Katalog

CUMHURIYET 3 Ağustos 1973 40 YIL ÖNCE CUMHURIYET 3.8.1934 CUMHURIYET EKONOMÎ AMERİKA'NIN KUŞKUSU vrapadaH durumun kStüy» lacagma reldeumhuru flmaya doğru fitmesi, Amerikanın muvaffak ©lnrastur. Amerika kru tündiden denizlerd* bazı ted vazör «eri ve hafif gemilerinl bü birler pim««m« tebep olmaktayük Avrupa olaylannı beklemedır. Amerika Deniz G«nel Bajğe hanr bulunduracak •• ilk kanı, Amerika Denit Kuvvetleriijaretl» Avrupa «ulanoa felenln Japonya'ya karsJ toplu bir cektir. Amerika özellikle îngühalde bulundurulmaıı, bu surettere v« Fransantn aon zamanlar]e Atlaı Okyanusu ile Avrupadaki dururaun daima gözö'nünd» da birlikte hareket edeceğinden bulundumlmasmı uygun gör Avrupada hikim bir rol alarak mekt» ve bunun bir gün AmeriAmerika menfaatlerini «arsacalunın menfaatleri için zararh oSından endişeı etmektedir. # Şehrimizdeki «ıcaklar gün geçtikçe arbnaya devam «tmektedir. Isı dün gölgede 36 dereceyi bulınuştu. A Gümrük duvarıyla sadece tüketim sanayii korunuyor Tflrkiye'de çeşitll mallann dış rekabete karşı korunması amacıyla konan gümrUk, ithalât ve benzeri vergiler Uzerinda yapılan bir araştırma, gümrük duvarlanyla tüketim araçlan üretiminm korunduğunu göstermektedir. Ara nıailan üreten sa nayüerdeki efektif konıma oram genel olarak tüketlm mallanndakinden çok düşüktür. Sermaye maJlan üretimindeki konıma ise ıhmal edilecek kadar •zdır. İktisatçı Tunç Tayanç, yapmiş ClduJU bir araştırmada imalât sanayiinin çeşiîli altkesimlerindeki «efektif koruma oranlannif hesaplamıştır. Tunç Tayanç, bir rr.alm üzerindiki gümr'lk v« b«n leri verjrilerin, tek başına söz korıusu malın ne ölçiide kot'in(lafunu pösternıe'e yftmeye?egi noV.tasından harpkrf etlerek 3er çek korumayı öıcmek için efjı tif koruma oranırj kullanTiiştır. Herhangi bir malın Uzerindeki gümtU'.t orsi'.inin yüıt5elt olması bu malın yabancı rekabetinden korunması için yeterıi gmyılmamaktadır. Sanayiin bir kolunun yabancı rekabetine >c*r gı konınarak yurt iç; Uretimini artırmalc için bu malın Uzerme ftimrük va benzeri vergiler konuimasımn yanında, söz konu•u malı üretmek için Irullanılan firdilerin üzenndeki vergilerin kaldınlması gerektıgi ilerl gUrulmektedir. Araştırmacı Tayanç'ın Batıh YORUM İmalât kesiminde efektif koruma oranları Türkiye'de gitmriik davarlan tüketim ı anavilni koruyoı SEKTÖR E/ektifi koruma oranı Tüketim Mallan Sanayii 225.2 9 AJkoüü içkiler 72J 10 Gıda endüstrisi 147* 11 Tekstil endüstrisi Ara Mallar Sanayii 522 12 Orman ürünleri işlem» nn. 13 Kâğıt v e basım san. BULMACA 1 23456789 8OLDAN SAGA: 1 Bir seytn veya bir kim«enin herhangi bir vasfını anlamak ya da bir lşln lonucunu kavramak için o iji yapıp o şeyi kullanmak. 2 Kuvvetlinin zayıfa cefası • Aşikâr, meydanda (eski dil). 3 Alaturka mu«ikide bir makam Şeref şöhret. 4 TERSİ: îngiltere ile Fransa arasında alttan tünelle bağlanmak istenen deniz KıyBietli bir seyinl, mülkünü. parasını bir hayır işine bağıslama. 5 Tesir, bir $eyin, bir ki?inin sebep olriuğu, hazırladıJı sonuç Bazı devlet kurulıışlarının bir adt. 6 Kimyada titan'ın simgesi Sevgiii. 7 Yüksekten atarak söylenen asılsiî, uydurma, mübalâgah söz. 8 Elektrikte direnç birlmi • Kokulu vt $lfalı bir ot. 9 Bilimsel bir hakikati göstermek için yapılan tecrübe veya iş • Bir maddenin bir bileçiğe, bir karı?ıma giren ya da girmeıi gereken belll miktarı. YUKARIDAN AŞAGlYA: 1 Ruhu birdenbire kaplayan büyiik korku, korkunçluk Ateş. 2 Açlık teslriyle midede tfuyulan rahatsızlık • Bir hayvan se«i. 3 Kısa aapll bir çeşit balta. 4 Bayağı. kibar olmayan (eskl di!1. 5 TERSÎ: Arttırma (eski dil) • Birislyle eğlenme manasına. 8 Bir organımız • Karadeniz Bölgesinde kemençe ile oynanan halk oyunlanndan. 7 Var'.ığı o güne kadar billnmeyen bir yerl, $evl bulup ortaya koymak • TERSİ: Masal kahramanlarından. 8 Bir Dlvan «airimiz • Midyeye benzer olup ondan çok lrt olan kabuklu bir deniı hayvanı Dünya anlamma. DÜNKO Bt'LMACANH* C ö ZOMO SOLDAN 8AÛA: 1 Çekememek. 2 îsabet, Vo. 3 Merak, Pey. 4 LR, Tatil. 5 ncR. 6 nnoB, Ne»e. 7 Meleke, Av. 8 evaY, Kuka. 9 Kak, Serap. YfKARIDAN AŞAGlYA: 1 Çimlemek. 2 Eser. Neva. 3 Kar, Solak. 4 Ebat, Bev. 5 Mekatı. 8 Et. Teneke. 7 Pire, Ur. 8 Emcl, Şaka. 9 Koy, Sevap. 14 Deri ve kösele işleme (anayii 15 Lâstik, plastik i j l e m t »an. 17 Gübre 16 Kimya endüstrisi endüstrisi 18 Petrol ve kömür ürünleri işlerr.e sanayii 20 Çimento Sanayii 21 Demir . Çelik sanayii 22 Demirden baska metaller sanayi Yatırun Malları Sanayli 24 Makine imalât sanayii 25 Elektrık 23 Madeni eşya sanayii makinaları 19 Metaldan gayri eşyalar sanayii 18.1 73.2 31.9 13.9 8.7 27.1 81.0 3.1 27.5 13.9 •11 SJ 2.0 3.2 26 Taşıt araçlan inıalâtı iktisatçılar tarafmdan geliştirilen efektif koruma oranı kavramını kullanarak imalât sanayiin ait kesımlerinde koruma oran larıyia ilgili olarak yapmiş olduğu çahşmanm sonuçlan tablo<Ja görülmektedir. Buna göre Tiirkiye'de en çok kOrunan ıma lât kesimi alkollü içkiler olmak tadır. İkmci sırada tekstil sanay:i gelmektedir. Çimento gibl eski bir ara malı sanayii üçüncil gırayı, gıda sanayii ise dördünct) sırayı ısgal e'mek'.ecır. Bundan sonra en çok korunan altke sim yatır.'m rr.i.llarj sanayii kategorısi içınde yer alan madeni eşya sanayiidir. Aslmda araştırmacı Tunç Tayanç'ıa da öelirttiği gibi madeni esya Banayıi ait kesimindeki üretımin cok büyük kısmı buzdolabı, elektr:k süpürgesi gibi dayaniK'.ı tüketim mallarıdır. Madeni sa nayii işletmelerinde az da oisa yatırım malları da üretildigi için ve bunların birıbirınden aynlması imkânsiz olduğundan bir çok istatistiklerde dayanık h tüketim araçlan üretimi, yatırım araçlan üretimi şeklinde gösterilmektedir. Bu düzeltme yapıldığında, çimento sanayi ıstisna olmak üzere, Türkiye'de en çok korunan sanayiin hepsinin tekstil, gıda, içki ve dayanıklı tüketim maüan türünden tüketim mallan olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum Türkiye'de yatınm lann neden daha çok bu kesimlere aktığını gösteren önemli fak törlerden biridir. Buna mukabil üretim araçlan sanayiinde korumanın düşük ve hattâ bazılarında eksik olması da yatırımlann, sanayiin bu önemli kesimler;ne akmasını önlemektedir. Yatırımlarin özellikle yatınm araçlan üreten kesimlere akmasını giiçlestıren nedenlerin bıri a? teşvik tedbirleri olmaktadır. Bir çok yatırım malı için çeşitli fTümrük ve benzeri verşilerden ır.uafiyet tanmması neticesinrie yerli yatınm mallan Rümrüksüz gıren yabancı yatırım mallari kursısmda bir kat dana pahalı olmaktadır. Böylece tejvik tedbirleri bir yanıyla yatınm mallan ÜVerinde zaten olmayan korumayı daha da hafifleterek ağır sanayiin kurulmasını güçleştirecek bir fonksiyon görmektedir. Inönü, Demirel ve Talu Snönü, bir düzen adamıydı. Düzeni sürdürmek için gerekll Ifedakârlıkları görebilen, bunlan ileriye sürebilen bir lider. ' Ama kontrolü hiçbir zaman elinden bırakmadan. En belirgin taktiği. muhaliflerinin, düzenin muhaliflerinin eltnden silâhlarmı almak oldu. Türkiye'de özgürlüklerin en çok kısıldıgı dönemlerden biri olan otuzlarda halkevlerini, klasikleri, kör enstiHisünü ortaya atabiidi. Uyşfulanmayacagını belki de bilerek fakat birçok çevreyi ürkütme pahasma 1945'de meşhur Toprak Kanununu çıkardı. EHide secimi vaptı: altmı$lann ortasında ortanın solunu ortaya attı. Solu düzenin sınırlan içinde tutabilmek için. Muhalefetin elinden silâhını almak için. înönü. diyalektiği bllen birisi. Celiskiyi Eörmesi. bunun icin vumuşatıcı tedbirler alması diyalektikten vararlandığml gösterivor. Ama bütün «tarihi kişiligine» rağmen tarihten habersiz. Haberi olsaydı Ecevit'in liderliğindeki ortanın solu daleasına tepkisi farklı olurdu. Tarihi bilmediti için yetmişlerin Türkiyesinde riüzenin sansmın Ecevit'in çi^sisi oldugunu görempdi. Düzenin adaînı olarak kontrola düskün. Konfrol edebi'di»i sürece Çerkez Ethem'i kullandı. Sonra cephe aldı: Çerkez Ethem. Yunana siŞmdı. Ortanın sol'.ınun Halk Partisinde iktiriara eeldigi meşhur Kurultavdan önoeki tek endişesi kontrol edip edemeyeceği oldu. Edecegine inanmca Ecevit'1 desto'ıledi: Fevzioğlu'nu attı. Sonra kontrol edpmeveoefi kanısma kapıldı. Erim'den sonra Feyzioğlu'nun başkanlığı için çalıçtı. Demirel'in ne tarihten ne de diyalektikten haberi var. Tek bildiği düz aritmetik. Çıkarma ve too'.ama. Muhalefetin eünden silâhlannı alarak tesirsiz hale eetiTmek veva tesirinl azaltmaya çalı?mak Demirel'in kitabında yazılı değil. Bu yüzden reformlann fonksijonunu anlamadı. Kitabında vazılı olan muhalefeti ortadan kaldırmak. Tabii kendisini güçlü görünce, güglü hissedince. Simdi «rüclü olduğu kanısında. Demirel'in İnönü'leştigi ileri sürülüvor. îmkflnsız bir fey. înönü'nün düzene karsı, düzeni korumak için belll bir hareket serbestisi vardı. Demirel'de bunun zerresi bile vok. Tamamen davandığı çevrelerin kıskacı içinde. Akıntıya kapılmış bir yaprak eibi. Hep üstte görünmesinin nedeni bu. înönü politika sahnesinden gitti. Demire! de giriecek. Akmhvı tersine çevirmek mUmkün deŞil. Türkiye'vi bu günlere Demirerin vetersizügi getirHi. Sarunucusu olduğu çevrelerin sorunları getirdi. Damirel. bunlan çözemedi. Üsteliir son üç vılda hem politik hem de ekonomik bircok yeni sorunlann doğmasına yol açtı. Hareket serbestisi olmartığı içir ekonominin çellşllc sorunlannm Ustüne çıkamadı. Seçlmden sonra çıkmanın planlan İçinde. Seçimden sonra bir kez daha ve son defa kaybetmeye hazırhkh olmah. Demirel'in yer'ne Talu mu Releeek? Neden gelsin? Kısa politik hayatında Talu kadar çelişkiye dilşen bir başka kimseyi bulmak mümkUn mll? Taban fi\atlannin arttınlmasmın en şiddetli muhalifiydi. Başbakan olarak bol keseden arttırdı. Ecevit'in siiahlannı elinrien almak fçin. Enflasvomj Bnlemerin tek yolunun para politikasi oldugunu ilerl sürdü Yanlış olmasına ve yetersizligine rafmen. Ama Ba^bakan olarak para basmaktan başka bir şey yapmadı. Kredileri kısmanuı gerektiğini söyleıti. Tam tersini yaptı. Talu, ikl ay içinde hububat ve Orünlerin flyatlanm yüzds 25 oranında arttıran bir Başbakan. Politik yönetimde. hissedilir bir agırlığa sahip de»ll. Kütleler için renfcsiz bir kişi Memurların maaşlarını arttıracağını vaad ederek veya Türk • îç'e bir iki taviz vererek siyas! şansını devam ettirecegine inanıyor. .Böyle bir inanç, er azmdan Türkiye'deki sorunlann, çeliskilerin derinliğini bilmemek demek, • " 5 ; . • •" Demlrel'le TaHı*riun şanslsnnın birbifîne kar>f oiaugu açık. •" ' Talu'nun kalması için Demirel'in şu veya bu şekilde kaybetmesi gerek. Ama bu, Talu'nun kalması İçin veterli olmaktan çok uzak. Demirel. Türkiye'yi ve AP'yi buraya getirdigi için kaybetmeye mahkiitn. Talu ise TUrkiye'yi ve AP'yi bulunduğu yerden çıkaramayacağı için kazanmamaya mahkum. RADYO ISTANBUL 05 55 06 O O 06 0S 06 30 07.00 07 05 07 30 07.40 07 « 08 00 08 10 08.30 09 O O 0915 09 30 08 45 10.00 1005 10 25 10.40 11 O O 11.30 1140 1300 1210 12.25 12.40 13.00 1400 1415 14.30 14.45 Açılıs ve program Haberler Kur'anı Kerim GUnaydın Köye hıberler Türkuler v« oyun havaları Haberler Gunün proır«mı Sabah müıiğl Çevremizd» burün Onlü yoruracular,,. Beraber »«rkjlar .,;. Hafıf Batı tnüzlSl Hsyattn lçlnden Özdal Orhon'dan jarkllır Sabah tttrkulerl Haberler Arkası yarın Nıdlr H. ÇulhVdan tarkılır Haflf Batı müzlgl Türküler ve oyun havalan Müzlk demtti Handan Karı ve Ekrem Varol'dan farkliır Haberler Tülln Korman'dan jarkılaı Küçük orkeıtrt Türküler geçidl Hıberler Temek müzlil Rekîâm programlan Bülent Oral'dan gnrkllar Fehırı! Ege orkestrısı Perthan Metudi'den türkOler Süheyiâ Kutbay'dan (arkılar Haberler Scha Okuş'dan sarkiiar Rltm ve raelodi Sami Göjiis'den $srkı1»r Küçük komer 1B.3O 1645 17.00 1705 1720 17.50 19.00 19.30 19.40 19.55 Radlfe Ertenaen jarKiıar Edvard Arls ve arkadasları Haberler Günden fün* Kadınlar falll Keklâm programlan Haberler Dinl sohbet Saz eserlerl Bir v ı r m u bir yokmu» Haberler Peyiqft>^*«?mfilm>* liior.u SoHstler gtçMI . <=> .• . » ••• R t k l l m proaTamlin Haberler BestecilerBe«t«leriyküsü Hafif Batı müzlgi Gece İçin müzlk Haberler Program v* kapanıs Kamu Kuruluşlarının "IçSigorta, sisteminden vazgeçmesi sakıncalı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Başbakanhk Yüksek Denetleme Kurulu, kamu iktisadî teşebbüslerindekl «îç sigorta» uygulamasından vazgeçilmesı yolunda beliren eğilimlere karşı çıkmıştır. Kurul, Türkiye Sigorta ve Reasürans Birliğince desteklenen ve Üçüncü Beş Yıllık Plana da alınan bu eğilimin sakıncalannı dile getiren raporunda, 1972 sonunda biriken «İç sigorta fonu» nun, kamu iktisadî teşebbüslerl için «VazgeçUmez ünamde. •tiegerli bir yatırım ve finansman kaynafı» oldugunu blldirmektedir. Raporda, Türkiye Sieorta va Reasürans Birliği'nin, bu fonlann tasfiyesi ve kamu Iktisadi teşebbüslerinin sigorta işierinin, si gorta çirketleri aracıhğı lle yapıl masını sağlamak için ortaya sürdüğü kanıtlann. gerçeklere aykın olduğu da aynntılariyle anlatılmaktadır. «îç sigorta» konusunda alınan olumlu sonuçlar, giderek kamu iktisadi teşebbüslermden büyük kısmmı «îç sigorta» sistemine itmiştir. Bunun sonucu olarak, y&lnız Yüksek Denetleme Kurulu' nun denetim alanı içine glren kamu iktiAadî teçebbüRİerinde, 1B72 yılı sonunda biriken «İç sigorta fonu» bir milyar 17 milyon liraya ulaşmıştır. îkinci Bes Yıllık PUnın da benimsediği ve bazı uygulama aksakbklanmn gıderilmesi için «İslâhım» tstediği bu sistemln, bazı Cevrelerin etkisiyle terkedllmek ist«ndi|i anlasılmaktadır. Nitekim. sistemin bütün yararlı sonuç larına rağmen, Üçüncü Beş Yılhk Plan, 1973 program ve 1973 îcra Planında «Kamu kuruluslarındaki dahili fon uygulamasının taafiyesi» önerilmektedir. Bu görüşü destekleyen Türkiye Sigorta ve Reasürans Birligi, ' «İç sigorta» sisteminin bir takım sakınca ta$ıdığmı iddla etmektedir. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu raporunda. birlljtfn öne sürdüğü sörüşler özetle şöyle iiralanmıştır: « İç sigorta fonunu teşekküller kendl finansmanlannda kullan dıklan için bu fonlar ancak kayden mevcuttur. kaybolan değerlerin yenisini almak mümkün degildir. îjrl rizikolann îç sigorta fonuna, diğerlerinln harlce verilme si, tarifelerin yükselmesine sebep olur. îç sigorta fonu, sigorta tekniğinden mahnım, reasürans imkâm olmayan, sieortanın beynelmilel karakteri ile baSdasmayan bir karsıuktan ibarettir. Dahili fon Ortakpazar ve Avrupa iktisadî işblrHei memleket lerînde uypularan »zel hukuk sigortacılık sistemine aykırıdır. Dıs memleketlere yantınlan reasürans, yalnız dö\iz ödenmesini defil, derredilen prim ler karsılıŞında komisyon ve imkân verir. Dahili fon slstemine rağbet edilmemesi, sigorta işierinin sigorta sirketleri vasıtasıyle s«Slanması milH ekonomi ve m«m leket sigortacıhSı bakımından yararlı olacaktır.» Birlik, aynca, «ne sürdtiğü. «reasürans yokluğu» sonucu «iç sigorta»dan karşılanan ban zararlann biriken fonu «silip e&türdUgünU» de iddialarına eklemektedir. Başbakanlık Yüksek Denet'eme Kurulu. «İç sigorta» sisieminin yararlarmı savunan raporunda, yabancı ülkelerdeki «İç sigorta» uygulamalan hakkında, «îç sigorta» uygulayan . yabancı kuruluşlann verdikleri bilgilere c yanılarak açıklamalar yapılmaktadır. Dsha sonra Kamu îktisadi Tesebbüslerindeki «İç sigorta» uyfulaması ü^erinde durulan raporda, şu ilgi cekici rakamiar yeralmaktadır: 1960 yılından 1972 yılı sonuna kadar, Kamu îktisadi Tesebbüsleri, kendi dislanndaki si«orta şirketlerine 996 milyon lira prım ödemlşler, buna karşıhk 304 milyon lira tazminat almışlardır. AJTU dönemde, Kamu İktisadi Teşebbüslerinde «îç sijorta» için aynian primler 951 milyon lira bu fondan diişüJen tazminat İM 189 milyon ltrm oh mustur. Denetleme Kurulu raporunda bu kor.uda ş6yle denilmektedir: «19601972 yıilar» arasında sigorta şirketlerine veriîen işlerden doğan olumsuz sonuç (yanl 6denen primler ile alman tazmi natlar arasındaki fark) 692 milyon lira, iç sigorta uygulamalarmdan sağlanan tasarrut <aynı fark) 842 milyon liradır. 1972 sonunda biriken iç sigorta fonu, kendisinden vazgeçilmez önemce dejerlı bir yatırım ve finans nîar. kaynağı olmuştur.» ra örnek olarak, T. Zirai Donatlm Kurumundaki bir kukürt hasannın o Urihe kadar birikmiş fonu silip götürdüğünü, Denizcilik Bankasında batan Edırne şilebinin, dahili fonu erittikten başka, geminin yerıne konulmadığını, TCDD'nin dahili fona geçtiği 1964 yılmdakl 7 karanın, yülarca telâfi etülemiyorek 25 milyon Uralık bir zarar doğurduğunu belirtmiştir. Bütün bu bİJji ve rakamlar ferçeklere uymamaktadır. T. Zirai Donatım Kurumundaki 130.610 liralık kükürt hasannın 1946 yılında olduğu, iç sigorta uygulamalasına ise 1956' da baslandıgı, o tarihten 1972* ye kadar biriken fonun 50 milyon 28 bin 512 lirayı bulduju, »ynlan lç sigorta fonlanna göre. gerçelüeşen toplam hasann ancak yüzde 5 oranında olduğu ve şayet sigorta şirketıne «igorta ettlrilmiş olsaydı, bugüne kadar 66,3 milyon lira fazla prim ödemek durumun dan kaçınılamayacağı, adı geçen kurumdan öSrenilmiştir. Edirne silebi Cenizcilik Bankası kurulmadan, 1949 yılında batmış ve gemi bedeli 2 milyon lira, adı geçen idarenin iç sigorta fonundan karşılanmıştır. Denizcilik Bankasının kurulduğundan bu yana, hiçbir hasar, bir yıllık prim tutarım bile asmamıs ve 1952 sonundaki 1,2 milyon liralık lç «igorta fonu 1972 sonunda 77,6 milyon lirayı bulmustur. TCDD'de 1964 yıluıdaki çar pışmalardan doğan hasar da 2â milyon lira değil. \$ milyon liradır. Bu da o yıl ayrılan 53 milyon liralık iç sigorta fonundan karsılanmıçtır.» le döviz kaybının daha da artacağı soylenebilir.» 21 °CL. 211*22 00 32.45 3300 33 30 34.00 00.55 oıoo 16.53 17.00 1705 1730 18.00 18.30 1900 1930 20.15 21.00 21.30 32.00 22.18 23.00 23 30 24.00 0O.J5 01.00 ÎSTANBUL IL Açılıs ve program Haberler Dlskoteğimlzden Kuçuk konMr Gençlere müzik Senfonlk mUzlk HaJif Batı müziğl GUnümUtün melodll*,. Ak^am konseri Bestecller ve yasantılarl Haberler KBM dinlertcl lttekleri Caz müziğl Haftf Batı müzlgi G r a tcln müzlk Haberler Program ve kapanı« Ne isteniyor?.. ıs.ıs li.30 Hıftf batı murlti Bİrlİğin kanıtlanna karşı... ısoo 13.05 1İ20 15.45 1800 ANK 0S5J 08 00 0605 08.30 07.00 07 05 07 30 07.40 08 00 0810 08.40 06 00 0915 09.40 1000 1010 1030 1100 1130 12.00 1210 12.25 12.30 13.00 1315 13.30 14 00 1415 Açılış ve profraa Haberler Kur'anı Kerlm Günaydın Küye haberler Oyun havalarl Haberler Sabah mÜTİffl Ankara'da b u ( 0 n Sarkılar Çeşitll müzlk Havatın lçlnden Türküler va O. havtltri Arkası yarın Haberler Cüler Göksel'den tarkılar Cejıtll müzlk Türküler geçidl Konser u a t l Haberlre S. Erorhan'dan tOrküler Reklâmlar Beraber v e tolo larkılar Haberter Haflf müzik Reklâm procraml«n ÖJle konseri Mıireyyen Yıldızdogan'dae sarkılar 14.30 Gençler içtn AR A 15.00 Habarler 15.05 Muazzez Türüng'den tOrküler 15.25 Ziya Tajkentten (arkılar 15.40 Cesitll müzlk 16.03 Küçük konıer 16.50 Sarkıi.r 16.35 Bllge San'dtn türküler 16.50 Hafif müzlk 17.00 Haberler 17.05 Yurttan s « l » r 17.35 Günden giine 17.50 Reklâm programlan l » 0 O Haberler 19.30 Seleuk Algan v« Şuna Batıgün'den Mrkılar 19.55 İstekleriniz rr.ikrofond» 20.25 Sllâhlı Kuvvetler n a t l 20.40 AUye Akkılıc'dan türküler 20.55 B<r varrau • U r yokmuf ai.no Htberler 21.30 Klâslk TUıh müzltl toplulusu 22.00 Çe«ltU müzlk 22.30 Türküler 22.45 Haberler 23.00 B*rok müzlk 23.45 Haflf müzlk 24.00 Gece ve müzik 00.55 Haberler oıoo Program ve kapanıj Yüksek; Denetleme Kunütı, ra porunda. Türkiye Sigorta ve Reasürans Birliğinin iddialarını da cevaplamakta ve BırlıŞin ka nıtlarının serçeklerle bjpdaşma dığ:nı özetle söylt ortaya koymaktadır: «Adı geçen birliğin, (İç sigorta fonlan ancak kayden mevcwttur) seMlndeld görüşü, işletme ve muhasebe kurallanyle bagdaştınlamaz. Nitekim ihtiy»t. amortisman gibi fonlarını iç fînansmanda kullanan kuruluşların, sigorta fonlannı da atıl tutmayarak aynı şekilde kullanmalan rasyonel işletmeciliğin gereğidir. «lç Sigorta'nın »Igorta tekni(Mnden mahnım. reasiirans imkftnı olmayan bir sistem olduf"i. AET memleketlerinde uygulanan öze! hukuk slgortaeılık sistemine aykın bulunduju göriişüne katılmak mümkün de£ildir. Yabancı ülkelerdekl iç sigorta uygulamalanna illşkJn olarak bu rsporda verilen örneiüer. sistemin Avrupa'ds ragbet görmedigi yolundaki görüşün de doğru olmadığmı ortaya koymaMadır. «Anılan birlik, reaslirans yoklugundan doSan büyük rararla Dış devirler Denetleme Kurulu raporda aynca dıs Ulkelere «reasürans» konusuna da değinilerek Türkiye Sigorta ve Reasürans Birliği şöyle cevaplanmaktadır: «Hükümetin aldığı tedbıre rağ men, dış devirlerden doğan önemli dövız kaybı önlenememekredır Son yıllarda dıs sigor ta iliskilerinden dogan dövız kaybr 1970'de 86,7 milyon, 1971' de 59,4 milyon liradır. İç sigorta sistemine son verilip bu ışler de sigorta şirketlerine aksettirildiği takdirde, dışarıya verilecek reasüransın ve dolayısıy İLÂN Memur Alınacaktır İSTANBUL SULAR İDARESt GENEL MÜDÜRLÜOÜNDEN tdaremlzln tnuhtelif tervlslerlnd» çalıstınlmak flzere Orta, Lise ve Yüksek Okul mezunlan arasından ımHhanla memur alınacaktır. lmtihan, 4 Eyiül 1973 Salı günu saat 14.00't» Beyoglu tstiklâl Caddesindekı Merkez binamızda yapılacak ve kazananlara tahsil derecelerine göre 857/1327 »ayıh Kanun •»aslan dalresinde aybk verilecektlr. Imtihana ginne sartları: 1 637/1327 sayılı Kanuadan SngSrülen esaslar. 2 35 yaşından yukan olmamalt 3 Herhangi bir tahsil müesjeses] fle lllskiıl olmamak. 4 Askerlik hizmetlni jrapmıg olmak (Krkekler İçin). 5Yükıek okul mezunlanndan; Hukuk. Siyasal Bilgiler, lktisat, yüksek Ticaret ve muadill dallardan mezun olanlar tcrcih edilecektlr. 8 lmtihana ginnek lsteyen memur namzetlerintn en geç 3/9/1973 Pazartesl günfl taat 16.30'a kadar bir dilekçe, tahsil belgeu nüfus büviyet cüzdanı ash vay« sureü, askerlik durumunu bıldirlr belge. 2 «det vesikahk fotoğraf ile birlikte îdaremlı Personel Müdiirlüjüne bizzat müracaatlan rlca olunur. N o t : Bizzat müracaat etmeyenlerln taleplerl nczan itibar* alınmayacaktır. (Basın: 20452/6177) i Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kuruluş Kanun Tasarısını Sanayi Odaları hazırlıyor Sanayi Odaian YBnetim KuruUarı'nın ortak toplantısında Sanayi va Teknoloji Bakanlığı nın kuruluş kanun tasarısı konusu ele alınmış ve bu konuda odalann bir hazırlık yapması kararlastınlmıştır. Oaalann ya pacağı hazırhgın dana sonra Bakanlık uzmanlanyle müzakere edilmesi ve nihai tasarımn bu müzakerelerden sonra Bakanlar Kuruiu'na sunulmasında görüs birligine varılmıştır. Eanayi Odalannın lzmit'te yaptıklan ortak toplantısında Sanayi Odalannın Odalar Bir. liğinden ayrılıp ayn bir birlik şekline dönüştürüunesiyle ilgiü olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığfnın vazısı da pönişül müştür. Fakat toplantıdan sonra yapılan açıklamada bu konuyla ilgili bir bügi verilme. miştir. Yainız toplantıdan önce bazı odalar, böyle bir ayrılısa lrvşı olduklannı açıklamıs. lardır. Daha çok Ticaret ve Sanayi Odaian vöneticilerinden gelen bu tepki. Sanayi üdaîarı'nın Odalar Bırligı'nden aynlmasının özel sektörde güç bölünmesine vol açacağı endişesine dayandınlmaktadır. 12 Mart bncesinde nız feazan. mış olan Sanayi Odaları'nın, Odalar Birlıfi'nden aynlması Rörüşü aradan geçen politik olaylann da etkisiyle zayıflamış görülmektedir. Ayniıkçı görüşlerın zayıflamasınds son iki üç vı 1 içinde daha çok ön plana çıkan sanayicilenn bölgesel rekabetlerinin artmasının da etkisi bulunmaktadır. Istanbuı, İzmir. Eskişehir ve A dana sanavicilerı arasında çeşltli sorunlar dolayısıyle çok derln olmasa bile sık sık görüş aynlık lan çıkmaktadır. Bu yüzden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Kuruluş Ka Gerçek ne?.. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu raporunda, plan ve programlarda, «îç sigorta»nın kaldınlması yolunda yer alan görüşlere de cevap verılmektedir. «İç sigorta» sisteminin, «ris ki karşılayabilecek ölçüde gerçek miktarda fon ayrılmasmın güçlüğü» ve «reasürans» olanak' sızlıjı gerekçeleriyle tasfiyesinin isteodiğine işaret edılen . raj?or '. ' da, 'özetle söyle denilmektedir: «İç sigorta sistemini uygularr.aya başladıkları yıldan bu yıla kadar Kamu îktisadi Teşebbüslerinin hiç birinde iç sigorta fonu. riski karşılayamaz duruma düşmemiştir. TUrk Sigorta ve Reasürans Birliğinln verdiği üç örnek (yukardaki örnekler) Le Monda gerçeğe aykındır. Bu yıla kadar olan uygulamalar karşısında riskl karşılayabilecek ölçüds gerçek miktarda fon aynlma sında güçlük oldugunu ileri sürmek yerinde olmamak gerekir. Kaldı kı, iç sigorta sistemi tasfiye edilirse yüzde 3035 oranınSanayilesmİş ülkelerde son ayda daha fazla prim ödemek dularda görülen fiyat artışlan acarumunda kalacak Kamu Kuruluş ba demokrasi için bir tehlike lan, daha bü\ük güçlüklerle kar midır? .»'lasabilecektir.» Günümuzdeki enflasyon dalgaİç sigortanm yararlan sında sorulması gerekli soru budur. Nihayet raporda, «îç sigorta» Iktisadi işbirliğe ve Kaltannın sağladığı yaralar da özetle ma Teşkilâtuun (OECD) son ra^cvle anlatılmaktadır: porunda bu konuya değinmekte 1) 1960 1972 yıllan arasmda ve şöyle denmektedır: sigorta şirketlerine verilen işler «Yükselen enuasyon toplumda den doğan olumsuz sonuç €P2 gelir ve zenginlik düzeyleri aramilyon lira oidufu halde ıç sisındaki farkın büyümesine yol açgorta uygulamalarttdan sa^lamaktadır. Bu oluşum sade adanan tasarrut 842 trnljon lirstar. letsiz değil, aynı zamanda da top2) 1972 sonundaki ıç sigorra lumsal gerüımi arttırmak bakı•'nlannm toplamı 1 milyar limından tehlikelidir de. Ve derayı asnıiştır Buna gcr# n sv mokratik toplumlar böyle bir con» uyguiamalannuı bir miltehlike ile mücadele etmek için y;ır lirayı aşan bir ttn.ınsman yeteri kadar güçlü değüdirler.» kuynafcı yarHtı:j}ı srırülüyor Şu noktayı hiçbir zaman akıl3) Yurt dışı reasürörlere yadan çıkarmamak gerekir kl, Bipılan devirlerin, her v»l büyük rinci Dünya Savaşından sonra döviz kayıplarına yolaçtıgı bifaşizmin sahneye çıkma nedenlelinmektedir. îç sigorta geliştikrinden biri de enflâsyondu. Oysa çe döviz kaybı azalmaktadır. çağırruzda bazı gözlemcilerin 4) Kamu îktisadi Tesebbüsenflâsyonu, ekonominin çözülmeleri sektör Holdingleri halinde sini önleyecek, teşvik edici bir Devlet Teşebbüsleri Genel İdareetken olarak görme etilimlert sinde toplanacağından, iç sigordikkati çekmektedir. ta uygulamalarının bir merkezGerçi, enflasyon, tam istihden rürütüle'fk riskin genîş bir dam ve ekonomik gelişme araalan» yayılmaaı ve sistemin g?sında (ama ne tür bir gelişme?) liştirilip. geniş.'etilmesi için da bir ilişki olduğu, piyasadaki paha uygun bir ortam bulunmu? ra miktannm artmasının, alışve, olacaktır » ris gibi toplumsal ilişkileri kolaylaştırdıgı kimi Iktisatçılar ta' rafmdan 25 yıldanberi düşünülmektedir. Fakat burada ortaya atılması gerekli soru şudur: Hızlı ve kanunsuz bir servet birikimine yol açan enflasyona siyasal sistemler hangi noktaya kadar dayanabilirler? Enflâsyonu n arzettigi bu tehlike, her oluşumun toplumsal alışverişi kolaylaştırdığı tezi ile kıvaslanmahdır. nun Tasarısı üzerinde Sanayi Odaları'nın yapacakian müşteÜstelik ekonomik hesaplan bu rek çalışmada ne ölçüde bir gö tez» dayandırmak tophımlardü rüş birliğine vanlacağı henüz enflâsyonu alışkanlık haline gebilinmemektedir. Bölgesel sotirmek. tehlikelj bir celişimp df run ve aynlıklann bu tasan yol açabilir. Yılhk fîyat artısıdolayısıyle su yüzüne çılanası nın «'» 2 1 8 •• 3 arasına ulaştı1 / mümkün görülmektedir. gı zamanlar «Toplu sHzlesmpler» £ger sanayicıler, Sanayi ve sade kesilmekle kalmıvor. bunTeknoloji Bakanlığı'nın kurulara yeniden y6n veriliyor. Ya luş kanun tasan sı üzerinde anbu oran *M 7 ilâ Va 10'a yükse: laşabılırlerse, bu, Türkive de lirse ne olacaktır? yepyenl bir çığırın açılmasına yol açacaktır. Böylece Türkiye' Demokrasi çıkmazda de ilk defa bir baxanlıgln kuruluş kanun tasarısı söz konuDemokrasl bir çıkmaza girmlşsu bakanlıkla dogrudan dogru. Ur. Patronlar, sendikalar ve ka ya ilgili meslekı oa&lara hazırmu kuruluşlan. şikâyetlerıne alatılmıs olacaktır Sanayi ve ralanndaki çıkar çatışmalanna Teknoloji Bakanı Dr. Nun Barağmen. bu düzenin lyi köt« işyar. Sanayi Odalan'nın bu teklemesini menfaatlerine uygur» lıfini kabul etmiş ve bunu sabuluvorlar. nayicilere bildirmlştir. Yasalara Meşhur bir sözdün «Bisikletçi ve yerlesmiş teamüllere aylan durduğu an. düser.» Bundan otü clan bu beyan bile, başlı basına rü tilm güçlüklere ve sorunlara bnemll bir adım sayılmaktadır. rağmen durmamalı ve harekete Plan'a cevap Enf lasyon ve Demokrasi devam etmelidir. Sonuç olarak, iktidan paylaşan bu üç ortak (Sendikalar, patronlar vo fcamu kuruluşlan) arasında bir koalisyon kurulmuştur. Ve bu koalisyon büyük ve sessiz çoğunluğu meydana getiren tüketicilerin aleyhinedir. Dalgalanan ktır sistemire karşı yapılan en köklü elcştiri ds budur. Günün birinde sosyal huzursuzluk öyle bir düzeye erişecektir ki, enflasyon'un alışveriş gibi toplumsal ilişkileri teşvik ettiğine Uişkin parasal hayâller tam olarak iflâs edecek, ve «Top lu sözleşme» çıkmaza girecektir. Acaba bu gün yakm mıdır? îşte bu kötü ihtimali bertaraf etmek için hükümetler fiyat ve gelirleri kontrolü amaçlıyan otoriter tedbirler almışlardır. Böyle liberal ülkelerin ekonomilerl giderek devlet tarafmdan «yönetilmektedlr». Bu gelişimin ücretini ise liberal sanayi toplumlan lk; biçimde ödemektedirler. Ekoncmik alanda üretim mekanizması etkinliğini kaybetmektedir. Politik alanda ise, ayn kutuplarda olan bürokrasi ile özgürlügün birbirine yaklasması olgusu meydana çıkmaktadır. Ana ihraç ürünlerimis için 14 liralık döviz kuru uyguJfiması baslndı İZMİR Ana Ihrae ürünlırimiz lçın 31 T e m m u z 187" 'arih i n e kadar 1300 k u r u ş olan dolar kuru. 1 A 5 u s t o s Ç a r ş a m b a g ü n ü n d e n i t i b a r e n 14 lira olarak u v e u I a n m a S a baslamıstır. Merkez Bankalarına bu konuda c e r e k l t t a l l m a t ı n eelrtı^inl be llr t e n Upililer. 1971 v e daha Snrek! vıllara ait tütünlfrrie de dolar fcurunun 14 l i r a d a n h e s a p l s n a c n S ı n ı sfivlemişlerdir. Bu k o n u d a k ı v e n i k a r s m a m e y e göre p a m u k fındık cektrdeksi7 k u r u ü r ü m . kuru lncır *Pvt!nva2ı kiiüpe v* m e l â s İçin 16 S u b a t 1973 t a r i h i n d ? n sonra fıilen ıhrac e d l l e n . a n c a k bedeli henii» tahsil ed11ı»meven parfilerde de riolar ktıru 14 lira üzerinden hesaplanacaktır.