bulunmadığını? Zaten köyde birilerini bulsaydık. Buraya kadar tırmanmazdık. Demek sen de onlarla birliksin. Kimlerle aziz peder? Kimlerle olacak, haydutlarla Parnes'te haydutlar mı var? Üç günden beri. Nerdeler? Her yerde. Köyde, koruda, her yerde... Dimitri telâşla bize dondü. Kaybedecek bir dakikamız bile yok. Çevre haydutlarla doluymuş. Hemen atlanmızın yanına donelim. Biraz cesaret ve bacaklara kuvvet hanımlar. Yoo artık bu kadan da fazla, dıye haykırdı Bayan Simons. Hiçbir şey yemeden ml doneceğiz? Hanımefendi, bu yemek sonra size çok pahahya oturur. Allahaşkına aeele edelirn, (DEVAMI VAR) Tükenen Servet: PETROL gerçekleşti 19» bunalımınıa, uluslararuı iktisadl ilifküer tarihinde ayn bir yeri vardır. Insanlık daha önce de iktisadl bunalımlara tanık olmuftu. Ancak 1330 bunalımında tek tek ülkeler değil, bütün kapitalist dünya etkilenmiş, ekonomiler çökmüj ve pek çok ülke, bu bunalımdan sonra kendini toparlama olanağına kavu$amamı;tır. Bugün dünya hemen hemen ay nı özclliklere sahip yeni bir bunalım içinde bulunmaktadır. Şim di de, etkilenen sadece bazı ülkeler değil, fakat hemen dünyanın bütünüdür. Yakın bır geçnuşe ka dar dünyanın en güçlü ekonomilerine sahip ülkelerf bir anda ödemeler dengesi güçlükleri içinde kalmıştır. ticaret fazlalarmm sili nip gittiğine tanık olmuşlar ve «kemerleri sıkma politikası» izlemeğe başlamışlardır. Yeni bunalımı, petrol üreten Arap ülkelerinin, son Arap 1»rail tavası sırasında ilân ettikle ri boykot bajlatmıştır. Aslında Arap Israii savafi sadece bir ba hane olmu? ve insanhğın, bazı ger çeklerin farkına varmasına yolaç mı^tır. Bazı Arap ülkeleri yöneti cilerinin de belırttikleri gibi, Arap îsrail savaşı olmasaydı da ahnmış tedbirlerin alınması ve petrol üreten ülkelerin muslukları kısması gerekecekti. Bilimsel yöntemlerle üretim ilk kez I859'da Petrol lhr»ç Eden Ülkeler ö r f ü t ü (OPEC) temsilcileri, petrol İçin yeni flyatlar ssptamak üzere Londra'da yaptıklan bir toplantı mnıında jörülüyorlar. OPEC w n olarak petrol fiyatlarının en/Uayoo oranına paralel şekilde arttınlacafım kabnl etmiftir. Gene bu şirketlerden bazılannuı yıllık bütçelerınin bir çok küçük Ulkenin yilUk bütçesinden kabarık olduğu da ortaya çıkmış, petrol şirketlerinin bu güç sayesinde kanunlann bile Uzerine çıkabildıklerı saptanmıstır. gözlemlenen azalma orttya enerji sorununu ve yülardır ucuz enerji kaynaklan layesinde büyük kalkınma hamlelerine sahne olmu? ülkelerdeki nkıntılan çıkarmiftır. Batı'nın ve Doğu'nun en Celifmiş ülkelerinde artık fabrika lar kapanmakta, ijçilere yol verılmekte, enerjiden tasarruf sağ lıyabilmek amacıyla tedbir üstüne tedbir alınmaktadur. Petrol sıkıntısı önemli ölçüde fiderildigi halde birçok ülke, (iyatlarda mey dana gelen artiflar nedeniylc, bu tedbirleri uygulamağa devam etmektedir. saptanıp, sondaj kuyulan aracıhgıyla elde edılmesı ışlemı ilk kez Amerıka'da gerçekleştirilmıştir. 1859 yılmda, Pennsylvanıa eyaletinin Tıtusville kasabasında Edwin L. Drake ısmmde emekli bir demiryolu ışçisi buharla ışliyen bir pıston koluyla topra ğı delip ıki buçuk metre derinlıkten ham petrol çıkarmayı ba» şarmıştı. Edwin L. Drake böylece, yerjoi7Ü derinligıne inen kuyuları açmak suretıyle, zengın petrol rezervlerinden yararlanma olanağının bulundugunu kanıtlamıs oluyordu. Petrol sanayıinın, Edwin L. Drake isımli bu emekli demiryolu işçisinin buluşuyla doğduğu rahatlıkla söylenebilir. Çok önemli bir buluş olduğunu da ayrica hatirlatmakta yarar vardır. Unutulmamalıdır ki, pet ro'.ün hizmete girmesiyle ınsan lık görülmemis bir gelısme hızma ulasmıstır. İlk bilimsel yöntem uygulaması YeraJtındakı petrol kaynaklan nın ba» bilimsel yöntemlerle YARIN: PETROLÜN VATANI YOKTUR. MALKOCOĞLU yazan veçizen.Ayhan BAŞOGLU BANYA LUKA'NIN TOPLAR1 Toprağın sütü Son 50 yıllık dönemde dünyanın en çok yararlandığı şeyın petrol oldugu rahatlıkla söylenebilır. Bu dönemde petrol âdeta toprajfın sütü hâline gelmiş ve insanoflunu beslemiştir. Ucuz ve kolay elde edildiği ıçin ülke lerin hızlı gelişmeleri de petrol sayesinde gerçekleşmı», bu donemde hemen hiç kimse bır gün sıkıntının kapıya gelip dayana cağıru dUsünmemiştir. Petrol şe ne bu son 50 yıllık dönemde ha yatımıza gırmiştir. Bugün bile çok kişi, kullandiğımız bır çok şeyin petrolün yan ürünlennden elde edıldiğını bılmeî. tran Şahnun deyımıyle bu «asil maddp» ınsanları giydirmiş, doyurmuş, sanayıler kurmalarını sağlamış ve kendilerine kalkınma olanak lan vermıştır. Bu bolluk döneminde herkes işlerin hep böyle gıdebıleoeğini sanmış, pek az kışı petrolün de düşünceli sekilde kullanılması gerektiğı gerçegıni görebilmistır. Ta ki, Arap ülkelen, Israıl'e karşı davalannı dünyaya duyurabılmek içm petrol uretimlerım kısıncaya kadar. Bu bır tek hareket dünyada ıstenen şoku yaratmağa yetmi?tır. Bugun artık her ülkede petrol bir numarah sorun hâline gelmiştir. Insanlar petrolü daha düçünceli biçimde kullanmanın yollarını araştırmakta, ye ni enerjı kaynaklan bulmağa çalısmakta ve iktisadi büyümeyi durdurmayı amaçliyan tedbirlere yönelmektedırler. tnsanlık bu arada başka gerçeltlerin de farkma varmıstır. Bunlarin başında petrol sanayiüiın karışıklığı ve büyük şirketlerın durumu gelmektedır. örnefin Amerikalılar, kendilerine aıt petrol şırketlerinin mal varlığinın 70 milyar dolar düzeymde olduğunu, Arap petrol boy kotu sırasında öğrenmişlerdir. Bunalımm kaynağı Bütün bu açıklamalardan da an laşılabileceği gibi, uluslararası ik tisadî iliskıleri zorlıyan yeni bunalımın kaynağında petrol yatmaktadır. Petrol kaynaklarmda DİŞİ BOND IOZA OAVOANIL*»İUB TİFFANY JONES T A KVi M 3 KASIM Gunes Öfle İkindi Akşam Yatsı Imsak PAZAK 7.31 1.27 12^7 6.53 15.44 9.40 18.03 12.00 19.35 1.33 5.48 11.44 = 10»* GARTH T.C. BAYINDIRLIK BAKANLİĞI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 17. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ DUYURU Ortaköy/lst. DEPO ARANIYOR tstanbul ve çevresinde hububat depolamaya uygun kiraJık depo aranmaktadır. Müracaatların Toprak Mahsuileri Ofisi Îstanbul Bolge Müdürlügıi Bankalar Cad. KARAKÖY adresine yapılması rica olunur. Tel: 45 68 20 / 36 ı i CEVREYOLU CEVRESİNDE İLÂN LEVHASI KONMASI YASAKTIR. llımiz hudutları içindeki Boğaziçi Köprüsü ile irtibatlı Çevre Yolları kamulaştırma sınırları içinde ve dışmda oto yol traiiğine etken ve hitabeden reklâm, ilân ve tanıtma levhaları konulması ve yan yazılması îstanbul Valüıginin 31.10.1874 tarth 3708 sayılı emlrleri ile yasaklanmıştır. tlân olunur. (Basm 2464618805) 7t (Basın: 243388596)