Katalog

CUMHURÎYET 20 Ağustos 1973 olitıkacılar ve partiler için ıçın seçım propagandası iki tercih üzerınde yürütülebilir. Birınci tercıhte, ıktidar adaylan kendilerinde bulunan iyi yanlan, yet«neklerını, erdemlerıni seç mene duyurmaya çalışırlar. «Iktidara gelırsek, şöyle yapacağız, boyle yapacagız!..» derler... îkinci tercihte ise, rakip olan karşı partının adayını kötulemek vardır. Seçmene, rakıp adaym ya da partının ahlâksız, erdemsiz v* becerıksız olduğu soylenıbr. İstıkrarh çoğulcu demokrasilerde, seçımler, bu ıkı tercihın ılımlı bır karması üzerinde yürür. Genellıkle iktidar partileri, kendılerıni overler. Çunkü seçmerun oyu ıle değerlendireceği bT ktıdar geçmişleri vardır.. Mu halefet Partilen ise, ıkınci tercihi ağır bastınrlar; iktidar partisinin beceriksızlıklerini seçmene bildir meye çabalarlar. Ancak tabii ki, bu iki tercihin dışında geüşen durumlar da olab:ir. Eğer bir partinin ya da bir adayın destekleyıcileri onda övülecek hiç bir yan bulamazlarsa, 0 zaman sadece rakıp küçültülrneye çalısılır. Bunun en ıyi örnefini, dünya, Nıxon ve Watergate olayinda gordu . 1972 seçimleri gelıp çattığında Nıxon zaten Başkandı. Dış po litikadaki tutumu ile, çok olumlu bır görünüm kazanmıştı. Amerikan seçimlerinde, Başkanlann ikmci dönem iç.n geleneksel bır üstünlükleri vardır rakıpleri karşısında. Nixon bu üstünlüğe de sahipti. Ayrıca rakıbi Mc Govem, radikal gorüşlen yüzünden kamu oyunca hiç tutulmuyordu da... Yam Nıxon, selefi Johnson'ın 1964'te Goldwater karşısında yap tığı gibi davransaydı ve rakibini kiiçük gören bir hava içinde susup otursaydı, yine de yüzde yüz kazanırdı.. Ne var ki, Nixon böyle davranmadı. Açık ve daha çok kanun dı şı yollardan rakibine saldırdı. Demokrat Partinin kongrelerı bas tırtldı. raerkezine casus sokuldu, bu adayı küçük düşürmek için plarüar hazırlandı. Insan bu noktada ister istemez soruyor: Nıxon hem kuvvetliydi, hem de Başk&n olarak u'.usun sıyasî lideriydi. Neden böyle karanlık yollara saptı zaten kazanacağı bir seçim için? Çunkü Nixon ve ekıbl, susup bekledıkleri anda, rakıpleri tara' fından açığa vunılabilecek pek çok kirli ışe kanşmışlardı. Rüşvet. nüfuz tıcareti, yolsuzluk gıbi suçların hepsini istemişlerdi. Devletın gücünü özel çıkarlanna âlet etmişlerdı. Bu yüzden Mc Govern ve Demokrat Partıye karşı her çeşit yola basvuruldu. Hattâ Mc Govern 1 tutanlardan oluşan, geniş bır liste hazırlandı. Sendikacılar, gazetecüer, sanatçılar vardı bu listede .. listedeki isimler, çeşitli dolaplarla kiiçük düşürülecektı. Nixon seçimi kazandı. Ama sonuç ortada: Amerikan siyasal sistemi onulmaz yaralar almıştır. Gerçekten gelişmiş olan basın, kontrol fonksiyonunu başan ıle yürütmüs ve Nixon ile ekibinin bütün kirli yanlan açıga çıkmıştir şimdi.... Amerikan gazetecileri artık Nixon'dan «Baskan» diye SÖB etmıyorlar. Geçmışte onun için yakıştmlan bütün" küçükleyiCi lakaplar kullanıliyor. Düzmeci Nixon, sulugöz Nixon, v.b.... «Watergate Skandalı» adı ile siyasal tarihe geçecek bu olay, bütün dünya ve Türk seçtneni için de bir ders olmalıdır. Özellikle bizlerin önümüzde çok iyi bir fır sat var. 14 Ekim seçimlerine hazırlanan partilerin propagandalan nı dikkatle izlemeliyiz. Eğer bir partinin ya da politikacının karanlık bır geçmişı varsa, kişiligı fazla ayttınlık degilse, o zaman rakiplerine ölçUsüz ve akıl dışı saldınlarda bulunaeaktır. Eğer çalmışsa, rakibine me • selâ komünist diyecektir... Eğer dın ticareti yaparak bu noktaya gelmişse, kendısinden daha sağdaki partiye tahammül edemeyecek ve sövmeye başlayacaktır. Eğer eski söylediginin tam tersini ş'.mdi söylüyorsa, rakıplerıni karaktersizlikle suçlayacaktır. Kanun dışı ihşkilerj olmuşsa, rakıbıni kanuna ve düzene davet ede cektir. Bu gibi poütikacılar belki akşam baktıkları aynalardan utanırlar. Ama bir gün toplum da, basınm yardımı ıle Amerıka'da olduğu gibi aynalaşacaktır. O za man bu tür politıkacılarm bir ölçüde yola gelmeleri ve hattâ ortadan çekilmeleri beklenebilir. Bolivya'da başarısız bir darbe teşebbüsü yapıldı Allende, bir generali Watergate'den ulaştırma alınacak Nasıl oldu? dersler... bakanliğı kontrolörlüğüne P Bir kadın gazeteci 1000 dolar atadı haitahk ücretle, Nixon'u LA PAZ Bolivya'da Baskan Hugo Banzer, rejimini devirmeyi amaçlayan başarısız bir darbe teşebbüsü yapılmıştır. La Paz'daki resmî kaynaklar tarafmdan verilen haberlere göre. darbenin elebaşısı halen i; başında bulunan Hükümetin eski bir üyesi olan Carlos Valverde Barbery'dir. Barbery «Bolivya Sosyaiist Falanj Partisinin» lider lerinden biridir. Hükümet sözcü sü Barberry'nin aşırı sağcı bir hü kümet kurmayı amaçladığını söy lemis/tir. İçişleri Bakanı Albay Walter Castro, Barbery'nin 190 silâhlı adamla Santa Cruz'un kuzeyinde • Perseverance» admdaki çiftliği ele geçirdiğini, fakat Bolivya «r dusunun en önemli iki birliği olan La Paz ve Coc Habamba gar nizonlarının Banzer rejimine bağ lılıklannı ilân ettiklerini ve asi lerin çiftlıkte kujatümıj oldukla rım söylemistir. Banzer 1971 ağustosunda, General Juan Jose Torres'in sol eğilimli rejimini kanlı bir asker! dar be ile devirdikten sonra iktidarı ele geçirmiştir. (UPI A.F.P.) Dünyada Bugün Dış haberlei: Dış basından Allende 2 cephede savaşıyor S Seçtirme Kampanyası için casusluk yapmış WASHINGTON Washington'da çıkan «Star New» gazetesi dünkü sayısında bir kadın gazetecinin. 1000 dolar haftalık ücretle Birleşik Amerika Başkanı Richard Niıon'ı yeniden seçtirme kampanyası hesabma casusluk yaptığım dogruladığını bildirmiştir. Kadın gazeteci bir muhabir kişiliğinde Demokrat Partinin Baskan adayı Senatör George McGovern'i izleyen basın mensuplan ile birlikte gezilere katılmıştır. Gazete, Lucianne Cummings Goldberg (38) adındaki kadın gazeteciye bu görevin Başkan NiTon'ın eski arkadaşı ve siyasal danışmanı o!an Murray M. Chotiner tarafından verildığini ve paranın kendisine Chotiner'in Washington'daki Hukuk Firmasınca ödendiğini belirtmiştir. | Bayan Goldberg gazeteye ver1 difi demeçte istenilen bilgilerin siyasal casusluk konusunda olmadığını ancak. kimlerin kimle yattıkları, GizJi Servis ajanlannın hosteslerle neler yaptıklan, kimin uçakta marihuana içtiğini bildirmek olduğunu söylemiş ve bunlara ilişkin bilgileri göndermek talimatmın kendisine verüdigini doğrulamıştır. Gazete, Goldberg'in bunlara ılişkın topladığı bilgileri Washıngtondaki iki telefon numarasına bildirdiğini ve verdıği bilgilenn nasıl kullanıldığını bilmedığinı de behrttiğine işaret etmıştir. Serbest bir yazar olan bayan Goldberg, ünited Feature Sjnadıcte'in kadın haberleri bolümünde edıtör yardımcısı olarak çalışmıştır. Goldberg, Chotiner'in teklifinı kabul edince kadın haberleri servisinden izin aldığını söylemiştır. United Features Başkanı William C. Payette, bayan Goldberg'in şirketin yetkililerine casusluk olayını cuma günü bildirdiğini ve istifa ettiğini açıklamıstır. (OPI) SANTtAGO, (ŞUi) Şıü Dev• ~ı Başkanı Salvador Allende, Şıli Kara Harp Akademısı Komutanı Orgeneral Herman Braay'yı kend:s:ne çok genış yetkıler vererek Ulaştırma Işlerı Genel Kontrolörlüğıine atamıştır alvador Allende hükümeti ile grevdekı kamyoncular araFmcfaki çatışma, aslında Şili'nin siyasal sorunlanmn birçok ögesini kapsamaktadır. Dr. Allende, 1970 yılında başa geçeli beri, muhalefet ker.disinı hırpalamak için tüm çabasını harcamaktadır. Marksist Başkanın Halk Cephesi Koalisyonu bilındıği gibi Komünist, Sosyaiist ve Sosyal Demokratlardan oluşmaktadır. Buna karşı Muhafazakâr Hıristıyan Demokrat Parti ile aşırı sağcı Ulusal Parti, Dr. Allende'nin azmlık hükümetine karşı şiddetli bir muhalefet yapmaktadırlar. Dr. Allende sosyaiist programır.ı uygulamaya çabalarken, Kongrede çoğunlukta bulunan muhalefet, Marksist Başkanı engellemek için her türlü çabayı harcamıs ve boylece sağ ile sol arasında klasik bir çatışmarv.n gelışmesıni teşvik etmiştir. Bu arada İki kanattaki aşırı uçlar da çatışmanın tam bir sava«a dönüsmesi için ellerinden geleni yapmışlar ve Şili'de siyasal hava son derece gerginleşmiştir. Dr. Allende bu durumda geçen yıl ekim ayında hukumete 4 yüksek rütbeh subay almıştı. Generaller, mart a^ına kadar hukümette kalmışlardı. Martta yapılan parlamenÎO seçimlerinde ise Dr. Allende'nin hükümeti oyların ^43,4'ünü elde ederek umulano*an daha büyük bir başan sağlamıştır. Boylece Dr. Allende, ısçi sınıflannda siyasal bilinci arttırmasının, yoksui halka sosyal güvenlik tedbirlerinin kapsamını eenışletmesinin ve Şili'nin milli kaynaklannı yabancı kontrolunden kurtarmasnm karsılığmı mart ayındaki seçimlerde slmış. halkın desteğine sahip olduğunu göstermişti. Bakır madenlerinin millileştirilmesi Kongrede oybirliğiyle kabul edilmistir Fakat mart aymdanberi Dr. Allende'nin programına karşı muhalefet gıderek güçlenmistir. Haziranda NeoFaşistierin duzenledikleri bir askerî darbe teşebbüsü yapılmıştır. Ağusto* ayında ise bu kez asırı sol ile baSlantısı olan bazı denızciler va siviller Allende'yi düşürmeye çalışmışlardır. Kabul edilmedi Greve gıden bfnlerce kamyon ve '• .' taşıtlarınm sahipleri ıle ciddî bir kuvvet gosterısine gırmey! nıyetli oldugu anlasılan Allende öte yandan, greıcılerin istifasını kîsınlikle ıstedikleri ve istifasını çeşitli defalar vermış olan Ulaştırma Bakanı Sosyaiist Jaıme Faıvovich'in istifasını 3. defa reddetmiştir. Ulaştırma îşleri Genel Kontrolörlüğüne getırilen General Brady'nin ilk işı. kara nakıl vasıtalan sahiplerinin geçen 25 Temmuzda başlatmış oldukları greve son vermektir. Ancak general m bu ışte hangı oranda beşarılı olabileceğı şimdilık gözlemciler tarafından kestirılememektedir. (a.f.p.) Kamyonculann grevi Halen devam eden kamyonculann grevinde ise, sağ kanat, sabotaj ve kışkırtmalarla ortalığı kanştırmaktadır. Allende'nin en önemli sorunu ekonomideki kötüye gidiştir. Enflasyon vuksek dizeye erismistir. Toprak reformunun başarıh biçimcîe gerçeklestirıldiği söylenebilir. Ama sanayi alamnda özel, kamu ve karma sektörler arasındaki sınırlarm katı bir şekilde çirit me=i, ba7i tesebbusler kontrclsuz olarak el konmasına yol açmıştır. Bu arada bakır üretimi ile ihracatı da düşmüştür. Bovlece Dr. Allende'nin hükümeti yetersizlikle suçlanmaya başlanmıstır. Şili denemesinde asıl önemli olan sorun şudur: Acaba Dr. Allende'nin yapmak ıstediği ekonomik ve sosyal cfeğişiklikler, Marksist Başkanın mîras aldığı politik sistemde banşçı yoldan gerçekleştiruebilir mi? Salvador Allende simdiye değın demokratik yoldan ayrılma niyetini göstermemis ve işı zorla çözümleme yoluna gitmemiştir. Aksine, iki kanattaki aşın uçlar politik gerginliği bır iç savaşa dönüştürmeye çabalamakta ve demokrasîyi kökünden yıkma uğraşı içinde bulunmaktarfırlar. Fransa 3. nükleer denemesini yaptı WELLIKTON (Teni Zelanda) Yeni Zelanda hükümetinin dun açıkladığına göre, Fransa atmos • ferdeki üçüncü nükleer dene ! mesini Güney Pasifik'te yapmış tır. Bu deneme 1973'de Fransa'' nın yapmayı planladığı atmosfer deki nükleer denemelere dahil ' dir. Fransa'nın Güney Pasifik'te nükleer denemeler yapması bütün dünyada tepki ile karşılanmış, bazı ülkeler Yeni Zelanda, Avustralya, Kanada, Isveç ve Ja ponya da dahil olmak üıere' Fransa'yı protesto etmişlerdir. Ayrıca Fransa'nın denemelerde israr etmesi Latin Amerika ülkelerinden Peru'nun Fransa ile olan ılişkilerini kesmesi ile conuçlanmıştır. (UPI) Agnevv: «Kendimi temize çıkaracağım» CEVTREVtLLE, (Maryland) Baskan Yardımcısı Spiro Agnev, h 'vkındaki siyasî yolsuzluk iddialanyla yürütülen Federal Sorusturmada kendini temize çıkarmak için mücadeleye gireceğini söylemıştir. Cumhuriyetçi Parti yaranna verilen bîfyemekte yaptıgı konuşmada Agnew, «Hiçbir yolsuzluğa karışmadıgımı ispat edeceğım» demiştir. Watergate olayına da değinen Başkan Yardımcısı, «Bazılannm ülkemizde hat&lı gbrdükleri herşeyi devamlı hatırlatmaktan yevk aldıklan ortada, dikkatlerimızi Watergate üzerinde toplamaktan vazgeçip ülkeyi yönetme işimire bakalım» demiştir. Ajnı yemekte konusan Tanm Bakanı Earl Butz da Senato Watergate Komisyonu Baskanım, Başkan Nixon'ı mahvetmeye azmetmekle suçlamış, aynca yemekte bulunanlara ABD'nde yıyecek maddesi sıkıntısı olmadığım söylemiştır. (a.f.p.) Amerika'da birçok genci j yg Ş oldürmekle suçlanan seks! manyağı David Brooks'un eşi Brıdget Brooks. Houston polis karakoluna ifade vermek üzere giriyor. Davnd Brooks. gençlere iş ı kence yapıp. sonra oldürmekle suçlanmaktadır. Polıs, Houston do [ laylarında bu şekilde oldürülmüş 27 gencin cesedını bulmuştur... ı Peron başkanlık seçimi için faal kampanyaya katılacak BUENOS AİRES Eski Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron, doktorlarrnın kendisine sağ lık dunımunun ıyi olduğunu bıl dırdıklerini ve gelecek başkanlık seçimi için faal kampanyaya katılacağım açıklamıstır. 20 Haziranda sürgünden ülkesıne dönen Peron'un 1955'te bır darbe sonucu kaybettiği Dev let Başkanlığını yeniden elde edeceğine muhakkak nazanyle batalmaktadır. Peron'un üçüncü eşi Isabel de Baskan Yardımcılığı için aday gösterilmiştir. iki hafta önce Peron ve eşini gelecek seçimler için aday gösteren Peroncu parti delegeleri^» Peron'un adaylığı kabul ettiğini» açıklayan konuşmasıni Cervantes" Tijatrosunda dinlemişlerdir. 77 yaşındaki eski Arjantin liderinin konuşması televizyondan da naklen venlmıştır. (a.a.) § 5 g a The Guardian Enver Sedat önemli görüşmeler yapacak KAHÎRE Yan resmî «El Ehram» gazetesı, Mısır Devlet Başkanı Enver Sedafın bu hafta Arap ve Bloksuzlar liderleriyle Ortadoğu uyuşmazhğmı şimdıki çıkmazdan kurtarmak amacıyle önetnli istişarelerde bulunacağını bildirmektedir. Gazete, Sedafın Arap liderlerle görüşmelerınin İsrail'e karşı sağlanabilecek en büyük Arap potansiyelini etkili bir şekilde harekete geçirme amacı taşıdığını kaydetmektedır. Gazeteye gore Sedat bütün Arap enerjisinin tsrail ile doğrudan mucadelede kullanılmasını teminat altına almak istemektedir. Gazetenin bütün Arap enerjisinin harekete geçirümesiyle, Arap petrolünün bir baskı silâhı olarak kullanılmasını kastettiği anîaşılmaktad.r. «El Ehram», Enver Sedat'm geleoek ay Cezayır'de yapılacak Bloksuzlar Konferansında Arap davasınm desteklenmesine de çalışacağını belirtmiştir. Konferansa Arap liderlerintn çoğu katüması beîclenmektedır ve Cezayir'de gayriresmi bir Arap Zine Toplantısı yapıLması da ihtimal dahüindedir. Enver Sedat son uluslararası gelısmeler ve Güvenlik Konseyınin Ortadoğu ile ılgili görüîmelerinden sonra gerekli olduğunu söylediği, topyekun Arap hareketiyle ılgili planını tamamlamış ür. ıaa) Özel Dörtler Dersanesinden Belucistan'da siiâhlı çatışma: 7 ölü var RArTALPtNDt Pakistan'ın Belucistan eyaletinde öncekı gün güvenlik kuvvetleri ile asiler ara sında meydana gelen silâhlı ça ı tışmada T asinin öldürüldüğü hü kümet makamları tarafından açıklanmıştır. Açıklamaya göre, asıler, Belucistan'daki bır karakola saldırmışlar ve hükümet kuvvetlen ile asiler arasında karşıüklı ateş ' teatisi başlamıştır. \ Babar Tak'da meydana gelen olayda karşılıklı ateş 40 saat kadar devam etmiş ve asiler çarpışma alamnda yedi ceset bırakarak çekilmek zorunda kalmışlardır. ıa.a.) ÜNİVERSİTE ADAYLAR1NA Yenilenecek Üniversite Giris lmtihanında son fırtatı tecrübeli öğretmenlerimizle tfeğerlendiriniz. 1. Dftvre 25 Ağustoi (120 saat) 2. Devre 5 Eylül ( 80 saat) Tel: 22 24(0 6628 S Caialoglu Nnmosmaniye Cad. No: 28 (Cumhurijet Fransız 10 fasikülçıktı! 6.FASİKULLE 1.GİLT TAMAMLANDI. Bu ciltte 96 renkli soyfa, 36 tablo ve hiçbir ansiklopedide bulunmayan fotoğrafiarla, bilgilerle işienmiş birçok bilim, teknik, coğrafya, tarih, sanat... konuları. Fiatı: 90 TL. Bayilerinizden isteyiniz! soyguncularından biri kendini vurdu öteki teslim oldu BREST Fransa "nın Brest şehrinde bir bankayı soyarak 54.000 frank (150.000 TL) alan ve olay sırasında kendilerine mıidahale etmek isteyen bir polis memurunu öldüren biri Fransız diğeri Tunuslu iki soyguncudan Tunuslu olanı, dün sabaha karşı TS. 01.00'da. rehine aldıklan 71 yaşındaki kadınla birlikte kaldıkları evde kendisini vurmuştur. Fransız soyguncu François Phily ise, arkadaşmın intihar etmesinden kısa süre sonra kolları havada. saklandıkları bınajı terketmiş ve binavı kuşatmıs olan polisler tarafından derhal yakalanmıştır. Phily'nin kolundan yaralı oldugu görulmüştür. Kendisini rehine tutan soygunculardan birinin intihar etmesi ve diğerinin de teslim olmasından sonra binadan çıkan 71 yaşındaki bayan Le Moigne ise sağ ve sıhhattedir. Polis, yaralı kolu tedavi edilen François Phily'yi sorguya çekmektedir. (a.a.) ÜSTÜ HASSASİYET ÜSTÜN • YÜKSEK VERİM Romanya Malı RE350 ve RE100 model DIŞ TAŞLAMA MAKİNALARI ile RU350 ve RU100 model UNIVERSAL TAŞLAMA MAKİNALARI + 1 mikronluk bir hassasiyetle çalışır: RE/RU350 Modeller • •• • »•••••••>•! Hayat ANSIKLOPEDİSİ V 100SctyfalOLira,Genel dağıtımBATEŞ (Bateş: 81) 6«08 RE/RU100 Modeller MEHMET BARLAS 1 İ GÜKSEN DERSAHESİ BEYAZIT ISTANBUL Pnom Pen'de sinemaya atılan bomba 4 kişiyi Jİdürdü PNOM PEN Kamboçya'nın aşkenti Pnom Pen'deki bir sine naya dün atılan bombalar en a? t kişinin ölümüne, 30 kişinin de yaralanmasına sebep olmuştur. Bombaların birbiri ardına patlmaya başlaması üzerine sinema da panik başlamış ve kapılara hi: cum eden halk dış>n çıkmak için birbirini ezmiştir. Kısa süre içinde boşalan sinema salonunun etrafını, derhal olay yerine sevkedilen 3 kamyon dolusu asker, kordon altına «1mıstır. 100 mm. 300 500 mm. 100150 mm: Bu makinalar; İZMİR ENTERNASYONAL FUARI'nda Romanya Pavyonundaki Standımızda sergilenmektedir. Uzmanlarımız ihtiyaç duyacağınız her türlü bilgiyi size vermeğe âmâde bulunmaktadırlar: Taşlanan parçanın azamî dış çapı ..::::; Dış taşlama uzunluğu:: İç taşlama uzunluğu:: 350 mm: 630.2000 mm: 500 mm. 27 51 32 KABATAŞ ISTANBUL 22Agustos/1 öl/105saatl (Cuınburiyet: 6627 MASINEXPORTIMPOKİT Entreprise pour l e Commerce Exterieur Bucarest Roumanîe 7, Rue Matei Millo T^legrammes : MASEXPORT Bucarest Te!ex : 2.16 44 01 98 (Basın: 32103) 65O