Katalog

Asagıds isirrüeri y»zılı ders kıtaplan rıyınevlerimizde satısa arzedilmiştir. îngilizee Orta I (An English Course For Turks Elementary) Almanca Lise I (Terte Und Sıtuatıonen) 3. Devlet Kitaplın Müdürîüğü Sultanahmet / Istanbul Tel: 22 38 03 umhuriyet 51. yıl, sayı: 18032 Kurucusu : YUNüS NADİ 11 Ekim 1974 Cuma Ümit Kaftancıoğlu Sazı. Sözü Kulagınızdaki DESTANLAR KÖROĞLU KOLLARI Çıktı FİYAT1: 20 LİRA T. Büyük Daeıtim: Aslrefendi Cad. No: T MIRATHAN ISTANBUL KORUTÜRK, ÇANKAYA TOPLANTISI İZLENÎMLERÎNÎ VE HÜKÜMET KURULMASIYLA İLGİLÎ GÖRÜŞLERİNİ AÇ1KLADI Korutürk yaptığı Radyo TV konuşmasında; «Cumhurbaşka nı olarak, Anayasa gereğince, bana düşen görevin yeni bir deneme olduğu sonucuna vardım. Şartların idraki içinde olduklarına inandığım siyasî partilerin yöneticilerinin bana yardımcı olacakları inancını muhafaza ediyorum» dedi Cumhurbaşkanı Amerikan yardımının kesilmesi konusunda ise «ABD'nin Türkiye'ye yapmakta olduğu askeri yardım tek taraflı bir atıfet ve bir iane mahiyetinde değildir. ABD, bir hayır cemiyeti gibi, karşılığı olmayan bir yardım fedakârlığı içinde değildir» şeklinde konuştu. HÜKÜMETÎ KURMA GÖREVI TEKRAR ECEVİT E VERİLDİ Cumhurbackanı Fahri Konıtürk dün radyo ve televizyonda ıç ve dış sorjnlann arzettifci önem ve hükümet bunalımı konusunda yaptığı konuşmada, CHP Genel Başkanı ve Zonguldak Milletvekili Buien; Ecevit'i hükumeti kurmakİR yer.iden görevlendirdiğini sçiklamıştır. Cumhurbaşkanı Korutürk dün saat 18JW*da CHP Genel Baçkam Büleut Ecevit'i kabul ederek, htikümeti kurma görevinı kendisin« vermiştir. Hükümet kurulma«ı konusunda 8 ekim salı günii Çankaya Köşkünde liderlerle yapılan toplantıda belirtilen dü;ünce ve öneriler hakkında izlenimlerini T* sonuca dair kararları kamuoyu Güneş, Amerikan yardımı konusunda konuştu: "Baskı kararlarına karşı boynumuzu bükecek değiliz,, (ISTANBUL HABER SERVtSt) Dısişleri Bakanı Prof. Turan Güneç, ABD Senatosunun Amerikan askeri yardıraının ke=ılmesiyle Ugili kararı üzerine «Bu tür davramjlar karşi'inrta dış politikamızın temel tercihlerini hiss! sebeplerle deîiştirecek degiliz. Fakat bu tür kararlara karşı da noynumıı?u eğecek değiliz» demi^tir. Gün??, AP Genel Baçkan] IJemlrel'm. Kıbnı sorununun mılletlerarası diplomatik sahada yeterinee »» vunulmadı^ı yolundaki iddialarını da cevarlamıs. Kıbns kO" nu«unda en aı açık tutum ta?v yan partinİD AP oldugunu söylemıstır Dışişlerl Bakam Güne». ABD yardımının kesilmesiyle ıİBİli pleştirisinde junlan »öyiemıştir: «Bu konuda Amerika'da Dlîis leri Bakanı Kissıncer ile yaptj£ım konuşmada söyledikleriml burada tekrarlamak istiyorum: Türkiye uluslararası bir sorun(Deramı Sa. 1. Sü. 7 de) ANKARA CUMHURİYET BÜROSU na açıklarken «Oumhurb»$kam olarak, Anayasa geregince, bana dü?«n görevin, yeni bir denemeye girişmek olduğu sonucuna vardım. Karsısında bulunduğumuı şartların idraki içinde olduklarına inandığım siyasl parti Genel Başkanları »e yöneticı kadrolannın bana yardımcı olacaklanna inancımı muhafaza ediyorum» de mijtir. Cumhurbaşkanı bu toplan tıda liderler arasmda görüş birli gi sağlanamadığını da sövlemlştir. Cumhurbaşkanı Korutürk, Ame rikan askeri yardımının kesilmesi konusunda ise, bu yardımın Türkiye'ye yönelik bir atıfet ya da iane olmadıjhnı hatırlatrnıştır. Korutürk konuşmasında. BUyük Türk milletinin ve Büyük Millet Meclisinin her türlü zorlu gu yenmede. tarihte olduğu glbi bugun de muktedir olacağına inancını tekrarlamıştır. Cumhurbaşkam, Kıbns sorunu üzerinde Türkiye'ye bir baskı unsuru olarak kullanmaya mütemavil siyaset adamlarının son zamanlarda seslerini çok yükseltmiş olduklannı belirtmiştir. < Devamı Sa, 1. Sü. 1 de) Adamın Çilesi ir yandan yetkilüer kan | D J ter içinde hükümet buhJ P J ranına «.ozüm yolu ara'•^^ ya dursun. öte yandan »ayın Demirel .demokrarik kurallara batflı kalındıjjı sürece çörulemeyecek bunalım yoktur. diyc lyimser demeçler vere dursun. ben bugün burada bir başka konuya değmerek ülkemizdeki demokratik ortımın niteliği üstüne okıırlarımı düsünmeye tajıracaZekeriya Sertelin serüvenini dile getirmek istiyorum. Bu i«im genç kuşaklara pek bir jey anlatmaz. Brn kısaca anlatayım. Zckeriya Sertel » yıla yakm bir süredir yabancı diyarlarda bir sürgün ( yaşamı sürdürmekte, son yıll»rda| harcadığı bütün çabalara rağmen hukuk dcvleti koşullarının egemen olduğunu sbylediğimiz yurdumuza girmesi engellenmekledir. Suçu nedir hıı adamm? Birini mi öldürmü;. para nıı çalmıs. vergi borcunu nıu ödememiş. ya da Türk Ceza Yrsasının Ul, H14S. maddelerindcn hüküm mü giymiştir?. Hayır, hiç biri değil. Zekeriya Sertel tek parti döneminde gazetesinin uğradığı va.a dışı saldırılar üzerine moral bir çöküntüye uğradığı için esi •« • birlikte pasaport alarak yurt dı»ına çıkmı;, uzunra bir süre dıfirlarda yaşamış. belki de ge«,irmekte olduğu ruhsal bunalım yiilünden bir konsolosluğumuza uğrayıp pasaportunu yenilemeyi ravuklamıştır. İjte yurda dönmesini yasaklayen suçu budur Zekeriya'nın. Bir bakıma Sovyet Rusya'nın romancı Soljenitzin'e uyguladığı islemin heraen tıpkısinı bundan 30 yıl önce gazeteti Sertel'e rcva görnıüş oluyoruz demektir bu. Şinıdi Soljenitzin yiilunden kuzey komşumuzu elejtiren. hattâ şiddetle kınayan bizim ötgürliikçü ve Batı hayranı seyın yaıarlarımu sör Sertel'e geldi mi nedense suîmakta. bu konuda es geçmeyi yeğlemektedirler. Zekeriya Sertel, gaıeteciliğe tkinci Meşmtijetten sonra Selânik'te, babamın yanınd» baslamıştır. Bir ara Ahmet Emin Yalman ve Ahmet Sîükrii Esmer'le birlikte Amerika'ya eitmiş. sanınm Colombia Üniversitesinde OKU mustur. l'iusal Kurtuluş Savaşımız sıralarında orada estirilen Türk düşmsnlığı havasma karşı savaş açanlara katılmış, Anadoluya yardım sağlamak amaciyle rnn la başla rahşnııstır. Cumhuriyetin ilk yıllannda bir süre Basm Yajın Genel Müdürlüğüne atanm:ş ırı. yokja atanmasi düşünülınüj mü. peU bilenıeyeceğim. Her hnlde bü>ük!eıimizc kendini heğeııdiremediei için Ankara'da barınamamıştır. I;tfMibul'da babamın ortağı olarak bu gazetenm kurullışunu hnzırlamış. bir yıl kadar da yazı işlerıııi yönetmiştir. Daha sonra haşka nrtaklıklarla başka gazeteler ve dergiler çıkarmış. en son Taıı gazctesinin baş yazarlığı göreTİni yürütürken tek parti hükümetince düzenlenen bir s<»kak salriırısı ile matbaanm hasıln»ı, makinelerin parçalaııması üzerine gazeteciliği bırakmak u>runda kalmıştır. Zekeriya Sertel tok sözlü. düşündüğünü dobra dobra söyleyip yazmaktan çekinmeyen bir adamdı. tkinci Cihan Savaşı önresi \e ertesinde Sovyet dostluğun.ı dayalı bir politik?dan yana idi. Bu konuda rahmetli Tevfık Riı>ftü Aras'la hemeıı aynı paralelde lıulunuyordu. Başta eşi Sabiha lıalın olmak üzeıe gazetesinde Ecevit; "Bütün olanakları deneyeceğiz, bunun içine tabii azınlık hükumeti de dahildir,, dedi ANK.\RA. (Comhnriyet Buroan) CHP Genel Başkanı ve Ba«bakan Bülent Ecevit, rfün akşam iki saat arayla Cumhurbaşkanı Senatör Inan, Kıbns tezimizin dünya ölçüsünde benimsendiğini söyledi Türkiye'nin Kıbrıs konusundaki tezini anlatmak üzere çeşitli ülkelerde 1,3 aydanberi temaslar da bulunan AP Bitlis Senatörü Kâmııran İnan. izlenimleriyle ilEili olarak «Büîün dünya kamuoyunun Kıbns ile ilgilendifi bir sırada dikkatlerin iç politikamıza ve hükümet krizine cevirmek hatalı olmuştur. Dışarda buhran iyi karsünnmamış ve aleyhimize gi> rüsler belirmiştir» demiştir. tnan, mılll bir davada kendisine verilen önemli görevi severek kabul et*iğini bildirerek 7 ül kede Türk görüşünü anlattığını bildirmiş. temaslan sırasında «Federasyon tezinin mevcut şart lar içinde en geçerli bir çözüm yolu olabileceğinin kabul edildi*ini» söylemiştir. ABD Kongre ve Senatosundaki teşebbüs ve kararların memleketimize karşı olmaktan çok Ameri kalı parlamenterlerin iç politika düşüncelerinden ileri «eldiğini be lirten İnan, ABD kamuoyunun Türklere sempatilerini muhafaza ettiklerini. aynı şekilde Fransa' da da iki ülke arasındaki dostluğa büyük önem verenlerin çoğun Kıkta olduğunu kaydetmiştir. AP Senatörü, dış ülkelerde görevli dış örgütümüz tarafından Kıbns konusunun yeterince izah edileınediğini, parlamento heyetlerinin remaslarının dünya kamuoyunda olumlu intiba yarattığını eklemişHr. Holding haline getirilecek ANKA ajansının bildirdiğine göre Kıbns Türk kesiminde bulunan 270'in üzerindeki fabrika ve atölye ile 25 bin yataklı turistik tesislerin yönetiminin Kıbrıs Türk yönetiminin de katüacagı bir Holding'te birleştirilmesi plan lanmıştır. Şirkete. Kıbrıs Türk yönetimine baglı turizm şirketi ile Türkiye'dcn Emekli Sandığı, THY, Denizcilik Bankası katılacaktır. Türkiye ye askeri yardımın kesilmesini kararlaştıran Senato, uygulamayı 15 aralık tarihine erteledi \\ASHİNGTON BaşKan Ge rald Pordun veto tehdıdıne aldırış etmeyen Amerikan Senatosu. Kıbns'ta bulunan Türls Sılâhh Kuvvetlerinin gen çekil mesj yönünde esaslı gelişmeler kaydedilinceye kadaı Tiirlnye'ye yapılmakta olan Amerikan askeri yardımiBi durduran oir teklifi çarsamba eecesı 16'va karsı 62 oyla kabul etmiş. fakat aradan iki saat eeçtikten sonra, uygulamanırı 15 araiıK tarihine ertelenmesinı öngören başka bir uzlaştıncı teklıiı 35'e karşı 40 oyla onavlamıstır Senato Demokrat çoğunluk lideri Mike Mansfield ve a?mlık lıden Hugb Scott tarafından hazırlanan erteleme tasarısı EÖ rüşülmek üzere Tsmsılcıler Mec lisi Genel Kuruluna havale edil miştir. Bununla beraber Türkiye'ye yardımı kesen teklif, imzalama sı için Baskan Ford'un onayına sunulmuştur. (a.a.) OECD'ye göre Türkiye'de enflâsyon oranı Ağustos ayında düştü PARİS fikonomik Kaltanm» re İşbirüği Örgütü (.O.LCD) U üye ülkenin agustos ayı için enflâsyon oranlanru acıklamıstır. (JECU raporuna göre Türkıye' de fıyat artışian cemmuz ayırjda vüzde 1.2'den agustos ayında binae ua'e düşmüstür. Bununla mrlıkte Batı dünyaS'.nda enflasyonun genel olarak arttığı ve ortalama vüzue 13.5 olQUEU raporda beıırtilmektedir. Fıyat artıslan Isveç. Isrtçre, Amerika ve İspanya'da afustOB ayında önemli ölçüde nızlanmıs. nr. UKCU'nın Avruoalı üyeleri ise agustos ayında fiyat artışıanru genel olarait binde Ke indirrr.eyi başarmı^laTdır (Drvamı 6. Sayfada) Fahıi Korutürk tarafından kabul edilmiş*ir. İlk görüfmesinden sonra. «Zor luklan bilerek Cumhurbaşkanının bana verdikleri görevi kabul ettim» diyen Ecevit, ikinci görüşmesini. bazı hususları danışma ihtiyacı duyduğu gerekçesiyle yaptığını bildirmiştir. Ecevit, hükümetin kurulma5i için deneyeceği her türlü ola nağm içinde azınlık hükünıetinln de düşiinülecegini biidirmiştir. Cumhurbaşkanı Korutürk Baş bakan Ecevit'i dün saat 18.30'da kabul ederek keadisiyle 45 dakika süren görüçmesincîe hükumeti kurmakla gorevlendirmiştir. Ecevit görüşmeden sonra ga zetecilere, «Böyle bir aşamada hükümet kurma görevini yenıden üstlenmenin ne kadar zor bir şey oldujunu bilriiğini» belirterek, •CHP'nin tek başına hükümet kuramayacağı, çoğun luğun desteğine sahip bir hukümeti hiç değilse şu anda kuramayacağı bilindigine göre, bu konuda sorumiuluğun bize düştüğü söylenemez» demiştir. Ecevit, kendilerı dışında diğer partiierin rfe b:r değerlendirme yap malannı temenni etmiş ve bunun iyi niyet ve anlayışla karşılanmasını istemiştir. Basbakan Ecevit, gazetecilerin liderlerle yeni bir görüşme yapıp yapmayacağı ihtimali ile 21 ekimde yapılacak AP Büyük Kongıesini bekleyip beklemeyeceği yolundaki soruiara henüz bir şey soylemek durumunda olmadığı karşıiığını vermiş. şu ana kadar bir millî beraberlik hükümetinin kurulması olanağınm ortaya çıkmadığını, ancak önümüzdeki günlerdeki gelişmeler karşısında bazı olanakların ortaya çıkabileceğini söylemiştir. Denktaş, Agratur üssüne giderek Türklerin durumunu inceledi rinde greve başlamıştır. Greve 150 işçinin tümü katılmaktadır. Grev, işverenin Bölge Çalışma Mii dürlüğü tarafından düzenlenen uzlaştırma toplan tısına gelmemesi üzerine uygulamaya konulmuştur. Öte yandan. Basmlş Sendikasının Aydın'da Hüraydın Gazetesi ve Aydoğdu Matbaasmda uyguladığı grev 110., Istanbul'da Ofset Teneke Matbaasında sürdürdüğü grev de 32. gününü doldurmuştur. Fotoğrafta grevci işçüer görülüyor. BİR MATBAADA DAHA GREV BA$LADI İ. Rıza YALIN Bildiriyor LEFKOŞE Özerk Türk Yönetimi Başkanı Rauf Denktaş dün Îngiliz üslerinde bulunan mülteci Türkleri ziyaret etmiştir. Lefkosedeki İngüiz Yüksek Komiserliğinin ?ağladığı olanaklarla İngiliz üsleri Agratur ve Çayönü'ne giden Denktaş, dönuşünde verdiği demeçte, sayıları 10 bine yaklaşan mülteci Türklerin morallerinin çok yüksek fakat yaşama şartlarımn kötü olduğunu bildirmiştir. Denktaş, tutsak değişimi işleminin daha erken başlamasını isteyen. sabahleyin Kıbns Türk Yönetimi Savunma Bakanlığl önün.de jroşteri yapan 200 Kıbrıslı Türk kadınıyla da görüşmüş(Devamı Sa. 7, Sü. 'i de) İngiltere'de seçime katılma oranı geçen seierkine kıyasla düşük oldu (Dış Haberler Senisi) LONDRA îngiliz halkı ülkeyi yönetecek yeni hükumeti seçmek için dün sandık başına gitmiştir. 28 şubattaki seçimlerden sonra bu yıl içinde dün ikinci kez yapılan genel seçimlerde oya katılma oranı geçen seferkine kıyısla »r 10 düşük olmuştur. Şubat seçimlerine katılma oranı '.: 79 olmuştu. BBC'nin sandıkları kapandıktan sonra oylamaya katılanlar arasmda yaptığı bir nabız yoklaması Harold WUson'un İşçi Partisinin muhafazakârların önün de olduğunu göstermiştir. Seçimin ilk resmi sonuçlan ise bu sabah tsi. 05'ten itibaren alınmaya Daşlanmıştır. Sandıkları kapandiktan sonra yapılan ilk tah minler İşçi Partisinin 635 üyeli Avam Kamarasmda çoğunluğu sağlayacağı yolunda olmuştur. Seçimlere giren üç büyük parti de (Muhafazakâr, İşçi ve Liberal) İngiltere'nin 2. Dünya Sava smdan bu yana en büj'ük ekonomik buhranın içine yuvarlanmış olduğunu ve ülkeyi gelecekte karanlık günlerin beklediğini kabul etmişlerdir. Ülkeyi azınlı): hükumeti ile yönetmekte olan İşçi Partisi lideri Başbakan Harold Wilson, çetin sorunların çözümlenmesi için güç lü bir hükümete ihriyaç olduğunu belirterek erken seçimlere git raeye karar vermiştir. ABD'nin askerî yardımı kesme kararı NATO'da telâş uyandırdı ANKARA Başkan Ford'un uyarısına ve veto tehdidlne rağ men Amerikan askeri yardımının kesilrnesi yolundaki Amerikan Temsilciler Meclisince ahnan kararın Kongre tarafından da onaylanması, NATO çevrelerinde büyük bir telâş uyandırmış. NATO ülkelerinin Ankaradaki Büyükelçilerinden Türk Hükümetinin muhterr.el reaksiyonunun tespit edllmesi için raporlar istenmiştir. Türkiye'deki Amerikan Askerî Yardım örgütü bu konudaki raporunda yardımın kesümesi (Devamı 6. Sayfada) • Azınlık hükumeti MEKTUPLA ÖĞRETİM ÖN KAYITLARI 14 EKİMDE BAŞLIYOR Mektupla öğretim ile ilgili ön kayırlar 14 ekim pazartesi gü1 nü saat 08 30'da başlayacak ve l 25 ekıtn cuma günü saat 13'de' sona erecektir. Üniversitelerara sı Girı? Sınavına katılan her ö | rencı öğretım için ö > kayıt yapn tırabilecektir. Ankara, I<tanbul ve îzmir dışındakı ıllerrie bulunan ariaylar on kavıt için serekli belgeleri Eğitim Knstifülerl. İlköğretmen Okullan. ya da Milli Egitim Mudüriuklennden laglayabileceklerdir. NADİR NADÎ (Devamı Sa. :, sü. B Ua) Ecevit, saat 21.30'da Cumhur j başkanıyla ikinci kez görüsmüş tür. Ecevit görüşmeden sonra, ' Cumhurbaşkanma arkadaşlarıyla ilk görüşmesini yaptıktan sonra bazı hususları danışma ihtiyacını duyduğunu, bu nedenle ikinci kez ziyaret ettiğini ifade ederek, «Saym Cumhurbaşkarından, liderlerle yaptığımtz görüşmelerin bir metnini alıp alamayacaSımızı sordum. Bu ko nuda izinlerini rica ettim. Izin verdiler Tabii diğer partilerden de ar?u erien olursa müsaade edecekler. Bunu görüsmüş olduk.» ' ! Baş'nakan bir gazetecinin «Bir azınlık hükumeti kuıup kurmayacafı» yolundaki sonısuna, «Bütün olanakları ieneyeceei?. Bunun içine tabiatıyla azınlık (DcTaını Sa. 7, Sü. 8 de) ' Malî Polis Kapalıçarşı'daki antika silâhları topladı ' Frankfurter Allgemeine: «Ecevit'in Kıbrıs konusunda entellektüel bir pırıltıyla yaptığı açıklamalar Avrupalılar için şaşırtıcı olmuştur» Federal Almanya'nın yüksek tirajlı «Frankfurter Allgemeine» gazetesinde, gazetenin. yazarlarından Harald Vocke'nin, Ankara'da Başbakan EceviHe yaptığı bir röportaj yayımlanmıştır. BUlent Ecevit'in ana muhalefet lideri olduğu dönemlerdeki davranışlarına da yer verilen röportajda. Başbakanı basarılarla dolıı bir »elereğin beklediği ifade edil mektedir. Yazıda özetle şöyle dpnmektp dir: (Devanu Sa. 7, Sü. 7 it) Kapalıçarşı'da «atılan antika tü fek, tabanca ve kamalar. dün mali polis tarafından toplanmıştır. Verilen bilgiye göre. mali polis ekipleri dün Kapalıçarşı'da antika eşya satan dükkânlara yaptık ları baskında. bine yakm antika tabanca ve kama ele geçirmiştir. îlgililer, bazı dükkân sahiplerinin gö?altma alındıklarmı söylemişlerdir. Öte yandan Kabataş'da yapılan bir kazıda. iki top bulunmuş ve arkeieoglarc* ıncelenmeye baslan rruçür. Amerikal. yetkililere qöre, yardım kesilirse Türkiye, silâh satın almak için Batı Avrupa ülkelerine vönelecek rlükümeti çevrelerine göre, Baskan Ford'un. Türkiye'ye askeri vardırnın kesilmesini öngören yasa teklifini imzaiamaüi halinde, Türkiye, silâh satın iimak için t Devamı f. Sayfada) \VASHİNGTON Ameriican