Katalog

Sınıf Geçme Hediyesi RENKLİ Sınıhm Geçen Tamıoaza En Uygnn Cilt fiolisdt Çıkö. Taksitto 6» Sabbr. Toptm Saft» Y M M : l»unbul'dı BabtaB'd* OCAK K1TAP DAÖITtM ŞTf. «• BATE9 ANSİKLOPEDİSİ'dir. ÜLKÜ OKUL 50. yıl; sayı: 17605 umhuriYet Kurucusu: YUNUS NAOİ Telfraı •• mektup adreri: Cumhuriyet Utanbul Poıta Kutuju: Iıtaabul Ko: 248 T a l e f o n l a r : 2 3 4 2 9 0 22 43 96 2 2 4 2 9 7 23 42 98 3 2 4 2 89 \Enson Ibilğilerle \ğenişletilmiş günün ansikhpedisi K 100 sayfa, 10 lira~G»«ı do9it«niATES/ 7 AğustosSalı 1973 Yüksek Askerî Şura dun sabah sıat S.OO'd'a Başbakan Xaım Talu'nun başkanhğında olağan Calı;malanna baslamıçtır. 6 gün kadar sürecek olan YükDenlz Ulaştırması Koordinasyon Kurulu sek Askeri Şura toplantılarında terfl edecek amiral ve generalraporu: «Himaye ve teşvik imkânlan lerle, generalliğe terfl edecek »lbaylar tespıt edilecektir. açarken, müteşebbislerin istismannı önleyiYüksek Askerî Şura, ağustos ci denetimin de kurulması gereklidir» ayı normal toplantısına Başbakan Naim Talu, Genelkurmay AVKARA (Cumhnriyet Bfirosn) ilgilenen ?« te$«kk<Uün temsllcl Bsçkanı Orgeneral Semih Sancar, Millî Savunma Bakanı tlUlaştırma Bakanlığı «Türkıye sı katılmiştır. haml Sancar, Kara Kuvvetleri DUK raporunda, metnlelceti de den'z tıcaretının gelişmesl Komutanı Orgeneral Eşref Aiçın luzumlu olan malî tedbırle mızde öncelıkle tutarlı bir denıı kıncı, Hava Kuvvetleri Komutapolıtıkasmın tesbiti, milll ekonon» saptamak Uzere bir Denlı nı Orgeneral Muhsin Batur, DeUlaştırması Koordinasyon Ku mı açısından lorunlu bir hızmet niz Kuvvetleri Komutanı Orarulu fDUK) kurmuş ve bu ku dah olarak göriilmesi, bunun miral Kemal Kayacan, 1. Ordu içm de malî T» ekonoraik teynk rul bir rapor hazırlıyarak ilgıliKomutanı Orgeneral Faik Tutedbirlerinm »lınması gerektilere vermiştır. run, 2. Ordu Komutanı Orgenefıne işaret edilerek »öyl* denüUlaştırma Bakanlığı müstesar mektedir: ral Suat Aktulga. 3. Ordu Komu yardımcısının başkanlıfında toptam Orgeneral Hamza Görgüç, «Kredı arzı yüksek, fkis hadlanan kurula deniz tıcaretiyle Yüksek Askerî Şura üyesi Hava leri düsük. piyasa ekonomisi 1Orgenerall Emin Alpkaya, Jançerisınde özel sektörün faaliyet darma Genel Komutanı Orgeneoranı • 100'e yaklaşan iktisaden » ral Orhan Yiğit, Yüksek Askeri kalkınmış memleketlerde daN Şura üyesi Orgeneral H. Dogan denız ticaret fılolannm hüküÖ7göçmen, Milli Guvenllk Kumetlerinden büyük malî destek. rulu Genel Sekreteri Hava Orler gördugU malumdur. TUrk generali Nahıt özgür. Yüksek ekonomisınln iriliği ve geçirmek Askeri Şura üyesi Hava Orgezorunda olduğu dar bogazlann çokluğu gel.smı? ekonorailer ile ] nerali Ahmet Dural, Donanma Komutanı Koramiral Hilrai Fımukayese edılemez. Bu memlprat, Genelkurmav Ikınci Baskanketlerde dahi bimaye ve te?vık vekill Korgeneral Adnan £rsoz goren denus ticaretmın TUrkiTe' . pcira propacandasma pirlkatılmıslardır. de hımave Te teşvik pörmeden sen partılerin kendi güçleöz kavnaklarla gelismpsıni bekle (rini oldufundan daha iistün Yüksek Askerî Şura üyeleri, ı mek ekonomik gerçeklere ters tösterme erilimine kapıl8ğle uzeri, Anıtkabri ziyaret eduşen bir davram; olmaktadır. ımlan dogaldır. Neden bn egiliderek laygı durusunda bulunBu ihmahn en açık misali mem m» kapıhr partiler? Bir keı, adı muşlardır. leketımızde özcl sektörün bütün ii'tündf yaptıklan 1? prepacanİS sahalannda büyük (felişme'.er dadır. halktan OT toplarsbilmfk Eosterırken deniB ticaretının kay, için fâçlü «rörunntenin elbette dettiği gerüemedir.» yararları vardır. Duraksavmüan Raporda ayrıca, denls tlcarekazanmak, ovunn inancına göre tinın gelıstinlmesl içın tedbir değil de iktidarla ho«i gecinmek alırken gozonunde tutulacak ko ilkesine göre »yariayanlan yünulara değımlerek ozetla söyle reklendirmek uğnıntı bn fibi denilmektedirshartmalır her yerde her zaman «Denız ticarettntn geUşrnesi yapılır. Bir de yandaslara (tarafiçin kaçınılmaz olan himaye ve tsrlara) moral vermek sornnu (Devamı Sa. 7, Sn. 1 de) vardır. Partinin vfiksek çıkarlan açısından bn kaçımlmaz bir RÖTTT de savılabiur. Hanjri parti yöneticisi kalkıp da «arkadaslar durum parlak defil, seçimlerde OT kaybedeceğe benzem. T*nn Tardımcımır oliun» rfbflerden kfitümser bîr dille ortsya çıkar? Seçbn propaırsndannın bdrlesine dönyanın blçbir vertade rastlanmas elbette. GEMI YAPIMI VE DENlZ TAŞIMASINI DEVLETİN DESTEKLEMESİ ÖNERlLDİ Yüksek Askerî Şura'nın teriilerle ilgiH toplantısı başladı ANKABA, (Cumhurlret Bfironı) Moral Şırıngası 30 hiıı işçi, işverenle anlaşmazlık halinde BURSA'DA METALİŞ SENDİKASI'NIN BAŞLATTIĞI GHEVE KATILAN ÎŞÇÎLER, TOFAŞ OTOMOBÎL FAB RİKAŞININ ÖNÜNDE BEKLÎYORLAR... ANKARA, (Cumhnriyet Bnrom) Îşçi işveren kurulu şlan arasında bir sureden beri ortaya çıkan gerginlık hergwı artarak devam etmekte ve tesbıt ettıgınuze göre, çeşitli işkollarında çalışan 30 bıni askın işçi, ya grevde bulunmakta reya greve bazırlanmaktadır Bursa'd* Totaş'ta grev yapan 1800 işçiden sonra, PetrolIs Sendıkasma baglı 17 işyennde çalışan 10 bın 500. MadenIş e baglı Ereflı Demır Çehk Tesıslennde çalışan 6000, yıne Petrol Iş 'e bağlı çeşitli ılâç ve gubre fabnkalannda çalışan 5O0O'ı aşkın işçınin greve başlamalan an meselesidlr. TurkIş yetkJlilert, hüküraetin bundan boyle yapacağı arabulucuîuk teklıflerinin faydasız olacagını ve ust kuruluşlano aJacaklan kararlann ömimüzdekl günlerde uygulamaya konulacajını soylemışlerdir. Ote yandan, dün kendisiyle görüştüğümtlz Çalışma Bakanı An Naılı Erdem, «Anlaşmazlıklaruı çozumlenebilmesi için işçi ve ısveren kesimlerinde bugıine kadar bir teklif almadıklannı, hükumetın ve kendisinin gelışmeleri dikkatle izlediklerini» söylemiştir. Erdem, taraflann istekt« bulunması halinde arabulucu Bn ltibar!» AP ırenel baakan Tardımcısı lsrort Sezrin'in Istsnhul'da yayımlanan bir dergiye Tfrdiçi kısa detneci yadırganıaıhk. Sayın Sezgin önömiizdeki secimierde partirirrin tek baçına îktidar knrabilecek bir çoğutılukla, hatta bn çoğnnlnğon çok fistiinde bir savıvle MiDet Meciisine geleceüni öne siirmektedir. Oflnfilln AMîiere ne denH moral aşılayacağıni biiemfdiğimiz bn »Bzleri bfe, partisiz bir graetert nlarak van tntmaksınn nesnrt acıdan Hp almak zorundavi7. Seçimlere dokuz hafta kala AP" nin durumu gercekten aayın Seririn"in beürttiği kadar parlak mıdır? 1969 seçimlerinde Mfllet Meclîsine 262 pibi rahat ve ünrendirid Mr çoğunlnkla eiren AP'nin bueCn avnı fistünlüğü koruvabildiğini sövlemek doğnısu püc £ ^ lİTOr bize. AP ikiidanmn izledijp re 12 Mart Muhtirasının da snçladıjı yanlıs ve ters politika bu partiye batın semlır ölcüde OT kaybtttirmiş olmasın. olanaksizdır. AFre umnt baflami? ivi niTetH vatandaşlardan bir kısmı partiden sopumu?;. knrtulus volunu baska partilerde aramaya başlamıstır. Bu Tatandaslar arasında CHP'ye kayanlar. va da kav. mavı tasarlaTanlar buiundıı&u «ibi. Demokratik Partive. Millî Selâmet PartNinr OT rcrecrkler dp elbette çıkacaktir. O/Pİlikle MilU SPİâmet Partisi \P hesabına simdiden tphlikeli hir rakip olarak eörünmekte. vönetirileri acı acı düsündürmektedir Çıkar çevrplerinin simdive deein rahatca kTillandıklan din silâhı MSP nıpvdana atıJdıktan sonra AP elinde eski gücünö vitirir olmustıır. Bu Rİlâbtan van ranva TOksun kalan AP. önömözdeki secim kampanvasım han»i slopınlarla siirdürpcektir? CHP'vi komfinistlikU suclarken. MSP'TI seriatcılıkla mı damealaTacaktır? ünutmaTalım Iri komöni«itük «înçlama^i ffinripti güne halk (fözünde daha %z etkiH olmaktadır. Serialcılık snçlamasına erlince, bn. AP'nin lavik bir tntum içine ronınlu kılacaktrr ki «rçim kampanvası bovunca parti sÖ7cttlerini törlü röclüklerle karjıiasiırahilecpktir AP'nin bnpunlcıi iktidar orlağı CCP'vi ve Celâl Bavar'ın dcstp5inı kayanan Tteraokratik Partivi dp bütiin bötün azımsamanıak ırprpkir kanı îşçi kesimi davasında bir sanık, örgüte davet edildiğini öne sürdii Millî Eğitim Bakanlığı sınavlar için cevap bekliyor ANKARA, (Cumhnriyet Biirosn) Mılli Eğıtıtn Bakanı Orhan Dengız, unıversitelerarası gınş suıavlan ıçın ünıversıte yetkililerınden cevap bekledıklerini sovlemiştir. Orhan Dengız. sınavların yenılenmesı ıle ılgılı olarak durumun ne oldujru yolundakı bir sonımuza karşılık. şun!arı sdylemişMr«Bakanlığımız Müsteşan, Konusyon Baskanı ıle gbrüstü. önenlenmızı bıldırdı. bunlar gazetelerde çıktı. Ünıver^ıteden heniiz bir cevap alamadık. Gelecek ce\abı beklivoruz» Aybar, yeni bir parti için kuruluş hazırlığı yapmadığım açıkladı ANKARA, (Cumhnriyet Bnrosn) Bağımsız Istanbul Mılletvekıli Mehmet AU Aybar, dün verdıği yazüı demeçte, bır gazetede çıkan ve TtP oylarmın CHP'ye venlmemesı hususunda DlSK'ın resmi temsılcılenyle gorüstüğu yolundakı habenn yanlıs olduğu nu açıklamış ve yenı bir sosyalıst kuruluşun hazırlıkları ıçinde olduğunu da valanlamıştır. Aybar, demecınde, «Yera bir sosyalıst partısınin kurulmasından once koşullar elverirse, uzun bır geçmışı olan Türkiye sosyalıst hareketınm doğnılan ve yanlışlıkJanyle eleştırisının yapümasmın, sosvalizmın sag j lıklı bıçımde gelışmesını sagla' zna bakunından buyük varan | olacağı kanısmdayım» demış, 14 ekım secimJerıne sol kanadı olmayan dengesiz bır duzeyde gırüdigını soylemıştır. Aybar, özetle şöyle detnişün ı «14 Ekim seçimlenne sol kanadı olmayan dengesiz bır dü . zeyde gıdiyoruz. Kapıtalıst sıstemlı toplumlarda demokrası ancak kapıtahzmi savunan partıler karşısmda sosvalızmı savu nan partilenn bulunması ve iıal km' bunlar arasında, bır seçme yapabılmesıyle varolur. Çünkü kapıtalıst toplumlarda gerçek anlamda muhalefetı sadece sosyalıst partıler temsıl eder. Bu durum, Tuıkıye ıçın bır özentiden ıbaret sayılmamalıdır. Yenı sosyalıst partilenn, Batı örnegınde demokrasıye benzemek (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Bursa'da düzenlenen grev mitingine 20 bin vereceğinl de sözlerine eklemijtir. Çahsma Bakanı AU NaiU Erdem, daha sonra, yasaların boyle bir anlasmazlık için Bakanlığına dojrudan bir yetki vermediğini, bunu ancak Başbakan veya onun gdrevlendirecegi bir Bakanın arabulucuhık teklif edebllecefinl «öylemiçtir. Erdem, son ana kadar kendisine bövls bir görev verilmediğini de sözlerine eklemiştir. Petrol ve kimya Perrollı Sendikası il« TPAO na bağlı tpras Aliağa rafineleri. Petro Kimya tesisleri, Batman Petrol tesisleri, Batman • îskendenm Petrol Boru Hatb, Istanbul, Sarısekı ve Kocaeli Yarımca Gübre Fabrikalan, Istan bul ve lzmirde kurulu 3 ilâç fab rikasmda almıs olduğu ^rev kararlannı uygulamaya koyması an meselesidir Dün görüştüjümü» Petrolts Sendikası Genel Baskanı tsmail Topkar. bazı fabrikalarda alınmıs olan ftrev kararlannın bpmen başlaj abileceğuıl söylemiştır. işçi katıldı BURSA Bursa'da otomotiv sanayıı dalında 5500 ışçinın açık> ta kalmasına neden olan toplu lokavt uygulamasuu protesto amacıyla Atatürk Alanında düzen lenen mıtıngte konusan TurkIş Genel Sekreteri Halil Tunç, son ramanlarda işçi topluluğunun maksatlı bir şekilde tahrık edil* dıgıni söylemış, işçiyi taşkınlıga itebilecek bu tür davranışlardan doğacak olaylann tek sorumlusunun işçi haklanna savgı göstepmeyen işrerenler olacağını söylemi$tir. Toplantıda Metal • ts Pederasyonu Başkanı Enver Kaya, Teksif Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Deri • tş Gene! Baskanı Mustafa Şahin ve Metal • tş Federasvomı Genel Sekreteri Pehmi Işıklar da birer konusma vaparak ışverenm tutumunu kınamışlardır. Türk • îş yaneticilenyle Metal • tş Federasvonuna baglı 24 sendikanın başkanlan. TGS Yönetim Kurulu üveleri, Bahkesir ve Eskışehır'deld sendikalann temsilcileriyle çpvre illerden gelen çok sayıda sendıkacının bulundugn Atatürk Alanındaki mitinge 20 bin işçi katılmiştır. Lokavt dışında kalan birçok fabrikanın ışçilert de grevci arkadaslannın yanında ver almıslardır. Bu nedenie bırçok fabrika erken saatlerde lşçüermi serbest bırakmıştır. Yeşil. Altıparmak ve Tophane (Deramı Sa. 7, Sn. 1 de) Madenİş Madents Federasyonunun EreS !ı Demir Çelik tesisleri işverenl ile baslattığı toplu sözleşme gorüşmelerinde anlaçmaya vanlması üzerine almış olduğu grev karannm da sonue abnmadığı takdırde önümüzdeki günlerde baslayabileceği bildirilmcktedir Buradaki greve, 6000'e yakın işçi katılacak ve Türkiye'nin çelik üre^ımi büyük çapta düşerektır. Aynı Spndikanın, Karabük taş (Devaıru Sa. 7, Sü. 3 de) Ijtanbul 3 numaralı Sıknbnetım MahkemMinde «lşçı Kesımı» adlı davanın dunkü duruşraasında sorgu sırası gelen sanık ıscı Mustafa Kuyumcuoğlu, elındekı do^\ajı Duruşma Yargıeı Deni7 Hâkım Yuzba1:! Bahri Yağcıva uzatarak. cSanıklardan Yılmaz Kırla ve Mehmet Karaca, sorgum sırasında aynen burada okumam içın bana baski \aDarak bunu verdıler Ben b'inıı okuma^acağım. Bunu alın Dtısvama konulmasmı ı«tiyorura» demıstır. Bunun üzerıne Durtısma Yargıeı sanık Mustafa Kuıumcuoğlu'na hıç bir sevden çekmmedPn sorgusuna devara etme«'nı sovlemıstir Sanık Mu«tafa Kuyumcuoğlu çunlan anlatmıstır: m İŞÇİ VE İŞVEREN, SON DURUMU NASIL GÖRÜYORLAR? Yılmaz GÜMÜŞBAŞ ANKARA Işçi ve işveren orgutkıı arasında yakın bır zamana kadar suregelen ve karşılıkiı anlavıça davanan barışçı ılıskıler, geçtığimız Temmuz ayı ortalanndan bu yana kötu bır noktava gelmıs. riaha doğrusu bır çıkmaza gırmıstır. Metal işkohndakı bır sendıkaile avnı sanayıın tşverenlerl arasında =on O'P~ Hak verpn (Devamı Sa. 7 Sü 1 de) Kargılı'nın Bakana sorusu öte yandan Içel Bağımsız Milletvekıh Celâl Kargılı, MıIIİ Eğıtım Bakamnın yazılı olarak cevaolandırması istemiyle dün Meclıs Başkanlıgına verd^gi bır önersede, ünıversıte smav sonılarının cahnmasmda adı geçen bır dershanemn r.eden kapatılmadığını, dershanevı ydnp*en AP'lı bır milletvekılij'le. Mılll Egıtım Bakamnın da AP'li olmasmın bır etken olup olmadjğmı sormustur. (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Örgüte davet «Ben Yılmaz Kırla ve Karaca'vı aynı fabrıkada çalıstığımız ıçın evvelden tanınm Emnivpt* te verdiğlm ıfadem doğrudur Savcrlık ıfademı Seiımıve'de bulunduğum «ırada A='an K'lıç ve tanımadı|ım bazı sahı^lann (r>pvamt Sa 7 Sü. 4 de) 50. YJLINDA LOZAN'DAN GÜNÜMÜZE Hıfzı Veldet VEÜDEDEOĞLU'nun İlgi çekici yazı dizisi Bugün 4. Sayfamızda Istanbul'un arapsaçına donmuş trafiğıri bır duzene sokmak amacıyla kıçıler komısvonlar Bakanlar ve hatta hukumetler uğraşır dururlar Bu ıse Beledlve, ll ve Devlet butcelerıncîen her vıl vuzbinlerce lıra harcanır Ama ne var kl, l'ler. bır türlü duzene gırmez. l=te fotoğrafımız da bu dıızen>üzli£in kanıtlarından bıridir. Paralar dbkerek ısıklı geçıs du/eni kurmusuz ve hemen vanına da dolmuş ındırme bındırme veri levhasını dıkmışız Bu ne demek oluyor vanı ısık ıstedîğl kadar \eşıl yansın, ındırme verıne yanaşmış araçlar vol vermedikce ilerleme olanağı yok. Bu ne perhız bu ne lahana tursusu1 Övle değıl mı7.. ATİNA HAVAALANINA SALDIRAN GERİLLALARIN «KARA EYLÜL» ÖRGÜTÜNDEN OLDUĞU ANLAŞILDI ATINA Atina Uluslararası Havaalanının transıt yolcu salonunu basıp, etrafa el bombalan ve tabancalarla saldırarak 3 «tışının olumüne, 50'den fazla yolcunun da yaralanmasma yolaçan 2 penüanm «Kara E>'lul» örgütunden olduğu anlaşılmıştır. 1952 vılında Fılistm'dekı Dihsun'da dogan Mvhammed Ahmet ve 1952 Kahıre doğumlu Talât Husevın Abdullah adlanndaki gerıllalar kendı ıfadplenne gbre, (Devamı Sa. 7. Sü. 8 de) Askerî araçta kaçak eşya ele geçti, 2 üsteğmen gözaltında tZMİT Bır ıtıbar uzerıne tzmıt trafık polıslerı ıle Merkez Komutanlığı ekıplen, üeğen bır mılyon lna\ı butan bır oçakçı lık olayını meydana çıkararsk ık.sı denii usteğmem, bın denız en olan uç sanığı ve kaçak malları els geçırmıştır. Verılen bılgıye göre GÖIcuk den bır askerî araca vukletılen ve daha sonra kaçak olduğu or(De»amı ba. î, bu. s de) NADİR NADİ (Devamj Sa. 7, Sü. 3 de OPTİK DEMOKRASÎ