Katalog

CUMHURİYET 12 Kasım 1974 2 mparatorluklann ömürlerl bihnemez Bili I nen, onlann «olümsuz» olmadıklarıdır Kımısı • Moğol Ispan* o! Büyuf Bntanya ve Osmanlı Imparatorluğu gıbı 600 yıl, klmısı de «Nazı tm paratorlugu» gıbı 10 yıl yasamıştır Başka Ulkeler ve toplumlar ılzerınde egemenlık kurma hn^kını kı'ıOınae goren ve «guçlu devlet» anlamına gelen ımparatorluklar bugtın artık çağdışıdırlar Ne var kı. genışleme ve egemen olma bzlemı güçlüluğun tabıatından gelmektedır ve bugun yer yuzunde, II Dünya Savaşının tasfıve ettığı ımparatorluklardan daha güçlü, daha iddıalı üç ımparatorluk vardır Bunlar Amerıka Bırleşık Devletlen Sovyetler Bırhğı ve Çın'dır. Çağımızın modern bır savaşına çok küçuk gelscel. olan duivanrzda bunlar değısık kıta ve bölgel^rde b rbırlerıv'e rekabet ve zaman zaman da aç k veva kaoalı şe'ulde çıtısma halmdedırler Bu ulkelenn ıç meseleler' ekonomık ve sosval dertlen hıç şuphes z once •vendılerını etkıler An ca'< bunlar arasır.daıtı anlasmazlıklar mucadeîeler kavgalar ve çatışmalar bütün ınsanlığın fcade n ıle ılgılıdır Bu nedenle dunyanın btıtün ulus ları bu uç ımparatorluk arasmdakı üstunlük mii cadelelermı sılâhlanma yanşını, askerı ve sıyasl stratejı ovunlannı ve bunların bıçımlenme ve gelışmelenni büvük bır dıkkat ve uyamklık ve kımı de korku ile ızlemektedırler II Dunya Savaşı Batı'da Fransız tmpara torluÇunun dağılması Buvuk Bntanya tmpara torlugupan elenme donemıne gırmesı 1000 yıl egemen o'acsğı üerı surulmuş olan Nazı împa ratorlusunun parç?Ianması Dogu da ıse Japon Impara'orluğunun trank şekılde çöküşü ile soruçlanmış ve venı egemen guçlenn doğuşunun, uluslarsrası guç dengesmde kayma ve yer değıstırmslern de nedenı olmuştur Gerçı sava«ın hemen son'inda Amerıka Bır lesık De^letlen ı'e Sovvetler Bırlığı eşemenlik f pol ıkası uvgu'avan devletler olarak ortava çık nrş komunıst ıhtılalınm gerçekleşmesınden kısa bır sure sonra bunlann yanında Çm de yerirtı almıs, Mılletlerarası kuvvet dengesı ıse, artık Kıbrıs ve Imparatorluklar! Turgut AYTUĞ Eskı Tokyo Buyukelçısi Amerlka Birleçik Devletieri Sovyetler Bırlıği Çın uçgenı uzenne oturtulmuştur Son 25 yıhn onemlı mılletlerarası sıvası ola>Iannın hemen hepsın'n ardırda bu <suoer» devleJer arasırda amansızca surdurulen egemenliK kavgaları, üs tünlıik savaşımlan (nucadelelerı) çıkar çatış malan ve bunlann açıga vurulan kuvvet goste rilen yatar Nitekırn Berlın bunalımı ıle Kore savaşında, Formoza Boğazı çatışması ıle Kuba bunalımı ve Vıyetnam savaşında ve nıhayet Or tadogu bunalımmda bu devletler ya dogrudan doğnıya veya dolaylı olarak taraf olmuşlar ve bu bunalım donemlerınde üçüncü bır düryf» sa vaşı tehhkesı dunyamızı, oırkaç kez, sıyırarak geçmıştır Sjper devletlenn boylesme sı'âhlanmalan, elbette kl, kendı özel güvenhklen ıçın değildir Bu sılShlanma aynı zamanda ve gıderek daha fazla «devamlı çıkarlannı» yaratmak ıstedık len «tampon bö'.geıılen temlnat altına a'ma s'ra tejllennln sonucudur Bu nedenle bugun Kuzev Doğu Asya ile GUney Dogtı Asya ve Ortadofu üç genı ıçınde kalan sahalarda bu devletler arasmda onemlı bır rekabet ve savaşım hukum surmek tedır Nitekim, mütareke ile blr duraklama dönemlne girümis olsa bila bu imparatorluklar Kore'de askersel blr karşılaşma halindedirler Amnnka Bırleşık Devletlen yıllarca surup gıden Vı yetnam savaşında açık olmasa bıle Sovjetler Bırlığı ve Çın'ı karşısında bulmustur Amenka Bırleşık Devletlen ıle Sovyetler Bırlığınm «tamnon boigc» jaratma çabaları ve ustunluk mucadelesı polıtıkaları ıse Ortadogu ve Akdenızı bu ıkı devletın bir «güç deneme» alanı haline getirmıstır. Bu yeni imparatorluklann üstunlük savasımları ve kuvvet gosterılen yalnız karalarda yapılmamakta, deruzlere de kaymıs bulunmaktadır. Nıtekım, 6 Amerıkan Fılosu, Akdenızdedır, 7 Amerıkan Fılosu ıse, jıllardır, Formoza boğazı ve Japon denızınde nobet tutmakta ve Guneydoğu Asya ve Batı Pasıfık bolgesının savunması gorevıni vapmaktadır Bundan başka, Amenka Bırleşık Devletlen, bır yandan tran Korfezınde, Ingıltere'nın çekılmesınden sonra, açılan bofluğu doldurmai, ote yandan, Ortadoğu'dakı çıkarlarım bolgenın Güneyınden de guvenlık altına almak amacı ıle Hınt Denızındekı adalarda flslenmek hazırlıkları ıçındedır Yuz yıllar bovunca sıcak denızlere ınmek ozlemını taşıyan Sovyetler Birlıgi Ise, artık Akdenız dedır ve dunyanın en kudretll denız gucu haline gelen bu devlet buyük Okjanuslara da açılmış bulunmaktadır Egemen devletlenn çıkarlan arasındakı bü>uk farklılıklar guvenıık stratejılerımn dayandığı sıy&sal dusun ve felsefede \e bunlann ujgulama > ontemlerınd'e de buvuk farklılıklar mevda na geürmekte ve boylece aralarında «hasmane bır çelışkı»nın oıtasa çıkmasına yol açmakta ve bu çelışkı ımparatoıluk polıtJcalarının tabam haline gelmektedır Çagımız Imparatorluklarının dış polıtıkalannı bıçımlendıren yonlerını behrleyen sıvasal duşun ve felsefelerm ınceleme ve analızı bu «hasmane çelışkı»nın gerçek nedenmı ortaya çıkarmış \e Imparatorluklar polıtıkasınm bır «Ulusal Bencılhk» polıtıkası oldugunu ve bu polıtıka'nın egemen devletlen ıhtıraslı plan ve stratejılere se%kettığını ısbatlamıştır. Guçlu Devletlenn ımparatorluk polıtıkasını obur ulkeler ıçın tehlıkelı kılan da onun bojle .bencıU bır kaynaktan gelışı ve tutkulu (ıhtıraslı) hedeflere yonelışıdır Yukarıda da behrtıld.ğı uzere, uluslararası onemlı olaylann gerek ortaya çıkışlarında gerek o!u5um!arında ve hat'â çözum şeklme bağlanışlarmda imparatorluklann çıkarları son derece et kılı olmaktadır Bir ara. bır çozum şek'ıne bağla nır gıbı gorünen Kıbrıs sorununun da, 1963 yılı arahk aymdaki patlamadan sonra, yavaş >avaş Ada'dakı ıkı toplumun veya Turkıye ıle Yunanıstan'ın bır davası olmaktan çıktığı ve tmparator luklar polıtıkasınm etkısı altına gırdığı anlaşılıyor Bu nedenle, Turkıye Kıbrıs sorununu bu gerçeklerın ışıgı albnda ele almak. meseleyı, mumkön olabılen ölçude, tmparatorluklar polıtikasının etkılerınden kurtarmak veya bu etkılerın bo yutunu en az bir duzeye indırmek, nlusal çıkarla rını buna gore ayarlamak duygusal tepkı ve kararlardan kaçınmak zorundadır Yıne Turkıye, Kıbrıs ola>lan dolayısiyle, şu sıralarda, kendı ıra desı dışında oluşan ve ulusal guvenlığı jonunden son derece onemli olan bazı gebşmelere de «bıgâne> kalmamak ve bunları gerçekçi bır gonijle değerlendırmek zorundadır. Ecevit ve Parlâmento aşbakan Bulent Ecevit dıyor kı Bu Parlâmento bır vı] önce seçilmlştir ama, haltan on yıl gerısınde kalmı?tır. Turldye'de olsylar hulı yaşanıyor Parlamentonun dört duvan arasına kapananlar, scçım sözünu duymazlıktan gelemıyecekierdır. Tutucu partılenn buna karşılık çıkışları da beklendıgi uzredır Bu kışılere bakılırsa Ecevit DevGenç militanı gıbı konuşmuş, Parlamentoya hakaret etmıştır, Meclıse dil uzatmış aşın solun agzıyla saldırmıştır Gerçekte Ecevıt'ın ne yapmak istediğl anlaşılmaktadır CHP liden, Parlamentonun dört duvan arasındaki kulıslerde boğulup rdeceSını gormüştur Sağcı partılerin planı acıktır CHP'je ne muhalefet olmak fırsatı venlecek tır ne de iktıdar Demokratık sol hareket. bovlece taşıdığı biıtun umutlar ve özlemlerle bırlıkte yıpranacak çokecektır Çunku iktıdara geçıp programını gerçekleştıremıyen, ya da muhalefete geçır halkın ıstemlerını orgütleyemıyen bir partının yarını yoktur. Bu gerçegi iyice anlavan Bülent Ecevit Parlamentonun dort duvan arasından kurtulup, halka sığmmak, danışmak Parlâmento dışından Parlamento>a etkı yapmak yönelişıne geçmiştir. Bu yonelışı sinuna dek gdturebılecek midlr? Yoksa yeni bır koalısyon «kombınezon»unda sorum alacak mıdır' S mdıden bılınemez Bilınen ve gorunen odur kı. Başbakan Ecevit, CHP'nın programı bir yana, koalısyon programım uvsulamakta yetersız kalıvor. Demokratık öigurluklerı halka vadeden CHP, bu yolda bır adım atabümış değildlr. Cunkü Parlamentonun çoğunluğu tııtuculuğun yanşmasmda bırmcı gelmek içın çırpınıyor Bu Parlamentodan ne vergı reformu çıkabılır, ne ozgurluk reformu, ne de lsçi haklarına jenı bır katkıda bulunmak olanağı yaratıUbilir. 1973 ekım seçımlennde sol ilerlemış, sag kanat çatlamıs ve bolunmuştür ama, tutucular koalısyonu hukumet ortağı MSP ıle bırlıkte en küçük bır ılen adım karşısmda bloklaşmaktadır. Çoğunluk, tutucular koalisyonu'nda olduğu İçin, CHP'nin onunde yalnız ıkı yol kalıyor Muhalefet olmak, ya da seçıme gıtmek Bugün tutucular ortaklığı, CHP'ye her ikl yolu da tıkamak planlaması ıçındedır. Gurultu bu yuzden kopmaktadır. B Bir Parti Başkanı olsaydım! Türkân ARIKAN I Ü Işletme Fakultesi Asıstanı 2 2 Ikemızdekı son gelı<îmelere baktıkca yasamak için buyuk I I şair Yah\a Kemal Beyath'nın sozlerıne sığınmaktan baş™ ka çıkar yol kalmamıs gibi geliyor ınsana «însan alemde ha^al et'ığı muddetçe yasar » Ben de, son a'sların ıç ve dış ola>larını ve sorumlu ların da\ ranı«Iar nı gozlerken, belkı bırçok okuyucunun yaptı*ı çıbı ha\al dui\aı=ına kaptırmnktan kencMmi alamadım zaman zaman Bazen CHP Genel Başkanının bazen de AP Gen=l Ba^kanının vennde okjjdım nasıl duşünurdum nasıl da\ranırdım, nelerı \apardım ya da neleri yapmazdım dıye hajal etm«!\e çalı^tım Bır partı ba^kanı olsaydım, Bajkan Ford'un istemeyerek de olsa ım/slsdıgı «Turkiye've yardımı kesıyoruz, kesecegız \a da ke'îtık» gîbi Demokles in kılıcına benzeyen kararlar karşısında, ulkemuın ekonomık baRinnızlıgmın ne denlı onemlı oldugunu, ekonomık ve sıvasal bağım«ızlıgın alt•vapı \ atııımlarının tamarolanmasına agır sanayı ve teçhızat fabriKalannın kurulmasına ve tuketım maddelerı uretımir n gelıstırılmesıne kısaca her >onu\le «anaMİeşmeye bas'ı oıdugunu bır kez dnha duşünurdum Sanavılpsmenin gerçekleşmesınm ve obur ulkelerle esıt kosullar altında çalışman n guçlu bır hukumetle mümkun olabılecegıni, Amerıkan Konçre \e Senato u\e!erının ve Yunanı«tin ın karsısında çok guçlu bır hjkumct olarak bulunma zam?nı oldugunu duşunur bunun ulke< e saelayacağı \ararların partılerın kendı yarar'arından once geldıj.ne lnanırdım Eır çarti baskant olsavdım oteki golırlerlmi unutarak, Wt av ıçın orta hallı çok du=uk gelirMen 'sâvmıvorum Hc \atandaş gıbı kendıme 2 0O0 TL a%lık avırır, bununla kifr ra \ermeje, elektnk, su ve vakıt ucretlerını odemeve, dok ' tor ılaç, \ ol M\ecek ve gnecek gıderlerını karşılamaja çal'sırdım Ve gorurdum kı ıpın ikı ucunu bır arava getirmek pek kolay degildir öte vandan, Doğu va da Orta Anadolu'o*a susuz elektrıksız te]evız>oniuz ve belkı de radvosuz ko\lerde bır ıkı gun çecırmeğe çabdlardım Ve gorurdura kı kısı olarak ulus olarak tamamlamamız baormamız gereken çok sevler vardır Bu nedenlerle enfla=\onu yavaslatmak. merdı\enlerden ıkı«er uçer basamak çıkan fiyatları durdurmak, uretımı arttırmak, gelır dağılımmda dengevi sağlamak \e benzen ekonomik sorunları çozmeve çabalamak Jçın, partılerarası kavgavı bırakır, halka hızmet edebılmek amacı}le CHP ve AP olarak elele verır, sorunlara bırlıkte çozum aramaia çah'irdım Bır parti başkanı ol=a\dım makam araba«ından bir gun Içın ıner, nufu«umuzıın altı va da \edıde bırlnin ^a^adığı, çogu kez sosval harcketlerın olustuğu buvuk kentlertfe, sade bır vatandiş gıbı beledıve o'obuslenne ış saatlerınde mutlaka bıner bır duraktan son duraSa kadar gıderdım Dolmus dunklarında bekler, ka^bolan ısqucunun ve bozulan psıkoIOIIK dengenın ulkeve katki'inı ya da mallyetını hesaplarnaja çalışırdım Bır partı baskanı olsavdım, unıversitelerin ve gençllgin sorunlarını anlama\a çalışır, mektupla oğrenımın psıkolouk \ararlan oldugunu kabul etmekle beraber, obur yararları •vanında onemlı sakıncaları oldugunu da duşünurdum Bugur» unıv ersıtelere tfevam eden ogrencllerın dahı bılgı ve uj gulama vonunden baska ülkelere kıva«la ne kadar geri oldugunu dıplomalı ışsızlerl arttırmanın sorunu çozmek demek olmadığını duşünurdum Yuksek ogretımı rektoru, dekanı, profesoru doçentı asıstanı ve oğrencisi ıle bır butun olarak ele alır, sadece bmalar vapmakla ya da sadece bır tabelâ asmakla unıversıte açılamı\ acağmı duşünurdum Egltime yapılan vatırımın uzun vade'l blr vatırım oldugunu, eğltımın amacının hem mezunlara ekonomik çıkarlar saglamak, hem de geleceğın devlet adamlarını açker'erını oSretmenlerını. hakimlerını, doktorlarını, muhendıslerını teknısvenlerını ve ış adamlarını vetıstırmek oldujunu duşünurdum Bunun ıçın, tartışma ve araştırmaja yönelık, dış ulkelerle rekabet edebılecek duzevde bılgılı kışıleri vetıştirmeve donuk çozumler sraştırırdım Bu nedenlerle, kultur ve bılım politikalannın. saptanmasında ve çozumunde de CHP ve AP ortaklığında savısız vararlar gorurdum Bir partı baskanı olsavdım, bir gumruk ldarennde, bir tapu daıresıno"e bır v ergı dairesınde, ya da herhangı bır devlet daıresınde sade bır vatandaş gıbi bır lş izlerdım ve gorurdum kı ıdare burokraM çarkının ıçınde donmektedır ve vatandaş bır masadan dıgerıne surüklenmektedir Bır partı başkanı olsavdım tanhımızdekı, çeçmiştekl unutulmaz derslen gozonune alarak, sosval ha'talıklan açıkça tartısmaktan korkmaz, ak^ıne her sevi butun çıplaklıjıvla, kamuovu onunde açıklıga kavusturmaSa çalışır, geçmişte sunun ya da bunun hatası ned'enıvle ortava çıktığını unutur, bunlara CHP ve AP olarak birlıkte çozum vollan bulmava \e sonuca ulasmava çabalardım Kuskusuz butun bunları tek basıma değıl, bır partı baskarıının lıder'ik veteneklerıni kul" lanarak başarmaga çalısırdım Yeni çıkı» noktaları bulabılmek amacıvla anlaşma7İıklan onlemek özere on yargılardan \e katı hukumet kurma ko'ullanndan ulke V8ranna ferag8t ederdım Guçlu bır hukumet kurabılmek amacıvla her ikl partiden, hatta part'ler di'indaki en yeteneklı uzmanlan göreve çağırırdım Yazık bu vapılmadı Hıç bir ivı nivete el uzatılmadı Sözumuz obur partıler ıçındır de PANİGE KAP1LMAMALI vet ekonomık durumda sıkışıklık vard*r Odemeler dengesı, yanı dışarının bıze odedıkleri ıle bizim dış ulkelere odedıklenmız bakımından ilk kez, unuttuğumuz bır sıkışıklık başlamış, dovızler harcanmaya koyulmuş, rezervler enme yoluna girmiştır Yine uzun sureden berı ilk kez olarak Almanjadaki işçilenn gonderdıği dovızlerde azalma belırtılen var ufukta Fıyat endekslerı hıç de gonul açıcı değıl Pamuk, fındık, uzumun dış satımını (ihracını) yapamıyo ruz Ya da bu kalemlerde dışsatım epeyce guçleştı Pıyasada kuyruklar arttı. Bunlann hepsı dogru ama, çeklnmeden şunu da soyleyebılırız Türk ekonomısının hıç bır zaman bugunku kadar ge leceğı parlak olnıamıştır Bunun nedenlennı söyle sıralajabilınz. E EKONOMİ POLİTİKASI, PANÎGl DE VURDUMDUYMAZLIĞI DA BAĞIŞLAMAZ. BU GERÇEĞ1 BELİRTTİKTEN SONRA HEMEN SÖYLEYELÎM KÎ BUGÜN EKONOMİMIZ ÇOK İLGİ ÇEKÎCİ BÎR DÖNEMİNİ YAŞAMAKTADIR. BÜYÜK HATALAR YAPILMAMIŞTIR. aşınmaya başladı ama, bunun nedeni dünya pamuk pıyasasını ıyı ızleyıp gereklı onlemlerm alınmavışıdır Rezervlerımızın bır mıktar enmesınde zaten fıyat polıtıkası açısından yarar vardır ama, gonül bu yolla azalmasını istemezdı. Ekonomik haber Burada duşulen lki hatayı, te mel hatayı belırledıkten sonra, jazımızın ba^ına donmeliyU Evet panığe kapılmamalıyız. Ama hıç blr zaman da vurdum du>maz olmayalım Vurdumduy mazlık da panik kadar zararlıdır, ekonomık yaşamda Hukumetler her şeyden once ekonomık haber almaya onem ver melıdırler Haber almanın eksıklığının neden olduğu lki yan lış uygulamaya burada işaret etmek isterlz 1973'te guneyde genel sıstera den aynlarak, yanı planlananın dışında diyebüeceğımiz, bir dış satım yapıldı Bu dışsatım nede nıyle bırden guneyde bır çımento sıkıntısı ve panık doğdu. Haber alması jerinde bir bukumet, blr başbakan bunun yo resel ve geçıcı oldugunu he«ken sajjtgr ve kamuoyunu tnan dırırdı Bbyle olacağına hemen ıbracat kesildi Çimento kıthğı dener şey, bir buçuk ayda gıderüdl ama. olan bizım ulu sal çimento ıhracatına oldu O gunden bu yana, eski alıcılarımız başkalan ile kontratlar imzaladıklarından, ihracat yapamıyoruz İhracat yapamayınca fabrikalarımız, alıcı bulamadıklarından, gereğı ve gucu kadar çalısamıyor Obur örnek demirdedir 1972 ve 1973'te deroir ve saç urünlerimiz bir kıtlıga girdl. Aslında stokçular is başındaydı Hukumet buna karsı, bu urunlerin ithalinı serbest bıraktı ve aynca gumruklerıni de sıfıra indirdi Oysa, haber alması sağlam bir hukumet bu onlemın anlamsız oldugunu anlardı Çunku dunya fiyatlan za ten bizım fiyatların ustundeydi. tthalât bizim urunlere hucumu artırıyordu bile (Piyasada tek fıyat olacağından, aradakı kârlar aracı kasalara iniyordu) Bu uygulama 11 ay surdü. Ecevit koalısyon hukumeti demir ve saç urunlerine yaptığı zamla hatayı duzeltti Ama şanssızlığa bakın kı, biz zam yaparken, de mir ve saç fiyatlanndaki yükselme durmuş, duşeceğine dair belirtıler başlamıştı Dış plyasadan haberli bır hukumet bu durumda ne yapardı' Durura bellı ohıncaya kadar ya gumruk leri sıfıra indıren kararnamevl avarlar ya da ithalâtı üretiei rfevlet kurulusu emnne vererek pıyasada ikülgi önlerdi. Bu vapılmadı. Dünvada demır fiyatlan ve saç fiyatlan duçmeyı surdurunce herkes millî ürunlerimlzi almazlanmaya başladı. Şimdi Ereglı ve Karabuk elınde stoklar birikir de biriIdr! Aylardır bu ürunlerln fıvatlannda bır dusurme gerekıvor, ama bu duşurme yapıl mıjor Ekonomi politıfcası panıği de vurdum duymazlığı da affetmez Sayın Ecevit bugün parti liderlen arasında. ulusal blr lider olmaya en yakın olanıdır. Yeni hukumetı kım kuracak belll değıl ama, bu sunularımızı dıkkatlenne sermekte yarar gör duk kuracak olanların Kavbolan bir sey yoktur va da var sa eskı den berı kaybolan seylerdı Bazılan Sayın Ecevlt'ın ekonomist olmadıSı İçln buvuk hataiar işledıgıni sanıyorlar Bu sanı bırkaç noktadan yanlıştır. Bır kez büyuk hata yoktur. İkıncl kez hata gıbı gorunen ba zı şeyler hukumetin eskimiş ve ağırlaşmıs <bir de koalısyon ka oatlan arasındaki özel olumsuz llışkıler) mekanizması ile ılgıhdır Üçuncu, Ecevit hükümetlnin hatalı goriilen lcraatının geçmis uygulamalarla ilgisi vardır Şimdi dikkatle, llglyle yeni kurulacak hükümeti bekllyo Arslan Başer KAFAOĞLU 1) Piyasadaki kıtlıkJar ve yokluklar, üstesinden gehnemıyecek guçlukler değıldır Vita, tereyag ve zeytınyag kıtlıklan hıçbır zaman yenılemiyecek guçlUkler değıldır Bu maddeler dahıl pıyasadakı kargaşanın çogu, zamanında, kuçuk kuçük bazı onlemlere gıdılmeyışıdır Yoksa ekonomımızde her şey bol mıktarda ya vardır, ya da bolca sağlanması bır sorun değıldır ^ g h 2) Yukarıda yazdığımıza biraz daha açıklık vermek uzere, enerjı ve temel yatırım mallaruıda, temel hızmetlerde kıtlıklann yenılmış oldugunu kolayca soyleyebüi rız. Kıtlıkların çoğu bunvesel değıl, yüzeyseldır Ana çatı, temellerınden bacasına kadar saglamdır. 3) Hukumet evet bazı maddelere yüksek fıyat vermıstır Ama ne yapsaydı? Bız pamuk ve fındıktan başka Konulardaki fıyatlarda bır abartma gormüyoruz Pamuk ve fındıkıa verılen yük sek fıyatlar da telâfi edılmez hatalar degildir. Uretım saglamdır. Pıyasa kanallan ıslemektedır Oyanık bır yurttaş kıtlesı, koklti i,'[i aııiflimııntiRiıiHiıi! hataiar ışlenmesını onlemektedır Türkiye de, halk hıçbır zaman bu kadar, ekonomık konulara janlılar yaratan boylesıne bır ılgi gostermemıştır = Eşım Makbule Akta1 r.ın amehyatını başarı ıle yapıp sıhhate kavuşturan degeru Doçent Dr Operatör Sayın Bu nedenle panığe duşmemelı = vatjısı ve bölüşümü yarattığmı, hukumetın bu değışmeye uygun olarak gereklı onlemlerı almasını hem de acele almasını onermıştık Türkıyenln yakın bir gelecekte buyük olçülerde kaynamsal urünleri ıthâl etmek zorunda kalacağını ise 4 yıl once yazmıştık. Yazılarunızı dıkkatle ızleyenler, dar gelırlılenn ağır geçun baskı sından kurtanlması ıçın hukumetı derhâl harekete geçmeye çağırdıgımızı ansırlar hatta, bu yolda, yoğun bir hayvansal Urün ıthaJâtuia |idılmesıni salık veıince, bazı Trakyah okuyucularıöıızın meKtupla yaptıgı uyanlarla bıle karşılaşmıştık Bu okuyucuları mız dışalun (ıthalat) yerıne ulusal Uretımı arttırmayı yeg tutmayış nedeninl soruyorlardı Oysa konu ivedi idı, once ivedilikle orantüı olarak hemen dışalıma gidilmellydi Sonra da uzun yülar bnemı anlaşılamayan hayvancılığa önem veren bır ulusal tanm politikası gelmeliydı Belkl de hükümetteki farklı anlayış lar nedeniyle bu olumlu yola gidılememıştir tlk hata bu olmus tur, Ecevit Hükümetince Bir yandan fakirlere para ver, bte yandan bu parayla aluıacak mal ları arttırma Bu saglam bir p o lıtıka olamazdı. Sayın Ecevtt'ın koalısyonlu hukümetının ıkıncı hatası, dövıı rezervlerını bır sılah gıbı kullanip, ekonomiye yeni boyutla katılmayışıdır 1971'den başlayan bu hataiar, 1973, 1973 ve 1974 te dört hükumetçe sürdüruldu. Dünyada emtia fiyatlan durmadan yükselır, yanı para değerı düserken, elde mal yerıne, yatırım yapma yerıne para tutmanın ekonomıye verdıgı zararlar son"suaÖnr ŞKMı bu yola tekrar ğ& n'M*t bilejatlvenşb kon^onkttir kaçmlmıştır Belki de Sayin Ecevit, rahmetlı tnonü'nün az çok merkantılist değerlendırmeler okulundan, farkında oimadan, etkılenmıs olmalı, belkı petrol bunalımınm çevresınde yarattığı panikle, bu açık zorunluluğa uymamıstır, uyamamıştır. Petrol bunalımı geldiğinde, «lste dövızlerımızı eritecek tehlıkeler» psikozu ıle girilen bu yol, bu çekmgen hava Ecevit hükümetını eski hükümetlertn, bu noktadak: tutumuna ıtmiştır Oysa petrol bunalımınm Uzerınden 6 ay geçtı, evet rezervlenmız Ama tam çejrek juzvıl sola kapalı blr blok gSrünumü sergileyen parlamentonun çatlaması tutucu partileri zor duruma dusurmuştur Sağcı kanat iktıdar olsa, sol, muhalefet de guçlenecek ve adeta bır patlamajla genışleyecektır Sağcı kanat muhalefete geçse, sol, iktidar ekzersizinde hem birkaç adım atabılecek hem halk vararına bazı tedbirler alabılecektır. Bu ıkılem yuzunden süregelmektedlr hukumet bunalımı Parlâmento blokunun çatlaması nedeniyle, büyuk sermave sımflannın, sıyasî mekanızmasında bir gedık açılmıştır. Şimdi yeni seçimın bu gedığı büyütmesinden ve CHP* ye tek başına iktidar olma şansını vermesınden korkulmaktadır Korkunun bunalımmda yaşavan sağ partılerın liderleri, seçim isteyen Ecevıt'i «asırı sol mllitan» agzıyla konuşmakla suçlamaktadırlar Oysa Başbakan Ecevit'ın sSyledıgl doğrudur. Bizım parlamentolar çevrek yüzyıldan beri çağdas gerçeklenn surekll biçımde gensınde kalmışlardır. Eğer bu çeliski suregelmeseydı, Turkı>e tkincl Dunya Savasından sonraki kalkınma sürecınde çağdaşlaşabllirdi Parlâmento halk çellşkisi yaşanan yıllarda bazen o denli keskınleşmıştır ki, bir dlzi patlamava tanık olmuşuzdur 27 Mayıs patlaması bu çellşkı vuzunden gerçekleşebilmiştir 1961 Anayasası halkın ozlemlenne cevap vermek lçindir. 12 Mart patlaması da gene halkın ıstemlerinden uzaga du»en bir parlamentoya gerekli reformlan yapmak yukumİuluğunu getiriyordu Ne var ki Muhtıra'da ongörulen anayasal reformlann hiçbiri yapılamamıstır. Başbakan, erken seçım isteğini halk katlannda pislrip kotarıp, bir guçlu halk istemı nltelığinde yurt duzeyine çıkanrsa, gerçekte parlamentoculuğa hizmet etmls olacaktır Çunku sandalye dağılımını, halkın ozlemlerine uyumlu biçimde jeniden duzenlıyecek her seçım, parlamentoculuğa taze kan taşır 793 .rSf Düzeltme L Yayınevimizce basılan Mao TsetungJun HALK DEMOKRASİSİ adlı eserinde bazı dızgı hatalan saptanmıştır Buna aıt DÜZELTME CETVELİ kıtabın satıldıgı butun kıtapçılar» gonderilmistir. Okuyuculanmızdan ozur dıler, yayınevimize yazarak veya kitabı aldıklan kitabevlenne uğrayarak DÜZELTME CETVELİ'nl almalannı rıca erferu HASAT YAYINLARI P K. 793 SlRKECt/lSTANBÜL Cumhuriyet 8867 ! TEŞEKKÜR 3 ğ Ekonomı polıtıkasında en buyuk felaket yonetıcılerın panığe uğramasıdır Pekı ne yapmalı' Hukumet hıç hata vpmıyor mu? Bu hatalan sıralayip onu uyarmıyalım mı' (Hangı hukumetı' O da çıkmazda ya ) Bunlan yazacak kışı herhalde bız değılız. Daha avlarca once halkın çıftçı ve ışçı kesımlerınde yaratılan veni satınalma guçlerinln, ulusal ekonomıde venı bır ıs'ek (talep) I KADRİ KAHRAMAN a 1 H £ I yunnn prapagandası Kıbrıs konusunda Yunanlıların şu sırada neler yaptıklarını * " bilmek ister misiniz' Narkozdor Dr Kadıı Denıir'e, hemtıre Sevım Şehıtoglu, Gulpen Donmez. Sıızan A e ş t ve Kazasker Marmara Klınıgı personelıne şukranlarunı rıninm. SAFFET AKTABI Cumhurıvet 8872 ÇOK ACI BİR KAYIP Emeklı Buyuk Elçi KEMAL N. KAVUR 9 kasım cuma akşamı Hakkm r?hmetıne kavusmuştur Azız nâşı 12 kasım salı gunu (bugun) Şı«'ı Camunde kılınacak ogle namazından sonra Zmcırhku>u mezarlıg nd« topraga verılecektır. AtLESl .yozdn Dlmitrl Kitsikis kaynak kıtaplar 270 soyfo.: 30 liro aağıtım: KITAŞ Cumhurıyet 8868 Cumhurıyet 8873 Kara Kuvvetleri Komutanlığı Adına; Ankara • İstanbul Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlıklarına KARA KUVVETLERİ PERSONEL BAŞKANLIĞINDAN Kara Kuvvetleri Komutanlıgına baglı Ankara ve İstanbul harıcındekı hastanelerın kadro ıbtıyacını karşılamak uzere muhtelıf branşlardan sıvıl Istanbul Üniversitesi Kimya Fakultesi Dekanlığından K'.mvv. Kakuitejtnın Kuru'uşunun 7'nci yüının kutlanması, mesltk va;aınlannri<> 25 yüını tamamlamıı olan ogretım uyelerı ı n ]ubılelerımn va,)ilması ve 1974 donem mezunlanna dıplomalannın venlmesı munssebetıyle 20, kasım 1974 çarçamba guru faa. lSOOae Fen Fakultesi Konferans Salonunda bır xor«" cuzenlennuştır Torene eskı mezunla' ımızın teşrıflerı ve dıplomalarını alacaklarıs sa«t 14 OO'dt Fakulteds bulunmalan rıra olunur. 25007) 8869 ÖĞRENCI ALINACAKT1R. L 1974 . 1975 6ğr»tlm yılında Anltar» Utanbul ve Hacettepe UnıverslteıeniüD Ankar» »e istanbuJd. bulunan fakuJte ve yüksek okullan Ue Utanbul lcknık ünJveraıe* ve utanbut Devlet Mımarlık Mühendıslık Akademısi nın ilk ve a n »ınıflarındaa «sagıdakl braaslarda öğrencj alınacaktu. ~^~ Aokara. Istanbnl ve Haeettppe Üniversitelerine bağlı Fakulte ve Vükseb Ukutlardan Tabip Dısç) Eczao Fızik ve Kımyg Mühendls vey» YOksek MOhendisJeri Utanbal l'eknlk üntversttest ve Istanbal Uevlei Mimarlık • Muhendisllk AMdemMndeB Makina ElektrUı Elektronik • riztk» Kunya, tnsani vt Mlmaı, Mühendı», Yuksek Mühendlslen. UZMAN TABİB f AL1NACAKTIR ABANAN ŞARTLAR1 657 sayılı Devlet Memurlan Kanununun 48'ıncı maddesındekı Genel ve ozel şartları taşımak 2 Askerlık hıımetmı yapmış olmak 3 35 yaşuıdan büyuk olmamak 4 Memur adaylannın atanma ışlemı yapılıncava kadar yaptıgı masraflar kendısme aıt olacaktır 5 Isteklılenn 16 aralık 1974 pazartesı gunu mesaı saatı bıtımıne kadar Kara Kuvvetlen Personel Başkan'ıgı Taytn Daıresı Sıvıl Memurlan Şubesı Mudurluğune muracaatı rica olunur. (Sayı IICS Basın 24807) 88S8 DÎŞ TABİBÎ ORHAN TÜZÜN SAAT: 13.30 TKL: 21 75 O lflJO SAMATYA CAD NO: 400 l MuraeaaUar; Ankara'da Cebad. UtanbulHa Kumkapı'dakl raJrflltc «« Yfik*ek Ackerl öğrend Komutanlıkların» yspılscnktır. (Basın 23335) 8859